Ilicunic jTrihsclje (fTotiratit
Verkeer vanmorgen
deels weer op gang
Commentaar
Strijd beëindigd
in Katanga
Studenten in een tent in Helsinki
Kustvaarder
vergaan?
MAANDAR 31 DECEMBER 1962
KANTOREN: Steenstraat 37.
TELEFOON: alle afdelingen 31441.
KLACHTENDIENST: bezorging 1819 u.
ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter.
Familieberichten 0,18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting).
POSTREKENING: 58936.
CHRISTELIJKEATIONAAL DAGBLAD
(ontvastte* h ghefrlma
m|0 bert ia (egleispftT
Drieënveertigste jaargang no. 12670
JAAR IN BEELD
Zie Oudejaarsbijlage
Tsjombe in Zuid-Rhodesië
In KaKtanga is de strijd tussen
troepen van de Verenigde Naties en
eenheden die president Tsjombe
steunen, definitief gestaakt. Van de
zijde van de V.N. deelde men gister
avond mee, dat het doel van de „de
fensieve actie" in Katanga volledig
is bereikt. Een V.N.-woordvoerder
zei dat alle wegversperringen rond
de hoofdstad Elisabethstad zijn op
geruimd en dat de zender van radio-
Katanga onbeschadigd in de handen
van V.N.-troepen is
De V.N.-troepen hebben een gebied
met een straal van twintig kilometer
rond Elisabethstad bezet. Intussen is ook
bekend geworden waar Tsjombe zich
bevindt: gistermiddag kwam hij op het
vliegveld van Salisbury (Zuid-Rhodesië)
aan, vanwaar hij onmiddellijk naar de
ambtswoning van premier Sir Roy We-
lenskv vertrok. Tsjombe gaf te kennen
zeer binnenkort naar Elisabethstad te
zulllen terugkeren.
„Algerije"
TIE VORST heeft de watervogels gedreven naar de plaatsen,
waar nog open water is. In Zuid-Holland is dit bijv. nog te
vinden in de Nieuwe Waterweg en hier hebben zich dan ook
duizenden en nog eens duizenden vogels verzameld, ook vogels
uit het hoge noorden, zoals kransvogels. Deze laatste kunnen
zich tot nog toe voederen met de bessen van de duinhoorn, maar
5 de andere vogelsoorten hebben het moeilijker. Het meest hebben
de meerkoeten te lijden en hiervan sterven er dan ook vele hon-
l derden. Behalve meerkoeten zijn er ook vele duizenden eenden
in de Nieuwe Waterweg neergestreken.
I Plaatselijke afdelingen van de Natuurhistorische vereniging
j en van de Dierenbescherming hebben het voederen van de vogels
s ter hand genomen, hier en daar in samenwerking met de ge-
meentediensten.
Het zijn niet alleen watervogels, die zich bij het open water
in Zuid-Holland hebben verzameldEr zijn hier ook vele duizen-
den spreeuwen te vinden, wat bijv. weer het voederen van de
e mussen bemdeilijkt. Zodra er ergens in een tuin brood wordt ge-
l strooid, vallen er zwermen van honderden spreeuwen neer, die
de mussen verjagen. (P.S. Zet ook een bakje water neer).
Op een persconferentie zei Tsjombe.
dat de Verenigde Naties van Katanga
„een weede Algerije" hebben gemaakt
De Verenigde Naties zeggen in- Elisa
bethstad de overwinning behaald te heb
ben, aldus Tsjombe, doch er is geen
sprake van een zege, omdat ik de hoofd
stad tot een open stad heb verklaard
teneinde verwoestingen als bij vorige
gelegenheden te voorkomen. Hij be
schuldigde de volkerenorganisatie ervan
de vijandelijkheden in Katanga begon
nen te zijn „en door het verbreken van
de verbindingen te pogen de wereld
een onjuist beeld te geven".
\ieuws in
één oogopslag
Nog niet vaak heeft Ne
derland een zo langdurige
sneeuwstorm meegemaakt
als gisteren. Het verkeer
in de meeste delen van
het land raakte volkomen
sten werden gestaakt en
ontwricht. Vele busdien-
de treinen reden met grote
vertraging. Voor zover
vanmorgen bekend, was
het aantal dodelijke onge
lukken zeer gering. De
weersverwachting vanmor
gen was wat gunstiger.
Van de zijde der Ver.
Naties is medegedeeld, dat
het doel van de „defensie-
e" in Katanga volledig
is bereikt. Geheel Elisa
bethstad bevindt zich. met
het vliegveld, in handen
van de internationale po
litiemacht. Premier Tsjom
be is per vliegtuig naar
Salisbury (Zuid-Rhodesië
uitgeweken. Hij zou van
plan zijn. zeer binnenkort
r Elisabethstad terug
te keren.
Premier Fidel Castro
heeft over de radio mede
gedeeld, dat alle Cubanen,
die het eiland willen ver
laten. daartoe in de gele
genheid zullen zijn zodra
Amerikaanse lucht
vaartmaatschappij PAA de
diensten van en naar zijn
land heeft hersteld. Be-
richtenals zou Castro naar
het hoofdkwartier van de
V.N. gaan, zijn in Havan
na tegengesproken.
Het Chinese ministerie
van buitenlandse zaken
heeft in een memorandum
gesteld, aanbevolen. Mr.
ondernemen van vele pro
vocerende acties- Indische
troepen zouden bijv. her
haaldelijk in de westelyke
sector in het gebied van
het Chinese Spangmoer-
meer zijn binnengedron
gen. Indische vliegtuigen
zouden ook vele malen het
Chinese luchtruim hebben
geschonden.
Het dagelijks bestuur zo
wel als het hoofdbestuur
van de CHU hebben voor
de eerste twaalf plaatsen
op de kandidatenlijst voor
de komende Tweede-Ka
merverkiezingen de acht
zittende Kamerleden, die
zich herkiesbaar hebben
India beschuldigd van het
Beernink, de voorzitter
van de Unie, wordt in het
advies genoemd als lande
lijk lijstaanvoerder.
Ter hoogte van Lizard Point,
uiterste zuidwestpunt van Engeland,
zou zaterdagavond een onbekende kust
vaarder in een zware storm zijn gekap
seisd en gezonken. De Nederlandse
kustvaarder Hollandia, die dc eerste
melding hierover doorgaf, meende dat
het een schip van ongeveer 600 ton was,
vermoedelijk van Nederlandse nationa
liteit.
Verscheidene schepen die zich direct
na de melding naar die plaats van de
ramp spoedden', troffen daar geen over
levenden aan. Van de zes schepen die
op een gegeven moment aan de opspo
ringsactie deelnamen, moesten er vijf
wegens de ruwe zee veiliger oorden op
zoeken. De Nederlandse sleepboot
Utrecht bleef nog enige tijd achter om
het zoeken naar overlevenden voort t#
zetten. Maar gaf later het zoeken ook
op- Men had geen enkel spoor gevon
den. De Engelse kustwacht heeft weinig
hoop dat dé opvarenden van het gezon
ken vaartuig er het leven hebben af
gebracht. De huizenhoge golven, die de
kust beuken, zouden eventuele dren
kelingen oniheroepelijk tegen de rotsen
te pletter slaan, zo werd opgemerkt.
.Groningse dijken zijn
niet bestand tegen
„superstormen"
De toestand van de waterkeringen in
de provincie Groningen thans zodanig,
dat normale en vrijhevige stormvloeden
zoals die van 16 eno 17 februari van dil
laar goed kunnen worden doorstaan. De
dijken, welke toen zijn beschadigd
voornamelijk die van de Linthorst Ho-
manpolder en van de Emmapolder zijn
hersteld. De gilooing van de zeedijk van
de Emmapolder is zelfs zeer ingrijpend
verbeterd. Hel is echter twijfelachtig
of de dijken bestand zijn tegen super-
stormen, vandaar de dijkverzwaringen
waarvan nu ingevolge de Delter wet
wordt gewerkt aldus G. S- van Gro
ningen in de zojuist verschenen memo
rie van antwoord op de in de afdelin
gen gestelde vragen.
Onze expeditie en onze be
zorgers deden vandaag hun
uiterste best om de Oudejaars
krant vroegtijdig bij u in de
bus te laten glijden. Misschien
is het door sneeuw en gladheid
gevoegd bij het tóch al uit
vallen van vele trein- en bus
verbindingen niet overal zo
gelukt als we ons hadden voor
gesteld. Wij weten zeker dat u
daarvoor dan begrip zult heb
ben.
Rijks
waterstaat en vele gemeente
lijke diensten vannacht al het mo
gelijke hebben gedaan om de wegen
berijdbaar te maken, ondervond het
wegverkeer vanmorgen toch nog
grote hinder. Alleen de hoofdwegen
zijn met sneeuwruimers en zand-
strooiers bewerkt, doch aan de se
cundaire wegen is men uiteraard
niet toegekomen. De KNAC-wegen-
informatiedienst adviseert de weg
gebruikers derhalve zo veel moge-
ijk van de hoofdwegen gebruik te
maken. Bovendien ondervond een
groot deel van het wegverkeer van
morgen last van de mist. In het ge
bied tussen de grote rivieren, van
Rotterdam tot Nijmegen, varieerde
het zicht van 50 tot 200 meter.
De sneeuwjacht waaraan geen einde
scheen te komen -heeft gisteren ons
land voor nog grotere problemen ge
plaatst; het verkeer is op vele plaat
sen ontwricht geweest en de bussen en
treinen die de strijd bleven volhouden
hebben hun pasagiers soms met grote
vertraging afgeleverd.
Bij alle ellende springt evenwel een
lichtpunt in het oog: het aantal ongeval
len met dodelijke afloop is geringer dan
ooit tijdens een weekeinde. In de eerste
plaats koint dat doordat er weinig men
sen op de openbare weg zijn geweest en
vervolgens werd er uiterst voorzichtig
gereden. De sneeuwjacht die ons land
van Zuid naar Noord is overgetrokken
heeft in Zeeland en Limburg de meeste
hinder veroorzaakt, in de noordelijke
provincies, waar het pas tegen de avond
begon te sneeuwen was tegen midder
nacht het leed geleden en konden
sneeuwploegen beginnen de wégen be
gaanbaar te maken.
Desondanks is het vandaag voor vele
leveranciers een bijzonder zware dag ge
weest die verscheidene van hen er toe
brachten reeds zondagavond aan te kon
digen dat zij niet aan een huis aan huis
bezorging zouden beginnen.
De barre weersomstandigheden hebben
vooral de treinreizigers die op de voor
laatste dag van het oude jaar naar het
noorden des lands moesten parten ge
speeld Door de stagnatie in het westen
uit Amersfoort en Zwolle met steeds gro
ter vertraging die in sommige gevallen
zelfs opliep tot 82 minuten. In -de loop
van de middag deden zich verscheidene
wisselstoringen voor, daar slechts een
derde van alle wissels kan worden ver
warmd. Vooral de stuifsneeuw veroor
zaakte grote moeilijkheden. Op sommige
plaatsen op het emplacement Rotterdam
bijvoorbeeld lag een sneeuwdek van een
halve meter dikte. Alle leden van de
N S.-sneeuwploegen hebben de hele zon-
Vannacht met
man en macht
aan het werk
dag met man en macht gewerkt om de
vitale punten snel vrij te maken. Het
resultaat was er naar: tegen de avond
begon het allemaal vlotter te lopen. De
chauffeurs van de (vele) busdiensten die
zijn blijven Tijden hebben het evenmin
gemakkelijk gehad. Vooral de binnen
wegen waren soms volkomen dichtge-
sneeuwd, zodat het noodzakelijk was
met behulp van de spade een pad te
graven. Dat de meeste busdiensten met
geringe vertraging reden, is te danken
aan het feit, dat er weinig passagiers
vervoerd behoefden te worden, zodat
slechts op een enkele plaats gestopt
moest worden.
Wegenwacht
De derde -groep die het niet gemakke
lijk heeft gehad tijdens het weekeinde
was de Wegenwacht. Men is echter op
alle routes zonder uitzondering in touw
gebleven. De algemene indruk van de
laatste twee dagen was: weinig verkeer,
veel pech.
In Zeeland was men er gisteravond het
eerst door. Tegen de avond lag op de
meeste wegen een sneeuwlaag van vijf.
tien tot twintig centimeter, waardoor
vele wegen onberijdbaar waren. Na de
middag begon men echter al met ruimen,
waarbij zelfs bulldozers dienst deden
Tegen de avond waren vele wegen weer
behoorlijk begaanbaar.
In Groningen begon de ellende toen
pas goed. Eerst na zes uur in de middag
is het daar behoorlijk gaan sneeuwen,
waardoor hier en daar sneeuwduinen
ontstonden, waartegen de zwaarste bus
niet opkon. Over het algemeen heeft hel
wegverkeer in het noorden echter weinig
hinder van de sneeuwval ondervonden
In Brabant hebben zich verkeerstech
nisch de grootste moeilijkheden voorge
daan toen het tegen de avond begon te
ijzelen. Rondom Eind-hoven moesten opj
een gegeven moment alle busdiensten
worden stilgelegd, hetgeen eerder op de
dag al het geval was met het buurtver-
voer van de R.T.M. 's Avonds werd er
echter weer gereden, zij het met ver
traging. Noord- en Zuid-Limburg kre
gen 's avonds ook de ijzelplaag te ver-
auren. zodat ook daar veie busdiensten
uitvielen. In Maastricht kan men zich
niet herinneren ooit zo weinig auto's op
straat te hebben gezien. Het gevolg was,
dat de Maastrichtse politie zondagavond
nog geen enkele melding van een auto-
botsing had ontvangen, een zeer onge
bruikelijke omstandigheid.
Toen gisteravond alle meldingen
binnen waren, bleek dat in Noordhol
land de sneeuw de hoogste „duinen"
had gevormd. Sommige waren meer
dan meter hoog en dertig meter lang.
Een ander aspect van Alaska leverde
de nieuwe IJsselmeerpolder Oostelijk
Flevoland op. Wie zich op de eenzame
wegen waagde, zag zover het oog
reikte niets dan een uitgestrekte
sneeuwsteppe, die slechts hier en daar
werd onderbroken door een enkele
boerderij.
Over het neerschieten van een hef-
schroefvliegtuig van de V.N. op de dag
voor Kerstmis zei de Katangaanse pre
mier, dat dit was geschied omdat het
vliegtuig Katangaanse posities had aan
gevallen. Hij was zelf naar het wrak
gegaan om erop toe te zien dat de be
manning goed behandeld werd
„U weet allemaal, dat de Verenigde
Naties reeds lange tijd van plan waren
ons aan te vallen, hetgeen met kleine
incidenten werd ingeleid," zo zei Moise
Tsjombe
Opdracht
Hij vertelde, dat de vertegenwoordi
ger van de Verenigde Naties in Katan
ga. Mathoe, er op een vorige week vrij
dag gehouden persconferentie geen
doekjes om had gewonden, dat hij uit
New York de strikte opdracht had ge
kregen niet te onderhandelen docht tot
actie over te gaan. Volgens Tsjombe
hadden reeds 150.000 Afrikanen de stad
verlaten omdat hun huizen waren ver
woest en hun vrouwen en kinderen
waren geslagen
Tsjombe maakte nog bekend dat in
de buitenwijken van Elisabethstad 75
negers z(jn gedood en ongeveer 300 zijn
gewond. In antwoord op vragen zei de
Katangaanse president dat „de Kongo
lese crisis opnieuw ls begonnen. Nie
mand in Katanga zal een gedwongen
oplossing aanvaardenü"- De oplossing
van het Kongolese vraagstuk is geen
stap naderbij gekomen. Het enige deel
Kongo waar rust heerste, was juist
Katanga. De inwoners waren erin ge
slaagd de economie van het land te
redden. Nu zal de vernietiging van de
actie van de V.N.-troepen. omdat de
Katanganen bereid zijn een „verschroei-
de-aarde-polltiek" te voeren.
De premier verklaarde nadrukkelijk
dat hij niet naar Zuid-Rhodesië was ge
vlucht en dat hij Welensky op geen
enkele manier om hulp had verzocht.
Oe Thant
De secretaris-generaal van de Ver.
Naties Oe Thant heeft kort na het be
ëindigen van de strijd in Katanga een
boodschap gezonden aan de vertegen
woordiger van de V.N. in Kongo, waar-
hij zegt het te betreuren dat een
gewapende actie nodig was. Hy zei dat
dit de V.N. was opgedrongen. „Door de
juist geëindigde actie is een daadwer
kelijke bijdrage geleverd aan de zaak
de VTede en rust in een verenigd
Kongo" aldus de boodschap van Thant.
Hü deed aan Gardiner zUn hartelijke
gelukwensen toekomen voor de „voor
beeldige wijze waarop hy zUn plicht in
het gebied rond Elisabethstad de laatste
vee dagen heeft vervuld.".
Geen bommen
Een V.N.-woordvoerder in New York
sprak berichten tegen volgens welke Eli
sabethstad door vliegtuigen van de Ver.
Naties zou zijn gebombardeerd. „In Kon
go beschikken onze vliegtuigen niet over
bommen en er zijn ook geen jachtvlieg-
tuigen boven de stad ingezet", aldus deze
mededeling. Bij de luchtaanvallen op
Kolwesi is zaterdag alleen gebruik ge
maakt van vliegtuigkanonnen. De bevel
hebber van de V.N.-troepen in Katanga,
generaal Chand. zei op een persconferen
tie dat er „zeer weinig" Katanganen ge
sneuveld zijn en dat er slechts twintig
krijgsgevangenen zijn gemaakt.
(Voor vervolg zie pag. 7
T7ANDAAG, de laatste dag van het jaar
1962, is op Nieuw-Guinea de Neder
landse driekleur, het rood. wit en blauw,
gestreken, is daarentegen de Indonesische
'tweekleur, het rood-wit, gehesen.
Daarmede is wel op bijzondere wijze on
derstreept, dat het conflict op Nieuw-
Guinea. dat lange tijd de verhoudingen
tussen Indonesië en Nederland ten kwade
heeft beïnvloed, in het thans vrijwel voor
bije jaar zyn beslag heeft gekregen.
Voor Nederland was de beslissende datum
die, waarop de verantwoordelijkheid aan
de Verenigde Naties werd overgedragen.
Zelf was Nederland bereid geweest, lan
ger verantwoordelijk te zijn. maar dit is
niet mogelijk gebleken.
Zoals bekend, hadden wij aan een andere
regeling van deze kwestie de voorkeur ge
geven. Maar de Nederlandse wensen wa
ren niet de enige. In de regeling zoals deze
in 1962 is bereikt hèeft ook de andere
partij van haar wensen wezenlijk kunnen
indragen.
Niemand kan het Nederlandse volk ver
bieden, dat het ook voor de komende ja
ren belangstelling voor land en volk van
Nieuw-Guinea behoudt. Reeds ons lid
maatschap van de Verenigde Naties legt
ons deze plicht op. Zij immers hebbed ook
voor de komende tijd taken op zich ge
nomen, de feitelijke beslissing, die in de
handen ligt van het volk van Nieuw-Gui
nea zelf, valt eerst bij de volksstemming
van 1969.
Maar ook buitendien kan niemand ons
verbieden of verhinderen, voor het volk
van Nieuw-Guinea sympathie te blijven
koesteren, al zal deze in het vervoilg op
geheel andere wijze dan voorheen gestalte
moeten krijgen. Politiek is er niet meer bij.
Straks is, voor wat betreft Nieuw-Guinea.
het woord aan Indonesië. Aan propaganda
en ook aan woorden zal het volk van Nw.-
Guinea niet genoeg hebben. Reeds voor
zijn oude gebied heeft Indonesië met pro
blemen te worstelen. Het zal het niet ge
makkelijk hebben, de in het algemeen
nuchter denkende bevolking van Nieuw-
Guinea voor zich te winnen.
Voor 1963 blijven wij uitzien naar herstel
de betrekkingen met Indonesië. Zij zul
len voor ons minder betekenen een be
hoefte in materiële zin dan wel de mo
gelijkheid van een nieuwe genegenheid
jegens een land en volk jegens hetwelk ons
de mogelijkheid tot betoon van vriend
schap al te lang is onthouden.
Wat dat aangaat zien wij, ook als chris
tenen, het jaar 1963 niet zonder hoop
tegemoet.
CttlTA)
„Niet smokkelen. Ik ga je juiste lengte
aanval
met dooi op de vorst ondernomen. Deze
aunval is mislukt, want alleen in Zuid-
Limburg kwam de temperatuur zondag
avond even boven het vriespunt. In ons
land viel sneeuw en ijzel bij een soms
harde tot stormachtige oostenwind. Plaat
selijk viel meer dan 15 cm sneeuw, maar
werd door de harde wind tot duinen van
soms meer dan een meter opgejaagd. Bo
ven Scandinavië blijft de luchtdruk hoog
waardoor alle depressieaanvallen worden
geblokkeerd. Een nieuwe depressie komt
ook uit de Golf van Biskaye naderbij en
brengt op Nieuwjaarsdag een toenemende
oostenwind met kans op sneeuw of ijzel. tip/T WFFR f]\ FÏTRftPA
De vorst zal zich de komende dagen bo- W tlLK LT1 fcUKUrA
ven het grootste deel van ons land weten
te handhaven. Rapporten hedenmorgei
Weersverwachting tot morgenavond
In het noorden van het land enkele
opklaringen, in het zuiden overwegend
zwaar bewolkt, met kans op enig*
sneeuw. Matige tot krachtige, langs de
Waddenkust harde oostelijke wind. In 1
Hoogwater Scheveningen
31 dec.: 5.54 v.m„ 18.13 n.m.
zeven uur
De Bilt
ZON EN MAAN Twcnthe geh.be.
Januari: zon op 8.48. onder 16.38: £?^hT°£!
an op 20.08. onder 23.21.
januari: zon op 8.43. onder
an op 12.02.
id-Lfcnb.
Helsinki
Stokholm
Oslo
Kopenhagen
bew
HTWEE NEDERLANDSE stu- voort te zetten naar Lapland, hebben gekozen om het hard gesneeuwd en het vriest Zij zijn enkele dagen ge-
denten kamperen in het Als enige beschutting hebben prachtige uitzicht. tien graden. De sneeuw «„i.dnWi
hart van de Finse hoofdstad zij hun tent en hun slaap- De kerk staat in het een- draagt er toe bij dat de tent 1.
Helsinki in de sneeuw. De zakken. Zij trekken veel be- trum van de stad op een geïsoleerd is tegen koude en men en hoPen dat de Finse
studenten aan de Amster- kijks van nieuwsgierige Fin- heuvel, vanwaar de met vocht. De twee Nederlanders politie inzake de vreemde
damse universiteit Hendrik nen. sneeuw bedekte kades van vinden de kou 's nachts wel kampeerplaats een oogje zal
Dijkstra en Wout Pool zijn De tent is opgezet bij de de haven en de grauwe met te verdragen. Zij voelen zich blijven dichtknijpen, totdat
zij een lift naar het Noorden
liftend naar de Finse hoofd- muur van de Duitse kerk in ijs bedekte Finse Golf te zien goed en zijn vastbesloten de
stad gekomen. Helsinki. Dc studenten ver- zijn. tocht naar Laplapd door te
Zij zijn van plan hun reis klaarden dat zij deze plek Het heeft de laatste dagen zetten.
hebben gevonden.
ZÜrich
Geneve
Locarno
Innsbruck
Belgrado
Mhene
Ajaccio
Madrid
Mallorca
Lissabon