1UXE BOUWDOOS VOOR PRACHTIG TANKSTATION Vmuw2mt,>, Rechter openlijk van Nazisme beschuldigd Kernstopverdrag zonder verplichte inspectie „Bedekt dreigement" van Tsjoe-en-Lai Revolutionaire tendenzen in huidige winkelbeeld Potloden maken ZATERDAG 1 DECEMBER 1962 nèt echt, met plastic deuren, ramen, Esso-pompen, enz.! Precies op maat voor de meeste speelgoed-autootjes. Q Qfl Slechts V«vU Vele Esso-dealers kunnen g uit voorraad leveren. En u weet het: MET ESSO BENT U BETER UIT! K.L.M.-LIJNDIENST OP CUBA? Het Tweede-Kamerlid de heer F. J. Goedhart (soc.) heeft schriftelijk aan de minister van buitenlandse zaken gevraagd of het waar is, dat de K.L.M. voornemens is in tegenstelling tot alle andere luchtvaart maatschappijen van de landen der vrije wereld op korte termijn haar regelmatige lijndiensten op Cuba te hervatten. Indien dit besluit op commerciële overwegingen is genomen, moet dan niet gevreesd worden, dat een dergelijke beslissing in Noord- zowel als in Zuid-Amerika, waar de K.L.M. grote belangen heeft, onder de huidige omstandigheden als een onvriendelijke daad beschouwd zal worden, aldus het Kamerlid. Tot slot vraagt hij of de minister overigens niet van oordeel is dat bij deze zaak overwegingen van politieke aard de doorslag dienen te geven, zodat het op de weg van de regering ligt ter zake een advies aan de directie van de K.L.M. te geven. T.N.O.-VESTIGING IN ARNHEM Het Tweede-Kamerlid jhr. mr. Van der Goes van Naters (soc.) heeft enkele ministers gevraagd of overwogen wordt voor de organisatie T.N.O. een groot gebouwencomplex te vestigen aan de periferie (noordzijde) van Arnhem, hetgeen bovendien impliceert het scheppen van woon behoefte voor vele honderden personen van buiten af. Erkennen de ministers nog wat uit de regeringsnota inzake de ruimte lijke ordening voortvloeit, nl. dat een groeiende bebouwingsdruk destruc tief kan werken op streken, die geliefd zijn vanwege hun natuursohoon, aldus de heer Van der Goes van Naters. Ten slotte vraagt hij of de ministers willen bevorderen dat de T.N.O.- gebouwen niet in de naaste omgeving van Arnhem, doch bij voorkeur in die van Lelystad gesticht zullen worden. Rel tijdens zitting van Berlijns hof Tijdens de voortzetting van het proces voor het Westduitse Hoogge rechtshof in West-Berlijn, dat ge voerd wordt om de Westduitse „Ver eniging van slachtoffers van het Na zi-bewind" te verbieden kwam het tot een incident, toen iemand op de publieke tribune tegen de voorzitter van het Hof, mr. Fritz Werner, riep: „U was een Nazi en ee.i lid van de Stormtroepen. U heeft zich in uw proefschrift voor het nationaal-socia- lisme uitgesproken." De mao zwaaide, terwijl hij dit riep, met een document. Het incident gebeur de. toen de voorzitter en de vier andere rechters op het punt stonden hun plaat sen in te nemen. Het proces is, op verzoek van de ver. In Canada: 1150.000 Nederlanders De Chr. Emigratiecentrale heeft cij fers gepubliceerd over de Nederlandse immigranten in Canada. Daaruit blijkt, dat in de jaren 1945—1961 bijna 150.000 Nederlanders Canada als hun tweede va derland hebben gekozen. Zij vormden 7.13 pet. van het totale aantal nieuwko mers. Over de emigratie in het algemeen, meldt de C.E.C, dat 30—40 pet. van de Nederlanders, die in de jaren 1948—1960 uit een emigratieland zijn teruggekeerd, nu opnieuw willen wegtrekken. Nina II is weer „boven water" Op rond achthonderd mijl ten oosten van Porto Rico heeft een piloot van de Amerikaanse marine gisteren de Nina II, een getrouwe nabootsing van het schip, waarmee Columbus Amerika ont dekte, waargenomen nadat het enkele weken onvindbaar was geweest. Het zeilschip was ongeveer twee maanden geleden uit Spanje vertrokken. De Nina II. die geen radio aan boord heeft, had half november in San Salva dor op de Bahama-cilanden moeten aan komen. Het schip heeft acht mensen Werkweek in V.S. bedraagt 39 uur In de afgelopen eeuw is de gemid delde Amerikaanse werkweek 31 uur korter geworden. In de laatste tien jaar heeft de verkorting echter slechts één uur bedragen. Uit een overzicht van het industrie- verband in de V.S. blijkt, dat de arbeider in 1850 gemiddeld 70 uur werkte. Het huidige cijfer bedraagt 39 uur. Geschenken vrij van invoerrecht De EEG-landen hebben afgesproken, dat bepaalde kleine geschenkzendingen van particulieren aan particulieren met ingang van heden vrij van belasting zullen mogen worden ingevoerd. Zen dingen, die niet meer dan ƒ45 waard zijn, worden nu belastingvrij, echter met uitzondering van wijnen, gedistil- leerd. tabak, geneesmiddelen en toilet artikelen. dediging, tot vijf december verdaagd. Men wil de „Vereniging van Nazi- slachtoffers" verbieden, omdat het een communistische mantel-organjsatie zou zijn. Zoals men wéét, is de communisti sche partij in West-Duitsland verboden. Later werd nog bekend, dat de man, die de beschuldiging tegen mr. Werner de zaal in slingerde een zekere August Baumgarte was, die voorheen bestuurs lid van de Westduitse communistische partij Is geweest. Werner zei, dat Baumgarte niet het recht had te spreken. De president wendde zich vervolgens tot de drie ad vocaten en vroeg, of zij zich achter deze uit het publiek naar voren gebrachte be schuldiging wilden stellen. Er ontstond enig rumoer, er werden documenten ter tafel gebracht, de verdedigers bleken verdeeld te zijn in het bepalen van hun houding en Max Oppenheimer, de alge meen secretaris van de „Vereniging" zei, na de schorsing van de rechtszitting, dat zijn organisatie ook de antecedenten van de andere vier rechters zal onder zoeken om na te gaan. of één of meer van hen als bevooroordeeld moeten wor den beschouwd op grond van hun Nazi verleden. Oppenheimer zei, dat het be stuur pas kort voor de zitting van vrij dag gehoord had. dat president Werner een Nazi was geweest. Baumgarte zei de documenten, die hij aan de verdediging doorgaf, te hebben ontvangen van Pool se vrienden. Het verzoek om de „Vereniging" te verbieden is officieel van de Westduitse regering uitgegaan. De VVN zou in het geheim het werk voortzetten van de ver boden communistische partij. India stelt in Genève voor India heeft op de ontwapeningscon ferentie te Genève vrijdag een kern stopverdrag zonder verplichte inspec tiebepalingen voorgesteld. Dit voor stel werd beschouwd als een voor zichtige stap in de richting van het Westelijke standpunt. Ambassadeur Lall van India riep de zeventien deel nemende landen op tot een vrijwil lig systeem van inspecties ter plaat- tot controle van de naleving van ;n verbod voor het houden van kernproeven. Het voorstel is grotendeels gebaseerd op goede trouw en voldoet niet volledig aan de onwrikbare juridische garanties, zoals Engeland en de Verenigde Staten die eigen, om bedrog te voorkomen. Toch is, aldus diplomatieke kringen, de erkenning door India, dat één of ande re vorm van internationale controle op verdachte ondergrondse trillingen nood- ikelijk is, een winstpunt voor het Wes- In Jemen laait de strijd weer op In Jemen schijnt de strijd weer wat te zijn opgelaaid. In een uitzending maakte raaio-Mekka. die onder controle staat van de Saoedie-Arabische rege ring gisteren bekend. dat troepen van de onttroonde Jemenitische koning Mohammed El-Badr twee Iljoesjin-bom- menwerpers van de Verenigde Arabi sche Republiek hebben neergeschoten. Ook zouden royalistische troepen een offensief begonnen zijn tegen eenheden van het republikeinse bewind, die ook door de V.A.R. (Egypte! worden ge steund. ten. Het plan van India is de jongste poging van de landen zonder atoom wapens om de impasse tussen het Wes ten en de Sowjetunie te doorbreken. Generaal Burns diende namens Cana da een tussenvoorstel in om een tijde lijk stopzetten van de proeven te be werkstelligen, terwijl intussen de geleer den der betrokken landen een overeen komst moeten zien te bereiken over een systeem voor inspectie ter plaatse. Dit zou dan binnen afzienbare tijd (een half 'aar tot twaalf maanden) moeten ge beuren. Weer sabotage in Zuid-Afrika Uit Johannesburg werden vrijdag nieu we sabotagedaden gemeld. Een tefefoon- post aan de spoorlijn van deze Zuid- afrikaanse stad werd met dynamiet op geblazen. Deze dzad werd toegeschreven aan een Afrikaanse ondergrondse orga nisatie, _die zich „Speer van het land" Er zouden ook blanken actief i Wenken voor zakenmensen Op een bijeenkomst in Londen heeft een aantal artsen aan een 450-tal di recteuren van ondernemingen goede wenken voor de zakenman die niet overspannen wil raken verstrekt. Deze luiden als volgt: 's Avonds thuis geen werk verrichten; tijdens uw vakantie geen contact opne men met het kantoor; niet tot laat op de avond op kantoor blijven, als het werk zich opstapelt; begin vroeger; uw slech te humeur niet op de kinderen afrea geren; niet teveel drinken of eten (hoe wel, volgens één der artsen, alcohol met mate genuttigd zeer goed is na een dag van hard werken; het personeel niet onaangenaam bejegenen om het ge moed te luchten, maar daarentegen de werkelijke oorzaak van uw ongenoegen trachten op te sporen; uw vakantie elk jaar In haar geheel opnemen; geregeld lichaamsbeweging nemen; een „hobby" vinden om u ook buiten het werk ergens an te kunnen wijden; zich het bestaan an artsen herinneren. Stelen om gezin te onderhouden „Wij deden het voor onze gezinnen, uit geldgebrek", vertelden gisteren twee jeugdige gezinshoofden uit de Jordaan de rechtbank te Amsterdam, waar zij wegens diefstal terecht stonden. De twee verdachten, de 22-jarige H. C. A. en de 22-jarige W. C. J.. beiden grondwerker, beiden gehuwd en vader van twee kinderen, hadden zich bij hun huwelijk nogal in de schulden gestoken. Om hieraan een einde te maken gin gen zij op het dievenpad, meestal geza menlijk. grote kraken, die zij vlot en hun ten laste gelegd: 31 suède jasjes en nappa- n zaak aan de Keizers- i 17 horloges uit een vi trine op de dertiende etage van het ha vengebouw. Deze gouden horloges had den een waarde van ongeveer 7000. Zowel tegen A„ die reeds eerder werd veroordeeld, als tegen J„ die een blan co strafregister heeft, eiste de officier van justitie mr. W. Tonckers, een ge vangenisstraf van een jaar en drie maanden met aftrek, met verbeurdver klaring van de in beslag genomen goe deren. Politieman verduisterde geld van sportclub Tien maanden gevangenisstraf eiste de officier van justitie vrijdag tegen de 51-jarige ex-politieagent C. J. A. R. uit Amersfoort, die als penningmeester van de politiesportvereniging ter plaatse door foutieve boekingen een bedrag van "I zou hebben weten te verduiste- Hij had voor het geld antiquitei- Alleen twe bekenden, w de diefstal v vesten uit Eindelijk terug naar eiland, d geëi Zuid-Afrika liggende eiland Tristan dé Cunha, in totaal 260 mensen, die in oud R.A.F.-kamp by Londen waren dergebracht, zullen successievelijk v naar hun geboortegrond terugkeren. De voorhoede van vijftig man vertrekt be gin februari volgend jaar per schip var Southhampton. Het eiland dat in 1961 bij een vulka nische uitbarsting onbewoonbaar werd zal volledig worden geherkolonaliseerd. Tal van bewoners hebben de laatste maanden herhaaldelijk de wens te ken nen gegeven terug te mogen gaan. Bij mijnramp in België4 doden In een kolenmijn te Cheratte bij Luik ijn vier mijnwerkers omgekomen. Vrij dagmorgen stroomde plotseling water mijngang op 170 meter diepte bin- Een Belgische, twee Italiaanse en Griekse mijnwerker werden door de modderstroom verzwolgen. Alle slacht offers waren getrouwd en hadden kin- Drink de enige echte voor mensen die kwaliteit verlangen! In een brief aan Nehroe heeft Tsjoe- en-Lai van Communistisch China de bekende voorstellen voor terugtrek king van de Chinese en Indische troe pen herhaald. „Als India weigert mee te werken", aldus Tsjoe-en-Lai, „dan loopt zelfs het bestand gevaar." In India werd dit schrijven als een bedekt dreigement gezien. Men ver wacht een nieuwe grootscheepse Chi nese aanval op India, omdat hij eist, dat India 43 posten in Ladach en ook vier posten in het noordoostelijke grensgebied opgeeft, aldus het Indi sche persbureau. Op 10 december zal in Colombo op Ceylon een conferentie beginnen van Tzes Afrikaanse en Aziatische landen, waar men een regeling hoopt te vinden voor het grensgeschil tussen India en China. Behalve Ceylon zijn uitgenodigd: Indonesië, de Ver. Arabische Republiek. Ghana. Birma en Cambodja. Radio-Peking heeft omgeroepen, dat vandaag alle Chinese troepen zullen be ginnen zich uit hun huidige stellingen terug te trekken tot 20 km achter de lijn, tot waar het gezag van China zich uitstrekte op 7 november 1959. Er werd een beroep op India gedaan om ook der gelijke maatregelen prompt te nemen. India heeft in een nota aan China op nieuw verduidelijking gevraagd over het Chinese bestandsvoorstel. De be schuldigingen van Indische provocaties langs de grenslijn werden in New Delhi officieel ontkend. India-Pakistan De Britse minister voor het Gemene best Sandys is naar New Delhi vertrok ken. nadat zich strubbelingen voorde den in het overleg tussen India en Pa kistan. Sandys zou trachten ophelde ring te krijgen over een verklaring van Nehroe. die zou hebben gezegd, dat In dia iedere verandering In de status auo van Kasjmir als „zeer nadelig" be schouwt. Donderdag hebben India en Pa kistan besloten te trachten een oplos sing te vinden voor het geschilpunt Kasjmir. De verklaring van Nehroe dreigde het bereikte contact weer te niet te doen. in staat zullen zijn deze unieke actie tot cesvol besluit te brengen met de erking van en nauwgezette in achtneming van de bepalingen van de overeenkomst door de betrokken rege- Naar verluidt is de verwijzing van Oe Thant naar de ..nauwgezette inachtne ming van de bepalingen van de over- Volgens welingelichte bron nam Oe Thant deze opmerking in zijn verklaring op na twee keer in 24 uur met de ver tegenwoordiger van Indonesië, mr. L. N. Palar, te hebben gesproken. Er zijn aanhoudend berichten geweest dat Indonesië gaarne herziening van de bepalingen wil teneinde de voorgestelde volksstemming in 1969 te annuleren en de overdracht van het gezag over het gebied van de V.N. aan Djakarta te be spoedigen. Volgens een diplomatieke bron werd aangenomen dat mr. Palar Oe Thant verzekeringen had kunnen geven die het hoofd van de V.N. in staat stelde zijn gemelde verklaring af te leggen. (Advertentie) Hoe gaat het verder (Van een onzer redacteuren) Het bij de consumenten brengen van artikelen door de detailhandel, ook wel „het aan de man brengen" van waren genoemd, geschiedt thans totaal anders dan vroeger. Ziilke andere vormen heeft de dis tributie in ons land na de tweede wereldoorlog aangenomen, dat al van een „commerciële revolutie" wordt gesproken. Economen zien zich als sluitstuk van de massapro- duktie de massa distributie ontwikkelen en wel zodanig dat het einde daar voorlopig nog niet van in zicht is. Men behoeft zich maar onder win kelend Nederland te mengen om met die nieuwe vormen van massadistri butie geconfronteerd te worden. On middellijk springt er dan uit, dat ge noemde revolutie op verkoopgebied zich groepeert om de gedachte van zelfbediening. Nu is het principe van zelfbediening niet nieuw. De oude markten in de steden kenden dit al. Aan de kramen konden de klanten immers de waren niet alleen zien, maar ook oppakken en onderzoeken alvorens zij tot een eventuele koop overgingen. De toon bankwinkel liet dit zelfkeuzesysteem los omdat de toonbank immers in fei te de barrière vormde. Maar iets van het oude idee: zien- de deel aanraken-willen hebben-kopen kwam gebleven toch weer terug tijdens de industriële wens vai revolutie in de negentiende eeuw. Het de iagen de Amerikaan Woolworth die daar 5est COMMENTAAR VAN DRS. P. R. ZWART Op een kortgeleden in Utrecht gehouden studiedag van het Ge nootschap voor Reclame ia uit voerig de stormachtige ontwik- keling van de detailhandel, als mede de consequenties daarvan aan de orde geweest- Mede naar aanleiding van wat hy op deze dag heeft gezegd, hebben wy nader commentaar over deze materie, die toch alle huisvrou wen aangaat, gevraagd aan één der inleiders, drs. P. R. Zwart. De heer Zwart, die directeur is van de internationale super market afdeling van Van Berkei's Patent N.V. te Rotterdam, was bereid een vereenvoudigd over- zicht van deze belangrijke ont wikkeling te geven, alsmede voorzichtig een blik in de (Nederlandse) toekomst te slaan. In bijgaand artikel hebben we zyn gegevens verwerkt. an de detailhandel blind is /oor deze nieuw gecreëerde de kopers/koopsters. Bre toen met de bazaar begon, welke tot ons huidige type warenhuis zou uit- Nög een stap verder naar de zelf- keuze was wat wij thans noemen het zelfbedieningssysteem, het zoge geen men hier en daar reeds kan con stateren waar bijvoorbeeld slagers er levensmiddelen bij gaan nemen en om gekeerd levensmiddelenzaken weer een afdeling slagerij gaan introduce- En dat is dan mog maar één van naamde visuele verkopen zonder tus- de vele voorbeelden welke te senkomst van winkelpersoneel. Het ZOuden zijn. Er is, kortom, naar zelfde van vroeger op de markt zijn. de zelfbedienings techniek werd zeer verfijnd. Zo ging de (aantrekke lijke) verpakking een grote rol spelen. keling tot op heden in ons land. En hoe gaat het nu verder? zal men vragen. Kunnen we misschien al een beetje in de Nederlandse toekomst le zen door thans naar landen als En geland en Amerika te kijken die ons toch in zekere zin ten voorbeeld heb ben gediend, zeker bij de jongste ont wikkeling met zelfbediening en super market? Inderdaad kan dit aanknopingspun ten geven want niet voor niets kijken speciaal ondernemers van grootwin kelbedrijven vooral naar Amerika, waarheen ze herhaaldelijk studiereizen ondernemen. Het valt dan op, dat in de States een ontwikkeling gaande is in de richting van z.g. shopping- evenals de wijze van opstelling, die door de wetten der logica diende te worden voorgeschreven. Het wezen van die opstelling komt hierop neer, dat bijv. naast brood het beleg moet komen te liggen en naast een pak koffie de suiker, enz. Het gaat om de „rode draad" die door de to tale opstelling in de zelfbedieningswin kel heen moet lopen om a.h.w. een kettingreactie van aankopen bij de cliëntele te bewerkstelligen (hetgeen inderdaad gebeurt). De opstelling helpt de cliënt dus „denken". De jongste ontwikkeling, althans hier te lande, is die van de overwe gend op levensmiddelen georiënteerde supermarket: de moderne vorm van de oude markt, inclusief de grote verscheidenheid van artikelen, welke z.g. branchevervaging in de hand werkt, waarover straks. Deze super market houdt in het zelfbedieningssys teem gekoppeld aan een afgewogen reclamecampagne, hetgeen door een zekere King Cullen (een Amerikaan) werd ontwikkeld. King Cullen zei: ik verkoop zóveel van mijn artikelen met zelfs géén winstmarge gen normale prijzen en ga adverteren ï'n koopjes. Vervolgens stel ik stadscentra „leegliepen". Het werden J- dode cities, waar het ene magazijn het andere zijn poorten moest gaan Shoppingcentres zijn groepen win kels, als één geheel gebouwd, die men buiten de grote Amerikasnse steden artikelen, welke heeft gesitueerd omdat men daar over 1J veel parkeerruimte kon beschikken (zeer belangrijk voor het aantrekken van kopers). In zo'n shoppingcentre kan men voor letterlijk alles terecht, dus ook voor bijv. kleding en duurza me gebruiksgoederen en dit dan in een zeer grote keus. - 7 In Amerika hebben deze shoppings- rcii kleine of centres, ontstaan, omdat de binnenste- i de rest te- den het publiek (auto's!) niet meer konden verwerken, ertoe geleid dat de al mijn artikelen zodanig op in de winkel, dat de koopjes naast de duur- dere artikelen komen te liggen. Ik sluiten. creëer dan met andere woorden „vet- lieseilanden" in een „zee van winst" Op deze wijze zullen de adspirant-ko- pers telkens sprongen „verlieseiland" naar het andere m ten maken en... daarvoor moeten door mijn „zee van winst" Deze verkooptechniek volgen: supermarketsysteem had bijzonder veel succes en vond steeds meer toe passing. Ook in ons land. De omzet lijnen als volgt. Enerzijds het ontstaan van z.g. dis count speciality stores met een zeer klein assortiment waarop hoge kortiA gen gegeven kunnen worden dank zij het de geweldige omzetsnelheid die in der- J— gelijke zaken worden bereikt. (Dit al les onder het motto: negen procent winst op één ton betekent drie cent winst op drie ton). Een begeleidend verschijnsel bij de- :e ontwikkeling is het werd hier boven al even aangestipt de bran- chevervaging. Er kwam namelijk de ouis echter' tendens dat de verschillende detailza- ken er elk op hun beurt andere arti kelen bij gingen nemen: zo zijn een aantal levensmiddelenzaken er reeds toe overgegaan zelfs z g non-foods aan te bieden. En op deze wijze zijn de Nederlandse kopers, beter gezegd: koopsters, er langzaam maar zeker aan gaan wennen dat steeds méér uit eenlopende artikelen onder één dak voorhanden komen. w Er mag bepaald niet gezegd worden glomeraties, warenhuis ging ontstaan. Het "is echter volgens het systeei.. If bediening met als (voorlo- dat het oorspronkelijk i behouden- I De dochter en schoon zoon van de Amerikaan se gouverneur Rockefel ler komen niet meer voor in de nieuwe uit gave van de lijst van belangrijke Amerikaan se personen voor 1963. De schoonzoon, dominee Pierson, is begin dit jaar gearresteerd toen hij deelnam aan een „vrijheidsrit" tegen ras sendiscriminatie. I Het voormalige he- zembindersdorpje ten zuiden van Nijmegen Groesbeek heeft sinds gistermorgen vijftien duizend inwoners. Bur- gemeenster jrh. R. M. J. F. L. van Grotenhuis heeft de 26-jarige vader van het borelingske Ma- rinus W. J. G. Verbeet, die dit getal volmaakte, een spaarbankboekje van 100 aangeboden. Een 23-jarige Oost duitser is er gisteren on der geweervuur in ge slaagd dc rivier De Spree over te zwemmen. Hij was bevangen door de kou toen hij bij het Rijksdaggebouw aan wal stapte. Vanuit een patrouille-boot van de Oostduitse politie wer den tien schoten op hem gelost. I De Albaanse commu- nistcnleider Hoxa heeft gisteren felle kritiek ge uit op het beleid van zijn communistische te genvoeter in dc Sowjet unie, Chroesjtsjef. Hoxa beschuldigde de Rus er van dat hij het commu nisme tegenwerkt. Hij wees erop dat Chroesj tsjef ook de ontwikkeling „van het marxisme, het leninisme, het socialis me, het internationale proletariaat, de eenheid van het socialistische kamp en de internatio nale communistische be weging in de weg staat". „De Chinese communis ten zijn onze vrien den...", zo voegde hij er heel cynisch aan toe. I Vooraanstaande com munisten in de Sowjet unie die een goede staat van dienst achter zich hebben en van wie dit uitvoerig staat opgete kend in de registers van de burgerlijke stand lo pen de kans dat zij bij verdenking van misda dige activiteiten gegre pen worden. Zij kunnen zich niet meer verschui len achter hun „partij kaart". Dit hebben een zestal belangrijke func tionarissen van de Rus sische communistische partij gisteren onder vonden. Onder beschul diging van verduiste ring, corruptie en het van dit geld laten bou wen van een luxueus huis zijn zij door het blad Prawda in de open baarheid gebracht. Of inhechtenisneming spoe dig zal volgen is nog niet bekend. I De Italiaanse rege ring heeft de Senaat voorgesteld ruim 2,6 miljard gulden beschik baar te stellen voor Ita liaans raketonderzoek, waarbij inbegrepen de mogelijkheid om van een platform op zee sa tellieten in een baan om de aarde te brengen. 1068. Het gebruik van potloden da- aarde, waaruit een uiterst fijn peder teert pas uit de tweede helft van do is verkregen, wordt door herhasld 17e eeuw, toen in het Engelse plaats- kneden, wrijven, persen en filtreren je Barrowdale een grafietgroeve met een oplossing van kleefstoffen, was ontdekt. Later werd ook Oost- tot een homogene brei gemaakt. De- Siberië, waar zich in het zuiden uit- zo massa wordt hydraulisch, vla een gestrekte grafietbeddingen bevinden, doorboorde, extra harde steen, tot een belangrijke leverancier van pot- draden geperst. Deze draden worden loodgrafiet. recht gelegd, op lengte gesneden en Erg succesrijk zullen de eerste po- gedroogd, waarna ze vervolgens In gingen tot vervaardiging van een een bed van fijn gemalen cokes bij bij Barrowdale kwam in dan tot een stevig geraamte t Frankrijk pas tot de ontdekking dat gesinterd en we hebben le welbe- grafiet door toevoeging van klei aan- kende potloodstiftjes gekregen, waar- zienlijk bruikbaarder wordt als bij we van de veronderstelling uit schrijf- of tekenma- gaan, dat we de teriaal. Toch de kunstenaars die met dit materiaal moesten werken nog lang niet tevre den en het kostte jarenlange studie en proefnemingen om tot de beste be reidingswijze en mengmethoden te komen. De tech nische verbeteringen die tenslotte tot bruikbaar potlood leidden, blij- TOCH IS HET ZO! Dc staafjes worden i vet- juiste bereidingswij ze hebben gevolgd, zodat de stiftjes vol slagen homogeen zijn en zioh hierin nergens harde stuk jes of schilfertjes bevinden, die het potlood voor een te kenaar onbruikbaar i in t ken voornamelijk te bestaan uit het geïmpregneerd, waarin langdurig malen van het grafiet i de klei, eerst elk afzonderlijk en daarna als mengsel, waaraan bepaal- stoffen zijn opgelost. (Ook roet, houtskool, Ijzeroxyde, ijzeroxyde met zwartsel, eventueel nog ge- cvenals het kneed- en meugprocédé)wend, Juist door deze geheimhouding Is het zullen voor buitenstaanders zo buitengewoon zien.) moeilijk om een goede potloodlndus- Vervolgens worden de staafjes In trie op te bouwen. De simpele de gleuven i gegroefd plankje men hieraan hoge eisen les goed met lijm ingesmeerd en de stelt. En dat doen de tekenaars eenmaal uit hoofde vau hun beroep. In het kort komt het hierop twee op elkaar geperste plankjes worden na een bepaalde droogtijd individuele potloden gesneden en dat de kleiaarde in het grafietmeng- bewerkt, sol de hardheid van het potlood ver oorzaakt; zacht potlood bevat min stens 30 procent kiel, de hardste soorten 70 procent. Het mengsel van Daarover een vol fijn vermalen grafiet en porselein- Nadruk verboden. pig) laatste snufje de volledig geauto matiseerde zaak. compleet met com puter en ponskaarten. Wat valt van dit alles nu in Neder land te verwachten? De het laatst ge schetste Amerikaanse ontwikkeling ze ker niet. Voorlopig dienen we in ons land alleen rekening te houden met een zekere vórm van shoppingcen- de randen van stedelijke ag- winkelconcentraties, waarvan reeds voorbeelden aan te wij zen zijn in Amstelveen, Hoogvliet «n Den Haag (Leyweg). Het zijn m zekere zin expe rimentele, aangepaste shoppingcentres die wel de bedoeling hebben winkel centra in de binnensteden te ontlasten (parkeerproblematiek; moeilijke be reikbaarheid) maar die deze, winkel centra in de binnenstad nimmer mo gen ontluisteren! Amstelveen, Hoogvliet en Haagse Leyweg zijn winkelconcentraties die als kruisingen tussen wijkwinkelcentra en winkelcentra-uit-de-binnenstad zijn te beschouwen: men kan er dearom ook zeer gedifferentieerd terecht. In deze winkelconcentraties dienen der halve, evenals in binnensteden ook andere bedrijven dan winkels, zoals banken en voorzieningen van cultu rele en sociale aard, te worden op genomen. Essentiële voorwaarden voor dergelijke winkelconcentratie» zijn: centrale leiding, uitstekende be reikbaarheid en ruime parkeergele genheid. Het is nog te vroeg om nu al tot een oordeel over deze nieuwe vorm van Nederlandse winkelconcentraties, deze aangepaste shopplngscentres, te komen. Daarvoor functioneren ze nog te kort. Maar als de tijd tot het trek ken van conclusies rijp is en deze po- sitief blijken te luiden, dan dienen ge noemde winkelconcentraties onverwijld ln het Nederlandse vestigingspatroon te worden opgenomen. De manier waaróp dit dient te ge schieden blijve hier Anvermeld, want die vormt weer een hoofdstuk apart. Mariner II op ruim 30.000 kilometer langs Venus Het Amerikaanse ruimtevaartuig Ma riner II, dat sinds 27 augustus op weg is naar Venus, zal deze planeet op 14 december op een afstand van ruim 30.000 kilometer passeren. Tien uur voordat het vaartuig Venus passeert, zullen automatisch de instrumenten wor den aangezet die de temperatuur van d« atmosfeer en de oppervlakte van de planeet registreren. De Mariner II be vindt zich nu 40 miljoen kilometer van de aarde. Tijdens het rangeren, waarbij een wissel voortijdig werd omgezet, is gister avond op het stationsemplacement van Hengelo een Duits personenrijtuig ont- -ord. Er ontstond hierbij geen materi- schade. maar wel is gedurende enke le uren het treinverkeer in Twenthe vrij ernstig gestoord geweest.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1962 | | pagina 9