TZhcVi
Belasting op sigaretten
voor kankerbestrijding
IJsland neemt
Kritiek op defensie van
Canada is ongehoord
initiatief
Afscheid hoofdredacteur
van het NTS-jour naai
Engeland bemant zelf 180
„N AV O-bommenwerpers
Biografie over
Churchill
Haliplus
Haliplus
Adenauer gaf zelf bevel
Ahlers te arresteren
ht een. fioafce hij
Robot niets nieuws
VRIJDAG 1 FEBRUARI 1%5
DIENSTTIJD ONDERWIJZERS
Het Tweede-Kamerlid J. A. van Bennekom (a.r.) heeft de minister
van O.. K. en W. schriftelijke vragen gesteld betreffende de regelingen
over het toekennen van fictieve diensttijd aan onderwijzers bij het lager
onderwijs en over de toekenning van een beloning voor overuren aan
onderwijzers bii het ulo. Dit Kamerlid wil graag van de minister ver
nemen of het juist is dat nog geen beslissing is genomen over verlenging
van deze regelingen, die op respectievelijk 2 oktober 1961 en m.i.v.
1 januari 1963 waren afgelopen.
De heer Van Bennekom vraagt of de minister het billijk vindt dat de
gemeentebesturen en de schoolbesturen zomede het personeel van de
scholen ten aanzien van belangrijke onderdelen van de salarisregeling
door het uitblijven van een beslissing, voor zover het betreft de rege
ling inzake de toekenning van fictieve diensttijd reeds meer dan een
jaar, in ernstige mate in onzekerheid verkeren.
Ligt het in de bedoeling van de minister te bevorderen, dat de rege
lingen zullen worden verlengd, zo ja, tot welke datum en wil hij dan
bevorderen, dat de verlenging van de regelingen ten spoedigste tot stand
komt?
KLEUTERONDERWIJS
De heer Van Bennekom heeft de minister
schriftelijke vragen gesteld over het vaststellen
voor het kleuteronderwijs.
Hij wil van de minister vernemen of het juist is dat de bedragen per
lokaal en per kleuter, bedoeld in de artikelen 43 en 44 van de kleuter-
onderwijswet voor het jaar 1962, die voor 1 februari 1962 hadden moe
ten zijn bepaald, nog steeds niet zijn vastgesteld en of de minister in
dat geval niet van mening is, dat de gemeentebesturen en de school
besturen in ernstige mate zijn bemoeilijkt bij het beheer van hun scholen.
„Is de minister bereid thans onverwijld tot vaststelling van de be
dragen over te gaan?", aldus de heer Van Bennekom.
Vergaan tijdperk
Wij kunnen niets afdingen op de ga
ve voorstelling die gisteravond in
een NTS-uitzending werd gegeven
van het televisiestuk, door Alexan
der Ramati geschreven naar Toer-
genjew's roman ..Aan de vooravond".
Twee dingen frappeerden: het inne
mende, zuivere spel van Didi Rama
ti dat wars was van sentimentaliteit
en de zeer rijke regie in uitgebreide
en uiterst verzorgde decors.
Ramses Chaffy kwam pas goed op
dreef toen de jonge Dmitri stervende
was. Zijn persoon noch zijn spel wa
ren echter in partnerschap harmo
nisch aan de Amerikaanse invloeden
die Didi Ramati wel sterk hebben ge
vormd. Misschien kwam het daar
door dat de hooggestemde liefdesge
schiedenis uit een vergaan en ons
weinig aansprekend tijdperk ondanks
goede kwaliteiten toch niet vermocht
te ontroeren. Men bleef naar dit zeer1
fragmentarisch spel kijken als naar
een kunstwerk en dat beantwoordt
toch niet aan de functie van het to-
Van de overige rollen valt weinig
te zeggen. Cruys Voorbergh had de
haast ondoenlijke opgave om zonder
charge van Stachow een aanneme
lijke figuur te maken. Vera Bondam
kon slechts enkele episoden ten nut
te maken om haar artistieke kwali
teiten te tonen en het verdere vrij
zwakke en onpersoonlijke optreden
van bijfiguren was eigenlijk niet
meer dan illustratie bij het spel van
Didi Ramati als Helena.
7.20 Socialistisch
vakanties; 9 00 Gymnast!
9.10 Klassieke gramn
aterstanden; 9.40 Oude
(gr.); VPRO:
0 00 Samen thuis -
De Muze "in de huiskamer, lezing; 10.05 Bij
belse miniaturen, lezing: 10.20 Pianospel
(gr 10.30 Van de wieg tot het graf. vra-
genbeantwoording; 10.45 Geknipt voor herha
ling. gevarieerd programma; 12.15 Tussen
mens er. nevelvlek, populair-wetenschappehj-
ke lezing; 12.30 Mededelingen t.b.v. land- en
tuinbouw; 12.33 Sportactualiteiten: 13.00
Nieuws 13 15 VAR A-V a na13.20 Vers van
de pers; 13.45 Voor de jeugd; 14.20 Radio
Jazzclub; 14.50 Elektronisch orgelspel (gr.).;
15.05 Matinee op di - ----
slist: kli
irne muziek; (In de pauze: 15.55-16.15
bespreking); 17.15 Jazztrio r"1
e; 17.30 Weekjournaal.
versum II. 298 m. KRO: 7.
Morgengebed; 7.15 Klassieki
Premier Diefenbaker boos op V .S.
„Ongehoord" noemde de pre
mier van Canada, John Diefenba
ker, gisteren de houding van het
Amerikaan-se State Department
met betrekking tot de Canadese
verdediging. Dit ministerie had
I woensdag verklaard, dat zonder
I atoomkoppen de verdedigingsin-
stallaties die Canada van de Ver-
lenigde Staten heeft gekregen,
veel minder doeltreffend zijn dan
mogelijk is. De premier deed
zijn felle aanval op deze Ameri
kaanse uitlatingen tijdens een
rede in het Canadese Lagerhuis.
Kort voordat de Amerikaanse
klaring werd uitgegeven, had Diefen-
beker in het parlement gezegd, dat de
afschrikwekkende werking van kern- 1
wapens zo groot wordt, dat jueuwe i
"r- (liberale) oppositieleider Pearson
ttS doe,j*jj UOJJJ.
zij een ongerechtvaardigde bemoeiing de goede nabu^betre^ingen die met de
met een Canadese aangelegenheid bete- V.S. zijn opgebouwd bewaard te blijven.
kent", zo zei de premier. Hij deelde mee
dat Charles Ritchie, de Canadese am
bassadeur in Washington, voor overleg
naar Ottawa is ontboden.
Canadese autoriteiten is gebracht. Deze
..vreemde manier van doen" was moei
lijk te begrijpen. De Canadese regering
is van oordeel dat het uitoefenen van
druk door middel van de pers e.d. niet
de juiste manier is om van gedachten
te wisselen met een andere soevereine
natie. De inhoud van de Amerikaanse
mededeling aan de pers lijkt volgens
premier Diefenbaker bijzonder veel op
de uitlatingen die de leider van de Ca
nadese oppositie, Lester Pearson, on
langs in het Lagerhuis heeft gedaan.
Het Amerikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken oefende in de gewraakte
verklaring kritiek op Diefenbakers
standpunt ten aanzien van de kernwa
pens. Amerika gaf als zijn mening te
kennen dat Canada vliegtuigen en lucht
doelraketten moet hebben die voorzien
zijn van atoomkoppen teneinde doeltref
fend aan de verdediging van Noord-
Amerika te kunnen deelnemen. Er is
met Canada langdurig gesproken over
deze kwestie, aldus de Amerikaanse ver
klaring. maar er is nooit overeenstem
ming bereikt.
In IJsland wordt een speciale
belasting, gelijk aan de tegen
waarde van 1,8 Nederlandse cent
per pakje sigaretten geheven ten
bate van de IJslandse vereni
ging voor kankerbestrijding, die
hieruit, de tegenwaarde van
180.000 gulden per jaar extra
i iiixr-„«
Volgens dr. Dun gal kwam 30 jaar ge
leden. toen de IJslanders minder rook
ten dan andere volken in Europa, in IJs
land zo goed als geen longkanker voor.
maar is het aantal gevallen sindsdien,
met het toenemend roken van sigaret
ten van een tot tien of 15 gevallen per
jaar toegenomen.
Verontreiniging van de lucht kan vol
gens dr. Dungai dc oorzaak niet zijn.
aangezien in de hoofdstad Reykjavik,
waar de helft van de bevolking woont,
bijna 20 jaar geleden begonnen is met
centrale verwarming door middel van
de warmte van hete springbronnen.
Een deel van het sigarettenbelasting-
geld zal wor<Len besteed aan het opspo-
oorzaken van kanker
NIET JUIST
Diefenbaker vertelde de Lagerhuisle
den, dat de betrokken Amerikaanse ver
klaring pas een half uur voordat zij
de pers werd verstrekt
liederei
I m 8.15 Maria Licht-
sewijding, processie en plechtige
hoogmis; 9.30 Djinn. gevarieerd pn
12.30 Mededelingen ten behoeve var
tuinbouw; 12.33 Licht ensemble
solisten; 12.55 Katholiek nieuw
Nieuws; 13.15 Platennleuws; 13 29
de dilettanten: kamerkoor; 13.45 F
14,05 Voor de jeugd; 15.00 Paris
:eld; 16.30 Lichte grammofoo
i gisteren, klanic-
„iugd; 17.15 Licht instrum
trio en solist; 17.30 Boekbespreking;
Pianorecital (gr.);: moderne muziek;
Jubileumactie SUS 10, bekendmaking prijs
winnaars; 18.50 Mi
hoopt te verkrijgen. Een deel van j het beroep, de omgeving en erfelijk-
deze belastingpenningen zal
den besteed aan een campagne vallen van maagkanker in IJsland dat
om rokers, vooral tieners, aan te j^de^eeg^l-nden^v.r^eft. M.n^co,
sporen niet te roken. Van gerookte forellen, zalm en schapen-
deze voedingmiddelen lang ziin ge-
De voorzitter van de vereniging I vjees cen (j€r oorzaken is. vooral indien
voor kankerbestrijding: dr. Niels (rookt. Ook denkt men aan het buiten-
Dungal, hoogleraar in de pathologie sponge zoutverbruik in levensmiddelen.
aan de universiteit van IJsland, be-1
hoort tot degenen, die in het roken
van sigaretten een der oorzaken van
longkanker zien, een mening, die door
vanavond
Rosa Kulesjova, een 22-jarige
Russin uit Siberië, zou, volgens
de berichten uit Moskou, over
een zesde zintuig beschikken. Zij
is nil. in staat om met haar vin
gertoppen te ,.zien". Haar tast
zin zou op zo'n merkwaardige
manier ontwikkeld zijn. dat
Rosa met haar gevoelige vingers
niet alleen kleuren kan „voelen",
maar ook foto's kan bekijken en
zelfs kan lezen. Dat opmerkelijke
extra zintuig zou bij Rosa ook
nog in het puntje van haar tong
en in de toppen van haar tenen
zetelen. Russische doktoren heb
ben Rosa nu een maand onder
observatie gehad in het neurolo
gisch instituut te Moskou en zij
zijn nieuwsgierig of er wellicht
nog andere mensen zijn, die over
een zesde zintuig beschikken.
Thorneycroit in Lagerhuis:
De Britse regering zal 180 Vul-'-. d/Xcipf^
can-bommenwerpers ter beschik- uok voor de gevechtsparaatheid der be-
king van de NAVO stellen echter v
i met dien verstande dat Zij onder over het controlestelsel en de voorwaar-
Engels beheer zullen blijven en den, waaronder wij onze boi
Randolph Churchill, de zoon van sir
Winston heeft gisteren meegedeeld, dat
zijn vader hem heeft opgedragen cen
officiële biografie over hem te schrij
ven. Sir Winston is 88 jaar oud.
Randolph Churchill, die journalist is,
heeft verklaard, dat de biografie waar
schijnlijk in vijf delen zal verschijnen
Het eerste deel komt pas uit na de
dood van zijn vader.
In Engeland wordt hel werk gepubli
ceerd door de uitgeverij Heinemann.
De Daily Telegraph zal het als feuille
ton brengen. De buitenlandse publika-
tierechten zijn reeds verkocht naar Ne
derland, de Verenigde Staten, Denemar
ken. Frankrijk, Italië, Noorwegen, Span
je en Zweden.
iuciu uci ui__ Churchill jr. heeft verklaard dat hij
'to'dc"N,AVO dankbaar zal zi
99
VARA 18.00 Niei
de kinderen. 19.10 Muzi
Met veel Hartelijke woorden heb-
bén Raad van Beheer en bestuur
van de NTS gistermiddag tijdens
een receptie afscheid genomen van
de hoofdredacteur van het NTS-
journaal, de heer Karei Enkelaar,
die vandaag een nieuwe functie
buiten de journalistiek heeft aan
vaard.
Er waren vele groten en minder gro
ten uit radio- .en televisiewereld bijeenge
komen om iif^dit afscheid te delen. Ook
de regeringscommissaris
De plaatsvervangend hoofdredacteur,
de heer R. Rensseu, haaldë een'aantal
herinneringen aan het begin van de jour-
naaltijd op en. vertelde enkele aardige
anekdotes over de voortvarendheid van
de heer Enkelaar in bet garen van
te dat het contact met de Verschillende
omroepverenigingen hem altijd heti,ztL' Hih
meest gefrappeerd heeft, wanneer 1 "Hi
de presentatie van nieuws ging.
de heer M.
zig. Verder zagen
hoofdredacteuren
den, hoofden
iek. 20.12 Bijeenkom
1 1953 in -de' Nedei
Hel getij is gökee
het Radio
wij verscheidene
dag- en weekbla-
voorlichtingsinstanties
de grote steden, vertegenwoordigers
van de Ned. Spoorwegen, de ANWB en
andere verenigingen en ondernemingen,
waarmede de heer Enkelaar in zijn func
tie bij de journaaldienst contact had.
De voorzitter van de NTS, mr. E. H.
Schüttenhelm, sprak enkele welgemeende
woorden van waardering voor de uitne
mende werkkracht die Karei Enkelaar
steeds heeft ontplooid in de ruim zeven
jaren van zijn hoofdredacteurschap en
vetrok daarin ook mevrouw Enkelaar.
die haar man altijd heeft gesteund. Zij
werd daarvoor nu in de bloemetjes gezet.
Maar de echte afscheidstoespraak hield
de programmacommissaris van de NTS.
de heer Rengelink, die het meeste met
het werk van de journaaldienst heeft le
maken.
Snelle groei
Deze schetste, hoe de heer Enkelaar
op 1 oktober 1955 bij de NTS in dienst
kwam als hoofdredacteur van het jour
naal. dat toen nog slechts werd voorbe
reid, want op 1 januari 1956 ging het voor
het eerst de lucht in. De journaalredac
tie bestond toen nog slechts uit 3 man
en er waren drie uitzendingen per week.
Aan de opmerkelijk snelle groei van
het journaal, dat sinds lang een van de
meest geliefde programma's voor het
publiek, maar ook een van de duurste
is geworden, heeft de heer Enkelaar een
belangrijk stuk bijgedragen. De heer
Rengelink wilde nu wel eens vertellen,
dat er in het begin erg weinig geld voor
het journaal was, maar dat het nu ze
ker anderhalf a twee miljoen gulden var
liet budget opslikt.
Maar daarvoor hebben wij nu ook zes
maal 20. en in de laatste tijd nog eens
zesmaal vijf minuten erbij, journaaluit-
zending per week en daarvpor moest de
Voor het werk van de heer Enkelaar
had de heer Rengelink^ niels^ dan^lof.
maar hij betrok
nu uit 35
Evenwel is het aan de hoofdredacteur,
aldus de heer Rengelink. om een groot
stuk verantwoordelijkheid te dragen, om
te kiezen en te keuren, kortom, elke dag
opnieuw een groot aantal beslissingen te
nemen. Dit zo knap en zonder ernstige
fouten meer dan zeven jaar te doen heeft
wel grote betekenis. Want men moet niet
vergeten, dat het journaa^ „door miljoe
nen ogen wordt bewaakt".
De samenwerking met de programma
commissie. die de uiteindelijke verant
woordelijkheid draagt voor alle program
ma's die op het scherm komen, is ge
durende de diensttijd van de heer Enke
laar altijd voortreffelijk geweest.
Een kleine herinnering mocht de heer
Enkelaar dus wel ontvangen: hij kreeg
een schriifset met ingegraveerde data.
en dc verzekering, dal de NTS hem met
grote spijt ziet vertrekken.
eniging de binnenbladen'
het is voor beiden wel eens moeilijk niet
op eikaars terrein te komen. Maar er
zijn nooit kwesties over geweest, de
spanningen waren uitsluitend zakelijk."
Ook hij roemde de goede en prettige
samenwerking binnen de NTS en de goe
de teamverhouding op de journaalredac
tie. Dat hij niettemin weggaat, heeft als
reden dat hij „wel weer eens iets anders
nerkoor. £2 05 Voordracht. VPRO: 22.40
sprek?-(VARA-1 22 30 Nieuws A VARA: 23.00
Socialistisch nieuws in Esperanto. 23.10 Lich
te grammoloonmuziek. 23.55—24.00 Nieuws.
Hilversum II 298 ni. KRO: 19 00 Nieuws.
19.10 Actualiteiten. 19.25 Boekbespreking voor
jeugd. Nationaal programma. 19.30-22.30
e Hilversum I. KRO: 22.30 Nieuws. 22.40
Licht strijkorkest 23.00 Lichte grammofoon-
23.55—24.00 Nieuws.
lofoonplat
I. Mario del Monaco'
;sto Nicelli. 1. Trobado-
sera 'e Maggio (Cioffii.J
door Britten zullen worden be
mand. Dit geldt ook voor de
Britse onderzeeboten, die elk met
I zestien Polaris-raketten zullen
worden uitgerust. Dit zei de
Britse minister vari defensie,
Thorneycroft, gisteren in het La
gerhuis bij de behandeling van
het door premier Macmillan en
I president Kennedy gesloten ver-
j drag van Nassau.
Zoals bekend kwarhen de beide staats-
het toezenden
brieven van" of over sir Winston cf
herinneringen aan zijn vader u t
dc eerste hand.
zei de
weet de
kosten, die de uitvoering
van het akkoord van Nassau direct of in
direct met zich zal brengen. „Het is
thans zo dat Engeland voor zijn veilig-j
heid moet vertrouwen op het Westerse
kernzwaard, dat voor 98 procent in Ame-|
rikaanse handen is".
Het Lagerhuis heeft zich met 330 legen
236 stemmen vóór de overeenkomst van
Nassau uitgesproken. Een amendement
van de socialistische oppositie, waarin
werd verklaard dat het Huis geen ver
trouwen stelt in bet mislukte militaire
lieden in Nassau» de hoofdstad van de beleid der regering, werd met 337 tegen
Bahama'-feilanden. overeen dat de Ver-! 234 stemmen verworpen.
enigde Staten Polaris-raketten ter be- j
schikking van Engeland zullen stellen. I
plaats van de Skyboltraketten. w
Railio-apparatuur
per helicopter
naar Zierikzee
Het heeft er even naar uitgezien ,of
vanavónd de radiouitzeuding van de her
denkingsdienst in Zierikzee niet zou kun
nen doorgaan, omdat beide veren op
Schouwen zijn uitgevèllen.
Maar een helicopter zal uitkomst bièn?
gen Cn de apparatuur zowel als de "tech
nici overvliegen; zodat men goede ft (Kip
mag hebben dat alles naar wens ver
loopt met de uitzending.
opgeleverd.)
Op dè vraag
'aardigdep nv hoeverre r
Curtis), 5. Vare;
ainardi). 6. Gran
d Rossini. Ouverture „II E
Rias Symphonie Orkest
e Fricsay. III. Giuseppi
de afge- j
de SKyliolt'rakétten opgedane ervarin-|
gen, kon vertrouwen op de Amerikaanse
I toezeggingen inzake beschikbaarstelling1
I van Polaris-raketten. antwoordde ipinis-
Iter Thorneycröft: „De Verenigde Sta
ten hebbqin er rechtstreeks belan-g bij
om zelf de beschikking te houden over
de ..Polaris". Deze raket is. een onaf
scheidelijk deel van hun .verdedigings-
j-stélsel en zij hebben haar. nu de ont-j
wikkeling van de „Skybolt" is beëin-l
digd. nog dringender nodig".
Dal dé Vulcan-bommemverpers die ter
beschikking van de NAVO zul'en worden
handen van dc Britten blij-
dit officiële gedeelte van de re- Koor e
ceptie kwamen zeer velen Karei Enke- Cecilia,
laar ten afscheid de hand drukken. I Pradi-li
Uw vitaminenschild
tegen griep, vermoeidheid,
slapte, nervositeit, verkoudheid.
Nu extra voordelig, mevrouw!
Die fijn-gekruide Knorr bouillon krijgt U
tijdelijk extra voordelig:
3 dubbeltabletten Knorr
vleesbouillon voor slechts f. 1 .-
2 dubbeltabletten Knorr
kippenbouillon voor slechts 75 ct
Handig, die krachtige Knorr bouillon, en
zo verrassend lekker! Voor Uw eigen
gemaakte soep. als smaakverfijner in Uw
gerechten of puur als opwekkende drink-
bouillon.
bouillon is kracht bouillon
Dr. Adenauer heeft zelf de on
langs afgetreden Westduitse mi
nister van defensie, Franz Josef
St-rauss, opdracht gegeven de
redacteur van het weekblad Der
Spiegel Conrad AhlerS met tus
senkomst van de Duitse militaire
attaché in Madrid te laten arres
teren. Zoals bekend heeft dit blad
I „Als u met uw auto in
de sneeuw blijft steken
en bang bent voor be
vriezing, stap dan uit en
bouw een igloo, een half
ronde sneeuwhut, zoals
de eskimo's die bewo
nen." Dit waardevolle
advies gaf de Britse
poolonderzoeker Shack-
leton, toen hij gisteren
in het Hogerhuis sprak
over de gevolgen van de
strenge winter. Als men
op stap gaat moet men
in ieder geval een zaag
blokken te kunnen zagen,
zo zei Shackleton, die er
laconiek aan toevoegde
dat men voor de bouw
van zo'n igloo hut min
stens een dag nodig
heeft.
Volgens een dezer da
gen bij het Westduitse
parlement ingediend
wetsontwerp zullen de
Westduitse bevolking en
de regering te Bonn ge
zamenlijk ruim 2,5 mil
jard gulden bijeen moe
ten brengen voor de
schuilkelders die in ieder
geval atoomvrij zullen
moeten zijn.
B In het vervolg zullen
in het Britse plaatsje
Reading de koeien die
zich op de openbare
weg bevinden voorzien
moeten zijn van voor- en
achterlicht. Geheel in
overeenstemming met
deze nieuwe bepaling
verwierp de rechter een
eis van schadevergoe
ding, groot bijna vijf
tienhonderd gulden, die
een boer had ingediend
omdat een automobilist
in het donker op een
groep koeien was inge
reden. Hierbij kwam een
dier om het leven. De
chauffeur van de auto
kwam er beter af: hij
kreeg zeventienhonderd
gulden om de schade aan
zijn auto te betalen.
I De Amerikaanse ruim
tevaarder Walter Schir-
ra heeft gisteren in hel
openbaar zijn bijzonde
re dank betuigd aan al
len die op welke wijze
dan ook aan het slagen
van de ruimtevluehtcn
hebben medegewerkt
Schirra sprak tijdens
een plechtigheid ter ge
tegenheid van de vijfde
verjaardag van de orga
nisatie voor het volgen
van ruimtevluchten, die
in het leven werd ge
roepen na de lancering
van de eerste Ameri
kaanse satelliet Explo
rer I.
in oktober van het vorige jaar
geheimen gepubliceerd over een
NAVO-oefening van het West
duitse leger. Kort na de publika-
tie zijn enkele medewerkers van
het blad gearresteerd, van wie
nu alleen nog de uitgever, Rudolf
Augstein, in de cel zit.
De Westduitse minister
nenlandse zaken. Höcherl, heeft de
ze opzienbarende mededeling giste
ren gedaan naar aanleiding van vra
gen van een sociaal-democratische
Bondsdag-afgevaardigde. De leiding
van de (in oppositie zijnde) S.P.D.
noemde het antwoord van de minis-
I Rechters in Grieken-(ter .schokkend". Zij zal opnieuw
land is aangeraden binnen de fractie beraadslagen
geen bioscoopvoorstel-j de situatie. Volgens haar zijn de
lingen en andere open- vragen onvoldoende en onduidelijk
bare vermakelijkheden beantwoord.
meer te bezoeken, om
dat dit in strijd zou zijn
met de waardigheid van
de rechters. Dit heeft de
procureur-generaal bij
het Griekse hoogge
rechtshof in een schrij
ven aan alle rechters in
het land medegedeeld.
Per abuis is dit schrij
ven in handen van de
pers gekomen, waardoor wllllun.lul6 60.
de gehele Griekse bevol-1 aanleiding tot&de veronderstelling,
- 1 J zijn eigen ambtenaren
Höcherl heeft in zijn antwoord
nog gezegd, dat de staatssecretaris
defensie. Hopf, in de nacht van 26 op 27
oktober de nacht van de bliksemacti
tegen Der Spiegel er door een li
van de centrale recherche van kei
nis werd gesteld, dat redacteur Ahlers
niet kon worden gearresteerd, omdat
deze niet thuis was. Enige tijd geleden
had Höcherl medegedeeld, dat het mi
nisterie van defensie „vanuit" het bu
reau van de recherche ingelicht
De formulering „vanuit" gaf algemeen
king
de inhoud I Strauss
op de hoogte is. Zowel
over de inhoud als over
liet uitlekken van het
schrijven zijn de rech
ters nu woedend. Nu
maar afwachten of ook
keer „het recht" I iandse
zal zegevieren.
het bureau had gezonden om hem
op de hoogte te houden.
Binnenkort zal de Westduitse regering
een rapport over deze Spiegel-affaire
laten verschijnen, waarin ook de menin
gen van dc vier hierbij betrokken mi-
.stcries justitie, defensie, buiten-
binnenlandse zaken zijn
vat.
1119 De mens heeft altijd graag met vaardigen van een kunstmatig mens
automaten gespeeld. Toen ingewik- je, dat gebruikt zou kunnen worden
kelde machines onbekend waren, bij magische handelingen, dus bi) to-
omdat daaraan geen behoefte werd verij. Zo'n kunstmatig mensje werd
gevoeld (slaven deden immers het homunculus genoemd, een woord dal
werk) bestonden er toch reeds in- inderdaad niets anders betekent dan
gewikkelde automaten. .mensje."
Reeds Homerus
spreekt daarvan.
Om een indruk te
geven van de hoge
ontwikkeling die de
automaten reeds
2000 jaar geleden
hadden. behoeven
we slechts te wijzen
op een automatisch
theater dat destijds
bestoud cn dat voor de toeschouw
toneelstukje van vijf bed rij-
TOCH IS
HET ZO!
de. Het aanrijden
het openen en sluiten,„v
het rolgordijn, de ïyk
Reeds In de tüd
dat de antieke al
chemie werd be
oefend de derde
eeuw na Chr.
schrüft Zosimus over
een kopermensje,
dat uit een fiool
opstijgt en zich in
een zilver- en daar
na in een goud
mensje verandert. (Over deze veran
dering van metalen moet u zich niet
verbazen, w ant u herinnert zich onge
twijfeld, dat de alchemisten voornamc-
goud zochten, dus lag het voor
de hand dat indien zjj er in slaag-
mensje
deuren
handelingen van de acteurs, het
anderen van tonelen, waarin scène;
met donderslagen en bliksem voor
kwamen, het wegrijden, kortom, al
les geschiedde vol-autoinatiscli. zo
dat we over -J"'- v»u anaere aicnenuste
n dergelijke automaten uit de homunculus,
homunculus,t
te vervaardigen dit ook maar met
een een gouden exemplaar moest
Ijn). Ook van andere alchemisten Is
oudheid niet e
kunnen i
Het is zo merkwaardig, dat juist
'iet automatische van oudsher ver-
azing en bewondering heeft gewekt, tuurlljk
meer tn verrukking ilcbeinlst Paracelsus gaf in het be-
Tln van de 16e eeuw zelfs uitvoerig
tan, hoe een dergelijk mensje ver-
aardigd moest worden. Het is na-
erbodig
wT. cewem. tuurlljk overbodig te vertellen, dat
aanrtae» e" e v"k ^'eel dergelijke pogingen nooit op iets zijn
aandacht werd geschonken, uitgelopen, en de lotgevallen van dc
en dat
minder
Maar dit facet zullen
'aten rusten. We willen
dat de mens In de loop der
~~jte| steeds grotere liaal
tijden automaten
uerfectlc heeft weten
len en momenteel kennen
chanismen die bijkans elke
lijke handeling
°n daarom met de naam robot
•Jen aangeduid. Het meest bekende
'ype hiervan werd een jaar of tien
teleden geconstrueerd door de Fran
se deskundige prof. Breton.
Zo'n
mens. Maar ook kan zij worden
gevat als de vrucht van een hoogst
merkwaardige menselijke eigen
schap, waarvan we dc verschijnse
len vêr in het verleden kunnen na
speuren. In dc oudheid leefde im
mers reeds de gedachte aan het ver-
andaag homunculus zullen we dan ook niet
slechts op verder vervolgen. Wèl wijzen we
op de Faust-sage en op het ver
van Frankenstein, om u te doen
;ien, hoe dc zucht uaar het scheppen
pan een kunstmatig mens niet alleen
bij alchemisten en tovenaars, maar
van het volk
Keren we nu naar ons
punt terug en beschouwen
derne robot, dan moeten i
dit apparaat zit de homunculus der
alchemisten gevangen. Wat wij on
der een robot verstaan, Is geen robot
in dc eigenlijke zin van het woord,
maar cen homunculus.
H. Pétïllon
Nadruk verboden.
