Geen wijziging verdeling bedrag nazi-vervolgden Kennedy dit jaar naar Italië Wordt dr. Max Güde weer procureur-generaal Voor u, mevrouw.V een stuk Castella^ Schoonheidszeep V GRATIS Minister Van Aartsen opende bouwbeurs Joden vervolgd in Rusland Cliroesjtsjef: ideologische strijd iii de ijskast Geheime raket gelanceerd U proeft de moutwijn Adoela plaatst Josef Ileo in Katanga Ta een&ojnte Bezoek Parijs onzeker Geen bijen uit ossenvlees DONDERDAG 17 JANUARI 1963 Overleg met Duitsland moeizaam T~\E REGERING wil geen wijzi- ging brengen in haar voorstel tot verdeling van de 125 miljoen Duitse marken, die West-Duitsland voor de Nederlandse nazi-vervolg den beschikbaar heeft gesteld. Dit blijkt uit het verslag van het mon deling overleg, dat is gevoerd tus sen de Tweede-Kamercommissie, die het algemeen verdrag met West-Duitsland heeft bestudeerd, en minister Zijlstra en staatssecre taris Van Houten. Het eindverslag van de commissie over het verdrag met Duitsland is thans verschenen. Het openbare Kamerdebat over het verdrag begint dinsdag februari. Op verzoek van de commissie heeft staatssecretaris Van Houten een uit- Yen-zetting gegeven over de wijzi waarop met Duitsland overeenstem ming is bereikt over de uiteindelijke 'hoogte van het bedrag, dat voor de Nederlandse nazi-slachtoffers zou i den betaald. Het overleg daartoe is lang en moeilijk geweest. Juridisch gezien is de positie met be trekking tot de nazi-vervolgden steeds zwak geweest. In het verdrag van Ver sailles is het geven van een schadever goeding wegens het doden, mishandelen of opsluiten van burgers gerangschikt onder de herstelbetalingen. Nederland vond, dat de regeling van de vergoeding voor de nazislachtoffers niet kon wach ten totdat het vraagstuk der herstelbe talingen definitief was geregeld. Toch steun Hoewel in 1952 geen enkel land, dat deelnam aan de Londense schuldencon ferentie dit Nederlandse standpunt deel de, haakten toch in 1956 de regeringen van België, Denemarken, Frankrijk, En geland. Luxemburg en Noorwegen in op een Nederlands initiatief om Duitsland te verzoeken, een gemengde commissie in te stellen, die zou nagaan, hoe de nazi-slachtoffers alsnog zouden kunnen worden geholpen. Duitsland wees dit denkbeeld van de hand. In 1957 verklaarde de Duitse regering xich bereid, over te gaan tot instelling Kamerdebat op 19 februari (Van onze parlementsredactie) van een fonds, dat tot taak zou krijgen ongeveer 100 miljoen D.M. te verdelen onder in nood verkerende nazi-slacht offers in het vrije Westen Nederland en vervolgens ook de andere betrokken landen hebben deze gedachte verworpen. In het kader van de onderhandelingen over het algemeen verdrag, dat onder het vraagstuk en de grensgebieden zou regelen, kon Nederland de druk op de Westduitse regering ter verkrijging van een redelijke uitkering vergroten. In de loop van 1957 heeft Nederland aan Duitsland laten weten, dat de Nederlandse vordering ten minste 125 miljoen D.M. zou moeten be- Niet verplicht Hierop is van Duitse zyde, ondanks herhaaldelijk aandringen, nauweljjhs ge reageerd. Minister Luns heeft in een gesprek met de toenmalige Duitse mi nister van buitenlandse zaken, dr. von Brentano, inwilliging van deze eis als prealabele voorwaarde gesteld. De on derhandelingen zyn hierdoor geruime tijd tot stilstand gekomen. Luns, dat Duitsland, hoewel zij zich ju ridisch daartoe niet verplicht achtte, een bedrag beschikbaar wilde stellen. Bij de hervatting van het overleg, in januari 1959, bleek, dat de Duitsers dachten aan een 'bedrag van 33 miljoen D.M., dat dan nog zou kunnen worden aangevuld met een toeslag ten behoeve van weduwen en wezen van overleden kampslacht- De Nederlandse delegatie, in die tijd onder leiding van staatssecretaris Van Houten, heeft dit voorstel terstond als volledig onaanvaardbaar van de hand gewezen en de Nederlandse eis van 125 miljoen D.M. onverkort gehandhaafd. Eerst in maart 1959 kon tenslotte via een Duits tussenvoorstel van 100 miljoen DM overeenstemming worden bereikt, aldus de uiteenzetting van dr. Van Houten. de 125 miljoen D.M. ook ter beschikking kan komen van de niet*Nederlanders, die het Nederlandse verzet hebben gesteund. Staatssecretaris Van Houten zette uiteen, dat met Duitsland was overeengekomen, de vergoeding tot Nederlanders te be perken. omdat de Nederlandse regering by de onderhandelingen slechts kon op komen voor de belangen van Neder landse onderdanen en voorts omdat Duitsland ook bezig was met een aantal landen verdragen te sluiten. Bovendien was het vinden van een maatstaf voor dergelijke gevallen bijzon der moeilijk. Wel komen in aanmerking voor een uitkering Nederlanders, die na de oorlog een andere nationaliteit heb- ben gekregen, zoals bijv. Joden, die in dt.S™sm2"?S Israël zijn gaan wonen. Zo lang als partijleider Walter Ulbricht het Oostberlijnse congres toesprak (n.l. ruim zes uren), maakte de Sowjetpremier Chroesjtsjef het op deze partijdag niet. De Russische leider, die door de communis tische partijgangers langdurig was toegejuicht, probeerde in zijn speech de tweedracht binnen het rode blok de kop in te drukken. (Van onze correspondent in Bonn) toga uit de kast te halen. Dit heeft de nieuwe minister van jusitie dr. Bucher. met grote interesse vernomen. De mi nister had dezer dagen nog voor de tele visie toegegeven dat hij eigenlijk nie mand wist die voor de functie van hoog-" Het ziet er naar uit, dat dr. Max Güde zijn eigen opvolger zal wor den als procureur-generaal van de Westduitse Bondsrepubliek. Dr. Güde zou dan de plaats innemen van dr. Wolfgang Frankel, die pas enige maanden procureur-generaal was, toen bleek dat hij als rechter bij het Reichsgericht in Leipzig had meegewerkt aan de Nazi terreur-justitie. Dr. Frankel werd door de vroegere minister van i !^trdge^.rvf(^lu justitie dr. Stammberger van zijn jXeslïï°die nMdio functie ontheven. Er zweeft tegen uitgever bij aankoop van 3 stukken f „Hoever vraag en aanbod in de bouwnijverheid momenteel uit elkaar liggen blijkt wel uit de om standigheid dat de wachtlijst van aanvragen om rijksgoedkeuring voor gebouwen buiten de woning bouw op dit ogenblik voor een totaal van ruim twee miljard aan werken omvat". Dit zei de minister van volkshuisves ting en bouwnijverheid, mr. J. van Aartsen, in zijn openingsrede in de Prins Bernhardhoeve in Zuidlaren bij de opening van de derde Nederlandse bouwbeurs. Deze beurs wordt georgani seerd voor de gehele Nederlandse bouw- Als men deze twee miljard stelt te genover het produktievolume dat voor het gehele jaar 1963 is geraamd, na melijk anderhalf miljoen gulden, waar van dus een groot deel reeds in beslag wordt genomen door de momenteel in uitvoering zijnde werken, dan is het duidelijk dat de omvang van de vraag aanzienlijk groter is dan de produktie- capaciteit, aldus minister Van Aartsen. Naar zijn mening zou men er ver keerd aan doen deze situatie als van incidentele en de daaruit voortvloeiende moeilijkheden dus als van voorbijgaan de aard te beschouwen. Natuurlijk valt niet te ontkennen, dat het gunstige economische getij van de laatste jaren de vraag naar bouwwerken, met name in de sectoren nijverheid, handel en verkeer, in sterke mate heeft doen toe- Maar zozeer als we allen hopen.dat In het algemeen kon de verenigen met het minü maanden, vereist om aanspraak te kun nen maken op een uitkering wegens vrij heidsberoving De commissie wenste een uitzondering te maken voor degenen, die gedurende kortere of langere tijd van hun vrijheid beroofd zijn geweest, maar in die tijd zodanig invalide zijn gewor den dat zij hun hele leven de gevolgen daarvan voelen. De staatssecretaris vreesde, dat een dergelijke uitzondering de regeling al te ingewikkeld zou maken. Minister Zijlstra en dr. Van Hou ten hebben de wens van de commissie voorgelegd aan de minister-president. Deze meende, er niet op te kunnen in- Gesprek met VN over vervroegde overdracht N.-G. Soedjarowo Tjondronegoro, hoofd van de Indonesische verbindings missie in West-Nieuw-Guinea de Indonesische vertegenwoordiger in dit gebied en L. N. Palar, per manent vertegenwoordiger van Indonesië bij de V.N., hebben woensdag jl., voor de tweede maal in 24 uur tijds, met de secretaris generaal der Verenigde Naties, Oe Thant, beraadslaagd. is geen enkele mededeling gedaan het verhandelde, doch van gewoon lijk betrouwbare zijde wordt vernomen, dat de Indonesiërs hebben gesproken over de door bepaalde (op hun hand zijnde) Papoea's geuite wens. dat West- Nieuw-Guinea eerder dan op de overeen gekomen datum van 1 mei 1963 aan Indo- ;sië zal worden overgedragen. Brits journalist verzwijgt bron De officiële commissie van onderzoek lar de zaak van de Britse marineamb tenaar Vassall. die wegens spionage is veroordeeld, heeft in verband met deze zaak de uitspraak gedaan dat journalis ten-getuigen hun bron van inlichtingen moeten bekendmaken. De commissie van drie man onderzoekt beschuldigingen die verband met de zaak-Vassall tegen listers en andere functionarissen zijn geuit. Een op eigen rekening voor de Londense Daily Sketch werkende jour nalist, Reginald Foster, had geweigerd de bron te noemen van een bericht. De voorzitter van de commissie. Lord Rad- cliffe, verklaarde daarop, dat er geen algemene rechtsregel bestond waarop een getuige zich kon beroepen om. als jour nalist, zijn bron van inlichtingen te ver zwijgen. Foster kreeg order zijn bron te De voorzitter van de Engels-Joodse vereniging, Carvalho, heeft dinsdag in Londen gezegd dat de Joden in de Sowjetunie het meeste te lijden heb ben van de „anti-religieuze poiltiek van de Russische regering. In een verklaring zegt hij: ,,Wij heb ben nog meer berichten ontvangen over doodvonnissen die tegen Russische Jo den zijn uitgesproken en over het slui ten van synagogen. Het is werkelijk een raadsel. waarom deze houding wordt aangenomen. Men kan moeilijk geloven dat het hier gaat om de uit werking van het anti-semitisme var oude soort, dat eens in Rusland werd verbreid, en het is even absurd te onderstellen dat de Sowjet-regering bedreiging ziet in de geloofstrouw van haar Joodse onderdanen. Natuurlijk is cr een algemeen anti-religieuze politiek in Rusland, maar om de een of andere reden schiinen de Joden het meeat hier onder te lijden te hebben". Pers verwijderd onder protest Waren de voorstellen van pre-1 mier Chroesjtsjef niet nieuw, het belangwekkende van de rede van de Russische premier voor het Oostduitse partijcongres is wel, dat hij alles geprobeerd heeft om het vuurtje van de meningsver schillen tussen China en de Sow jetunie zo laag mogelijk te hou den. Hij verklaarde zich een te genstander van een communisti sche top, en in plaats daarvan stelde hij een „ideologische wa penstilstand" voor, opdat de tijd zijn werk zou kunnen doen en de gemoederen tot bedaren konden komen. In een hartstochtelijke verdediging (volgens waarnemers was zijn rede de knapste ooit gehouden) deze gunstige economische ontwikkeling zich zal voortzetten, zozeer behoorden we er mijns inziens van overtuigd te zijn.' dat de mede daardoor veroorzaak te grote behoefte aan bouwwerken geen kwestie van enkele jaren zal wezen. Deze overtuiging steunt op duidelijke feiten, zoais de snelle groei van on?e bevolking en de stormachtige techni sche. economische en sociale evolutie ïr de wereld, een evolutie waarin ons land niet mag en ook niet wil achterblijven." Omtrent de spanning tussen vraag er. aanbod merkte de minister op, dat die stellig niet alleen toegeschreven moet machtbasis worden aan het bestaan van een ach- een kunstmatige aardsatelliet gelanceerd, terstand in de behoeftevoorziening, al Als enige bijzonderheid werd door vele sectoren die achterstand ten- woordvoerder van de basis me' gevolge van crisis en oorlog ontstaan. Mat de lancering is geschied Ihulp van een „Thor-Agena"-raket. De Amerikaanse Luchtmacht heeft woensdag jl. vanaf de militaire lucht- - Vandenberg, inCalifornië, geheel Advertentie hem nog een onderzoek. De inmiddels afgetreden minister Stammberger heeft voor dr. Frankel I nooit een opvolger kunnen vinden. In middels is de vroegere procureur-gene raal dr. Güde van alle kanten benaderd l om zijn oude post weer in te nemen, die I hij opgaf in 1961 toen hij voor de CDU in de Bondsdag werd gekozen, eigenlijk I in de verwachting en met de bedoeling I minister van justitie te zullen worden. Dit plan viel in duigen toen de CDU bij de algemene verkiezingen van 1961 de absolute meerderheid verspeelde en aan de Vrije democraten vijf ministerzetels moest afstaan, daaronder die van justitie. Dr. Güde heeft dezer dagen aangeduid Communisten stelen schilderijen ste aanklager geschikt is. Enkele aanstaande juristen die men het aanbod had gedaan, hebben het van de hand ge wezen. De voornaamste reden is ver moedelijk wel geweest dat de functie betrekkelijk slecht wordt betaald. De begeleidende omstandigheden var* het justitionele onderzoek wegens land verraad tegen het nieuwsweekblad Der Spiegel hebben wel bewezen hoe ernsig het gebrek aan een procureur-generaal werd gevoeld. Juist in verband met de e medio van dit jaar tegen enkele redacteuren van Der Spiegel zullen worden gevoerd, is het' nodig dat de post van hoogste openbare aanklager zo snel mogelijk wordt bezet. Premier Adoela heeft in een brief aan president Tsjombe van Katanga de verzekering gegeven, dat algemene amnestie zal worden verleend voor politieke misdrijven en de hoop uit gesproken, dat de hereniging van Katanga met de rest van Kongo zon der verwijl een feit zal worden. Om de hereniging te vergemakkelijken de voormalige Kongolese premier Ileo benoemd tot vertegenwoordiger van de Kongolese regering in Elisabethstad. Adoela drong wel aan op zeer snelle uit voering van het plan van Oe Thant. Deze brief was een antwoord op die an Tsjombe waarin deze beëindiging de afscheiding voorstelde, bewe- zijn opvattingen op het gebied van de buitenlandse politiek sprak hij als zijn overtuiging uit, dat nu de strijd om de vrede de belangrijkste voorwaarde voor de strijd om het socialisme is. Chroesjtsjefs rede was vooral belangwekkend om de dingen die hij niet heeft gezegd. Naast het uit blijven van felle kritiek op China, heeft hij niets gezegd over de stand van de Amerikaans-Russische be sprekingen over Berlijn, hetgeen door Walter Ulbricht was toege zegd. Waarnemers hebben hier on middellijk de conclusie uit getrokT ken dat deze onderhandelingen in een kritieke fase zijn gekomen. ChroesHsiefs3foorstellen' over^Berlijnlederen. Zij verklaarden de schilderijen 'and te komen, was unaniemde Rus heeftTets nfeuws voor een politieke vergadering nodig te De Belgische consul-generaal gezegd, een vrije stad onder V.N.-vlag j hebben en ze vervolgens te zullen terug- desift die is voor het Westen onaanvaardbaar. geven. Men toonde zich overigens verheugd l de gematigde rede van Chroesjtsjef.(Advertentie) Vijftien gewapende wen zijn in Caracas onder het uitroepen j van communistische slagzinnen een mu- seum binnengestormd, dat juist door gro- te groepen scholieren bezocht werd. Zij maakten zich uit de voeten met i vijf kostbare werken van Franse impres sionisten. Een van de scholieren werd in de zijde - getroffen toen hij voor een van de doe-! gingsvrijheid voor de V.N.-troepen, ook ken stond en verklaarde: „Ik weet wie'in Kolwezi. zijn laatste bolwerk, en te- u bent en ik ben tegen u". rugkeer van zijn kabinet naar de hoord- De schilderijen, uitgeleend door het stad. Louvre en het Franse museum van mo- De premier van de Rhodesiscne feae- derne kunst waren Cezanne's „De ratie. sir Roy Welensky. heeft in een baadsters", stillevens van Van Gogh en verklaring laten weten dat hy Tsjombe Gauguin, Van Gogh's „Lelies in eenniet zal toestaan om Rhodesisch grond- vaas" en een doek van Braque. gebied te gebruiken als basis voor poli- De groep, die het 'r«'w drong, telde enkele Rho- Hij gebruikte herhaalde malen de drukking ..redelijk compromis". Brandt, I Jaaq die Ondragelijke burgemeester van West-Berlijn, conclu-J.. deerde dat deze rede geen verandering RheumatlSChe Pijnen er UIT I heeft te 2 1 gegeven 1 1 de Russische Onder invloed op ski's De strenge winter die heel Zweden treft heeft een vreemde arrestatie ten gevolge gehad. In Goeteborg werd een dronken skiër aangehouden. De man werd buiten Goeteborg op ski's gezien. Het bleek, dat hij geen con trole over zijn lichaam had. De gealar meerde politie kreeg hem na een achter volging te pakken. De aangeschoten skiër werd met zijn complete uitrusting ingesloten. Bij zijn fouillering vond de politie een aanvul lend bewijs in de vorm van een heup- fles waaruit de „sportman" zichzelf ken nelijk had verfrist. Toen hij wat nuch terder werd, werd hij zonder de tenlaste legging van „onder invloed op ski's aan getroffen" vrijgelaten. Grunitzky waarn. president Nicolas Grunitzky Is gisteren benoemd tot waarnemend president en tot pre mier van een voorlopige regering van Togo. De secretaris van het militaire comité dat na de staatsgreep in het leven is gyoepen, luitenant Kofi Kongo, deelde mee. dat binnen vier tot zes weken verkiezingen zullen worden ge houden. Grunitzky zei. dat ook ministers van het kabinet-Olympio deel kunnen uitma ken van zijn regering, mits zij bereid zijn tot samenwerking, Een van de militaire leiders verklaar de dat Frankrijk de vriend van Togo zal blijven, dat toenadering gezocht zal wor den tot Ghana, indien enigszins mogelijk en dat het leger meer in aan; komen in de nieuwe staat. De grens met de buurstaat Dahomey is opengesteld, die met Ghana nog niet. In het land zelf is alles rustig, al is een uitgaansverbod voor de nacht van kracht gebleven. Godsdienstige groep uit Amerika in Israël Een groep Zevendedag Adventisten ran Amerikaanse herkomst, die zich eni ge jaren geleden in Galilea gevestigd hebben, maar de laatste tijd in con flict met de Joden in de omgeving le- zijn van plan zich in een ander deel het land te vestigen, t is hun bedoeling als ze zich daar gevestigd hebben nieuwe leden van de groep uit Amerika aan te trekken. Is raël staat niet onwelwillend tegenover de nieuwkomers, daar deze groep zich houdt aan de sabbatsheiliging en ande riten van het Jodendom. Bonn betreurde het dat de Sow jetunie blijft hameren op de verdeling van Duitsland. Opmerkelijk was gisteren dat alle westerse journalisten, op een na (de correspondent van Reuter), 's middags de vergadering moesten verlaten. Als reden is genoemd „interne besprekin gen". Vier* buitenlandse persbureaus hebben onmiddellijk tegen deze maatre gel geprotesteerd. In een telegram wordt er op gewezen, dat op de ont vangen uitnodigingen uitdrukkelijk was vermeld dat zij golden voor de gehele duur van het congres. Dat lukt U met Kruschen Inderdaad - een simpele bloedzuiverende kuur doet wonderen. Naarmate de bloedzuiverende organen krachtiger gaan werken, daartoe aangespoord door Kruschen's zes minerale zouten, wordt her bloed allengs weer puur en zuiver als weleer. Alle onzuiverheid er in wordt losgemaakt en afgevoerd en kan zo geen schade meer doen aan Uw gestel. Pijnen nemen hand over hand af en U voelt U al gauw weer de oude, vief, fit en Veerkrachtig. Wacht er niet mee. Begin Uw Kruschen kuur liever vandaag dan morgen. I Een van dc beroemd ste locomotieven ter we reld, de Flying Scots man, die meer dan 3.200.000 kilometer heeft afgelegd, zal de volgen de week uit de dienst worden genomen. De lo comotief zal echter niet worden gesloopt. Een rijke spoorwegenthou siast heeft haar voor 30.000 gulden gekocht en zal de locomotief in Doncaster onderbrengen. The Flying Scotsman is nog altijd houdster van het record over de af stand Londen-Leeds, ge vestigd in 1934. Een postzak met in dustriediamant ter waar de van 45.000 pond wordt sinds gisteren vermist. De zak is op mysterieu ze wijze verdwenen tij dens een vlucht van de BOAC tussen Londen en Johannesburg. I Tijdens de ongebruike lijke koude van de af gelopen twee dagen is aan de ijsberen in de Romeinse dierentuin anti-vries gegeven. Aan het gewone voedsel van de beren waren vele be kers walvistraan toege voegd om de beesten te harden tegen de koude. Het kwik is in Rome ge daald tot zeven graden onder nul. I Het kaartspel bridge is in Hongarije opnieuw officieel erkend. Het ge meentebestuur van Boe dapest heeft zijn toe stemming gegeven tot het houden van een groot toernooi. Vroeger werd bridge beschouwd als een westelijk kaart spel, dat alleen beoefend wordt door de rijken. I Russische technici heb ben bekendgemaakt dat zij een robot gebouwd hebben die in een mu seum in Moskou zal rondwandelen en daar lezingen zal geven. De robot gehoorzaamt aan radiosignalen en zijn stem is een luidspreker welke bandopnamen laat horen van lezingen. Vol gens dc makers loopt hij als een baby. I De Britse ministeries van marine en lucht vaart hebben opdracht gegeven te onderzoeken hoe het mogelijk is dat kantoormeubelen die openbaar verkocht wor den, nog geheime docu menten bevatten. Deze documenten werden ont-; dekt in een bureau, dat i De Amerikaanse ei op een veiling werd ver-wapeningsonderhandela kocht. Er stonden onder President Kennedy heeft een uitnodiging van zijn Italiaanse ambtgenoot Segni aanvaard om dit jaar een bezoek aan Italië te brengen. De invitatie werd over gebracht door premier Fanfani, die twee dagen in Washington vertoeft voor besprekingen met de Amerikaanse president. De datum voor het bezoek zal na overleg tussen de Amerikaanse en de Italiaanse regering worden vastgesteld. De perschef van het Witte Iluis, Salinger, wilde geen antwoord ge ven op de vraag of de Amerikaan se president ook een bezoek aan Frankrijk zal brengen. Evenmin liet hij zich uit over een bezoek aan Engeland. Intussen is premier Fanfani gisteren officieel verwelkomd door president Ken nedy tijdens een kleurrijke plechtig heid. Kennedy noemde Italie's moderne renaissance bijna even buitengewoon als de vroegere. Na de plechtigheid waarbij een mu ziekkorps van het Amerikaanse leger de volksliederen van de beide landen speelde en 19 saluutschoten gelost wer den, trokken Kennedy en zijn gast zich terug in de presidentswoning voor htm eerste conferentie. Daarna volgde een lunch aangeboden door Kennedy aan Fanfani en zijn gevolg. De conferentie tussen de president en de premier duurde vijf kwartier. Er was alleen een tolk bij aanwezig. Nadien wandelde Fanfani het grasveld over om een praatje te gaan maken met mevrouw Kennedy. vandaag zou een communiqué over de besprekingen uitgegeven worden al dus een mededeling van het Witte Huis. Katanga was gegaan te interveniëren in de strijd, is uit Ka- tanga gezet. Adoela heeft tegenover En geland uiting gegeven aan zijn leedwezen over de aanval op de Britse ambassade in Leopoldstad. Brandweer op zijn best Men zegt wel eens, dat er in de provincie nooit wat gebeurt. Maar de inwoners van Saevsjoe in Zwe den zijn het daar helemaal niet Op zekere dag stond de schoen fabriek ter plaatse in brand. Toen de brandweer ten tonele verscheen duurde het een uur voordat de eer ste standpijp ontdooid was. Een brandweerman kreeg tijdens de worsteling met deze standpijp een hersenbloeding. Een andere brand weerman werd door een auto over reden, toen hij zonder op of om kijken de rijweg opstapte. Een passerende dame struikelde over een brandslang en brak haar linkerarm. Een andere dame reed met haar auto tegen de standpijp op. die daarop alleen nog maar ge schikt was voor de schroothoop. Toen de brand eidelijk geblust was bleek dat de standpijp onmo gelijk dichtgedraaid kon worden. Het water spoot de gehele dag en de nacht uit de straat omhoog. Het stedelijke waterreservoir was vrij wel leeg en het ziekenhuis moest water per tankwagen aanvoeren uit de bewuste spuitende standpijp. En de schoenfabriek? Nou, die brandde ondanks al het harde wer ken tot de grond toe af. Minder Oostduitse treinen door kou Te beginnen vandaag, is de treindienst in Oost-Duitsland ingekrompen ten ge volge van de aanhoudende koude en de sneeuw. Het ministerie van vervoer maakte gisteren bekend, dat beperkingen opge legd zullen worden aan het treinverkeer ten gevolge van een tekort aan kolen ontstaan door de aanhoudende vorst. Er moet met kolen zuinig omgespron gen worden om de electrische centrales aan de gang te houden. Op het spoorwegverkeer voor arbei ders die heen en weer reizen tussen hun huis en de fabriek zullen geen beperkin gen ingevoerd worden. de derde maal i Russische ont- rs zijn woensdag zovele da- 1105. Onze wereld Is zó gewend aan en vertrouwd met de wetenschap van het onzichtbare kleine, dat nie mand zich verwondert over de lar ven die in het meel rondkruipen of over de mijten in de kaas. Deze die ren kunnen te voren in het voedsel weliswaar niet worden waargeno men, maar de wetenschap dat de onzichtbare kleine eitjes op de een of andere manier in die voedings bodem zijn terecht gekomen, neemt ieder wantrouwen aangaande hun plotseling verschijnen bij ons weg. Vóór de uitvin ding van de mi croscoop toen dus de ontwikke lingsgang der klei nere dieren niet kon worden nage speurd leverde het plotseling op treden van allerlei gedierte op plaat sen waar zij te voren niet gezien waren, veel stof tot verbazing op. En werkzaam als dc menselijke geest nu eenmaal Is, hebben aller hande veronderstellingen in de loop der tijden het plotseling optreden van verschillende dieren verklaarbaar moeten maken. Zo verklaarde Aris- toteles het ontstaan van de paling (overigens werkelijk niet zo'n klein dier, maar wel In het verborgene levend wat zijn geboortcproces aan gaat) uit een verrottingsproces in de modder, waarna de dieren bij hevi ge slagregens nit de ingewanden der aarde te voorschijn kropen. Plinius meende dat vele inseetcn uit danw ontstonden en schreef de geboorte van allerlei andere dieren toe aan natuurprocessen die ons thans hoogst zonderling in de oren zouden klin ken. Het geloof In dc generatio sponta nea, dus ln het ontstaan van leven de wezens uit de onbezielde stof, was in dc oudheid dan ook zeer verbreid en heeft tot ver ln de 19de eeuw stand gehouden. Wat dc grofste uit wassen van deze gedachte aangaat, viel het de opkomende wetenschap TOCH IS HET ZO! in dc 17de eeuw niet moeilijk zich hiervan vrij te maken, want ver schillende geleerden uit die tijd wis ten reeds door eigen waarnemingen enkele onjuistheden recht te zetten. Harvey, de bekende ontdekker van de bloedsomloop, verkondigde im mers al de stelling dat alles wat leeft uit een ei komt, maar hij geeft toe dat bij bloedloze dieren het ont staan plaats vindt door spontane ge neratie. De overigens goede waar nemer Van "elmont verklaarde in het begin van de 17de eeuw nog dat muizen uit een on gewassen hemd kunnen voortkomen en ongeveer ter. tclfder tijd zette onze landgenoot Cluyt de eeuwen oude opvatting recht dat b(jen uit ossen vlees zonden voort-, komen: Uit eigen ervaring kon hij vertellen, dat ossenvlees geen bijen maar blauwe vliegen had opgeleverd! We kunnen hierom hartelijk lachen, maar vergeten dan dat het in vele gevallen werkelijk uiterst moeilijk is de oorsprong der individuen 11a te gaan, vooral wanneer er sprake is van parasieten. De grote Middelburg se pionier der entomologie, Goedacrt, moest nog In de generatio sponta nea geloven, om de eenvoudige re den dat het probleem der sluipdie- ren en sluipwespen boven zijn krach ten ging. Het bleef eindelijk aan Louis Pas teur, in de vorige eeuw, voorbehou den het leerstuk van de spontane ge neratie dc genadeslag toe te bren gen door aan te tonen dat uit een volkomen steriele voedingsbodem, waarin dus alle leven te voren ge dood Is, geen leven te voorschijn treedt. Desondanks is in de moderne we tenschap de gedachte aan een spon tane generatie weer springlevend ge worden. (Nadruk verboden).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1963 | | pagina 5