Jlicutue gei&sctfe GDmrant
Tsjombe opgesloten
in zijn paleis
Commentaar
Winter sloeg weer
harder toe
Britten staan landing van
Russische Iljoesjin niet toe
Grote verwarring in Elisabethstad
VN-troepen rukken
op in Katanga
Londen: leer om leer
Soekarno wil
niet toegeven
ZATERDAG 29 DECEMBER 1962
KANTOREN: Steenstraat 37.
TELEFOON: alle afdelingen 31441.
KLACHTENDIENST: bezorging 18—19 u
ADVERTENTIES: 0.30 per millimeter
Familieberichten 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting).
POSTREKENING: 58936.
Drieënveertigste jaargang no. 12669
CHRISTELIJKE AT IONA AL DAGBLAD
„Staotvastttli is
m§o bert ia Ufljeospttf
VUURWERKGEVAAR
Wees gebrand op
de VEILIGHEID!
Zie pagina 13
"IfANDAAG hebben UNO-troepen het paleis van president Moise
Tsjombe van Katanga bezet. Tsjombe bevindt zich nog in zijn om
singelde paleis. In een telegram uit Elizabethstad, dat gisteravond laat de
UNO te Leopoldstad heeft bereikt, werd meegedeeld, dat de UNO meester
is in het postkantoor en het spoorwegstation van de stad benevens in de
studio's van radio Katanga en het paleis van Tsjombe. Een Ethiopisch sol
daat van de UNO zou zijn gesneuveld en vijf zouden zijn gewond.
Vieuws in
pslag
een oojro
Troepen van de Ver
enigde Naties zijn .in Eliza-
ibethstad en omgeving in
actie gekomen om de barri
caden op te ruimen, die de
gendarmes van Tsjombe
hadden opgeworpen. V.N--
strijdkrachten hebben het
paleis van Tsjombe bezet.
Over het lot van de Katan-
gese president is niets be
kend.
Voor de bewoners van
de Waddeneilanden Ter
schelling en Ameland is
gisteren het isolement ge
ëindigd. Op beide eilanden
kwam na uren zwoegen
een veerboot aan- De twee
binnenvaartschepen waar
naar reeds enkele dagen
werd gezocht, liggen in de
omgeving van Lelystad.
«De acht opvarenden ma
ken het uitstékend.
Op een persconferentie
in Amsterdam heeft prof-
dr. C- G. Egel er ver
klaard, dat 'het onderzoek
van het Himalaya-geberg-
te nog in de kinderschoe
nen staat- De nagestreefde
doelen konden intussen
volkomen worden bereikt-
In 1965 hoopt prof. Egeler
weer naar Nepal te gaan
met een klein team.
Het Britse ministerie
van buitenlandse zaken
heeft geweigerd een Rus
sische Iljoesjin op het
vliegveld van Prestwickin
Schotland te laten landen.
De Russen hadden wel
toestemming gevraagd te
mogen landen om benzine
in .te nemenmaar zich
niet gehouden aan de
voorgeschreven termijn
van vijf dagen voor de
landing plaats zal vinden.
In het toestel zaten „land
bouwers, architecten en
mensen uit de industrie".
Er gaan geruchten dat.
Fidel Castro het aanbod
om nog duizend Cubanen
toestemming te geven het
land te verlaten, heeft in
getrokken- De 1113 reeds
vrijgelaten gevangenen
zouden vandaag voor pre
sident Kennedy defileren
en hem „hun grootste
schat", het vaandel aan
bieden.
De hertog van Wind
sor heeft gisteren ver
klaard, dat het juist ver
schenen rapport van de
hertog van Coburg aan
Hitier waarin deze onder
meer vermeldde dat ko
ning Ediward een alliantie
tussen Duitsland en Groot -
Britannië een dwingende
noodzaak vond ,-over het
algemeen een verkeerde
indruk geeft". Men zou de
uitlatingen van de hertog
hebben verdraaid om bij
Hitler in de gunst te ko
men- De Brtsie bladen zijn
o.ver het rapport verdeeld,
sommige staan achter de
hertog, andere doen een
felle aanval op de nazi
sympathieën van de ex-
Koning.
Het financieel jaar, dat
achter ons ligt heeft zich
gekenmerkt door een gro
te bewogenheid. Hoewel
het jaar wat milder som
ber eindigt, dan zich liet
aanzien, is alle economi
sche onzekerheid nog niet
overwonnen-
Het vliegverkeer op de
Luchthaven Rotterdam is
vijf uur na de ramp met
de Engelse Carvair weer
hervat- Over de oorzaak
van de ramp zijn nog geen
definitieve mededelingen
gedaan-
De eerste groep uit de Katangaanse
hoofdstad geëvacueerde UNO-burgers is
gisteravond per vliegtuig in Leopoldstad
aangekomen. De woordvoerder zeide dat
uitsluitend niet strikt nodig personeel en
gezinsleden werden geëvacueerd. Ten
slotte deelde de woordvoerder mede, dat
peen berichten zijn ontvangen over ver
zet van burgers tegen de UNO-troepen
in Elizabethstad en dat er geen aanwij
zingen zijn van activiteit van huurlingen.
Belgische reizigers uit Katanga, die
gisteravond laat de Noord-Rhodesische
grenspost bij Bancroft bereikten, deelden
mede dat UNO-troepen, gesteund door
zwaar mortiervuur, in een brede boog
naar het centrum van Elizabethstad op
dringen.
De Belgen zeiden dat de UNO een
tweede aanval is begonnen vanuit het
noordwesten van Elizabethstad in de om
geving van de weg naar Jadotville. Naar
werd bericht wordt tegen deze aanval
door de Katanganen hevige tegenstand
geboden.
Daartoe uitgedaagd door de gendarme
rie van Tsjombe. zijn strijdkrachten van
de Verenigde Naties gisteren, zoals ge
meld, in actie gekomen in het gebied
van Elizabethstad, de hoofdstad van de
provincie. Zij ruimden de wegversperrin-
ren op, die de gendarmerie rondom de
stad hadden opgericht. Voorts bezetten
zij het hoofdkwartier van de gendarme
rie in het Karavia-district van Elizabeth,
stad.
Uit het feit. dat het burgerpersoneel
van de Ver. Naties wordt geëvacueerd,
kan worden opgemaakt, dat de VN-
autoriteiten geen spoedig einde van de
moeilijkheden verwachten. Tsjombe.
wiens ambtswoning door zijn eigen
gendarmerie beschoten werd, toen de
premier met vertegenwoordigers van
de VN confereerde, bevindt zich nog
steeds in Elizabethstad. De mogelijk
heid. dat hij (in navolging van zijn
ministers, die waarschijnlijk de rimboe
zijn ingevlucht) de stad zal verlaten,
is niet groot, omdat de VN-troepen alle
wegen rondom de stad beheersen.
De toestand blijft intussen uiterst
verward. Een feit is, dat sinds donder
dagavond eenheden van beide partijen
elkaar met geweren, automatische
pens en mortieren beschieten. De V-N.
zeggen (en hebben Tsjombe daarvan
ook overtuigd) dat de Katanganen de
strijd begonnen zijn. Maar Tsjombe en
de Katanganen hebben lang volgehou
den, dat de V.N.-troepen het vuur heb
ben geopend. Pogingen om tot een be
stand te komen zijn echter tot dusverre
op niets uitgelopen.
Volgens radio Kaanga weigerde de V.N.-
vertegenwoordiger Mathoe in een gesprek
met Tsjombe 'dal door de consuls
Amerika en Engeland werd bijgewoond)
een einde aan de strijd te maken, als de
Katagaanse gendarmerie niet de wegver.
sperringen zou opruimen.
V.N.-functionarissen hebben Tsjombe
donderdagnacht nog meegenomen na:
golfbaan even buiten Elizabethstad,
Indische troepen door de gendarmerie on
der vuur werden genomen.
Men liet hem zien, wat „zijn man
deden. Tsjombe zegde toe, te zorgen dat
het vuur gestaakt zou worden, hetgeen
naar later bleek niet gebeurde. Toen
de V.N. daarop eisten, dat Tsjombe schrif
telijke toezegging voor een bestand zou
doen, weigerde deze hieraan gevolg te
geven, omdat hij eerst zijn ministers wild«
raadplegen.
De V.N.-vertegenwoordiger wilde hier
mede niet akkoord gaan
Oe Thant
Hij nam contact op met secretaris-gene
raal Oe Thant in New York en gaf ver
volgens bevel, alle wegversperringen bij
Elizabethstad op te ruimen. „Wij zullen
zo ver gaan als wij kunnen", zo zeide hij
En spoedig werd bekend, dat het hoofd
kwartier van de gendarmerie in het Ka-
ravia-disbrict was bezet en dat de weg
versperringen waren verwijderd.
Hoewel Tsjombe het ultimatum va
V.N. had verworpen, nam de strijd bij
het invallen van de duisternis af.
Volgens een VN-woordvoerder zijn
bij dc gevechten van gisteren zes
Ethiopische soldaten en een Indiër ge
wond Er is geen melding gemaakt van
doden. In Elizabethstad waren giste
ren slechts enkele winkels open. De
(Advertentie)
BANANEN
meeste huisvrouwen hadden grote
voorraden levensmiddelen ingeslagen;
de stad zou verstoken zijn van water
en elektriciteit.
Receptie Koningin
gaat niet door
De Nieuwjaarsreceptie, die H. M. de
Koningin ieder jaar geeft voor het Corps
Diplomatique in het Paleis op de Dam
in Amsterdam, zal dit jaar niet door-
De diners voor het Corps Diplomatique
in Huis ten Bosch in Dén Haag zullen
min doorgang vinden in verband
het overlijden van koningin Wilhel-
De Koningin is voornemens de leden
ran het Corps Diplomatique in de loop
'an het volgende jaar te ontvangen.
restikt
in
Baby e
moeders armen
Een tragisch voorval had vrijdagnacht
plaats in het gezin van de familie
Korver aan de Bos en Lommerweg in
Amsterdam. De 28-jarige mevrouw
Korver had haar vier weken oude baby
's avonds om elf uur de laatste voeding
gegeven en daarbij is zU in slaap geval
len. Het hoofdje van het kind raakte
in de buiging van haar arm bekneld en
toen de moeder om vijf uur 's morgens
wakker werd. bleek het kindje gestikt
De Noorse reder Einar Hoevding heeft
bij de Hongaarse scheepswerf en kra-
mehfabriek te Boedapest acht schepen
besteld omdat de prijzen en de betaling
via 'het verrekenkantoor voordelig waren.
De eerste twee schepen van 1650 ton
elk, 1000 pk dieselmotoren en 12 zeemijl
snelheid, zullen in de herfst gereed zijn.
Europa bibbert voort
W addeneilanden
toch 'bevrijd"
Nederland en de rest van Europa
zijn in dc afgelopen nacht nog wat
steviger in de kluisters van deze
vroeg ingevallen winter gevat. Na
de sneeuw van de afgelopen dagen,
die het verkeer het onvermijdelijke
ongerief bracht, is het in de voorbije
nacht weer harder gaan vriezen.
Voor de bewoners van dc Wadden
eilanden Terschelling en Ameland
kwam er een tijdelijk lichtpuntje.
Beide eilanden werden door een dap
per door het ijs zwoegende veerboot
bereikt en zo uit hun isolement ver
lost.
Vrijdagmiddag om één uur kwam op
Terschelling de veerboot uit Harlingen
aan en twee uur eerder ging een boot
weg uit Nes op Ameland. Dit schip had
voor de reis. die normaal drie kwartier
duurt, vier uren nodig, voordat Hol-
vverd werd bereikt. Vandaag zou men
pogingen wagen om ook de eilanden
Ook 1962 heeft voor miljoenen men
sen verdriet gebracht. Twee trieste
foto's bereiken ons in deze laatste da
gen van het jaar. Op de ene: twee
vrouwen met kinderen, die in New
Delhi met hun schamele bezittingen
een bivak hebben geïmproviseerd
Treurig staren ze voor zich uit, want
voorlopig is er nog niet veel uitzicht
voor de Indiase vluchtelingen die voor
de Chinese troepen huis en haard
moesten verlaten en nu maar in dc
hoofdstad terecht gekomen zijn, afhan
kelijk van de gunst der stadsbewoners.
Anders, maar zeker zo schrijnend is
de tweede plaat: een stille demonstra
tie van een kleurling tegen de apart
heid in Durban, Zuid-Afrika, want
deze bank is blijkens het opschrift
alleen voor blankenbestemd
Schepen zoek
Groot was de ongerustheid over het
lot van twee binnenvaartschepen, die
enkele dagen hebben vastgezeten in het
ijs op het IJsseLmeer. Deze boten, de
„Pax" en de „Zwaluw" waren op een
gegeven ogenblik zoek en men vreesde,
dat ze gezonken waren. Een vliegtuig
steeg op, om te speuren. Gelukkig kwam
al gauw een einde aan de onzekerheid,
want de opvarenden van de twee sche
pen (de families Bosma en Kool in to
taal acht personen) lieten weten, dat zi)
het goed maakten. Dat konden zij pas
doen. na een avontuurlijke tocht van
tien kilometer over het ijs naar de vaste
wal. De schepen lagen n.l. nog altijd in
de werkhaven van de Zuiderzeewerken,
ongeveer 12 km zuidwestelijk van Lelv-
stad. Toen de ingevroren schippers via
de radio hoorden, dat zij als vermist
waren opgegeven, waagden zij een tocht
naar de Oostvaarderdijk, om daar hun fa
milie op te bellen, dat alles wel aan
Vandaag zou nog een ijsbreker trach
ten de beide schepen te bereiken
Op de rivieren
Ook op de grote rivieren begini nu
hier en daar drijfijs voor te komen. Daar
over kwamen meldingen binnen over de
IJssel bü Deventer en de Lek bij Schoon
hoven. Enkele kanalen kunnen alleen
nog met ijsbrekers worden opengehou
den. Ook op de Rijn in Duitsland komt
tamelijk veel ijs voor. En sinds vrij
dag is Nederland nu ook een skisport
centrum rijk. Dat werd n.l. geopend op
de tachtig meter hoge, besneeuwde Le-
melerberg bij Ommen.
Buitenland
En ook de rest van Europa bibberde
vrijdag van de kou. In Frankrijk zijn
rivieren en kanalen vol drijfijs, in Flisa
(Zuid-Noorwegen) daalde het kwik tot
31 graden onder nul. In Oslo kwam de
eindelijk weer eens door de sneeuw
wolken, maar het vroor toch nog 14
graden. In Engeland belemmerde de
mist nog extra het verkeer op beijzelde
en besneeuwde wegen. Zesentwintig top
voetbalwedstrijden werden reeds afge
last. En ook Italië heeft van de winter
te Lijden. Rome, dat vrijwel nooit onder
echt sneeuwkleed schuilgaat, rekent
bij het huidige vriezende weer op
pak sneeuw. Het gemeentebestuur
heeft al bij voorbaat een gebod om
sneeuw te ruimen uitgevaardigd
Geen Van Allan-
gordel om Venus
Uit de seinen, die het Amerikaanse
ruimtevaartuig Mariner II over Venus
naar de aarde heeft geseind, is komen
vast te staan, dat zich rond deze planeet
geen stralingsgordels bevinden. Het ge
vaar, dat de zgn. Van Allen-gordel om
de aarde voor ruimtevaarders vormt, be
staat voor ruimtevluchten naar Venus
niet.
Spectaculaire ontdekkingen zijn door
de gegevens van de Mariner II nog niet
gedaan. Wat men op grond van voor
gaande experimenten in verband met
Venus vermoedde, is door de seinen vaD
het ruimtevaartuig bevestigd.
TS IIET NU BIJNA verstreken jaar wel
volop het jaar van Cuba geweest, op
het laatst is Chroesjtsjef toch nog weer
aandacht komen vragen voor Berlijn.
De Russische regeringsleider heeft deze
week alsnog gereageerd op een brief die
hij reeds eerder van zün Duitse collega
Adenauer heeft mogen ontvangen. Het is
een vertraagde beantwoording geworden,
hetgeen stellig minder geweten moet wor
den aan de Russische posterijen dan aan
het feit dat de Rus door de Cubaanse
kwestie in beslag was genomen.
Cuba lijkt thans, althans voor Chroesjtsjef,
afgedaan. Hij is, niet zonder behendigheid,
erin geslaagd zich te redden uit de pijn
lijke situatie waarin hij zich had gewaagd.
Zijn propaganda-apparaat, van de nood
een deugd makend, heeft hem aan de we
reld voorgesteld als de man die de vrede
heeft gered. Hij lijkt nu de inschikkelijk
heid zelve.
Nu kon ook de kwestie-Berlün weer wor
den aangeroerd. Het beroep, dat de Rus
sische leider hierbij op Adenauer heeft
gedaan, is, zeker voor het uiterlijk, harts
tochtelijk. Klem kan er niet aan worden
ontzegd. Aan de Duitser wordt zelfs in
overweging gegeven, bij zijn kerkelijk ge
zag in de leer te gaan.
Nadere beschouwing van de Russische op
roep maakt intussen duidelijk, dat het toch
nauwelijks of geen nieuwe gedachten be
vat. Dit kan ook haast niet na wat er in
de loop van de tijd aan Berlijn reeds aan
gedachten is besteed geworden. Zodat de
vraag rijst, wat Chroesjtsjef met dit ver
late antwoord voorheeft.
Nu Cuba als internationaal probleem van
de baan is, zullen wti moeten verwachten,
dat de spanning om Berlijn weer zal toe
nemen. In hoeverre zal de reeds gebleken
neiging van de Russische regeringsleider
tot compromissen ook hier duidelijk wor
den?
Eén ding is in 1962 vast komen te staan:
aan de vastberadenheid van zijn grote
tegenstander, de Amerikaanse president,
behoeft hij niet meer te twijfelen. Wil hij
echter toch nog beproeven, of deze vast
beradenheid ook buiten het Amerikaanse
halfrond van zich laat blijken? Of zal
deze brief later, in de loop van het jaar.
blijken de inleiding te zijn geweest tot een
verdere Russische inschikkelijkheid? Reeds
wordt gerept van de noodzaak voor de
Russische economie van een belangrijk
Westduits krediet.
Zo richt zich reeds in de laatste dagen van
het bijna voorbije jaar de begrijpelijke
belangstelling op wat in het nieuwe jaar
kan gaan gebeuren.
Moge het een jaar worden, waarin, onder
hoger zegen, voor de mensheid iets goeds
wordt tot stand gebracht.
„Vloed dan, hij mag dan wat vreemd
zijn, maar wat denkt u van
die naar hem zitten te kijken?'
Prof. dr. H. A. P. C. Oomen, direc
teur der onderafdeling voedingsgenees-
kunde der afdeling tropische hygiëne en
geografische pathologie van het ko
ninklijk instituut voor de tropen te Am
sterdam is per 1 Januari benoemd tot
directeur der laatstgenoemde afdeling.
Hij volgt in deze functie prof. dr. J. W.
Wolff op.
Soekarno is niet bereid openlijk toe
te geven dat zün regering de opstand
in Broenei (op Noord-Borneo) niet steunt.
Het Indonesische staatshoofd heeft het
verzoek van Engeland om deze duidelij
ke uitspraak te doen met kracht van de
hand gewezen. In Londen verluidde gis
teravond dat Engeland nu van plan is
druk uit te gaan oefenen op Indonesië
zich van elke sympathiserende actie te
onthouden.
Reeds enige dagen zijn er diplomatie
ke besprekingen tussen boide landen ge
houden die echter geen enkel resultaat
hebben opgeleverd. Op 16 december was
de Indonesische ambassadeur in Londen
op het Britse ministerie van buitenland
se zaken ontboden daar de Engelse re
gering zich bezorgd toonde over de me
dedelingen van sommige rebellen dat zy
in Indonesië waren opgeleid. Drie da
gen later vroeg Soekarno in een rede
om steun voor de opstandelingen in
Broenei. In Londen wordt de houding
van Indonesië gekenschetst als zijnde
een bevestiging van het feit dat de actie
op Borneo inderdaad door Indonesië
wordt gesteund.
Het Britse ministerie van buiten
landse zaken heeft geweigerd toe
stemming te verlenen voor het lan
den van een Russische Iljoesjin op
het vliegveld Prestwick in Schotland.
Het vliegtuig was op weg naar Cuba
en wilde een tussenlanding maken
om brandstof in te nemen. De vlucht
had vrijdag moeten gebeuren. De
Russische autoriteiten hadden in hun
verzoek om landingstoestemming ge
meld, dat de Iljoesjin 18 een beman
ning van 12 koppen en 59 passagiers,
nader aangeduid als „landbouwers,
architecten en mensen uit diverse
vakken en industrieën", aan boord
zou hebben.
Volgens een woordvoerder van het
Britse ministerie van buitenlandse za
ken moeten dergelijke toestemmingen,
conform de voorschriften vijf dagen
van te voren aangevraagd worden, ter
wijl de Russen dit maar twee dagen
vooraf hebben gedaan. Hij heeft erop
gewezen, dat de Russen speciale toe
stemming aanvragen, omdat zij niet zijn
aangesloten bij de organisatie van de
internationale burgerlijke luchtvaart.
„In ieder geval hebben wij de Rus
sische ambassade vandaag medege
deeld, dat wy dit verzoek niet kunnen
inwilligen." aldus de zegsman van
ministerie.
Op de vraag, of de vlucht verboden
werd, wegens argwaan tegen de lading,
of de passagiers, antwoordde hij: „Wij
hoeven geen reden op te geven".
De Russische luchtvaartmaatschappij
Aeroflot verklaarde, dat de Iljiesjin in
Moskou een vertraging van 24 uur had.
Men was nog wel van plan de vlucht te
maken.
Later werd door de Britse regering
bekendgemaakt dat het landingsverbod
als een represaille-maatregel tegen de
Russen moest worden gezien.
„Wij hebben ln het verleden vlucht-
vergunningen buiten Moskou verzocht,
en deze werden door de Russen afge
wezen. Het verzoek om de faciliteiten
het vliegveld van Prestwick in Schot
land te mogen gebruiken werd als te
genzet afgewezen," zo zei een woord
voerder van het Britse ministerie
buitenlandse zaken.
weer strenge vorst voor met in Hoek van
Holland, min elf, Rotterdam min twaalf,
Soesterberg min 13 graden celsius.
In onze omgeving blijft het winterweer
rustigmaar een depressie die via Spanje
naar de Middellandse Zee trekt veroor
zaakt regen en sneeuwval in Zuid-
Frankrijkt Noord-Italië later ook in de
Alphen,
De luchtdrukdalingen, die nu in Frank
rijk voorkomen doen bij ons de oosten
wind wat toenemen zodat op deze laatste
dagen van het oude jaar weer wat kou
dere lucht uit Duitsland wordt aange
voerd. De komende nachten is opnieuw
strenge vorst te verwachten en overdag
blijft het vier tot zes graden vriezen. Hel
is te verwachtendat dit koude winter
weer ook begin januari zal aanhouden.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
zwaar bewolkt met enkele verspreide
opklaringen. Geen sneeuw van beteke
nis. Matige tot krachtige, langs de kust
tydeiyk harde oostelyke wind. Overwe
gend matige vorst.
Zon en maan
Tw
Zondag 30 dec.: zon op 8.49 u., onder fd"
16.37 u.; maan op 11.13 u., onder 20.45 u. Helsinki
Maandag 31 dec.: zon op 8.49 u.. onder stockii.
16.38 u.; maan op 11.43 u„ onder 22.03
Hoogwater Scbeveningen
30 dec.: 5.45 vjn., 17.29 nm.
31 dec.: 5.54 vjm., 18.13 n.m.
HET WEER CN EUROPA
Rapporten hedenmorgen ze
Fa D. Kret en Zn.
Naar in Parijs werd medegedeeld, zou
mr. Dirk Stikker, secretaris-generaal van
de NAVO. vandaag zijn werkzaamheden
weer beginnen. Mr. Stikker heeft enige
maanden geleden in Washington een ern
stige operatie ondergaan en heeft daarna
nog enige tijd in Italië rust gehouden
voor volledig herstel.
