Goed idee
Nieuwe Kerk trefpunt
nationale gedachten
van
Petekinderen door droeve
nieuws diep ontroerd
Bij setting van 41ste telg cler Oranjes
Tekst overlijdensakte
prinses Wilhelmina
Rijksdelen leven met
Vorstenhuis mee
HOFROUW
IN EUROPA
vijftig first class
american cigarettes voor
in feestelijke verpakking!
Prinses heeft hen nooit vergeten
Leger neemt proef met
aanvullingssysteem
DONDERDAG 29 NOVEMBER 1962
H.K.H. Prinses Wilhelmina,
an Apeldoorn werd gepas-
r\E tekst van de akte van overlijden vai
U die gistermiddag op het stadhuis
seerd,luidt:
Heden achtentwintig november negentienhonderdtweeënzestig ver
schenen voor mij, ambtenaar van de burgerlijke stand van Apeldoorn
Baron Van Lynden, Jacob Jan bodewijk, oud negenenveertig jaren, groot
meester van het huis van Hare Majesteit de Koningin, wonende te s-Gra-
venhage, Bisschoff van Heemskerck, Willem Frederïk Karei, oud vijfen
veertig jaren, eerste stalmeester, adjudant van Hare Majesteit de
Koningin, wonende te Wassenaar, die mij verklaarden, daartoe ge
machtigd door Hare Majesteit de Koningin der Nederlanden, dat in de
gemeente Apeldoorn op het paleis 't Loo op achtentwintig november
negentienhonderdtweeènzestig te 00.59 uur in de ouderdom van tweeën
tachtig jaren is overleden:
Hare Koninklijke Hoogheid Wilhelmina Helena Pauline Marie Prinses
der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, Hertogin van Mecklen
burg enzovoorts, enzovoorts, enzovoorts, geboren te 's-Gravenhage,
wonende te Apeldoorn, weduwe van Zijne Koninklijke Hoogheid Heinrich
Wladimir Albrecht Ernst Prins der Nederlanden, Hertog van Mecklen
burg, Vorst van Wenden, Schwerin en Ratzeburg, Graaf van Schwerin,
Heer van de landen Rostock en Stargard enzovoorts, enzovoorts, dochter
van wijlen Hunne Majesteiten Willem Alexander Paul Frederïk, Lode-
wijk, Koning der Nederlanden, Prins van Oranje-N assau, Groothertog
van Luxemburg, enzovoorts, enzovoorts, enzovoorts, en Adeüieid Emma
Wilhelmina Theresia, Koningin der Nederlanden geboren Prinses van
Waldeck en Pyrmont.
De aangevers verklaarden uit eigen wetenschap van het overlijden
kennis te dragen, waarvan akte, welke overeenkomstig de wet is voor
gelezen.
Was getekend:
J. J. L. baron van Lynden,
W. F. K. Bisschoff van Heemskerck,
A. L. des Tombe".
TVE koninklijke grafkelder in de Nieuwe Kerk te Delft. Daarop wordt in
deze droeve dagen rond het verscheiden van Prinses Wilhelmina weer
aller aandacht gevestigd. Straks zal en dan voor de 41ste maal dit
door de eeuwen geijkte graf de Oranjes worden ontzegeld. De bijzetting in
dit keldercomplex in het koorgedeelte van het machtige Delftse bedehuis
aan de Markt doet ons even terugdenken aan de stichter des Vaderlands:
Willem van Oranje, die in 1584 in wat tegenwoordig het Prinsenhofmu
seum is, in hetzelfde Delft door een verraderlijke kogel werd gedood. Bij
hem ligt dus ook de oorsprong van deze grafkelder. Oorspronkelijk lag het
destijds in de bedoeling van de Koninklijke familie het stoffelijk hulsel
van de Vader Des Vaderlands te doen overbrengen naar het familiegraf
in Breda. Deze stad was toenmaals echter door de Spanjaarden bezet. De
naam die Delft toen reeds als Prinsenstad had mét de Nieuwe Kerk als
nationaal middelpunt, leidde er mede toe hier de grafkelder der Oranjes te
bouwen.
Na de luisterrijke uitvaart van de
Prins in 1584 werd hü bijgezet in de
grafkelder in het koor, waar een een
voudige katafalk werd opgericht. In
1614 drong Louise de Coligny aan op
een „eerlijcke sculpture" voor haar ge
storven gemaal en nog datzelfde jaar
kreeg de architect en beeldhouwer Hen-
drick de Keyser tevens bouwmeester
van het tegenover de Nieuwe Kerk ge
legen Delftse stadhuis opdracht voor
een grafmonument: „als soodanighen
heerlückcn Prince waerdich is, daer aen
geene costcn sparende".
Dit praalgraf van Willem va- Oranje,
de grondvester van de Nederlandse staat,
trekt nu aller aandacht tot zich achter
in het kooi van de kerk. Veel meer is
nu echter van belang de ingang van de
koninklijke grafkelder zelf, welke zich
vóór in het koor bevindt en wordt afge
dekt door een grote zerk van 3x2 meter
(3100 kg Belgisch h-rdsteen), waarin
behalve het wapen van de Prins in het
Latijn de volgende woorden als graf
schrift zijn uitgehouwen- „Hier wacht
Willem de Eerste. Vader des Vaderlands,
op de wederopstanding".
Heren Pos en Lampe hielden toespraak
Na de vele betuigingen van rouw
beklag met het overlijden van prinses
Wilhelmina, die onze Koninklijke fa
milie gisteren uit alle hoeken van ons
land bereikten, hebben gisteravond de
overzeese delen van het Koninkrijk
uiting gegeven aan de diepe droef-
TTJT alle delen van de wereld stro-
U men de betuigingen van deelne
ming met het overlijden van Hare
Koninklijke Hoogheid prinses Wil
helmina binnen. Koningin Elizabeth
van Engeland zond koningin Juliana
een boodschap, waarin zij tot uit
drukking bracht dat de overleden
Prinses ook in het buitenland bewon
derd wérd om haar standvastigheid
en vrijheidsliefde
Koningin Elizabeth schreef: „Met
groot leedwezen heb ik het overlij
den vernomen van prinses Wilhelmi
na van Nederland. De moeder van
Uwe Majesteit heeft door haar moed
en standvastigheid in de tweede we
reldoorlog een speciale plaats ver
diend in de harten van alle volkeren
van het Gemenebest en speciaal van
hen in Groot-Britannië waar zij een
welkome gast en bondgenote is ge
weest. De hertog van Edinburgh en
ik betuigen u. uw familie en het volk
van Nederland onze diepe deelne
ming."
Verschillende vorstenhuizen hebben
voor de duur van' een week tot drie we
ken hofrouw afgekondigd. In Denemar
ken eindigt de hofrouw volgende week
dinsdag. Koning Frederik stuurde een
condoleanceboodèchap aan koningin Ju
liana. Koning Olaf van Noorwegen heeft
drie weken officiële hofrouw uitgeroe
pen. Koning Gustaf Adolf van Zweden
zal zich bij de begrafenis laten verte
genwoordigen.
In België heert het onverwacht over
lijden van de Prinses diepe indruk ge
maakt. Koning Boudewijn en koningin
Fabiola hebben onmiddellijk enkele be
zoeken afgelast. Later stuurde het Bel
gische koningspaar een telegram van
rouwbeklag. Koning Leopold en konin
gin-moeder Elisabeth lieten zich op de
Nederlandse ambassade in Brussel ver
tegenwoordigen
Verder kwamen er condoleancebood-
schappen van president Kennedy, die
persoonlijk een brief heeft geschreven
president Scharf van Oostenrijk, koning
Hassan van Marokko, president Sarve-
palli Radhakrishnan van India, bonds
kanselier Adenauer en de voorzitter van
de Duitse Bondsraad Kiesinger, de gou
verneur-generaal van Canada. Georges
Vanier, en van de secretaris-generaal
van de V.N.. Oe Thant. Verwacht werd
dat ook Churchill een boodschap aan
koningin Juliana zal zenden.
Hartelijk is het meeleven in Zuid-
Afrika. De pi-esident. de heer Charles
Swart, zond een condoleanceboodschap
Hij zei, dat het overlijden grote ontroe
ring in zijn land heeft gewekt, in het
bijzonder bij degenen die van Neder
landse voorouders stammen. In de vier
provincie-hoofdsteden zullen op de dag
van de begrafenis de vlaggen halfstok
hangen. President Swart memoreerde
het onverschrokken standpunt van ko
ningin Wilhelmina in de strijd van Zuid-
Afrika tegen Engeland, toen zij de Gel
derland heeft gezonden om president
Kruger naar Europa te brengen.
beid die daar heerst. De heren W. F
M. Lampe, gevolmachtigd minister van
de Nederlandse Antillen, en mr. dr.
R. H, Pos, gevolmachtigd minister van
Suriname, hebben in een radiorede
prinses Wilhelmina herdacht.
Minister Lampe zei, .dat het nieuws
van het overlijden de Nederlandse An
tillen gewerd enkele dagen voor een
nistorisch feit zal worden herdacht,
waarvoor juist koningin Wilhelmina
zich geheel had ingezet, en wel door
haar belofte, gedaan op 7 december 1942
m die grauwe dagen van het oorlogs
geweld, zelfstandigheid te verlenen aan
de toenmalige koloniën.
Ook de heer Pos memoreerde de his 1
lorische woorden van de Koningin. „On
der haar koningschap kwam in 1948 de
eerste Ronde Tafel-conferentie tot stand
tussen Nederland, Suriname en de Ne
derlandse Antillen. Het is een groot ge
luk geweest voor deze landen dat in be
wogen tijden de Kroon is gedragen door
een vorstin die door haar wijsheid,
plichtsbetrachting en vastberadenheid
een voorbeeld is geweest. Wij zullen
haar in Suriname met erkentelijkheid
gedenken", aldus minister Pos.
De gouverneur van de Antillen, mr
N. Debrot, en de wnd. gouverneur van
Suriname, de heer A. Currie, stuurden
condoleanceboodschappen. De heer
Currie herdacht „miss Wilhelmina" in
een radiorede.
De grote steden van ons land hebben
prinses Wilhelmina in buitengewone
raadsvergaderingen herdacht. De burge
meesters van Den Haag, Amsterdam en
Utrecht om er maar enkele te noemen,
gaven uiting aan hun diep medeleven en
aat van de inwoners van hun gemeente
net het verlies dat ons Vorstenhuis en
laarmee het Nederlandse volk heeft ge
troffen. In Rotterdam zijn nog geen bij
zondere maatregelen getroffen ten aan
zien van de openbare vermakelijkheden,
dit in tegenstelling tot Amsterdam en
Den Haag.
Het bestuur van de Nederlandse
Sport Federatie heeft de Koningin het
volgende telegram gestuurd: „De Ne
derlandse Sport Federatie verzekert
Uwe Majesteit van de oprechte gevoe
lens van deelneming met het verschei
den van Hare Koninklijke Hoogheid
prinses Wilhelmina, die als Moeder
des Vaderlands een onvergetelijke
plaats in de harten van ons volk heeft
Vele telgen
De grafkelder zelf, thans
electrische verlichting, meer dan eens
gerestaureerd en vergroot, laatstelijk nog
ingrijpend. Het koor is geheel gerestau
reerd in het kader van het nationaal
geschenk t.g.v. het zilveren regeringsju
bileum van de toenmalige Koningin Wil
helmina in 1923.
Via een stenen trap komt men in de
voorruimte van de grafkelder van Prins
Willem I, de zgn. oude kelder.
Het oudste gedeelte is dus gelegen on
der het liggend beeld van de Prins, waar
thans vele telgen van het huis van
Oranje rusten, met hun echtgenoten, be
halve o.a. van de oudste zoon van Wil
lem de Zwijger, Philips Willem, die te
Diest in de St. Sulpicekerk werd bijgezet
en van de Koning-Stadhouder Willem III
en zijn vrouw Mary Stuart, die als
Koning en Koningin va; Engeland in de
Westminster Abby in Londen rusten.
De burgemeester van Delft, de heer
D de Loor, is tevens koninklijk commis
saris van de grafkelder en met hem wor
den dan ook de voorbereidingen tot ope
ning van de grafkelder en het bijzetten
van het stoffelijk hulsel besproken.
Uitvaarten
De oude Prinsenstad herinnert zich
maar al te goed de twee koninklijke uit
vaarten zo kort na elkaar in 1934; die
van Koningin-moeder Emma en van
Prins Hendrik. Het historische Markt
plein, waaraan de Nieuwe Kerk is gele
gen kon toen alle belangstellenden nau
welijks bevatten en aan weerszijden had
men met rouwkleden omrande tribunes
opgesteld, op dezelfde plaats waar de
laatste jaren de bekende taptoe-tribunes
staan als de tijd daar is.
De gemeentelijke dienst van Openbare
Werken te Delft treft reeds voorlopige
voorzieningen om op de komende gebeur
tenissen te zijn voorbereid. Daartoe zal
jk behoren het verwijderen van de rub
beren parkeerkegels, die in het kader van
een verkeersproef het carré van de Mark!
aangeven. De kegels zullen tijdelijk wor
den vervangen door blauwe merksteen-
tjes. Ook de kerk zelf zal uiteraard aan
de komende bijzetting moeten worden
aangepast. Met opmetingen rond de graf
kelder is reeds een begin gemaakt. De
Delftse politie rekent op een belangrijke
versterking uit Den Haag en Rotterdam
Hoe geheel anders verliep op 29
april 1958 de bijzetting van de laatste
stadhouder, priris Willem V, die in
1806 stierf en in de Brunswijkse ka
thedraal in Duitsland werd begraven.
Zijn overbrenging naar vaderlandse
bodem en de bijzetting van zijn ge
beente in de koninklijke grafkelder te
Delft verliep zonder opzien in de klei
ne kring van de Koninklijke familie.
Thans is er heel wat meer belang
stelling te verwachten van wat voors
hands als een „witte begrafenis" is aan
gekondigd Maar in het voor de Vader
des Vaderlands opgerichte kerkgraf zal
het bijzetten van de Moeder des Vader
lands ons weer beüalen bij de zin van
dit Oranjemonument in het hart van het
nationale monument dat de Nieuwe Kerk
mede hierdoor is geworden.
Betekenis
Het praalgraf
zal voortaan, v
uiteraard niet i
kelijk is, nog
i Willem van Oranje
de grafkelder zelf
het publiek toegan-
betekenis krijgen als
trefpunt van allen die een ogenblik met
hun gedachten bü de verstorven telgen
uit ons Oranjehuis willen verwijlen.
Bij de dood van de bouwmeester Hen-
drick de Keyser in 1621 was het reeds
zo goed als voltooid, zijn zoon Pieter kor
nog voor de definitieve afwerking zorg
dragen.
is uit verschillende
steensoorten opgebouwd waarin de kleu
ren wit en zwart domineren. Met de rug
naar het hoofdeinde van de tombe zit
de Prins in wapenrusting, met sjerp,
zwaard en bevelhebbersstaf, een helm
met pluimen aan zij voeten. Boeiender
is misschien nog het liegende beeld van
de dode Willem de Zwijger, uitgevoerd
in wit marmer en gemaakt door David
Hermani. een van De Keysers leerlingen
Trouw
Welhaast legendarisch is de aan de
voeten van de Prins rustende hond.
symbool van opofferende trouw. Men
kent het verhaal; na de dood van zijn
meester wilde het dier geen voedsel
meer nuttigen en stierf op diens graf.
Het is in deze omgeving vol symbolen
en nationale gedachten, dat Prinses Wil
helmina op 8 december zal worden bij
gezet in de koninklijke grafkelder van
dit indrukwekkende bedehuis van de
Hervormde Kerk te Delft. Zij is hiermee
de 41ste telg van de Oranjes.
Voor ons allen is zü echter zoveel ineer
dan alleen maar onze oude Koningin,
die als Prinses stierf. Was de eerste die
deze koninklijke grafkelder binnenging
getooid met de titel Vader des Vader
lands, het volk van Nederland heeft in
haar met recht een Moeder des Vader
lands verloren. In de Prinsenstad Delft
beseft men zulks misschien meer dan
Moeder ik hoor het Wilhelmus...
IK ben de goede Herder
gekend", Joh. 10 14 -
Ik ken de Mijnen en wordt van de Mijnen
Je peettante Wilhelmina, 13 april 1921. Dit
staat op een vergeeld schutblad van een fraai gebonden Statenbijbel met
slot, die het Marker petekind van de overleden Prinses, de nu 46-jarige
mevrouw Wilhelmina Lijsje Uithuisje-van Riel van koningin Wilhelmina
kreeg. Dit geschiedde toen zij als vijfjarig meisje door de Landsvrouwe op
het paleis op de Dam met haar ouders werd ontvangen.
Mevrouw Uithuisje, die acht kinde- hand". Daarna hoorde zij zelf uit de
en heeft, hoorde gistermorgen vroeg
toen zij in de keuken was, ineens een
van haar zes dochters roepen: „Moeder
ik hoor het Wilhelmus". Zij
hierop met: „Dan is er wa
Mevrouw Wilhelmina Lijsje Uit
huisje-van Riel, riit Marken,
(links) toont haar dochter Wol
met de Rij bel, die zij op vijfjarige
leeftijd van wijlen H.K.H. Prin
ses Wilhelmina heeft •■jtttreac-n
Lijm en plak alles met VELPON van Ceta-Bever grote tube.
SINDS l november wordt bij het
depot cavalerie in Amersfoort
een proef genomen met een gewij
zigd systeem van opbouw van het
leger, het zogenaamd ouderdeels-
aanvullingssysteem (afgekort Ondas)
Het is daar in de plaats gekomen van
het sinds 1953 in gebruik zijnde fil-
ler-systeem.
Een consequentie voor het dienstplich
tige personeel dat bij de proef is be
trokken. is een wat kortere werkelijke
diensttijd Als de proef slaagt zal het
systeem worden ingevoerd voor de ge
hele landmacht. Dat zal een beslissing
zijn waaraan de huidige minister van
defensie zijn opvolger niet zal willen
binden en die dus door die opvolger ge
nomen zal moeten worden.
De chef van de generale staf, luite
nant-generaal A. V. van den Wall Bake,
die over het nieuwe systeem gisteren in
Den Haag mededelingen heeft gedaan
heeft er het volste vertrouwen in dat de
proef zal slagen. Omdat het huidige fil
ler-systeem vele bezwaren had, is reeds
jaren geleden (onder meer toen een
tweede parate divisie werd gevormd)
gezocht naar een oplossing die de be
zwaren kon ondervangen. Men meent die
oplossing gevonden te hebben in het On
das, dat onderdeelsgewijs in een aanvul
ling voorziet en waarvan de voordelen
zijn dat onderdelen meer een team gaan
worden, dat de „administratie onrust'
die voortvloeit uit het filler-systeem
grotendeels gaat verdwijnen en dat er
een betere mogelijkheid ontstaat om hel
onderdeel in zijn parate periode aan een
systematische progressief oefenschema te
onderwerpen.
Het nieuwe opleidingsschema gaat er
schematisch als volgt uitzien. Dienst
plichtige soldaten krijgen als eenheid
(bijvoorbeeld als compagnie of eskadron)
basisopleiding van zes maanden
een voorgaande lichting is twee
maanden eerder reeds het dienstplichti
ge kader voor dat onderdeel gerequi-
reerd. Na de basisopleiding wordt het ge
hele onderdeel paraat en het blijft dal
gedurende twaalf maanden. Na een to
taal van achttien maanden gaat het ge
hele onderdeel met klein verlof. De
klein verlof-periode duurt dan voor de
dienstplichtige soldaat nog zes maanden
(de wettelijke totale diensttijd is im
mers 24 maanden) en voor het kader en
de specialisten (die twee maanden eer
der in werkelijke dienst kwamen) nog
vier maanden. Om het teamverband te
behouden, zal echter aan het kader ge
vraagd worden op basis van vrijwillig
heid zijn klein verlof-periode ook op die
zes maanden te stellen.
Voor de parate bataljons wordt de si
tuatie als volgt: slechts eenmaal per
halfjaar treedt er een „verse" compag
nie in. Het bataljon zal op elk moment
bestaan uit drie inzetbare compagnieën
(waarvan er een met klein verlof is)
een compagnie in opleiding. Het nieuwe
systeem kan slechts worden toegepast
voor zogenaamde drieling-onderdelen.
Voor niet uit drieën bestaande onderde
len zal het filler-systeem blijven be
staan. Naar ruwe schatting zal in de
toekomst zestig procent van bet dienst'
plichtige personeel onder dc Ondas gaan
Reacties sportbonden
De sportwereld heeft op sterk uit
eenlopende wijze gereageerd op het
overlijden van prinses Wilhelmina.
Hel bestuur van de KNVB heeft beslo
ten dat de competitiewedstrijden in hei
komende weekeinde normaal zullen door_
gaan, maar de clubs echter verzocht de
vlaggen halfstok te hangen en vooi
begin een minuut stilte in acht te nc
De Koninklijke Nederlandse Zwembond
heetf eenzelfde besluit genomen met
trekking tot de waterpolowedstrijden
de zwemevenementen, de Koninklijke
Nederlandse Korfbalbond ten aanzien van
de competitiewedstrijden van zaterdag
en zondag en het Nederlands Handbal-
verbond voor zijn competitiewedstrijden
De Koninklijke Atletiekunie daaren
tegen heetf het besluit genomen alle atle
tiekevenementen voor het komende
weekeinde niet te laten doorgaan. Naast
zich vindt de unie het bestuur van de
Koninklijke Nederlandse Krachtsport
bond. Ook zün evenementen zijn afgelast
De vier regionale automobielsportclubs
hebben besloten de rit om het eerste
Nederlandse kampioenschap betrouw-
baarheidsritten voor teams (zaterdag in
Barneveld te beginnen) te verschuiver
naar 2 februari.
De wedstrijden voor de competitie van
de Nederlandse Tafeltennisbond van gis
teravond zijn niet doorgegaan, maar dit
in het weekeinde zijn gehandhaafd.
radio het droeve nieuws. "„Je nïisï haar
verschrikkelijk", aldus mevrouw Uit
huisje. „Als ik met haar sprak was het
net alsof het mijn moeder was". Zelf
heeft zij de Koningin maar twee keer
gesproken; de laatste maal was dit in
1953, toen de Prinses onaangekondigd
bezoek aan het gezin van haar
petekind bracht. Het koninklijk jacht
Piet Hein lag toen voor Marken.
De burgemeester zei te verwachten",
aldus mevrouw Uithuisje, „dat ik een
uitnodiging voor de teraardebestelling
:al ontvangen". Mevrouw Uithuisje
heeft gistermorgen de nationale drie
kleur tevoorschijn gehaald en half stok
gehesen, waarna een lange Marker jón
gen de driekleur in de houder boven
de voordeur van het huis in de Buur-
terstraat heeft geplaatst.
De moeder van mevrouw Uithuisje
een van de zestien mensen, die ir
verschrikkelijke stormnacht van 13 op 14
januari tijdens de watersnoodramp
1916 op een balk zaten in een reeds ten
dele weggeslagen huis op het eiland Mar
ken. Op de kerktoren had men de nood
vlag gezien en alle zestien werden gered,
zo vertelde mevrouw Uithuisje. Haar
tante en oom met hun twee kinderen
dronken in die rampnacht. In het huis
van haar grootmoeder werd Lijsje op
16 januari geboren als tweede dochter ii
het gezin Van Riel.
Drie dagen oud
Lijsje was drie dagen oud toen koningin
Wilhelmina het door de watersnood ge
teisterde eiland bezocht. Zij vroeg
de ouders van Lijsje of de kleine ook
haar naam mocht dragen. De ouders
de jonggeborene hadden hiertegen uiter
aard geen bezwaar en zo werd haar eerste
voornaam die van de Vorstin. Met Kerst
kreeg het Marker petekind altijd
schenk van de Vorstin en toen Lijsje ge
trouwd was. kreeg het gezin geschenken
Zo heeft haar man. die sleeobootkapitein
is. met Kerst 1960 van de Prinses een
exemplaar van haar boek „Eenzaam maar
niet aleen" ontvangen. Elk jaar schreef
mevrouw Uithuisje een felicitatiebrief
naar haar koninklijke peettante, die altijd
beantwoord werd. Bijna was een der kin
deren Uithuisje op de verjaardag
prinses Wilhelmina geboren. Het
echter enkele minuten na middernacht
toen op 1 september 1956 dc dochter
Lobberig. als zevende kind. het lev
licht aanschouwde
Ais de heer Uithuisje. die aileeD het
weekend thuis is, zaterdag op Marken
komt, zal hü zo zegt zün
namens het gezin aan koningin Juliana
een brief schreven waarin de familie
haar deelneming betuigt mei het overla
den van prinses Wilhelmina.
Condoleantie
Zodra zij het droeve nieuws door de
radio hoorde heeft de 46-jarige
Wilhelmina Aartje Korlaar-Vedder. het
Spakenburgse petekind van de overleden
Prinses, een condoleantietelegram
koninklijke familie gestuurd.
Aartje Vedder werd op 14 januari 1916
tijdens de watervloed in de Zuiderzee, die
ook haar geboortedorp trof, geboren. En
kele dagen later kwam de toenmalige
koningin Wilhelmina in het dorp en vroeg
af er mensen in nood waren. De dominee
vertelde van het gezin Ve-'der, dat alles
iad verloren maar waar een meisje
r -boren. „Dan is dat myn petekind", heeft
de Koningin toen gezegd en sindsdien is
Aartje Vedder, die alsnog als eerste voor-
i Wilhelmina kreeg, elk jaar door de
Vorstin met geschenken bedacht. „In 1956
de Prinses voor het laatst zelf bij mij
geweest, daarna kwam er altyd een hof
dame", zo vertelde gisteren de ontroerde
rouw Korlaar. „Die bezoeken vie
len altijd ongeveer twee weken voor
Kerst en ik hield er dan ook rekening mee
met het schoonmaken van mijn huisje.
Want de Prinses hield ervan, dat alles
helder was. Als zij binnenkwam, klonk
het meermalen „wat ziet het er hier
toch keurig uit".
Grote invloed
Mevrouw Korlaar is er van overtuigd,
dat de relatie tot de koninklyke familie
grote invloed Is geweest op het ge-
van haar ouders en het hare. „Niet
wij er ooit direct, door protectie of
iets dergelüks van hebben geprofiteerd.
Maar prinses Wilhelmina liet zich op dc
hoogte stellen van de gang van zaken
at was voor ons een stimulans. Zü
had altyd grote belangstelling voor de
vorderingen van de kinderen op school,
ook de mijne, en bü büzondere gebeurte
nissen in de gezinnen kwam er alijtd
tenminste een telegram. Ook bü ziekte
toonde de Prinses haar medeleven. Haar
belangstelling was echt gemeend".
Mevrouw Korlaar had groot ontzag voor
de ontslapene: „Zij hield niet van luieren.
was zelf een flinke".
In de woning herinneren vele zaken
in de band tussen deze eenvoudige
rouw en het Vorstenhuis. De Bijbel is
ui geschenk van koningin Wilhelmina,
die enkele jaren geleden ook dit petekind
niet vergat toen de eerste exemplaren
- „Eenzaam maar niet alleen", van de
persen kwamen. En dan zijn er nog ge
bruiksvoorwerpen, geschenken bij bijzon
dere gebeurtenissen, zoals een theewagen
met servies, die het echtpaar Korlaar ter
legenheid van hun huwelijk in 1939 van
de Vorstin kreeg.
Merkwaardig genoeg is mevrouw
Korlaar zelf nooit op het paleis ge
weest. Wel haar man, die nog geregeld
vis bezorgt op paleis Soestdijk en haar
oudste dochter Jannie, die tot haar
trouwen in de huishouding van konin
gin Juliana en prins Bernhard heeft
verkt.
Wilhelmina in
I7V herdacht.
Ook in dc Algemene Vergade
ring van de Verenigde Naties '3
het overlijden van Prinses Wilhel
mina herdacht. De voorzitter, de
hee; Zafroellah Khan. heeft'gis»
teren aan het eind van de bij
eenkomst aan de Nederlandse af
gevaardigde, mr. C.W.A. Schür-
mann. zijn deelneming met het
droeve gebeuren betuigd en hem
verzocht, de Nederlandse regering
van zyn meeleven op de hoogte te
steden. De heer Schürmann ant
woordde. dat het hem een eer
was, aan dit verzoek te voldoen.
Secretaris-Generaal Oe Thant
heeft aan minister Luns een bood-
schap van rouwbeklag gezonden.
H.j schrijft, dat het Nederlandse
volk een toegewijde en zeer ie.
liefde vorstin heeft verloren. ..De
Verenigde Naties delen dit ver
lies in hoge mate.
Jn een aantal commissies van qo
VN. die gisteren bijeenwaren, is
eveneens aan de Nederlandse af
gevaardigden deelneming betuigd.
In de begrotingscommissie herin
nerde de Canadese afgevaardigde
J.H. Price eraan, dat Canada,
toen het Koninklijk Gezin in Ot
tawa verbleef, aan Nederland een
stuk grond overdroeg, opdat een
van de Prinsessen op Nederlandse
grond kon worden geboren. Hü
richtte zün v oorden tot de Neder
landse voorzitter van de commis
sie, de heer J. P. Bannier.