IKcutuc ^ciiisrlje (üournnt
MARINER II VERSPIEDDE VENUS
Commentaar
Verreweg prachtigste ruimteprestatie
Mona Lisa in luxe hut naar V.S.
Bevelen van aarde
werden opgevolgd
Salarisverhoging en
meer vakantie
Vakbonden
zijn tevreden
Navo-strijdkrachten zijn
sterk onderbezet
ZATERDAG 1 DECEMBER 1962
KANTOREN: Steenstraat 37.
TELEFOON: alle afdelingen 31441.
KLACHTENDIENST: bezorging 1819 u
ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter.
Familieberichten 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting).
POSTREKENING: 58936.
ABONNEMENTEN: 8.25 per kwartaal;
2,80 per maand; 0,65 per week.
Drieënveertigste jaargang no. 12659
Directeur: P. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
CHR1STELIJK-ISATIONAAL DAGBLAD
„SttntvastJri) is ffecblmti
m§B b<rl ia U§|e tspttf
Huisvrouw
PRIJSBLIND?
Zie pagina 7
„Veruit de prachtigste ruimteprestatie", zo heeft Sir Bernard Lovell,
de directeur van het Britse observatorium Jodrell Bank het Amerikaanse
schot op de planeet Venus met de Mariner II genoemd. De Amerikanen
hebben vrijdag weer door diverse ruimtevaartprojecten met grote duide
lijkheid hun vorderingen op dit gebied aan de wereld getoond.
De Mariner II begon gegevens
over Venus naar de stations op
aarde te zenden.
De „Relay", de tweede communi
catie-satelliet en opvolger van de
„Telstar" werd met succes ge
lanceerd en kaatste reeds seinen
naar luisterposten terug.
En dan was er nog de geslaagde
ballonvaart van twee Amerika-
Vieuws in
één oogopslag
Het Amerikaanse schot
op de planeet Venus met
de Mariner II is een groot
succes geworden voor de
wetenschap. Toen 't ruim
teschip op een afstand van
57 miljoen kilometer van
de aarde verwijderd was,
kwamen de gegevens over
Venus door. De verwer
king van de gegevens zal
zeker een maand tijd vra
gen.
De bondgenoten van de
Ver. Staten in Europa zul
len hun conventionele
strijdkrachten moeten ver
sterken en meer mensen
onder de wapenen moeten
brengen. Dit is een van de
wensen die op de NAVO-
conferentie in Parijs zijn
geuit. De huidige kracht
van de Europese legers is
ontoeerikend om een Rus
sische aanval te weerstaan
zonder gebruik te maken
van kernwapens.
De assistent-landbouw-
ataché van de V.S. in Rus
land, Carlson, die met een
Russische spion zou heb
ben samengewerkt, heeft
gisteren de Sowjetunie
verlaten. Inmiddels zijn
nog drie Amerikanen uit
de Sowjetunie uitgewezen.
Ook zij zouden zich aan
spionage hebben schuldig
gemaakt.
Vier van dezeven Pa
poea's die met de Neder
landse reegring willen
spreken over vervroegde
overdracht van Nieuw-
Guinea aan Indonesië heb
ben gisteren op Schiphol
de pers voor niets laten
wachten. De delegatie zou
een officiële verklaring
voor minister-president De
Quay bij zich hebben.
Bij vier vliegongelukken
is een nog onbekend aan
tal mensen om het leven
gekomen. In Brazilië is 'n
Constellation neergestort
waarbij vermoedelijk vijf
tig mensen zijn omgeko
men. In Groenland wordt
een Amerikaanse straalja
ger vermist en een heli
kopter die op zoek was
naar het toestel, en ten
slotte is ap een stad in
Californië een toestel neer
gestort op een blok wo
ningen.
President Kennedy heeft
gisteravond verklaard, dat
de Verenigde Staten het
op economisch gebied veel
beter moeten gaan doen
dan in de afgelopen vijf en
een half jaar. Er moet be
lasting-verlaging voor de
lagere en de hogere groe
pen komen om de investe
ringen aan te moedigen.
Verbeteringen voor ambtenaren
(Van onze soc.-econ. redactie)
In de centrale commissie voor ge
organiseerd overleg in ambtenaren
zaken is gistere» volledige overeen
stemming bereikt tussen de verte
genwoordigers van de regering
de organisaties van overheidsperso
neel over de salarissen voor de amb
tenaren.
f In de eerste plaats gaan de ambte
narensalarissen per 1 januari a.s. mei
2% procent omhoog, omdat de ambtena
ren over 1962 met dit percentage bene
den de trend van het bedrijfsleven ge
bleven zijn. (Een uitkering ineens over
1962 voor de gederfde salarisverhoging
gedurende dit jaar werd reeds eerder
overeengekomen)
0 In de tweede plaats worden de
kanties voor de ambtenaren in 1963 met
twee dagen verlengd. Zelfs heeft minis
ter Toxopeus bepaald, dat in de thans
lopende maand december 1962 nog twee
extra vakantiedagen over dit jaar zui
len worden toegekend.
In de derde plaats krijgen de ambte
naren per 1 januari a.s. nog twee pro
cent' loonsverhoging, omdat verwacht
wordt dat het bedrijfsleven in 1963 ge
middeld tenminste een loonsverhoging
van dit percentage zal genieten. Mocht
achteraf blijken, dat in het bedrijfsle
ven de lonen en salarissen gemiddeld
met meer dan twee procent zijn ver
hoogd, dan zullen zo vroeg mogelijk in
het eerste halfjaar van 1963 de ambte
naren alsnog dit ongunstige verschil
met terugwerkende kracht tot 1 januari
1963 aan hun lonen en salarissen toege
voegd krijgen. In eerste instantie stij
gen de lonen en salarissen van de amb
tenaren op 1 januari a.s. in totaal dus
met procent.
Voor de maandloners geldt ten slotte
nog een gedifferentieerde salarisverho
ging, die varieert van twee tot tien pro
cent en waarvan de ambtenaren meei
profiteren naarmate zij in een hogere
rang zijn ingedeeld. Voor de maandlo
ners bedraagt de salarisverhoging dus
tenminste twee procent meer dan de
reeds genoemde 4],A procent, afgezien nog
van de compensatie voor de hogere
AOW-premie
Al deze verbeteringen gelden voor het
gehele overheidspersoneel, zowel voor de
ambtenaren van rijk, provincie en ge
meente als voor het onderwijzend perso
neel, de politie en waarschijnlijk ook het
militair personeel. Volgens een ruwe
schatting mag aangenomen worden, dat
de totaliteit van de salarisverbeteringen
voor de ambtenaren het volgend jaar
circa 250 miljoen gulden zal gaan kosten.
Voor de vaklieden geldt voor de hoog
te van de loonsverhoging een vloei-, die
I Kerstviering van
Koninklijk gezin
niet voor radio
uitzending van een repori
I T»n de Jaarlijkse Kerstviering
I het Koninklijk gezin met het ge-
Zï®enlijk Hofpersoneel, die op 20
i 'kwmber door de NCRV-radio zou
I Worden verzorgd, zal niet door-
5**n. H. M. de Koningin heeft de
Wens te kenneD gegeven om deze
Kerstviering op Palels Het Loo in
Tcrband met het heengaan van
koningin Wilhelmina in strikt be-
'kten kring te houden.
Be j aarden tehuizen
niet aan <rrote weg
De Nederlandse Vereniging Bescher
ming Voetgangers heeft in een request
de minister van volkshuisvesting en
bouwnijverheid verzocht de bouw van
bejaardentehuizen langs wegen, waar
«net hogere snelheid dan 50 kilometer
wordt gereden, zo veel mogelijk tegen :e
De vereniging zegt dat de bejaarden,
die verblijf houden in langs grote ver
keerswegen gelegen bejaardentehuizen,
in verband met het voor hen gevaarlijke
verkeer, hun tehuizen niet meer durven
waarbij medebewoners betrokken zijn.
BANANEN
het maximum a
gebonden i:
groep vier.
0 Per 1 januari zullen de salarisver
beteringen voor de ambtenaren ook ver
werkt worden in de kinderbijslagen. De
ze zullen naar verhouding eenzelfde ver
hoging ondergaan.
0 Voorts zal nog een procent loon ex
tra worden betaald ter compensatie van
de stijging van de AOW-premie even
eens met ingang van 1 januari a.s.
Het hoofdbestuur van de Ned. Chr,
Bond van Overheidspersoneel verklaarde
tevreden te zijn met het bereikte resul
taat. Vooral ook heeft men er waarde
ring voor, dat nog deze maand het over
leg kon worden afgesloten en dus op
1 januari onmiddellijk de reële lonen
zullen worden uitbetaald, zonder dat
met voorschotten behoeft te worden ge
werkt. Van de vijf centrales van over
heidspersoneel hebben vier ingestemd
met het bereikte akkoord. Alleen de so
cialistisch georiënteerde A.C.O.P. heeft
zich van het resultaat gedistantieerd.
De gesprekken binnen het overleg
óver het waardevast maken van de pen
sioenen droegen nog slechts een ver
kennend karakter. Deze gesprekken zul
len dan ook nog worden voortgezet.
Slachtoffer van duistere machten
'werd dit jongetje uit Broenei op
Borneo, waar opstandige elemen
ten met de Engelsen in gevecht
zijn. Op het vliegveld van Singa
pore wordt de jongen als eerste
van een groep vluchtelingen in
veiligheid gebracht. In de inzet
Jean Geott uit Glasgoro,
die door haar heldhaftig
gedrag de „Florence Nightingale
van Seria" wordt genoemd. Jean
moest de rebellerende soldaten
verplegen. Zij deed dit echter
eerst nadat haar landgenoten, die
als gijzelaars werden gebruikt, in
vrijheid waren gesteld.
nen boven de woestijn van New
Mexico naar de „rand van de
ruimte". Zij bereikten een hoog
te van 24.8 km.
Het ruimtevaartuig Mariner II be
vond zich op de onvoorstelbare af
stand van 57 miljoen kilometer, toen
voor de geleerden de spanning van
de laatste weken werd gebroken: de
immense ruimte-distantie was over
brugd, want de „bevelen", die van de
aarde naar de satelliet waren gezon
den, werden door de apparatuur van
de Mariner II opgevolgd. Aanvan
kelijk dreigde dat contact maken te
mislukken, maar een nieuwe poging
van de mensen van het Observatorium
van Goldstone in Californië slaagde.
Om 14.35 uur Nederlandse tijd werd
vrijdagmiddag het waarnemingsin
strumentarium ingeschakeld.
De Mariner II had de ogen geopend en
zou wellicht in staat zijn de mensheid
datgene te onthullen wat achter de mys
terieuze nevelen van de planeet Venus
schuilgaat.
Het Nationale Bureau voor Ruimte
vaart (Nasa) maakte het belangrijke
bericht over het contact krijgen be
kend. Het met goud en zilver beklede
ruimtevaartuig bevestigde binnen zes
en een halve minuut de ontvangst van
het „bevel". Twee instrumenten, zgn.
„radio-meters" traden in werking om
gedurende 42 minuten de oppervlakte
en de dampkring van Venus af te
Met een snelheid van 24.000 kilometer
per uur raasde het ruimteschip steeds
meer in de richting van Venus, welke
planeet tot op 34.000 kilometer zou wor
den genaderd en dan gepasseerd.
Op 27 augustus verliet de '.Mariner II
na een succesvolle lancering op Cape
Canaveral de aarde voor de gigantische
ruimtereis.
De signalen, die uit het vaartuig
den uitgezonden, werden op de luister
posten opgenomen, om daarna uitvoerig
te worden bestudeerd. Dat gebeurde
alleeen op de Amerikaanse stations, maar
ook het befaamde Jodrell Bank in Enge
land nam daaraan met de radio-tele
scoop deel Sir Bernard Lovell, de di
recteur van het Britse observatorium,
die zich in zo lovende bewoordingen
de Amerikaanse prestatie uitliet,
heeft verklaard, dat op Jodrell Bank al
acht kilometer geluidsband met signalen
van de Mariner II gedurende de laatste
dagen konden worden opgenomen.
Dit waren dus de normale seinen, die
de Mariner II steeds liet horen.
(Zie voorts pagina 9)
Gemeenten krijgen f 1
per rabies-inenting
De regering heeft alsnog besloten, dat
lan de gemeenten uit 's rijks kas een
goeding zal worden toegekend van
gulden per ingeente hond of kat.
tt de vele successen van de Amerikaanse ruimtevaart is de
communicatiesatelliet Relay, die de Telstar in de ruimte is
gevolgd en gebruikt zal worden voor verschillende programma's.
Reeds kaatste de Relay de eerste seinen naar de aarde terug.
Wensen op Parijse con ferentie
Het is dringend noodzakelijk dat
Amerikas bondgenoten in Europa huD
conventionele strijdkrachten verster
ken en meer mensen onder de wape
nen brengen. Dat heeft de Amerikaan
se minister van defensie MacNamar3
gisteren gezegd op de NAVO-confe-
rentie in Parijs. Voordien had gene
raal Norstad gezegd, dat de huidige
sterkte van de conventionele strijd
krachten zodanig is, dat het uiterst
moeilijk zal zijn een niet eens zo heel
sterke aanval van de Russen af te
slaan zonder gebruik te maken van
kernwapens.
Van Amerikaanse zijde werd er
meermalen op gewezen, dat men nog
steeds zes divisies verwijderd is van
het streefgetal van dertig dat jaren
geleden werd vastgesteld.
De "behandeling van de militaire kwes
ties, die langer duurden dan men had
voorzien, werd in de loop van de mid
dag gevolgd door een volgende agenda
punt: de regionale politieke kwesties
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken, Rusk, heeft bij de behan
deling van de militaire kwesties gezegd,
dat de Amerikaanse regering welwillend
zal staan tegenover een multilateral»
NAVO-atoommacht. indien de Eu ropes*
landen een dergelijke macht willen
Maar dan zullen de Europeanen het er
over eens moeten zijn, hoe de controle
geregeld moet worden en bovendien zul
len zij hun aandeel in de kosten van deze
strijdmacht, waaraan dan ook Amerika
nen zullen deelnemen, moeten betalen.
De Amerikaanse regering stelt zich vooi.
dat het een zeestrijdmacht zal wórden-
Minister MaoNamara heeft er in alio
verklaring op gewezen, dat de bondge
noten van Amerika in Europa een steeds
afnemend percentage van het bruto na
tionaal produkt aan defensie besteden.
Kritisch geluid
De Nederlandse minister van defensie
tr. S. H. Visser, behoorde, zo werd ver
nomen tot degenen die, wat deze op
merking van de Amerikaanse minlstei
betreft, een kritisch geluid liet horen.
Hij had aanmerkingen op de verdeel
sleutels en wees daarbij op de verschil
lende begrotingsstelsels in de diverse
landen.
Voor vervolg zie pagina 9
Voor het Europese gerechtshof in Lu
xemburg hebben gistermiddag in een
plechtige bijeenkomst twee nieuwe leden
van de Hoge autoriteit van de Europese
gemeenschap voor kolen en staal de eed
afgelegd, die noodzakelijk is voor het
aanvaarden van hun functie. Het waren
de Nederlander J. Linthorst-Homan en
de Westduitser K. M. Hettiage.
F)E NEDERLANDSE veehouders hebben
geen best najaar achter de rug. De
rundveeprijzen zijn de afgelopen maan
dag gedaald tot een niveau, dat na de
oorlog nog niet zo laag is geweest Be
tekende dit voor de veehouders een scha
depost, voor de Nederlandse consument
hield dit een extra voordeeltje in, want
de prijzen voor rundvlees in de slagerijen
konden nu ook lager zijn dan gewoonlijk.
Lang niet alle consumenten zijn er echter
van overtuigd van dit voordeel te hebben
geprofiteerd. Naar veler mening zijn de
prijzen in vele slagerijen niet of maar
zeer weinig verlaagd. De conclusie zou
hieraan verbonden kunnen worden, dat
de slagers van de gelegenheid gebruik ge
maakt hebben om een extra grote winst
te incasseren.
Het lijkt ons, dat hiermee echter al te
gemakkelijk heengestapt wordt over be
langrijke bijkomstige factoren en dat met
deze redenering vele slagers onrecht wordt
aangedaan.
Slechts enkele percenten van het aange
voerde vee blijken van bijzonder goede
kwaliteit te zijn. De betere vleessoorten
blijven daarmee aan de dure kant en al
leen bij de mindere soorten zou sprake
kunnen zijn van extra lage prijzen.
Evenmin moet over het hoofd gezien wor
den dat de slagers evenals alle middenstan
ders met een aantal vaste bedrijfskosten
hebben te maken en de verkoopprijs dus
niet uitsluitend bepaald wordt door de
prijs waarvoor de boer of de grossier het
vee verkoopt.
Eerlijkheidshalve moet ook erkend wor
den, dat in de slagerijen steeds gestreefd
wordt naar een gelijkmatig prijsbeleid.
Prijsverhogingen op de veemarkten wor
den slechts traag en ook niet volledig in
de consumentenprijs doorberekend en
evenmin kan men daarom vragen, dat
prijsverlagingen wel onmiddellijk en vol
ledig aan de consument ten goede komen.
Overigens kan het geen kwaad, dat regel
matig bepaalde prijzen eens kritisch be
keken worden. Is het loon, dat de arbei
der wekelijks in zijn loonzakje ontvangt,
belangrijk, even belangrijk is het prijs
niveau, dat bepaalt hoeveel voor dat we
kelijkse inkomen gekocht kan worden.
Dat ditmaal het Consumenten Contact Or
gaan ongerustheid heeft uitgesproken over
de prijsstelling voor vlees, vinden wij
daarom geen ongezond verschijnsel. Deze
onrust kan misschien zelfs veel goeds uit
werken, wanneer men bedenkt, dat bij het
Consumenten Contact Orgaan de Neder
landse Verbruikscoöperaties zijn aangeslo
ten. Deze coöperaties exploiteren ook de
vleesverkoop aan de «onsument, het C.C.O.
kan dus dicht by huis blijven om na te
gaan of de prijsvorming voor vlees de
laatste tijd wel volledig de toets van de
kritiek heeft kunnen doorstaan.
Met belangstelling zien we daarom uit
naar nadere mededelingen van de zijde
van dit orgaan.
fen wij over de oceaan een krachtige
westelijke luchtstroom aan, die zachte
lucht tot diep in Europa blaast. Ooft
hier in het Westen lagen de tempera»
turen vanmorgen bij negen graden Cel
sius. Een nieuwe depressie breidt zich
snel met enkele regenfronten naar de
Noordzee uit. In de komende 24 uur is
opnieuw regen te verwachten en langs
de kust een stormachtige zuidwesten-
u'ind. De temperatuur blijft aan de hoge
kant en de vorst die gistermorgen nog
voorkwam, wordt vrij snel in de richtinp
van Rusland verdreven. Bijzonder koud
bleef het gisteren nog in Finland en Nrd.-
Zweden, waar het midden op de dag nog
25 graden vroor.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Aanvankelijk zwaar bewolkt, met nu
en dan regen, enige stijging van tempe
ratuur. Tot hard of stormachtig toene
mende wind, tussen zuidwest en west.
Later verspreide opklaringen, maar ook
enkele buien. Tijdelijk tot stormachtige,
aan de kust mogelijk tot zware storm
toenemende wind tussen west en noord
west.
Zondag 16 december, zon op 8 u. 42,
onder 16.29; maan op 22.09, onder 12.19.
Maandag 17 december, zon op 8 u. 43.
onder 16.29: maan op 23.16. onder 12.43.
Dinsdag 18 december laatste kwartier.
tendens: stijging
HOOGWATER SCHEVENINGEN
16 december: 6.20 vun.; 18.43 n.m.
17 december: 7.04 v.m.; 19.28 n m,
HEI WEER UN EUROPA
Rapporten hedenmorgen zeven uur
TVTA ccn voorspoedige reis
over de jjsgladde wegen
van Parijs naar Le Havre is de
IVIona Lisa, het wereldberoem
de schilderij van Leonardo da
Vinei, vrijdag haar reis naar
de Verenigde Staten begonnen.
De „Mona Lisa" heeft het Pa-
rtjse Louvre verlaten en zal
drie weken in Washington ten
toongesteld worden.
In een kleine vrachtwagen,
met een politic-escorte van
zes motorrijders en verpakt ln
een aluminimum hoes (tegeu
schokken, vocht en tempera
tuurschommelingen) werd het
befaamde portret van de vrouw
met de mysterieuze glimlacht
naar de kade in Le Havre ge
reden. Bij de havenloods stel
den politiemannen zich op. om
aieuwsgierigen op een afstand
te houden, toen het kostbare
werk aan boord van de .France'
werd gebracht, door vier spe
ciaal voor dit werk aangewe
zen bootwerkers. Kapitein
Georges Croiselle van de
..France" nam de „Mona Lisa"
persoonlijk in ontvangst. „Het
is een grote eer deze dame aaD
boord te hebben", zei hij. Het
schilderstuk Is opgeborgen Id
een luxe hut. zo dicht mogelijk
bü het midden van het schip,
om de beweging op zee gering
te houden.
In de aluminiumhoes, die
twee dagen in het Louvre, naast
„Mona Lisa" stond om dezelfde
temperatuur en vochtigheid
aan te nemen, zit ook nog het
stuk kogelvrij glas, waardoor
de beminde madonna be-
cchermd wordt tegen vandalen,
die haar nujelijk zouden wil
len verwoesten.
Het transport naar het schip
geschiedde onder de grootste
geheimhouding. Aan de kade
kregen persfotografen toestem
ming om het aluminium ln ne
gatief in hun toestellen te van
gen. Maar dat was alles.
President Kennedy zelf heeft
de Franse regering bedankt
voor de bereidwilligheid om de
altijd zo honkvaste „Mona
Lisa" voor drie weken op reis
te laten gaan. Ze is dus nu
onderweg, maar in haar luxe
hut heeft zij het toch verre
van gemakkelijk, want ze
staat verticaal aan het bed in
de kabine vastgesjord.
gh. be\
regc
gli. be\
Grenoble gh.
