DE DOKTER aan 'f woord
KIJK
DAT
IS
EEN
LEUK
IDEE!
nieuwe
Afrikanisatie wil
benadering christendom
Kerk van Berlijn staat
voor bisschopskeuze
Minister Cals: in 1963
150 miljoen voor w.o.
Een ivoord voor vandaag
In 1964 nieuw congres
van ..De Achttien"
U proeft
de moutwijn
2
DINSDAG 4 DECEMBER 1962
4XDERZIJDS
ISRAËL EN HET CHRISTENDOM
Dc bekende vrijzinnige predi
kant dr. A. de Wilde, te Zaan
dijk. geeft m ..Kerk en Wereld",
het weekblad voor vrijzinnig pro
testanten. in een artikel ,Jiet
raadsel Israël" zijn visie op de
toekomst van dat land. Hij
vraagt zich cmder meer af of het
integrale orthodoxe Jodendom
kan standhouden. Men kan het
Nieuiue Testament niet over het
hoofd zien. Dr. De Wilde ver
volgt:
TvriJ geloven dat wat in Jezus door-
W gebroken is in deze wereld,
door zal gaan. En wij hopen dat
het ook Israël zal winnen. We ho
pen. dat hij tenslotte ook Israël zal
winnen. De apostel Paulus heeft in
de beroemde doch nauwelijks be
kende hoofdstukken 9-11 van zijn
brief aan de Romeinen zijn visie
zegeven op de toekomst van Israël.
Als historisch geschoolde bijbelle
zers zijn wij niet a priori bereid
deze beschouwingen van Paulus let
terlijk op te vatten. Maar zou het
niet kunnen zijn dat wij a poste
riori, d.w.z. na in ogenschouw ge
nomen te hebben de geschiedenis
van de christelijke kerk en de his
torie van het volk Israël tot op he
den, aan Paulus steeds meer cre-
diet zouden gaan geven? En dan
ook naar de letter van zijn beschou
wingen?
Ik persoonlijk neig er steeds meer
toe om het inzicht van deze groot
ste aller theologen der christenheid
(uitdrukking van Albert Schweitzer)
hoog te honoreren.
In de beschouwing van Paulus is
Israël verhard. Het heeft hèm ver
worpen die bestemd was de ware
Messias te zijn. Nu is er een sluier
over hun ogen gevallen. God even
wel heeft Israël niet verworpen,
niet verstoten. Het is a.h.w. in een
soort bevriezingstoestand gebracht;
het is voor een tijd apart gelegd,
en in die tijd gaat God de volken
toebereiden. Die volken krijgen niet
de volheid van het heil. Dié komt
pas als Israël weer ontdooid wordt,
om in samenspel met de volken de
lof van Gods wonderbare wegen te
zingen. Dat zal een machtig gebeu
ren zijn. ,,Als hun verwerping de
verzoening der wereld is, wat zal
hun aanneming anders wezen dan
leven uit de doden?" (Romeinen
11 15). Gezien Rom. 11 1, 29 be
tekent dit: Als hun Christusver wer
ping de verzoening der wereld is,
dan zal hun Christusaanneming le
ven uit de doden zijn. (Ik lees met
Grolle in vs. 15 een genitivus sub-
Jectivus!)
Onmiskenbaar is de lyrische klank
in deze uiting van de apostel. Het
is de moeite waard om na 1900 jaar
erbij stil te staan en ons af te vra
gen of deze lyriek een vuurwerk
is geweest, waarvan niets is over
gebleven. Dat zou zo zijn, als de
klassiek kerkelijke beschouwing, dat
nL de christelijke kerk het nieuwe
en ware Israël zou zijn, waarbij
het joodse volk zich langzamer of
vlugger slechts had aan te sluiten,
de juiste was. Het is duidelijk dat.
Paulus dat niet bedoelt
Ik geloof dat het hier meer dan
vuurwerk is. Laten we ons eens
met een ruk losmaken van deze
min of meer dogmatische overwe
gingen en eens een blik slaan op
de geestelijke situatie van de we
reld waarin wij leven. Bezie ik deze
wereld, dan wordt ik getroffen door
twee dingen: de verregaande tech
nische ontwikkeling enerzijds, die
sterke geestelijke leiding vraagt, de
geestelijke verwarring en verbijste
ring anderzijds. Vat ik de christen
heid in het oog, dan zie ik een
schouwspel dat niet aanlokkelijk is'.
De christenheid, zoals ze aan de
wereld verschijnt, is een gezelschap,
dat niet bepaald vertrouwenwekkend
Het christendom van vandaag
heeft „leven uit de doden" nodig.
We moeten, aldus dr. De Wilde,
ophouden met uitzichtloze moge
lijkheden, als zou Israël Jezus
aanvaarden. Alleen een soort won
der kan helpen. Grieken noch pro
testanten zullen naar een conci
lie te .lome gaan waar dit insluit
de erkenning van het pauselijk
oppergezag. Maar zouden niet al
len naar Jeruzalem willen op
gaan, naar de plaats waar de
Heer der christenheid zijn strijd
en overwinning heeft bevochten?
vraagt dr. De Wilde zich af. Hij
vervolgt:
Ik zie een grondige herziening,
hergieting van het christelijk getui
genis in de toekomst als een van de
belangrijkste zaken die de christen
heid ter hand zal moeten nemen
maar dat zal alleen gelukken in sa
menwerking met' joodse geest
Ik noem ten slotte de christelijke
praktijk. Wij staan voor het vreem
de feit. dat de twee grote ideeën
werelden, die elkaar in de wereld
op leven en dood bekampen gees
telijk gesproken dan beide uit de
bron van Israël komen: het chris
tendom en het marxisme. Dat het
marxisme een zo geweldige invloed
heeft kunnen krijgen, móet toch ook
liggen aan de onchristelijke intro
vert-vrome onrechtblinde christelijk
heid. die zowel in West-Europa als
in Rusland zo lang de toon heeft
aangegeven. Het door de antieke
denk- en gevoelswereld zo sterk be
ïnvloede christendom in Europa en
Rusland heeft een chronisch tekort
gehad aan die felle joodse reali
teitszin, die zo sterk het leed van
de medemens aanvoelt, die al
spreekt uit de mozaische wet, waar
in u tot uw verbazing al kunt aan
treffen een complete regeling voor
weduwen- en wezenuitkering (Deu-
teronomium 14 28 v.; 24 17v.v.),
die bij Amos, Jesaja en Jacobus
zulke krasse uitdrukkingen van pro
test tegen het onrecht wekt. Er zit
een stuk Israëlitische waarheid in
geperverteerde vorm in het commu
nisme. Maar de christenheid zal
zwak staan in haar repliek op het
communisme als zij die Israëliti
sche waarheid niet grondig assimi
leert en ten uitvoer brengt.
Als Paulus gelijk krijgt... dan is
de winst voor de mensheid eenvou
dig onafzienbaar. Als wij oprecht
bidden: Uw rijk kome! houdt dat in
dat ons vurigst zielsverlangen ook
uitgaat naar de versmelting van
de christenheid met IsraëL Het uit-
eenliggen van deze beide is een
groot obstakel voor het zichtbaar
worden van het rijk van vrede,
rechtvaardigheid en vreugde uit de
Geest naar een téken
de wereld meer dan naar
ders snakt.
Harmonium of
tam-tam?
(Van een onzer medewerkers)
Wanneer men op zondagmorgen
in Afrika een kerkdienst bezoekt
bemerkt men onmiddellijk hoe
zeer zo'n kerk het stempel draagt
van de Westerse kerk uit wier zen
dingswerk zij is ontstaan. Niet al
leen het kerkgebouw is Westers
van opzet, ook de liturgie. Waar
om zingt men in Frans-sprekend
Afrika de psalmen op de melo
dieën van Genève, in de grotere
kerkgebouwen begeleid door een
harmonium? Waarom niet met een
Afrikaans ritme, begeleid door
een tam-tam?
Deze vragen worden niet alleen door
progressieve Westerlingen gesteld, maar
tegenwoordig ook door Afrikanen. Over
al spreekt men hier over Afrikanisatie
en over de Afrikaanse persoonlijkheid
een overigens rijkelijk vaag begrip
die zich tegenover de blanken moet doen
gelden. Het behoeft daarom geen op
zien te baren als men hoort dat er ook
nog predikanten zijn, die de vraag op
werpen of het wel juist is dat in het
verleden in de kerk alle oude religieuze
gebruiken zijn afgeschaft. Zijn er geen
Afrikaanse gebruiken.
Afrikaanse sociologie
Vele Europese christenen zullen deze
gedachten kunnen begrijpen. Het is al
leen maar toe te juichen wanneer in de
grote kerk van Jezus Christus reeds nu
ieder volk en ieder ras zijn eigen heer
lijkheid binnendraagt.
men moet goed begrijpen dat
Afrikanen over de Afrikanisa-
het christendom gaan denken,
dat bij velen niet blijft bij de vorm, waar
in het christendom zich in Afrika moet
presenteren. Er zijn hier theologen die
veel verder gaan. Het is daarom niet
toevallig, dat aan de theologische fa
culteit, die dit jaar in Yaoundé in Ka-
en geopend is, ook een leerstoel
de studie van Afrikaanse sociologie
gevestigd is en dat de hoogleraren de
opdracht kregen om evenals de studen
ten deze sociologische colleges te vol
gen.
De Afrikanen hebben him opvattingen
over de schepping dezer wereld. Is dat
zo anders dan wat in het boek Genesis
wordt verteld? En de gedachten, die in
Afrika leven over de banden, waarmee
de thans levenden met de gestorven
voorouders verbonden zijn, zijn die on
houdbaar in een kerk, die toch zingt, dat
zij in haar drie-een'gen Here, nog in
haar aardse strijd, blijft verkeren met
hen, wien ruste werd bereid?
De initiatieriten, die overal in Afrika
jongens en meisjes nog ondergaan als
zij de huwbare leeftijd naderen, kunnen
die niet vergeleken worden met de sa
cramenten der kerk? Is dat alles, zij
uit Afrika beter God kan naderen dan
wanneer hij dat doet op de wijze van
de Europeaan?
Waarom, zo vragen de Afrikanen, zijn
onze kerkgebouwen kopieën van wat we
in Europa zagen en waarin de zendeling
zich thuis voelde Wat verhindert ons
God te aanbidden in een rond gebouw,
zoals onze hutten zijn, met een lage
deur, zodat ik het hoofd moet buigen
wanneer ik binnentreed? Wanneer ik
binnenga in het huis van mijn chef, dan
laat ik mijn sandalen buiten en dan kniel
ik voor hem. Waarom sta ik dan tijdens
het gebed in de kerk rechtop voor God.
die toch de Koning der koningen is, de
Opperchief. Rechtopstaande, zo bidt eer
Europeaan, maar dat is toch niet nood
zakelijk voor een man uit Afrika? Het
gaat in tegen het hier heersende gebruik.
Een ander denkt aan het Avondmaal.
Moet dat persé met brood en wijn?
Waarom niet met gekookte maniok, de
puree-achtige pap, die wij dagelijks eten
en met onze vruchtensap? En waarom
moet dat met aparte bekertjes, die de
individualistische Europeanen en Ame
rikanen hebben ingevoerd? Dat breekt
de gemeenschap. Juist om die gemeen
schap te gevoelen eten wij Afrikanen
thuis met onze kinderen en vrienden,
zonder borden, uit dezelfde schaal. En
zouden we in plaats van
Dr. P. D. Tjalsma gaat
met emeritaat
Naar wij vernemen heeft dr. P. D.
Tjalsma, predikant bij de rem. geref.
gemeente in 's-Gravenhage eervol eme
ritaat aangevraagd. Dr. Tjalsma werd
in maart 1898 te Heer-Hugowaard gebo
ren. Hij bezocht het gymnasium te De
venter en studeerde aan de R.U. te Lei
den theologie met de bedoeling predikant
te worden in de Ned. Herv. Kerk.
In 1922 werd hij kandidaat bij het prov.
kerkbestuur van Zeeland, maar kort
daarna ging hij over tot de Rem. Broe
derschap. 21 jan. 1923 werd dr. Tjalsma
te Nieuwkoop in zijn ambt bevestigd. Hij
diende de gemeenten van Gouda. Lei
den en Rotterdam om 4 maart 1951 in
trede te doen in 's-Gravenhage. Dr.
Tjalsma is altijd een gaarne gehoord
prediker geweest on een man met een
brede staat van dienst.
In 1931 promoveerde hij bij prof. dr.
Heering aan de Leidse universiteit tot
doctor in de theologie op een disserta
tie getiteld: ..Zondebesef en zondeleer".
In verschillende verenigingsbesturen
heeft dr. Tjalsma zitting gehad en hij
diende het Rem. Seminarium te Leiden
als curator en de Volksuniversiteit te
Rotterdam als docent.
Tal van geschriften heeft de Haagse
pastor ook op zijn naam taan. Hij
schreef o.m.: De toekomst van het vrij-
zinnig-protestantisme; Geloofsbezit en
levensrichting; een prekenbundel: Gij
legt Uw hand op mij, die hij met drie
andere predikanten in het licht gaf; Ge
loofsbezit en levensrichting; Christologi
sche studiën; In het boek: Hoe vindt U
dat er gepreekt moet worden? schreef
hij eveneens een hoofdstuk, terwijl hij in
1946 met zijn boek over De boodschap
van het vrijzinnig protestantisme de
prijsvraag van de Rem. Broederschap
won. In tal van tijdschriften heeft dr.
Tjalsma eveneens gepubliceerd. Dr.
Tjalsma is voornemens zondag 17 maart,
de zondag na zijn 65e verjaardag af
scheid te nemen van de Haagse gemeen-
Twee doeenten en
jeugdleider voor
geref. zending
Hoezeer de nieuwe zendingsterrei
nen van de Gereformeerde Kerken de
aandacht krijgen naast het zendings
terrein in Indonesië, blijkt wel uit
het feit, dat dezer dagen een drietal
zendingsarbeiders werd benoemd.
Voor Pakistan zijn bestemd twee do
centen voor het Murray-College in
Sialkot. Het zijn de heren drs P.
Born en drs. H. Tho- as.
Drs. Born hoopt op 14 december^i
te promoveren aa
kundige faculteit
natuur-
_.oi de Vrije Universi-
Drs. H. Thomas deed op 30 novem
ber zijn doctoraal examen aan de eco
nomische faculteit van de Vrije Univer
siteit.
Naar Roeanda gaat de heer M. J. Hij
koop tc Utrecht. Hem is de functie van
jeugdleider toegedacht. De benoeming
van de heer Hijkoop zal in de kringen
van de Bond van Gereformeerde Jeugd
verenigingen met grote blijdschap be
groet worden. Zoals bekend, is de actie
..Heb het hart eens" vooral geconcen
treerd op de uitzending van een gere
formeerde zendingsarbeider
jeugdwerk in Roeanda.
Vanuit Roeanda is a! herhaaldelijk
aangedrongen op een spoedige uitzending
van deze functionaris Het is dc bedoe
ling dat deze drie zendingsarbeiders mid
den 1961 naar hun respectieve posten
zullen vertrekken.
het in Afrikaanse vorm, toch niet min
of meer hetzelfde als wat de Kerk dei-
eeuwen belijdt?
Afrikaanse theologie
Wie in deze richting gaat theologise
ren kan maar al te gemakkelijk in
vreemd vaarwater terecht komen. Is het
geloof der Kerk en haar belijden zoals
het ook in Afrika is overgeleverd, niet
als een stuwdam, die maakt dat het
opdringende water rustig blijft? Als de
ze stuwdam geopend wordt en het wa
ter stort naar beneden, zal het dan
niet met groot geweld veel wegspoelen
van wat hier aan Christendom gevonden
wordt? Zal dan het oude geloof niet
naakt en dreigend zichtbaar worden?
Dat zijn vragen, die niet slechts door
Europese zendelingen, maar ook door
Afrikaanse christenen worden gesteld.
Zij weten dat het oplaaiende nationalis
me zelfs geletterden ertoe brengt weer
de geesten der voorouders te gaan ver
eren. Zij weten dat in Ghana enige ja
ren geleden, op de dag van de onafhan
kelijkheid, officieel geplengd werd, zij
het dan niet zoals vroeger met mensen-
En zij zien om zich heen de vele z.g.
..Afrikaanse kerken" en de talloze sec
ten, waarin de dans een grote rol speelt
en de extase, het profetisme en de po
lygamie en waarin de vermenging van
het oude Afrikaanse geloof en de Chris
telijke elementen zo ver is gegaan, dat
nog slechts met moeite iets van h<
laatste terug wordt gevonden.
Nog staat in Afrika de stuwdam va
het ook aan dit werelddeel overgelevei
de geloof der Kerk. Maar wie met opc
ogen hier rondreist ziet de bressen, die
erin geslagen worden. Christenen in Eu
ropa kunnen slechts hopen, dat hun
broeders in Afrika, die zoeken naar
nieuwe vormen en die op allerlei manie
ren trachten het Evangelie actueel te
maken in dit bruisende werelddeel, vol
doende diep geworteld zijn in de bood
schap van de bijbel om te weten waar
de grenzen liggen, die niet straffeloos
kunnen worden overschreden!
Dr. Dibelius, termijn verstreken
Prases Scharf
Leuk om te geven,
zo'n origineel Gevaert
geschenkzakje met
GEVAPAN-en GEVACOLOR-
fllm8. Leuk om te krijgen ook!
Vooral omdat er nog een
extra verrassing is:
een waardelabel voor
GEVACOLOR-kleuren-
vergrotlngen (13x13 en
13x18 cm.) tegen de sterk
verlaagde prijs van f. 2.40.
Koop direct zo'n zakje
bij uw fotohandelaar.
werven. Deze complexen komen op het
voor uitbreiding gereserveerde terrein
bij rijksweg 4. Voor de a-faculteiten en
de bibliotheek zal nieuwbouw in de bin
nenstad tot stand komen. De diacones-
scninnchting is reeds in het bezit van
de universiteit, terwijl voor de aanslui
tende percelen aan de Witte Singel eer
onteigemngsvoorstel zal worden gedaan.
laborato-
Op de begroting van onder
wijs, kunsten en wetenschappen,
voor 1963, is 150 miljoen uitge
trokken voor de instellingen van
wetenschappelijk onderwijs, de
academische ziekenhuizen en
verschillende instellingen van
wetenschap. Naast bouwkosten1
zijn in dit bedrag ook begrepen
uitgaven voor de eerste inrich
ting en voor instrumentarium
voor wetenschappelijk onderzoek
De minister van onderwijs, kun
sten en wetenschappen, mr. Cals,
heef; de Tweede Kamer deze gege
vens verstrekt, nadat de vaste com
missie er om had gevraagd. Even
eens geeft de minister een overzicht
v,„ de stand vin Kaken bij nlruw
bouw van universiteiten en hogescho- -..chnische natuurkunde gereedgekomen
len. 'Momenteel worden gebouwd de labora
Voor de Rijksuniversiteit te Leiden zijn I tor;a voor vliegtuigbouwkunde en vooi
enkele gebouwen in uitvoering voor een elektrotechniek Plannen worden voor
chemiecomplex. Voorde nieuwbouw voor bereid voor nieuwbouw voor bouwkunde
natuurkunde tracht men gronden aan te en voor weg- en waterbouwkunde.
in een transitorium
jm voor embryologie.
Door aankoop van panden kan het
tijdvak worden overbrugd, waarin voor
de Gemeente Universiteit van Amster
dam de nieuwbouw voor de a-faculteiten
m de omgeving van de Oudemanhuis-
poort wordt gerealiseerd.
Voor de Vrije Universiteit te Amster
dam vindt de nieuwbouw van het zieken
huiscomplex en het laboratorium van d«
faculteit der wiskunde en natuurweten
schappen normaal doorgang.
Voor de Technische Hogeschool te
Delft is een nieuw laboratorium
of cis. Jacob
(Van onze correspondent in Bonn)
Door het verstrijken van de
ambtstermijn van de protestantse
bisschop van Berlijn-Brandenburg,
ds. dr. Otto Dibelius, staat de syno
de van de kerk in Berlijn wier
gebied zich ook uitstrekt over het
in de communistische Oostzóne
van Duitsland gelegen Branden
burg, dat voor kerkelijke functio
narissen uit het Westen onbereik
baar is voor de noodzaak van
een keuze van zijn opvolger.
Deze bisschopskeuze werd in maart
j.l. reeds verschoven. Men had toen de
voorzitter van de Raad der ..Evangeli-
lius willen benoemen. Dat ging toen
door omdat de ..Generalsuperintendent'
in de D.D.R., ds. Jacob, geloofde, dat
Pankow dit als een affront zou aanzien.
De oude en ambtsmoede bisschop Di
belius kon worden overgehaald nog een
poosje aan te blijven. Hij wil deze func
tie echter einde van het jaar neerleg
gen.
Reeds in het voorjaar waarschuwde de
synode tegen een opschorting van de bis
schopskwestie, o.a. vanwege de hoge
leeftijd van bisschop Dibelius. Nu moet
de synode op het iaatste ogenblik een
oplossing zoeken.
De synode van de kerk Berlijn-Bran
denburg komt van 7 tot 9 december
a s. bijeen, deels in Weiszensee (West-
Berlijn), anderdeels in Pankow (Oost-
Berlijn). Mocht er geen overeenstem
ming over een nieuwe bisschop kunnen
worden bereikt, dan treedt de regeling in
werking, waarbij de „Generalsuperin-
tendenten" elk voor hun gebied de bis
schoppelijke functies uitoefenen. Voor
deze oplossing is natuurlijk de regering
Pankow bijzonder geporteerd. Zij
verdere stap zijn op de weg r
splitsing van de E.K.D.
Oplossing
Een andere mogelijke oplossing is de
benoeming tot bisschop van ds. Jacob,
die burger van de D.D.R. is. Het is
echter twijfelachtig of ds. Jacob de
stemmen zou krijgen van de synodalen
uit Oost-Duitsland. Hij staat in een te
goed blaadje bij de communistische
machthebbers in Pankow en maakte
lei j.l. een reis naar Moskou. Bo
vendien zou daarmede een precedent
worden geschapen en de indruk kunnen
Tot de bijbelwoorden, die in deze dagen, in deze donkere
dagen voor Kerstfeest zo graag en ook toch wel zo uit het
diepst van het hart worden geciteerd, behoort die ene zin
uit het begin van het Johannes-evangelie: en het licht
schijnt in de duisternis". En dat is vermoedelijk omdat er
zo'n geweldig stuk heimwee in ligt verborgen. Heimwee
naar de veilige beslotenheid, die het licht in de donkerte
van deze dagen moet geven.
De mens heeft het donker altijd geschuwd, in wezen heeft
hij er zich nooit in thuis gevoeld. Het maakt hem bang
en angstig en benauwd. Daarom dat verlangen naar licht,
naar licht in de duisternis. Er kan prachtig over worden
gesproken, hartverwarmend zelfs. Maar en dat is de vraag
waar het uiteindelijk om gaat wat is dat licht voor ons?
Alleen maar de vervulling van het verlangen van een ogen
blik, van een stemming?
Alleen maar een woord, dat tegen het naderen van het
Kerstfeest zo geweldig goed „inslaat", dat het zo buitenge
woon goed „doet"?
Johannes schrijft, dat alle dingen door het Woord (van
God) zijn geworden, dus ook het licht. Wie het licht ver
langt, maar daarbij God buiten sluit, zal ervaren dat het
voor hém duisternis blijft. Wie niet erkent, dat het God
is, die in de duisternis de veilige beslotenheid geeft, zal het
licht niet kunnen- zien.
Vergadering Oec. Raad van Kerken
In de maandelijkse vergadering
van de Oecumenische Raad van
Kerken, die dezer dagen in Utrecht
is gehouden, heeft de voorzitter,
prof. dr. W. F. Dankbaar, prinses
Wilhelmina herdacht, waarbij hij
herinnerde aan haar persoonlijke
initiatieven ter bevordering van de
eenheid der christenen. Ook haar
belangstelling voor het werk van
de Oecumenische Raad was groot.
De Christelijk Gereformeerde Kerken
hebben aan de raad bericht gezonden
dat zij lid wenst te worden van het
contact in overheidszaken, waarvan
reeds vrijwel alle protestantse kerken
in ons land lid zijn en waarin de niet-
katholieke kerken samen in de open
baarheid treden wanneer het zaken van
praktische aard en niet van eenheid be
treft.
Ds. F. ,J. Pop en dr. J. M. van Min-
m hebben inlichtingen gegeven over
het werk van ,,de achttien" de groep
hervormden en gereformeerden, die
nei een congres in Utrecht hield om
appel te doen op de gemeenteleden,
de eenheid tussen beide kerken te be
vorderen.
Binnenkort verschijnt een nieuw
pocketboek, waarin behalve de rede
voeringen van het congres ook de 450
suggesties, die binnengekomen zijn,
werden verwerkt. De titel is „aanvaard
elkander". Het comité van achttien is
vooral geïnteresseerd in het omvormen
van de gezindheid der gemeenteleden.
worden gewekt, alsof kerkelijke benoe
mingen eigenlijk alleen nog maar
nen plaatshebben met instemming
de communistische partij.
Vele synodalen in het Westen zijn
van mening, dat men zich van
eventueel affront-gevoel van de con
nistische machthebbers maar niet al te
veel moet aantrekken en thans prases
Scharf tot opvolger van bisschop Dibe
lius benoemen, ondanks de problema
tiek die een dergelijke benoeming op
werpt. Zij zou in ieder geval de onver
brekelijke eenheid der E K.", nogmaals
documenteren. Vele synodalen in Oost-
Duitsland delen deze mening.
Advertentie
Het verwerpt principieel het stichten van
een organisatie.
Bij de besprekingen kwam de vraag
naar voren, welke weerstanden deze be
weging heeft gewekt. Dr. Van Minnen
wees op de bezwaren van 64 gerefor
meerden. De gereformeerde predikan
tenvereniging heeft het initiatief tot ge
sprek genomen. Dit moet mogelijkheden
ior beter begrip in zich bergen.
Op de vraag, wat ,,de achttien" ver
der denken te doen, deelde ds. Pop mee,
dat gericht wordt op een openbaar op
treden in 1964. De vorm, waarin dit
zal gebeuren, staat nog niet vast.
Bij de behandeling van de begroting
'63 van de Oecumenische Raad besloot
de vergadering bij de penningmeesters
van de participerende kerken te infor
meren, wat de kerken geven en geven
kunnen aan het totaal van het oecume
nisch werk. Het batig saldo op de be
groting kan wellicht op de oecumeni
sche zondag (9 december) goedgemaakt
worden.
Uit de behandeling van het jaarver-
;lag 1961 van de Oecumenische Jeugd
raad is duidelijk geworden dat de pri-
•e taak de oecumenische educatie
2r is een bijzonder grote oecume
nische belangstelling maar de grond
slag van kennis ontbreekt vaak. De con
tacten met de gereformeerde en de ka
tholieke jeugdraad worden veelvuldiger
en intenser.
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK.
Beroepen te Katwijk aan Zee (toez.):
A. Vink te Vriezenveen; door gen. syn.
als pred. voor b.w. (geest, verz.) van de
stichtingen „Zon en Schild", en „He-
bron", P. A. A. Klusener te Delft.
Aangenomen naar Enschede, wijk 5:
G. Juckema te Nijverdal.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te 's-Gravenhage-Zuid (vac.
dr. P. v. d. Spek): L. Loosman te Bode
graven.
Bedankt voor O. en W. Souburg (vac.
N. Bohlmeijer): B. Wentsel jr. te Oude
water; voor Emmen (de pred. pL): B.
Smilde te Grootegast.
Benoemd tot hulpprediker te Krimpen
a.d. IJssel: J. F. W. Erdmann te Gouda,
laatstelijk pred. te Haastrecht.
GEREF. KERKEN (VRIJGEMAAKT)
Beroepen te Leiden: J. F. Heij te Drach-
dijk.
Beroepbaarstelling: de classis Enschede
heeft prep. geëx. en beroepbaar verklaard
op grond van de desbetreffende artikelen
in de k.o. (singuliere gaven), de heer J.
van der Velden, Bosweg 165 te Enschede,
voorheen r.k. priester.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Tweetal te Eerndijk: A. J. Otter te St.
Jansklooster en P. van Zonneveld te Ben-
nekom; te Zaamslag: G. Blom te Meer
kerk en J. van Doorn te Tholen.
Beroepen te Franeker: D. H. Biesma te
Lisse; te Almelo: J. W. van der Gronden
Enschede-Oost.
DOOPSGEZ. BROEDERSCHAP
Ds. R. de Zeeuw te Utrecht, secr. van
de Doopsgezinde Broederschap is be
noemd tot pred. in alg. dienst tot zijn
65ste jaar.
Beroepbaarstelling: de heer J. Mantel
te Aalsmeer slaagde voor het tweede deel
van zijn examens en werd bevorderd tot
proponent.
„Vragen op medisch gebied zenden aan de redactie van ons
blad met linksboven op de envelop „Medische rubriek*'.
Antwoord op' vragen van algemeen belang wordt wekelijks
In deze rubriek gegeven, vragen die biervoor minder geschikt
rd."
Vraag: Wat zijn moedervlekken, en zijn hier
gevaren aan verbonden voor de toekomst?
Moedervlekken zijn aangeboren huidafwijkin
gen, ontstaan uit een concentratie van cellen,
die voorzien zijn van een overvloed aan kleur
stof, op plaatsen waar zij niet behoren. De cel
len zijn niet direct na de geboorte herkenbaar
omdat de verkleuring soms pas na jaren op
treedt, evenals de geringe uitgroei tot kleine
zwellingen. Overigens is er in de kleur (van
bruin tot zwartachtig) en grootte een vrij gro
te verscheidenheid. Moedervlekken komen zeer
veel voor. Vrijwel iedereen bezit er één of
meerdere.
In zeldzame gevallen kunnen op oudere leef
tijd moedervlekken zich kwaadaardig gaan ont
wikkelen. De moedervlekken worden plotseling
veel groter, krijgen een wratachtig uiterlijk en
bloeden gemakkelijk. De kleur wordt ook dui
delijk donkerder. Dit gebeurt dus maar zéér
zelden op de massa's moedervlekken die er be
staan. doch de kwaadaardigheid is groot en bij
een verandering van de vlek zoals beschreven
is direct doktershulp noodzakelijk.
Vraag: Wat is Quincke's oedeem?
Quincke's oedeem is een bepaalde vorm van
allergie, zich uitend in vrij snel optredende
zwellingen van de huid, vaak in het gelaat.
Men kan ze enigszins vergelijken met grote
galbulten. Wanneer de zwellingen rond de oog
leden optreden, kan door het zachte weefsel.
waarin het oog is gevat, de zwelling uitgebreid
zijn, waardoor het oog zich niet meer kan ope
nen. Ook de lippen zijn geliefkoosde plaatsen
De zwellingen zijn rood van kleur en kunnen
heftig jeuken of soms ook pijn doen. Vele
zwellingen verdwijnen weer na enige uren. an
dere doen er iets langer over, doch nooit lan
ger dan twee a drie dagen. Hoewel de aan
doening onschuldig is, kan zij door de locali-
satie van de zwellingen nogal eens hinder ver
oorzaken.
De oorzaak vioet dus gezocht worden in een
overgevoeligheid ten opzichte van
middel, plant, dier, huisstof, kledingsstuk,
taal, cosmetica, geneesmiddel en dergelijke.
Het opsporen van de juiste stof hoort veelal
tot de onmogelijkheden. In sommige hardnekkige
gevallen zal een allergoloog bepaalde gevoelxg-
heidsproeven moeten nemen om er achter te
komen. Wanneer men de oorzaak gevonden
heeft, zal men uiteraard elk contact met deze
stof moeten vermijden. In enkele gevallen kan
men met behulp van bepaalde injecties trach
ten de patiënt ongevoelig te maken tegen de
veroorzakende stof. Via de huisarts kan men
ook medicijnen krijgen, die ingenomen moeten
worden, de zogenaamde „antihistaminica"ter
wijl tegenwoordig ook veel met bijnierschor-
hormonen wjordt gewerkt, ondanks alle bezwa
ren hieraan verbonden.
Vraag: Naar aanleiding van het artikel over
„verkoudheid" enige weken geleden, het vol
gende: Zou het geen aanbeveling verdienen,
verkouden mensen thuis te houden en te be
handelen als besmettelijke zieken, met dc
nadruk meer op „besmettelijk" dan op „ziek"?
Iemand die verkouden is, voelt zich zelden
ziek. Het zal dus niet meevallen hen thuis te
houden! Bovendien is de wijze van besmetting,
zoals beschreven, door de lucht via zeer fijne
verdeelde druppeltjes, die lange tijd kunnen
blijven zweven. Het is dus helemaal niet ge
zegd. dat de besmetting niet op wat Verdere
afstand kan plaatsvinden Afgezien van de huis
genoten, zal iemand die verkouden is, ook nog
wel buiten zijn directe omgeving
kouden kunnen maken. Bepaalde klimatologi
sche omstandigheden vergemakkelijken boven
dien de besmetting en de gevoeligheid van de
mens voor de verkoudheid.
Vraag: Moet er nog niet veel meer gewezen
worden op de gevolgen van het eten van zoe
tigheden, drop, enzovoorts, die ons zo vat
baar maken voor infecties en misschien ook
wel minder bestand tegen virussen?
Lr moet inderdaad op gewezen worden, dat
het eten van veel zoetigheden bezwaren kun
nen geven. Doch dan liggen de bezwaren toch
veeleer in de toename van het lichaamsgewicht,
dan in de vatbaarmaking voor infecties. Een
te hoog gewicht geeft vele bezwaren, waarvan
de extra arbeid voor het hart, de extra be
lasting van de benen en wervels er slechts
twee zijn. Dat een mens zich veel fitter ge
voelt wanneer hij zijn lichaamsgewicht bezit
dat bij zijn lengte en leeftijd behoort, is een
vaststaand feit, en kan ieder bevestigendie
door middel van een dieet of medicijnen, enige
of meerdere kilo's is afgevallen!
Vraag: Waarom wordt tegenwoordig de huid-
smeer van dc pasgeboren baby niet meer
weggewassen?
Vele pasgeboren baby's zijn bedekt met een
meer of minder dikke laag wittig huidsmeer,
die veel op een pasta gelijkt. Dit huidsmeer be
schermt de baby in de baarmoeder tegen de
inwerking van het vruchtwater. Tegenwoordig
laat men deze huidsmeer meestal een dag op
het huidje van de baby zitten, omdat gebleken
is. dat de huid daardoor de eerste 24 uur na
de geboorte ook extra bescherming ondervindt.
Men veegt de baby daarom droog wat af, zon
der te wassen.
