Westduitse economie bleef
voor grote ramp gespaard
Commentaar
Drs. Barkman in Djakarta
- Soekarno keerde terug
Schat uit Vergulde Draeck gevonden
Erhard verklaart na bereikt akkoord:
Staking half miljoen
arbeiders ten einde
Wynne heeft bekend
in spionagezaak
r
Nu al 2-1
tegen Benfica
J
1^53
Proces in Moskou begonnen
Nieuws in
één oogopslag
Sowjet-ambassadeur
is thans benoemd
Drie Nederlanders
kandidaat voor
leiding I.M.F.
Kolen: zomerprijzen
blijven winterprijzen
Negerkinderen
gearresteerd
Sfeer prettig en
ongedwongen
Koningin bezocht
„Keukenhof"
U
lelll
Nieuwe Leicis e Courant
Directeur: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Kantoren Leiden Steenstraat 37
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Dinsdag 7 mei 1963, 44ste jaargang
„Stantvaitigh is ghebleven
mijn hert in teghenspoet"
Zie pagina 7
Postbus 76 Telefoon 31441
58936 Abonnementsprijzen
.m. 2,80, p.kw. 8,25 Klachtendienst bezorging 18—19 uur
LUDWIG ERHARD
....afgewenteld....
TNE Westduitse economie is voor een ramp gespaard gebleven. Deze woor-
den sprak de minister van economische zaken van de bondsrepubliek,
prof. Ludwig Erhard, vanmorgen toen hij, na twaalf uur lang onderhan
deld te hebben, kon mededelen dat de staking in de metaalindustrie het
einde naderde, omdat overeenstemming was bereikt over een loonsverho
ging van vijf procent. Werkgevers en werknemers kwamen tot het akkoord
nadat de metaalarbeiders bijna tien dagen in staking waren geweest. Door
dat vele arbeiders door hun werkgevers werden uitgesloten was het aantal
niet-werkende metaalarbeiders opgelopen tot bijna een half miljoen. In
De Britse zakenman Greville Wynne heeft bekend spionage tegen
de Sowjetunie te hebben bedreven, zo meldt vandaag het Russische
persbureau Tass. Het proces tegen Wynne is vanmorgen te Moskou
begonnen. In de akte van beschuldiging staat, dat Wynne heeft
bekend dat hij het contact heeft verzorgd tussen de Rus Oleg Pen-
kovski en leden van de Britse en Amerikaanse spionagediensten.
Het grootste arbeids
geschil in West-Duitsland
van de laatste dertig jaar
is opgelost. De economie
van het land is voor een
ramp gespaard gebleven
De Westduitse minister
van economische zaken,
prof. Erhard, heeft giste
ren namelijk kunnen mee
delen, dat de staking in
de metaalindustrie ten
einde is, omdat werkge
vers en werknemers het
eens waren geworden
over een loonsverhoging
van vijf procent.
Israël heeft voldoen
de reden om aan te ne
men dat de Arabische lan
den een aanval voorberei
den. Niemand minder dan
premier Ben Goerion heeft
deze alarmerende mede
deling gedaan. Ook in
Washington houdt men re
kening met een uitbar
sting in het Midden-Oos
ten.
De Amerikaanse ruim
tevaarder Leroy Gordon
Cooper zal volgende week
een reis door de wereld
ruimte maken. Een bij
zonderheid van dit ex
periment is, dat de druk
in en buiten de cabine
gelijk zal zijn en Cooper
alleen beschermd zal wor
den door zijn ruimtepak.
Op het vliegveld van
Djakarta kwam gisteren
president Soekarno van
Indonesië aan. Hij had een
rondreis gemaakt door de
nieuwe provincie Irian
Barat. Twee uur later was
men op het vliegveld ge
tuige van een belangrijke
aankomst. Toen arriveer
de de Nederlandse zaak
gelastigde, drs. Barkman,
zijn taak in Indonesië is
begonnen. Link van Brug
gen vertelt van deze ge
beurtenissen.
Engeland is er zelf
de schuld van, dat het
buiten de EEG is gehou
den. Edward R. Murrow,
directeur van het Ameri
kaanse inlichtingenbureau,
heeft in een lezing die hij
in Oxford hield, de Engel
sen dit gisteren trachten
duidelijk te maken.
De wereldkampioen
goochelen Fred Kaps en
de Finse kampioen Sabuk
traden gisteren voor het
Amsterdamse gerechtshof
als getuige-deskundigen
in vingervlugheid op. Zij
verklaarden, dat ze be
slist geen kans zouden
zien iemand elf briefjes
van 100 gulden afhandig
te maken op de wijze zo
als de 44-jarige koopman
Answar Raydath uit Pat-
na (India) dat volgens
de justitie zou hebben ge
daan.
De 43-jarige Penkovskl staat tegelijk
met Wynne terecht, Penkovski had een
functie in de staatscommissie voor de
coördinatie van het wetenschappelijk
onderzoek. Zijn arrestatie werd gemeld
op 11 december van het vorige jaar.
Wynne, die 42 jaar is, werd 2 november
1962 in Boedapest gearresteerd en aan
de Sowjetunie uitgeleverd. Volgens Rus
sische kranten waren beide mannen ver
bonden aan een spionagegroep waarin
Britse en Amerikaanse ambassadefunc
tionarissen zaten. De rechtszitting werd
bijgewoond door de echtgenote van
Wynne. Zij kwam een half uur voordat
het proces begon met de Britse consul.
Kenneth Kirby, haar Britse advocaat
Derek Sinclair en een functionaris van
de Britse ambassade de rechtszaal bin
nen. Als aanklager fungeert luitenant-
generaal Artem Gorny. Penkovski wordt
verdedigd door een lid van de Moskouse
orde van advocaten, Konstantin Aprak-
sin, Wynne door Nikolai Borovik, even
eens lid van deze orde.
Wynne zag er vrjj goed uit. Toen hy
binnengeleid werd, liet hü zijn blikken
door de rechtszaal waren, maar liij kon
zijn vrouw, die nogal achteraan zat, niet
ontdekken. Penkovski keek recht voor
zich uit. Na de gebrulkeiyke .procedure-
vragen werd de akte van beschuldiging
voorgelezen.
Daarin staat onder meer, dat Penkovs
ki geheime gegevens over raketten heeft
doorgegeven aan de Britse spionage
dienst. Het initiatief tot het bedrijven
van spionage was van hem zelf uitge-
gaan. Penkovski was in april 1961, tij
dens een bezoek aan Londen, met zijn
spionageactiviteit begonnen, aldus de
aanklacht. Wynne, die een Britse „intel-
ligence"-functionaris, Chisholm ge
naamd, kende, had de contacten tussen
Penkovski en de Britse en Amerikaanse
spionagediensten tot stand helpen bren
gen en Penkovski tijdens bezoeken aan
Moskou het nodige materiaal overhan
digd. (Van mei 1960 tot augustus ver
leden jaar is een zekere Roderick Chis
holm op de Britse ambassade in de Rus
sische hoofdstad werkzaam geweest.;
Penkovski ontmoette daarna herhaalde
lijk Britse en Amerikaanse agenten op
geheime adressen, overhandigde hun
strikt geheime economische, politieke
en militaire gegevens en leerde van hen
de knepen van het vak. Tot degenen
die hij zo geregeld in Moskou ontmoet
te behoorden Wynne, Chisholm en een
zekere Carlson. (Carlson was plaatsver
vangend landbouwattaché op de Ame
rikaanse ambassade te Moskou. Hij ver
liet de Sowjetunie in december van het
vorig jaar nadat in de Russische pers
melding was gemaakt van zijn betrek
kingen met Penkovski.)
In West-Duitsland meent men dat
met dit conflict het grootste arbeids
geschil van de laatste dertig jaar is
opgelost.
De loonsverhogingen van vijf pro
cent zullen met terugwerkende
kracht tot 1 april 1963 worden uit
betaald. Vanaf 1 april van hét vol
gende jaar zullen de werkers in de
metaalnijverheid nog eens een ver
hoging van twee procent tegemoet
kunnen zien. De arbeiders hadden
aanvankelijk acht procent loonsver
hoging geëist, terwijl de werkgevers
niet verder wilden gaan dan drieën
eenhalf procent
Enkele uren voordat overeenstemming
werd bereikt, waren de vakverenigingen
al teruggevallen op zes procent, terwijl
de werkgeversbonden bereid waren 4.5
procent meer te geven. Nadat men ten
slotte met halve procenten eikaars stand
punt naderde, kwam als resultaat de ge
noemde vijf procent loonsverhoging uit
de bus.
De voorzitter van de bond van metaal
arbeiders, Otto Brenner, sprak de hoop
uit dat de honderdduizenden uitgesloten
werknemers in Baden-Wurttembeng vol
gende week maandag weer aan het werk
zullen kunnen gaan. De bond zou zich
vandaag nog over het bereikte resultaat
beraden. Ook de regionale onderhande
lingscommissies van beide zijden moeten
zich nog over het akkoord uitspreken.
Nu minister Erhard heeft ingestemd
met een loonsverhoging van vyf procent
betekent dit dat hij is teruggekomen op
De heer Iwan Iwanowitch Toegarinov
is benoemd tot ambassadeur van de
Sowjetunie in Nederland. De benoeming
werd gisteravond door Tass bekendge
maakt.
Drie Nederlanders bevinden zich onder
de kandidaten voor de opvolging van wij
len Per Jacobsson als president van het
Internationale Monetaire Fonds, namelijk
dr. M. W. Holtrop, president van de Ne-
derlandsche Bank jhr. mr. E. van Lennep,
thesaurier-generaal, en prof dr. J. Zijlstra,
minister van financiën.
De zomerpryzen van de Nederlandse
kolen, althans van de drietjes en vier
tjes, die per 1 mei zouden ingaan, zijn
niet zoals gebruikelijk lager dan
de winterprijzen. Dit is het gevolg van
een met toestemming van minister De
Pous ingevoerde prijsverhoging van
f 5.50 per ton, d.w.z. een stijging van
4.5 a 5.5 procent.
Aanvankelijk zou deze prijsverhoging
nog ingaan per 1 april, dus in de win-
terprijzenperiode. De totale opbrengst
van de huisbrand in het afgelopen win
terseizoen was echter zodanig, dat men
er van heeft afgezien de prijzen nog in
april te verhogen. Over de definitieve
prijzen in september is nog geen beslis
sing genomen.
zyn vroegere streven om bij verhogingen
niet verder te gaan dan 3.5 procent. Er.
hard was voorheen van mening, dat de
produktie ook niet met meer dan 3.5 pro
cent was gestegen, terwyl verdere loons
verhogingen inflatoir zouden werken.
In Birmingham, in dc Amerikaanse
staat Alabama, zijn gistermiddag ruim
zeshonderd negerkinderen, in leeftijd
variërend van acht tot veertien jaar
gearresteerd. Zij betoogden voor op
heffing van de rassenscheiding in dut
deel van de Verenigde Staten.
De politie heeft deze keer op speciaal
verzoek van de betrokken negerleiders
geen gebruik gemaakt van waterslangen
van de brandweer, waardoor er geen
mensen gewond zijn geraakt. De neger
leiders hadden van hun kant verklaard
er voor te zullen zörgen dat de betoging
een volstrekt rustig verloop zou hebben
De kinderen kwamen in groepen vaD
vijftig uit een kerk, waar zij waren toe
gesproken door de negerpredikant Luther
King. Zij lieten zich zonder verzet te
bieden arresteren. Tot nu toe zijn bij de
ongeveer een maand geleden begonneD
betogingen in Alabama meer dan veer
tienhonderd negers gearresteerd.
De 73-jarige Hïlversumse schoenmaker A. Schwabauer is er niet hele
maal in geslaagd, zijn voorgenomen voetreis naar- Rome te maken
Bij de Italiaanse stad Parma nam hij de trein, omdat zijn geld op was
en er op de bank in Rome geld op hem lag te wachten. Niettemin een
enorme prestatie: van Hilversum tot midden Italië lopen. Op de Piazza
Navona te Rome schudde opa Schwabauer gisteren de zesjarige Carlo
Casini de hand
Djakarta, maandagavond.
TWEE uur nadat president Soekar
no van Indonesië van zijn rond
reis door de nieuwe Indonesische
provincie Irian Barat (Nieuw-Gui-
nea) op het vliegveld Kemarjoran
5 aangekomen, arriveerde hier
ook de Nederlandse zaakgelastigde
in Indonesië, drs. C. D. Barkman
Namens de Indonesische regering
werd hij welkom geheten door de
tweede man van de afdeling proto
col van het ministerie van buiten
landse zaken, de heer Alaidros. Met
een handdruk bevestigden de twee
diplomaten het herstel van de diplo
matieke betrekkingen tussen Neder
land en Indonesië.
Velen waren hier getuige van in de
prettige en ongedwongen sfeer, die
Gistermiddag zijn twee straal
jagers van de vliegbasis Twen-
the met elkaar in botsing ge
komen en neergestort. De beide
piloten konden zich met behulp
van hun schietstoelen in veilig
heid stellen. Op de foto de
wrakstukken van een der toe
stellen in een boomgaard in de
buurtschap Langeveen bij Tub-
bergen.
(Van onze speciale verslaggever
Link van Bruggen)
er heerste. Aanwezig waren dr. E.
van Konijnenburg, die in Djakarta
over de luchtverbinding met Schiphol
heeft onderhandeld, en de vertegen
woordiger van de KLM in Djakarta,
de heer A. Mörzer Bruyns. Ook ds. F.
Bos en pater Wap waren er om drs.
Barkman te begroeten.
In het gezelschap van de Nederlandse
zaakgelastigde, die met de Malayan Air
ways in anderhalf uur uit Singapore
naar Djakarta was gevlogen, bevonden
zich de eerste secretaris Van zijn staf,
de heer H. Leopold, de handelsraad, de
heer W. Thorn Leesom, de tweede se
cretaris, de heer H. Philipse, de attaché,
de heer M. v. d. Born, en mej. Mies
Bakker, secretaresse.
,,Ik hoop spoedig aan het werk te
kunnen gaan", zei de zaakgelastigde
in het Engels tot de Indonesische jour
nalisten, nadat hij zich had veront
schuldigd hun eigen taal nog niet vol
doende te beheersen. Hij vervolgde:
,,Ik wens bij te dragen tot het ver-
beteren van de vriendschappelijke be
trekkingen tussen Indonesië en mijn
land, volgens de beleidslijn, die in
Den Haag in maart is bekend gemaakt'.
Drs. Barkman hoopte spoedig over
eigen kantoorruimte te kunnen beschik
ken en in augustus zijn vrouw, die ach
ter is gebleven in Nederland, weer in
Indonesië te kunnen begroeten. Voor
drs. Barkman is reeds een woning in
Djakarta beschikbaar.
Voorlopig zal hij zijn kantoor vestigen
in Hotel Indonesia.
Veel drukker was het op het vlieg
veld, toen twee uur eerder president
Soekarno en zijn gevolg op het vlieg
veld aankwamen, maar opvallend was
toch, dat ook toen de sfeer ongedwon-
gen was. Van strenge veiligheidsmaat
regelen viel weinig te bespeuren.
Nadat de president was uitgestapt,
sprak hij vriendelijk met dr. Van Ko-
nijnenburg en de heer A. Mörzer Bruyns
van de KLM. „Ik geloofdat ik u ken.'
zei Soekarno. „U benthier meer ge.
weest". Uit het tweede vliegtuig, dat uit
Makassar kwam, stapten tal van Indone
sische hoge functionarissen.
Op het vliegveld stond een erewacht
van het leger en de marine aangetreden
en overal zag ik spandoeken. Voor het
stationsgebouw stonden de parachutis
ten en de politie aangetreden. Ondanks
dit militair vertoon was het de Neder
landse journalisten mogelijk gemaakt
de Indonesische president zeer dicht te
naderen.
TJET ZAL geen Nederlander hebben ver-
baasd, dat het verdrag met West-Duits
land ook in de Eerste Kamer met geringe
waardering is begroet.
De Duitsers zijn als onderhandelaars ge
bleken keihard te zijn.
Er was bij hen kennelijk geen diep besef
van al het kwaad dat zij door de volstrekt
ongemotiveerde inval van mei 1940 hebben
aangericht.
Evenmin werd voldoende beseft, dat de
wijze waarop zij het bezette land hebben
„geregeerd" in strijd was niet het interna
tionale recht. Zij hebben het land geplun
derd. Dat niet alleen zij hebben geeste
lijke tyrannie uitgeoefend.
Men kan zich nu wel pogen te verontschul
digen en zich verschuilen achter het door
velen thans veroordeelde nazi-bewind,
maar dat kan het feit niet ongedaan ma
ken, dat men als volk mede verantwoorde
lijk is voor het optreden van Hitier en de
zijnen.
Het was een kleine minderheid, die in
feite de moed had zich tegen de geweld
hebbers te verzetten.
Nederland kreeg vele mensenlevens te be
treuren. Ook in andere opzichten werden
grote verliezen geleden.
Het bedrag dat Duitsland krachtens het
verdrag moet betalen is te gering om wer
kelijk de materiële schade behoorlijk te
vergoeden.
Veel leed was niet te vergoeden. Maar het
uiterste had gedaan behoren te zijn, wilde
nog iets zijn goedgemaakt.
Niettemin heeft ook onze senaat het ver
drag aanvaard. Waarom?
Was het niet beter geweest, het met ver
antwoording af te wijzen? Wij tasten wel
niet mis als wij zeggen, dat hierbij ernstig
is gedacht aan de toekomst. Ook kunnen
de omstandigheden zo zijn, dat wij Duit
sers en Nederlanders, elkander nodig heb
ben. Er moet niet ergens conflictstof op
gestapeld liggen.
Ter wille van een goede verstandhouding
heeft de Eerste Kamer nu ook haar fiat
gegeven.
Maar dat de Duitsers zich behoorlijk heb
ben gedragen, kan bij dit verdrag niet ge
zegd worden.
De Koningin heeft vanmorgen vroeg
een onofficieel bezoek gebracht aan de
nationale bloemententoonstelling ..Keu
kenhof in Lisse. De hofauto parkeerde op
het algemeen parkeerterrein en Hare Ma.
jesteit kooht zelf entreebewijzen. Na een
rondwandeling van ongeveer anderhalf
uur verliet de Koningin vrijwel oopgc-
merkt het terrein, Ze was in gezelschap
van een buitenlandse gaste.
„Nee, dat is niet om op te schieten, dat
is alleen maar om mam de garage in te
loodsen".
J^ovcn Oost-Europa ontwikkelde zich in
de afgelopen 24 uur een hogedrukge-
bied, dat nog verder in betekenis zal toe
nemen. Als gevolg bulgen oceaandepres
sies voor Ierland af in noordoostelijke
tot noordelijke richting. Wolkenschermen
van de storingen kunnen echter wel tot
over ons land doordringen maar regen is
onwaarschijnlijk. Door aanvoer van zach
tere lucht met wind uit zuidelijke rich
tingen zullen de temperaturen geleidelijk
verder oplopen.
De Bilt verwacht tot woensdagavond:
Droog weer en perioden met zonneschijn.
Zwakke tot matige wind uit zuideiyke
richtingen. Iets warmer.
(Opgemaakt te 11.45 uur).
Tendens stijgend
HET WEER IN EllROPA
Rapporten hedenmorgen zeven uur
ZON EN MAAN
TAE Australische minister
van scheepvaart, Opper
man, heeft bekend gemaakt
dat de Nederlandse regering
van 't vinden van de schat en
't wrak van het 17de-eeuwse
Hollandse schip Vergulde
Draeck op de hoogte is ge
steld en dat een onderzoek
wordt ingesteld naar de
eigendomsrechten. Zoals ge
meld zijn onlangs aan de
Australische westkust in een
onderzeese grot in een der
riffen door een Australische
duiker, Alan Obinson, een
aantal munten, ivoor en an
dere voorwerpen gevonden,
die afkomstig moeten zijn van
een in dc nabijheid gelegen
wrak, dat vermoedelijk de
resten vormt van het Hol
landse schip. Dc Vergulde
Draeck is in april 1656 op
weg van Amsterdam naar
Batavia bij Ledge Point, on
geveer honderd kilometer ten
noorden van de huidige stad
Perth, vergaan. Van de 194
passagiers en bemanningsle
den hebben er tenslotte ze
ven Batavia bereikt. De an
dere zijn verdronken of zijn
op de woestijnkust omgeko
men. Het schip vervoerde
78.000 gulden aan goud eu
zilver voor de Oostindische
compagnie.
Duiker Robinson is van
plan de ankers en een kanoa,
die hij op de bodem heeft
zien liggen, eveneens boven
water te brengen.
Minister Opperman wees er
op dat ieder, die in Austra
lische wateren 'n wrak vindt,
volgens de navigatiewet ver
plicht is deze vondst te mcl-
D. Helder zw. bew
Ypenburg 1. bew.
Viissingen h. bew.
Eel de l. bew.
Woensdag 8 mei: zon op 4.59, onder Twrate Zh. bew!
20.14; maan op 19.54, onder 5.23. Eindhoven 1. bew.
Donderdag 9 mei: volle maan. Heishlwb' gh bew!
HOOGWATER SCHEVENINGEN cnS?*1' onbw.
8 mei: 3.13 v.m.; 15.31 n,m. SP^P11- °nbcw.
Aberdeen regen
Londen zw. bew.
A'dam zw. bew
Brussel zw, bew.
Luxemb. 1. bew.
Parijs onbew.
Bordeaux onbew
Grenoble onbew.
Nice onbew.
Berlijn onbew.
Frankfort 1. bew.
MQnchen h. bew
Zürich onbew
Genève onbew.
Locarno zw. bew
Wenen zw. bew
Innsbruck h. bew.
Belgrado niet ontv!
Athene zw. bew
Rome onbew.
Ajaccio onbew.
Madrid zw. bew.
Mallorca onbew.
Lissabon mist
den bij de „ontvanger van
wrakken", in dit geval de
onderdirecteur van navigatie
en vuurtorens. Dit geldt te
vens voor alle voorwerpen
die in het wrak worden rau-
getroffen. De ontvanger neemt
het gevondene onder zijn be
heer en stelt een onderzoek
in naar de eigendomsrechten
die eigenaar of vinder laten
gelden.
nno 2 15
windstil 18
windstil 21
n 5 18
no 3 17
ono 2 18
windstil 17
windstil 18
windstil 19
windstil 2\
verand. 15
w 3 19
nno 7
windstil 2'.
ono 3 19
windstil 24
windstil 20
nno 3 23