Mies Bouwman: „Ik voel
me nog helemaal fit"
Bouw van „Het Dorp" al
in voor jaar verwacht
Voor Het Dorp23 uur achtereen in touw
Veel steun gekregen
van dr. Klapwijk
Geneesheer-directeur
Alle gaven gaan eerst
naar Hilversum
9
WOENSPAG 28 NOVEMBER 1962
(Van een onzer redacteuren)
„Moe? Ik voel het niet, ik ben helemaal fit! En ik vind het fijn
om een beetje te praten: ik ben geweldig aan het woord geweest
maar gewoon gepraat met iemand heb ik al die tijd niet". Het is
nog geen half uur geleden dat Mies Bouwman eindelijk het podium
van de oosthal afstapte, de armen vol rozen, tranen in de ogen,
maar heel gelukkig. Nu zit ze, lekker opgefrist, tussen de jour
nalisten in de perskamer van de RAI en opeens is haar stem bijna
verdwenen.
„Ja, dat krijg je als je ophoudt met hard roepen", zegt ze opge
wekt. „Hé mensen, wat was het fijn, allemaal."
vruchtensap gedronken geloof ik, en kof
fie."
„Heb je ook iets ingenomen tegen de
slaap?" „Nee, dat wou ik niet, ik houd
niet van dergelijke pillen, daar ben ik
bang voor. Maar ik geloof dat dr. Klap
wijk me een paar maal een opwekkend
middeltje ingegeven heeft, hij kwam
tweemaal met een glas ijs-koffie die
reuze lekker was, maar waar ik toch
wel iets aan proefde. Die dr. Klapwijk
is reusachtig hoor, die staat voor mets.
Daar heb ik veel steun aan gehad. Die
is me gewoon gaan helpen."
..Een paar maal werden de emoties je
toch wel te machtig, hè?"
„Ach jamaar dat is toch geen
wonder. Het was dikwijls zo ontroerend,
ze stopten mijn handen maar vol en zc
gaven me alles zo graag maar wil
je wel geloven, dat ik toch nog de
meeste last heb bij het zingen van het
Wilhelmus? Daar kan ik niet tegen, dat
grijpt me zo aan.Maar ja, iedereen is
vreselijk lief voor me geweest en dat
gaat ook niet in je koude kleren zitten."
Mies blüft maar praten en vertellen en
herinneringen ophalen. Ze ziet wat smal
en bleek, maar weet van geen ophouden.
„Juist zo gezellig.
aangeboden. De minister had dit bouwmateriaal c
die promoveerde de steen tot de officiële eerste steen van
En Mies vertelt.
„Het viel me wat de tijd betreft ont
zettend mee. Het was eigenlijk zó om,
ik kan me niet voorstellen dat ik daar
23 uur heb gestaan. Welnee, ik zou het
geen tweede keer doen, dat
toch niet
eenmaal in
i geen effect
kunnen? Zoiets doe je
je leven. Een herhaling
meer hebben."
„Had je direct een gevoel dat je zou
slagen?"
,,Nou, ik kneep 'm erg of ik de mensen
wel zover zou krijgen dat ze meededen.
Ik dacht: zouden ze het wel doen? Als
je eenmaal lekker zit de straat opgaan....
Maar toen ik hoorde dat ze het echt de
den met die lucifersdoosjes toen ging het
opeens fantastisch. Ik heb nog nooit een
programma gemaakt dat echt pèkte,
waarin je contact had met de mensen en
dat heb je nodig om' er iets van te kun
nen maken."
Aan het leeglopen van de zaal diep in
de nacht wyt ze haar eerste inzinking.
Vrienden weg
„Ik zag telkens mensen weg gaan en
toen leek het net of je een stel vertrouw
de vrienden kwijtraakte. Maar ja. die
moesten natuurlijk even gaan slapen en
dan aan 't werk. Maar een heleboel men
sen zijn gebleven, stel je dat eens voor,
al die tijd. is het niet reusachtig? Daar
heb ik bewondering voor. Nou en toen
's morgens zo'n bende mensen binnen
kwamen, ging het pas goed."
brengen, tot het einde toe. Mies, compli.
ment hoor!"
„Maar ik wés edit blij, met alles! Ik
hoefde nooit te doen alsof. Ach mensen,
■wat waren er een hoop ontroerende din
gen! Wat ze niet allemaal in mijn han
den hebben gestopt.
- -toch
mensen die thuis zomaar de schilderijen
van de muur rukten en er mee naar mij
toe kwamen lopen. Het was gewoon ont
roerend. Ik vond het zo jammer dat ik
later alles niet zelf meer kon aanpakken,
ik had ze wel allemaal willen laten door
gaan, uren en uren, maar het kón een
voudig niet meer. Ach en toen kwam de
politie en het was zo enig: die moest de
mensen van het podium houden, maar de
meeste agenten kwamen zelf wat bren
gen en zo blééf het maar vol
„Je hebt tóch nog kans gezien je vijf
maal te verkleden Mies
„Vijfmaal?
Enkele flitsen van de onverge
telijke 23 uren in het Amster
damse RAl-gebouw. De hoogte
punten-in.-] oto's van deze tele
visie- en radio-marathon voor
„Het Dorp" zouden gemakkelijk
een dik boek vullen en het is
slechts mogelijk hier een greep
uit de veelheid te doen. Sinter
klaas kwam met een gevolg van
Zwarte Pieten naar het podium
om Mies Bouwman een stroom
van goede gaven aan te bieden.
Wim Kan kwam op de valreep
met zijn echtgenote Corry Vonk
nog even naar de RAI. Samen
met Mies Bouwman praatte hij
telefonisch bij vier grote bedrij
ven een ton los voor „Het Dorp".
Dat was dus aan het einde, maar
één der vroege evenementen van
het blijde feest in het RAI-
gebouw was de komst van Car
navalsprins Peter de Eerste van
Heerlen, die met zijn gevolg aan
Mies Bouman de Orde van de
Ezel met de Gouden Staart kwam
aanbieden.
Hebben jullie dat geteld?
dat was geen opzet, hoor. Ik
had een stuk of wat jurken meegebracht
maar echt niet om te showen. De eer-,
ste.... daar ging een kop koffie over
heen en de zwarte werd vuil en de witte,
nou, die werd pikzwart. Ik móést telkens
wel een andere aantrekken. Want je
wordt er smerig bü Nou ja, ik heb
een paar maal andere schoenen aange
trokken, want moe in mijn voeten werd
ik af en toe wel."
Kousen roetzwart
Ze kijkt eens naar goudkleurige flat
jes die ze de laatste cn aan had en ook
nu nog draagt. ,,R i kousen zien er
uitroetzwart!"
En ze babbelt verder: „Wat ik gegeten
heb? Niet eens zo :el. Ik heb massa's
Of ze dadelijk gaat slapen? Nee hoor.
voorlopig niet. Eerst eens lekker eten
samen met haar man, Leen Timp. Zc
speelt met haar rozen, laat een paar
cadeautjes zien die ze „zomaar van
iemand" heeft gekregen: een heel klein
zilveren doosje uit familiebezit, met zorg
en liefde ingepakt en gevuld met
miniscuul kleine dropjes. Het doosje,
niet veel groter dan een vingerlid, draagt
het jaartal 1790.
„Is dat niet schattig? En dat geven ze
mUEr is een briefje by dat ze
bescheiden wegstopt. Want nog altijd wil
ze niet geprezen worden.
Er is ook een orchidee in. een door
zichtig doosje. ..Wat prachtig, hè?"
Als een kind zo-blij en dankbaar
ze; volstrekt niet onder de indruk v;
de ongelooflijke prestatie die ze heeft
geleverd. „He nee, begin daar nou niet
over, we hebben het allemaal samen
gedaan. Denk eens aan al die mensen
die door de mist hier naartoe zijn ge
komen en nog uren buiten gestaan
hebbenook."
Want zo is Mies Bouman werkelijk.
Het afweren van complimenten, het
volkomen vergeten van zichzelf is geen
pose, maar echt.
Vergeefs hebben bezorgde organisa
toren geprobeerd een eind aan het ge
sprek te maken; Mies wil liever door-
babbeleu. Maar nu komt haar man, die
ai uren „vlak in de buurt" is geweest.
Mies,
gaan een stukje
En dat doet ze dan meteen.
(Van een onzer redacteuren)
Het Nederlandse volk, met ko
ninklijke familie en overheid, met
kleine luyden en grote concerns,
met bedrijfsleven en verenigin
gen van allerlei aard, met vol
wassenen en kinderen, korlom in
waarlijk al zijn schakeringen,
heeft het klaar gespeeld.
In een etmaal is meer dan 12
miljoen gulden aan geld plus een
nog niet te schatten waarde aan
geschenken en verkoopartikelen
bijeengebracht, en dat met een
duizelingwekkende vaart zó zelfs,
dat de stormloop op de RAI-hal
en het uitbundige feest binnen de
organisatoren tenslotte volkomen
uit de hand liep, hetgeen echter
niets afdeed aan het geweldige
enthousiasme dat de manifes
tatie bleef begeleiden.
Het Dorp voor blijvend invaliden kómt
er en de ongedacht grote toevloed
geld zal het mogelijk maken het n
mum aan wensen al in de eerste opz
verwerken.
Toen eindelijk om kwart voor acht gis
teravond het scherm een ogenblik donker
was cn ook de radio-uitzending" was be
is sloten, had dr. Klapwijk, geneesheer-di-
recteur van de Johanne Stichting, gele
genheid ons zijn indrukken van dc
sultaten te vertellen.
„Er zyn zóveel schenkingeu, dat net
binnengekomen bedrag van ruim 12 mil
joen in feite overschreden is en de ver
koop van de bergen cadeaus zal de som
beslist nog een stuk hoger, maken. Als
we dat allemaal kunnen overslaan, heb
ben we pas een goed idee van de groot
se prestatie die ons volk heeft geleverd."
Met drie a vier miljoen gulden in de
hand hadden we al kunnen beginnen met
de bouw. maar nü kunnen we de beste
mogelijkheden voor de vele voorzienin
gen die het dorp met zijn speciale inwo
ners nodig zal hebben al in de eerste
plannen projecteren", aids dr. Klapwijk.
Pathet Lao schiet
toestel VS neer
De neutralistische premier prins Sou-
vanna Phouma heeft dinsdag verklaard,
dat -manschappen van de linkse Pathet
Lao-strijdkrachten zijn bevelen negeer
den en een c 123 transportvliegtuig van
de Amerikaanse luchtmacht neerscho
ten, dat voorraden aanvoerde voor zijn
neutralistische troepen op de Vlakte der
Kruiken. Souvanna zei, dat een lid van
de driekoppige bemanning van het vlieg
tuig gered kon worden. Hij was gewond
en werd met een neutralistisoh vliegtuig
naar Viëntiane overgebracht. De beide
andere bemanningsleden zitten nog vast
ln de wrakstukken van het vliegtuig.
Gehoopt wordt dat zij nog in leven zijn.
Geld op de bank:
Een van de eerste vragen die
de journalisten gisteravond na
afloop van de marathon-uitzenr
ding voor Het Dorp aan dr. Klap
wijk «telden luidde natuurlijk*
„Waar blijft nu voorlopig die hele
grote buit?" Het bleek dat de
gelden in de loop van het etmaal
ontvangen, in geregelde zendin
gen al naar de kluizen van de
bank „De Stad Amsterdam" wa
ren gebracht. Het restant zou wel
dra die weg gaan. Ook de cheques
zijn daar voorlopig in veiligheid
gebracht. De bank zal de geiden
later overmaken.
De afvoer van de enorme stapels ge
schenken baarden meer zorg: alles moest
nog dezelfde avond naar Hilversum ge
transporteerd worden „en daar hebben
we grote opslagplaatsen nodig". Daarna
zal alles wat voor inrichting van het
dorp bedoeld is zo spoedig mogelijk naar
Arnhem worden overgebracht en de ca
deaus die voor de Amerikaanse verkoop
zijn bedoeld, zullen waarschijnlijk op
,We kunnen al die dingen, waarbij
grote waarde zijn, niet aan
één zaal met mensen tegen goede prijzen
erkopen". zei de heer Van Gelder van
dc Avro. „Dan komt er niet uit wat er
in zit. Die verkoop is nog een organisa
tieprobleem op zichzelf."
„Had u or van tcvori
gerekend?"
dan niet op-
,Min of meer wel, omdat we weten dat
dikwijls bij zo'n actie leuke dingen
worden aangeboden. Maar zo'n stroom,
die loopt van een diamant en een gou
den olympiademedaille tot een speel
goedautootje en een paar gebruikte
schoenen. nee, die hadden we niet
kunnen verwachten".
..En wat gebeurt er met de levende
have die aangeboden is?"
„Die levende have, bestaande uit kalf
jes, biggen, een kalkoen, konijnen enz.,
heeft voorlopig onderdak gevonden in
kinderboerderij in artis. Maar dc
ongeveer 20 per telefoon aangeboden
niet-ingeënte honden zijn niet geaccep
teerd.
Misverstand
Er bestaat echter, zoals de luisteraars
en de kijkers wel gemerkt zullen heb
ben, enig misverstand omtrent de aard
van het dorp, doordat deze aan vele
goede gevers is ontgaan.
Dikwijls heeft men gedacht te geven
jor een kinderdorp, hetgeen blijkt uit
het aanbod van speelgoed en dat van
een volledige kinderboerderij door het
bestuur van Artis. Het wordt echter een
dorp voor volwassenen en daarin past
géén kinderboerderij, noch speelgoed,
kinderboeken of plaatjesbehang.
„Wat doet u dan met al deze toezeg
gingen?"
Wij denken erover te vragen ze te mo
gen ruilen voor iets anders. Een kinder
boerderij zou bijvoorbeeld wel te ver
vangen zijn door een mooi groot aqua-
aanbiedingen zijn.
De quiz
Voor radio en televisie zullen de
programma's tot maart toe op geregelde
tijden worden voortgezet. Voor de tele
visie gaat Mies Bouwman op donderdag
om half acht de quiz ..Kom er maar e
achter" leiden. Dit wordt een gewone
harde quiz waarvoor men deelnemers
gaat betalen, maar de helft van die gel
den wordt omgezet in klinkende prij
zen die kunnen worden gewonnen.
Morgenavond in de eerste uitzending
zal Mies Bouwman waarschijnlijk, al het
juiste bedrag dat de Marathon heeft op
gebracht, kunnen noemen.
Rie Mastenbroek kwam naar de
RAI om één van haar Olympi
sche gouden medailles voor de
Amerikaanse, verkoop beschik
baar te stellen. Die aanbieding
werd één van de vele ontroeren
de momenten van de 23 uur
voor „Het Dorp".
woord: ,.Nu er zo snel geld bijeen is ge-1 aan te nemen. Er verrezen bergen ge
komen eiv minister Van Aartsen persoon- schenken, waartussen een grote witte
lijk de bouwvergunning heeft toegezegd, schapenvacht, door meisjes uit Texel ge-
zal ook de overige voorbereiding, zoals bracht, werd neergelegd. De gevers en
het maken van de bestekken met grote I geefsters, die urenlang bulten in de r(j
vaort kunnen geschieden, We kunnen dus j hadden gestaan, moesten zonder de zaal
hopen op een start i i »-i u"""
i het komende v
Ook werd ons onthuld dat minister Van
Aartsen niet werkelyk door Mies Bouw
man was vermurwd, toen zjj hem vrij
moedig opbelde rondom de middagklok
gisteren. De minister was Mies a*
geweest: hij had reeds twee urei
lat enpogen, de RAI op te bellen,
het was niet gelukt aansluiting te krij
gen. De bewindsman had al aangevoeld
dat bij zó grote medewerking van het
volk de bouwvergunning onmiddellyk op
tafel behoorde te komen.
Van regering
Want
,-an de re
de grote
tot allen die waar dan ook naar haar
luisterden, „betekent, dat in ons volk
toch het begrip voor de problemen
de blijvend-gehandicapten is losg
gen."
Ook liet zij met na dank cn bc
dering uit te spreken voor al degenen
de organisati
uniek gebeuren.
Kom maar
IJzeren gordijn
Wantde oosthal was hermetisch
afgesloten met zware üzeren rolgordij-
ien. Aan die ingangen waakten politie-
genten en lieten alleen nog diegenen
door die een byzondere gave bij zich had
den. Maar ach, wat waren byzondere ga
ven? De auto's, de jachten, de zeilboot,
de dikke chèques, vele duizenden guldens
vertegenwoordigende? Of de centjes, op
gehaald door het 33-jarige marktvrouw»
tje met haar boezelaar voor!
Eigens moest men maar een lijn trek
ken. min of meer in het wilde weg. Maar
het leek wel of de mensen uit de grond
verrezen, want al werden er nóg zo wei
nig toegelaten, in de zaal was en bleet
het overvol.
Daar was het intussen een geweldig
feest geworden. Er werd gejuicht en ge
joeld, gezongen en gefloten, er begon een
snipperregen neer te laten, er deinden
ballonnetjes, losgeraakt uit een grot®
troswel, het leek er wel een avond
je van Koninginnedag.
Bij deze opvatting sloot de inhoud van
de toespraak waarmee minister dr. M. A.
M. Klompé kort na half acht de manifes-
atie had besloten wonderwel
ij bracht de hartelijke dank
gering over en zij sprak vai
ontroering die er uitgaat vai
waarop het Nederlandse volk de handen
ineen kan slaan en waarlijk groot kan
zijn. „Als wij het maar allemaal samen
doen worden er grote dingen verricht.
Minister Klompé noemde het in haar
bewogen rede iets héél bijzonders dat in
deze dikwijls zo harde en technische tijd
zulk een golf van spontane menselijk
heid door heel het land kan gaan.
„De wijze waarop u allen hebt mee- vereniging voor de Effectenhandel,
gewerkt", zei de nim.ster.-zicl^richteivde aanbie6din6g van f 14aooo van Radio
En de giften bleven stromen: een gav®
m de koninklyke familie, 1500 van
leden der Tweede Kamer, 170.000 van
Veronica. Hevig gejoel en gejuich i
zaal. Dr. Klapwijk merkte op: ,,Ec luis
ter wel graag naar die programma's,
maar ik zal eerst eens met myn bestuur
overleggen." De gift van het gezamenlijk
personeel van Radio Veronica werd na
tuurlijk gaarne aanvaard, evenals die van
het gezamenlijk personeel van de om
roepverenigingen (ƒ5300) binnengebracht
door Bert Garthof.
Uit de hand
Half vijf was het, toen niemand d®
chaos in de oosthal meer baas kon. Nóg
eens probeerde de politie de mensen van
het podium te krijgen en de zijgangen
tenminste in zoverre te ontruimen dat de
brandweer het kon tolereren.
Er was echter al heel wat gebeurd
de minister aan het woord kwam. Mies
Bouwman heeft niet geweten wat zij ont
ketende. toen zij zo omstreeks tien
in de ochtend uitroep: „Lieve mer
kóm maar, kóm toch naar de RAI! Kom Niets lukte meer, de feeststemming
toch allemaal hier bij me, om het fijne overheerste alles en de mensen namen er
feest zelf mee te maken!" I geen genoegen mee, dat Mies Bouwman
Het begon toen heel rustigjes met de ben niet pcrsoonlyk kon aanhoren, ze
probeerden het daarom maar te forceren.
binnenkomst van twee jonge huisvrou-
half uurtje later het podium
beklommen. Mies Bouwman een hand
en natuurlijk een bijdrage gaven en ver
klaarden: „Wij zijn nu twee van die huis
vrouwen die de boel de boel maar heb
ben gelaten en hier zijn gekomen!"
,Ha fijn, gaat u gauw zitten", zei Mies
zy beloofde nog eens voor de micro
foon dat iedereen, die om één uur zou
geen tientje maar een rijksdaal-
r een plaats mocht betalen. De
grote Oosthal was toen nog vrij leeg.
Maar het onverwachte gebeurde: om
twaalf uur was er geen plaats meer on-
;t zeggen: „Komt u maar niet meer,
bezet De hal was uitverkocht eii Mies
kunt er niet meer in
Meer assistentie
En dat
i net
i dove
Men greep naar een redmiddel: de uit
zendingen werden geschorst. Degenen,
die zich een zitplaats hadden veroverd,
genoten uitbundiger nog. Pas tegen vyf
uur was dit ontruimingsschouwspel een
beetje ten einde en daar ging de zaak
Oud-minister Staf kwam de park-
aanleg voor het dorp aanbieden; een
heel oud heertje uit Bronbeek danste
hand in hand met Mies die maar onver
moeid doorging, Ada den Haan kwam
met drie rolstoelenen toen was het
opeens tien minuten over zes: een ge
denkwaardig moment: de tien miljoen
gepasseerd!
En nóg sneller ging het nu. Weer
drommen mensen, weer cadeaus: een
keukenuitrusüng voor 120 personen, an
nonceerde Mies juichend. AVRO's nieu-
voorzitter kwam namens zijn
gezegd, want inmiddels trokken op vele I roepvereniging 15.000 aanbieden, het
wegen van het land honderden en dui- ene departement na het andere liet we.
duizenden richtlg RAI. Om kwart over ten dat het duizenden guldens schonk,
één stonden er zulke drommen mensen i Gerard Hoek, programmaleider van de
tot buiten toe in de rü, (allemaal met I NCRV, kwam samen met Hannie Lips
goede gaven), dat de politie moest wor- i ƒ20.000 van NCRV en KRO brengen, en
den opgetrommeld om hekken in de hal j 0m zeven uur bereikte de feestvreugde
te zetten ten einde de menigte die naar jn de zaal een nieuw hoogtepunt toen
het podium drong, binnen de perken te AVRO-medewerker Gerrit den Braber
houden. Een uur later moest er politie- een hoofdagent van politie, die Mies
assistentie uil omliggende gemeenten ko- trachtte te bereiken met een gift, het
men. opdat deuren en ramen niet door podium afsleurde,
de enthousiaste massa's die binnen tracht
ten te komen zouden worden ingedrukt.
Om drie uur arriveerde er zelfs rijks
politie om te heipen.
Mies Bouwman, meermalen in ver- j
drukking, moest op het podium door een
klein politiecordon ontzet worden
officiële gedeelte van het programma r
in zicht kwam. maar de KRO liet nog
eens weten dat men het niet zo nauw
i__ - r --- -■- -- --- I hoefde te nemen met de televisiezendtijd,
baar stem. nog altijd blij en animerend, het mocht gerust later worden, de KRO
bejm eventjes over te slaan a» wel inschikken,
dc gehele morgen
Wim Kan babbelde wat, meldde ter-
Maar de
nodig had om Vi
een half miljoen te stygen, schóót nu in
eens omhoog. Drie uur: acht miljoen.
Huif vier: een half miljoen erbij. Dat
was ongclooflük. Half vüf: negen mil
joen.
Op dat ogenblik sprong een brigadier
van pol itie op het podium om nog eens
aan de mensenmenigte te bezweren, toch
van het podium af te gaan. Mies Bouw-
man kon het alleen allang niet meer
aan. Dr. Klapwyk stond haar terzijde,
maar ook dat was niet genoeg. De AVRO
liet Aageet Scherphuis en Lonnzke Hoog
land haastig komen om in de zaal bij
het aannemen van geld en geschenken
te assisterenook dat had te weinig
bonte rijen. Groepen studenten, bak
kers met witte mutsen op en een formi
dabele taart op de schouders, mensen in
klederdracht, verklede jongelui in fan-
;tische kostuums, rnuziekkorpsi
loops dat Adenauer met .JBonnsdolheid"
kampte (hetgeen de zaal aan het jubelen
bracht) en „belde toen eventjes een paar
heel grote bedrijven op", die hem alle
vier ƒ25.000 voor dc actie toezegden.
Niemand durfde onze grootste cabaretier
de microfoon ontnemen toen hü op
allercharmantste wijze een kwartier lang
fijn-verpakte maar uiterst duidelijke
reclame maakte voor de vier niet by
name maar wel bü alle mogelijke andere
kenmerken genoemde bedrijven. Trou
wens, het was toen langzamerhand wel
zo ver, dat „alles mocht behalve,
nog steeds, op het podium klimmen.
Minister
Ineens verscheen minister Klompé die
ongemerkt was binnengekomen. Naast
haar namen plaats de voorzitter van het
stichtingsbestuur van Het Dorp, burge-
toeteraars. Moeders met kin- meester Matser van Arnhem en, einde
deren die alweer een pop. een autootje lijk even tot rust gekomen, Mies Bouw-
of ander speelgoed te geef hadden, nóg I man. Er was zenuwachtig geroep om de
eens weer een boer met een varken cn AVRO-directeur, de heer De Wolf, en
één met zoveelste kalfjej toen begon de stichtingsvoorzitter prof.
Tenslotte begon men op enkele plaat-1 De Langen als eerste spreker alle mede-
sen ln de hal en de zygangen ook maar I werkers te bedanken.