De techniek staat voor niets Huidige loonsysteem is ethisch onhoudbaar Remonstranten publiceren reactie op Richtlijnen Een woord voor vandaag Prof. dr. J. Blauw hield inaugurele oratie wzebotteljm is zo gezond Uitnodiging tot gesprek hartelijk aanvaard RYNBENDE'S VRIJDAG 16 NOVEMEBER 1962 MEI Van Eiber gen: Regels niet naleefbaar (Van onze soc.-econ. redactie) De voorschriften van de over heid voor de loonpolitiek moeten naleefbaar z(jn. Wanneer dit niet het geval is, kan men zich te recht afvragen, of het ethisch verantwoord is op deze wijze voort te gaan. Als het bedrijfsle ven van alle zijden er op wjjst, dat gesloten overeenkomsten niet kunnen worden nageleefd, dan heeft de overheid zich dat aan te trekken en moeten de richtlijnen of regelen gewijzigd worden. Deze kritische opmerkingen over de loonpolitiek in Nederland aan het adres van de regering lan ceerde vanmorgen de heer J. van Eibergen, voorzitter van de Ned. Chr. Bond van Werknemers in de Hout- en Bouwnijverheid op de tweejaarlijkse bondsraadsver gadering, die vandaag en mor gen in het Flevogebouw te Rot terdam wordt gehouden. De heer Van Eibergen noemde in een advies aan de regering de weg Sewezen voor de verwerkelijking van it beginsel. De bemoeienis die de vak- centralen in deze opzet nog met de prij zen en lonen hebben, zag de heer Van Eibergen bovendien slechts als een over gangsmaatregel. In de toekomst zou gestreefd moeten worden naar ,,een zo danig vrije loonpolitiek, dat de verant woordelijkheid in feite geheel bij het ge organiseerde bedrijfsleven in zijn onder- i die I i ontsporing dreigt JHHH sporing bedoelde de heer Van Eiber gen. een acuut gevaar voor overbesteding en een niet aanvaardbare terugloop van de werkgelegenheid. Hij hoopte van harte dat spoedig een stap in deze rich ting gedaan zal worden. Vastgelopen Vooral de loonpolitiek voor het bouw bedrijf. is naar de mening van de heer Van Eibergen, vastgelopen in het be staande complex van maatregelen. Een belangrijke werkgeversgroepe ring in het bouwbedrijf weigert nog steeds de reeds een half jaar geleden tot sUndgekomen c.a.o. voor het bouw bedrijf te tekenen. De overheid wenst deze c.a.o. niet algemeen verbindend te verklaren omdat het werkgeversdeel dat wel achter de c.a.o. staat niet re presentatief is. Een bindende loonrege ling komt er waarschijnlijk ook niet. omdat de overheid dan in de knoei komt verklaring tekenen, dat loonsverhogin gen niet in de prijzen zullen worden doorberekend. Hiermee zijn de moei lijkheden onoplosbaar geworden. De bouwvakkers eisen echter overal het hogere loon, dat in de nieuwe c.a.o. is vastgelegd. Of dit In strijd is met de wet vraagt men zich maar niet af. In ieder geval vinden de bonden deze hele situatie ethisch onhoudbaar. Het is Im mers onmogelijk, dat de ene beroeosgc- noot tegen een lager loon zou moeten werken dan de andere, afhankelijk van de vraag, waar de werkgever georgani seerd is. Bovendien verbiedt de c.a.o. nog, dat werknemers tegen een lager loon werken dan ln dc c.a.o. wordt omschreven. Nog moeilijk De heer Van Eibergen noemde het een keiharde waarheid, dat er ook thans nog groepen zijn, waarvoor de bestedings mogelijkheden uitermate gering zijn. Er zijn AOW-trekkers. die alleen van de AOW-uitkering moeten leven, er zijn nog vele zogenaamde minimumlijders, die nog geen welvaart gekend hebben en daarnaast zijn er nog andere groepen zo als de invaliden, die materieel tekort komen. De voorzieningen, die hier nog getroffen moeten worden, dienen naai de mening van de heer Van Eibergen voorrang te hebben boven het vervullen van andere wensen, zoals bijv. verder gaande arbeidsverkorting of uitbreiding van de vakantieperiode. De heer Van Eibergen had er begrip voor, dat welvaart niet alleen een ma teriële zaak is. ..Het gaat om de hele sfeer, waarin we leven, zowel geestelijk, zedelijk als materieel. Zo is het reeds een welvaartsvcrschijnsel. dat ieder die werken wil, ook werken kan. In Ame rika worstelt men al weer enkele jaren met een werkloosheidsvraagstuk. Half oktober waren er nog 3.294.000 werklo zen of 5 procent van de beroepsbevol king. Toch meende de heer Van Eibergen ook met enige reserve tc moeten staan tegenwoo^r" land. Bij Evangelisatie-actie van zendingskerk bestaat een overspanning van de ar beidsmarkt. Zo kan men het op het ogen blik beleven, dat enerzijds de uiterste voorzichtigheid en matiging bij loonsver hogingen wordt geëist, maar dat er an derzijds een enorme touwtrekkerij om arbeidskrachten en een overbieding in lonen aan de gang is. De heer Van Eibergen wilde er geen twijfel over laten bestaan, dat de groot ste moeilijkheden, welke ontstaan als ge volg van een overspannen arbeids markt, hem duizend maal liever waren dan de moeilijkheden, die ontstaan als gevolg van werkloosheid. Maar hij vroeg zich toch af of een zo hoge graad van werkgelegenheid als wij thans ken nen, het belang van de werknemers in het algemeen wel dient. Het leek hem een zaak die de moeite waard is, eens in een studiebijeenkomst ernstig te on derzoeken. Andere kwesties die op korte termijn de bijzondere aandacht zullen krijgen zijn het zogenaamde investeringsllon en PBO in boutv Om tot een goede samenwerking ii bouwbedrijf te komen zal een publiek rechtelijk bedrijfsorgaan opgericht die nen te worden. De samenwerking zal dan gepaard kunnen gaan met het nemen van beslissingen, die voor het bedrijf wetskracht hebben. Ook al wijst men een ..verordeningenfabriek" af. bepaalde bevoegdheden kunnen toch niet gemist worden, aldus de heer Van Eibergen. Aan de samenwerking met de werkge vers ontbreekt nu een orgaan, dat pro grammeert, coördineert en beslist. De oprichting van een privaatrechtelijke vakraad in plaats van een p.b.-orgaan wordt gezien als het enkele stappen te rug doen in plaats van een stap voor uit. De heer Van Eibergen eindigde zijn rede met het uitspreken van de hart- fjrondige wens, dat het bouwbedrijf die nstrumenten zal krijgen, die nodig zijn om al datgene te doen, wat van het ge organiseerde bedrijfsleven kan worden verwacht. in België medewerkers i ken .BH-m Hl BHB Zendingskerk, viert dit najaar haar 125- jarig bestaan met een grote evangelisatie actie die de toepasselijke naam kreeg ..Operatie 125" Ér worden brochures uitgereikt en evangelisatiebijeenkomsten gehouden; de Belgische televisie en radio wijdden reeds een uitzending aan dit jubileum. Nadat het concilie te Rome de verwachting had gewekt dat een eenheid met de protestan- en geenszins denkbeeldig is, steeg de belangstelling bij vele Belgische katho lieken voor het protestantisme; temeer daar men er zich van bewus: is dat de Reformatie in de Lage Landen voorna melijk haar oorsprong heeft gevonden in de Zuidelijke Nederlanden. Thans is ongeveer 1 procent van de bevolking protestants. De Belgische Christelijke Zendings kerk, die een Vlaamse en een Franstalige sectie omvat en nauw contact heeft met Nederland izo ontvangt men te Antwer pen bijvoorbeeld jaarlijks bezoek en ge niet men de geldelijke steun van een groep gereformeerden uit Den Haag), is in niet-kerkelijke kringen voornamelijk bekend omdat de Nederlandse schilder Vincent van Gogh in de vorige eeuw ge durende enige tijd evangelisatiewerk voor deze kerk verrichtte in de Borinage. Als de nauwkeurigste datum voor het 125- jarig bestaan neemt men 16 november aan. Prof. dr. P. Niehans 80 jaar Prof. dr. Paul Niehans hoopt op 2 no vember aanstaande de leeftijd van 80 jaar te bereiken. Paul Niehans werd te Bern, als zoon van een chirurg, gebo- Hij studeerde theologie, werd pre- Prof. Niehans heeft vooral bekendheid gekregen door zijn ontwikkeling van de celtherapie. In de loop der jaren heeft prof. Niehans hier verscheidene geschrif ten over gepubliceerd. Zijn wetenschappelijke verdiensten werden geëerd door de benoeming tot lid van de pauselijke academie van we- tenschappen, als opvolger van Sir Alex ander Fleming, de uitvinder van de pe nicilline. De befaamde universiteit van Tübbingen benoemde hem tot Amerika aangeboden. In 1957 benoem de de universiteit van Santo Domingo hem tot hoogleraar honoris causa. Bij de viering van zijn tachtigste ver jaardag, in Vevey, worden tal van me dici uit binnen- en buitenland verwacht. Ook wordt de komst verwacht van prins Ferdinand van Pruisen, de kroonpreten dent der Hohenzollern, aan welk vorsten huis prof. Niehans geparenteerd is, en van diens echtgenote, de grootvorstin Kyra van Rusland. In 1963 expeditie naar ruïnes bij de Dode Zee Dr. Yigael Yadin. professor in de archeologie aan de Hebreeuwse univer siteit van Jeruzalem, bereidt op het ogenblik een expeditie voor naar de vesting Massada. Dc ruïnes van deze vesting zijn, omdat ze zeer moeilijk toe gankelijk z.jn, nog weinig onderzocht. Op deze plaats, bij de Dode Zee. heeft het treffen tussen de Romeinse legers en de resten van het Joodse vrij- heidsleger tussen 70 en 73 jaar na Christus plaatsgevonden. Volgens de geschiedschrijver Flavius. hebben na een belegering van drie jaar de 900 nog overgebleven Joden zich van het leven beroofd om niet in de handen van de Romeinen te val len. Men acht het niet uitgesloten dat de expeditie, die in 1963 zal beginnen, nieuw licht zal werpen op dit hoofdstuk uit de Joodse geschiedenis. Het is mo gelijk dat de Joden in de vesting schrift rollen en andere documenten verborgen hebben. De ruïnes van de vesting liggen in hetzelfde gebied waar enkele jaren ge leden schriftrollen uit de tijd van de Joodse opstandelingenleider Bar Koch- ba. dus van ongeveer 132 tot 135 na Christus, gevonden zijn. Rrrne nin pswerk NED. HERV. KERK Beroepn te Terkaple; M. J. van Wijck. Bedankt voor Lage-Zwaluwe <toez.):j D. Driebergen, te Tange-Alteveer (Gr.»;, voor Oosterwolde (Fr H. van Nieu-1 wenhuijze. te Klooster-Ter Apel: voor Eerbeek (2e pred. pl.)A Sjollema, Well en Ammcrzoden. Uitverkiezing weer op hervormde synode Begin volgende week komt de generale synode van de Neder landse Hervormde Kerk voor haar najaarszitting bijeen. Toch zal niet in de eerste plaats ge sproken worden over de reacties op de uitgave van „Het vraag stuk van de kernwapenen" dat op het ogenblik wel in het middel punt van dc belangstelling schijnt te staan. Een ander, veel meer theologisch rapport duikt weer op, dat misschien minder de inte resse van de massa heeft maar misschien wel een veel diepere betekenis. Gesproken zal worden over „De uitverkiezing, richtlij nen voor de behandeling van de leer der uitverkiezing aanvaard door de generale synode der Ne derlandse Hervormde Kerk." De synode zal dan in het bijzonder de reacties gaan bespreken die vanuit de Remonstrantse Broe derschap op deze Richtlijnen zijn gekomen. Deze bespreking zal van enorme betekenis zijn voor het hervormd-remonstrants ge sprek. De hervormde synode behoeft niet te klagen over de belangstelling die de Re; uit de verklaring die de algemene vergadering van deze broederschap op 15 en 16 juni van dit jaar heeft afge legd. Daarin werd besloten het onder werp van de uitverkiezing in studie te nemen. Men heeft over deze belofte geen gras laten groeien, want als de her- -ormde synodeleden naar het nieuwe Hydepark" vertrekken kunnen zij de belangrijkste remonstrantse bijdragen an de studie in boekvorm meenemen. Zojuist is namelijk in Locbem van dc persen gekomen: „Voorben ikklng of verkiezing" verschenen in de Oriëntatie reeks van de Remonstrantse Broeder schap en uitgegeven door De Tijdstroom. Vijf vooraanstaande remonstranten, on der meer twee hoogleraren, bezinnen zich daarin op de hervormde Richtlij- Oordeel Het oordeel over de remonstranten in deze Richtlijnen was tamelijk fel. Zo werd op een van de laatste pagina's ge schreven: ..Er zit een tragisch element in de positie der remonstranten. Zij wa ren terecht zozeer bevreesd voor de ge dacht dat God „de auteur van de zonde" zou zijn (waartoe tegenstanders als Go- marus en Maccovius, die een bepaalde lijn van Calvijn doortrokken, inderdaad aanleiding gaven), dat ze er uit reactie toe kwamen, God zelfs niet meer als de enige auteur der genade te erkennen. Bij hun voorstellen komt de beslissing over en verwerping in de handen van de 5 te liggen. Het begrippenstelsel der toenmalige theologie scheen geen ander alternatief te hebben." De remonstranten van nu hebben niet gereageerd, zoals men in de dagen van de hervorming gewoonlijk pleegde te reageren. Het tegendeel is eigenlijk waar. Prof. dr. L. J. van Holk maakt in deze remonstrantse brochure de her vormde synode een compliment voor de verzoenende, broederlijke toon, voor de zorgzame behandeling en omdat deze dit oude leerstuk heeft toegepast op de huidige situatie. Hij spreekt van ,,een moedig stuk. dat een tweefronten oor- jangedurfd heeft: met ultra rechts net de remonstranten." Hij is bo vendien nog getroffen door het pastoraal bedoelen en de getuigende vroomheid in de Richtlijnen. Dr. H. J. Heering erkent in de Richtlijnen een forse stap in de goede richting. Maar of de hervormde sy node even gelukkig zal zijn met een andere uitspraak van hem zal moe ten blijken. Hij schrijft namelijk ook: „De theologie die daarbij te voor schijn komt is duidelijk arminiaans! Wij herkennen de thema's: geen Godsgeloof buiten Christus om; de ge nade wereldwijd geschonkende er kenning van 's mensen verantwoorde lijkheid binnen Gods vrijmachtige verkiezing. Men heeft met ons kalf geploegd!'' Kritiek Kritiek wordt echter niet onder stoe len of banken gestoken, door geen van de vijf schrijvers. Prof. Van Holk wijst er op dat een grote moeilijkheid voor een gesprek het feit is dat evenmin als de Hervormde Kerk, de Remonstrantse Broederschap een homogeen blok Is. Maar toch ziet hij een drietal ingrijpen de verschillen tussen beide kerken. In de eerste plaats het Schriftgezag dat bij Waardering en kritiek in brochure (Van onze kerkredactie) Twee eredoctoraten bij 7e lustrum van r.k. Ec. Hogeschool de hervormden meer „normatief" en bij de remonstranten meer „ontvonkend, wekkend, persuasief" zou zijn. Hij ziet grote verschillen ten aanzien van het Godsgeloof en zeer uitvoerig gaat hij op de verschillende visies ten aan- ien van de mensbeschouwing. Hij schrijft letterlijk ten opzichte van dit laatste punt: „Zo gaapt er toch wel een diepe kloof tussen ons inzake de mens, zijn tijdelijk en eeuwig lot...." Prof. dr. G. J. Hoenderdaal vindt het jammer dat juist het punt van de pre destinatie in de Richtlijnen niet aan de orde is gesteld: „Het gaat daarin uit sluitend over de verkiezing, terwijl de predestinatie bijna niet wordt genoemd. Toch zal juist dit punt in een dogmen- historische studie aan de orde moeten komen." Volgens deze schrijver ging oorspronkelijk geschil niet over ver kiezing (electio) of voorzienigheid (pro vidential maar over een bepaalde ge nadeleer. Opmerkelijk is dat D. G. van Vreumingen bezwaar maakt tegen de exegese van een aantal teksten ln de Richtlijnen die „bepaald wel de indruk maken zo Iets te veronderstellen als een gepredestineerde verwerping, een voor beschikking tot onheil." Naar zijn inzicht worden de moeilijk heden op dit punt in de Richtlijnen op een al te vlotte wijze weg-geëxegetl- seerd. Prof. Van Holk Is op zijn beurt weer van mening dat de Richtlijnen de tegenstelling van verkiezing tot geloof en op grond van vooruitgezien geloof (arminiaans) wat opblazen: „cn dat w|j ook bU de arminlaanse opvatting ge heel ln Gods trouw mogen rusten en van Zijn genade afhangen." Stellingen Deze brochure is een reactie op het hervormde schrijven. Het wil dus niet in de eerste plaats een eigen studie zijn. Toch worden wel inzichten naar voren gebracht, die het remonstrant se denken moeten uitdrukken. Maar ook dat gebeurt vaak toch alleen maar als reactie. Zo schrijft ds. Van Vreumingen dat naar zijn mening de uitverkiezing nimmer voorgesteld mag worden als berustend op Gods eeuwig raadsbesluit, nooit eenzijdig betrokken mag worden op de enke ling, en nooit geldt voor eigen heil. Voor hem is „uitverkiezing tot dienst aan Gods heilsplan" de enige juiste benadering van dit leerstuk van de uitverkiezing. Deze predikant schrijft over „uitverkiezing, verwerping en voorbeschikking in de bijbel." Hij komt tot een drietal vragen Neemt de gedachte van de voorbe schikking in de bijbel een even cen trale plaats in als in de theologie der calvinistische vaderen? Zijn antwoord 2. Verhouden de begrippen „uitverkie zing". „verwerping" en „voorbeschik king" zich inderdaad zo tot elkaar als in de calvinistische predestinatie leer is verondersteld predestinatieleer? Hij zoekt dus een bijbels antwoord en doet dat soms via een zeer bijzondere :egese, die zeker waard is ernstig erdacht te worden. Zijn uiteindelijke conclusie is dat ten aanzien van Israël noch In het Oude, noch in het Nieuwe Testament verkiezing en verwerping al ternatieve begrippen zijn. Waar verhar ding ln de bijbel voorkomt, ls dat niet negatief, maar altijd opdat het heil zijn loop kan krijgen. Voor ds. Van Vreu mingen is verwerping in gebed in dc verkiezing: „God verwerpt in zijn toorn Israël juist als uitverkoren volk: maar Israels uitverkiezing wordt door die ver werping geenszins onherroepelijk te niet Basis Toch blijkt uit deze remonstrantse re actie duidelijk dat er een basis is voor een gesprek Heel duidelijk blijkt dat uit het artikel van prof. dr. Hoender- daal. die grote waardering toont voor Calvijn en toegeeft dat de definitie die Arminius van predestinatie heeft gege ven de helderheid van die van Calvijn mist. Zijn bezwaar tegen de latere pre destinatieleer is dat de volgelingen van Calvijn dit leerstuk niet in de contekst bewaard hebben waarin Calvijn het stel de. Hij meent ook dat de latere kloof mede verbreed is doordat men zich vaak heeft laten leiden door wantrouwen. En wie mocht menen dat de remon stranten ie ver zijn afgedwaald, zelfs van Arminius, doet er goed aan te luisteren naar ds. F. E. van Leeuwen die in eigen kring waarschuwt: „Wij moeten behoedzaam omgaan met de onvervangbare woorden uit de bijbel (en uitverkiezing is daar een van). Wanneer wij hen trachten te ver vangen door termen die moderner lij ken, lopen wij de kans de „oude wijn" te verwisselen voor een .surrogaat". Maar al deze modewoorden blijken snel weer te verouderen en de oude bijbelse woorden keren meestal terug met vernieuwde kracht." Het is duidelijk dat de leer van de uitverkiezing zowel bij de her vormden als bij de remonstranten opnieuw in studie is genomen. Zo wel uit de Richtlijnen al-s uit de remonstrantse reactie blijkt een openheid voor een gesprek. Noch in de Richtlijnen, en noch in de reactie is het laatste woord ken nelijk gesproken over deze mate rie. Het ziet er naar uit of de deur, die in Dordt onherroepelijk dicht geslagen scheen, weer van het nachtslot zal moeten. Aan beide zijden van de deur wordt weer geluisterd naar wat er aan de andere kant wordt gezegd en aan beide zijden blijkt de wil om het woord „uitvenkiezing" weer met nieuwe ogen aan te kijken. Weer ongeregeldheden aan universiteit van Oxford, Mississippi In de slaapkamer van twee studenten van de universiteit van Mississippi is donderdag een grote ravage aangericht nadat zjj en zes andere studenten teza men met de neger James H. Meredith in de schoolcafetaria de avondmaaltijd gebruikt hadden. De deur van de kamer van Bill Temple en Chuck Nobles was geforceerd. Boe ken, kledingstukken en andere artikelen lagen her en der verspreid. De lamp was vernield. Op hun deur en in de gang. die hun kamer leidt, waren met zwarte schoensmeer pijlen met het woord „nik kervrienden" aangebracht. Dick Wilson, voorzitter van het stu dentenkorps van de universiteit, meende dat de studenten slecht geadviseerd wa ren toen zij besloten de avondmaaltijd met Meredith te gebruiken. Nooit weet een mens van tevoren op welke manier God hem wil ontmoeten. Hij kan, met Zijn woord en Zijn eis, voor de voeten van de mens Zich als de Almachtige presenteren in een baaierd van vuur. Hij kan, met Zijn onontkoombare en absolute opdracht, de aarde doen beven, zodat het lijkt, of nu het laatste uur van de wereld heeft geslagen. Hij kan Zich ook presenteren als de God, Die de liefelijke is en Wiens voetstappen de mens gespannen doen luisteren. Eliageroepen in de spelonk bij het gebergte Horeb, maakt daar in korte tijd een natuurgebeuren mee, dat hem tot in het diepst van zijn bestaan moet hebben beroerd: een orkaan, een aardbe ving, een vuur. Hij toeet waarom het gaat: God, tegen Wiens beleid hij zulke grote bezwaren heeft, zal Zich nu aan hem openbaren. Maar Gód is niet in al die buitengewone dingen. Hij komt, als Elia denkt, dat Hij wegblijft. God komt in het suizen van een zachte koelte. En dan is hetgeen Elia ziet zó iets overweldigends, dat hij zijn mantel over zijn gezicht werpt. En toch: God komt hier als de brenger van liefelijk heid en vrede. Zó leert Elia opnieuw God kennen. In het leven een mens komt hier het moment, waarop hij moet in keren tot zichzelf. En dan laat God hem niet zomaar staan. Gods opdracht luidt: Ga weer aan het werkvoor Mij, keer terug op uw schreden! Openbare les van dr. J. de Wit Prof. dr. J. Blauw, benoemd tot buitengewoon hoogleraar aan de Vrije Universiteit heeft gisteren zijn inaugurele oratie uitgespro ken. Prof. Blauw, die onderwijs zal geven in „overzicht van een godsdienst of de godsdiensten in (Advertentie) fn Zwaardemaker f NEEMT VAKER ZWAARDEMAKER Op de laatste algemene vergadering van de Remonstrantse Broederschap werd de volgende resolutie opgesteld naar aanleiding van de hervormde publicatie over de uitverkiezing: Zij heeft met instemming vernomen, dat door deze Richtlijnen het leerstuk der uitverkiezing in een nieuw licht is geplaatst en dat ingrijpende be zwaren zijn ingebracht tegen de 5 artikelen tegen de remonstranten, opge steld op de synode te Dordrecht in 1619 en sindsdien gehandhaafd onder de belijdenisgeschriften van de Ned. Herv. Kerk. Zij verheugt zich over de wijze, waarop de synode van de Ned. Herv. Kerk de bezwaren, die in eigen kring tegen de Dordtse leerregels waren gerezen, heeft behandeld door i.p.v. opnieuw een kerkrechtelijke uitspraak te doen, richtlijnen op te stellen voor een open behandeling van dit leerstuk. De hierin tot onze Broederschap gerichte uitnodiging tot een nader gesprek wil zij gaarne aanvaarden. De algemene vergadriïig vrklaart zich daarom van harte bereid zich in eigen kring rekenschap te geven van de nieuwe visie, die in de richtlijnen wor den gegeven en ook het eigen standpunt, in verleden en heden ingenomen, onder een even diepgaande kritiek te stellen. De algemene vergadering besluit aan de commissie tot de zaken van de Re monstrantse Broederschap op te dragen aanwijzingen- te geven voor een bestudering van dit onderwerp in de Remonstrantse Broederschap, in de hoop dat beide kerken, bevrijd van verouderde theologische vraagstellingen cn begrippen, althans dit geschilpunt zullen beslechten. de niet-westerse gebieden, spe ciaal met het oog op de daardoor mede bepaalde problematiek van het acculturatieproces" was stu diesecretaris van de Nederlandse Zendingsraad. Hij diende als pre dikant de gereformeerde kerken van Echten, Avereest en Ede. In zijn rede betoogde dr. Blauw, dat in de niet-westerse sociale stu dierichting, omschreven in het Aca demisch Statuut, tot de gestelde ei sen behoort het geven van een over zicht van een godsdienst of de gods diensten der niet-westerse gebieden. De hier gestelde taak is duidelijk on derscheiden van een theologische be nadering der religies en dient ook on derscheiden te worden van een gods- dienstwetenschappelijke benadering, al is dit laatste moeilijker geworden door nieuwere stromingen in de godsdienstwetenschap. Het aandeel van de religie in het ac culturatieproces, de interreligieuze beïnvloeding en ontmoeting der reli gies, kan men samenvatten in de term inter-religie. De ontmoeting van wes terse en niet-westerse wereld zal in de naaste toekomst nog op geheel an dere en intensievere wijze plaats vin den dan in de voorgaande drie eeuwen en dit zal ook voor de religies der be trokken gebieden consequenties mee brengen. Religies van geheel verschil lende aard en oorsprong worden, voor het eerst wellicht ln de geschiedenis voor gelijksoortige problemen gesteld, mede omdat de levenspatronen over de gehele wereld door de toename van technologie en technocratie steeds meer op elkaar gaan gelijken. Omdat voor vrijwel alle religies de oorspronkelijks relatie en synthese van religie en cul tuur verloren is gegaan of dreigt U gaan is heroriëntering voor deze ft- ligies levensvoorwaarde geworden, betoogde prof. Blauw. Binnen het kader van een niet-wester se studierichting zal, bij de bestude ring van de religies het accent meer moeten vallen op het wisselende, J" namlschc en eigentijdse dan op het stante, statische en historische ment. Samenwerking met gelijkge richte studies aan andere universitei ten en instituten en contact met gods dienstwetenschap en theologie ls der halve zeer gewenst. Dr. J. de Wit, benoemd tot lector de ontwikkelingspsychologie, de pedolo- gie en de speciale pedagogiek aar Vrijwel Universiteit heeft gisteren openbare les gegeven, waarin hij enke le problemen, die verband hou den met de kinderpsychologische prak tijk heeft behandeld. Hij koos daarvoor het begrip identificatie als uitgangspunt en ging vooral na welke milieuvoor waarden het indentiflcatieproces in po sitieve zin beinvloeden. Dr. Dc Wit wees er op, dat de ge wetensvorming vaak uitsluitend wordt gezien als afhankelijk van het ideaal beeld, dat het kind van de ouders heeft opgebouwd. Hiertegenover stelde dr, Dr. A. F. Maiming: benoemd tot ge woon hoogleraar in de wereldgeschiede nis van de 20ste eeuw aan de rooms- katholieke universiteit te Nijmegen. 23 november zal hij door het uitspreken van een 'rede in de aula aan de Wil- helminasihgel zijn ambt aanvaarden. Advertentie h dubbele ionge klare N.V. DISTILLEERDER IJ 7. SIMON RVNBENDE ZONEN - SCHIEDAM Ter gelegenheid van het zevende lus- trum van de rooms-katholieke Economi-ITN de feesten duurden maar het kon niet op! sche Hogeschool te Tilburg, is aan Colm De officiële feesten, die van tevoren aange- G. Clark m.a. en mr. C P. M. Rommekondigd werden, waar oud en jong naar toe kon- "ZJZlï'&ï? !ntiin"s hAi I den Iepen met voorbereiding en voorpret. Doch bovendien de plotjelmge. de onverwachte wear prof. dr. J. J. J. Dal- 9^n mens op had kunnen rekenen. Een daarvan heeft een onuitwisbare indruk op me gemaakt. We zitten in de vijfde klas. Dan begin je op een la gere school mee te tellen vind je zelf. Er zijn zo veel kinderen onder je, er zijn er nog maar zo wei nig ouder dan jezelf bent. Je krijgt een zekere allu re. Je gaat je ook een beetje blasé voelen ten op zichte van die eindeloze lessen zonder verrassingen: sommen die je steeds opnieuw moet maken, of schoon je hun geheim nu zo langzamerhand wel doorgrond meent te hebben en verhaaltjes, die niets nieuws meer te bieden hebben omdat jc ze voor de maal nog eens doorneemt. Het onderwijs Jaren wel gezworen hebben bij het mulder. Mr. Romme verkreeg het doctoraat in de sociale wetenschappen, met als promotor prof. dr, F. J. H. M. van der Ven. De Brit Colin Grant Clark, werd GERF.F. KERKEN Beroepen te Suawoude (Fr.): J. Baay- ens, kand. te Goes. °r- F' ISO5 Londen geboren. Hij studeerde te Curacao sedert 1952 namens de Gc- jn Oxford, waar hij in 1931 zijn graad reformeerde Kerken legt zijn arbeid bchaaWc Van 1931 tot 1937 was hij lec- daar neer. en hoopt 17 december in Ne- j {n c, derland terug te keren. Ds. K rhtcn de. jOTMnte t. Borne diende; Na de vs„ „„der-.teatssccreti- s te hebben bekleed, was hij als qdvi-zoseelv verbonden_ aan de regeringen van j moet de statistiek i te Cambridge. legerpredikant in Indonesië thans beroepbaar. Zijn adres v^tl.-ll... ^_MHi o7n"osEeTlr8Straat ~8' ^Cn **aa®' Tel'j Queensland en Pakistan. Sinds i953 is hijwachtwoord „Herhaling!want de voorbereiding directeur van het instituut voor land- voor gymnasium en hbs vergde toen zeven jaar, ter- bouw-economiscne research aan de u.ni- wijl de voorraad lees- en leerboekjes op een aanmer- verslteit van Oxford. j kelijk kortere termijn berekend scheen. De universiteit van Milaan heeft dr I Goed. daar zitten we dan en we suffen zoetjes voor Clark een ere-doctoraat verleend in de ons heen. Een enkele achterblijver kent ook nu nog CHRIST GEREF KERKEN i natuurwetenschappen. i niet de spitse avonturen van een wandelaar, die f 070-395547. GEREF. KERKEN (VRIJG.) Beroepen te Zuidbroek: B Wesseling, e Smilde-Diever. voortgezet met een fakkeloptocht door hem Tilburg en besloten met de uitvoering beweegt zich die wandelaar slechts met een snelheid in de stadsschouwburg van ..The Beg-'van acht kilometer per uur, terwijl zijn partner het 'gar's opera" door cursisten cn oud-cur-aanzienlijk vlugger doet, Dirks- s'.sten van de rooms-katholieke leergan - gen en het Brabants conservatorium. jvenwel dertig ,«..1 later startte~~Waar o zeg mij waar zullen we j elkaar tegenkomen, wanneer a vijftien kilometer van b verwijderd is? En het helpt geen zier of ze elkaar tegenkomen, want dan storten ze zich onmiddellijk op het vullen van een of ander onzinnig vat. Dat we in ons later leven nimmer vrienden zullen kiezen wier tempo zozeer van het onze verschilt, en dat we ons ook nooit onledig zullen houden met het vullen van vaten, is een bijkomstigheid, waaraan de boei ende boekjes nimmer denken. Het enige dat we dus leren is dagdromen met wijdopen ogen om er vooral attent uit te zien en géén beurt te krijgen! En dan opeens begint er in de verte een motor te zoemen. Het moet een zware motor zijn, het moet zelfs een hele verzameling zware motoren zijn, want het zachte gegons groeit snel aan tot een verbijste rende orgie van klanken. De meester fronst eerst be denkelijk en verontwaardigd zijn wenkbrauwen over deze inbreuk op de heilige stilte van het onderricht: hij tuurt naar buiten op de speelplaats wat er aan de hand mag zijn. Maar tegelijk begint het ergens. waar. o zeg mij waar zo te dreunen, te daveren cn te denderen, dat hij verbijsterd naar het raam loopt met die besliste pas die meesters aannemen. ze een of andere belhamel wel eens goed lummer zullen zetten. Doch eer hij bij dat heeft één van de kinderen de oorzaak van al dit overstelpende rumoer al opgespoord. Het is natuurlijk één van die kinderen om wier wil wij de lessen der theorie al maar herhalen, één van die practische kinderen, die het in hun leven verder schoppen zullen dan al de anderen. Dat kind wijst met een verrukte schreeuw naar bóven, terwijl mees ter m de rest de bron van het lawaai op aarde zoe ken. En tegelijk met dat schreeuwen en wijzen van dat kind zien we allemaal wèt er óver speelplaats. en school, en meesters en kinderen en stad héén koerst, helglanzencl in de zonneschijn. Het is een luchtschip een Zeppelin wonderlijk gevaarte van aluminium, van motoren en schroeven en gondels. Op hetzelfde moment maakt zich iets overweldi gends, iets panisch van ons meester. We zijn onze banken al uitgesprongen, we zijn reeds naar hei raam gehold, maar dat is niet voldoende Wie .ga' het voorbeeld? Het zal wel weer «en van de practici geweest zijn, maar geen tel later storten we ons op de deur en scheuren de gang door, we stuiven over de plaats, qen hele school tegelijk perst zich door de smalle toegangssteeg en plotseling staan we buiten op straat en draven, draven almaar verder Het is zeg je achteraf een dwaas gedoe. Zep pelins gaan tc snel voor kindervoeten. Zelfs de dolste practici waren op dit moment te weinig theoretisch geschoold: ze holden tot de grens van de stad, waar héél in de verte het luchtschip niet meer dan een sigaar nu verdween. We leerden wel veel die och tend. Het leven bergt verrassingen; de mens is machtig: de mens kan ook gegrepen worden door volkomen onvoorziene driften. Want zoals we alles en iedereen ondersteboven renden. Wij van de vijfde klas!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1962 | | pagina 2