Nieuwe Leidsche Courant | 1963 | 7 januari 1963 | pagina 2

Uw probleem is het onze

Een kanttekening

Predikantstractemeiiten
moeten gewijzigd worden

Een woord voor vandaag

Inspecteurs moeten toezien
op het godsdienstonderwijs

Oecumenische collecte
op 3 februari a.s

nodig voor
Pakistan

Ger. Oecum. synode toch
in augustus bijeen I

2

MAANDAG 7 JANUARI 196S

„HET DORP" DEERDE NIET

QNMIDDELLLJK na de zo aangrijpende en hartverwarmende actie „Open
het dorp" wierpen wij de vraag op, of de vele miljoenen, die de Neder
landse bevolking zo spontaan heeft geofferd, ten laste van de consumptie of
ten laste van de besparingen zouden komen.

Wij durven niet te beweren, dat wij thans een pasklaar antwoord kunnen
geven, maar de nieuwe, pas verschenen cijfers over de besparingen zorgen
wel voor wat meer licht in de duisternis. Er blijkt namelijk uit, dat er niet
minder, maar méér gespaard is dan in november van 1961. De volgende
cijfers bewijzen dit:

In miljoenen

I nov. *61 nov. '62

Rijkspostspaarbank 2,7 10,9

Plaatselijke spaarbanken 20,5 26.1

Boerenleenbanken 54,- 70,-

Zonder meer kan gesteld worden, dat de spaarbanken niet gemerkt hebben,
dat het spaarvermogen door de grote offerzin kleiner is geworden. Maar veel
meer kunnen wij er niet van zeggen. j De generale synode van de

Als de schenking van vele miljoenen aan „Open het dorp" niet ten koste van'Hervormde Kerk zal zich dit
de besparingen is gegaan, dan blijven er maar twee mogelijkheden over. jaar bezig houden met een aan-
°'d' cr5ampt''U ï1'1"" ïcw°rd" i»kom,n ls xoveel «rotór t'- tal voorsteUen tot herziening van

Z-r Z. k kon de predikantstraktementen. In

jammer genoeg is op het ogenblik van schrijven over de consumptie nog m u».

weinig met zekerheid te zeggen, omdat de laatste bekend zijnde cijfers over "Kerk ei?. W®reld weekblad
het verbruik van september gaan. Wij weten echter wèl, dat de uitgaven voor vrijzinnig protestanten,
voor Sinterklaas dat komt er nota bene ook nog bij het afgelopen jaar werpt ds. A. Faber in verband
volgens ruwe schatting van warenhuisdirecteuren en detailhandelaren 10 met deze voorstellen de vraag op
15 hoger lagen dan in 1961. of de huidige salariëring ook

Maar dit was wel grotendeels te danken aan de verkopen vóór de actie. Na verband houdt met het tekort

Voorstellen ingediend bij herv. synode

H. Stam overleden

In de ouderdom PP
Grafhorst overleden de heer H. Stam,
die tal van jaren voorganger is geweest
van de vrije hervormde gemeente al
daar. De overledene werd 22 december
1889 te Wanneperveen geboren. Hij kwam
reeds op jeugdige leeftijd naar Grafhorst i
waar hij zijn hele leven heeft gewoond.
Tot aan de afzetting van wijlen ds. J.
J. Keiler in 1931 was de heer Stam lid
de hervormde gemeente van IJssel-

(Van onze kerkredactie)

j muiden. Met ds. Keiler stichtte hij
vrije hervormde gemeente. Nieuwjaars-
inderdaad relatief het .terkst i gag '32 bevestigde dSj Keiler de beer
vooruitgaan; waarover iedereen zich Stam
kan verheugen.

ouderling.

aan predikanten en met de daling
van het getal der theologische
studenten. Ds. Faber schrijft:

het aantal studen
ten is nu al niet meer voldoende om
het huidige getal predikantsplaatsen
duurzaam te vullen.

Over enkele jaren kan de Hervorm
de Kerk in een impasse van grote af
meting komen te verkeren".

Deze schrijver herinnert aan het ver
schijnsel, dat een aanzienlijk aantal pas
tores ieder jaar weer het bijltje erbij
neerlegt en naar een andere levensorde
overstapt, maar hij noemde het onjuist
deze ontwikkeling toe te schrijven aan
de lage traktementen.

Het artikel van ds Faber vervolgt;
,.Ik heb zelf al duidelijk een andere
oorzaak gesteld. En er zijn meer

tc wijzen: De verlegenheid

die roemruchte dag was de koopwoede minder. Als uit de huishoudbeurs of
uit het potje onverwachts min of meer grote bedragen worden gehaald, dan
kan dit geld niet nog eens naar de winkels stromen. In zoverre heeft de actie
haar sporen dus wel nagelaten. Zij viel echter voor de middenstand gelukkig
zó laat In het Sinterklaasseizoen, dat dit seizoen door de actie niet meer
bedorven kon worden.

Van doorslaggevende betekenis dat blijkt nu wel duidelijk is het feit
geweest, dat ons gezamenlijke inkomen in 1962 hoger lag dan in 1961. Er is
meer voortgebracht en als resultaat daarvan konden ook de lonen stijgen.

Eind november 1962 lagen de regelingslonen (Inclusief de vakantietoeslag)
van de handarbeiders in de industrie 13 hoger dan het gemiddelde loon
van 1961. In de bouwvakken lag dit perscentage iets lager (11%), maar in
de metaalnijverheid was het weer wat hoger (1614 %)- In de akkerbouw en
veehouderij zien wij een stijging van 9Vi bij het verkeer van 11 en bij
de overheid van 14 Dit laatste slaat weer op de manlijke handarbeiders.

Voor de vrouwelijke handarbeiders (dit mooie woord is van het Centraal
Bureau voor de Statistiek) ontwaren wij in de statistiek een stijging van 30

Deze cijfers bewijzen duidelijk, dat er meer geld naar de gezinnen is ge-1

stroomd, geld dat zij konden verteren en/of sparen. ta.v. het pastoraat in zijn huidige

Wij konden die loonsverhoging zelfs geheel in onse zak steken en er ten vollevorm: het nog lang niet genoeg verwerkt
van profiteren. De kosten van levensonderhoud zijn namelijk niet opgelopen, hebben van moderne zienswijzen in de
Althans was op 15 oktober 1962 (laters ctjlers lijn sr nos niet) hst indsa-geestel,,ke arbe,d "P het ioc,ala vlak
eijfer van het levensonderhoud even hoog als een jaar er voor. „Ook ben Ik geneigd er aan toe te

Weliswaar was het leven, ais wij geen rekening houden met de verplichte dat er nog steeds een ernstige

sociale verzekering en met de loonbelasting, 2V4 duurder geworden, maar ning. *Ik Sacht het 'een* gevaarlijke^zaak* j
door de verlaging van deze posten werd de stijging weer geheel weggewerkt, dat in de kerk nog steeds geen bezln-
Nu blijft er nog één mogelijkheid over. De actie viel in de laatste week van n^g is ontstaan op het punt van de
november. Zij heeft dan weliswaar de consumptie en de besparingen intTnog "geen sprake^van* ^edVlljke
november niet noemenswaardig beïnvloed, maar zij kan de uitgaven in I vrije Mjdsregeüng; lntegendool, door het
december hebben beperkt. j gemis van vrijwel alle weekeinden en

Over deze maand zijn er nog geen cijfers, van consumptie en besparingen de hoogtijdagen, door de aJt'M d°or-
bekend. Wij geloven echter, dat het best zal zijn meegevallen. De stijping van f,£n£e pStorïatwcïaiT^JrokS."
het nationale inkomen, dus het totaal aan inkomens in ons land. is namelijk enorm achterop geraakt. Ook dat kan
heel behoorlijk geweest. Het Centraal Planbureau heeft die stijging op 2500 iedereen zonder veel moeite opmerken,
miljoen geraamd. Wij nemen voorshands dan ook maar aan, dat „het dorp" '«JJUVS citf«ï San*

de ingezamelde miljoenen gemakkelijk kon aantrekken zonder dat anderen diepen. Hij zou zich een aap kannen
hiervan iets gemerkt hebben. I u-n.v— c •- -

De cijfers van december kunnen bewijzen, of onze veronderstelling juist
geweest.

het ambt

Na het overlijden van ds. Keiler
1945 kreeg de heer Stam de leiding van
,.Ten slotte doen de kerkvoogden in jde gemeente. Vijf jaar diende hij haar
de algemene feestvreugde er ook nog]zonder zich evenwel aan haar te ver
een schepje op: het is de bedoeling, dat'binden. In 1953 kwam ds. T. Wakker als
alle verplichte premies voor de 3 grote predikant in deze vrije gemeente. Er
volksverzekeringen (A.O.W.. A.W.W. en (kwam na enkele jaren scheuring en de
A.K.W.' door de kerkvoogden zullen rechtbank wees ds. Wakker en de zijnen
worden overgenomen. In feite betekent de kerkelijke goederen toe. Hij gaat
traktementsverhoging over de thans voor in een gebouw te Kampen,
hele linie van negenhonderd gulden De gescheurde gemeente beriep ds. De
..De predikanten zijn uiteraard wel!Jonge. Na de rechterlijke uitspraak dat
gebonden als ieder Nederlander de vrije hervormde gemeente maar een
de „prijsstop van boven": nl. de ivereniging was. besloot de meerderheid
gTens van f 14.000 netto inkomen, waar- der manslidmaten in een gebouw
boven de A.K.W niet zal worden uit- j Kampen eigen diensten
gekeerd. Daar kunnen nog wel eens de Vanaf dat
predikanten in de bovenste klassen,

Als er een woord is dat en niet alleen in de na-oorlogsa
jaren veelvuldig is gebruikt, dan is dat het woord vrijheid.
Elke dag is er wel iemand, die erover spreekt of over schrijft.
Tientallen volken schreeuwen om vrijheid, de jeugd wil vrij
heid, ja, wie wil er eigenlijk geen vrijheid.

Maar wat is dat nu vrijheid! In het algemeen gezegd be
tekent vrijheid voor de meeste mensen niet anders dan dat zij
kunnen staan en gaan waar zij willen, dat zij niet gebonden
zijn aan de wil van anderen. Een kind, dat de vrijheid wenst,
wil onder de wil van vader en moeder uit. Het wil op eigen
benen staan, doen en laten waar het zelf zin in heeft. Bij
vrijheid staat het „ik wil" op de voorgrond.

Ook in de bijbel wordt van vrijheid gesproken. „Waar de
Geest des Heren is, aldaar is vrijheid", staat er in 2 Corinthen
3:11. Waar de Geest des Heren is. De Geest des Heren
Nogmaals: vrijheid door de Geest des Heren. Wat betekent
dat? De Geest des Heren is de liefde. Dus: waar de liefde tot
God is daar is ook vrijheid. Of: de mens, die de vrijheid lief
heeft, vraagt niet: wat wil ik?, maar: wat wil God?

Vrijheid door gebondenheid aan God. Wie in zijn leven de
liefde tot God laat triomferen en vanuit die liefde zijn weg
gaat, zal de waarachtige vrijheid bezitten.

gaan houden.

_.it tot aan zijn dood toe

heeft de heer Stam de gemeente gediend.
In ruim 31 jaar heeft hij nimmer een
kerkdienst verzuimd. Een paar maan
den geleden, toen hem duidelijk werd

dienst in het kerkgebouw der gemeen
te is zijn stoffelijk overschot zaterdag
middag op de Algemene Begraafplaats
te Grafhorst bijgezet. Het heen
gaan van de heer Stam sluit

42ste jaarvergadering
chr. schippersbond

i De Nederlandse protestants christelij-
ike schippersbond houdt woensdag 16
j januari in gebouw „Marcanti" te Am
sterdam de 42e jaarvergadering, tijdens
welke de algemeen voorzitter van de
bond, de heer Z. Bruins Slot, zal spre-
I ken over: „Zijn we nog op de goede
weg?"

Het aantal rooms katholieken in Enge
land en Wales is in 1962 met 66.500 tot
3.726.000 gestegen, volgens de schatting
in de Catholic Directory 1963, die op 31
december is gepubliceerd.

schrikken. Speciaal In de vrijzinnige 1
sector naderen wij nu snel een nood
toestand."

Ds. H. van Tongeren
doet intrede
te Grand Rapids

(Van onze correspondent)
De enige kerk van vrijgemaakt ge
reformeerde signatuur in de Verenig
de Staten van Amerika, de American
Reformed Church te Grand Rapids,
Michigan, heeft zondag 30 december
1962 een nieuwe predikant gekregen
in de persoon van ds. H. van Tonge
ren. Hij vervulde daarmee de vaca-

In Limburg 28-ste
CVO-school geopend

In tegenwoordigheid van tal van
kelijke en wereldlijke autoriteiten e
der zéér grote belangstelling

gebouw op officiële wijze in gebruik ge
nomen. Het was de 28ste school van het
Christelijk Volksonderwijs in Limburg.

Regeling

Schrijvend over de nieuwe voorgestel-
de regeling schrijft hij: Overigens be
hoeven de kerkelijke geldbezorgers niet
al te hevig te schrikken van de voor
stellen. Veel kerkelijk geld gaat er echt

1 januari

..De zaak is kortweg

1962: .gaat de Algemene
wet m. Dat betekent, dat
bedragen van overheidswege verleend
zullen worden aan ouders met kinderen,
die aan hun zorg zijn toevertrouwd. Dus
ook aan de predikanten.

..Nu had de hervormde kerk al sinds
jaren een gunstige regeling van deze
zaak. De kerk was daarin vóór bij de
overheid. De kerkelijke kindergelden
stemden op een Telatief hoog peil.

naar Groningen. Ds. Van Tongeren zo^er uitzondering deze medewerking
is de tweede predikant van de Ame- voortreffelijk,
rlcan Reformed Church, die werd ge-1

institueerd in september 1955 en die Het fraaie schoolgebouw bestaat uit
thans 50 gezinnen telt. twee klassen voor zes leerjaren, en een

Ds. Van Tongeren werd bevestigd overblijflokaal dal tevensvoor diverse
door een vroegere studievriend uit zijn andere doeleinden, bijvoorbeeld handen-

De opening werd verricht door de bur
gemeester van de gemeente Beek, de
heer P. Minkenberg. Het gemeentebe-

-■ ,r IJl ue abia inaau vwi w:

itraktementen, Svnodel heeft P

redeneerd: de kerkelijke kindergeldre
geling heeft zijn tijd gehad. Wij w.llen

„Met de invoering van de nieuwe
wet (A.K.W.) is alles anders geworden.
In de kerk (Raad voor de predrtcants-

Kamper studietijd, ds. L. Moes, thans
te Smithville. Ontario Canada, met een
preek over Jeremia 1:4-10.

In de middagdienst deed ds. Van Ton
geren zijn intree met een preek naar
aanleiding van Handelingen 16:11-15. De
centrale gedachte was de opdracht der
kerk te Grand Rapids deel uitmaakt, en
waarachtig te verkondigen. Het begin
van Paulus' tweede zendingsreis was
niet erg bemoedigend, maar Christus
boekt desniettemin Zijn overwinningen
en Zijn Kerk groeit overal waar de be
diening van Zijn Woord getrouw plaats
heeft, aldus ds. Van Tongeren. De glorie
van de Kerk is Christus, het vleesgewor
den Woord.

Ds. Van Tongeren werd toegesproken
door de heer W. Haan, namens de ker-
keraad van de American Reformed
Church te Grand Rapids, ds. L. Moes,
van de classis Ontario-South van de Ca
nadian Reformed Church, waarvan de
kerk te Grand Rapids deel uitmaakt, en
de heer K. Flokstra. van Smithville. Ont..
Canada. Namens de raad der kerk te
Leeuwarden werd een hartelijke brief

arbeid, benut kan worden. De school is
schepping van de Venlose architect
W. Ruyters; de Maastrichtse kunstenaar
Ramaekers bracht er mooie wandver
sieringen in aan.

de vrijkomende gelden (een
lijk bedrag... er zijn vele domineeskin
deren in Nederland nu een andere be
stemming geven, en gaan gebruiken
voor een verhoging van de zg. dlenst-
jarenvergoeding. Het maximum hiervan
wordt 2.700, reeds te bereiken na 15
dienstjaren.

„Dit is feitelijk de Inhoud van het
voorstel. Een bedrag van totaal

1.360.000 aan kindergelden wordt over-

geheveld naar de pot, waaruit de verho- kerken
gingen worden gefinancierd. Ala men den.

Eis van de Poolse regering:

Kardinaal legt

rp i gen uitgave van het algemeen diakonaal

I ïiTAA /"ITl"t"OTl bureau van de Gfreformeerde Ke.ken,
-L WCC ULUCCIltCIl wordt een oproep gedaan voor twee do
centen voor West-Pakistan. De chrW:elij.

(Van onze kerkredactie)

het leven der American Reformed
Church was.

Met de komst van ds. H. van Tonge
ren. die zondag 23 december afscheid
te Leeuwarden had gepreekt, is het aan
tal predikanten van de Canadian Refor- rnopnaamrfp oecumenische
med Church gestegen tot 18. Er zijn zogenaamde oecumeniscne

nog drie predikantsvacatures in deze collecte VOOr het werk van de
k*ïu' ^Neerlandi^nVVb Barrhead interkerkelijke hulpverlening

(Alb.), en Brampton (Ont.). r

wordt dit jaar gehouden op 3
februari. Tevens wordt in vele
kerken op die dag herdacht hoe
tien jaar geleden de dijken bra
ken en een groot gedeelte van
Nederland werd getroffen door
de vloed. De collecte zal in de
meeste kerken van ons land wor
den gehouden. Door de Oecume
nische Raad van ons land wor
den gratis folders ter beschik
king gesteld.

Reeds ongeveer 250.000 folders zijn
tian Reformed CTiürch"bekend" geworden door de i^et^cnv^s„rcicfine

als hoofdredacteur van The Banner, het aangevraagd voor gratis verspreiding
officiële weekblad van zijn kerkgenoot- onder de ^erkga^e"' An Lladwfizer
zchap. Hij heelt deze functie ruim 28 maakt in de vorm jan een bladwijzer
jaar vervuld. |Deze uitgave, die de mensen wilop-

J Iwekken om mede. verantwoordelijkheid

Gedurende zijn hoofdredacteu'schap te dragen, is geïnspireerd op de
ls de oplage van The Banner gestegen -> rbi--e spilziging.
van 11.000 tot bijna 40 000 ex. per week. De ontwerper

De omvang van het blad groeide in die-,
zelfde periode van acht tot 32 pagina's. j
Ook na zijn emeritaat in 1956 heeft
ds. Kuiper nog honderden artikelen ge
schreven. die in en bulten de gemeen
schap van zijn kerkgenootschap vaak
werden geciteerd. Tot zijn dood heeft hij
artikelen geschreven in het maandblad
Torch and Trumpet, een blad voor de I
gereformee-de gezindte in de Ver. Sta
ten en Canada. Juist in de laatste num
mers had hij een scherpe analyse gege-
ven van de kerkelijke situatie in Neder
land. die hij steeds op de voet volgde.

Ds. H. J. Kuiper
van de Banner'
overleden

Te Grand Rapids. Mich, US A., is
overleden reverend H. J. Kuiper (76).
een vooraanstaand predikant in de
Christian Reformed Church van Ameri
ka. Ds Kuiper is vooral buiten de Chris*

Goejranwa'
.^1 de electric
teitsafdeling cn een voor de autoafdding.
Voor beide docenten is een goede ken-
s van de Engelse taal een noodzake
lijkheid. Beide cocenten zullen voor eer
periode van drie jaar werden uitgezon
den door de Gerefor.nee* de Kerken.
De leraar electr:- iteitM nderwijs moot
?n speciale kennis htbben van radio,
televisie en elektronica. Hij moet op de
hoogte zijn van het rep; reren van
dio- en t.v.-toestellen, grammofoons
bandrecorders Het is zelfs gewenst dat
staat is radio's en andere elee-
trónische instrumenten te ontwerpen.
De leraar voor de autoafdeling heeft
?n bekwame Pakistaanse monteur naast
zich die het practische werk met de
leerlingen doet Hoewel alle merken wa-
gerepareerd worden, moet de do
cent in het bijzonder op de hoogte zijn
de Volkswagen.

de folder heeft als
uitleg gegeven: a. Eerst is er het con
stateren van het feit dat de mensen
eten moeten hebben b. Dan zegt Je
zus: ..Geeft gij hun te eten." c.
constateren de discipelen dat er r
zo weinig is. d. En dan voltrekt zich
het wonder vr>n de vermenigvuldiging
en is er een feestelijke stemming on
der de groepm. die in het gras zitten

Docenten

eis naast
zich neer

(Van onze kerkredactie)

Kardinaal Wyszynski, de
rooms-katholieke primaat van
Polen heeft gisteren in een preek
geklaagd dat hij een instructie
van de regering van Polen heeft
ontvangen, waarin geëist wordt
dat de staatsinspecteurs voor het
onderwijs ook toezicht moeten
kunnen uitoefenen op het gods
dienstonderwijs.

Dit godsdienstonderwijs mag niet
meer op de openbare lagere scholen

Segeven worden, zoals voorheen gebeur-
e, waardoor de Rooms Katholieke Kerk
bijna een monopoliepositie had op de
verschillende scholen. Sedert de zomer
moet dit onderwijs door de
eigen gebouwen verzorgd wor-
aan de klasselokalen worden
wel alle mogelijke eisen gesteld die ook
gelden voor de gewone schoollokalen.

De kardinaal deelde mede dat nu met
boeten was gedreigd ingeval de kerk
geen gehoor zou geven aan de eisen
van de staat. ,,De kerk heeft al ver
scheidene belastingen en boeten be
taald", deelde deze kardinaal mede, „en
zij zal zeker ook deze boeten kunnen
dragen." Kennelijk is het zijn bedoe
ling dat de Rooms Katholieke Kerk de
eisen van de communistische regering
naast zich neer zal leggen.

Subsidié

In rooms-katholieke kring in Polen is
eftig verzet gerezen tegen de nieuwe
bepaling die in 1961 werd ingevoerd.
Daardoor verloor deze kerk haar be
langrijke positie op de openbare scho-

„Avondvrede" kampt
met moeilijkheden

in Limburg, kampt met geldmoeilijl
den om noodzakelijke verbeteringen tc
kunnen doen uitvoeren.

Het bestuur an Avondvrede doet
dringend beroep op de protestanten
de helpende hand te bieden. Zij
voornoemde vereniging geldelijk willen
steunen, kunnen zich wenden tot het
correspondentieadres: Benzenraderweg
166 te Heerlen, of via postrekening no.
103.1972.

Met name voor het tehuis in Hout-
hem ligt een restauratieplan gereed,
doch daarvoor heeft men financiële steun
nodig. In vergelijking met wat er rond
de groep protestanten door andersden
kenden gebeurt, is het voor de protes
tanten in Limburg op financieel gebied
bijzonder moeilijk omdat deze groep
practisch alleen staat in het moelli"
doch bepaald schone werk.

sn moest zij plotseling voor eigen
lokalen zorgen.

Van protestantse zijde werd de maat
regel van de regering echter toege
juicht, althans zonder morren aanvaard.
Voor het eerst in de geschiedenis kun-
predikanten nu kinderen van hun
eonteleden onderwijs geven. Op de
openbare scholen was dit niet mogelijk,
omdat het aantal protestantse kinderen
meestal per school te klein was. Bo
vendien krijgen de predikanten dit on
derwijs volgens de normale schooltarie-
ven betaald en wil de regering subsi
dies verstrekken om de catechisatieloka-
tan de gestelde eisen te laten vol
doen. Voor het eerst in de geschiedenis
van de protestantse kerken in Polen
krijgen deze zelfs subsidies voor het
bouwen van noodzakelijke kerken. On-
de rooms-katholieke regeringen van
het verleden bevonden de protestanten
zich vrijwel altijd in een dwangpositie.

fieroe pin gswerk,

NED. HERV. KERK
Beroepen te Bussum (vac. J. A. G. v.

Zanten): W. I. Doude van Troostwijk
te Doorwerth

Bedankt voor 's-Grevelduln-Capelle en
Vrijhoeve: B. Haverkamp, te Blauwka-
pel-Groenekan.

GEREF KERK
Beroepen te Wilnis (bij accl.): H. Mak-
kinga, te Wilsum (Ov.).

Aangenomen naar Castricum (vac. Y.
d. Zee): Y. Stienstra, te Wapenveld;
Bedankt voor Oude- en Nieuwe Wete
ring: Y. Stienstra, te Wapenveld.

Nederlands

verzoek
afgewezen

(Van onze correspondent)

De vijfde gereformeerde oecu
menische synode zal toch in au
gustus 1963 te Grand Rapids,

Mich., Ver. Staten, bijeenkomen.

In principe was dit besluit reeds
genomen tijdens de jongste syno
de van de Christian Reformed
Church, die in juni 1962 te Grand
Rapids werd gehouden. Er is dus
geen gehoor gegeven aan de ver*

Ver. Ger. Kweekschool-
onderwijs vrijgemaakt

te Amersfoort

gereformeerd kweek-
schoolonderwys opgericht binnen de
kring van de Gereformeerde Kerken
Vrijgemaakt De bijeenkomst werd ge
presideerd door de heer G. Spruyt uit
Enschede, voorzitter van de stichting ge
reformeerde onderwijzersopleiding en
werd door ongeveer 70 personen bijge-

De heer J. Hoogland te Hattem trad
als spreker op. Hij oordeelde dat de si
tuatie in de kerken dringend schreeuwt

denis is van de kerk is er dus een band
tussen kerk en school. Waar het gere
formeerd front in 1944 naar dc opvat
spreker ineengestort is, daar
moest nu in trouw aan Schrift en be
lijdenis worden overgegaan tot de stich-
1g van een landelijke kweekschool.

De heer J. v. d. Kolk uit Enschere,
secretaris van de stichting gereformeer
de onderwijzersopleiding, gaf een toe
lichting op de plannen. De op te richten
vereniging moet verschillende kweek
scholen gaan exploiteren. Als ze goed
functioneert, kan de stichting te Ensche
de worden opgeheven. De vergadering
besloot tot oprichting van de vereniging.

voorlopig bestuur zullen zitting
twee bestuursleden van de stich
ting te Enschede, die gemachtigd wer
den vijf bestuursleden buiten Enschede
te wijzen. Tot de komende algeme-
vergadering zal dit college dan func
tioneren.

het eind van de vergadering hield
Faber, vrijgemaakt predikant te
Rotterdam-Schiebroek-Hillegersberg, een
toespraak waarin hy met een beroep op
de ouders bij schoolstichting allereerst
Calvijn en het onderwijs betoogde dat
een taak hebben. Calvyn noemt bij het
onderwijs steeds het verbond Gods. Zon
der school zal de reformatie der kerk
verzanden, en gereformeerd school on
derwijs, aldus spreker, ligt in de lijn
van de reformatie van de kerk. Ds. Fa
ber sloot de vergadering met dankgebed.

DR. E. J. S WA A B'S VERENIGDE FABRIEKEN

langens van de Gereformeerde
Kerken in Nederland.
Van Nederlandse zijde was er des
tijds op aangedrongen deze oecu
menische synode een jaar uit te
stellen om tijd voor de noodzakelij
ke voorbereiding te winnen.
De synode van de Christian Reformed
Church heeft toen een commissie
van voorbereiding en de roepende
kerk n.l. de Calvin Christian
Reformed Church te Grand Rapids
opgedragen de oecumenische sy
node uit te stellen, indien zulks
door gebrek aan agenda-materiaal
nodig zou blijken te zijn.

Thans heeft de commissie van voor
bereiding besloten dat er voldoen
de materiaal voor een agenda bin
nen gekomen is om de synode in
augustus 1963 te doen biieen roe
pen, dus de oorspronkelijk vastge
stelde datum.

De uitvoerende secretaris van de Ge
reformeerde oecumenische synode,
dr. G. Hoeksema, zal binnen af
zienbare tijd de ingekomen studie-
rapporten onder de aangesloten le
den-kerkgenootschappen doen circu
leren.

De eerste gereformeerde oecumeni
sche synode (1946) werd destijds
ook in Grand Rapids gehouden. De
andere zittingen werden gehouden
te Amsterdam, Edinburgh, en Pot-
chef stroom.

Prot. Venray voert
actie „Nieuw orgel
voor oude kerk"

De „orgelcommissie" die door de be
trekkelijk kleine protestantse gemeen
schap in Venray in het leven was ge
roepen, teneinde het oude doch fraaie
kerkje van de Hervormde gemeente in
Blitterswijck van een nieuw orgel te
doen voorzien, heeft thans de balans
opgemaakt.

Geconstateerd werd dat voornamelijk
dank zij een actie die door rooms-ka-
tbolieken in Venray werd ondernomen,
speciaal de pastoor-deken van Venray
en zeker ook de paters Franciscanen
aldaar mogen in dit verband worden
genoemd, men binnen zeer korte tijd
tot een respectabel bedrag is gekomen.
De pastoor-deken Loonen* overhandigde
een bedrag van 2300 dat verkregen
werd uit een gehouden bliksemlo'.enj
heel Venray was opgewekt de protes
tantse minderheid voor dit doel te steu-

Daarnaast was er nog een speciale
bankrekening geopend; de eerste stor
ting kwam van de pastoor-deken zelf,
wiens goed voorbeeld door velen werd
opgevolgd. De bankrekening wijst thans
m saldo aan van ruim 1200.

Met de opbrengst die uit de „katho
lieke" loterij werd verkregen, heeft
men nu een mooie som geld bij elkaar,
doch dit is nog niet voldoende om er
een nieuw orgel van te bekostigen.

De laatste loodjes wegen altijd het
zwaarst, doch de protestanten van Ven
ray hopen en vertrouwen erop dat de
70 protestanten die in en rond VenTay
wonen in hun plannen door geloofsge
noten uit het hele land worden gehol
pen bij „de laatste rond". De actie
eindigt in februari.

Onsterfelijke getuigen, of het leven
in Gaspar Olevianus, door B. J. W. de
Geaaff. Tweede druk. Uitgave J. P. v.
d. Tol. Dordrecht.

Geschiedenis der mensheid, samenge
steld door Alexander Randa. In het Ne
derlands bewerkt onder leiding van dr.
O. Noordenbos. Redactiecommissie hoog
leraren Bellon, Locher en Romein. Deel
5. Uitgave voor Nederland: De Bezige
Bij, Amsterdam.

Vraag: Onlangs vond ik een munt althans op e
uit 1935, met aan de ene kant het op- redelijkerwij:
schrift „Eireann Sdorstad" en een harp. verzoek om
aan de andere kant stond ld, enige recteur van
niet te ontcijferen letters en een vogel.

Weet U ook, welke munt dit is en wat
de waarde bedraagt?

Antwoord: Uw munt is
met een koerswaarde van vijf cent
van de Ierse vrijstaat, Eireann Saor-
1937 de naam gewijzigd

deel daarvan. Kunt U ln de tuin er bij de oksel af. Snijden

Vraag: Wat bedoelt

waardevast
penning sioen?

,i\* Antwoord: Bij een welvaartsvast pen
sioen is het de bedoeling, dat de pen
sioengrondslagen zullen worden ver
heeft in Eire. De verzamelwaarde'van hoogd gelijkmatig met de loonstijgin-

Brieven, die niet voorzien zijn
in naam en adres, kunnen niet
beantwoord worden. Geheimhou
ding verzekerd. Vragen, die niet
onderling met elkaar verband
houden, moeten in afzonderlijke
brieven worden gesteld.

stat, die i

exemplaar is vijftien cent.

Vraag: Hierbij stuur ik U een post- lonen gekoppeld,

zegel uit België. Graag zou ik willen tot een waardevast

weten, waarom er onder aan de post- me

zegel een klein strookje zit. Kwam de ^pensioen gelijk

post soms zondags ook in België? De sioen wordt dus

postzegel is al^ oud. J J- -

Rijks belastingen moge- schuur, zodat de grond kan drogen. Als
de grond droog is, kloppen we deze er

uit en breken nogmaals de grootste

welvaartsvast pen- bladeren er af, zodat de kool weer gaaf
is. Dan brengen we de kool naar een
hoekje op zolder en hangen deze onder
steboven aan een stevige lat, er voor
zorgende dat de kool niet tegen elkaar
aan hangt. De ruimte moet ook vorst-
de vrij zijn. Onze ervaring is dat de kool
tegenstelling nog lang teert van het voedsel in de ken. Het beste is deze met
nee stronk. Als na veertien dagen hangen borstel goed af te stoffen,
het het buitenste blad droog wordt, is dit
bewijs, dat er geen rotting optreedt.

gen. De pensioenen zijn dan

bedoelt dat de koopkracht

blijven. Het

de prijzen gekop- Wij hebben het wel gehad, dat we tot zitten, probeer het dan

peld. Gaat de welvaart stijgen door- het laatste van maart nog aldus be- tig borsteltje,

Antwoord: Het is bijna niet doenlijk
opgezette vogel goed schoon te ma-
i zachte
U moet

zorg dragen, altijd met de ve
te wrijven. Als er vlekken op
voch-

Antwoord: Deze postzegel werd uit- dat de lonen sterker omhoog gaan waarde kool konden eten. We aten al- ken.

gegeven tot 1914. Het was inderdaad dan de prijzen, dan geldt dit ook voor tijd de kleinste kool het eerst

zo, dat er in België 's zondags besteld de pensioenen, zodat de koopkracht grootste het laatst. (Wij danken
werd. Indien "1

1 niet te hard strij

de

dit evenwel niet zelfs nog toeneemt.

wenste, kon men het strookje aan de Vraag: Wij zijn het met elkaar niet

postzegel meëplakken, dan werd de eens over de vraag of de Nieuwe Kerk

brief op maandag besteld. te Delft bij de uitvaart van H.M. Ko-

Vraag: Na mijn pensionering was ik ningin Wilhelmina verwarmd was of dat het regenkapje te klein

gedwongen nog halve dagen te werken, niet. Kunt U ons hierop een antwoord dat de hoed gedroogd was. bleef de

pensioenwet af- geven?

lezeres voor deze i

Vraag: De nieuwe groene hoed van
mijn vrouw, gemaakt van Engels ve-
s gedeeltelijk nat geregend door

komt, hoop ik dat werk neer te leggen
Maar moet ik dan toch, indien er la
ter een aanslag komt over de tijd,
waarin ik gewerkt heb, deze betalen?
Men zegt dat er geen beslag gelegd

kan worden op het pensioen. Is dat ding
waar? En als het waar is, wat doet
de belasting in dit geval? Legt zij be
slag op meubilair e.d

Antwoord: Inderdaad zult U, als U het

Antwoord: De Nieuwe Kerk
derdaad verwarmd, maar gezien de

5rote omgeving van het gebouw was
it niet overal te merken.

Opmerking van lezeres: Naar aanlei-

natgeregende plek goed zichtbaar. Al-
in- le glans was hier verdwenen. Wat kan
oude luis-

ik doen om de hoed
ter te herstellen?

Antwoord: Wij raden U aan deze
een goede hoedenzaak te brengen,

Uw antwoord inzake het be- de hoeden moeten met vakkennis op bladen
kool, wil ik U vertellen hoe speciale leesten worden gestoomd. In-
-dien U het zelf probeert, zal er onge
twijfeld schade aan het model worden

toegebracht, waardoor alles nog erger lijk prediker was ofschoon hij niets

wij het al twintig jaar of langer doen.

In het laatst van oktober met
weer halen wij de kool droog vi
werk neerlegt, de aanslag over het land (er mag beslist nog geen vorst wordt,
voorgaande jaar nog moeten betalen, over de kool heen geweest zijn). Wij Vraag: Hoe kan ik
J al uit de gel

Vraag: In mijn bezit zijn vier boeken
met preken van Talmage, met zeer
rijke inhoud, gedrukt bij W. H. Zurich
te Doetinchem. Kunt U mij meer over
hem vertellen?

.Antwoord: Ds. Talmage, volledige
naam Thomas Tamage de Witt, leefde
van 1832 tot 1900 en was predikant bij
de presDyteriaanse gemeente te Brook
lyn in Noord-Am. rika. Hij was een van
de bekendste volkspredikers van zijn
tijd. Elke zondag preekte hij voor zes
duizend hoorders. Zijn preken werden
wekelijks in drieduizend verschillende
/er de hele wereld afgedrukt
inei een totale oplaag van dertig mil
joen. Deze fantastische getallen tonen
dat hij een zeer oorspronke-

Als niet vrijwillig betaalt, kan er trekken deze met wortel e~.

I beslag worden gelegd op Uw pensioen, grond en breken de grootste bladeren maken?

opgezette

een wit-zwarte valk schoon- veel aftrek. Zij zijn nog steeds 1