Geen
ontginningen
meer wel vele
DANK ZIJ
SCHOONZOON
leerde hij weer praten
andere taken
KONINGIN BIJ JUBILEUM
Wat wij in ons hart sloten
ZATERDAG 2<I JANUARI 196S
Heidemaatschappij
bestaat 75 jaar
Rijwielhersteller
zat diep
in de put
Ontginning:, het was enkele
decennia geleden nog een mode
woord. Méér woeste gronden
moesten in cultuur worden ge
bracht. Méér grond moest voor
de landbouw beschikbaar ko
men, omdat de welvaart van
ons land daarvan afhing. Uit
gestrekte gebieden van verlaten
en ontoegankelijk moeras en
veen werden onder handen ge
nomen en herschapen in bloei
ende landbouwgebieden.
Nu moet de Nederlandsche Hei
demaatschappij zeggen: met ont
ginnen zijn we gestopt. Elke vier
kante meter woeste grond, die
we nog hebben, moet worden be
schermd. Door uitbreiding van ste
den, door vestiging van nieuwe
industrieën, gaan per jaar al zo'n
slordige 3000 ha kostbare cultuur
grond verloren. Dat wil zeggen: in
zeven jaar een oppervlakte gelijk
aan de Wieringermeer. Wat daar
naast overschiet moet zuinig be
waard worden. Ruimte voor re
creatie moet er m ons land, dat
door de enorme bevolkingsgroei
dreigt dicht te groeien, blijven.
Daarom is zij zich de laatste
jaren in andere richting gaan spe
cialiseren, of liever: is zij zich
meer gaan toeleggen op een
vraagstuk, waaraan zij ook in de
afgelopen 75 jaar ruime aandacht
heeft besteed: het opvoeren van de
productiviteit van het bestaande
cultuurland. En dit facet, zegt de
maatschappij, biedt ons nog werk
te over. We zien de toekomst met
vertrouwen tegemoet.
Alleen al voor plattelandsver
nieuwing door middel van ruilver
kaveling komen nog zeker een mil
joen hectaren in aanmerking. Per
jaar krijgen we daarvan enkele
tienduizenden hectaren gereed
zodat we nog voor vele jaren
werk in het vooruitzicht hebben.
Haarlemmermeer dichtgesloten
met een zandzuiger. Het zand
wordt enkele honderden meters
verderop weggezogen, waardoor
verteld dat president-directeur ir.
C. Staf, de oud-minister van de-
fensie, nog op ontginningen heeft
gewerkt met een met ossen be- I
spannen ploeg.
Ossen verdwenen
Die ossen zijn inmiddels bij de
Heldemij verdwenen, de maat- i
schappij beschikt nu over ploe
gen die een laag grond van ander-
halve meter omhoog kunnen bren
gen. De machine is door de Hei- I
demij zelf ontwikkeld. Evenals
trouwens de zandtransporteur, die 1
op één rail loopt en die op den
duur de bekende dubbelsporige
zandtreintjes wel zal verdringen. I
driekwart eeuw. Dat symboliseert
ook de op 29 januari te openen
nieuwe kantoorflat, die als een to
ren zo hoog naast het uit 1913 da
terende hoofdkantoor is gebouwd
(voor twee miljoen gulden). Het
is een complex dat alleen een
groot bedrijf zich kan permitte
ren. Het straalt dynamiek uit Het
past in dié sfeer dat de oudste
van de zes directeuren, ir. J. A.
Eshuis, met gespeelde achteloos
heid zegt: ,.nee, we weten niet
hoeveel procent van de Nederland
se bodem door onze maatschap
pij in die 75 jaar onder handen
is genomen. We hebben altijd ge
werkt, geen statistieken bijgehou-
Construeerde kunstmatig
strottenhoofd zonder gebreken
Wanneer een moeder met haar schoonzoon of schoondochter
overhoop ligt, kijk je daar als buitenstaander nooit zo héél erg
van op. Een vader weet het onder zulke omstandigheden door
gaans beter te plooien. Toch zullen er niet veel vaders zijn, die
het zö hebben getroffen als de 73-jarige J. van Heerdt te
Ederveen, die een jaar of vier geleden moest worden geopereerd,
daarbij zijn stem verloor, doch dank zij het onvermoeibare
streven van de 31-jarige L. H. van Hunen, Johan de Wittlaan 208
te Arnhem die met zijn dochter is getrouwd weer praat
als Brugman. Een gesprek met hem doet wel wat denken aan
spreken door de telefoon, maar in elk geval een heldere telefoon,
hetgeen uiteraard geen moeilijkheden biedt.
Van Heerdt, die rijwielherstel
ler was van beroep, had des
tijds iets aan zijn keel. En daar
hij, ofschoon toen al bijna 70,
er nog uitzag als iemand van 60,
stemde hij erin toe, dat opera
tief zou worden ingegrepen. Zijn
strottenhoofd, en dus zijn stem
banden, zouden er echter aan
moeten worden opgeofferd. Dat
was wel geen prettig vooruitzicht,
schoonvader niet", zo vertelde
ons Van Hunen. „Je moet er
spierbewegingen voor maken met
het hele lichaam en dat is erg
vermoeiend."
Zwijgen
Na drie maanden in het zie
kenhuis te hebben vertoefd en
het daarop nog geruime tijd
1 de i
'gelijkheid bleef be-
j later weer eniger-
kunnen leren praten
via de slokdarm. Daarom liet
hij zich opnemen in het Stads
en Academisch Ziekenhuis te
Utrecht, waar hij geholpen werd
door prof. dr. P. G. Gerlings,
die. zoals bij zulke operaties
noodzakelijk is, onder in de hals
van Van Heerdt een gaatje liet
om de ademhaling intact te hou-
Canule
Teneinde te
het g
sa»;
De trots van het machinepark
i de Heidemij: de wegenbouw-
in. De machine, die door de
Heidemij self ontivorpen is, wordt
gebruikt voor het aanbrengen van
uegfundering. De wegenbouw-
trein is een zodanig succes ge
worden dat Rijkswaterstaat de
machine met bemanning nu en
dan leent voor de aanleg van
Rijkswegen. Zo is men op de foto
bezig met de aanleg ran Rijks-
veg 4a.
Productieverhoging
Plattelandsvernieuwing, dat be
tekent kostprijsverlaging en pro-
duktieverhoging. De heidemaat
schappij
provincie die door het Deltaplan
vooral voor de recreatie nog zo
véél toekomst biedt.
De Heidemij is in de afgelopen de ™oest®n spitten.
ïoemaai- 75 jaar een enorm bedrijf gew
bereiken denJ met 2300
door de Gelderse en Overijsselse
maatschappij voor Landbouw)
kreeg dan ook onmiddellijk steun
van Koning Willem III. „Want
wanneer de voorspelling dat de
reeds aanzienlijk ingekorte lonen
van het werkvolk nog meer zullen
verminderen, zich ongelukkig mogt
bewaarheden, zal de Nederland
sche Heidemaatschappij tot een
waren zegen voor ons land kun
nen zijn".
Als een mogelijkheid tot werk
verschaffing werd de maatschap
pij toen nog beschouwd. Velen
herinnert de naam Heidemij daar
om ook aan de jaren dertig, toen
de grote werkloosheid van die ja
ren, aan stadsmensen arbeiders
en witte boordjesdragers die,
de schop in de hand, in de aar-
En met dat werken gaat de Hei
demij rustig door. Ook al Is er
niets meer te ontginnen. Er zijn
Immers nog vele andere taken.
En die zal de 75-jarige maat
schappij energiek en met jeugdig
mbad in Leiderdorp.
I canule, door geleid. Maar na een
paar weken bleek het verschijn
sel van dichttrekken zich bij
I Van Heerdt niet voor te doen.
I zodat hij van de canule afstand
deed en langzamerhand met
I spraakoefeningen via de slok-
I darm begon. Hiertoe gaven hem
de chirurg en vooral de spraak-
arts, dr. P. H. Damsté, de no-
I dige aanwijzingen.
Nu kunnen de meesten het
I spreken op de aangeduide ma-
I nier vrij goed leren, maar an
deren weer niet. „Ook mijn
ken: het bewerkstelligen 1
goe-
het platteland
door aanleg van land- en vaarwe
gen, grondverbeteringen. Hier ligt
nog een enorm arbeidsterrein
braak, zegt de maatschappij.
En dan is er naast die techni
sche kant ook de sociale zijde.
Het platteland moet meer leefbaar
worden gemaakt. Dikwijls leeft
men er nog min of meer geïso
leerd. Nog vele voorzieningen zijn
nodig om dit isolement te door
breken. De landbouw zal zo sterk
mogelijk moeten worden gemaakt.
Vooral met het oog op haar po
sitie in de E.E.G.
8000 arbeiders op de d® r
projecten. En met in 1961 een re- c
kening van inkomsten en uitga
ven tot een bedrag van 101 mil
joen gulden (In 1893 bedroegen de
inkomsten 12.000).
Buitenland
in de Heidemij nog
e. steeds. Immers, de maatschap
pij is een vereniging (met 10.000)
leden, al belast de fiscus haar als
vennootschap. De vereniging
werkt weliswaar commercieel, jiwri'ifi
evenals de later opgerichte con
currerende onderneming: de
Grontmij, maar de winsten gaan
Het werk van de Heidemij be- na,?r goede doel.
perkt zich niet tot de landsgren- Van de werknemers ïan de He,,
zen. Stads 1952 heeft het buiten- wordt verwacht dat zij het
landse werk een enorme vlucht SjÖHS i2?£tSJ»S.
genomen. In vrijwel alle wereld-
Projecten
Rijk geschakeerd is het arbeids
veld van de heidemaatschappij.
In het Arnhemse hoofdkantoor
(dat op het ogenblik een grote uit
breiding ondergaat) worden plan
nen ontworpen op allerlei gebied.
Vooral ook op het terrein van de
recreatie. Veie wandelparken
(o.m. het Amsterdamse bos) en
plantsoenen, werden door de hei
demaatschappij aangelegd. Voorts
ijsbanen, openluchttheaters, sport
hallen, speelvelden, zwembaden.
Het was ook de heidemaatschap
pij die het grondwerk voor het
T.T.-circuit in Assen verrichtte.
En het plan voor De Efteling werd
eveneens in Arnhem geboren,
evenals de plannen voor de vele
visvijvers, die de maatschappij
overal in het land heeft aangelegd.
Elke forel, die de Nederlander
is uit deze viskweke- buitenlandse
log grotere
irrigeren v
rijen afkomstig.
delen is de maatschappij vertegen
woordigd, meestal in de vorm van
raadgevende ingenieursbureaus,
al worden ook werken uitgevoerd.
Zo is men in Perzië bezig met
een groot irrigatieproject, dat
20.000 hectaren omvat. Als dit pro
ject over drie jaar is uitgevoerd
en slaagt, zal
dracht volgen:
160.000 ha.
In Indonesië is imen op Zuid-Su-
matra een tijd bezig geweest met
oerwoudontginning. Twintigdui
zend hectaren woeste grond wer
den voor de landbouw geschikt ge
maakt. bovendien werden dorpen
gebouwd. Drie jaar geleden moest
het werk worden gestaakt op een
moment dat er nog plannen wa
ren voor de ontginning voor nog
een kleme 200.000 ha.
In Suriname wordt o.m. ge
werkt aan de „operatie Sprink
haan", een opdracht van het gou
vernement. die de aanleg van een
groot aantal airstrips omvat.
In totaal is de Heidemij zo in
dertig landen werkzaam.
Het aantal opdrachten neemt
nog steeds toe. Gebleken is dat
opdrachtgevers
grondslag heeft gelegen aan de op
richting van de vereniging. Ook de
academici, de Wageningers. die
bij de Heidemij werken, moeten
in het veld hebben gestaan. Met
een zekere bedrijfstrots wordt ook
de
Sinds de ontginningen
ste decennia (De Peel en Drenthe
zijn er maar een paar voorbeel
den van) heeft het arbeidsterrein
van de heidemaatschappij zich
enorm uitgebreid. Vol elan start
de Heidemij haar tweede jeugd
met een lange lijst projecten
zich. Projecten, die
graag met Nederlanders werken.
Ze zijn in staat een karwei aan te
pakken en het zijn mensen met
tropen-ervaring. Bovendien heb
ben ze een degelijke opleiding
achter de rug.
Die opleiding geeft de Heidemij
in de middelbare en hogere bos
bouw en cultuurtechnische school
in Arnhem, welke scholen ieder
be- jaar 60 tot 80 bosbouwers
Koningin Juliana en Prins Bernhard zullen de ere-gasten zgn bij de viering
op 29 januari van het 75-jarig jubileum van de Nederlandse Heidemaat
schappij. De Koningin zal o.m. een bezoek aan het op die dag te openen nieuwe
kantoorgebouw brengen en prins Bernhard zal de onderhoudsdienst, waar het
machinepark van de maatschappij staat opgesteld, bezichtigen. Ter gelegenheid
van het jubileum zal de televisie 's avonds de film „75 jaar vooruitgang" op het
scherm brengen. Deze film, die een beeld wil geven van de groei en de werk
zaamheden van de maatschappij, werd gemaakt onder regie van R. Erends. Het
werd geschreven door de heer J. A. van der Steen.
eenmaal per week bezocht
hebben om de spraaklessen
voort" te zetten, gaf Van Heerdt
zijn pogingen op en ging hij,
nogal teleurgesteld, verder zwij
gend door het leven. Met het eten
vlotte het fijn gemaakt ge
lukkig steeds beter. En hij kon
zelfs weer leren roken door met
de lippen een vacuum te schep
pen. Voor de conversatie be
hielp hij zich dan maar met
een schuifleitje, zo'n apparaatje,
waarop het geschrevene met een
enkele schuifbeweging weer ver
wijderd wordt.
Twee jaar lang tobde Van
'eerdt zo voort, wat zijn schoon
zoon. constructeur van textiel-
machines voor nylondraden en
als zodanig werkzaam bij de
A.K.U., hoe langer hoe meer
ging vervelen en verdrieten. Zou
daar nu niets op te vinden zijn?,
zo vroeg hij zich telkens af. Hij
oriënteerde zich in medische boe
ken, peinsde en piekerde, en dit
te meer. daar hij voor de A.K.U.
reeds enkele geoctrooieerde vin
dingen op zijn naam had staan.
Totdat hij op zekere dag van
een broer van zijn vrouw de tip
kreeg, dat er in België iemand
was, die een zelfde operatie had
ondergaan en iets had gecon-
d, waarrU
verstaat
Dat 1
zegd. Onmiddellijk begaven
Heerdt met zijn zwager en zijn
schoonvader zich naar het bewus
te adres in Antwerpen, waar de
persoon in kwestie gaarne be
reid was te demonstreren wat
hij voor zich zelf al had bereikt.
En dat viel niet tegen. Het in
strumentje bleek te bestaan uit
een membraam in een trommel-
Itje. dat tegen de opening in de
hals moest worden gedrukt, ter
wijl aan het membraam een
slangetje zat om in de mond te
houden.
Papa Van Heerdt probeerde
het ook eens en wel met een
tweede exemplaar, dat de Belg
in reserve hield. En toen men
mocht vaststellen, dat de man
HÉdÉj oefening
Bezwaren
Al gauw ontdekte Van Hunen
echter, dat er diverse grote be
zwaren aan het apparaatje kleef
den. In de eerste plaats was het
nogal zwaar (honderd gram),
daar het vervaardigd was van
rubber en metaal. Een ernstig
nadeel was voorts, dat de ge
bruiker, telkens als hij inadem
de, het membraam even moest
uitschakelen, d.w.z. het gaatje
in de hals vrij maken. Verder
was het geenszins denkbeeldig,
dat bepaalde onderdeeltjes van
het membraam losraakten en in
de luchtpijp schoten. Ook kon
de toonhoogte niet geregeld wor
den. waardoor een mannenstem
soms klonk als die van een
vrouw. En bovendien voelde Van
Hunen het als een groot onge
rief. dat er vocht bij het mem
braam kon komen, met het on
gewenste resultaat, dat het week
J minder goed. of zelfs
trilling
helemaal niet
langrijk deel in Zeeland liggen, de tuurtechnici afleve
Wat wij in ons hart sloten, draalachtige gewelven van een
door Hein Buitenweg en Willem bamboebos Het zal dit beeld al-
Krols. Uitgave Servire, Den
Werkverschaffing
Het hart gaat open.
De Heidemij is opgericht in een men een foto ziet van een der terwijl Hein Buitenweg de tekst
periode toen de nood hoog was. prachtige ochtenden op daaromheen weefde, zijn echter
De Amerikaanse granen overspoel- wonneer alles zich een ogenblik njet bedoeld om een heimwee op
den in de jaren tachtig de markt, hult in oen bovenaards licht, voor- le r0epen naar het oude Indië,
Dc grond was ondoelmatig ver- al als dl* schijnt door de kathe- doch de schoonheid te tonen, die
deeld en werd ondoelmatig ge- in het nieuwe Indonesië blijft
bruikt. De Heidemij (opgericht ■iiiiiimiiiiiminmiiiiiitiiiiii' voortleven, zoals de wonderen van
het dagelijks kampongleven, het
naakte jochie, de karbouwen, de
I oude vrouw, het stampen van de
I rijst. Een volgend hoofdstuk her-
1 innert aan de zuidkust, waar Njai
Lora Kidoel heerst. en haai
slachtoffers eist. Vele herinnerin
gen worden gegeven van deze af
gelegen kust. die zo weinig dooi
de wereld wordt beroerd. Eén op
merking moge kinderachtig lij
vroeger Indië heette. De foto';
dit boek. op een enkele uitzonder-
ring gemaakt door Willem Krols,
eel beel- gaan. en zo zijn er vele andere
dit land. dat dingen, die het hart doen Open
TV. !- -—ijkt sluiten.
Protestantse
pleidooien
Protestantse plcidooleu, door
prof. dr. J. N. Bakhuizen van
den Brink, verschenen in dc
Boekenreeks. Uitgave van Kok
in Kar
De zestiende eeuw is de eeuw
an de geloofsbelijdenissen en
weinig door catechismussen. Maar deze eeuw
is ook tevens de eeuw van de
persoonlijke brieven, protesten.
ken: Een gezicht op de Wijnkoop- pleidooien, klachten, apologieën
baai moet wel in werkelijkheid en remonstanties, waarin gelovi-
het onvergetelijke Tjilaoet Eureun gen uit die dagen hun wereldse
zijn, met de rots waar eens de heerser lieten weten wat er diep
Ratoe Adil zou landen, het graf in hun gedachten leefde. Wie de
van Kaufmann, enz. nog voordal geest van die tijd en de geeste-
het havi.itje werd aangelegd. De lijke worsteling van die dagen wil
schoonheid der watervallen, het verstaan, moet niet slechts de be-
onvergetelijke oude Batavia, dc lijdenissen lezen, maar ook dit
eeuwige bergen, waar Junghuhn belijden in de praktijk. Daartoe
eens zwierf, de wegen met de heeft prof. dr. J. N. Bakhuizen
posthuizen, de stille binnenste- van den Brink een groot aantal
den. de herinneringen aan Kees van deze geschriften vertaald. Ze
de Tippelaar, die dit alles eens werden in de pocketreeks van
wandelend meer dan 1000 lulome- Kok uitgegeven.
I kwaï
Al deze vijf gebreken heeft
van Hunen, na honderden uren
I tekenen, construeren en experi
menteren met veel hulp en
steun van genoemde artsen en
I van tal van andere employés
van de A.K.U. volledig weten
Iop te heffen. Daartoe werd nu
in eens de luchtcirculatie gewij
zigd. dan weer wat veranderd
aan het membraam, een volgen-
I de maal veranderde hij wat in de
I verhoudingen der onderdelen
l ?nz enz en telkens beproefde
I hij het dan op zijn schoonvader.
I zowel thuis in Ederveen als in
het ziekenhuis in aanwezigheid
Ider artsen. Daar ook dezen tol
de conclusie kwamen, dat het
apparaatje voortdurend aan kwa-
Iliteit won, rustte Van Hunen niet,
alvorens het uiterste eruit kon
worden gehaald. Het moest nóg
Iwat gevoeliger worden, het ge
luid moest nóg wat aangenamer
klinken etc waartoe hij o.a. een
beroep deed op draaibankspecia-
I Hsten. die gewend zijn met hon
derdsten van millimeters te wer-
Iken. Over en weer stond men el
kaar met eindeloos geduld ter-
I Experimenten
I Hoeveel proefmodellen hij i
heeft gemaakt, zou Van Hui
I dan ook echt niet pree
In de rechterhand van de heer
Van Hunen het zware Bel
gische apparaat, dat nog lang
niet ideaal bleek; en in de lin
kerhand het definitieve model
Zo zat de heer Van Hune
vaak tot diep in de nacht i
meten, te passen en te pieker ei
dat aan het membraamtrommel-
tje zit, in demand' te steken. De
lucht wordt nu eerst met de lon
gen door de luchpijp gestuwd,
gaat dan via de opening in de
hals door verscheidene kanaal
tjes van het membraamtrommel-
tje, waar ze in trilling gebracht
wordt, om daarna door het buis
je in de mondholte terecht te
komen. In de mondholte worden
ten slotte de klanken gevormd
en ontstaan de woorden. Na af
loop van het gesprek kan het
buisje achter het overhemd wor
den weggestopt.
Reeds tijdens het experimen
teren was Van Hunen ook ande
re patiënten in het Utrechtse zie
kenhuis van dienst, doordat hij,
als hij weer een nieuw proefmo
del klaar had, het altijd in duplo
maakte. Dat duplikaat liet hij
achter, opdat de dokters het
nieuwe model tevens konden be
proeven op de andere patiën
ten. En waar aldus bleek, dat de
een minder luchtdruk kon ont
wikkelen om zich verstaanbaar te
maken dan de ander met na
me oudere mensen kunnen het
vaak minder ontstond bij Van
Hunen het denkbeeld, van een
membraamconstructie, die ge
makkelijk verstelbaar is en
waarmee zijn apparaatje tegen
woordig dan ook is uitgerust. En
tevens was het voor hem een
grote les, te mogen vaststellen,
dat alle patiënten, op één uit
zondering na, het spreken er
mee reeds binnen 3 a 4 weken
onder de knie hadden. Ja, een
enkele had de methode zelfs ter
stond te pakken. Dat de doktoren
op den duur dus uiterst tevre
den waren, ja enthousiast, ligt
voor de hand.
Immers, al slaagt 65 pet. der
genen, die hun strottenhoofd
kwijt raakten, erin, via de slok
darm weer spreken te leren, de
ze methode vergt, zoals al opge
merkt, veel meer inspanning,
gaat gepaard met het voortbren
gen van een „brakerig" geluid
zoals Van Hunen opmerkte
doch vereist ook nog een veel
langere oefening. Ze heeft ech
ter het voordeel, dat er geen
hulpmiddel voor nodig is.
Vertrouwen
Maar wie spreekt er graag
met een onaangenaam geluid?
Waarbij nog komt, dat de 35
pet., die niet via de slokdarm
kan leren spreken, bijna altijd
vol vertrouwen zijn hoop op het
kunstmatige strottenhoofd -
„1 «ver, dat hij ei
enkele tientallen afleverde
keurig in etui tegen 140 pei
stuk. Dat is wel 60 minder dar
hij zelf voor het Belgische ap
paraatje neertelde,
lijkt toch nog veel vou, ailuv-
arctisch niets
Vj..v ..«e «tui vuui ij stuk
je nylon, dat praktisch niets
kost.- Maar, vindt hij, afgezien
van al de moeite die hij zich
getroostte, maakte hij voor en
kele maandsalarissen onkosten.
En voor het aangevraagde oc
trooi moest hij ook nog eens
600 betalen, "t Zou immers niet
prettig zijn. als iemand met de
nodige technische vaardigheid
zijn apparaatje keurig na ging
maken. Wie evenwel geen 140
betalen kan krijgt, naar hem al
is gebleken, van het ziekenfonds
7d pet. van het bedrag vergoed.
Dat valt dus best mee.
Vraag
vaardigd werd uit... akulon: de
handelsnaam van de nylon, die
bij de A.K.U. wordt geprodu-
eerd. Door deze dr
richtsvermindering
vijftien,
zien er gemakkelijk
Jen membraamtrommeltje r
zestien, of zeventien?" Vijftien de °Pfn/n« 'n dc hals
waren het er zeker. Uiterlijk J-e.binde"- zodat het niet tijdens
haast allemaal eender, dezelf- ,hfLspi'ek*n voortdurend behoeft
de kunstmatige strottenhoofden. -ffJfii.1°HUotfnif+WJ)riden' Voor°P-
maar inwendig telkens afwij- .geste „de Pers°on in
kend. En zó kwam hij eindelijk r'estl? ^emig of geen last van
waar hij wezen wilde slijmafscheiding heeft. Heeft hij
hiervan inderdaad geen hinder
Het apparaatje, zoals het thans dan is voor het voeren van een
- weegt geen 100 gram meer. gesprek slechts even een hand no-
t ver- dig ona het slangetje of buisje.
doch slechts 30,
Trouwens, met het meer en
meer bekend worden van het
apparaatje gaat ook dc vraag
ernaar langzaam doch zeker om
hoog. Er kwamen zelfs al be
stellingen binnen uit Suriname,
uit Frankrijk, uit Afrika en uit
Thailand. Én een Amerikaanse
vrouwelijke arts. dr. Evelyne Ro
be Vinkbemer, die in Duitsland
vertoefde en over een en ander
had vernomen van dr. Damsté.
schreef om een exemplaar om
er in de Ver. Staten lezingen
over te houden.
Zo begon het kunstmatige
strottenhoofd van die A.K.U.-em
ployé zijn zegetocht, waarvan
niemand nog weet waar het ein
de zal zijn. Maar in Ederveen
heerst weer blijdschap en dank
baarheid en op vele andere
plaatsen reeds wist dat kleine
apparaatje nieuwe levensvreugde
te scheppen. Niet het minst bij
