DIT JAAR VLUCHTIG BEKEKEN Crisis 0111 Cuba: wereldbrand, of? Tussen China en India formele grensoorlog Marathon van tv voor „Open het Dorp" Minister Strauss onder wals van Spiegel Prinses Beatrix op réis Sehirra: bijna zes maal Nieuw-Guinea onder beheer van VN OUDEJAARSBIJLAGE 1962 Het laatste kwartaal van dit nu byna voorbge jaar was, evenals de voorgaande, boordevol van gebeurtenissen. De wereld danste enkele dagen op het scherp van de snede, toen in grote spanning werd gewacht op de reacties van Russische zijde, nadat president Kennedy de blokkade van Cuba had afgekondigd en eiste, dat de raketbasis, die een groot deel van de Verenigde Staten zou gaan bedreigen, werd ontmanteld. Een derde wereldbrand leek niet onwaarschijnlijk. Kennedy hield voet bij stuk, maar Chroesjtsjef haalde bakzeil. De Sowjetschepen voerden hun materieel weer van het eiland Cuba weg. In eigen land vroeg in de eerste plaats het heengaan van Ko ningin Wilhelnuna alle aandacht. •ktobcr november deremhei VIERDE KWARTAAL Eén miljoen woningen In Zwolle werd in een flatgebouw een wel zeer feestelijke ingebruikneming van een woning gevierd in november. H.M. de Koningin kwam er op bezoek en in allerlei toespraken werd de betekenis van dit huis belicht. Het was immers de één-mil joenste na-oorlogse woning, die aan de bewoners werd over gedragen. Minister Van Aartsen noemde dit een mijlpaal, maar nog lang geen reden om tevreden te zijn, want de wo ningnood is in Nederland zeker niet verdwenen bij het gereed komen van dit feesthuis".- Verre van dat. Al in het begin van oktober had Amerika maat regelen bekend gemaakt, die de scheepvaart naar Cuba drastisch zouden beperken. Amerikaanse schepen mochten helemaal geen goederen meer naar het land van Castro vervoeren en buitenlandse schepen, die dat wel deden, mochten geen Ameri kaanse havens aandoen. De spanning bereikte op 22 oktober een climax. President Kennedy kondigde de blokkade van Cuba af, om verdere versterking van het eiland met Russische wapens te voorkomen. komen? De foto's die Amerikaanse vliegtuigen boven Cuba hadden genomen (hiernaast ziet men er één van) bewezen, dat een basis voor raketten in snel tempo werd gebouwd. Amerika voelde zich bedreigd. De Veiligheidsraad kwam bijeen en Oe Thant probeerde Kennedy van zijn blokkademaatregelen af te brengen. De V.S. hielden voet bij stuk. Op 25 oktober werd de eerste Russische tanker in de Caribische wateren aan gehouden. Chroesjtsjef zorgde op 28 oktober verademing. Hij stemde toe uba, ondei kanen begonnen daarna hun trole op zee van Sowjetschepen. die de oorlogswapens afvoerden (zie foto onder), maar de Russische vice-premier Mikojan moest naar Castro gaan om hem te kalmeren. Op 30 november kwam het Sow- jetbesluit om ook de straalbom- menwerpers. die naar Cuba waren getransporteerd terug te trekken. De blokkade werd opgeheven. De wereld ademde ruimer Castro verkocht gevangenen In ruil voor medicijnen en le- vensmiddelen tot een waarde van 200 miljoen gulden liet Fidel Cas tro van Cuba vorige week de ruim elfhonderd gevangenen vrij. die in de loop van het jaar tot 30 jaar gevangenisstraf waren ver oordeeld. Zij hadden deelgenomen aan de invasie op Cuba in 1961. De grote som werd in de Verenigde Staten bijeengebracht. Koningin Wilhelmina ging heen verademing. Hij stemde toe in de ontmanteling van in j. «a de rakettas,s op Cuba. onder V.N,toericht. De Ameri- "„v'erieeS Ï.K H pSSS Wilhelmina in haar slaap. De 82-jarige Prinses had de laatste jaren in de stilte van het Paleis Het Loo doorgebracht. Het bericht van het heengaan van haar, die in vijftig zo belangrij ke jaren Koningin van Neder land was, schokte niet alleen Nederland, maar vele landen in de wereld toonden hun me deleven aan de Koningin en haar gezin bij dit verlies. Op zaterdag 8 december werd het stoffelijk overschot van Konin gin Wilhelmina (met welke titel zij naar de wens van Koningin Juliana in de geschiedenis zal blijven voortleven) bijgezet in de Nieuwe Kerk te Delft. Op verzoek van de overledene werd het, evenals in 1934 bij de uitvaart van haar echtgenoot Prins Hendrik, een witte begra fenis. De beide foto's geven beelden van de droeve plechtig heid. Overal in Nederland en in de Rijksdelen werd de nagedachte nis van de overleden Koningin De grens-incldenten in het berg achtige gebied op de onduidelijke afscheidingen van India voorstel de troepen van beide lan den terug te trekken tot twintig kilometer aan weerszijden Eind november geraakte geheel Ne derland in de roes van royaliteit dank zij de actie ..Open het Dorp". Van uit het Amsterdamse RAl-gebouw werd door de A.V.R.O. een radio- en tele visiemarathon uitgezonden, die 23 uur duurde en waarbij gastvrouwe Miès Bouwman en dokter Klapwijk, ge neesheer-directeur van de Johanna- stichting in Arnhem, bedolven werden onder de gaven van het Nederlandse volk. Eerst bracht men in lucifers doosjes een bedrag van f 5,5 miljoen bij elkaar en in die ene dag werd dit bedrag op meer dan dertien miljoen gulden gebracht. Dit geld. was nodig om in de buurt van Arnhem te beginnen met de bouw van een speciaal dorp voor blijvend invaliden. Deze waarlijk grootse manifestatie van Nederlandse offervaardigheid zal ieder die het zag, heel lang bij blijven. Dit was prachtig en ontroerend. Een artikel in het Westduitse weekblad „Der Spiegel" werd de aanleiding voor veel rumoer in de Bondsrepubliek en zelfs voor een ernstige crisis in de regerings coalitie. Minister van defensie Strauss (de lachende man rechts) werd gedwongen af te treden. Het blad werd in beslag geno men, uitgever Augstein en enkele redacteu ren werden gearresteerd, demonstraties voor de persvrijheid werden in tal t>an ste den gehowden en op 7 november verklaar de Adenauer in de Bondsdag, dat „Der Spiegel" verdiende aan landverraad. Amerika ging ter stembus Op 6 november gingen de Ame rikanen ter stembus voor de sa menstelling van het Congres en voor de verkiezing van de gou verneurs der Staten. Van de 39 betwiste Senaatszetels wonnen de Democraten er 2-5 en de Re publikeinen 14, wat vier zetels winst voor de Democraten bete kende. In het Huis van Afgevaar digden wonnen de Republikeinen twee zetels en verloren de De mocraten er vier. De totale ver deling werd: Democraten 259 ze tels en Republikeinen 176. Van de 35 betwiste gou\ posten wonnen de Democraten 21 en de Republikeinen 14. De derde Kennedy verscheen, Ed ward Kennedy, de jongsta broer van de president werd gouver- Toen Bondskanselier Adenauer uit Amerika terugkeerde van zijn besprekingen met president Ken nedy, stond hij voor de taak zijn wankelend coalitie-kabinet te red den. Hij moest enkele ministers laten vallen, o.w. Strauss, die de grote zondebok werd. Hij bleek de Adenauer bij Kennedy Bondskanselier Adenauer was half november twee dagen te betwiste gouverneurs- gast bij president Kennedy. De j. f. beide staatslieden bespraken uit voerig de jongste internationale gebeurtenissen en de maatrege len, die nodig waren om de vrij- West-Berlijn te garan- onderwerpen als beid Massachusetts. Nelson deren. Ook ontaardden in de laatste maanden thans ingenomen posities. Nehroe Van der Putten: nu zelf ontslag De technisch-hoofdambtenaar F. H. v. d. Putten, die het door mi nister Visser verleende ontslag officieel ongedaan had weten te maken, vroeg daarna onmiddel lijk zelf eervol ontslag, waarop het ministerie van defensie half november gunstig ibeschikte. Mi nister Visser bleek niet bereid in te gaan op het verzoek tot reha bilitatie, dat Van der Putten in diende. De heer Van der Putten deed daarna een verzoek aan het Ambtenarengerecht in Arnhem om de weigering van de r ter nietig te doen verklaren Hondsdolheid **15 het jaar tot een openlijke strijd. In deze onherbergzame, mensvijandige streek rukten de Chinese troenen op tot ver voorbij de zg. MacMahonlijn In de noord oostelijke provincie en in het Ir de buurt van Kasjmir gelegen La- dakh. Nehroe toonde zich verbitterd :k?op het minister Krisna Menon ogtepunt, na de Chinese aanval. Het leger zou on voldoende zijn uitgerust. De wa pens waren verouderd en er was een tekort aan munitie. Met te der Chinezen. De kritiek beleid vi bereikte Met als eerste plaats Achterin oktober kwam Peking i- dekking Amsterdam verspreidde plotseling met het verrassende reageerde met de verklaring, dat India pas tot onderhandelingen over een wapenstilstand bereid zou zijn. als de Chinese troepen zich terugtrokken op de stellingen, in het in die zij begin september innamen. Half november volgde weer een groot Chinees offensief, maar op 20 november kwam China met een nieuw bestand-aanbod en een dag later werd het vuren ge staakt. De Chinese troepen begon nen zich op hun oude stellingen terug te trekken. Uit vele landen werd militair materieel naar In dia verscheept om de strijdmacht te versterken. Pe Britse minister voor Gemenebestzaken Duncan Sandys bezocht zowel India als Pakistan, om te voorkomen, dat het ook tot een dreigend treffen deze beide landen zou ko- In memoriam 9 De Nederlandse schrijver Mau- rits Dekker stierf 7 oktober ir Amsterdam. Hij was 66 jaar. Op 7 november ging de laatste maanden jaar de gevaarlijke hondsdolheid zich naar diverse andere Neder landse gemeenten. Enkele men sen stierven aan de ziekte en Am sterdam nam uitgebreide maatre gelen: honden moesten aan de lijn blijven, moesten worden geënt tegen rabies (zie foto) York mevrouw Eleanor Roose- moesten "muilkorven dragen (zie velt. de weduwe van president d f F. D. Roosevelt, heen. Zij heeft nog €ens ae IO""' veel voor haar vaderland gedaan. Zij werd 78 jaar oud. De vermaarde Deense natuur kundige en atoomonderzoeker Niels Bohr overleed op 18 no vember in Kopenhagen, op 77- jarige leeftijd. Mars op Brussel De Gaulle won toch weer Het plan van president De Gaulle de Franse presidenten voortaan door algemeen stem recht te doen verkiezen en de grondwet hiertoe door het houden van een referendum te doen wij zigen, was de aanleiding Rockefeller (Republikein) bleef gouverneur van de Staat New Yonk, maar Richard M. Nixon, die bij de presidentsver kiezingen met zo'n geringe mar ge de eer aan Kennedy moest la ten, ging nu politiek volkomen ten onder. In Californië werd hij met meer dan 200.000 stemmen verschil verslagen door gouver neur Brown. Polaris voor Macmillan Grote politieke moeilijkheden ontstonden in december tussen de Verenigde Staten en Groot-Brit- tannië over de bewapening van laatstgenoemd land. De Britten wilden met alle geweld de Sky- werd van Zij waren het er over eens, dat, zolang de Cubaanse crisis niet geheel van de baan was, geen initiatieven inzake Berlijn dienden te worden genomen. Softe nou proces in Luik! Prinses Beatrix begon op 18 oktober een wereldreis, die speciaal de landen van het Midden- en Verre Oosten als doel had. Achtereenvolgens werden Perzië, Pakistan, India, Thailand, de Philippijnen en Hong- bolt-raketten hebben, die zij kong bezocht. In Hongkong ontving de prin- men met de An ses het bericht van het overlijden van haar den ontwikkeld, frootmoeder. Zij onderbrak de reis en keer- kanen bleken alleen bereid te zijn e via Japan naar Nederland terug. De de Polarisraketten te verschaffen, foto toont de prinses bij een bezoek a een oudheidkundige bezienswaardigheid ivember mondde een f' gemoederen in ve- le landen had bezig gehouden, v^_ in Luik tot een dramatisch Een "cö^erentiè "tussen Kennedy proces uit. Gebleken was, dat De Amerikaan Walter Sehirra werd de laat ste ruimtevaarder van dit jaar. Op 3 okto ber ging deze 39-jarige astronaut met het schip Sigma 7 bijna zes maal rond de aarde, voordat hij met zijn capsule in de Stille Oce aan belandde. De vlucht duurde negen uur en 13 minuten. Het was niet alleen de langste ruimtevaart van de Amerikanen tot nu toe. maar ook de meest nauwkeurige van de reeks Zonder dat ook maar enig re- Kennedy verklaarde, dat zijn land binnen niet sultaat was bereikt werd de 17- ^Pen ,cr landenontwapeningsconferentie te brak, vreesde Uiterlijke kalmte in Berlijn Op 18 oktober begonnen in Washington besprekingen over de kwestie-Berüjn tussen president Kennedy en de SowjetminJster i buitenlandse zaken Gromyko. s het niet gemakkelijk de ze ..troostprijs" aan zijn politieke vrienden in eigen land te verko- MARINER II BESPIEDDE VENUS Na de ernstige incidenten bij de „eet vénus moest maken, op 23 Geen resultaat in Genève Berlijn, volgend op die roerige augustusmaand. een periode van betrekkelijke kalmte ingegaan. Begin oktober had bur gemeester Willy Brandt ook af vernietigd), ging de opvolger ondanks het feit, dat Mariner II op 27 augustus w T"i1' Cape Canaveral omhoog geworden, dat over de gehele wereld duizenden misvormde kinderen waren geboren. In Luik stond mevrouw Suzan ne van de Put terecht, die op 22 mei 1962 haar misvormde kindje had vermoord en met haar wa ren aangeklaagd de echtgenoot, de moeder, een zuster en de huis dokter. Mevrouw v. d. Put had Softenon gebruikt Tijdens het proces van 510 november be sloot de jury haar vrij te spre ken van moord op haar kind. Maar vele vragen bleven over, ondanks het feit, dat na de uit spraak in Luik wilde vreugdeto nelen voorkwamen. al te lange tijd de achterstand op de Russen S£t^«HKiaw Mdecember, wegwerken tm Cuba uit- algemeen, dat antwoorden met pro- Natioi De controverse tussen Vlamin gen en Walen werd in Belgie dit jaar veel dieper. Op 14 oktober betoogden tienduizenden Vlamin gen in het centrum van Brussel. Zij voerden slagzinnen mee als ..Brussel Vlaams voor de Vla mingen' ,,De taal van de arbei ders is de taal van de fabriek", en ,.Geen kastescholenVoor het Beursgebouw kwam het herhaal delijk tot hevige incidenten. Daar gooiden Franstalige tegenbetogers met rotte eieren en andere pro jectielen en ontstonden gevech ten. De politie was evenmin zui nig met de demonstranten en sleepte sommigen aan de haren weg (zie foto). Een andere uiting van de Vlaams-Waalse tegenstellingen was de vaststelling van de taal grens door de Belgische Kamer op 31 oktober. Ook dit ging niet zonder meer, omdat de Vlamingen én de Wa len beiden meenden tekort gedaan te zijn. de regering-Pompldou. De ale Vergadering aanvaard de voor de eerste maal onder de Vijfde Republiek een motie van wantrouwen. Op 4 oktober dreig de De Gaulle via radio en tv te zullen aftreden, als zijn voorstel in het referendum zou worden verworpen. De volksstemming kwam er, maar het Franse volk zei veel aarzelender ,.ja". dan bij vorige stemmingen het geval was ge weest. Slechts 61.7 pet. van de genen. die aan de stembus ver schenen. zeiden „ja", en de rest (38,3 pet.) zei ..neen". Zeer velen bleven weg. want maar 62 pet. van het kiezerscorps verscheen in de stemlokalen. Toch vond De Gaulle het bereik te resultaat voldoende. Hij bleef Maar bij de op 18 en 25 novem ber gehouden parlementsverkie zingen behaalde De Gaulle's par tij «de U.N.R.) toch weer een zeer grote overwinning. Samen met de eveneens Gaullistisch gezinde U D T werden 233 van de 482 ze tels veroverd. Het persoonlijke be roep van De Gaulle ROTTERDAM wereldhaven nummer een Rotterdam streefde op 18 l december New 1 York als eerste l haven van de wereld voorbij. f Het Zweedse ertstankschip Tosterö werd I hei 25.000ste schip van het kapitein Stig f Rusland vocaties dacht van Castro' leiden. Gelukkig werden die wachtingen niet bewaarheid. De besprekingen tussen Gromy ko en Kennedy-Rusk waren wel belangrijk geweest, maar hadden geen aanwijsbare resultaten opge- Dit project slaagde wel. De Mari ner II reisde in totaal 292 miljoen kilometer door de ruimte, om op 14 december allerlei gegevens naar de aarde door te geven, toen de in nevels gehulde planeet op afstand van zo'n 34.000 kilo jaar 1962 militaire kant van de zaak voor de V.N. behartigde, verklaarde op Schiphol, dat de overdracht perfect was verlopen, dank zij ,,de grote wijsheid en het geduld van de Nederlanders". De uittocht uit Nieuw-Guinea, die al maanden aan dc gang was, bereikte een hoogtepunt. Met chartervliegtui gen en schepen kwa men vele honderden landgenoten naar pa- tria. Een trieste thuiskomst was die van de stoffelijke res ten van de bij de strijd tegen de Indo nesische infiltranten administrateur van de V.N., de omgekomen Neder- Bruins Slot uit de Kamer in 1963 Dr. J. A. H. J. S. Bruins Slot. de AR.-fractievoorzitter in de Tweede Kamer, besloot in de cember, dat hij meter werd gepasseerd. Na die bespieding kwam de Mariner II in een baan om de zon. Onderweg werd nog een succesvolle baan- correctie aangebracht, omdat een afwijking was opgetreden. De af stand van bijna 15.000 kilometer, die de geleerden als de kortst mo gelijke hadden beraamd, kon ech ter niet worden waargemaakt. De Noorse schrijver Trygve Gulbrandssen, vermaard door zijn trilogie over het Geslacht Björndal overleed bij Oslo op 68-jarige leeftijd (11 oktober). Voorzichtig O met vuurwerk Ehrlander (zie inzet) i bemanning werden hoe kan l het anders) bijzonder feeste- lijk en hartelijk in de Maas- stad ontvangen en overladen met geschenken. Het schip meerde af in de Derde Petro- l leumhaven en er werd een 1 krans van de Stichting Haven- Guatemalteek José Rolz-Bennet landse militairen. Op volgend jaar niet tenen Concilie in Rome Paus Johannes XXIII opende in de St. Pieter te Rome op 11 ok tober het tweede Vaticaanse Con cilie. De paus zei, dat de R.K. kerk het als haar plicht zag ac- fjf' eenheid onder de Chris- meer beschikbaar zal stellen. Hij vond. dat het Kamerlidmaatschap niet langer te combineren was met het hoofdredacteurschap van het dagblad Trouw. zijn. Ook Ne derlandse protestantse mers woonden het concilie bij. Over de betekenis er van werd in het Zondagsblad van zaterdag jl. reeds uitvoerig geschreven. Opstand in Broenei De Britten kregen in december een opstand te onderdrukken in Broenei, hun gebied op Borneo. In de stad Seria, waar de oliewinning geconcentreerd is en ook de Shell gevestigd is deed een groep opstandelingen een greep naar de macht. Soesterberg stond een lange rij kisten in de chapelle arden- te (zie foto links). Naar schatting vijfhonderd Ne derlandse ambtenaren bleven voor een dubbel salaris voor de Ver enigde Naties werken, maar het openbare leven in de plaatsen op Nieuw-Guinea werd voor enige tijd volkomen ontwricht De Papoéa's lieten de overdracht aan de V.N. vrijwel langs zich heen gaan. Al leen hun leiders namen standpun ten in en die bleken dikwijls een ommezwaai naar Indonesische kant te betekenen. Jouwe en Kai- worden gered. De redders, die (foto inzet benedeni overgedra gen. Gouverneur Flatted (die burgemeester van Ede zou wor den) was al op 28 september uit Hollandla vertrokken. De Indiase brigade-generaal Rikhye, die de Nobelprijs voor Steinbeck John Steinbeck heeft op 25 okto ber als zesde Amerikaan de No- oelprijs voor de letterkunde gekre- siepo echter verklaarde hun land op uittrokken, konden alleen de stoffelijke resten ïen. to zullen verlaten. Zij slaagden er in 45 blanken staan tegenover de pogingen van als gijzelaars gevangen te nemen, de bevolking van Noord-Borneo om zich onder het „Britse juk" De Britse troepen handelden snel vandaan te worstelen. De leiders en zagen kans de rebellie de kop van de opstand bleken in Indone- afstelcpri' in te drukken. Indonesië gaf open- sië hun opleiding te hebben geno- lijk te kennen zeer sympathiek te ten. Nautilus verging bij Texel Tijdens een vliegende storm verging half december voor de kust, bij het lichtschip Texel, het Duitse vrachtschip Nautilus. Van de 24 der bemanning kon er slechts één, de 26-jarlge matroos Frei ondanks de woeste golven, toch feltjke resten van 17 slachtoffers bergen. Rakettenproblemen hebt u niet. maar waarschijnlijk wordt ook in uw omgeving vanavond het vertrek van het oudejaar en de komst van 1963 gevierd met het n vuurwerk. Laten we allemaal bijzonder voorzich tig zijn met dit zo gevaarlijke spul. want wij zouden het erg vinden onze eerste krant van het jaar te moeten beginnen met de vermelding van ongelukken, die met vuurwerk gebeurden. De foto uit Engeland herinnert u nog eens extra aan de geva ren, waaraan spelers met vuur werk zichzelf en anderen bloot stellen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1962 | | pagina 17