„Doorgaan met christelijk
verantwoord beleid"
K.V.P., A.R. en C.H.U. in
of samen buiten kabinet
Stel onderzoek in naar oorzaak
daling aantal theol. studenten
Een woord voor vandaag
Toekomst van christelijk
onderwijs bedreigd p
Mammoetwet
laat vele
vragen open
Niet herders, maar schapen
brengen lammeren ter wereld
BOEKENHOEK
DONDERDAG 18 APRIL 1963
•BEU
Krachtig pleidooi drs. Schmelzer:
de K.V.P., de A.R. en de C.H.U.
er krachtig naar streven in de toe
komst tot een gezamenlijk stand
punt te komen bij kabinetsforma
ties over program en samenstelling
van dit nieuwe kabinet, met andere
woorden „samen erin of samen er
buiten". Dit duidelijke standpunt
nam de staatssecretaris van alge
mene zaken, drs. W. K. N. Schmel
zer, gisteravond in in een rede voor
de kring Tilburg van de K.V.P. schmeizer.
Zou men ook niet eens kunnen over
wegen in hoeverre ook in het parlemen
taire vlak een nauwere samenwerking
valt te bereiken?, zo vroeg de staats
secretaris zich af. Hij dacht hierbij aan
beraad tussen de fracties onderling op
belangrijke punten van het beleid.
Woordvoerders of eventueel werkgroe
pen uit de drie fracties zouden bijeen
kunnen komen om eikaars opvattingen
te peilen en te toetsen en om te trachten
tot een zoveel mogelijk overeenkomsti
ge benadering van de vraagstukken te
komen, voordat de fracties elk een
standpunt bepalen. Zulk een voorberaad
zou men om te beginnen steeds kunnen
houden wanneer men daar de behoefte
toe voelt. In een later stadium doet zich
wellioht bij de drie partijen de behoef
te voor, ook meer organisatorische ge
stalte te geven aan dit overleg.
ZELFSTANDIG
„In zulk een opzet zouden de partijen
en fracties dus wel geheel zelfstandig
blijven, tfcaar zou de als wenselijk ge-
vraagstukken, die in de staatkunde
creet aan de orde zijn, zouden ten
slotte wellicht ook de grondlijnen voor
een gezamenlijk werk- en verkiezings
program kunnen resulteren".
Hoe de orgainteatoTisehe ontwikkeling
tenslotte moet zijn, kan dam nader
worden beklem In het licht vam de groei
naar een gemeenschappelijk christelijk
democratisch be'etd. „Aan zo'n beleid
bestaat interna/.tonaal en In ons land,
gezien de vraagstukken van de mens In
de moderne tijd. een duidelijke behoef
te. En de parlementaire democratie zal
wel bij kunnen M~
aldus de heer
stelde ««menwerking
huishoudjam
76 ct. tot 1.04
extra jam 1.30
NEEMT
VAKER
ZWAARDEMAKER
Pleidooi (C.H.U.)-minister De Pous:
Economische groei
zeer bevredigend
(Van onze parlementsredactie)
Europ.-Amer. congres
voor kerkmuziek
De Lutherse Werkgroep voor Kerk
muziek organiseert van 15 tot 18 juli
aanstaande in 's-Gravenhage een Euro
pees-Amerikaans Congres voor Kerkmu
ziek. De besprekingen zullen worden ge
houden in het congresgebouw „Op Gou
den Wieken" aan de Scheveningseweg.
Er zullen kerkmuziekuitvoerinngen wor
den gegeven in de ev.-lutherse kerk aan
de Lutherse Burgwal in Den Haag.
Het initiatief tot dit oongres is geno
men om de intenationale samenwerking
op het gebied der evangelische kerkmu
ziek verder op gang te brengen en om
speciaal de tussen de Europese landen en
Amerika bestaande vraagstukken te be
handelen. Gesproken wordt van een con
gres voor evangelische kerkmuziek, om
ook de musici uit de Evangelische Kerk
in Duitsland erbij te betrekken.
De organisatoren verdachten als spre- waardoor de tegenstellingen tussen
kers: prof. dr. Oskar Sóhngen uit Berlijn de verschillende groeperingen
en dr. William Waltere uit Springfield 1 folk kunnen verminderen. In de CHU
(Ohio), deken Friedrich Hofmann, Neu- mogen we dit als een zegen zien.
markt (Opf.). dr Walter Buszin, St.
Louis (Missouri), dr. Henry Weman uit
Upsala en dr. TTieo Hoelty Nickel uit
Valparaiso (Indiana). Bovendien zal de
componist Ernst Pepping aanwezig zijn
n enkele van zijn werken inleiden.
Muzikale medewerking verlenen: het
NCRV Vocaal Ensemble oi.v. Marinus
Voorberg, het Utrechts Motetgezelschap
o.l.v. Willem Mudde en het Thiel Col
lege Choir uit Greenville (Penssylvania).
Voorts de organisten dr. Enzio Forsblom
uit Helsinki, Cor Kee uit Zaandam (im
provisatie) en Willem Mudde uit Utrecht
In enkele ochtendconcerten spelen en
zingen: Dick Alma (fluit), Leni van de
Lee (clavecimbel), Wilmy de Zwaan
(zang) en Meti Smit Duyzenrtkunst
Veerman (piano). De openbare lezingen
en concerten lijn voor belangstellenden
toegankelijk.
tie zal een centrale vraag zijn:
in welke richting koersen wij ver
der met het sociaal-economische
beleid. Het in de afgelopen jaren stabiel, de belastingdruk daalde enigs-
gevoerde beleid heeft een aan-' u~~
vaardbaar evenwicht en een ver
antwoorde synthese tussen de ver
schillende wensen en belangen be
reikt. Daarom moeten de huidige
beleids- en ontwikkelingslijnen
worden doorgetrokken. Dit betoog
de de minister van economische
zaken, drs. J. W. de Pous, gister
middag op de C.H.U.-toogdag te
Amsterdam. De toekomst van heel
ons volk is het meest gediend in
welke combinatie van construc
tieve partijen ook met een door
trekken van de lijnen uit het ver
leden, die christelijk en historisch
verantwoord mogen worden ge
noemd.
Minister De Pous was begonnen
met de stelling dat het huidige kabi
net aan zijn opvolger een belangrijk
kleinere erfenis aan politiek contro
versiële punten nalaat dan het vorige
kabinet. In dit verband noemde hij
het Nieuw-Guinea-vraagstuk,
loonbeleid, de mammoetwet, de alge
mene kinderbijslagwet en de toto. Er
zijn diverse hindernissen opgeruimd,
hen, die in het arbeidspro-
geen plaats hadden, werden belang
rijke voorzieningen getroffen.
Van oppositionele zijde is betoogd, zo
ging de minister verder, dat dit alles
niet zozeer resultaat is van het kabi
netsbeleid, als wel een gevolg van de
hoogconjunctuur. Als het kabinet er
niets mee uitstaande had, waarom is
het dan ln de vorige periode van hoog
conjunctuur, namelijk in de jaren 1953
1957, niet zo bevredigend verlopen als
Waarom hadden wij toen een over-
besteding en een daarop noodzakelijk
volgende bestedingsbeperking met alle
narigheid van dien? Toen het fout ging,
werd wèl het kabinet aansprakelijk ge
steld en terecht maar nu het goed
is gegaan, is dat blijkbaar ondanks het
kabinetsbeleid. Deze logica, aldus drs.
De Pous, ontgaat mij en naar ik ver
trouw ook de kiezers!
Bevredigend
In de tweede plaats stelde de be
windsman dat de sociaal-economische
nalatenschap van het huidige kabinet
aan het Nederlandse volk groot is. De
economische groei is zeer bevredigend
geweest, waaraan een aanhoudend hoog
niveau van investeringen in belangrijke
mate heeft bijgedragen. Daarnaast
werd een gunstige spreiding van d<
vesteringen over de regionen van
land verkregen. De werkgelegenheid
handhaafde zich op een zeer hoog ni
veau; het economisch evenwicht bleef
bewaard; de lonen in bedrijven stegen
met ruim zes procent per jaar ei
arbeidstijd werd met zes procent
kort. De prijzen bleven opmerkelijk
Prof. Wurth tot leiding der kerk
Huidige parochie
ongeschikt voor
missionaire taak
tot de C.H.U. te zeggen: U moet zorgen
voor machtsontplooiing! De autoriteit
moet verstevigd en gedragen worder
door macht. Daarom moeten er van on
ook zoveel mogelijk lieden in de Twee
de Kamer komen.
Geen blauwdruk
Wij vormen een confessionele partij
i dat betekent dat wij vanuit de ge
hoorzaamheid aan het evangelie
proberen te geven aan het leven
zijn facetten. Daarvoor hebben
geen blauwdruk, maar dat behoeft ook
niet; het komt er slechts op
wij een brandend geloof hebben. Dan
kunnen wij wonderen verwachten; eer
bezielde minderheid kan een samenle
ving stempelen. Het gaat om niets min
der dan om ons bestaansrecht. Zonder
bezieling worden wij een burgerlijke,
conservatieve partij en zal God
Honderden gereformeerde predi
kanten waren gisteren naar Utrecht
gekomen voor hun jaarlijkse pre
dikantenconferentie. Over het on
getwijfeld blijde samenzijn lag
echter dit jaar een schaduw. Door
zijn ziekte was ds. P. D. Kuiper
van Sassenheim, de voorzitter van
de predikantenvereniging, niet in
staat om de conferentie te leiden.
Prof. dr. G. Brillenburg Wurth
leidde daarom in zijn plaats de bij
eenkomsten. Deze eerste dag van
de conferentie stond in het teken
van de missionaire structuur van
de kerk. Het onderwerp werd in
geleid door de hervormde hoog
leraar prof. dr. J. C. Hoekendijk
van Utrecht.
Prof. Wurth kon het niet nalaten
woord te wijden an de zieke voorzit
ter die, zei hij, met zijn sympathieke
persoonlijkheid, warme genegenheid en
diep-zuivere menselijkheid de sfeer van ten en de leiding van de kerk' met dit Hoekendijk,"ïn dë laatste' plaats nofblj
de bijeenkomsten in het verleden heeft verschijnsel. Of deze crisis tijdig een dat in de toekomst de confessionele ver-
bestempeld. gunstige wending zal nemen zal ervan af-schillen nog maar nauwelijks relevant
Zelf schonk hij in zijn openingswoord hangen, zei h(j. of w(J die dit ambt be- zullen zijn.
aandacht aan de ernstige verontrusting kleden, dat ambt weten hoog te hou-j
die er in de kerk leeft over de vermin- den. en vol diepe overtuiging weten pre-l
dering van het aantal theologische stu- dikant te zijn m U blijven. Hij zag T ij p
denten. Dit wettigt de vrees dat de Ge- gaarne dat vanuit de leiding van dc I .OflHpl POtltPrPllLlfi
reformeerde Kerken straks voor eenkerkeen ernstig onderzoek ingesteld L-UI11CI vlIUL
ernstig predikantentekort zullen staan, werd naar de oorzaken van de achter-
Ook in het verleden zijn er wel „ups uitgang van het aantal theologische
en downs" geweest, maar nu schijnen studenten,
we met een neergangstendens te doen
te hebben, aldus deze hoogleraar.
Oorzaken
Dat het ambt zijn aantrekkelijkheid
verliest is zeker sociologisch te verkla
ren, maar prof. Wurth meende ook die
pere oorzaken te kun..en aanwijzen. Het
hangt namelijk ook samen met de mee-
(Van onze kerkredactie)
dogenloos felle kritiek waarmee velen
buiten, maar ook in de kerk, tegenover
de figuur van de predikant staan. Ieder
heeft aan waardering behoefte en het
is bijna niet uit te houden als de reac
ties op het werk steeds overwegend ne
gatief kritisch zijn.
Maar prof. Wurth zag bovendien nog
een andere oorzaak. Het zwaartepunt
in de Westeuropese cultuur wordt ver
legd De alpha-faculteiten en ook de
theologische faculteiten boeten in aan
belangstelling, terwijl er een overgrote
toeloop is aan de technische faculteiten
en hogescholen. De existentie
jongere generatie komt meer
in de technische in plaats van de gees
telijke sfeer te liggen.
in de eerste plaats een grote verschei
denheid van gemeentestructuren moeten
komen. Er is in het verleden wel eens
gesproken van de para-parochiale ge
meente. de gemeente naast de parochiale
gemeente zoals wij die kennen, maar
dan is het nog een abnormaal geval,
een tijdelijke functie. Prof. Hoekendijk
meent dat de huidige parochie volko
men ongeschikt is geworden voor mis
sionaire activiteit.
Er zijn twee processen aan de gang.
Het eerste, en oudste proces hield een
milieuverenging in van de gemeente
(werd b.v. middenstandsgemeente); het
jongere proces heeft geleid tot een
sie. een uitholling van de kerkelijke
men. Het gevolg is dat het pastoraat
in het defensief is gekomen.
Daarom zullen er in de toekomst
antwoordelijkheidskaders nodig zijn,
kleine groepen die sterk missionair zijn
gericht. Bovendien zal de kerk zich ra
dicaal-zakelijk moeten afvragen welke
structuurveranderingen plaats moeten
vinden. Dan zal de kerk een weg moe
ten vinden om ln de situatie waarin
zij zich bevindt te vertalen wat zij
te zeggen heeft. Zij zal bovendien, zelfs
zo nodig incognito, dienend bezig moe-
zijn. Daar komt dan, meende prof.
Prioriteiten
In het vervolg van zijn rede stelde
de minister dat in de komende vit
duidelijk prioriteitenschema
moeten worden opgesteld. Aon alle
wensen kan niet tegelijk worden vol
daan. Bij de kabinetsformatie zullen
J- wensen van de verschillende partij-
echter bepaald niet in dezelfde volg
orde worden gerangschikt. Een aanwij
zing hiervoor zag de minister in de
P.v.d.A.-studie „Over de kwaliteit
het bestaan", waarin een keuze is
daan, die sterk in de richting gaat
toenemende overheidsvoorzieningen en
beperking van de particuliere consump
tie. Dit betekent echter verzwaring van
de belastingdruk. Voorts laten de voor
stellen in dit rapport weinig ruimte om
de reële lonen evenredig met het ac
cres van het nationale inkomen te ver
hogen, terwijl in de derde plaats een
toenemende planning door de overheid
in de particuliere activiteiten inherent
De C.H.U. kiest anders. Zie ik het
goed, aldus de bewindsman, dan zal
onze Unie geen extreme standpunten
of uitdagende stellingen willen
men, maar een dusdanige keuze
doen, dat er een aanvaardbaar even
wicht, een verantwoorde
tussen de verschillende wensen en
belangen tot stand komt. Dit even
wicht en die synthese tracht
C.H.U. reeds binnen de eigen kring
te vinden.
Geen laksheid
Prof. dr. G. C. van Niftrik hield een
opwekkende rede onder de titel „Geen
laksheid, geen lauwheid" De gemiddel
de Nederlander, aldus de hoogleraar,
ziet de c.h. mens als iemand, die in elk
geval niet fanatiek is, als iemand,
wiens devies zou kunnen zijn: rustig
aan, dan breekt het lijntje niet. Tevens
als iemand, die wel trouw is.
De verklaring van deze mentaliteit
zocht prof. Van Niftrik in de eerste
plaats in het feit dat het overgrote
deel van de leden van de c.h.u. be
hoort tot de Hervormde Kerk, die nog
steeds volkskerk is en derhalve nooit
fanatiek. De A.R.P. weerspiegelt de
geest van de Gereformeerde Kerken,
zijn voortgekomen uit een conflict
hebben moeten strijden voor erken
ning; vandaar dat de anti-revolutionai-
strijdbaarder zijn. Zoals de Savor-
Lohman deftiger was dan Kuyper,
s ook de C.H.U. een beetje deftiger
dan de A.R.P. En deftige mensen zijn
nooit fanatiek althans, ze laten het
niet merken. Vergeleken bij Kuyper
as De Savornin Lohman een conser-
itieve en ook wat feodale figuur.
Wat dieper gravend betoogde prof.
Van Niftrik verder dat in de Unie nooit
het besef heeft geleefd dat Gods zaak
van ons afhangt. Wij voelen ons geen
Gideonsbende. Op zichzelf is dit juist,
maar het besef dat God zijn eigen
boontjes wel kan doppen, kan leiden tot
gemakzucht en luiheid. Ook het beginsel
dat het ons niet te doen is om de ma
joriteit doch om de autoriteit kan laks
heid en lauwheid tot gevolg hebben.
Ik geneer me er echter niet voor
Zó wordt over Jezus geoordeeld: „Een man, die een profe4
was, machtig in werk en woord voor God en het ganse voIK?
Ongevraagd verneemt Jezus deze typering van twee mannen
die Hij kort na Zijn opstanding ontmoet op de weg nmf
Emmaüs. Jezus mag op dat moment weten, dat Zijn optredef
Zijn jarenlange verblijf onder de mensen van Israël, nil
tevergeefs is geweest. Hier ontmoet Hij twee mannen, die
het hart zijn gegrepen door Zijn boodschap van zonde e<
genade. Machtig in werk en woord: Hij leerde niet als di
Farizeën, de schriftgeleerden, maar als iemand, Wiens woori^
macht bezat en Die de mensen stelde voor de beslissen®
keuze, Die hen greep in het meest essentiële van hun bestaat
Dat woord van Jezus ging gepaard met daden: Hij wekt»
doden op uit het graf, Hij deed lammen opspringen, Hij ga
blinden het gezicht terug. Al die werken en woorden wara
voor God en het ganse volk, niemand uitgezonderd. Jeziu
Gods grote representant op aarde, volbracht de wil van Zij-.
Vader. Hij kwam als de uitvoerder van Gods plannen en c
hetgeen Hij deed was voor God, gericht op de doorbraak va
Zijn Koninkrijk. Het ganse volk was erbij betrokken. Niemani §•-_
kon zeggen: Jezus' boodschap geldt niet voor mij. Zoals ht
toen was, zo is het nu: Jezus wildoor Zijn Woord en Geest ftt
ieder ontmoeten. Is nog iemand zo dwaas zich aan deze ora
moeting, die het gehele leven bepaaltte onttrekken?
gens
lauwheid uit Zijn mond spu-
Aan het einde van de vergadering
spraken de scheidende Kamerleden
Schmal, De Ruiter en Tilanus. Laatstge
noemde schetste zijn loopbaan in dc
C.H.U. en dankte voor het vertrouwen,
dat hem steeds was geschonken.
Arabieren verhinderen
Mohammedaan overgang
tot R.K. kerk
Fanatieke mohammedanen hebben in
het afgelopen paasweekeinde verhinderd
dat de 22-jarige, in West-Duitsland wer
kende Egyptenaar Kamal Roesjdy, aan
1 de Islam af te zv
De te Bonn woonachtige Roesjdy
op eerste paasdag te Düsseldorf door de
pater dominicaan Lukas Malik, zijn ge
doopt. Roesjdy werd echter tegen zijn wil
van zaterdag tot maandag te Bonn door
Arabieren vastgehouden.
Toen hij zaterdag te Bonn ii_
iar Düsseldorf wilde reizen werd hij
door talrijke Arabieren bedreigd. Twee
duizend te Düsseldorf wonende Arabie-
:n gaven te kennnen dat zij een protest
ers zouden ondernemen indien Roesjdy
>u worden gedoopt en tot het R.K.
ïloof zou overgaan.
Roesjdy heeft nu zijn woning verla
ten omdat hij gevaar voor zijn leven
vreest. Het is niet bekend waar hij zich
thans ophoudt. Pater Malik is overigens
niet van plan de zaken op hun beloop te
laten. Gemeld wordt dat ook leden van
het personeel van de Egyptische ambas
sade in deze zaak betrokken zouden zijn.
C.B.T.B.-ers drie
dagen bijeen
De jaarlijkse bondsdagen van de Ne
derlandse Christelijke Boeren- en Tuin-
dersbond worden ditmaal in Haarlem ge.
houden en wel op 7, 8 en 9 mei. Op
de eerste dag worden de huishoudelijke
zaken afgedaan, terwijl er voor de mee
gekomen dames een aparte ontmoetings
samenkomst wordt belegd. De tweede
dag staat geheel in het teken der alge
mene vergadering. De voorzitter der
C.B.T.B., mr. B. W. Biesheuvel te Aer-
denhout, hoopt in deze massaje bijeen
komst een rede uit te spreken. Voor de
middagvergadering moet nog een spre
ker worden aangezocht.
Donderdag 9 mei wordt een
gehouden, die (waarschijnlijk
maar) zal eindigen met een gezamen
lijke koffiemaaltijd.
Geen Wijkpredikant
Door omstandigheden gedwon
gen heeft de Wijkpredikant zijn
werkzaamheden voor onze krant
enige tijd moeten staken.
Het spijt hem evenzeer als het
ons doet, dat we zijn bijdragen
zinvolle stemmingsbeelden en
herinneringen uit het verleden
op deze plaats in de krant voor
lopig zullen missen.
Prof. Van Itterzon voor Schoolraad ^1
lijke scholen dezelfde zijn. Men ka
(Van onze onderwijsredactie)
TN EEN REDE die van een stel-
•- lige ongerustheid jegens de
toekomst van het christelijk onder
wijs getuigde, heeft prof. dr. G. P.
van Itterzon gisteren in hetzelfde
gebouw van K. en W. in Utrecht
waar de dag tevoren de Unie bij
eenkwam, de Schoolraad van d<
scholen met de Bijbel gewezen op
die elementen die de vrijheid van
het onderwijs dreigen aan te tasten.
Na een uitvoerig exposé over het
ontstaan van het christelijk onder
wijs (1848 vrijheid van onderwijs,
1917 pacificatie) liet hij geen twij
fel bestaan over zijn angst, dat de
Mammoetwet veel verworvenheden
zal ondergraven.
De vrijheid van onderwijs is de
laatste jaren weer bijzonder in het
geding, zo stelde prof. Van Itterzon.
Dat bleek bij de discussies rondom
de Mammoetwet, maar daarbij
kwam ook aan het licht, dat het mo
gelijk is dat verschillende groepen,
de vrijheid interpreterend, tot ver
schillende conclusies komen. Men
kan zelfs spreken over de juridische
en de politieke aspecten, doch dreigt
dan te vergeten dat het hoge goed
van de onderwijsvrijheid alleen dan
ons bezit is als wij het niet ten dele
bezitten, maar als het ons van over
heidswege royaal en zonder allerlei
reserves wordt toegekend.
Nu komt het, zo zei prof. Van Itter
zon, de Schoolraad evenwel voor dat de
minister het historisch uitgangspunt
heeft losgelaten toen hij stelde dat de
Mammoetwet voor de regeling van het
onderwijs uitging van de vrijheid van
onderwijs. In de historische zin van het
woord, met de grondwet van 1848 op
de achtergrond, ging het immers om
het geven van onderwijs, niet om de
vrijheid van schoolkeuze. De vrijheid
die de minister de laatste tijd voor ogen
heeft gestaan en waarschijnlijk- nog
staat, had een engere betekenis dan de
historische, omdat hij kennelijk aan de
vrijheid der ouders dacht bij het doen
van een schoolkeuze. In deze versmalde
keuze kwamen ook de voorstanders van
openbaar onderwijs in zijn gezichtsveld.
In de knel
Nu zijrr in de loop der tijden de
vrije scholen herhaaldelijk in de knel
gekomen, ook al door de begripsver
warring dat vrije 3Cholen en christe
lijke scholen dezelfde zijn.
zelfs constateren, dat er een visti
leeft die christelijke scholen ziet alj
een vorm van openbaar onderwijl
met daarbij een programma vai
godsdienstonderwijs. Zelfs, zo ze
prof. Van Itterzon heeft de naathE
„school met de bijbel" wel schuW
aan deze verkeerde opvatting has
Intussen heeft na 1848 het onderwijl ter
echt zich verder ontwikkeld. In 19i.is
kwam de pacificatie en daarmee wert
de vrijheid van onderwijs die theor»®ei
tiSch aan een ieder was toegekend oo(ste:
praktisch. Wie un evenwel met een vervol
dergaande staatsbevoogding van ht de
onderwijs instemt, en van mening is di hel
het tot de taaik van de overheid behoor kei
normen te stellen die dit onderwijs bin.
den, moet bedenken dat de initiatiev«lu
ter vernieuwing steeds vanuit de vrij I3'
nes
viAj
In dat licht gezien, zo zei prof.
Itterzon, moet het ons dan ook van h«
hart dat tot onze verwondering voor
nen van wie wij toch mogen aai
en dat zij de scholen met de bljbe
goed hart toedragen ln deze Jare
de stem van het christelijk onderwij
blijkbaar niet duidelijk hebben veZ„
staan. Een landelijk getuigenis als d»\a
van het Convent van het christelijk 0#Iin
derwijs in Amsterdam had sommigBe'
van onze geestverwanten niets te zeien
gen. Wij willen stellen, zo betoogde profcers
Van Itterzon, dat zij voor hun handt* Ge
kening op blanco papier volledig vefofn
antwoordelijk blijven. unn
Het blijft onze grote zorg, dat dZu
raamwet die wij nu hebben zoveel in dftu
mist laat. Het heeft ons teleurgesteF^1
dat de overheid nu het onderwijsgebiley<
dermate heeft afgegrendeld, dat qBU
maatschappij en haar organisaties, d/hill
de kerk en de schoolbesturen zich bis. i
erheidsikad®or
ubi
moeten houden.
Speelser
Lijm snél en muurvast met Ceta-Bever OMCï ciy
De ideale kontaktlijm111- LI IA
Opnieuw sprak prof. Hoekendijk over
wat wel genoemd is de mobiele gemeen-
Hij gaf een overzicht
(Advertentie)
Amerikaans Sleutelspel
Prof. Hoekendijk
esthetische vorming
voor lager onderwijs
Christen-zakenlieden bijeen
Geloof en
in Andel.
Stadhouderskade 137. Amsterdam.
Zak-encyclopedie voor bridgers, door
P. Boender en J. P. Kroes. Uitgave In
(Van een onzer verslaggevers)
Voor de tweede maal kwamen
Het Christelijk Paedagogisch Studie-
centrum houdt van 16 tot en met 18 ,,;t „r-u
studie die door de Wereldraad van april in het Evert Kupersoord te Amers- christen-zakenlieden Uit wat men
Kerken ondernomen vordt naar de mis-lfoort een landelijke conferentie met als noemt de afdeling „Delta", maar
ionaire structuur m de tok. Ho^jo^ro.rp d« «ItotKh. vorming voor wat eigen]i^ vrijwe! Zuid-Kolland
de kerk. Hoe-1 onderwerp de esthetische vorming
wel deze studie eigenlijk nog maar pas hej. lager onderwijs,
begonnen is kan men toch al reeds een
enkele veronderstellingen aanwijzen,
waaruit deze studie ondernomen wordt.
In de eerste plaats is God de zen
dende, de zendings-God, die we niet an
ders kunnen kennen dan als oorsprong
en einde van de zending. Dan in de
tweede plaats moet de gemeente altijd
leven vanuit het besef dat zij bestaat
oor de ander. De kerk is geen religieuze
irovincie. geen sacrale ruimte en mag
lelemaal geen getto zijn. De structuur
an de kerk is alleen authentiek, als zij
het vermogen heeft en de wil bezit om
steeds „bij de tijd" te zijn.
Met sterke nadruk stelde prof. Hoe
kendijk dat het evangelie ons leert
dat de toestand geen toe-stand meer is.
De toekomst doorbreekt deze toestand
naar voren. Hij waarschuwde daarom
tegen het zoeken naar een permanent
model voor zending en evangelisatie.
„We zijn de laatste jaren gaan besef
fen dat er geen normatief patroon
meer is en kan bestaan."
In het zoeken naar nieuwe wegen
mogelijkheden kunnen heel voorzichtig
misschien enkele trends worden aange
wezen, meende deze hoogleraar. Er zal
De voorzitter, tévens lid van de com- omvat, in „De Ridderhof" te Maas
missie van uitvoering, de heer S. Klein slujs bijeen VOOr een bezinnings-
wees ln zijn openingsrede op de nood- -? 0
2aak van de mensvorming in deze tijd
van urbanisatie en industrialisatie. On
geveer 80 procent van de jeugd ouder
dan 17 jaar heeft geen enkele vorm van
onderwijs meer en jihst voor deze groep
de vrijetijdsbesteding van intens belang.
Vóór de zeventienjarige leeftijd dient
dus de basis te zijn gelegd voor deze vrije
tijdsbesteding. Want hoewel televisie en
radio waardevolle grondstoffen kunnen
de vorming van de mens. zal
kale achtergrond weinig effect
lit is de reden, waarom op deze
conferentie de expressievakken als mid.
del en mogelijkheid om de vrije tijd op
te vullen bijzonder op de voorgrond
den geplaatst.
Op de openingsdag was er een causerie
van de kunstschilder A. Ronda
pressie en abstracte kunst. Een der hoog
tepunten is de volgende dag de inleiding
van de heer Jan Bronk. directeur van de
stichting Pantomime in Amsterdam, over
de waarde van de pantomime op school.
Voorts zullen vier docenten inleidingen
houden over het gebruik van verschillen
de materialen in de vrije expressie.
lunch. Deze afdeling van de inter
nationale organisatie van christen
zakenlieden komt van tijd tot tijd
ij een met het doel elkaar op te
bouwen in het geloof, elkaar te
helpen in de specifieke problemen
waarvoor een zakenman als chris
ten staat en elkaar te wijzen op de
taak die men als christen in de
eerste plaats heeft.
Het thema van deze bijeenkomst was
dan ook „Gered om te redden", een
niet origineel woord, zo zei de spreker,
de Rotterdamse journalist Jan J. van
Capelleveen, omdat het het motto is van
het Leger des Heils, maar veeleer om
dat het het thema is dat Christus zijn
discipelen heeft nagelaten.
Sprekend over de uitspraak van Pau-
lus dat wij moeten staan, onze voeten
geschoeid met de bereidvaardigheid van
het evangelie des vredes. stelde de heer
van Capelleveen dat wij niet moeten le-
'ven naar de vrede toe, maar vanuit de
vrede, die ons in Christus gegeven is.
Hij is onze vrede. Pas als wij dat gaan
beseffen kan er iets van onze opdracht
terecht komen.
Vrucht dragen
Maar ons is ook het „evangelie var
de vrede" gegeven om door te geven.
De vrucht van een christen is niet in dt
eerste plaats liefde, geduld, etc. Dal
zijn de vruchten van de Heilige Geest
in ons. Een christen behoort vrucht t«
dragen door zich in de levens van ande
ren te vermenigvuldigen, door anderen
de vrede van Christus te doen kennen.
niet de taak van de predikant of
de andere ambtsdragers, zoals velen
denken, maar van de gemeenteleden
zelf. De ambtsdragers zijn hun juist ge
schonken door God om tot een werke
lijk vruchtbaar leven te komen. Niet de
herders, maar de schapen brengen de
lammeren ter wereld.
Dragen wij werkelijk zo vrucht, vroeg
ïze spreker. Wij kunnen ons teleurge
steld voelen door het feit dat wij er zc
weinig van zien. Maar Paulus gebruikt
daarom ook het woord „bereidvaardig
heid". De grote vraag is of wij ons wil
len laten gebruiken. Als Christus zegt
..Gij zult Mijne getuigen zijn", dan i:
dat niet in de eerste plaats een eis
maar een belofte. Geen krampachtig le
ven is nodig. Leven is het enige wat
nodig is. Als wij werkelijk het leven
van Christus ontvangen hebben, zal dit
leven vrucht dragen.
Den Toren, Baarn.
Cocktails en longdrinks, geselecteerde
internationale cocktail- en longdrinkre
cepten. door Jac. Platteschorre. Uitg;
ve Nijgh Sc Van Ditmar, 's-Gravenhagi
Rotterdam.
Ik heb de Dag des Heeren lief, door
R. M. M'Cheyne, in leven leraar te
Schotland. Uitgave J. P. van den Tol,
Dordrecht.
Kalender van oe Kerxgescnieaenis. te Amsterdam: te Schipluiden
door prof. dr. G. P. van Itterzon, met j. c. van Egrnond. te Tholen.
medewerking van drs. J. F. van der Aangenomen naar Dussen: Joh. Gold-
Kool Omslag Han Prins. Tweede druk. schmeding jr, kand. te Loenen aan d<
vaak laten leiden door de gedachte
of het heil pas aan de andere zijdij
van de dood zichtbaar wordt, terwijl dp^
bijbel toch ondubbelzinnig laat hor«Zc
dat God ons verlost uit de tirannie va6"
de satan, opdat wii der gerechtigheid
zouden leven. Schuldig aan deze onjuijV:
te visie is ook de kerk, die te vaak bihi;
zig is geweest met de historische ouan'
drachten en het aardse heeft verwaar Oi
loosd. Men ging zich trainen in de techso
niek van het christelijk sterven en vei\nfr
gat christelijk te leven. Concluderen!».»
betoogde drs. Gilhuis, dat er voor i,
school een grote taak ligt deze in wff'
d|n dense gedachtegang te bestri^
Ds. B. van Halsema
overleden .5
0„JlkanL.
tenluopbaan in 1913 als voorganger in dc.}
gemeente Haastrecht, in 1916 vertrok hl»"
naar Hallum en in 1920 vestigde hij zi«B
te Ermelo. Deze gemeente diende hfoo
tot zijn emeritaat in 1952. dus 32 jaar. D
De begrafenis zal plaats hebben oiur
13 uur een rouwdienst gehouden worden! E
Beroepingsiverk
NED. HERV. KERK
Aangenomen beroep der gen. syn. al
zend. pred. (docent Theol. school Evang c
kerk te Kameroen): dr. G. H. M. Pos»lP<
humus Meyes. te Oegsrtgeest woonachtiio
naar Cothen, Utrecht: F. G. H. Nicolata
te Vleuten; naar Vlaa.rdvngen (a_s. vai
P. Zijlstra): G. Biesbroek, te IJsselmuij»,
den. naar Hillegersberg-Terbregge: Ji
Kruyt, te Lexmond.
Bedankt voor Papendrecht: G. Bies-
broek te IJsselmuiden, voor Leideii-
Middelharnis en ZwartebroekTer.
schuur: J. Kruyt, te Lexmcmd. r'
GEREF. KERKEN fid
Beroepen te Dordrecht: dr. E. de Vriegu:
te Amsterdam: te Schipluiden (bij accl.): 1
In Boeket-reeks. Uitg:
N.V.. Kampen.
Sociale relatie en zelfbeeld, door dr.
C. Boekestijn. Openbare les V.U. Uit
gave J. H. Kok N.V Kampen.
Bonkie. door A. J. Pleysier. Tekenin
gen Tini van Asselt. Uitgave J. H. Kok
N.V., Kampen.
Dossier 333. door B. Nijenhuis. Band
Han Prins. Vierde druk. Uitgave J. H.Dirksland
Kok N.V.. Kampen. West.
m. m
Vecht. fa
Bedankt voor Den Burg (Texel) ec I
-l j Goldschmedin-g jrfej
Schoonoord:
kand te Loenen aan de Vecht.
GEREF KERKEN (Vrijgemaakt)
Beroepen te Zuidbroek: B. de Vos, tt
Bruchtervela 12
GEREF. GEMEENTEN
Tweetal te Barneveld: P Blok, ti.!
L. Rijksen, te Rotterdam^e
(Advertentie)
FARVERFEST;
vloerkleed met
zéér hoge pool.
vachtzacht, 17 tinten,
effen of gedessineerd.
Vraag folder F 10' aan:
Vr.3 3a
N.V. Ve