Nieuwe Leidse Courant Na zeer korte periode van dooi vannacht weer vorst Commentaar Helikopter helpt zeven keer vogels President Togo bij opstand vermoord Zwager neemt bewind over Wegen in heel Nederland spiegelglad Elfstedentocht donderdag? halfjaarlijkse OPRUIMING Maandag 14 januari 1963, 43ste jaargang r OPRUIMING van VOGELKOOIEN bij VLIELAND Directeur: F. DIEMER Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER Kantoren Leiden Steenstraat 37 CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD kom maar kijken. NIEUWE RIJN 50 i hert in teghenipoet" Postbus 76 Telefoon 31441 Vieuws in één oogopslag De scherpe kantjes van de winter schijnen eraf. Een lichte dooi heeft de strenge winter even ver- dreven. Maar de wind is weer naar het noorden ge draaid. Dat wil zeggen, dat het wéér gaat vriezen. En dat de strenge winter van 1963 (vermoedelijk donderdag) een elfsteden^ tocht zaïl kennen. t De aanhoudende vorst maakt het steeds moeilij ker de eilanden Goeree er» Overflakkee en Schou- wen-Duiveland per boot te bereiken. Maar tot nu toe is dat steeds gelukt. En zelfs de veerman van Tiengemeten is er steeds In geslaagd de verbinding in stand te houden. schijnt een ware attractie te zijn. De honderden automobilisten die er dit tveek- ver het bevroren IJsselmeer naar Monnikendam, Volendam en Marken te rijden, beleefden de sensatie, zich te wanen enerzijds in een poollandschap, anderzijds op een soort voorjaars-bol-, lenvelden routeStille achtergrond van het gewriemel: Monnikendam in winterse nevel. Rumoer aan Afrika s westkust In de kleine Westafrikaanse staat Togo een vroegere Franse kolonie hebben gisteren militaire opstan delingen president Sylvanus Olyro- pio vermoord en zijn regering ge arresteerd. In een radio-uitzending uit Lome, de hoofdstad, is gezegd,; dat maar één minister aan gevan- j genncming is ontsnapt. Later den enkele arrestanten in vrijheid gesteld. De 60-jarige president werd op enkele meters van het hek van de Amerikaanse ambassade doodge schoten. Kennelijk heeft hij bij de vertegenwoordiging van de Ver enigde Staten zijn toevlucht willen zoeken. De opstandelingen, die onder lei ding staan van de voormalige sergeant- majoor Dodze, hebben Nicolas Gru- nitzky, zwager van de vermoorde pre sident en ex-leider van de Democrati sche volksunie, bereid gevonden een nieuwe regering te vormen. Hij ver bleef in de buurstaat Dahomey in bal lingschap. Hij is al eerder premier ge weest, namelijk van september 1956 tot mei 1958. Hij werd 5 april 1913 in Togo geboren. Hij stamt uit een in vloedrijke familie van Poolse oor sprong. Zijn opleiding kreeg hij in SYLVANUS OLYMPIO In de kleine Westafri kaanse republiek Togo hebben opstandige mili tairen een greep naar de macht gedaan, na de pro- westerse president Sylva nus Olympio te hebben vermoord. Gisteravond om zes uur J de voorzitter van de Tweede Kamer, dr. L. Q Kortenhorst, in het Rode- Kruisziekenhuis in Dei» Haag overleden. Morgen begint in Oost- Berlijn het communistisch partijcongres. Dan zal wel licht het conflict tussen Moskou en Rood-China climax bereiken. Een verrassing zal wellicht zijn, dat de Russische pre mier Chroesjtsjef betref fende de Berlijnse kwestie gematigder voor stellen zal lanceren. Ook India is geneigd hei voorstel van de Colombf»- eilanden tot regeling van het grensgeschil met Rood- China te aanvaarden. Dit u men kunnen opmaken de woorden van pre mier Nehroe, die de ini tiatieven van de zes neu trale landen toejuichte Het horecabedrijf is on tevreden over de minister economische zaken, die een prijsstop heeft af gekondigd voor alcohol vrije dranken, bier en jenever. In deze branch»' men niet zozeer onte vreden over deze prijs stop, maar veel meer, om dat de minister getoono zou hebben de grote struc turele problemen van de horecabedrijven niet te kennen. Eindelijk is het dan toch zover. D» twaalfde Elfstedentocht wordt gehouden Donderdag kunnen de schaats-enthou siasten de gladde ijzers onderbinden, ten minste als niet evenals in 1960 (te tocht vierentwintig uur tevoren zal wor den afgelast! Immers, het is langzamerhand een be kend verschijnsel geworden, dat onmid dellijk na de aankondiging van de Elf stedentocht de dooi intreedt In ieder geval zullen de verwoede rij ders met spanning de donderdag tege moet zien. Het is ten slotte al weer eer. Jaar of zes geleden, dat de barre toch» werd gehouden. De vereniging „De Friese Elf Steden" die vandaag ljet besluit nam het schaak evenement bij uitstek toch te laten door gaan, was echter optimistisch. En nu maar afwachten. Zal 't „Friezen" of zal het dooien? (Zie ook pagina 7) MORGENOCHTEND om 9 uur begint onze De strenge tot zeer strenge vorst heeft het grootste deel van Europa de rug toegekeerd en heeft plaats gemaakt voor een lichte dooi, die echter van zeer korte duur zal zijn daar de wind inmiddels naar noordelijke richting is gedraaid en weer wat koudere lucht aanvoert. Na een dag met temperaturen even boven het vriespunt zal de komende nacht in vrijwel het gehele land lichte vorst voorkomen, terwijl hier en daar ook nog wat sneeuw zal vallen. Door de plotselinge daling van de temperatuur waren vanmorgen alle wegen in ons land al spiegelglad. Vooral morgen overdag is de kans op sneeuw erg groot, als gevolg van een nieuwe depressie die tussen Noord- Noorwegen en Groenland tot ontwik keling is gekomen en nu in zuidelijke richting trekt. Hoewel de temperatuur wat behaaglijker is geworden, bete kent dit geenszins dat de overlast van sneeuw en ijs is verdwenen ver scheidene eilanden zijn nog geïsoleerd terwijl steeds meer veerdiensten het bijltje erbij neerleggen. Voor wat betreft de verbinding met het eiland Goeree-Overflakkee kan wor den opgemerkt dat nog niet van een iso lement der eilanden kan worden gespro ken! Van vorige week vrijdag af varen er tussen Dintelsas in Noordbrabant eD Ooltgensplaal-Sluishaven twee grot» veerboten. Deze boten voeren per da* elk vier vaarten vice versa uit met b» hulp van twee sleepboten, die de vaai- geul zoveel mogelijk openhouden. Oo* vandaag zouden de boten enkele keren op en neer varen, al komt steeds meer drljf- Ijs het Volkerak af, dat vooral moeilijk heden oplevert bij het invaren van d» havens. De veerboot van Nieuwendijk naar Tiengemeten vaart nog steeds een keer per dag Regelmatig krijgen de 150 bewoners van het eiland post, levensmid delen, kolen en veel pulp voor het vee De Lek, die vanmorgen bedekt was me» zwaar drijfijs van de Beatrixsluis te Vreeswijk tot Krimpen aan de Lek. t» gisteren door drie ijsbrekers opengebro. Kamervoorzitter Kortenhorst overleden Wadden De veerboten naar Terschelling cn Vlieland, die gistermorgen uit Harlingeu waren vertrokken, moesten onverrichtei- zake terugkeren. Ter hoogte van de Frie se kust hadden zij met zwaar drijfijs t» kampen. Vandaag zouden opnieuw po gingen in het werk worden gesteld d» eilanden uit hun isolement te verlossen Het afgelopen weekeinde zijn de veex- diensten Brakel en Herwijnen over de Waal, Doorenburg en Pannerden over a« Rijn en die over de Merwede bü Woud- riohem gestaakt. De 250 ton nietende Limfjord is zater- dag na enige tientallen uren tussen de (jsschotsen te hebben rondgedreven de haven van Terschelling binnengevaren Het schip, dat geladen is met veevoer, was met de vloed meegedreven en kon niets uitrichten. Bij het opnemen van de vloed was het mogelijk de Limfjord de haven binnen te loodsen Een aantal rivieren en meren is het weekeinde berijdbaar geweest vooi auto's, brommers en fietsen. Zo zijn en kele duizenden automobilisten met hun auto's over de Gouwzee naar Marken ge reden. De rijkspolitie had uitvoerig» maatregelen genomen, waardoor moeilijk, heden op de Gouwzee voorkomen wet den. Zo was men verplicht van Monni kendam naar Marken te rijden en van Marken uit naar Volendam. Er was bit Marken een parkeergelegenheid gemaakt maar hiervan werd slechts weinig ge bruik gemaakt. De automobilisten gingen langs meters hoge sneeuwbergen via Edam weer naar de hoofdstad terug. Ook het IJsselmeer is zaterdag „gr. nomen". Vijf jongelui uit Staveren maak ten de tocht naar Enkhuizen per brom mer. Zij hadden zowel voor de tocht heer. als terug drie kwartier nodig. Als bewijs voor de overtocht hebben zij op het ge meentehuis in Enkhuizen een verklaring gekregen De afstand van Staveren naar Enkhui zen is ongeveer twintig kilometer. In de winter van 1946 was het ook mogelijk het IJsselmeer per voertuig over te ste ken. Het gebeurde destijds per fiets en per auto. Kou in Amerika eist 31 doden Hevige koude in de Verenigde Staten heeft tot dusver aan 31 mensen het leven gekost. Eén van de slachtoffers was een automobilist, die doodvroor in het wrak van zijn over de kop geslagen auto. In Texas wordt de citrusoogst door de vorst bedreigd, terwijl zelfs in het ge woonlijk warme Californië op sommige plaatsen het kwik onder het nulpunt daalde Het weerkundige station te Lubbock in Texas registreerde een record met bijna 18 graden Celsius onder nul. Te Craig in Colorado vroor het zelfs 36 graden Cel- Frankrijk. Hij is voorstander van een pro-Franse politiek. De opstandelingen hebben gevangen gezette leden van de jeugdbeweging Ju- vento vrijgelaten en Togolezen die naar Ghana waren gevlucht, verzocht terug te keren. Volgens Radio-Lome heeft „wettige organisatie", onder leiding de vroegere minister van landbouw (die als balling in Ghana verbleef) Paul Meatchi. voorlopig de macht in handen. Gemeld werd ook dat Togolese troe pen naar de grens met Ghana zijn ge- gaan. Ook de grens met Dahomey is gesloten. Dahomey heeft troepen naar zijn grens met Togo gestuurd, maar zal zich niet met de binnenlandse aangele genheden van zijn buurstaat bemoeien. Vertegenwoordigers van president Hu. bert Maga hebben al besprekingen ge voerd met het revolutionaire comité. Ook president Kwame Nkroemah van Ghana is benaderd om zich buiten de opstand te houden. Hij zou dit al heb ben beloofd. Gespt einnen De situatie tussen Ghana en Togo as al enige jaren gespannen. Nkroemah wilde dat Togo een provincie van Gha na zou worden, maar Togo prefereerde onafhankelijkheid. Daarna beschuldigde Nkroemah Togolezen de hand te hebben in de aanslagen op zijn leven. Ook Frankrijk en de V.S. hebben gezegd zich te laten met de opstand in Togo. De mededeling van Olympio's dood is op het Witte Huis met grote ontstelte- ontvangen. Men beschouwde hem en van de politici die in Afrika een gematigde politiek voerde. De Franse re gering verklaarde de toestand nauw lettend te volgen. Togo zit als een smalle strook land ingeklemd tossen Ghana en Dahomey. sen miljoen mensen, het aantal blanken is ongeveer 2.000 (Z|j zouden overigens allen onge deerd zün). Na de eerste wereldoorlog werd Togo van Duitsland afgenomen en In tweeën gesneden om te worden ver deeld tassen Frankrijk en Engeland. Het Engelse deel de grens liep dwars door het stamgebied van de Ewe- stam sloot zich aan bfj Ghana. Het Franse deel werd het onafhanklijke Togo. Nkroemah van Ghana heeft her haaldelijk geprobeerd het kleine Togo te intimideren, maar Olympio liet zich niet overbluffen. De vermoorde Olympio is in Lome. de hoofdstad van Togo geboren. Hij ging in 1944 in de politiek, nadat hij bij het Unilever-concern een hoge functie had bekleed. In 1946 werd hü voorzitter van de eerste volksvertegen woordiging in Togo, in 1958 premier en in 1961 president, nadat hij een einde had gemaakt aan elke oppositie. In december 1961 werd een komplot tegen hem ontdekt. De Togolese regering was toen van mening dat Nkroemah hier de hand in had. De grens tussen Ghana en Togo was ook gesloten. bezorging 18—19 HPYVEEDE-Kamervoorzittcr dr. Leonard Gerard Korfenhorst is „in het harnas" gestorven. Het is kenmerkend voor deze dynamische man, wiens geest tot het laatst toe wakker en actief is gebleven, dat hij zich de rust van de oude dag niet heefl willen gunnen. Zijn gezondheid werd de laatste tijd duidelijk slechter, maar on gekende plichtsbetrachting en intense toe wijding tot de zaak die de liefde van zijn hart had, deden hem vorig jaar nog het besluit nemen zijn hoge ambt tot aan de komende verkiezingen te blijven vervul len. Het heeft niet zo mogen zijn. Toen hij eind '62 zijn werk moest staken en spoedig daarna in het ziekenhuis werd opgenomen, voorvoelden velen dat het einde naderde. Voor zijn verwanten een smartelijk verlies, is zijn heengaan voor ons parlementaire en politieke leven een grote slag, omdat het zo onnoemelijk veel aan hem heeft te danken. Rijk en veelzijdig is dit leven geweest. Rijk vooral aan begaafdheden, die niet ten eigen bate maar in dienst van de ge meenschap werden aangewend. Korten horst was in vele opzichten een briljante persoonlijkheid. Hij beschikte over een scherpe intelligentie, een grote eruditie en een enorme werkkracht, die hem al vroeg een vooraanstaande plaats in maatschappij en staatkunde deden innemen. Zijn be minnelijk karakter maakte hém bij uit stek geschikt om mensen en groepen met elkaar in contact en tot samenwerking te brengen: werkgevers en arbeiders, katho lieken en niet-katholieken, politici en za kenlieden. Daarnaast had hij als weinigen de gave van het (gesproken en geschre ven) woord. Daarvan legde hij steeds weer getuigenis af in zijn vermaarde redevoe ringen en zijn puntige journalistieke bij dragen, waarin de politicus Kortenhorst zich bleef uitleven, ook toen het Kamer- presidium hem ten deze tot terughoudend heid dwong. Als voorzitter van de Kamer zal de over ledene een bijzondere betekenis blijven behouden in onze parlementaire geschiede nis. Hij verliet de platgetreden paden en bracht in de Kamer essentiële vernieu wingen aan. waarop latere generaties van parlementariërs zullen voortbouwen. Dat kon hij doen, omdat hij, zoals prof. Romme het eens heeft uitgedrukt, de Kamer niet met de hamer maar met zijn persoon re geerde. Geen van zijn voorgangers heefl zoveel gedaan om de status van de volks vertegenwoordiging te verhogen en de af stand tussen parlement en kiezer te over bruggen. Daartoe doorbrak hij de sfeer van kille plechtstatigheid, verschafte hij radio en televisie toegang tot 's lands ver gaderzaal, gaf liij de stoot tot het jon geren- en studentcnparlenient en trok hij erop uit om jonge intellectuelen warm te maken voor een politieke loopbaan. Kortenhorst was vóór alles een vroom christen. Hij schaamde zich zijn geloof niet Velen zullen zich dezer dagen de religieuze bewogenheid herinneren, waar van hij bij de herdenkingsplechtigheden in de Kamer immer blijk gaf. Nu zal hij daar morgen zelf worden herdacht. Moge dat geschieden in de geest van de man die zich op zijn hoge post een instrument wist in de hand van zijn Heer. c RITA) Hoe schrijf je Rietje Sjerromski? Ik ben bezig kaartjes te maken voor mijn verjaardag.' (Van onze parlementsredactie» De voorzitter van de Tweede Ka mer. dr. L. G. Kortenhorst is gister avond om zes uur overleden in het Rode-Kruis-ziekenhuis in Den Haag, waar hij sinds enige weken werd ver pleegd. Dr. Kortenhorst is 76 jaar ge worden. Zijn heengaan is door de minister-president, prof. dr. J. de Quay, geschetst als een verlies, zowel voor zijn familie als voor het parle- Zie pagina 7 De Bilt verwacht tot dinsdagavond: Opklaringen en slechts enkele verspreid voorkomende sneeuwbuien. Matige tot zwakke wind uit oostelijke richtingen. Matige tot strenge vorst, maar In de kust streken lichte tot matige vorst. (Opgemaakt te 11.15 our). ZON EN MAAN Dinsdag 15 januari: zon op 8.42, onder 16.57; maan op 23.11, onder 1129. Donderdag 17 januari: laatste kwartier. Tendens dalend Zondagmiddag tegen zes uur is van het Nederlandse motorschip Gré, dat on derweg was door het Noordzeekanaal naai de Coenhaven in Amsterdam, de 29- jarige Spaanse matroos Ventura BarraJ Garcia uit Puerta del Sol over boord ge vallen en verdronken. Een portier van een langs het kanaal gelegen fabriek, die de man over boord zag vallen, waar schuwde de politik. D™L heeft piloot Jan sigaretten-importeur uit Sche- dcrlandse vereniging tol be- Pilool Menge maakte van van de vreemde vogel aan. Menge zaterdag met een veningen. De voedseldrop- scberming van dieren wacht- Schiphol af in totaal helikopter boven een sibe- p'ngs geschiedden in de Nwe te al op Schiphol met een vluchten, waarop zeven a risch aandoend Nederland ge- Meer vlakbij Schiphol Hier is groot aantal zakken voedsel, acht plekken in de vaarroute n vlogen om enkele duizenden het voedsel droppen uit vei- ingezameld door de leden van op de Nieuwe Meer werden Ve V2* 'P;8? tn Amster- vogels voor het eerst sedert ligheidsoverwegingen verbo- 'e vereniging en door de Am- bevoorraad met 300 kilogram T3™ noPen> dat net leed voor het invallen van deze barre den voor vliegtuigen van de sterdamse politie. Aangezien voedsel, winter aan voedsel te helpen. Koninklijke Luchtmacht, die echter graan zich minder De helikopter, eigendom van voor het comité Wintervoede- goed voor dropping leent. Bij elkaar waren er enkele Aero Ypenburg N.V. op het ring van vogels vogelconcen- werd overeengekomen, dat duizenden vogels, eenden, vliegveld Zestienhoven bij traties bevoorraden. dit per auto naar de plaats, meeuwen, meerkoeten en een Rotterdam, was voor dit doel Een delegatie van de afde- waar de vogels bijeen zijn, aantal zwanen verzameld De bare Koude werk werd ge- beschikbaar gesteld door een iing Amsterdam van de Ne- zou worden gebracht. dieren trokken zich weinig bruikt. Dit was voor het eerst, dat n helikopter voor dit dank- -5 -6 O.X

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1963 | | pagina 1