Van lustra tot eeuwfeesten
Een kanttekening
Felle r.k. aanval op het
patriarchaat van Moskon
Schoolhoofden verzoeken
om eigen salarisschaal
Een woord voor vandaag
zeer
actief
Arjos
afgelopen seizoen
m
Rapport Openbaring moet
worden hersehreven
DONDERDAG 22 NOVEMBER 1%2 NIEU
EEN WEG ZONDER TERUGKEER
NATUURLIJK is de dag nog ver, dat de functies van de hooggeleerde heren
staatslieden De Quay en Zijlstra en van de andere ministers en staats
secretarissen xullen worden opgeheven. Toch is er wel iets aan de hand met
de zelfstandigheid van de regering en niet alleen van die van ons en
dat wordt vooral duidelijk, als men een blik werpt in het jongste memo
randum van de Commissie van de Europese Economische Gemeenschap. Het
memorandum heeft betrekking op de maatregelen, die moeten worden ge
nomen tussen 1962 en 1966, gedurende de tweede fase van de totstandkoming
van de E.E.G. En het ziet er zeer naar uit, dat in 1966 al meer regerings-
taken door de Europese Commissie zullen zijn overgenomen dan aanvanke
lijk werd verwacht.
Het werkstuk van de commissie is een uitermate boeiend stuk. Met een ambi
tieuze visie wordt uiteengezet, dat de onderlinge toenadering van de E.E.G.-
landen eigenlijk een weg is, waarop geen terugkeer mogelijk is. Overeen
komstig de bepalingen van het Verdrag van Rome, waarin de oprichting van
de E.E.G. werd vastgelegd, bestaat thans reeds enigermate een gemeenschap
pelijke politiek met betrekking tot de landbouw en de mededinging (kartels
e.d.). De afschaffing van de onderlinge douanetarieven bleek sneller te
kunnen verlopen dan aanvankelijk mogelijk werd geacht.
De douane-unie tussen de Zes zou echter weinig succesvol zijn als de zes
regeringen ook niet hun economische politiek op elkaar zouden afstemmen.
Het gaat er niet alleen om, dat de grenzen tussen de landen open gaan; juist
door een op elkaar afstemmen van het economisch beleid zullen de grootste
ongelijkheden kunnen worden weggenomen. Door hiernaar te streven dient
men niet alleen een economisch nut, maar bovenal een politieke zaak: de
hechte aaneensluiting van de landen en volkeren van West-Europa.
Het is onmogelijk, de Europese Commissie in het kort bestek van deze be
schouwing volkomen recht te doen en in te gaan op alle plannen, die zij
in de tweede etappe van de totstandkoming van de E.E.G. wil verwezen
lijken.
In elf hoofdstukken zijn zij samengevat.
Van uitermate groot belang is ongetwijfeld het streven, te komen tot een
Europees conjunctuurbeleid. Hieraan wordt al enigszins gewerkt, maar nog
niet doeltreffend genoeg. Omdat de overheid heden ten dage de belangrijkste
hand in het welslagen van het conjunctuurbeleid heeft, en zij haar beleid
grotendeels tracht te verwezenlijken via de rijksbegroting, dienen de begro
tingen van de E.E.G.-landcn een uniform beeld te krijgen. De nationale con-
junctuurpolitieken van de verschillende staten zullen door deze en nog
andere maatregelen opgaan in het gemeenschappelijke conjunctuurbeleid.
Maar er is meer. De Europese Commissie is voornemens, het beleid op lan
gere termijn uit te stippelen in een economisch programma. Een voorstel
hiertoe zal voor het midden van 1963 worden gedaan en dat eerste pro
gramma zal gelden voor de periode ren 1964 tot 1968.
Wat de handel tussen de E.E.G.-landen betreft, wil de Commissie voor
1 januari 1967 voorstellen doen, gericht op de volledige afschaffing van de
douanetarieven. Voorts wordt gestreefd naar het opheffen van andere be
palingen, die de handel beperken, zoals verschil inzake technische voor
schriften (m.b.t. kwaliteit, samenstelling, verpakking e.d. vooral van levens
middelen en farmaceutische produkten), verschil in de bepalingen aangaande
het kapitaalverkeer en het vraagstuk van de z.g. nationale monopolies (bijv.
het tabakmonopolie van de Franse staat).
Wezenlijk belang hecht de commissie aan een zo onbeperkt mogelijke con
currentie. Met een kartelverordening is deze nog niet bereikt. De E.E.G.-
landen kennen nog grote verschillen in bijv. het vennootschapsrecht en in
het belastingstelsel, die concurrentieverstorend werken. De commissie denkt
met name aan een voorstel om deze verschillen op te heffen.
Een belangrijk punt is natuurlijk ook de sociale politiek. De commissie hecht
fundamentele betekenis aan de ten uitvoerlegging van een gemeenschappe
lijk beleid met betrekking tot de beroepsopleiding en de werkgelegenheid.
In toenemende mate zullen gelden uit het Europees Sociaal Fonds hiervoor
worden bestemd. Concrete voorstellen worden in het vooruitzicht gesteld.
Ook acht de Commissie het noodzakelijk, dat eenheid wordt gebracht in de
verschillende stelsels van sociale zekerheid. Gezien het belang ervan voor
de conjunctuurpolitiek zal er ook niet aan zijn te ontkomen, dat de hoofd
lijnen van het loonbeleid in de zes E.E.G.-landen in Brussel zij het in
onderling overleg met de betrokkenen worden opgesteld.
Een groot aantal andere belangrijke voorstellen en maatregelen wordt in
het memorandum nog aangekondigd. Na lezing van het stuk wordt de indruk
versterkt, dat de Europese Commissie op den duur zal uitgroeien tot een
soort Europese regering en dat de nationale regeringen, vooral op het belang
rijke sociaal-economische terrein, steeds minder mogelijkheden tot initiatief
zullen overhouden.
Wat hiervan te denken? Bewondering voor de visie van de commissie valt
niet te onderdrukkenDaarbij moet worden bedacht, dat de commissie
mede onder druk van de omstandigheden tot het opstellen van dit memoran
dum is overgegaan. Met name in Frankrijk en enigszins ook in Duitsland
openbaren zich immers sterke anti-Europese krachten en met dit memo
randum in de hand staat de E.E.G.-Commissie tamelijk sterk, als het erom
gaat, haar nut en onmisbaarheid aan te tonen.
Te verwachten valt, dat van de zijde van de nationale regeringen het enthou
siasme niet onvermengd zal zijn. De Westduitse minister van economische
zaken Erhard heeft reeds laten weten, het niet eens te zijn met het plan
matige denken dat de commissie huldigt. Naar het schijnt heeft minister
Zijlstra bezwaren tegen enkele denkbeelden, die in de financiële paragraaf
zijn uiteengezet.
Het stuk vormt deze week de inzet van het grote jaarlijkse debat van het
Europees Parlement met de E.E.G.-Commissie en de E.E.G.-ministerraad. Op
dit debat hopen wij aan het eind van deze week terug te komen. Ongetwijfeld
zal uit deze gedachtcnwisseling enigszins zijn op te maken, in welke rich
ting de eenwording van Europa zich de komende vier jaar zal voltrekken.
Van Oekrainische vluchtelingen-bisschoppen J?pu kgj-k op Vlieland
voor geref. en r.k.
Vijftien r.-k. bisschoppen van de
byzantijns-oekrainische ritus bui
ten de Sowjetunie hebben giste
ren hun misnoegen uitgesproken
over het feit dat er Russisch-or-
thodoxe waarnemers op het Vati-
kaanse concilie zijn uitgenodigd,
terwijl er een rooms-katholieke
prelaat in een Siberische gevan
genis opgesloten zit. De gezamen
lijke verklaring van de bisschop
pen heeft een wanklank gegeven
aan de aanwezigheid van de Rus
sische waarrtemers die oorspron
kelijk met voldoening geconsta
teerd werd.
In hun verklaring waarmee de 15
bisschoppen van de Byzantijns-Oekra-
inische ritus hun meer dan zes weken
lange zwijgen hebben verbroken, wordt
verklaard dat hun geestelijken en ge
lovigen in zekere mate ongerust, onte
vreden en ontmoedigd zijn door de aan
wezigheid van de Russisch-orthodoxen
op het concilie.
Verder werd er op gewezen dat de
Oekrainische prelaat Josyf Slipyl, aarts
bisschop van Lwow, Polen, illegaal is
weggevoerd en al 17 jaren in Siberië
gevangen wordt gehouden. Hij is de eni
ge overlevende van een groep van 11
Oekrainische rooms-katholicke bisschop
pen die naar Siberië werden gezonden.
In sommige delen van de wereld
heerst de mening dat de tegenwoordig
heid van de Russische waarnemers op
het concilie wordt toegejuicht terwijl de
afwezigheid van aartsbisschop Slipyi stil
zwijgend wordt aanvaard, aldus de ver
klaring. De vijftien bisschoppen die de
ze verklaring hebben ondertekend wonen
nu in Amerika, Europa en Australië.
Hun volgelingen worden geschat op on
geveer 1.200.000 en bestaan voor het me
rendeel uit vluchtelingen die uit Pools-
Oekraïne zijn weggetrokken toen dit ge
bied in de Tweede Wereldoorlog bij Rus
land werd ingelijfd.
Dr. S. J. Bartstra
- historicus -
overleden
stra.
De heer Bartstra. die op 30 juni 1887
in Westerbork is geboren, studeerde aan
het gymnasium te Sneek en aan de uni
versiteit te Leiden. In 1928 promoveerde
hij aan de Gemeentelijke Universiteit
van Amsterdam tot doctor in de letter
kunde. Van 1914 tot 1918 was dr. Bart
stra leraar aan het gymnasium van
Schiedam. Van 1918 tot 1952 eerst aan
de H.B.S. en daarna aan het gymnsium
Kritiek
De Oekrainische bisschoppen hebben
felle kritiek uitgesproken over het pa
triarchaat in Moskou en noemden het
een gewillig instrument in de handen
de Sowjet-regering.
Dat het patriarchaat waarnemers r
het concilie heeft gestuurd kan niet op
gevat worden als een gebeurtenis van
religieuze aard, meer als een daad die
besmet is met oogmerken die verre van
religieus zijn. en die door de Sowjet-
regering werd aangemoedigd om ver
warring te stichten, aldus de bisschop
pen in hun verklaring.
Er werd verder op gewezen dat het
Moskouse patriarchaat de zetels van de
11 weggevoerde Oekrainische rooms-ka
tholieke bisschoppen had overgenomen
evenals de Oekrainische rooms-katholie
ke kerken en religieuze gebouwen.
PI|M..nt nog dat het D
patriarchaat eigenmachtig en tegen alle
goddelijke, kerkelijke en menselijke
rechten in, het kerkelijke gezag over de
geestelijkheid en vier en een half mil
joen Oekrainische rooms-katholieken
heeft overgenomen, zulks in openlijke
samenwerking met de atheïstische bur
gerlijke macht, omdat het de enige ma
nier is om de Oekrainische Rooms-Ka-
tholieke Kerk te onderdrukken
roeien.
Nederlandse Letterkunde hem, op voor
stel van de commissie voor geschied- en
oudheidkunde, de prijs voor meester
schap toe voor zijn baanbrekend werk
op het terrein van de internationale po
litieke geschiedenis. Hij is onder meer
de schrijver van: ..Het vierdelige hand
boek van de staatkundige geschiedenis
van onze beschavingskring van 1648 tot
1954".
Voorts was hij medewerker van ,.Tijd
en taak", van de encyclopedie van Wink
ler Prins en tijdens de bezetting van
..Vrij Nederland".
Dr. Bartstra was lid van de Konink
lijke Nederlandse Academie der Weten
schappen. afdeling letterkunde.
was hij lid van het hoofdbestuur van ae
Bond van Nederlandse Volksuniversitei
ten en voorzitter van de Haarlemse
Volksuniversiteit.
De crematie is bepaald op vrijdag 23
november na aankomst van trein 13.31
uur te Driehuis-Westerveld.
Benoeming drs. Koole
tot directeur van
televisie Ikor
DEN HAAG. 21 nov. (ANP). Tot
directeur van de televisie-sector van het
I.K.O.R. is benoemd drs. W. J. Koole,
thans directeur van de A.M.V J. te
Amsterdam. Hij komt in de plaats van
ds C. M. de Vries.
BOEKENHOEK
*t Begon onder melkenstijd. door G. J.
Peelen. Zestiende druk. In serie Zaklan
taarns. Uitgave J. N. Voorhoeve. Den
Haag.
Polikliniek van de hemel. Zr. Haayer
vertelt over haar werk in een wereld
stad. door P. Terlouw. Tweede druk. In
serie Zaklantaarns. Uitgave J. N. Voor-i
hoeve. Den Haag.
Het grappige spelenboek. een boek
vol spelletjes, raadsels, puzzels en grap-:
jes. samengesteld en bijeengebracht I
door Dick Corbière. Helm-pocket. Uit-I
gave Helmond. Helmond.
Nederlands Tijdschrift voor Criminolo
gie oktobernummer 1962. gewijd aan
de reclassering. Uitgave J. A. Boom en
Zoon. Meppel.
Het licht schijnt overal, kerstboek,
met bijdragen van D. A. Cramer-
Schaap en anderen. Omslag en illustra
ties Carl Hollander. Uitgave Ploegsma.
Amsterdam.
Reizen en avonturen van Mijnheer
Prikkebcen. voor de Nederlandse jeugd
berijmd door J. J. A. Goeverneur. Uit
gave Koninklijke Uitgeverij Erven J. J.
Tijl. Zwolle.
Ellen-Wiene Wijs. door Sandra Scop-
pettone. Vertaling Th. W. Rap. Tekenin
gen Louise Fitzhugh. Uitgave Andries
Blitz. I-.3rcn N.H.
Kampmeisje 1161. door Gerda van
Eysdcn. Mei-pocket. Illustraties M.
Bosch van Drakestein. Uitgave W. D.
Mcincma N.V.V. Delft.
Jef Farèl contra Kameleon, door G.H.
van Maren Mci-pockct. Illustraties Ben
Horsthuis. Uitgave W. D. Meinema N.V..
Delft.
Als het weer feest is..., tientallen
ideetjes enz., door Thca Wamelink. Teke
ningen Carol Vogcs. Uitgave N.V. De
Spaarnestad. Haarlem.
Bridge, het abc van de moderne bicd-
techmek, door drs. J. K. Kroes. Uitgave
Van Goor Zonen, Den Haag.
Praatjes-makers, door Wessum. Uitga
ve Andries Blitz. Laren N H.
20-duims manilla, door Kees Borst
lap. Derde druk. In Bibliotheek der ze
ven zeeën. Uitgave C. de Boer Jr., Hil-
Vijftien Kerstverhalen, door Anthony
van Kampen. Ab Visser. Leo Leeuwis.
Wilma en anderen. Uitgave J. N. Voor
hoeve. Den Haag.
Don Camillo in de bocht, door Gio-
vannino Guareschi. Vertaling Frans van
Oldenburg Ermke. Illustraties Karei
Thole Tweede druk Fontein-Boekerij.
Uitgave De Fontein, Utrecht.
Rond het concilie
De leider van het Nederlands docu
mentatiecentrum bij het concilie, dr. L.
Alting von Geusau. is na een verblijf van
twee maanden in Nederland in Rome
teruggekeerd en heeft zijn werk aan het
centrum hervat.
Eind september moest hij wegens een
hernia naar het vaderland terug. In die
tijd heeft prof. dr. F. Haarsma naast
zijn andere werkzaamheden in Rome het
•entrum geleid
Ambt niet meer
gewaardeerd
.Geef de hoofden van scholen
Naar het oordeel van de beide vereni
gingen kan een rechtstreekse positie
verbetering alleen gerealiseerd wor
den door het hoofd van de school, al
naar gelang de grootte van de on
derwijs-inrichtingen, geheel of ge
deeltelijk vrij te stellen van het
geven van onderwijs.
Eisen
In de verklaring wordt voorts gemeld
dat verschillende voorwaarden nageko
men moeten worden, indien men de
komst van de waarnemers van het Mos
kouse patriarchaat zou moeten beschou
wen als een door religieuze geest gedre
ven geste. Deze voorwaarden zijn:
De vrijlating va'
schop Slipyi.
Teruggave
De gereformeerde en roomskatholieken
op het eiland Vlieland hebben besloten
dat de in aanbouw zijnde gereformeerde
kerk tevens roomskatholieke kerk zalj
Men hoopt dat de kerk voor het komen
de vakantieseizoen gereed zal zijn. Tot
zolang maken de gereformeerden en!
roomskatholieken gebruik van eenzelfde
zaal in ..Torenzicht". Dit dubbele gebruik
wordt mogelijk daar de rooms-katholie
ken op het eiland geen eigen parochie
hebben, maar onder het vicaraat vallen
van pater dr. W. Bocxe. OESA. die op
Terschelling twee kerken heeft, waar hij
's zondags dienst doet. Zodoende wordt
er op Vlieland alleen 's maandags een
mis opgedragen, zodat de gereformeer
den zondags de zaal kunnen gebruiken.
Vlieland heeft ongetwijfeld een primeur
met deze beslissing.
In die nacht moet het voor Jakob zijn, alsof alle zekerheden
wegvallen. In die nacht, totdat het licht gaat worden, staat
hij tegenover God. Het is een gevecht van Man met man.
Jakob moet hebben geweten, dat dit de kritieke nacht is,
dat nu zal worden beslist over zijn verdere leven, bi de
worsteling met God helpen hem geen listen of slimmigheden.
Al zijn bezit, zijn vrouwen en kinderen, zijn ganse veestapel,
ja ook zijn godsdienstigheid, het betekent alles niets in dere
nacht. Hij, moederziel alleen achtergeblevenwordt nu ge
plaatst tegenover een Macht, waarin hij wel gelooft, maar:
die niet de eerste in zijn leven is. En in die beslissende ogen
blikken weet Jakob, dat hem maar één ding nodig is: de
zegen van de Man, met Wie hij worstelt, van God. En als
God het genoeg vindt, houdt Jakob Hem vast. „Ik laat U
niet gaan, tenzij Gij my zegent!" Dan kómt die zegen. God
heeft als het ware de rekening met Jakob vereffend. Nu mag
hij weer voortgaan. Jakob heeft zijn God ontmoet en hij
heeft Hem vastgehouden. Hij weet nu, dat hij niets meer
bij God heeft in te brengen en dat zijn gehele bestaan een
onverdiende zegen is. In deze nacht komt God zich open
baren aan een mens. En die mens komt te staan waar God
hem wil hebben. De gevolgen van die ontmoeting zal Jakob
zijn gehele leven lichamelijk ondervinden: hij is nu kreupel. Waa
En als de mensen vragen hoe dat gekomen is, dan zal Jakob hn° n'
antwoorden: Ik heb God gezien en mijn leven is behou
den gebleven.
1 Ag
i
Europese conferentie
documentatie c.b.s.
Documentatie op het gebied van de
vorming buiten schoolverband, met na
me op de gebieden jeugdvorming, volks
ontwikkeling, lichamelijke opvoeding en
sport is het onderwerp van een Euro
pese conferentie, die in Den Haag van
26 tot 30 november zal worden gehou
den, en georganiseerd is door het Mi
nisterie van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen. De opening van de confe
rentie vindt plaats op 27 november door
de staatssecretaris van O.. K. en W.
mr. Y. Scholten.
te
mentatiecentra de werkzaamheden
dc commissie voor vorming buiten
schoolverband van de raad van Europa
zullen kunnen ondersteunen, en voorts
om te bestuderen welke bijdrage een
internationale uitwisseling van documen
taire gegevens men zal kunnen leveren
tot de beleidsbepaling op nationaal ni
veau op de terreinen jeugdvorming.
volksontwikkeling en lichamelijke op
voeding en sport
Een punt van gesprek zal ook zijn
de voor internationale samenwerking
ontbeerlijk te achten normalisatie
documentatiesystemen en terminolo
Ondanks daling
in ledental
Samenwerking
met chu en kvp
(Van onze parlementsredactie)
Teruggang van het aantal leden
is een van de moeilijkheden,
waarvoor de hationale organisatie
van A.R. Jongeren Studieclubs,
de Arjos, zich ziet gesteld. Op 1
oktober 1961 bedroeg het aantal
leden ruim 4400. verspreid over
294 clubs. Op 30 september 1962
bedroeg het ledental 4089 en het
(Advertentie)
i de 70-jarige aartsbis- j
v.,„e,ö-.w alle Oekrainische rooms
katholieke eigendommen, inclusief ker
ken en bisdommen.
Een einde maken aan wat de Oekraini
sche bisschoppen noemen de propagan-
/oorts da van het Moskouse patriarchaat om
de Oekrainische rooms-katholiekent ot
bekering te dwingen.
De wettige erkenning van de kerken
van de rooms-katholieke ritus op ge
lijke basis met de andere godsdiensten
De vrijlating van alle rooms-katholieke
bisschoppen van de oosterse ritus die
in communistische landen gevangen
gehouden worden.
weer gelegenheid hoofd te j Voorts wordt aangedrongen op
zijn". Aldus net rapport vani
de „Vereniging van hoofden
van scholen" en van de Ver
eniging van hoofden van scho
len bij het prot- chr. onder-
wijs" tl" «L^TvaarderinE Voortbestaan school
Winnaars wiskunde
olvnipiade-Nederland
De Secretaris Generaal van het Minis
terie van Onderwijs, kunsten en weten
schappen zal op 29 november op zijn de
partement de prijzen uitreiken en de
rangnummers bekend maken van de
winnaars van de wiskunde-olympiade-
Nederiand—1962. De winnaars zijn, in
alfabetische volgorde: J. J. Drenth,
Groningen (Dalton hogereburgerschool),
M. J. van Gelder. Meerveldhoven (Lo-
rentz-lyceum. Eindhoven). J. C. Kuy-
pers. Apeldoorn (koninklijke hogerebur
gerschool). A. A. B. M. van der Meijs,
•s-Gravenhage (st. Aloysiuscollege), P.
van Oostrum. Geldermalsen (christelij
ke hbs. Culemborg), J. A. Petterson:
Rotterdam (st. Montfort-college), W. H.
L. M. Prüst Eindhoven (st. Joris-colle-
ge). C. Soeters, Rotterdam (Charloise
lyceum). C. H. Verhoeven. Loon op
Zand (st. Odolphus-college, Tilburg). F
Worm. Amsterdam (Spinoza-LyceumV
Neroepingswerk
Pans doorbreekt impasse
Paus Johannes heeft gisteren
de impasse, waarin het rooms-
katholiek concilie was gekomen,
doorbroken. Hij heeft het omstre
den theologische rapport over
goddelijke openbaring, dat ern
stig bekritiseerd is, terugver
wezen naar zowel de theologische
commissie van kardinaal Otta-
viani als het secretariaat voor
de christelijke eenheid dat onder
leiding staat van kardinaal Bea.
Deze kardinalen vertegenwoor
digen de beide vleugels van de
Rooms Katholieke Kerk- Het is
hun taak om het rapport of ge
heel om te werken, of een nieuw
rapport op te stellen en daarbij
(Advertentie)
aparte salarisschaal voor de hoofden
van scholen, zulks, aldus het rap
port, in overeenstemming met zijn
veelomvattende en verantwoordelijke
taak.
van het hoofdschap
Ir» dit rapport wordt gewezen op dc,
wat genoemd wordt, onhoudbare
toestand, waarin het hoofdschap
thans verkeert „Wil het ambt van
hoofd ener school weer een bege
renswaardig ambt worden, dan zal
men de hoofden in staat moeten
stellen zich zonder overbelasting en
daardoor met meer arbeidsvreugde
te geven aan een werkelijk leider
schap van de school", aldus een van
dc conclusies uit dit rapport.
Bepleit wordt, dat de overheid onver
wijld die maatregelen neemt, die
zullen leiden tot een werkelijke her
waardering van het ambt van hoofd
van een school.
Commissie onderzoek
verdere opleidingen
maatschappelijk werk
"Bij beschikking van de staatssecretaris
onderzoek ingesteld inzake het onderwijs
aan de voortgezette opleidingen voor
maatschappelijk werk. Tot voorzitter van
deze commissie is benoemd prof. dr. I. A.
Diepenhorst, hoogleraar aan de Vrije
Universiteit te Amsterdam.
Aan de commissie is opgedragen zich
te beraden over om. doel cn strekking
van de voortgezette opleidingen, mede in
verband met de ontwikkeling van het
onderwijs aan de scholen voor maat
schappelijke werk enerzijds en aan de
instellingen van wetenschappelijk onder
wijs anderzijds. Ook zal de commissie
zich moeten gaan bezig houden met het
vraagstuk van de spreiding en de orga
nisatorische structuur van de voortge
zette opleidingen.
te Amersfoort
wordt bedreigd
..Jaren lang hebben de leerlingen veel
te hoge schoolgelden betaald en werden
de docenten oeneden redelijke maat
staven gehonoreerd. De goede naam
van de school, evenals de liefde voor
het christelijk onderwijs, hebben tot nu
toe de school overeind gehouden". Dit
schrijft het bestuur van de vormschool
tot opleiding van leidsters en hoofdleid-
sters aan christelijke kleuterscholen te
Amersfoort aan de leden van de Eerste
en Tweede Kamer der Staten-Generaal.
Het voortbestaan van deze instelling
wordt bedreigd door gebrek aan finan
ciën en door de onoverkomelijke moei
lijkheden die de opleiding „nieuwe stijl"
in 1963 of 1964 met zich zal brengen.
Het schoolbestuur vraagt de Kamerle
den er bij minister Cals op aan te drin
gen, de Amersfoortse streekscholen op
het spreidingsplan te plaatsen en do
school voor rijkssubsidie in aanmer
king te brengen.
Zestigjarig bestaan
veren. chr. mulo
De vereniging voor Christelijk Mulo
zal op 21 en 22 december in ..Tivoli"
te Utrecht haar zestigjarig bestaan vie
ren onder presidium van de heer Joh.
Tigchelaar uit Den Haag.
Op de jubileumvergadering zullen als
referenten optreden de heren prof. dr.
L. dc Klerk, hoogleraar in de paeda-
gogiek aan de R. U. te Utrecht en mr.
dr. K. de Vries, directeur van de chr.
kweekschool te Leiden, die zullen spre
ken over: ..Clio en Europa".
NED. HERV. KERK
Beroepen te Woudenberg: P. J. F. La-
mens. te Kamerik; te Brugge (Prot.
Evang. Unie): J. de Jong. te Geraards-
bergen.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Den Helder (4e pred. pl.):
G. de Zeeuw, te Ezinge; te Lewedorp en
Vrouwepolder: N. Schelhaas, kand. te
Amsterdam.
Benoemd tot hulpprediker te Buiten
post: J. Spoelstra, em. pred. te Gene-
muiden.
rekening te houden met de wen
sen van de bisschoppen die in
tientallen redevoeringen zijn
geuit.
Het besluit van de paus maakte
einde aan een intens gevoel van teleur
stelling in Rome. Het omstreden rapport
was immers door de meerderheid afge
wezen. De reglementen bleken het mo
gelijk te maken dat een minderheid van
net een derde het rapport voor verdere
behandeling opdrong aan de meerder
heid.
Het gevoel van onrust was nog inten
ser geworden toen uit een geheim rap
port bekend werd dat de theologische
commissie niet slechts de commissie van
kardinaal Bea eenvoudig gepasseerd had
bij het opstellen van het rapport,
dat bovendien de wat progressi
elementen in de betreffende comi
systematisch zijn uitgeschakeld van me
dewerking. Het gevolg was dat vele bis
schoppen die eerst een midden-standpunt
innamen plotseling ook het rapport gin
gen afwijzen.
Het besluit van de paus werd de bis
schoppen voorgelezen. Daarin werd me
degedeeld dat de stemming van eergis
teren niet tot een duidelijk resultaat
heeft geleid. Beide commissies zullen
niet afzonderlijk aan het werk gaan om
een verbeterd of beter rapport uit te
brengen, maar om samen met kardina
len een nieuwe commissie vormen.
Latere berichten uit Rome wijzen ei
evenwel op dat het nog niet geheel dui
delijk is hoe de nier
werken. Dit rapport door twee c
sies samen te laten voorbereiden is vrij
wel onmogelijk. Zo is ook de gedachte
geopperd dat enkele niet met r
noemde kardinalen uit de beide
Het is uitgesloten dat
port nog in deze zitting aan de orde zal
komen. Daarom is besloten dat het
cilie zijn werkzaamheden zal voort zet
ten op vrijdag met de behandeling van
het rapport over pers, radio, t.v., film,
aantal clubs 276, zo blijkt uit het
jaarverslag over 19611962, dat
de landelijke secretaris, de heer D.
Corporaal, heeft opgesteld.
Dit alles wil allerminst zeggen, dat ook
de activiteiten van de Arjos zich in af
nemende lijn bewegen. Het jaarverslag
geeft een formidabele opsomming van zo-
wel landelijke als provinciale activiteiten.
En dan is nog voorbijgegaan aan het
vele werk dat op plaatselijk niveau heeft
olaats gehad. Op een groot aantal con
ferenties en vergaderingen is gesproken
over een verscheidenheid van politieke
vraagstukken.
Hierbij stond de samenwerking met
CHU en KVP dikwijls centraal. De da
gelijkse besturen van de Arjos en de Fe
deratie van C.H.Jongerengroepen hebben
enkele malen een gesprek gehad over de
verhouding a.r.-c.h. Deze besprekingen
hebben thans een voorlopige afronding
gekregen. De clubs krijgen er een ver
slag van en zullen hun oordeel over het
besprokene aan het hoofdbestuur ken
baar maken. Samen met de c.h.-jongeren
wordt momenteel op een aantal kweek
scholen quiz-avonden georganiseerd
Aan de vorming binnen de Arjos werd
onder meer gewerkt door middel van een
nieuwe schetsenbundel „Kleur bekennen",
geschreven naar aanleiding van het
nieuwe a.r. beginsel- en algemeen staat
kundig program, en door een politieke
vormingscursus. Deze cursus telde 214
deelnemers en was een zodanig
dat men besloot, er nog ïnee door te
gaan.
Buitenlandse politiek
te De
hmer
Op
pet
de Arjos voor de buitenlandse po
litiek neemt toe. Hoogtepunt van de ac
tiviteiten was de vijfde conferentie van
jonge Europese protestanten, die in
maart in Rotterdam is gehouden en
samen met de c.h.-jongeren werd op
gezet.
De verkiezingen werpen uiteraard ook
bij de Arjos hun schaduwen vooruit. Een
commissie, onder voorzitterschap van
mr. dr. C. Boerticn, heeft een rapport
opgesteld over het mogelijke aandeel van
de Arjos in de komende verkiezingscam
pagne. Een andere commissie, onder
voorzitterschap van de heer J. van Vliet
uit Dordrecht, bestudeert, op welke wij
ze de belangstelling voor het Arjoswerk
kan worden gestimuleerd.
Het jaarverslag meldt, dat iedere Ar-
josclub gemiddeld veertien tot vijftien le
den telt. De gemiddelde leeftijd van de
leden is 22 jaar. die van de bestuursle
den 24 jaar. Dc meeste Arjosclubs verga
deren acht maal per seizoen.
Het jaarverslag zal worden besproken
op de algemene vergadering van de Ar
jos. die op zaterdag 8 december in
Utrecht wordt gehouden. In de middag
vergadering spreektde oud-voorzitter, de
heer S. Silvis. en wordt een politiek ca
baretprogramma gebracht.
Mr. J. G. Detlger: benoemd tot ge
woon hoogleraar in de faculteit der
rechtsgeleerdheid aan de Rijksuni
versiteit te Utrecht, om onderwijs te
geven in het belastingrecht.
Stramheid en Pijnen
vallen van U af
met de kleine dagelijkse
dosis Kruselien.
yEEL en velerlei waren de feesten voor de
eerste wereldoorlog. Maar het- hoogtepunt is
toch wel geweest het driehonderdjarig bestaan
van de Academie. Daar moet men de sfeer van
zo'n toch nog kleine universiteitsstad voor ken
nen. Studenten en hoogleraren geven er de toon
aan. Dat ik de studenten voorop noemde heeft
zijn reden: ze zijn voor kinderen het meest spec
taculair. Ze hebben hun jaarlijkse fakkeloptoch
ten bij de overdracht van het rectoraat; ze schij
nen onafgebroken feest te vieren; ze rijden dag
in dag uit met gepluinide paarden voor hun sier
lijke calèches door de stad. om een of ander ge
slaagd examinandus luidruchtig te fêteren; en ze
hebben de meest adembenemende riten om groe
nen tot een zekere mate van volwassenheid te
brengen.
De pro
Goed. ze hebben soms
als Kapteijn, de astronoom, en Koch. de befaamde
chirurg die zelf zo verschrikkelijk bang was om
zijn blindedarm te laten wegnemen ofschoon hij hon
derden in stad en land die operatie deed ondergaan.
Maar kinderen plegen al die geleerden enkel maar
oeroud, suf en vervelend te vinden. Ze mogen eens
lachen om die ene zeer verstrooide baas. die telkens
weer advertenties zette om te informeren waar hij nu
weer zijn parapluie had laten staan, maar de stu
denten zijn het. die zo'n situatie weten ui* te buiten.
Ze formeren een complete optocht met dozijnen en
dozijnen parapluies van elk denkbaar formaat en
van iedere tint en leeftijd en bellen de een na de an
der bij de vergeetachtige professor aan om te vra
gen of dit soms het vermiste exemplaar is. De
hoogleraarsfamilie wordt er op de duur stapel wan
hopig van, want de rij der regenschermers Is onaf
zienbaar en ze kunnen de bel niet afzetten omdat
men nog enkel over die ouderwetse sonore trekbel-
iintree nog niet
Maar dan komt dat derde eeuwfeest in de zomer
van 1914. Een universiteit viert elke vijf jaar al
een bijzonder evenement: het lustrum. Dat dankt
men aan de Grieks-Latijnse achtergronden. Een
mens kan niet zo maar doorleven; een mens moet
af en toe zich reinigen van zijn verleden en met
nieuwe moed herbeginnen. Een lustrum is zoiets als
een oudejaarsavond en een nieuwjaarsmorgen tege
lijk: een plechtigheid, die met de nodige uitbundig
heid wordt genoten. Maar eeuwfeesten maak je ten
slotte maar één keer in je leven mee, en dus moet
nu de vreugde helemaal huizenhoog opspuiten. Daar
om verrijzen nu her en der behalve de gebruikelij
ke erepoorten der buurtbewoners óók de bijdragen
van de stedelijke overheid. Op de meest onverwach
te plaatsen komen fonteinen en muziektenten. Er
worden gedenkpenningen geslagen, er zijn talloze ho
ge en beroemde gasten te verwachten, er zullen
ere-doctoraten bij bosjes vergeven worden. Daarom
moet alles er op zijn paasbest uitzien, en zelfs de
kerkgebouwen delen mee in de algemene schoon
maakwoede. want de stad kan zoveel vreemdelin
gen slechts daar op een waardige wijze ontvangen.
Na zoveel voorbereidingen wordt het feest adem
benemend. Optochten, gondelvaarten, ruiterfestijnen.
paardenkeuringen zijn we in Groningerland of
niet? zelfs de paarden krijgen een academische
graad! verlichtingen, bengaals vuur, zeeën van
vlaggen! Daartussendoor de wetenschappelijke bij
eenkomsten. de stromen van welsprekendheid. Alle
moderne talen dooreen. Ook de kleurrijke variëteit
van alle toga's met of zonder ordetekenen, met of
zonder purperen, helrode, blauwe, witte, paarse
overslagen. Stoeten van opperbeste geleerdheid, die
zich van het ene gebouw naar het andere begeven
om plechtigheid op plechtigheid, galavoorstelling op
galavoorstelling bij te wonen.
Onuitwisbaar staan ook deze gebeurtenissen in
mijn herinnering gegrift. Zo veel verscheidenheid
en toch zoveel eenheid. Zoveel uitwisseling van
gedachten zoveel toasten op dc eenheid der volke
ren, zo'n eensgezinde bouw aan een toren waarvan
het opperste wel in de hemel moet reiken
De vlaggen waren nauwelijks ingehaald of in Se-
rajewo knalden de schoten, die miljardvoudige
echo's zouden wakker roepen. En het onweer, dat
tegen het eind van de festiviteiten losbarstte kreeg
een karakter van een boos teken. De wereld van de
19e eeuw was afgesloten en de deur daarvan was
met een knetterende slag dichtgevallen. De gasten
van juni 1914 zouden elkaar twee maanden later
slechts als vijanden kunnen h'rontmoeten. De oude
jaarsavond was geslaagd: de nieuwjaarsmorgen
werd in bloed en tranen geboren.
ling pc
gin t.l
Film
Film
tratiek
Wijk
Bazaai
Stad;
Café
misten
Waa
kerk.
Film
.Nach
Wijl
Stad
tingsr;
Stad
Veren
gezels
Hens":
bestaa
Rest
188a.
dactiel
Van
m.AK.C
De
Waa
Tento
der K
ref. k'
Yard
tot I
tel. 2