ELrMIOR
Nieuwe crisis
in Senegal
V
smssssm* asssgmFm
J.ft een. Kij,
Een compromis over het
Skybolt-project
Hongarije een
afgedane zaak
Portugal laat de VN nu
vrijelijk toe in Angola
ir
Berijders rijksweg 13 opgelet!
De geothermische gradiënt
WOENSDAG 19 DECEMBER 1962
(Van een onzer redacteuren)
DE gebeurtenissen in Senegal hebben weer eens onze aandacht
gevestigd op een groot deel van Afrika, dat de laatste tijd als
het ware wat aan het oog onttrokken was. Het is in de meeste
Afrikaanse gebiedendie vroeger Frans zijn geweeststeeds betrek
kelijk rustig gebleven, nadat zij de onafhankelijkheid hadden ver
worven. Hiermede bedoelen we vanzelfsprekend niet de landen inj
Noord-Afrika (Algerije, Marokko en Tunesië), maar de ten zuiden'
en ten zuidwesten daarvan gelegen streken. Voor een belangrijk deeli
is dat te danken geweest aan de invloed van Frankrijk en van de
cultuur van dit land. Maar ook en vooral aan de wijze waarop pre si-
dent De Gaulle deze vroegere koloniën naar de onafhankelijkheid
heeft gevoerd, toen bleek, dat zijn plannen voor een Franse volke-
rengemeenschap" niet uitvoerbaar bleken te zijn.
Senegal heeft oorspronkelijk samen
met de vroegere Franse Soedan deel
uitgemaakt van de zogenaamde Malife
deratie. Maar het boterde niet tussen
Modiba Kelta van Soedan en tussen
Leopold Senghor, de in Afrika
staat werd en de ander premier. Zo
lang ook Mamadoe zich aan de demo
cratische spelregels zou houden, die de
belangrijkste maatstaf zijn voor hot op
treden von Leopold Songhor,
-j - -- -•• "Iets aan de hand zijn en was een voor-
vloednjke Senegalese leider. Dit leidde spoedige ontwikkeling in Senegal verze-
er enkele jaren geleden toe, dat Modibakerd. Toen Mamadoe Dia dit niet lan-
aitnf w va,L Senghor en ?er wenste te doen. nadat zijn Russische
diens medestanders te ontdoen door mid- reis tot hervormingen naar communis-
staatsgreep, die wanneer j tisch voorbeeld had geleid, konden de
de Soedanezen.
Het i
- Leopold Songhori
WOORDEN
i'ü>" 'd'ï.' eZ>"lïa7k ta™hrt Wïïlf™ «leSntïr i?e£fi°rrnIamD'dl.hh°e'!
de w.rdm al, ondeueend. Jon- f^d.®«rtSldi"
[partij wil er ook wel in bij de massa,
die min of meer naar onafhankelijkheid
heeft verlangd en zich eensgezind
schaart achter de leiders, die haar ten
slotte hebben weten te verwezenlijken.
Maar deze eensgezindheid gaat In de
loop van de jaren teloor en er vindt
dan een hergroepering plaats, die of
door meningsverschillen tussen leiding
gevende figuren, of door verschillerele
groeperingen wordt bevorderd. Zo Is het
ook bi Senegal gebeurd, waar de Een
heidspartij vrijwel alle setels heeft.
GELEERD
H a mede was de Malifederntie
de baan. Aanvankelijk slaagde Modiba
Keita er heel slecht in, zijn nederlaag
te verwerken. HIJ probeerde president
De Gaulle in te schakelen om Songhor
te dwingen (met financiële en economi
sche middelen) de Malifederatie nieuw
leven in te blazfen. Dat is hem echter
niet gelukt. De Gaulle heeft de tegen-
Slag. die het uiteenvallen van twee op
elkaar aangewezen gebieden, aanvaard,
hoewel hij het risico liep. dat Modtba
Keita hem dit zo kwalijk zou nemen, dat
hij het voorbeeld zou gaan volgen van
SPLITSING
Kennedy en Macmillan bijeen
Prins Philip van België heeft
met zijn moeder prinses Paola
Kerstfeest gevierd in liet Paleis
Belvedère in Bruss<'l. Voor dit
feest waren ook twintig kinderen
van Brusselse scholen uitgeno
digd. Op de foto zien uie prinses
Paola bij het uitdelen van de ge
schenken.
President Kennedy en premier
Macmillan hebben gisteren tijdens
hun bijeenkomst onder een schit
terende tropische zon de nadruk
gelegd op de nauwe Amerikaans
Britse vriendschap en hun geschil
len opzij gezet. Verwacht wordt,
dat zij in hun besprekingen, die
morgen laat zullen eindigen, ver
schillende zaken zullen bespreken
Of deze hergroepering zal leiden tot zoals een formule voor het beëin
digen van hun geschil over de
Skybolt-raketten en plannen voor
?;ezamenlijke militaire hulp aan
ndia.
SKYBOLT
bijzonder groot is. Dit neemt echter niet
weg, dat er ook In dat land revolutie-
nalre krachten aan het werk zijn, die
vinden, dat alles veel te langzaam gaat,
niets veranderd is, sinds de
enkele jaren tevergeefs hebben ge-
kosten door de Verenigde Staten zou
worden gedragen.
Een andere mogelijkheid zou zijn, dat
de Verenigde Staten Groot-Brittannié
het gebruik van de Hound Dog (deze ra
ket heeft echter een veel korter bereik
dan de Skybolt) of van de Polaris (die
uitsluitend vannf onderzeeboten wordt
afgevuurd) uanbieden.
Macmillan wil, naar verluidt, Kennedy
vragen of een besluit, om de produktie
van de Skybolt al dan niet voort te
zetten, niet op technische gronden moet
zijn gebaseerd. Het Britse bezwaar tegen
de Polaris is, dat de Britse Vulcan-
bommenwerpers zonder de Skybolt-ra-
ket hun waarde verliezen.
Indien Engeland de Polaris-iaket In
plaats van de Skybolt zou ontvangen,
Op voorstel van de Verenigde Staten
lieoft de Politieke commissie ad hoc van
de Algemene Vergadering der Verenigde
Naties' een resolutie aanvaard, waarin
voorgesteld werd, de functie van buiten
gewone V.N.-vertegenwoordiger voor
Hongarije op te heffen. Dit betekent
echter niet dat de Verenigde Naties niet
langer bezorgd zijn omtrent de toestand
daar.
Dit is de afgezette premier Ma
madoe Dia, die (voorlopig althans)
op het verkeerde paard blijkt te
hebben gewed. Senghor was ook
hem met democratische middelen)
de baas.
Sékoe Toeré van Guinee, die zich al in
het begin van Frankrijk had afgewend.
Keita gaf Soedan de naam Mali en zo
kennen wij dit land thans nog. En het
lijkt er op. dat Modiba Keita zich nog
wel eens zal bedenken, voordat hij de
banden met Frankrijk zal loten verslap-!
GEDULD
Of de actie van Mamadoe Dia geïn
spireerd is door Modiba Keita? Wie zal
het zeggen? Er zijn echter andere mo
gelijkheden. De stappen van Mamadoe
Dia kunnen wellicht dezelfde oorsprong
hebben als die van Modiba Keita van
Soedan (thans Mali). En we zien dan.
dat ze zich richten tegen de politieke
denkbeelden van president Leopold Sep-1
ghor en diens aanhangers, die er wes-1
terse denkbeelden op na houden, voor
standers zijn van de vrije economie,
niets voor experimenten voelen en ook
wat de politieke constellatie van het i
land betreft, geen risico's willen lopen
waardoor de vrijheden van het volk in
gevaar kunnen worden gebracht. En dat
is nu juist iets. waar staatslieden-in-op-
komst (als we ze zo maar eens mogen
noemen) geen geduld voor blijken te
hebben.
wacht. Wellicht heeft Mamadoe zich
als voorvechter van deze militante groe
peringen willen opwerpen, in de over
tuiging, Senghor op een goede (of eer
kwade') dag voor een voldongen feit te
kunnen plaatsen.
VERTROUWEN
Het parlement ln zijn huidige samen
stelling staat echter wantrouwend tegen
over de bedoelingen van Mamadoe, het
geen gebleken Is uit de resolute wijze,
waarop de meerderheid hem aan de
kant heeft gezet (overigens op volkomen j Van Amerikaanse zijde weid vernomen
democratische wijze). Thans mag wor-ldat een compromis inzake het Skybolt-
den aangenomen, dat nu de verwar-1 vraagstuk waarschijnlijk is. Volgens de
ring niet zo groot meer Is en Mamadoe ze bron zal Kennedy wellicht voorstellen
door het parlement is weggezonden jdat Groot-Bnttannië een aanzienlijk ge-
leger en politie definitief de zijde van;deelte van de twee miljard dollar, die
de president hebben gekozen, omdat hij nodig zijn voor de voltooiing van het
Leopold Senghor heet en een figuur is, produktiejrogramma van deze raket,
die in zijn land een onbeperkt vertrou-; voor zijn rekening zal nemen, terwijl
wen geniet. het dan overblijvende gedeelte van de
Advertentie
Kennedy zou Macmillan mededelen
dat de Verenigde Staten geen nieuwe
financiële lasten meer op zich zullen
nemen in verband met de vervaardiging
van de Skybolt. Amerika is echter wel
bereid Groot-Brittannië in de gelegen
heid te stellen om te overwegen, of het
zelf in staat is de kosten van verdere
ontwikkeling van deze raket te dragen.
COMPROMIS
Krachtens de Amerikaanse resolutie
wordt de verantwoordelijkheid voor de
Hongaarse kwestie overgedragen van
Leslie Monroe, de huidige buitengc-
e V.N.-vertegenwoordiger, aan de
secretar,s-generaal.
De Amerikaan Rowan sprak woorden
I van grote lof voor Sir Leslie en zei,
I* «-Ï /-»»-* 1 n-»i /-I dat het niet aan z'Jn krachtsinspanning
vjl lCK.Cllla.llQ da' het Hongaarse probleem nog
steeds niet opgelost was. Hij legde de
pende verandering ondergaan, daar
huidige basis, de luchtmacht,
ten worden vervangen door dc
Overstromingen ins'
Het Griekse leger heeft met spoed
tenten en voorraden medicijnen naar de
Westgriekse havenstad Patras gezonden,
waar plotselinge overstromingen 10.000
personen uit hun huizen verdreven.
Hevige regenval die gepaard ging met
een zware storm veroorzaakten de over
stromingen gisteravond. Hevige windvla
gen teisteren zowel Zuid-Italië als Grie
kenland. Er werd overal veel schade
aangericht.
In h^t gebied ro:.d Patraszijn naar
schatting 4.000 gebouwen ondergelopen.
schouders
de Sowjet-
Een door 15 landen ingediende re
solutie waarin er bij Noord-Korea op
aangedrongen wordt de V.N.-voorwaar-
den te aanvaarden voor eenmaking van
Korea is door de politieke commissie
van de Alg. Vergadering met 6511
stenyien en 26 onthoudingen aange
nomen.
„GROOTS"
Mamadoe heeft niet lang geleden een
bezoek aan de Sowjetunie gebracht. Dat
is op zichzelf niets bijzonders, want vrij
wel iedere Afrikaanse politieke leider,
die voor vol aangezien wil worden, moet
een bezoek gebracht hebben aan het land
van de heer Chrocsjtsjef. Zo ook Mama
doe Dia. Wat hij daar allemaal heeft
besproken, weten we niet. Wel is thans
duidelijk geworden, dat hij naar zijn
landje is teruggekeerd met de gedach
te, dat hij daar iets groots zou moeten
verrichten.
En dat zou iets zijn. waar men in
Senegal nog geen idee van had: de vor
ming van coöperaties en meer van der-
gelijke dingen, die er op zichzelf vrij on-
schuldig uitzien, maar die de kenmer
ken van het totalitaire stelsel dragen,
•Is men ze tegen de achtererond gaat
Zien waartegen ze zich afspelen,
Senghor en Dia zijn beiden lid van de
Progressieve Eenheidspartij, die 79 van
de 80 zetels in de Nationale vergadering] De kerstman kocht een
bezet. De twee mannen waren oude, hoeveelheid appels en
Brengt eerste sportshlrt met 70% Ter-
lenka - dus 70 méér plezier en gemak
bij het dragen en wassen!
Na aanvaarding
van resolutie
Portugal heeft er gisteren voor
het eerst mee ingestemd, dat ver
tegenwoordigers van de V.N. An
gola en Mozambique bezoeken
I om met eigen ogen te zien hoe
'de politieke, economische en so
ciale omstandigheden in deze
provincies zijn. Tevens zullen de
V.N.-functionarissen overal vrije
lijk kunnen reizen en met ieder
een mogen praten. Zij kunnen
gaan naar ,,al onze gebieden in
dien zij dat nodig achten".
Dc Portugese afgevaardigde dr.
Vasco Gnrln heeft gisteren dit be
sluit in de algemene vergadering
van de V.N. bekendgemaakt, enke
le minuten nadat een resolutie was
goedgekeurd waarin de Veiligheids
raad werd verzocht „passende
maatregelen" met inbegrip van
sancties tegen Portugal te nemen
om beëindiging van de Portugese
„koloniale oorlog" in Angola af te
dwingen en de onmiddellijke onaf
hankelijkheid van dat gebied te be
werkstelligen.
De stemverhouding was 57 voor. 14 te-
Sen bij 18 onthoudingen. Vertegenwoor-
igers van 21 landen waren afwezig. Tot
de tegenstemmers behoorden Nederland,
de V.S.. Engeland, Frankrijk. Italië. Bel
gië. Luxemburg, Zuid-Afrika, Turkije.
Spanje en Portugal. De indieners waren
onder meer Algerije, Egypte. Ghana,
Guinea, India. Syrië, Tunesië en Zuid-
Slavié. Het Sowjetblok stemde voor.
In de resolutie wordt alle leden ge-
hand kan
houden, in het bijzonder de levering van
wapens.
De Portugese afgevaardigde ging na
de aanvaarding in op een Amerikaans
voorstel, dat V.N.-vertegenwoordigers
Angola en Mozambique zouden bezoe- j
ken. Dr. Garin zei dat de V.N.-vertegen-
woordigers, één voor elk gebied, zou-
den worden toegelaten, opdat daardoor
objectieve, feitelijke en gedetailleerde
rapporten zouden kunnen ontstaan over
de toestand in de overzeese provincies,
gebaseerd op gegevens die zijn verza
meld in de gebieden zelf". Hij protes
teerde krachtig tegen de inhoud en ter
men van de aangenomen resolutie, die
in overeenstemming zouden zijn
de feiten, terwijl bovendien de we
reldorganisatie niet denkt aan sancties
tegen ..werkelijke agressors of tegen
verscheidene landen die geweigerd heb
ben zich aan resoluties te houden".
rig. L. v. d. Plas
serskade en de Pauwmolen ic gele- Z,J" ,d#". fei. -
gen, heeft de laatste tijd nogal wat hêurds^ n 8e"
stof doen opwaaien wegens de vele - - veel
kettingbotsingen. Dat de weg de
grote massa auto's nan thans niet
meer verwerken kan, waardoor in
de spitsuren vaak in file wordt ge-
reden, ia wel de hoofdoorzaak van S5r"n,S™«!
de vele ongevallen Dit man al«. druk oj i.t U»? op «n ,f«d<
meen bekend worden verondersteld.
Derhalve is ook algemeen bekend,
dat dc weg breder moet worden en -
van verlichting moet worden voor- Ujk® tweemaal. Zij kennen de weg als
rekening met het feit. dat het glad i
en zijn remweg langer is geworden?
Houdt hij er dan ook geen rekening
g1-' dc wielen van zijn auto. die
niet t
bij ee
het pedaal op een gladde weg
reeds blokkeren kunnen?
Vele automobilisten, die over Rijks-
berijden die weg dage-
Toch vragen wij ons af. of er ge
durende do huidige toestand nog mo-
om de kettingbotsingen
w, wat belangrijker is.
gelijkheden zijn
te verminderen
letsel te voorkómen.
men do voortuigen
hun broekzak en er is bii droog
geen vuiltje aan de lucht Zij moeten
ij droog weer ook wel eens remmen,
maar hun wagen is prima en hun rem
men zijn best. (Een vertraging van 8
m sec.2 zouden wij als politiemannen
Die bestuurders zijn dus bij droog
weer en bij haas» èlle mogelijke
plotseling opduikende obstakels, in
twee of staat hun auto tijdig tot stilstand te
zijn betrokken, waarna brengen. Dat is het zogenaamde ge-
voel wat een goede bestuurder zijn
voertuig heeft. Hij is er mee samen
gegroeid. Hii weet precies wat hij er
doen. Zo heeft hij dus
lende lading
oorzaak van bot
singen. Het spreekt
vanzelf, dat voer
tuigen waarin zich
gewonden bevin
den, soms bezwaar
lijk van de rijbaan
verwijderd kunnen
Wij willen echter
in onderstaande re
gels de aandacht
vestigen op een
andere oorzaak
van kettingbotsin
gen die wel alge
meen bekend is.
maar waarmede
blijkbaar toch veel
te weinig rekening
wordt gehouden.
Door de grote
dichtheid van het
verkeer op bedoeld
weggedeelte (onge
veer 30.000 auto's
per etmaal!) Is de
tussenruimte In de
file veel te klein. Bi)
tussenruimte Is het vaak
plettende
DE SCHRIJVER
Brigadier L. van der Pla», die
al ruim een kwart eeuw in diens!
is hij de Delfitc politie, waarvan
hel grootste deel bü de verkeers
politie, is 4? jaar en „in het
autovak opgegroeid". H(j is een
\an de mensen, die uit hoofde
van hun functie herhaaldelijk op
directe wyie te maken hebben
met kettingbotsingen op het be
ruchte smalle gedeelte van rijks
weg 13 bü Delft. Brigadier Van
der Plas heeft sieh In bijgaand
artikel hoofdigkelijk bepaald tot
•het geven van enige adviesen,
die hopelük van enig nut kun
nen voor de berijders van
rijksweg 13.
wéér op Rijksweg
13. Plotseling moet
hij krachtig rem
men. Of neen ei
genlijk niet plot
seling. Hij ziet de
stoplichten van
stilstaande 8uto's
voor zich. HU voelt,
dat hij binnen de
afstand, die hem
nog van de stil
staande voorligger
scheidt, zUn auto
best tot stilstand
kan brengen. Hij
haast zich dan ook
niet om met rem
men te beginnen.
HU remt zoals hij
dat op de droge
weg gewoon was
en wat gebeurt
erZijn auto
levert net het rem-
te kleine vermogen, dat hU er van verwacht had.
een matig ZUn auto glUdt met geblokkeerde wie-
lutomobllist niet mogelUk len over het natte wegdek voort Daarbü
is de vertraging, laten wU maar zeggen
4 m/sec. 2 geworden en hU kan met de
opie
zUn voertuig achter een plotseling
stoppende voorganger tot stilstand te
brengen, vooral
stilstaat.
Het verloop van een kettingbotsing is bóts:
dan meestal als volgt: Bij de eerst*
botsing zijn twee of meer wagens be
trokken. Daarachter slagen een 10- of
J - hun voertuig
die als een blok beste wil van de wereld zijn wagen niet
tijdig meer tot stilstand brengen. De
itng is een feit. Bij nat weer zien
ik auto's al remmende een paar
20-tal bestuurders
i die veel te snel het verminderde remvermogen va»
nis én regen *moet In het algemeen
en op Rijksweg 13 in het bijzonder het
sein zijn, om niet sneller te rijden dan
70 km per uur en teer scherp op te
letten. Meerdere bestuurders verzeker
den ons, dat zij dc stilstaande auto's
3 of meer auto's bescha- heel goed en tijdig hadden waargeno
men en dat zij daardoor de overtui
ging hadden, dat zij gemakkelijk tijdig
tot stilstand zouden kunnen komen.
mende met een daverende klap op de
dicht achter elkander staande auto's.
Dc eerst aangereden auto wordt naar
voren gestoten. Die stoot weer tegen
de daarvoor staande enz. Zo word*
digd.
Wij zien in de regel, dat bij
kettingbotsing waarbij b.v. 20 auto':
zijn betrokken, 4 of 5 bestuurders ziin Toen zij gingen
- Ji- *-* Stil- ----••
i te wijzen, die niet tijdig tot
kwamen zij
ot de ontdekking, dat de auto met ge
stand konden komen. Het is dus niet blokkeerde wielen doorgleed alt een
zo, dat die 20 auto's als één ketting-
reactie alle achter elkander in één
grote aanri'
komen. Er
gere tijdsruimte tussen de (op zich
zelf staande) botsingen.
Over het tijdstip waarop en de weers
omstandigheden waaronder de onge
vallen m het algemeen en de ketting
botsingen in het bijzonder op het be-
Men dient goed te weten dat een
wiel dat geremd wordt en nog blijft
draaien ook op een natte weg een be
hoorlijke remmende werking geeft. Een
geblokkeerd wiel heeft daaraantegen
- J' OP bet D«- een belangrijk geringere remwerking.
ruchte Rijksweggedeelte plaats hebben. Men dient onder natte omstandigheden
g. cadansremming met stoten
zouden wij het volgende willen opmer-
Dat regen bij duisterenis de ongeval
len mede kunnen veroorzaken, is al
gemeen bekend. Immers het effect van
de koplichten is dan belangrijk min
der. terwijl bovendien het zicht door
beslagen ruiten wordt verminderd. Ook ni,
is algemeen bekend, dat het tijdstip aut0
waarop de regen valt een belangrnke
rol speelt Het laagje rubber en olie.
dat na enige tijd van droog weer op
het wegdek aanwezig is, wordt, wan-
vrienden en werkten politiek s.
danks het feit dat hun politieke opvat
tingen soms uit elkaar liepen. Daarom
was het een gelukkige oplossing, dat
één van hen president van de jonge
Russen namen 2
kernproeven
De Amerikaanse commissie voor
atoomenergie heeft meegedeeld, dat dc
Sowjetunie gisteren twee kernproeven in
de dampkring heeft genom.-ii
In de korte mededeling ier commissie
werd gezegd, dat de proeven van mid
delmatige sterkte waren met een ex
plosief equivalent van tussen 20.000 en
1-000.000 ton t.n.t.
tortelen en zijn gasten
verorberden ze met
smaak. Die gasten waren
elf paarden, die in De
troit vuilniswagens trek
ken. Zij verschenen op
het jaarlijkse kerstfeest
van dc dierenbescherming
van Michigan. „Jaren ge
leden", zo mijmerde de
directeur, „zouden er ze
ker 100 paarden zijn ge
weest."
I President Ben Zvi van
Israël heeft geëist het
salaris, dat voor hem in
het komende begrotings
jaar is uitgetrokken, tot
een derde terug te bren
gen. De president heeft
een reis door Afrika ge
maakt en tijdens zijn
afwezigheid heeft de fi
nanciële commissie van
het parlement zijn salaris
van 450 op 1500 Israëli
sche ponden gebracht.
Prins William Glouces
ter, een volle neef van
koningin Elisabeth, is gis
teren 21 jaar geworden-
Bij zijn vrienden staat hij
bekend als ..handsome
Billy" en hij wordt be
schouwd als de grootste
persoonlijkheid onder de
Britse prinsen, en een van
de beste huwelijkskandi
daten onder de jonge
mannen. Hij ls ook dc
meest democratische dei-
Britse prinsen en heeft
gevoel voor humor. Hij
neemt zichzelf niet au se-
rieux. houdt van jazz
muziek en van snelle wa
gens.
B Monniken van het be
faamde klooster van St-
Bernard in Zwitserland
zijn gisteren bij het aan
breken van de dag op ski's
vertrokken om mee te
helpen bij de speurtocht
naar een eenmotorig
spurtvliegtuig, dat reeds
enige dagen wordt ver
mist. Op het moment van
de verdwijning heerste er
een sneeuwstorm boven
de Alpen.
Vele schepen zijn giste
ren in het Suez-kanaal op
gehouden wegens een
vige zandstorm die het
zicht tot nul reduceerde.
De autoriteiten maakten
bekend, dat zowel de ha
ven van Port-Sald als die
van Suez voor de scheep
vaart zijn gesloten.
De kudde rendieren die
op 12 september onder de
hoede van een aantal Lap-
penfamilies in ons land is
aangekomen, is gisteren
door de fabriek in Gennep
die de Lappen had uitge
nodigd, aan Ouwehands
Dierenpark in Rhenen
overgedragen.
te passen. Men bereikt dan nl. veel
méér effect, dan wanneer men het
ren^iednal krampachtig Ingedrukt
Wij hadden het hiervoor over scherp
opletten.
Als het buiten regent en het in de
de radio speelt, lekker
warm is, wie denkt er dan aan een
dodelijke botsing? En tóch is din het
droog weer op geVaar het grootst, als de aandacht
verslapt is. Als politiemannen uitruk-
Rijksweg. omdat er
aardlagen bevinden. In de Europese kan het al haast niet. En wat let e
mijnbouw wordt in het algemeen een nog wat méér bulsen ln de grond
temperatuurstijging aangenomen van steken en de capaciteit van de centi
1* C per 30 meter, wat dus wil zeg- le op te voeren tot het 10, 100 of ev<
gen dat de temperatuur steeds met tuecl lDOO-voudlge?
1* stijgt bij elke 30 meter die
Het plan Is aardig, maar de prak-
geldigheid heeft, want ln het San Jao- omdraai
quindal In de Verenigde Staten werd Want In
op een diepte van 830 m een tempe- Pechelbrunn, heeft
ratuur van ruim 01* C gemeten, die richt om een begin
op bijna 4600 m tot 131* opliep,
i kunnen worden.
In de Elsas, ln de buurt van
i boringen ver-
uitvoering aan
deze plannen te geven. Zo gemakke-
dlt traject een tempera- lijk als het ons toeschijnt, blijkt het
tuurstljging van 1* per ruim 90 m niet te zijn want hoe ter wereld krijgt
plaats vond. Op an- men een buis
dere plaatsen kan
dc geothermische
gradiënt zoals
dit met een geleerd
woord heet weer
aanzienlijk hogere
waarden bereiken
dan het zojuist ge
noemde gemiddelde
TOCH IS
HET ZO!
i 1* per 1
Maar goed.
om gaat is het niet te miskennen feit
dat het op grote diepte onder dc
korst geweldig warm is, zo war
water gemakkelijk
en in stoom overgaat. De Franse in
genieur Claude heeft op een diepti
van 4000 m In de Elzas een tempera-
gemeten
4 km lengte de grond
In? BU het boren
naar petroleum
waarmee men in de
Elzaa eveneens er
varing heeft Is
geblgken, dat voor
een boorput die be
neden een diameter
t heb-
alwe
niet
eigenlijk ben, aan het oppervlak vs
arde begonnen moet worden mei
ird- een boorput die veie malen die mid-
dal dcllijn heeft. Telkens sluiten de be
de kook komt kledlngsbuizen van zo'n put op on
overkomelijke weerstanden, zodat zij
niet dieper willen zakken en de enige
oplossing bestaat dan In het aanbren-
)*C (dat klopt gen van een iets nauwere buis, enz.
geothermische Het eindresultaat is ten slotte een te-
heeft het plan geopperd Icscoopachtlg buizensysteem, dat van
die diepte te boven erg breed ls en beneden in een
het als stoom smalle buis van 20 cm eindigt. Met
behulp van dc tegenwoordige techni
sche middelen Is dit wel uitvoerbaar,
maar het is de vraag of het econo
misch verantwoord is. En Juist daar
voor dient deze proef In de Elzas.
En weet u dat in Larderello de
energie zó maar uit de grond spuit?
(Nadruk verboden).
Daarover een volgende keer!
gradiënt)
door een buis
laten zakken.
weer naar boven komt. Hij heeft be
rekend dat door een buis met een
middellijn van slechts 20 cm onge
veer 60 kg stoom per seconde naar
boven zou worden gedreven, met wei
ke energie een electrische centrale
van 165.000 kilowatt in bedrijf kan
worden gesteld. Een electrische cen
trale die permanent zou kunnen draai-
ook te gek zijn zult
gen. Inderdaad, maar dan zeggen wij.
dat er dus ook verschil is in de mate
van oplettendheid tussen de politieman
en de man die de aanrijding veroor
zaakte. omdat de laatste het obsta
kel niet of te laat zag. of er althans
geen rekening mee hield.
Mocht u ooit op Rijksweg 13 moeten
stoppen op de rijbaan, stop dan niet
te dicht op uw voorganger, trek de
handrem aan of houd de voetrem in
getrapt. U voorkomt daarmede ln het
algemeen, dat uw auto bij een botsing
vooruit wordt geduwd.
Let bij het remmen en direct na het
stilstaan goed op het achteropkomende
verkeer, opdat u er op voorbereid bent.
de klap op te vangen van de „aebter-
opkomcr", Meermalen hebben wij ge
zien, dat een Inzittende van een auto,
die van achteren werd aangereden,
een nekwervelfractuur opliep. Ziet u ln
de spiegel, dat een ..achteropkomer"
u dreigt aan te rijden, span dan uw
spieren en buig het hoofd op de borst.
U voorkomt hiermede ln de meeste ge
vallen wervel-letsel.
WIJ zaren kort geleden, dat een au
tomobilist. die ln de file waa gestopt
en ontspannen achter het stuur zat.
van achteren 'een betrekkelijk zwakke
duw kreeg. De man bekwam daardoor
echter toch letsel aan een nekwervel.
WIJ merken hierbij op, dat een veillg-
heldsgordel, bij een botsing veroorzaakt
door een „achteropkomer", de aange-
redene vrHwel niet beschermt tegen
wervel-letsel.
Wij hopui met dit stukje een steen
tje te hebben bijgedragen ter bevorde
ring van de veiligheid op Rijksweg 13.
Degene die onverhoopt bij een kleine
aanrijding op die weg betrokken mocht
worden, adviseren wij met klem, zijn
auto niet op de rijbaan te laten staan,
maar deze onmiddellijk daarvan te ver«
wijderen. HIJ voorkomt daardoor zeer
waarschijnlijk ernstiger gevolgen.
Kinderen gedood bij
granaatexplosie
Twaalf leerlingen van een dorpsschool
te Cam Ha. in het midden van Zuid-
Vietnam, zijn om het leven gekomen
door het ontploffen van een granaat di^
één van hen in de omgeving had gevon
den. Zes kinderen werden gewond,