Nieuwe Leidsche Courant | 1963 | 29 maart 1963 | pagina 9

Pleidooi voor Henny W.: hij
heeft geen leugen verteld

Vlijmscherpe aanval van
Henny W. op raadsman

SKODA'63

Conclusie officier:
moord bewezen

Van klassejustitie is
geen sprake geweest

Mr. Pauwels voorspelt mr. Van Dijken grote toekomst

Fabriek in Scliaesberg
geheel uitgebrand

Rotterdam verkoopt
RTM-aandelen aar

Sp

oorwegen

„FLINKE KEREL"

REPLIEK

Brand in A dams
ziekenhuis

Prestatiebeloning bij
buitenschilderwerk
lot dertig procent

Ziekenhuis kwam door
de lucht in Baliem

President maant emotie te beteugelen

Bewogen episode
in het proces

HELPEN

GEEN SPECULATIES

SCHOOL
VOORBEELD

Herstelbank
hervormd

Amerikaanse gift
kernreactor Petten

NIEUWE EEIDSE COURANT

9

VRIJDAG 29 MAART 1963

(Telefonisch van onze speciale verslaggever)

UHEBT GEHOORD hoe Hennie W. zich verdedigd heeft. Hij heeft geen
enkele leugen verteld. Ik kan zelfs zeggen: geen leugen is in deze zaak
over zijn lippen gekomen. Men moet zich echter afvragen, of van de andere
verdachten, Boudewijn H. en Ewout H. hetzelfde kan worden gezegd. Wat
Ewout H. heeft gedaan, is m.i. geen medeplichtigheid, maar zuiver mede
daderschap". Met deze woorden begon vanmorgen mr. Francois Pauwels
zijn pleidooi voor zijn cliënt Hennie W.

Vandaag, de vijfde en laatste zit
tingsdag van de Baarnse moordzaak
- in duur een van de langste rechts
zaken, die ooit in Nederland heeft
gediend -, was het aan de verdedi
gers om tegen het openbaar minis
terie op te tornen. Zowel de mor
gen- als de middagzitting waren
voor de pleidooien uitgetrokken, ter
wijl voor de re- en duplieken, zo
mede voor het befaamde laatste
woord, ook enige tijd was gereser
veerd.

De grijze, 73-jarige mr. Frangois
Pauwels bekend strafpleiter en
auteur verrichtte de opening van
de pleidooien-marathon. Voor de
verdediging van de negentien-jar-
rige Henny W. is hij door een uit
Baarnse burgers bestaand comité
aangezocht, dat zich, met het oog
op de onverkwikkelijke justitiële
voorgeschiedenis er is geruime
tijd van klassejustitie gesproken
feil doel heeft gesteld de uit een
eenvoudig milieu komende ver
dachte dezelfde kansen te geven als
de twee broers uit „het grote huis".
Dc twintigjarige Boudewijn H. werd
door de bekende Amsterdamse strafplei
ter mr. Joh. K. M. Mathuizen bijgestaan;
de achttien-jarige Ewout H. door mr. H.
C. Dietz, de familieadvocaat voor civiele
zaken, met wie Henny W. gistermiddag
tijdens een fel duel de vloer aanveegde.

Nadat de president van de rechtbank,
mr- J. Gijsman, hulde had gebracht aan
het voortreffelijke politiespeurwerk in
deze zo lugubere zaak hü noemde met
name de reconstructiefilm, die de leg
puzzel zo compleet mogelijk had ge
maakt gaf hij mr. Francois Pauwels
het woord.

Een felle uitslaande brand heeft gis
teren een veevoederfabriek te Schaes.
berg in de as gelegd.

De loods met de daarin ondergebrach
te administratie brandde tot de grond
toe af. De oorzaak is vermoedolüK
kortsluiting. De schade wordt geraamd
00 een kwart miljoen. De eigenaar, die
uitstedig was, is verzekerd.

In de loods stonden mengmachines
en silo's opgesteld en lag ongeveer hon
derd ton melkpoeder, vetten en suiker-
ingrediënten voor vee voeder opgesla
gen. Mede doordat deze ingrediënten
vlam vatten, ontstonden een zware rook
ontwikkeling en een geweldige hitte.

De brandweer, die met groot mate.
naai was uitgerukt, had nog de he'e
avond en nacht nodig voor de nablus-
sing.

De Rotterdamse gemeenteraad heeft
zisteren na een langdurige discussn»
"aar goedkeuring verleend aan het voor
stel van B en W. om tachtig procent
van de aandelen in het streekvervoer,
bedrijf R.T.M., die de stad twee jaar
geleden tegen' een koers van 500 pro
cent kocht, over te dragen aan dc Ne
derlandsche Spoorwegen. Daarmee is
een bedrag gemoeid van ruim vier mil
joen gulden. Eén tegenstem moest wet.
houder H. W. Jettinghoff (onenbarp
nutsbedrijven) incasseren, namelijk van
dr. F. J. Krop (s.h.). die meent dat de
belangen van de krediteuren van de
h.T.M. met deze overdracht niet vol-
doende garant zijn gesteld.

0 De zesjarige Manannc van Zetten
uit Rotterdam is gisteren op dc kruising
Brede Hilled ij k-Hillcstraat in Rotterdam
bij het oversteken aangereden door een
vrachtauto. Op weg naar het ziekenhuis
Is zij overleden.

0 Te Groningen is gisteren dc 71-jarige
wielrijder C. J. Kuipers uit Groningen
verongelukt De man verloor zijn even
wicht. waardoor hij onder het achterwiel
van een vrachtwagen raakte. Hij was op
(lag dood.

Pleiter stak van wal met de president
en de officier een pluim op de hoed te
steken. Mr. Gijsman voegde hij toe: „Ik
kan niet beginnen zonder oprechte hulde
te brengen aan de wijze, waarop u deze
zaak als president behandeld hebt. Dat
strekt u tot grote eer. Het zal niet licht
vergeten worden met welke volharding
en hardnekkigheid gij gezocht hebt naar
de schakels in de keten".

De officier mr. G. H. C. van Dijken
kwam er al even goed af.

„Zelden heb ik een requisitoir ge
hoord", aldus mr. Pauwels, „dat juri
disch beter gegrond was. Ik voorspel
u een grote toekomst. De weg naar
een advocaat-generaalschap of een
procureur-generaalschap ligt voor u
open".

Volgens de verdediger is er gelukkig
geen sprake geweest van klassejus
titie. Het was een spectaculaire zaak
en daarom was de publieke opinie in
beweging gekomen. De algemene stel
ling was: Het arme jongetje zal het
wel af moeten leggen tegen de beide
rijke jongens.

Pleiter stelde dat de zaak als een
chantagemoord moest worden betiteld.
Hfj had een foto van Theo Mastwijk ge
zien. „Wat een monsterlijk kopje", riep
hü, tot zichtbare verbazing van de leden
van de rechtbank uit. „Wat een gevaar-
ïyke jongen. Hy was veertien jaar. maar
hy kraakte als iemand van 41. Dij jon
getje heeft chantage gepleegd op dege
nen, die hier nu terecht staan".

Van alle misdryven vond mr. Pauwels
chantage het afschuwelijkst. De meest
fatsocniyke mensen kunnen door chan
tage tot moord worden gebracht.

Het trio, dat zich thans voor de recht
bank te verantwoorden had, had volgens
hem alles gedaan om het ergste te voor
komen. Theo Mastwyk de grens over-
helpen, bleek niet mogelyk. Interpol
zocht namelyk naar hem.

Na de mislukte wurgpoging zou er iij«
de jongens een zo'n grote spanning en
een zo grote wildheid zün gekomen, dat
ze Theo Mastwyk hadden doodgeslagen
Pleiter achtte het uitgesloten dat de ver-
slagene levend in de put terecht was ge
komen. Tevens achtte hy het uitgesloten
dat Henny W. het lichaam alleen in de
put heeft laten zakken. Hij zou dan bo
ven zijn macht hebben moeten tillen. In
alle rapporten werd geadviseerd, aldus
de verdediger, het trio niet in contact
met andere zwaargestraften te laten ko-
men. Men zou er aan moeten twijfele-.i,
of deze jonge jongens zich zouden kun
nen onttrekken aan de invloed die van
de laatsten uitgaat.

Henny W. was volgens mr. Pauwels
een flinke kerel, die vooruit wilde in de
wereld. Hij had dit bewezen. Daarom was
een lange gevangenisstraf niet op z'n
plaats. Pleiter had aan de helft van de eis
gedacht, teneinde zo snel mogelijk tot
terbeschikkingstelling te kunnen komen.

„Laat hem eerst nog niet verder be
derven", zo zei hy, ..alvorns hem ter
beschikking te stellen. Alle omstandig
heden in aanmerking genomen, ben ik
bijzonder geschrokken van de zware eis".

Het feit dat de andere verdachten el
kaar door dik en dun dekten, verklaarde
mr. Pauwels uit de omstandigheid dat de
beide broers in de cel contact met elkaar
hebben gehad via de verwarmingsbuizen.

'De directie van het huis van bewa
ring in Utrecht wilde vanmorgen
geen commentaar geven op de mede
deling van mr. Pauwels. dat de gevan
genen via de verwarmingsbuizen con
tact met elkaar onderhouden. Men wil_
de ook niet zeggen of dit in theorie
mogelijk is).

Aan het slot van zijn veertig minuten
geduurd hebbende pleidooi bracht mr.
Pauwels naar voren, dat hij zich kon
verenigen met de veroordeling wegens
mededaderschap. Niettemin pleitte hy
voor een kortere gevangenisstraf met
voorwaardelyke terbeschikkingstelling
ook ter wille van de familie van Henny
W.-broers en zuster die met de vinger
konden worden nagewezen en ouders, die
hy als brave mensen betitelde meende
hij om veel clementie te moeten vragen.
..Je kunt beter dood zyn en een zachte
slaap verkiezen", zo besloot hy, want
dat is dc dood toch dan lang in de
gevangenis zitten".

In zijn repliek bracht de officier naar
oren dat pleiter ten onrechte dc zaak
an Ewout H. had aangesneden. Deze zaak
was niet aan de orde. evenmin beschou
wingen erover. Vooralsnog handhaafde
mr. Vau Dijken zyn visie teil aanzien van
Ewout. Namelyk dat deze medeplichtige
as geweest.

Was het wel ohantagemoord?, vroeg de
officier zich af. Het lag beslist niet voor
Je hand dat uit pressie, uitgeoefend door
Theo Mastwijk moord zou volgen. Boven
dien was er voldoende gelegenheid ge
weest om zich aan de sehele zaak te ont
trekken, zij het met enig risico voor de
verdachten. Dit laatste stond echter in
geen verhouding tot de ernst van het ge-
oleegde misdrijf.

Wat dc strafmaat betreft, bracht mr
Van Dyken nog naar voren dat er in de
gevangenis inderdaad sprake van ongun
stige beïnvloeding kon zyn. Maar de ge
vangenis was nu eenmaal geen kliniek.
In dc moderne gevangenis werd boven
dien alles gedaan om degenen, die hun
straf uitzitten, op een waardige terugkeer
in de maatschappij voor te bereiden.

Mr Pauwels gaf in zyn replieken 1102
als zijn mening te kennen dat hij door de

nauwe samenhang in deze zaak de rollen
van de andere verdachten niet buiten be
schouwing kon laten. Het was in het be
lang van zyn cliënt dat hij alsnog stelde
dat ieder van het drietal constant in ac
tie is geweest, ook Ewout H.

Van zijn recht op het laatste woord
maakte Henny W. maar even gebruik. Hy
wilde aan het pleidooi van mr. Pauwels
toevoegen dat hy geen diefstallen heeft
gepleegd, doch slechts by een diefstal be
trokken was. Hy was niet de harde man.
7.0 zei hy van zichzelf, die helemaal geen
emotie kende. Dit was pertinent niet waar
Hy had zelf de jongens die uit stelen
gingen, er op gzewezen dat zij dit niet
moesten doen.

Mr. Mathuizen, die tegen elf uur met
zyn pleidooi voor Boudewyn H. begon,
sprak van een moeilyke zaak. zowel
voor het openbaar ministerie als voor
de verdediging. Eventueel dwars tegen
de publieke opninie in, moest getracht
worden het doel te bereiken, namelyk
de beoordeling door en de beoordeling
van de rechter. Door de objectieve en

Mr. F. Pauwels (r.) en mr.. Joh.
Mathuisen. die vandaag in Utrecht
pleitten voor resp. Henny W. en
Boudewijn H.

deskundige leiding was de sfeer geheel
rustig gebleven. Door het gebeurde on
dergingen overigens ook de ouders van
de drie verdachten straf. In hun verdere
leven zouden ze hier zeker de terugslag
van ondervinden.

De grote publiciteit, aldus pleiter, had
de zaak zeker vertroebeld. Er was geens
zins sprake van een spectaculaire zaak.
Integendeel: de kwalificatie in-droevig
was op zyn plaats. Sensatie moest men
in de rechtszaal niet verwachten, wel
verslagenheid. Verslagenheid namelyk,
omdat men zyn hoofd zou moeten breken
over de vraag, hoe een moord als die
op Theo Mastwyk door deze kinderen
kon worden gepleegd, en waar de han
delingen, die waren verricht, in hun
diepste diepte vandaan kwamen.

Moord was volgens mr. Mathuizen
niet anders dan een middel om fysiek
te vernietigen wat iemand op een gege
ven ogenblik als een dilema ziet en
waarvoor hij een uitweg meent te heb
ben moeten vinden. „Alleen al by de
politie", vervolgde pleiter, zyn in deze
drie zaken vierenzestig verhoren afge
nomen. Alleen over Boudewyn zyn een-
entaohtig pagina's in de psychiatrische
voorlichtingsrapporten gewyd. Is deze
moordzaak nu tot een oplossing geko
men? Nee. (De zitting duurt voort)

Bij laswerkzasmheden is gisteren
een kleine brand ontstaan in het ketel
huis van het Binnengasthuis te Amster
dam. Het dak van het ketelhuis werd
opengehakt en met vijf stralen had de
brandweer het wur spoedig in bedwang
De installaties in het ketelhuis bleven
intact.

(Van onze soc.-econ. redactie)

TIET College van RUksbemiddelaar»
fT heeft zyn goedkeuring gehecht aan
de tariefregeling, die door het Bedryf.
schap Schildersbedryf is ontworpen met
het doel tc komen tot een juiste prestatie,
beloning bij de uitvoering van onder,
houdsschllderwerk buitenshuis

Hiervan is gistermiddag mededeling
gedaan in de bestuursvergadering van het
schap door de voorzitter, de heer H. A.
Kok. Het ligt in de bedoeling de regeling
in te voeren per 6 mei a.s

Eén en ander betekent dat de onder
nemers keuze kunnen maken uit vyf
verschillende tarieven voor onderhouds-
schilderwerk buitenshuis, waarby aan de
werknemers prestatiebeloningen kunnen
worden verstrekt van ten hoogste dertig
procent. Hiermee wordt aan het bedrijfs
leven een grotere vrijheid toegekend dan
tot nu toe het geval waj

Het voornemen bestaat om de tarief
regeling in de toekomst uit te breiden
tot het binnenschdlderwerk in de onder-
houdssector.

Te Wamena in de Baliemvallei in
midden Nieuw-Guinea is een nieuw zie
kenhuis geopend, waarvoor het materiaal
bijna geheel door de lucht is aangevoerd.
Het telt twintig bedden. De bouw is on
der het Nederlands bestuur begonnen en
door de Verenigde Naties voltooid, ten
behoeve van de bevolking.

Vlijmscherp en met bijtend sar
casme heeft Henny W. in de middag
van de vierde procesdag de raads
man van de familie H. en tevens de
verdediger van Ewout H„ mr. H. C.
Dietz, aangevallen Met vuurschie
tende ogen, die vernietigende blik
ken richtten op deze raadsman.
Honds brutas.l en op een toon, die
gewoonlijk niet door de president
van een rechtbank getolereerd
wordt.

Het was voor de eerste maai tUdcns
de behandeling van de Baarnse moord
zaak dat er iets van emotie bleek.

En, al trachtte president mr. Gijsman
de gemoederen tc kalmeren waartoe
hy zowel Henny W. als mr. Dietz terecht
wees hy liet toe, dat de eerste een
brutale en sarcastische toon aansloeg.
Had h(j begrip voor de beweegredenen
van Henny? Het is immers bekend, dat
mr. Diet/, in oktober '61. toen de moord
op Theo Mastwyk pas ontdekt was, open-
iyk Henny W, als de grote schuldige en
de levensgevaarlijke misdadiger heeft
aangemerkt. Of was het van de president
alleen maar het nobele streven om elke
verdachte tot het uiterste zün rechten
en kansen te geven?

Mr. Dietz geen geroutineerde straf
pleiter, maar meestal optredend in
civiele zaken had, toen de zaak van
zijn cliënt Ewout H aan de orde was
waarin Henny W. als getuige optrad, aan
gekondigd dat hij dc getuige 21 vragen
wilde stellen. De zaal ging ervoor recht
zitten. Het vuurwerk kwam echter van
onverwachte zijde: van Henny W. De
eerste o'nduidelyke vraag van mr, Dietz
gebruikte hij al voor het afleggen van
een ..korte verklaring".

„Ik kon mijn zaak van het begin af aan
alleen maar redden door de waarheid te
vertellen en zoveel mogelijk objectief te
zijn Ik blijf niet ongevoelig Maandag
was ik geprikkeld toen mijnheer dc
rechter zei. dat ik geen berouw toonde
Ik ben me ervan bewust, dat ik mijn
gevoelens moeilijk onder woorden kar
brengen, maar dat sluit hun aanwezig
heid niet uit."

Mr. Dietz: ..We gaan nu het eerste
verbaal volgen, dat dus volgens jou ob
jectief is. Daarin staat dat je verklaard
hebt: ..Ik had het plastic waslüntje in
mijn zak om de daad te kunnen uit
voeren".

Henny W. riep fel uit: .Had ik dat
waslyntje gepakt?"

'resident: ..Dit proces is totnutoe in
rustige sfeer verlopen. Ik zou het zo ook
graag willen houden. Ik wil geen enkele
emotie Begrijpt u dat?"

Die laatste opmerking was zowel tot
mr. Dietz als tot Henny W. gericht. Mr
Dietz strubbelde wat tegen: „Ik stel
alleen maar feitelijke vragen". Henny W
vervolgde zijn antwoord, duidclük op
kookhitte gebracht: „Maar Ewout had het
van de werkbank gepakt. Wat ook in de
eerste verklaring slaat, mynheer Dietz."
Hij legde een sarcastische nadruk op
„mijnheer Dietz".

Mr. Dietz: „Waar staat dat?"

Henny W.: „Zoek het maar op

Het was duidelijk dat mr. Dietz er hele
maal naast zat. Het is logisch dat Henny
W. het waslyntje in zijn zak had, toen

(Van onze speciale verslaggever)

Theo Mastwyk van zolder gehaald werd.
Immers en daarover heeft geen enkele
verdachte ook Henny zelf niet, twijfel
laten bestaan hij zou Theo wurgen
Het was dus vanzelfsprekend dat hij ook
het moordwapen op zak droeg

Mr. Dietz: ,,Je hebt slaande bewegin
gen gezien, nietwaar?"

Henny W.: .Inderdaad heel juist opge
merkt."

Mr. Dietz: „Hoeveel?"

Henny W. (duidelijk geïrriteerd): „Ze
ven, acht of negen. Van boven naar
beneden."

Toen dit verhoor doorging, werd Henny
W. brutaal. Hij antwoordde in precies
dezelfde bewoordingen als waarin mr
Dietz zijn vragen formuleerde.

Mr. Dietz: „Er is met een hakmes ge
slagen zeggen jullie. Was het beslist geen
bijl?"

Henny W.: „Beslist geen bijl".

Mr. Dietz: „Hebt u geen byl mee naar
huis genomen?"

Henny W.: „Ik heb geen bül mee naai
huis genomen".

Mr. Dietz: ,,Wist u, dat er de volgende
dag een bijl'vermist werd?"

Henny W. werd opnieuw geweldig
kwaad. Hij riep uit „Dit vind :k een
gemene insinuatie"

President: „Rustig nu maar". En toen
mr. Dietz door wilde praten zei hij:
„Mijnheer Dietz weest u nu eens even
stil".

Henny W.: „Ja maar. dit Is een per
tinente leugen".

Duidelijker

Even later vroeg mr. Dietz of Henny
W aan Theo Mastwük gezegd had da'
hij zich moest gaan wassen in de schuur
om daarna over de grens te worden ge
bracht. Hij sprak Henny toen aan met
„je" Toen deze daarop reageerde mot:
„Heb jèe heb jé" dacht mr. Dietz zich
te herstellen door te zeggen: „Nu goed.
u dan." Maar dat was met het bezwaar
van Henny W. „Nee", zei hij. Boudewijn

of Ewout kunnen dat evengoed gezegd
hebben, mijnheer Dietz"

Kort daarop zei mr. Dietz over een
bepaalde kwestie: „Ik meen dat het in
de stukken staat". Henny W repliceerde
zelfverzekerd: ..Maar menen Is nog geen
zeker weten, mijnheer Dietz." De presi
dent mr. Gijsman wees mr. Dietz er toen
op, dat deze duidehjke vragen moest
stellen

Aan het slot van deze van de zijde
van de verdediger bepaald niet indruk
wekkende vragenstellerü, scoorde Henny
W. nogmaals een punt. Het ging toen over
de „generale repetitie" met 't waslijntje.
Henny W. verklaarde, dat er „natuur-
lyk niet doorgetrokken"' was. toen men
elkaar de strop om de nek legde

Mr. Dietz: „Dus het was geen goede
generale".

Henny VV.: (byna triomfantelyk) „An
ders zou Ewout hier niet meer gezeten
hebben, mynheer Dietz"

Het was een bewogen episode In dit
proces. Mr. Dietz behoefde Henny W.
niets diets te maken. Henny >V. hielp
hem trouwens ook niet verder. Integen
deel.

Laatste vraag

De laatste vraag in het verhoor was
voor de officier van justitie. Nadat
Ewout ervan afgezien had getuige Henny
W. vragen te stellen, Ewout verklaarde
alleen, dat Henny na de moord pertinent
gezegd had: „ik heb hem de hersens
ingeslagen" moest hij nog twee vra
gen zelf beantwoorden.

Officier: „Toen je buiten op wacht
stond heb je toen water horen stromen?"

Ewout: „Inderdaad ja".

Officier: ..Je hebt Voetstappen gehoord
Was dat één serie of meer series."

Ewout: „Eén serie."

Zou uit deze antwoorden kunnen
komen vast te staan, dat Boudewijn
niet naar de moestuin gelopen is 011
zich te onttrekken aan de uiteindelijk<
handeling van de moord, zoals hij zelf
beweerd heeft? Is hij wellicht alleen
naar de moestuin gelopen om een
emmer water te halen, die in de pui
moest worden uitgegoten? Of heeft
Ewout toevallig maar een serie voet
stappen gehoord? De officier heeft de
conclusie niet kunnen trekken. In het
requisitoir kwam hij er althans niet
op terug.

IN het begin van zijn requisitoir
wees mr. Van Dijken erop dat de
beoordeling van dc Baarnse moord
zaak uitermate moeilijk voor de
rechtbank is. Er was van het plegen
van een ernstig misdrijf sprake door
drie. thans in strafrechterlijke zin
meerderjarigen, dio in 1960 echter
minderjarig waren.

Mr. Van Dijken bracht hulde
beide Baarnse rechercheurs, die bijzonder
intelligent speurwerk hadden verricht
Dankzy hun werk was de identiteit van
het slachtoffer onomstotelijk komen vast
te staan. Toch waren er lacunes en
vraagtekens gebleven, waardoor geen
afgerond beeld kon worden verkregen
De oorzaak hiervan was dat én Henny
W. én Boudewijn ontkenden Theo Mast
wük met een hakmes of een ander slag-
wapen op het hoofd te hebben geslagen
De een gaf de ander de schuld, waarbü
opviel dat vele punten opzettelyk vaag
worden gehouden.

„Wat er gebeurd is, staat vast", aldus
de officier. „Maar hoe het gebeurd is en
door wie, blijft duister- De lezingen zijn
totaal verschillend. Deze tegenstrijdig
heid is niet gelegen in het feit, dat et
van een herinneringsvervaging moet
worden gesproken. Een van beiden liegt
door dik en dun. zowel tydens het voor
onderzoek als tijdens deze rechtszitting,
hetzy als verdachte of als onder ede
staande getuige. Degene, die dit doet, is
te laf om voor dc waarheid uit te ko
men. Ook begrijpt hij niet dat het vol
maakt zinloos is, omdat beiden verant
woordelijk zün voor de slagen. Het is in
het eigen belang dat de verdachte, die
de zaken verdraait, hiervoor uitkomt,
vooral ten aanzien van zijn geestelijke
gezondheid. Ik verwacht echter niet dat
dit alsnog gebeurt, daar de rechtbank
herhaaldelyk en vruchteloos heeft ge
probeerd dc waarheid eruit te krijgen"

Mr. Van Dijken herhaalde nog eens in
detail hoe het verbergen van Theo Mast
wük een moeilijke jongen, naar hü
zei. met wie z'n ouders geen raad meer
wisten en over wie door de Raad van
de Kinderbescherming al het advies was
uitgebracht hem in een opvoedingsge
sticht tc plaatsen in z'n werk was ge
gaan. Druk van de laatste op Henny W
had deze ertoe gebracht hem in het grote
huis van de familie H. onder te brengen,
waarbij ten aanzien van de beide broers
door Henny W. precies dezelfde druk
werd uitgeoefend. Theo Mastwijk wist
teveel van Henny W. en Henny W. wist
weer teveel van Boudewyn en Ewout H.
Vandaar dat de toen veertienjarige knaap
in het voor hem vreemde ouderlijk huis
van de broers H. onderdook. Hü wilde
niet naar een opvoedingsgesticht, maar
wel over de grens, en Henny W. zou
hem hierby uit eigen belang helpen. De
torenkamer waar de knaap werd onder
gebracht, beschreef de officier als een
soort donker hol. Er waren geen ramen,
er stond geen meubilair en er lag
slechts een matras op de grond. Gedu
rende de vyfenveertig dagen van zün
verblijf daar werd de jongen 's avonds
„gelucht", omdat er een bijna pathologi
sche angst voor ontdekking zou hebbcD
bestaan, voor het uitkomen van de dief
stallen dus, die alleen of gezamenlyk
waren gepleegd.

Toen de broers H. met hun ouders met
vakantie zouden gaan, begon de ellende
De drie complotteurs moesten Theo Mast
wijk lrwyt, maar niemand wist hoe. Ten
slotte werd besloten hem uit. dc weg te
ruimen, waarbij een groot aantal moge
lijkheden werd besproken en zelfs bp-
proefd. Zo dilettantistisch het wurgvoor-
stel was, aldus de officier, zo geraffi
neerd was de uitvoering van het plan
om het lichaam van Theo Mastwijk in
de put te gooien en daar met ongebluste
kalk te overdekken.

De verklaringen, welke Henny W. en
Boudewyn H. ten aanzien van hun aan
deel in de moord hadden afgelegd, kon
den volgens mr. Van Dijken beide op
waarheid berusten. Beide lezingen waren
echter niet even waarschynlijk. Daar de
feitelijke grondslag ontbrak, wilde hij
ten aanzien van dit laatste punt niet
speculeren. Voor de beoordeling van de
zaak zou dit ook niet nodig zijn.

Beide lezingen, zo stelde de officier in
zyn requisitoir, konden binnen het raam
van de toepassingsmogelykheden van de
tenlastelegging worden gebracht. De be
slissende vragen waren namelyk:

1 Hebben beide verdachten tezamen en
in vereniging gehandeld

2 Moet moord als bewezen worden ge-
acht

iï Heeft ieder der verdachten de opzet

gehad Theo Mastwyk te doden
Is er van voorbedachte rade sprake

Ten aanzien van hot eerste punt ver
klaarde mr. Van Dijken dat er in de
zin van dc wet van medeplegen kon
worden gesproken. Met een veelheid van
arresten toonde hij aan dat de Hoge Raad
onder medeplegen een gezamenlyke od-
zet en een gezamenlijke handeling ver
staat, evenals een zich schuldig maken
aan een uitvoeringshandeling. Op dit
punt interrumpeerde de president

„Ewout, voel je je niet goed vroeg
hij,. Toen de laatste half nee en halt
ja knikte, liet mr. Gijsman hem cn de
andere verdachten een kopje thee
brengen, dat door een parketwacht op
een serveerblaadje werd gepresenteerd.

„Je hoeft er niet bij tc zi/tten". zei
hij nog. „Je kunt rustig buiten de
zaal blijven".

Boudewijn H., zo vervolgde dc officier,
had meegewerkt aan het ontstaan van de
situatie, die tot de dood van Theo Mast
wyk leidde. Hetzelfde gold voor Henny
W., ook als deze steLt, dat hij dc dodelyke
slag of steek aan Boudewijn H. heeft
overgelaten. Het was niet doorslaggevend
wie het hakmes had gebruikt en even
min of Boudewijn H was weggelopen.

Een ander belangryk punt was verder
nog dat men zich niet alleen door han
delen schuldig kan maken aan moord,
maar ook door nalaten,

Moord achtte mr. Van Dijken bewezen.
Door welke gewelddadige handeling Theo
Mastwijk overleden is. was weliswaar
niet zeker, maar dat maakt au fond wei
nig uit. De slagen met het hakmes op
z'n hoofd, in eomblnatic met het stop
pen van z'n lichaam in een put. hadden,
hoe dan ook, zijn dood veroorzaakt.

Opzet was volgens de officier even
eens aanwezig. Ook al waren de verkla
ringen van Boudewyn H. juist, dan koos
hü toch liever Theo Mastwyks dood dan
als lafaard ontmaskerd te worden. Voor
Ilcnny W. gold hetzelfde. Ook hü ver
koos dc dood van de knaap boven de
breuk met de groep.

Over het aspect voorbedachte rade
wijdde mr. Van Düken niet lang uit. Er
kon volgens hem van een schoolvoorbeeld
worden gesproken, daar de moordplannen
meer dan vierentwintig uur van tevoren
waren beraamd.

Ewout II., zo vervolgde dc officier,
had in het geheel van dc handelingen
een geheel andere rol gespeeld. Hoewel
liü ook actief is geweest, was hij typisch
de medeplichtige. Hij achtte hem dan
ook schuldig aan medeplichtigheid aan
het medeplegen van moord.

Mr. Van Dyken kon slechts met grote
schroom over de vele rapporten spreken,
die over dc verdachten, hun familie en
hun milieu waren uitgebracht. Toch
lichtte hij er enkele zinnen uit. omdat
deze een juist licht op de persoonhjkhe-
den zouden kunnen werpen. Van Henny
W. stelde hij dat deze nooit gunstige
opvoedingsvoorwaarden had gekend.
Over Boudewün en Ewout H. bracht hij
om. naar voren dat ze zowel affectief
als pedagogisch in ernstige mate tekort
waren gekomen. Dezelfde kwalificatie
gold. wat tenminste de laatsten betrof,
op het ethische en op het morele vlak.
Boudewijn paarde een sterk ontwikkel
de intelligentie aan een arm gevoelsle
ven. Ewout was sterk naar binnen ge
keerd. onder invloed van „hetzelfde on
gunstige milieu". Het normbesef van bei
den had voorts een remmende invloed
ondervonden.

Geen van de drie verdachten wensten
hot woord, toen de president hun vroeg,
of ze op het requisitoir van de officier
iets te zeggen hadden. Ze wilden de no
dige op- en aanmerkingen aan hun ver
dedigers overlaten, die vandaag op de
vijfde zittingsdag voor dc Utrechtse
rechtbank hun kans krijgen.

(Van onze parlementsredactie)

De Tweede Kamer is gistermiddag
zonder hoofdelijke stemming akkoord
gegaan met het wetsontwerp, dat de
verhouding van de staat tot de Natio
nale Investeringsbank N.V., de opvolg
ster van de Herstelbank, regelt.

De Herstelbank werd in 1945 door de
staat en een aantal financiële instellin
gen opgericht. Was het de bedoeling,
dat zy in 1970 haar werkzaamheden zou
beëindigen, vooral met het oog op de
behoefte aan middellang krediet by som
mige takken van het bedrüfsleven is
besloten, dat zü, gewüzigd, biyft voort
bestaan onder de naam Nationale In
vesteringsbank.

Het kapitaal van de Herstelbank,
groot, f 300 miljoen, wordt tot een derde
teruggebracht. De staat, die een aande
lenkapitaal van f 151 miljoen bezit, zal
hiervan tweederde terug ontvangen en
vervolgens f 100 miljoen by wüze van
lening, tegen een rente van drie procent,
aan de bank verstrekken. Ook het par
ticuliere aandelenkapitaal zal tot een
derde worden verminderd. De vrüdom
van vennootschapsbelasting zal worden
beëindigd.

De nieuwe instelling zal ook worden
ingeschakeld bij de verstrekking van
kredieten voor de ontwikkelingslanden
en buitenlandse vestingen in ons land
en omgekoerd. Van de Nederlandse
deelneming aan het India-consortium ad
f 100 min zal de bank f 65 miljoen onder
garantie van de Nederlandse staat aan
India verstrekken.

By de behandeling in de Kamer werd
het woord gevoerd door de heren Koop
man (soc), Lucas (kath. v.), Van der
Mei (c.h.) en Van Leeuwen (lib.) Op
hun opmerkingen over de staatsdeelne
ming in de bank deelde minister Zyistra
mee, dat deze flexibel is, maar dat het
•oorshands niet zün voornemen is, de
staatsaandelen af te stoten.

Dr. Glenn T. Seaborg, voorzitter van
de Amerikaanse commissie van atoom
energie, heeft vandaag aan deNcder-
landse ambassadeur in de Verenigde
Staten, dr. II. J. van Roijen, een chèque
van 350.000 dollar overhandigd als bü-
dragc van Amerika in de bouw van de
hoge flux reactor te Petten. Amerika
heeft op 29 juni 1956 deze bijdrage toe
gezegd. Alle landen, waarin dit soort
onderzockingsreactoren van Amerikaan-
ongine tot stand komen, ontvangeD
een büdrage van Amerika.

rgv OMDAT SKODA LANGER MEEGAAT DOOR UITZONDERLIJKE DEGELIJKHEID

onverwoestbare motor -
1089 cc - 43 pk - .125 km/u

oersterk buisllggerchassis-
knikweerstand 70 000" kg

geheel stalen carrosserie
van 1 mm dikke staalplaat

Geheel compleet - v.a. f 5250,—

Octavia Combi v.a. f 6475,

een veilige keuze sBajs

H. ENGLEBERT N.V. - DOBBEWEG - VOORSCHOTEN - TEL. [phone]'

DtAi ERS' Autobedrijf V. A. REYS, Hoge Rijndijk 55, Zoeterwoude, tel. 22381 Automobielbedrijf L. C OTTO, Herenweg 21. Noordwijk-B., tel 2820