DIT JAAR VLUCHTIG BEKEKEN
Crisis 0111 Cuba:
wereldbrand, of?
Tussen China en India
formele grensoorlog
Marathon van tv voor
„Open het Dorp"
Minister Strauss onder
wals van Spiegel
Prinses Beatrix op réis
Sehirra: bijna zes maal
Nieuw-Guinea onder
beheer van VN
OUDEJAARSBIJLAGE 1962
Het laatste kwartaal van dit nu byna voorbge jaar was, evenals de voorgaande,
boordevol van gebeurtenissen. De wereld danste enkele dagen op het scherp van de
snede, toen in grote spanning werd gewacht op de reacties van Russische zijde, nadat
president Kennedy de blokkade van Cuba had afgekondigd en eiste, dat de raketbasis,
die een groot deel van de Verenigde Staten zou gaan bedreigen, werd ontmanteld.
Een derde wereldbrand leek niet onwaarschijnlijk. Kennedy hield voet bij stuk, maar
Chroesjtsjef haalde bakzeil. De Sowjetschepen voerden hun materieel weer van
het eiland Cuba weg. In eigen land vroeg in de eerste plaats het heengaan van Ko
ningin Wilhelnuna alle aandacht.
•ktobcr november deremhei
VIERDE
KWARTAAL
Eén miljoen woningen
In Zwolle werd in een flatgebouw een wel zeer feestelijke
ingebruikneming van een woning gevierd in november. H.M. de
Koningin kwam er op bezoek en in allerlei toespraken werd
de betekenis van dit huis belicht. Het was immers de één-mil
joenste na-oorlogse woning, die aan de bewoners werd over
gedragen. Minister Van Aartsen noemde dit een mijlpaal,
maar nog lang geen reden om tevreden te zijn, want de wo
ningnood is in Nederland zeker niet verdwenen bij het gereed
komen van dit feesthuis".- Verre van dat.
Al in het begin van oktober had Amerika maat
regelen bekend gemaakt, die de scheepvaart naar
Cuba drastisch zouden beperken. Amerikaanse
schepen mochten helemaal geen goederen meer
naar het land van Castro vervoeren en buitenlandse
schepen, die dat wel deden, mochten geen Ameri
kaanse havens aandoen. De spanning bereikte op
22 oktober een climax. President Kennedy kondigde
de blokkade van Cuba af, om verdere versterking
van het eiland met Russische wapens te voorkomen.
komen? De foto's die Amerikaanse vliegtuigen boven
Cuba hadden genomen (hiernaast ziet men er één van)
bewezen, dat een basis voor raketten in snel tempo
werd gebouwd. Amerika voelde zich bedreigd. De
Veiligheidsraad kwam bijeen en Oe Thant probeerde
Kennedy van zijn blokkademaatregelen af te brengen.
De V.S. hielden voet bij stuk. Op 25 oktober werd de
eerste Russische tanker in de Caribische wateren aan
gehouden. Chroesjtsjef zorgde op 28 oktober
verademing. Hij stemde toe
uba, ondei
kanen begonnen daarna hun
trole op zee van Sowjetschepen.
die de oorlogswapens afvoerden
(zie foto onder), maar de Russische
vice-premier Mikojan moest naar
Castro gaan om hem te kalmeren.
Op 30 november kwam het Sow-
jetbesluit om ook de straalbom-
menwerpers. die naar Cuba waren
getransporteerd terug te trekken.
De blokkade werd opgeheven. De
wereld ademde ruimer
Castro verkocht
gevangenen
In ruil voor medicijnen en le-
vensmiddelen tot een waarde van
200 miljoen gulden liet Fidel Cas
tro van Cuba vorige week de
ruim elfhonderd gevangenen vrij.
die in de loop van het jaar tot
30 jaar gevangenisstraf waren ver
oordeeld. Zij hadden deelgenomen
aan de invasie op Cuba in 1961. De
grote som werd in de Verenigde
Staten bijeengebracht.
Koningin
Wilhelmina
ging heen
verademing. Hij stemde toe in de ontmanteling van in j. «a
de rakettas,s op Cuba. onder V.N,toericht. De Ameri- "„v'erieeS Ï.K H pSSS
Wilhelmina in haar slaap. De
82-jarige Prinses had de laatste
jaren in de stilte van het Paleis
Het Loo doorgebracht.
Het bericht van het heengaan van
haar, die in vijftig zo belangrij
ke jaren Koningin van Neder
land was, schokte niet alleen
Nederland, maar vele landen
in de wereld toonden hun me
deleven aan de Koningin en
haar gezin bij dit verlies.
Op zaterdag 8 december werd het
stoffelijk overschot van Konin
gin Wilhelmina (met welke titel
zij naar de wens van Koningin
Juliana in de geschiedenis zal
blijven voortleven) bijgezet in
de Nieuwe Kerk te Delft.
Op verzoek van de overledene
werd het, evenals in 1934 bij de
uitvaart van haar echtgenoot
Prins Hendrik, een witte begra
fenis. De beide foto's geven
beelden van de droeve plechtig
heid.
Overal in Nederland en in de
Rijksdelen werd de nagedachte
nis van de overleden Koningin
De grens-incldenten in het berg
achtige gebied op de onduidelijke
afscheidingen van India
voorstel de troepen van beide lan
den terug te trekken tot twintig
kilometer aan weerszijden
Eind november geraakte geheel Ne
derland in de roes van royaliteit dank
zij de actie ..Open het Dorp". Van uit
het Amsterdamse RAl-gebouw werd
door de A.V.R.O. een radio- en tele
visiemarathon uitgezonden, die 23 uur
duurde en waarbij gastvrouwe Miès
Bouwman en dokter Klapwijk, ge
neesheer-directeur van de Johanna-
stichting in Arnhem, bedolven werden
onder de gaven van het Nederlandse
volk. Eerst bracht men in lucifers
doosjes een bedrag van f 5,5 miljoen
bij elkaar en in die ene dag werd dit
bedrag op meer dan dertien miljoen gulden gebracht. Dit geld.
was nodig om in de buurt van Arnhem te beginnen met de bouw
van een speciaal dorp voor blijvend invaliden. Deze waarlijk
grootse manifestatie van Nederlandse offervaardigheid zal ieder
die het zag, heel lang bij blijven. Dit was prachtig en ontroerend.
Een artikel in het Westduitse weekblad
„Der Spiegel" werd de aanleiding voor
veel rumoer in de Bondsrepubliek en zelfs
voor een ernstige crisis in de regerings
coalitie. Minister van defensie Strauss (de
lachende man rechts) werd gedwongen af
te treden. Het blad werd in beslag geno
men, uitgever Augstein en enkele redacteu
ren werden gearresteerd, demonstraties
voor de persvrijheid werden in tal t>an ste
den gehowden en op 7 november verklaar
de Adenauer in de Bondsdag, dat „Der
Spiegel" verdiende aan landverraad.
Amerika ging
ter stembus
Op 6 november gingen de Ame
rikanen ter stembus voor de sa
menstelling van het Congres en
voor de verkiezing van de gou
verneurs der Staten. Van de 39
betwiste Senaatszetels wonnen
de Democraten er 2-5 en de Re
publikeinen 14, wat vier zetels
winst voor de Democraten bete
kende. In het Huis van Afgevaar
digden wonnen de Republikeinen
twee zetels en verloren de De
mocraten er vier. De totale ver
deling werd: Democraten 259 ze
tels en Republikeinen 176.
Van de 35 betwiste gou\
posten wonnen de Democraten
21 en de Republikeinen 14. De
derde Kennedy verscheen, Ed
ward Kennedy, de jongsta broer
van de president werd gouver-
Toen Bondskanselier Adenauer
uit Amerika terugkeerde van zijn
besprekingen met president Ken
nedy, stond hij voor de taak zijn
wankelend coalitie-kabinet te red
den. Hij moest enkele ministers
laten vallen, o.w. Strauss, die de
grote zondebok werd. Hij bleek de
Adenauer bij
Kennedy
Bondskanselier Adenauer was
half november twee dagen te
betwiste gouverneurs- gast bij president Kennedy. De
j. f. beide staatslieden bespraken uit
voerig de jongste internationale
gebeurtenissen en de maatrege
len, die nodig waren om de vrij-
West-Berlijn te garan-
onderwerpen als
beid
Massachusetts. Nelson deren. Ook
ontaardden in de laatste maanden thans ingenomen posities. Nehroe
Van der Putten:
nu zelf ontslag
De technisch-hoofdambtenaar F.
H. v. d. Putten, die het door mi
nister Visser verleende ontslag
officieel ongedaan had weten te
maken, vroeg daarna onmiddel
lijk zelf eervol ontslag, waarop
het ministerie van defensie half
november gunstig ibeschikte. Mi
nister Visser bleek niet bereid in
te gaan op het verzoek tot reha
bilitatie, dat Van der Putten in
diende. De heer Van der Putten
deed daarna een verzoek aan het
Ambtenarengerecht in Arnhem
om de weigering van de r
ter nietig te doen verklaren
Hondsdolheid
**15
het jaar tot een openlijke
strijd. In deze onherbergzame,
mensvijandige streek rukten de
Chinese troenen op tot ver voorbij
de zg. MacMahonlijn In de noord
oostelijke provincie en in het Ir
de buurt van Kasjmir gelegen La-
dakh.
Nehroe toonde zich verbitterd
:k?op het
minister Krisna Menon
ogtepunt, na de
Chinese aanval. Het leger zou on
voldoende zijn uitgerust. De wa
pens waren verouderd en er was
een tekort aan munitie. Met te
der Chinezen. De kritiek
beleid vi
bereikte
Met als eerste plaats
Achterin oktober kwam Peking
i- dekking Amsterdam verspreidde plotseling met het verrassende
reageerde met de verklaring, dat
India pas tot onderhandelingen
over een wapenstilstand bereid
zou zijn. als de Chinese troepen
zich terugtrokken op de stellingen,
in het in die zij begin september innamen.
Half november volgde weer een
groot Chinees offensief, maar op
20 november kwam China met
een nieuw bestand-aanbod en een
dag later werd het vuren ge
staakt. De Chinese troepen begon
nen zich op hun oude stellingen
terug te trekken. Uit vele landen
werd militair materieel naar In
dia verscheept om de strijdmacht
te versterken. Pe Britse minister
voor Gemenebestzaken Duncan
Sandys bezocht zowel India als
Pakistan, om te voorkomen, dat
het ook tot een dreigend treffen
deze beide landen zou ko-
In memoriam
9 De Nederlandse schrijver Mau-
rits Dekker stierf 7 oktober ir
Amsterdam. Hij was 66 jaar.
Op 7 november ging
de laatste maanden
jaar de gevaarlijke hondsdolheid
zich naar diverse andere Neder
landse gemeenten. Enkele men
sen stierven aan de ziekte en Am
sterdam nam uitgebreide maatre
gelen: honden moesten aan de
lijn blijven, moesten worden
geënt tegen rabies (zie foto)
York mevrouw Eleanor Roose- moesten "muilkorven dragen (zie
velt. de weduwe van president d f
F. D. Roosevelt, heen. Zij heeft nog €ens ae IO""'
veel voor haar vaderland
gedaan. Zij werd 78 jaar oud.
De vermaarde Deense natuur
kundige en atoomonderzoeker
Niels Bohr overleed op 18 no
vember in Kopenhagen, op 77-
jarige leeftijd.
Mars op
Brussel
De Gaulle won
toch weer
Het plan van president De
Gaulle de Franse presidenten
voortaan door algemeen stem
recht te doen verkiezen en de
grondwet hiertoe door het houden
van een referendum te doen wij
zigen, was de aanleiding
Rockefeller (Republikein)
bleef gouverneur van de Staat
New Yonk, maar Richard M.
Nixon, die bij de presidentsver
kiezingen met zo'n geringe mar
ge de eer aan Kennedy moest la
ten, ging nu politiek volkomen
ten onder. In Californië werd hij
met meer dan 200.000 stemmen
verschil verslagen door gouver
neur Brown.
Polaris voor
Macmillan
Grote politieke moeilijkheden
ontstonden in december tussen de
Verenigde Staten en Groot-Brit-
tannië over de bewapening van
laatstgenoemd land. De Britten
wilden met alle geweld de Sky-
werd van
Zij waren het er over eens, dat,
zolang de Cubaanse crisis niet
geheel van de baan was, geen
initiatieven inzake Berlijn dienden
te worden genomen.
Softe nou proces
in Luik!
Prinses Beatrix begon op 18 oktober
een wereldreis, die speciaal de landen van
het Midden- en Verre Oosten als doel had.
Achtereenvolgens werden Perzië, Pakistan,
India, Thailand, de Philippijnen en Hong- bolt-raketten hebben, die zij
kong bezocht. In Hongkong ontving de prin- men met de An
ses het bericht van het overlijden van haar den ontwikkeld,
frootmoeder. Zij onderbrak de reis en keer- kanen bleken alleen bereid te zijn
e via Japan naar Nederland terug. De de Polarisraketten te verschaffen,
foto toont de prinses bij een bezoek a
een oudheidkundige bezienswaardigheid
ivember mondde een
f' gemoederen in ve-
le landen had bezig gehouden,
v^_ in Luik tot een dramatisch
Een "cö^erentiè "tussen Kennedy proces uit. Gebleken was, dat
De Amerikaan Walter Sehirra werd de laat
ste ruimtevaarder van dit jaar. Op 3 okto
ber ging deze 39-jarige astronaut met het
schip Sigma 7 bijna zes maal rond de aarde,
voordat hij met zijn capsule in de Stille Oce
aan belandde. De vlucht duurde negen uur en
13 minuten. Het was niet alleen de langste
ruimtevaart van de Amerikanen tot nu toe.
maar ook de meest nauwkeurige van de reeks Zonder dat ook maar enig re-
Kennedy verklaarde, dat zijn land binnen niet sultaat was bereikt werd de 17- ^Pen ,cr
landenontwapeningsconferentie te brak, vreesde
Uiterlijke kalmte
in Berlijn
Op 18 oktober begonnen in
Washington besprekingen over de
kwestie-Berüjn tussen president
Kennedy en de SowjetminJster
i buitenlandse zaken Gromyko.
s het niet gemakkelijk de
ze ..troostprijs" aan zijn politieke
vrienden in eigen land te verko-
MARINER II
BESPIEDDE
VENUS
Na de ernstige incidenten bij de „eet vénus moest maken, op 23
Geen resultaat in
Genève
Berlijn, volgend op
die roerige augustusmaand. een
periode van betrekkelijke kalmte
ingegaan. Begin oktober had bur
gemeester Willy Brandt ook
af vernietigd), ging de opvolger ondanks het feit, dat
Mariner II op 27 augustus w T"i1'
Cape Canaveral omhoog
geworden, dat over de gehele
wereld duizenden misvormde
kinderen waren geboren.
In Luik stond mevrouw Suzan
ne van de Put terecht, die op 22
mei 1962 haar misvormde kindje
had vermoord en met haar wa
ren aangeklaagd de echtgenoot,
de moeder, een zuster en de huis
dokter. Mevrouw v. d. Put had
Softenon gebruikt Tijdens het
proces van 510 november be
sloot de jury haar vrij te spre
ken van moord op haar kind.
Maar vele vragen bleven over,
ondanks het feit, dat na de uit
spraak in Luik wilde vreugdeto
nelen voorkwamen.
al te lange tijd de achterstand op de Russen S£t^«HKiaw Mdecember,
wegwerken
tm Cuba uit-
algemeen, dat
antwoorden met pro-
Natioi
De controverse tussen Vlamin
gen en Walen werd in Belgie dit
jaar veel dieper. Op 14 oktober
betoogden tienduizenden Vlamin
gen in het centrum van Brussel.
Zij voerden slagzinnen mee als
..Brussel Vlaams voor de Vla
mingen' ,,De taal van de arbei
ders is de taal van de fabriek",
en ,.Geen kastescholenVoor het
Beursgebouw kwam het herhaal
delijk tot hevige incidenten. Daar
gooiden Franstalige tegenbetogers
met rotte eieren en andere pro
jectielen en ontstonden gevech
ten. De politie was evenmin zui
nig met de demonstranten en
sleepte sommigen aan de haren
weg (zie foto).
Een andere uiting van de
Vlaams-Waalse tegenstellingen
was de vaststelling van de taal
grens door de Belgische Kamer
op 31 oktober.
Ook dit ging niet zonder meer,
omdat de Vlamingen én de Wa
len beiden meenden tekort gedaan
te zijn.
de regering-Pompldou. De
ale Vergadering aanvaard
de voor de eerste maal onder de
Vijfde Republiek een motie van
wantrouwen. Op 4 oktober dreig
de De Gaulle via radio en tv te
zullen aftreden, als zijn voorstel
in het referendum zou worden
verworpen.
De volksstemming kwam er,
maar het Franse volk zei veel
aarzelender ,.ja". dan bij vorige
stemmingen het geval was ge
weest. Slechts 61.7 pet. van de
genen. die aan de stembus ver
schenen. zeiden „ja", en de rest
(38,3 pet.) zei ..neen". Zeer velen
bleven weg. want maar 62 pet.
van het kiezerscorps verscheen in
de stemlokalen.
Toch vond De Gaulle het bereik
te resultaat voldoende. Hij bleef
Maar bij de op 18 en 25 novem
ber gehouden parlementsverkie
zingen behaalde De Gaulle's par
tij «de U.N.R.) toch weer een zeer
grote overwinning. Samen met de
eveneens Gaullistisch gezinde
U D T werden 233 van de 482 ze
tels veroverd. Het persoonlijke be
roep van De Gaulle
ROTTERDAM
wereldhaven
nummer een
Rotterdam
streefde op 18 l
december New 1
York als eerste l
haven van de
wereld voorbij. f
Het Zweedse
ertstankschip
Tosterö werd I
hei 25.000ste
schip van het
kapitein Stig f
Rusland
vocaties
dacht van Castro'
leiden. Gelukkig werden die
wachtingen niet bewaarheid.
De besprekingen tussen Gromy
ko en Kennedy-Rusk waren wel
belangrijk geweest, maar hadden
geen aanwijsbare resultaten opge-
Dit project slaagde wel. De Mari
ner II reisde in totaal 292 miljoen
kilometer door de ruimte, om op
14 december allerlei gegevens
naar de aarde door te geven, toen
de in nevels gehulde planeet op
afstand van zo'n 34.000 kilo
jaar 1962
militaire kant van de zaak voor
de V.N. behartigde, verklaarde
op Schiphol, dat de overdracht
perfect was verlopen, dank zij
,,de grote wijsheid en het geduld
van de Nederlanders".
De uittocht uit
Nieuw-Guinea, die al
maanden aan dc
gang was, bereikte
een hoogtepunt.
Met chartervliegtui
gen en schepen kwa
men vele honderden
landgenoten naar pa-
tria. Een trieste
thuiskomst was die
van de stoffelijke res
ten van de bij de
strijd tegen de Indo
nesische infiltranten
administrateur van de V.N., de omgekomen Neder-
Bruins Slot uit de
Kamer in 1963
Dr. J. A. H. J. S. Bruins Slot.
de AR.-fractievoorzitter in de
Tweede Kamer, besloot in de
cember, dat hij
meter werd gepasseerd. Na die
bespieding kwam de Mariner II in
een baan om de zon. Onderweg
werd nog een succesvolle baan-
correctie aangebracht, omdat een
afwijking was opgetreden. De af
stand van bijna 15.000 kilometer,
die de geleerden als de kortst mo
gelijke hadden beraamd, kon ech
ter niet worden waargemaakt.
De Noorse schrijver Trygve
Gulbrandssen, vermaard door
zijn trilogie over het Geslacht
Björndal overleed bij Oslo op
68-jarige leeftijd (11 oktober).
Voorzichtig
O
met vuurwerk
Ehrlander (zie inzet) i
bemanning werden hoe kan l
het anders) bijzonder feeste-
lijk en hartelijk in de Maas-
stad ontvangen en overladen
met geschenken. Het schip
meerde af in de Derde Petro- l
leumhaven en er werd een 1
krans van de Stichting Haven- Guatemalteek José Rolz-Bennet landse militairen. Op
volgend jaar niet tenen
Concilie in Rome
Paus Johannes XXIII opende in
de St. Pieter te Rome op 11 ok
tober het tweede Vaticaanse Con
cilie. De paus zei, dat de R.K.
kerk het als haar plicht zag ac-
fjf' eenheid onder de Chris-
meer beschikbaar zal stellen. Hij
vond. dat het Kamerlidmaatschap
niet langer te combineren was
met het hoofdredacteurschap van
het dagblad Trouw.
zijn. Ook Ne
derlandse protestantse
mers woonden het concilie bij.
Over de betekenis er van werd in
het Zondagsblad van zaterdag jl.
reeds uitvoerig geschreven.
Opstand in Broenei
De Britten kregen in december een opstand te onderdrukken
in Broenei, hun gebied op Borneo. In de stad Seria, waar
de oliewinning geconcentreerd is en ook de Shell gevestigd is
deed een groep opstandelingen een greep naar de macht.
Soesterberg stond
een lange rij kisten
in de chapelle arden-
te (zie foto links).
Naar schatting vijfhonderd Ne
derlandse ambtenaren bleven voor
een dubbel salaris voor de Ver
enigde Naties werken, maar het
openbare leven in de plaatsen op
Nieuw-Guinea werd voor enige tijd
volkomen ontwricht De Papoéa's
lieten de overdracht aan de V.N.
vrijwel langs zich heen gaan. Al
leen hun leiders namen standpun
ten in en die bleken dikwijls een
ommezwaai naar Indonesische
kant te betekenen. Jouwe en Kai- worden gered. De redders, die
(foto inzet benedeni overgedra
gen. Gouverneur Flatted (die
burgemeester van Ede zou wor
den) was al op 28 september uit
Hollandla vertrokken. De Indiase
brigade-generaal Rikhye, die de
Nobelprijs voor
Steinbeck
John Steinbeck heeft op 25 okto
ber als zesde Amerikaan de No-
oelprijs voor de letterkunde gekre- siepo echter verklaarde hun land op uittrokken, konden alleen de stoffelijke resten
ïen. to zullen verlaten.
Zij slaagden er in 45 blanken staan tegenover de pogingen van
als gijzelaars gevangen te nemen, de bevolking van Noord-Borneo
om zich onder het „Britse juk"
De Britse troepen handelden snel vandaan te worstelen. De leiders
en zagen kans de rebellie de kop van de opstand bleken in Indone- afstelcpri'
in te drukken. Indonesië gaf open- sië hun opleiding te hebben geno-
lijk te kennen zeer sympathiek te ten.
Nautilus verging bij Texel
Tijdens een vliegende storm verging half december voor de kust,
bij het lichtschip Texel, het Duitse vrachtschip Nautilus. Van de 24
der bemanning kon er slechts één, de 26-jarlge matroos Frei
ondanks de woeste golven, toch
feltjke resten van 17 slachtoffers
bergen.
Rakettenproblemen hebt u niet.
maar waarschijnlijk wordt ook
in uw omgeving vanavond het
vertrek van het oudejaar en de
komst van 1963 gevierd met het
n vuurwerk. Laten
we allemaal bijzonder voorzich
tig zijn met dit zo gevaarlijke
spul. want wij zouden het erg
vinden onze eerste krant van
het jaar te moeten beginnen met
de vermelding van ongelukken,
die met vuurwerk gebeurden.
De foto uit Engeland herinnert
u nog eens extra aan de geva
ren, waaraan spelers met vuur
werk zichzelf en anderen bloot
stellen.