Woningbouw: NORMEN
voor LAWAAl-wering
„Vijfdaagse" van invloed
op de bouwproduktie
Wet op de paramedische
beroepen goedgekeurd
Zo boeiend was
de televisie
Pantoffelheld werd het
eindelijk te machtig
vóór het
scheren
Dagbladen (47) ongerust
over reclametelevisie
DE GROTE
MUITERIJ
BOUNTY
WOENSDAG 14 NOVEMBER 1962
25. V<x
brillpr,
cboo-
Advies Normalisatie-instituut
Hogere eisen aan
isolatie zijn
noodzakelijk
(Van een onzer verslaggevers)
IET Nederlands Normalisatie
instituut heeft nieuwe normen
t. Sara opgesteld voor de geluidwering in de
itoningbouw. Ir. P. A. de Lange van
Je technisch-physische dienst T.N.O.,
ou* Delft, kondigde op de gisteren in
itrecht gehouden bondsdag van de
machir.
aat 41
Üphen
-.Kamer voor aankoop
Van Gogh-collectie
ie Ove
Levert; Met warme instemming heeft de Twee-
^.ale Kamer gistermiddag het wetsont
werp aanvaard tot goedkeuring
ivereenkomst, die deze zomer tussen
Staat der Nederlanden en de Vincent
_j„i Gogh-stichting is geslotfen. Deze
~jjvereenkomst heeft ten doel het unieke
zeer kostbare privé-kunstbezit
ïehh V' W' van Gogh- neef van de
hi»3wmde schilder, voor ons land te be
den. De verzameling waar het hier
gaat, bevat ongeveer 150 schilderijen
400 tekeningen van Vincent
;h, voorts de brieven van de schilder
in zijn broer Theo, en verder 150 schil-
frijen en tekeningen van schilders als
15..-. N® krot, Mamet, Pissarro, Gauguin. Tou-
^use-Lautrec, Bernard, Monticelli.
Deze collectie is door ir. Van Gogh
Tuil oor 18.470.000 aan genoemde stichting
rergedragen, op voorwaarde dat dit be-
ig vóór 1 juli 1963 zal zyn betaald. Om
stichting in de gelegenheid te stellen
:eraan te voldoen, heeft de staat zich
'%rbonden rente en aflossing te garan-
en van een door de stichting
ie lening ten bedrage van de gevraag-
18,5 miljoen. De staat heeft voorts
zich genomen voor het bewaren
verzameling een Rijksmuseum Vin-
2 RisPunt van Gogh te bouwen, dat
terdam (in de buurt van het Rijksmu-
Stedelijk Museum) zal worden
jvestigd.
^Over het wetsontwerp werd gisteren
lens de hele Kamer het woord ge
roerd door de c.h. fractieleider dr. Ti-
Hij bleek bijzonder ingenomen met
it voorgestelde transactie en prees de
imilie Van Gogh om haar royale daad.
Set staat immers vast, dat de
jig bij verkoop in het buitenland
islvoud zou opbrengen van de prijs
de familie thans bereid is haar
twtbezit in de stichting onder te bren-
5. Ook staatssecretaris Scholten
w.) toonde zich dankbaar dat op de-
atijze een zo unieke collectie
JU behouden blijft. Hij herinnerde er-
at dat een buitenlands blad de
de stichting „de grootste kunst-
asactie van de twintigste eeuw" heeft
ffloemd.
Luns mist Williams
Prach-
ti ten
;ebleven
pritzc-n
ollenei-
ast la-
Bond voor Materialenkennis de ver
schijning aan van een nieuwe uitgave
van het instituut waarin deze nor
men zijn opgenomen.
In vergelijking met het eerste norm
ontwerp van het instituut in 1952 zijn
de nieuwe normen aanzienlijk zwaar
der. Dit komt omdat men hogere eisen
kan stellen aan de moderne construc
tiemethoden en bovendien omdat men
de normen beter wetenschappelijk kan
formuleren.
Een van de belangrijkste vernieuwin
gen vormen de akoestische eisen, die
gesteld moeten worden aan de vloeren.
Eisen die zowel de luchtgeluidsisolatie
als de contactgeluidsisolatie betreffen
Volgens deze normen zou nog slechts
een klein percentage van de vloeren
van de bestaande woningen aan de
nieuwe eisen voldoen.
Klassen
Het instituut onderscheidt twee klassen
bij de geluidwering: de klasse .matig",
die het minimaal sociaal verantwoorde
peil definieert en de klasse „goed", waar
voor nadere eisen worden gesteld dde wél
van betekenis zijn voor de beperking
van de geluidshinder maar waarvan toe
passing nog op economische en prak
tische bezwaren stuit.
Over dit onderscheid merkte ir. De
Lange op dat de categorie matig slechts
moet worden beschouwd als een mini-
num. Zelfs de normen in de categorie
goed" garanderen nog niet geheel dat de
geluidshinder wordt vermeden. De op.
stellers van de normen betreuren het, zo
zei hij, dat men de klasse „matig" heeft
moeten opnemen. Deze normen worden
gauw tot „ideaal" verheven. Het zal lang
duren voordat men de normen in de
klasse .matig" als onder de norm zal
gaan beschouwen.
De bedoeling van de uitgave van het
instituut -is de bouwer nuttige wenken te
geven om het grote probleem van de ge
luidshinder in de moderne woningbouw
op te lossen. Jammer noemde spreker
het dat deze normen nog niet kunnen
worden gesanctioneerd. Het woord is nu.
i hij, aan de overheid.
Voorlopige lijst van
V.V.D.-kandidaten
(Van onze parlementsredactie)
De verkiezingsraad van de Volkspar
tij voor Vrijheid en Democratie heeft de
voorlopige lijst samengesteld van de
kandidaten voor de Tweede-Kamerver
kiezingen van volgend jaar. De eerste
tien kandidaten zijn in het gehele land
dezelfden, hoewel de volgorde plaatse
lijk soms enigszins verschilt. De huidi
ge minister van binnenlandse zaken,
mr. E. H. Toxopeus, is landelijk lijst
trekker. Na hem volgen: mevr. mr. J.
M. Stoffels-Van Haaften, R. Zegering
Hadders, mr.W .J. G. Geertsema, prof.
dr. H. J. Witteveen, ir. D. S. Tuijnman,
dr. K. van Dijk, mevr. G. V. Van So-
meren-Downer, dr. K. Portheine en E.
G. Stijkel (thans staatssecretaris van
verkeer en waterstaat).
Daarna volgen (als nummers 11 tot en
met 25): J. C. Oorver, mej. mr. T. T
Th. Ten Broecke Hoekstra. J. H. Cou-
zy, mr. dr. C. Berkhouwer, i
A. Kuiper-Struyck, ir. L. G. Oldenban-
ning, mr. A. M. Joekes, C. A. Kame
raad, M. Visser, mevr. mr. E. Veder-
Smit, H. H. Jacobse, G. de Jong,
J. Louwes, mevr. H. A. A. L. de Vries-
Van der Hardt Aberson, dr. J. N.
den Ende. Ook deze 15 kandidaten zijn
overal dezelfden De overige kandidaten
zullen in het gehele land verschillend
zijn
Opvallend is, dat mr. F. G. van Dijk
i prof. Korte weg, die deel uitmaken
an de huidige Tweede-Kamerfractie,
i het geheel niet meer op de kandida
tenlijst voorkomen, hoewel zij zich wel
kandidaat hadden gesteld. Nieuwe kan
didaten onder de eerste tien zijn prof.
Witteveen, de heer Stijkel, ir. Tuijn
man, dr Van Dijk en dr. Portheine.
De vergadering van de WD. die in
januari bijeenkomt, kan nog wijzigin
gen aanbrengen, waarvoor echter een
tweederde meerderheid van het aantal
afgevaardigden nodig is.
Meer maatregelen
tegen rabies
De wijziging van de Veewet, noodza
kelijk om de hondsdolheid doeltreffend
te bestrijden, is gisteren ook door de
Eerst Kamer op vlotte wijze aanvaard
Zonder hoofdelijke stemming ging de Se
naat ermee akkoord, dat de minister van
landbouw meer bevoegdheden krijgt om
maatregelen te nemen teneinde verbrei
ding van de epidemie tegen te gaan.
MINISTER VAN AARTSEN MEENT:
is van minister Luns naar New
A;rcz|ïork. Suriname, Tobago en Trinidad
A pM>igt in de war te lopen. Dr. E. Wil
de minister-president van Trini-
iie gisteravond op Schiphol aan-
i, deelde mede, dat hij pas over
en dagen naar zijn land zal te-
Hierdoor zal minister Luns de pre-
:r van Trinidad net mislopen. Pre-
sr Williams, die begin oktober een
icieel bezoek aan ons land bracht,
inj odigde minister Luns toen voor een
1 Tgenbezoek uit.
Hij verkeerde echter in de veronder-
lling, dat minister Luns pas op 30
avember of 1 december in Trinidad
aankomen.
Hij hoopte hoe dan ook minister
is. die op het ogenblik als leider van
Nederlandse delegatie in New York,
algemene vergadering der VN bij-
'oont, toch nog te ontmoeten.
ie minister van volkshuisvesting
bouwnijverheid mr. J. van Aartsen
meent dat de invoering van de vijf
daagse werkweek in de bouwnijverheid
een verlaging van de bouwproduktie
ten gevolge heeft gehad.
Minister Van Aartsen, die gisteravond
in Utrecht voor de a.r. kiesvereniging
sprak, zei dat het jaar 1962 een ongun
stig jaar voor de bouwproduktie
weest. Met name het eerste kwartaal gaf
een bijzonder ongunstig beeld. Hij
schreef dit toe aan de slechte weersom
standigheden en de invoering van dc
vijfdaagse werkweek.
Hij pleitte voor bevordering van b-9».
industrieel bouwen. De overheid, zo zei
hij, heeft hierbij een stimulerende taak.
De overheid zou voorts, volgens minis
ter Van Aartsen, regulerend moeten
blijven optreden, zou dit niet gebeuren
dan zou er wel veel gebouwd worden
en misschien wel meer dan thans, maar
dan zouden de woningen met de lage
huren en de lage stichtingskosten van
de bouwmarkt worden verdrongen.
De restrictie die de regering heeft
moeten toepassen voor bouw in de vrije
sector was nodig, zo zei de minister,
omdat de woningen in de vrije sector
de gesubsidieerde woningen dreigden te
overvleugelen. Het is evenwel een mis-
vassing, zo zei hij, dat de woningen in
de vrije sector alleen maar dure bunga
lows en villa's zijn. Het is gebleken dat
het merendeel van de vrije sectorwonin-
rijksgoedkeuring werd
aangevraagd, verhoudingsgewijs geen
hoge stichtings- en bouwkosten hadden.
IUW
ELS
Ten slotte hoopte minister Van Aart
sen dat de subsidiepolitiek voor de wo
ningbouw wordt opgeheven, waarbij bij
zich realiseerde dat hiervan de eerste
jaren geen sprake zal kunnen zijn. Het
beleid moet. zo zei bij, worden gericht
op de vrijheid van de mens, die zelf
zijn eigen woning kiest en zelf zijn
huur bepaalt.
Zo spannend vond de familie L. aan
de Oude Boekeloseweg in Hengelo maan-
dag het televisieprogramma, dat het
nauwelijks doordrong, dat de ftrintig-
jarlge L. R. de kamer binnenstapte om
hulp te vragen voor zijn auto, die niet
wilde starten. „Straks mompelde slechts
een der aanwezigen gefascineerd naar het
beeldscherm kijkend.
R.. die wat erg diep in het glaasje had
gekeken, ging weer naar buiten. Daar
maakte hij zich plotseling zo kwaad op
het gezelschap binnen, dat hij een steen
greep en een ruit vernielde. Maar zelfs
het glasgerinkel kon de kijkers niet van
het toestel weg lokken. R. greep ver
volgens een fiets van een der gasten en
gooide die dwars door de serredeuren.
Dat verbrak de spanning binnen. Een
drachtig stoven de kijkers naar buiten
i zetten R. hardhandig van het erf.
De onfortuinlijke automobilist liep
daarop naar het huis van zijn broer in
de buurt. Daar voelde men er ook al niet
veel voor hulp te bieden. Uit wraak
wilde R. de boel kort en klein slaan,
maar de inmiddels gewaarschuwde po-
litie kon deze wraakoefening verhinde-
ren. R. werd naar de cel gebracht. In-
middels keek de familie L. alweer naar
de televisie.
TJET comité dat namens zevenen-
veertig dagbladondernemingen,
met in totaal meer dan 2.200.000
abonnés, een concessie voor de ex
ploitatie van reclametelevisie heeft
aangevraagd, heeft een voorlopige
verklaring uitgegeven over de me
morie van antwoord op de nota
reclametelevisie.
Het comité zegt hierin onder meer
dat de beste oplossing bij eventuele
invoering van reclame televisie in ons
land zou kunnen worden gevonden
door de exploitatie van de reclame
aan de dagbladen over te laten en het
verzorgen van de programma's aan de
daarvoor meest in aanmerking komen
de instanties op te dragen. Op deze
Kleine ru zies werden grote ruzies
JJIJ WILDE sparen voor de oude de, waarin M. zijn vrouw te lijf gin
WILDE sparen voor de oude
dag, de 73-jarige Amsterdamse
conciërge. „Die oude dag is er al",
meende zijn heel wat jongere echtge
note echter. De kleine ruzies werden
grote ruzies. Driemaal had de oude
man op haar verzoek de woning ver
laten. Steeds haalde zij hem weer te
rug. De vierde maal weigerde hij te
vertrekken. Toen die ruzie over f25
op 21 mei van dit jaar. Hij ontstak in
blinde woede, sloeg haar met een
pook en een groot stuk hout. De
vrouw kreeg een hersenschudding,
hoofdwonden, een gebroken pols en
een gebroken handbeentje. Voor de
Amsterdamse rechtbank hoorde de
bejaarde man gisteren zestien maan
den met aftrek tegen zich eisen we
gens poging tot doodslag.
Het is gemakkelijk om te zeggen
..Het spijt me", zei verdachte in zijn
laatste woord, „maar berouw is heel
wat anders en dat heb ik."
inmiddels geheel her-
steld. Zij waren getrouwd nadat M. de
vrouw, een oude jeugdvriendin, in 1959
had ontmoet. Hij was toen weduwnaar
•De laatste tijd haatte ze mij en wenst»
ne dood," aldus de verdachte. „Mijn ze-
ïuwen werden hierdoor aangetast"
Tijdens een bezoek aan familie ln
Amersfoort, waar de bejaarde conciërge
nog al wat dronk, ontstond opnieuw
Zwijgend reisde het echtpaar
huis. Ook de volgende morger
werd er geen woord gesproken. Toen
plotseling, ontstond de woordenwisse
ling over de f25 en er kwam een uit
barsting van maanden opgekropte woe-
(Van i
parlementsredactie)
De Tweede Kamer heeft glstermid
zonder hoofdelijke stemming haar
Kdkeuring gehecht aan een afzon-
erlijke wettelijke regeling van de zg.
«medische beroepen. Daaronder
«den verstaan beroepen als hellgym-
ut en masseur, fysico-technicus, ra-
«logische laborant, orthopedist, ortho-
tdische instrumentmaker, diëtist er
Unisch analyst. De nieuwe regeling
de min of meer chaotische
«stand op dit terrein een eind te i
n. Ze beoogt beunhazerij tegen
>o en een goede beroepsuitoefening
bevorderen.
Beunhazerij komt b.v. voor op het
tbied van de fysico-therapie. Daar
«ken „instituten" met hoogtezon
idere apparatuur zonder dat van vol-
L deskundige medische mede
ding of leiding sprake is.
De nieuwe wet definieert het parame-
«ch beroep als het verrichten var
indelingen of het verstrekken van ad-
ben, die op het terrein van de ge
sskunst liggen. Dit beroep mag, vol-
de wet. echter door nietgenees-
mdigen worden uitgeoefend, mits de
'■oefening geschiedt onder leiding of
nan wij zing en onder controle
arts of een tandarts. De wet geeft
:or de paramedische beroepen alge-
öe regelen voor wat betreft oplei-
examinering. tuchtrechtspraak,
«houding tot artsen en tandartsen
Deze regelen zullen voor elk be-
afzonderlijk in algemene maatre-
i van bestuur nader worden uitge
lokt.
D« Kamer bleek over het algemeen
'1 met het wetsontwerp te kunnen
""men. al waarschuwde men tegen
'Wtiaasting bij de uitvoering. Minis-
Veldkamp wees er nog eens op.
o, de paramedische beroepen niet
«r uit onze samenleving zijn weg te
'■Dten. De beoefenaars van deze be-
*Pen hebben zich gespecialiseerd in
•smeken, die de toch al zo overbelas
te artsen door gebrek aan tijd niet vol
ledig beheersen. De totstandkoming
een wettelijke regeling voor deze beroe
pen is echter bijzonder klemmend,
omdat de beunhazerij op dit gebied
niet afneemt, maar integendeel toe
neemt De bewindsman deelde nog
mee, dat de werkgroep-Muntendam,
die het vraagstuk van de paranormale
genezers (waarop de regeling geen be
trekking heeft) heeft bestudeerd, thans
met zijn arbeid is gereed gekomen. Het
uitgebrachte rapport is nu in studie bij
de departementen van sociale zaken
en volksgezondheid en van justitie. Over
de inhoud zal contact worden opgeno
men met de Maatschappij ter bevorde
ring van de geneeskunst
Kamer aanvaardt Noodwet
V oedselvoorziening
(Van onze parlementsredactie!
De Tweede Kamer heeft gistermiddag
zonder hoofdelijke stemming het ontwerp
Noodwet Voedselvoorziening aanvaard.
Dit geeft de regering bevoegdheid om in
geval van oorlog, oorlogsgevaar of ande-
buitengewone omstandigheden (zoals
rampen) de zorg voor de voedselvoor
ziening geheel of gedeeltelijk op zich te
m. Met gebruikmaking van deze be
voegdheden kan de regering zo nodig
■oortbrenging, afzet en verdeling van
tevensmiddelen geheel beheersen. De mi
nister van landbouw en visserij mr. Ma-
rijnen. die het ontwerp verdedigde, had
geen bezwaar tegen de aanvaarding van
amendemcnt-Droesen (kath.v.), dat
iets bevredigender regeling van de
schadevergoeding voor het ter beschik
king houden van goederen en produkten
voorstelde.
Voordien had de Kamer zonder hoof
delijke stemming en zonder discussie het
ontwerp-Hamsterwet goedgekeurd. Deze
regeling wil het hamsteren van goederen
tn buitengewone omstandigheden tegen-
Een proef zal U overtuigen:
maakt elektrisch scheren
volmaakt!
I Een bijzónder actief ingredient in Blett richt het baard-
haar op een speciale manier hoog uit de huid op.
Hierdoor kunt U zich nu veel dieper uitscheren dan
normaal! Bovendien scheert U zich vlugger, lichter en
vooral.... beter! Door Blett blijft U veel langer glad
geschoren U ziet er 's avonds nog even schoon
uit als 's morgens.
trokkenen hun belangen verzekerd
weten, ook het bedrijfsleven dat ge
baat is bij deskundige exploitatie van
de reclame, aldus het comité van dag
bladen.
In zijn verklaring merkt het comité
op dat in de memorie van de staats
secretarissen praktisch geen rekening
is gehouden met de belangen van de
dagbladen. Hert comité meent dat van
geen ernstige poging blijkt om na te
gaan welke consequenties de invoering
van commerciële televisie voor de
dagbladen heeft. Evenmin heeft er
sinds de nota 22 februari 1961 werd
ingediend enig overleg met de 47
plaats gehad. Het comité wijst verder
op dat er onvoldoende garantie is dat
"zomin aÏÏe bij ïrproblëónTbö- de m de Nederlandse samenleving met
haar sterk uiteenlopende meningen en
overtuigingen essentiële positie van de
dagbladpers geen gevaar loopt. Het
meent dat dit gevaar slechts kan wor
den afgewend door de dagbladonder
nemingen bij de exploitatie van tv-
reclame te betrekken en hen op reële
wijze in de resultaten te laten delen.
VERONICA BREIDT
ZENDTIJD UIT
De commerciële zender Radio Ve
ronica gaat met ingang van 30 novem
ber op vrijdag- en zaterdagavond van
elf uur tot één uur 's nachts ook uit
zenden. De leiding van Veronica heeft
speciaal deze avonden en uren aan
het begin van hert vrije lange weekend
daarvoor uitgekozen.
NTS oordeelt
„Zaak reclame-tv"
in strijd met juiste
rechtsbedeling
DE N.T.S. en de omroepverenigingen
hebben een scherp protest laten
horen tegen de voorstellen van de re
gering in de memorie van antwoord
op de nota reclametelevisie. De betref
fende besturen vinden de voorstellen in
strijd met een juiste rechtsbepaling, ge
speend van elke zin voor werkelijkheid
en bovendien bemoeilijken ze een ver
antwoordde ontwikkeling.
De organisaties verwijten de regering
dat er nooit werkelijk overleg heeft
plaatsgehad en dat ze ook inzage hebben
gekregen van de nieuwe voorstellen.
De N.T.S. en de omroeporganisaties
staan zo ruim mogelijk vrijheid van
meningsuiting voor en de beschikbare
zendtijd moet verdeeld worden volgens
vaste wettelijke normen. Volgens het
systeem van de reeering echter krijgen
alle grote geestelijke, maa'pchapplijke
en culturele stromingen minder vrijheid
van meningsuiting dan een willekeurige
groep van particuliere ondernemingen
wier enig belang economisch is. Ver
wijzing naar een eventueel derde pro
gramma is nog niet reëel.
De staatssecretarissen hebben te wei
nig oog gehad voor de personeelsmoei-
lijkheden van de omroeporganisaties,
terwijl bovendien de commersiële tele
visie onontkoombaar personeel zal
trachten aan te trekken van de bestaan
de organisaties. Dat dan bovendien nog
voorgesteld wordt dat de N.T.S. en de
verenigingen meer zendtijd gaan ver
zorgen op het momenrt dat de commer
ciële televisie zal starten, geeft aldus
het communiqué, blijk van een schier
onbegrijpelijk gebrek aan inzicht.
De N.T.S. en dc omroeporganisaties
willen de mogelijkheid open laten, dat
ook andere gegadigden zendtijd krijgen,
mits volgens voorwaarden en normen
die gelden voor dc N.T.S. er. de vereni
gingen.
Met verwondering hebben de vereni
gingen kennis genomen van het feit. dat
de minister met voorstellen komt zonder
het advies in te winnen van de commis
sie, die hij heeft ingesteld om hem te
adviseren over belangrijke vraagstuk
ken op het gebied van radio en televisie.
Sowjetunie bouwt
hoogste tv.-zender
De Russische televisie bouwt op het
ogenblik de hoogste TV-zender ter we
reld, d.w.z. van de grond af berekend.
De zender verrijst nl. op de spits van de
2137 m. hoge Aktau-berq en is bedoeld
om de ontvangst in de streken van
Taskjent te verbeteren. De zender zelf
wordt niet abnormaal hoog.
de, waarin M. zijn vrouw te lijf ging
Volgens rapporten was deze uitbar
sting wel verklaarbaar. M. handelde in
een bewustzijnsvernauwing, zodat
mede gezien zijn leeftijd hem zijn
daad niet geheel kan worden aange
rekend.
Goeie kerel
Hij staat bekend als een zachtaardig
man, die bejaarde conciërge, die zijn
gehele leven nimmer met de justitie in
aanraking kwam. Zijn werkgevers wj»
ren altijd zeer tevreden over hem. Hil
kreeg voor zijn werk in de oorlog het
kruis van verdienste '40—'45.
„U bent met ere 73 jaar geworden
maar in 1956, toen u de vriendin uit uw
jeugd weer ontmoette, begon het drama
van uw leven," zo zei de president.
Verdachte ontkende, dat hij zliu
vrouw had willen doden, hoewel hij dit
bij de rechter-commissaris wel had ver
klaard. „Het heeft niet aan u gelegen
dat alles nog betrekkelijk goed is af
gelopen". zo vervolgde de president
Tijdens de vechtpartij was een boven
buurman gaan kijken op het gegil van
de vrouw. De officier van justitie achtta
poging tot doodslag bewezen. „Volgens
de rapporten is verdachte een goeie
kerel, misschien zelfs wel te goed. Men
hield bij de eis rekening met de leeftijd,
zijn onberispelijk verleden en het feit.
dat het huwelijk hem min of meer was
opgedrongen, waardoor zijn rust werd
verstoord. Bovendien zijn bij dergelijke
ruzies altijd twee schuldigen, zo meen
de de officier.
De rechtbank zal over veertien dager
uitspraak doen.
Commentaar
FAN DE N.C.R.V. nam de N.T.S.
gisteravond een opvoering over van
de eenacter „De rechtspraak" geschre.
ven door Bertrolt Brecht. Dit is een
van die kleine flitsende lichtstralen
op de symptonen van angst en ellende
die kunnen ontstaan in een dictatoriaal
geregeerd land, waar het oorlog ts en
waar niemand, ook goede oude vrien
den niet elkaar kan vertrouwen, als
het gaat om de vernietigende verwar,
ring'onder de meedogenloze machts-
greep.
Alle lof komt toe aan de acteur Wim
van den Brink die. gesteund door uit.
stekend spel van de bijrollen, een voor-
treffelijke creatie gaf van de tot ver
twijfeling gebrachte rechter, die uit.
spraak moet doen in een totaal verloren
zaak. waarin hij de schuldige machts.
hebbers niet mag kwetsen, maar deze
helaas aan beide kanten vindt, hetgeen
tot zijn eigen ondergang moet leiden
Een bittere terugblik op een tijd die
nog niet zo lang voorbij is.
Later op de avond was er voor de
N.C.R.V. een zeer voorlichtend forum-
gesprek over feiten en nut van het
Nederlandse gevangeniswezen. Onder
beproefde leiding van prof- dr. I. A
Diepenhorst discussieerden twee geleer.
den in het strafrechten twee leden van
bcstadnde magistratuur, te weten resp
mr. G. W. F. van der Valk Bouman,
prof. mr. W. H. Nagel, prof. dr. Rijksen
en mr. J. P. Hustinx. over de vrijheids,
beroving op zichzelf die veel indrin.
gerder vormen aanneemt dan het leken.
publiek denkt, over veroudering (slech.
te gebouwen) en vernieuwing (open
gevangenissen) in het gevangeniswezen
en de gevolgen daarvan. Ook de af-
wijzende houding van het publiek te.
genover vrijgekomen delinquenten werd
nog eens scherp in het licht gesteld.
Ook werd openlijk besproken het recht
en de betekenis van straffen en de
eenvormigheid van de gevangenisstraf
op zichzelf. De conclusie moest wel
leiden tot de wenselijkheid van de
bouw van nieuwe gevangenissen en
tot de erkenning van de noodzaak dat
het Nederlandse volk doordrongen
wordt van de urgentie daarvan.
Een heldere en dikwijls onthullende
discussie over een belangrijk onder-
werp, die ü>lj zeer konden waarderen.
SECRETARIS OTEM NIET
ONTEVREDEN
Omdat er nog geen gelegenheid is
geweest de memorie van antwoord in
zake de nota over reclametelevisie in
details te bestuderen heeft de O.TIM.
Onafhankelijke televisie-exploitatie-
maartsdhappij) nog geen officieel com
mentaar op het regeringsstandpunt in
zake de reclametelevisie.
Dr. P. Gros, public relations officer
en secretaris van het werkcomité van
de O.T.E.M., zegt in een voorlopig com
mentaar, waarmede hl) overigens de
O.T.E.M. niet wil binden, dat het ver
heugend is te constateren dart de staats
secretarissen vasthouden aan het sy
steem van een zelfstandige programma-
maatschappij, zoals de O.T.E.M. steeds
heeft bepleit. Verder valt op, aldus dr.
Gros, dat opnieuw sterk de aandacht
is gevestigd op de juridische argumen
tatie met name waar hert gaat om ar
tikel 10 van het Verdrag van Rome,
dat handelt over de vrije meningsuiting.
In afwachting van het tot stand komen
van het derde tv-net zal een verdeling
van de zendtijd voor hert tweede net
tussen N.T.S.-omroepen enerzijds en
O.T.E.M. anderzijds in een verhouding
één staat tot twee een punt van ernsti
ge overweging voor de O.T.E.M. zijn.
Daarenboven is het verhelderend in de
memorie van antwoord een berekening
te vinden, waaruit blijkt dat een finan
ciering van het tweede tv-programma
niet mogelijk is uit de opbrenst der
kijkgelden en dat voor een verantwoor
de programmaverzorging de Inkomsten
uit de reclamegelden hard nodig zijn.
aldus het voorlopig commentaar van
dr. Gros.
vanavond
soliste: Modcr
muz (opn) 21.» Enkele hoofdlijnen in
zing 31.55 Metropole - ---- -
19.00 V d kinderc
ïo.io joi;
VARA: 20.00 Nws 20.05 Grand-Gal
20,35 De Fuif, hoorspel 21.50 Voet'
VPRO: 19.30 V d Jeugd.
,,Wij kunnen niet veel beginnen, Alex", zei
Young, „Zij hebben de wapens in handen en ze
zijn op hun hoede. Meen je, dat we het beter
zouden hebben onder het regime van die twee
daar in het bos? McCoy is aan de drank en Quin
tal is net een roofdier soms."
Ik zei, ,,U dient de leiding hier te hebben, mister
Young. U weet, wat er gebeuren moet. Ach, als
ik maar weer de oude was, ik zou de wilden de
nek breken!" Het deed me pijn, dat Young zo
moedeloos was. Hij antwoordde, „Het gaat niet.
Alex. Ik ben niet gezond meer. Soms vraag ik
me af. of ik de volgende dag nog haal." En zo
was het. Sedert wij op het eiland waren leed hij
vaak aan ademnood en dan moest hij soms dagen
aaneen blijven liggen. Anders was het misschien
heel anders afgelopen met ons.
Ik liet het er overigens niet bij. En op een
zekere dag konden wij dank zij de hulp van de
vrouwen twee geweren met munitie bemachtigen.
am ze in bezit en trok er, zo vlug mijn benen
mij wilden dragen, de bergen mee in. Wij spraken
af. dat zij de volgende dag de nederzetting zouden
aanvallen om met onze hulp de beide inheemse
dwingelanden te overweldigen.
„Goed", zei Quintal, en hij wees met zijn duim
rer zijn schouder het bos in, „maar we hebben
hier nog een, die we kunnen missen. We gaan
schoon schip maken". Hij doelde op Menalee. En
wij besloten dat hij eerst moest sterven. Ja het
as een gruwelijk, bloederige geschiedenis, me-
Maar toen ik de volgende morgen voor dag en
dauw behoedzaam naar de nederzetting terug
sloop was alles al achter de rug. Onze vrouwen
hadden het niet meer kunnen aanzien, dat hun
mannen door twee inheemsen werden onder
drukt en vooral zij, die bij de opstand de man
nen hadden verloren, hadden wraak gewild.
Susannah, de tengere vrouw van Young, had in
diezelfde nacht Tetahiti met een bijl doodgesla
gen, terwijl hy sliep. Young zelf was naar Nehou
gegaan, die de wapens onder zijn beheer had, en
had om een geweer verzocht. Hij beweerde een
OP DE
GUNTER SACHSE
van de verwilderde varkens te willen schieten,
die in zijn tuin huishielden. Nehou gaf hem het
wapen cn zei, „Goed laden, en goed raken, hè?"
Young laadde het geweer en hij raakte voor
treffelijk. Nehou was op slag dood.
Menalee werd door Quintal neergeschoten toen
zij des morgens naar de nederzetting trokken. En
daarmee was de laatste inheemse man gestorven.
Er waren alleen blanke mannen over.
Dit heeft zich 1 oktober 1793 voorgedaan. De
dood van onze leider, die ons aller vriend was,
was een zware slag voor ons. Emge tijd leefden
wij vredig door. Wij hielden onze akkers in orde.
vingen vis en maakten jacht op de verwilderde
varkens, die meer en meer tot een plaag werden.
Er was werk in overvloed. Wij moesten immers
ook voor de vrouwen en kinderen van onze ge
storven makkers zorgen. De inheemsen hadden
geen nageslacht achtergelaten. Maar ook zonder
dat had ieder van ons behalve zijn eigen gezin
nog een tweede gezin tot zijn last. Alleen
mevrouw Christian wees alle hulp van de hand.
En zij heeft geweten, waarom.
Bijna een jaar bleef de toestand rustig. Wij
hielden zelfs elke zondag een soort godsdienst
oefening. Dan las mister Young uit de bijbel voor,
die wij van de ..Bounty" hadden meegenomen.
Quintal en McCoy bleven everigens al gauw van
die schriftlezing weg. Gewoonlijk gingen zij ja
gen of vissen. Het werk op de akkers, dat nu niet
meer door inheemsen werd verricht, achtten zij
beneden hun waardigheid. Dat lieten zij aan hun
vrouwen over, die zij opjaagden en slecht be
handelden.
Na de bloedige slachtpartij lachten de vrouwen
op ons eiland niet meer. Zij hadden te veel angst
doorleefd en teveel gruwelen gezien Ook werden
zij onderling al gauw afgunstig en ik moet zeg
gen, Sir, dat daartoe reden was. Tenslotte kwa
men zij op de gedachte, het eiland te verlaten en
te proberen naar Tahiti terug te keren. Zij wilden
liever op zee verdrinken dan nog langer het be
staan op het eiland verdragen. In het geheim
bouwden zij een vlot en in de loop van augustus
staken zeven van de elf vrouwen met hun kin
deren in zee.
Onze schrik was groot, toen wij erg in de vlucht
kregen. Dadelijk brachten wij twee boten in het
water en wij haalden hen in. Geen ogenblik te
vroeg overigens: het vlot kenterde in de bran
ding en wij konden hen maar nauwelijks redden.
De vrouwen van Tahiti zwemmen als bruinvissen.
Sir. In hun plaats zouden wij, mannen, allen ver
dronken zijn.
Het was een hittere teleurstelling voor de
vrouwen, dat hun poging mislukt was. Hierna
was hun lot nog harder. Vooral Quintal sloeg hen.
waar hij hen raken kon, als zij zich niet aan zijn
bevelen hielden. En McCoy volgde zijn voorbeeld.
Die was niet meer te gebruiken sedert zijn grote
voorraad brandewijn, die hij aan boord van de
„Bounty" al opzij had gezet, uitgeput was.
Korte tijd later ontsnapten wij mannen alleen
door toeval een samenzwering van de vrouwen
tegen ons. Een jaar nadat wij de overwinning op
de inheemsen hadden behaald vierden wij dit
heuglijk feit. Het feest werd in Quintals huis
gehouden. Er was nog een fles drank te voorschijn
gekomen en ik lag met Quintal en McCoy mijn
roes uit te slapen. Young was naar huis gegaan.
(Wordt vervolgd)
gedeelte Fcijenoord—
22.40 Hart op de tong:
22.53 Radto-Ftlharm ork: moderne muziek
23.33—24.00 Nw»
vanavond
'i 17.00 V i kinderen. NTS: 17.35—
cugdjournasl. NCRV: 19.20 Comm.
bulletin. NTS: 20,00 Journaal cn
weerovcrzlcht AVRO: 20.20 In AVRO's
Televizier 20 30 Literaire ontmoetingen
NTS: 2'. 00 Amus muz. NTS: 21.45—22.30
Rondo Sinfonlco: een kennismaking m-t
de elf Nederlandse symfonie-orkeaten dl
2: Het Frysk Orkest
Programma voor morgen
eglng a
9.40" Schoolradio. NCRV: lOOC
10.03 Klase gram 10.15 Morgen-
10 45 Psalmen voor koor (gram)
8 50 V d hi
.40 Set
NCRV-lied 10.03 Kli
12.25 V d boeren
1.00 Nws 13.15 Par
■rnber Jl> 15.33 Licht ork met 71
6.00 Bijbeloverdenking 16.20 Vo
le: klass muz 17.00 V d Jeugd
ang 17.40 Benrsber 17.45 Carm
ientale bewerkingen vnn lledi
8 20_ Lichte gram
13 30 Met
i Ned coi
I Lichte gr.-i
Ever
)ortpr»ste 18.36
Instrumentaal trio.
TELEVISIE
NCRV: 19.30 Hafen ohne Heimat, doer
entaire film over Singapore NTS: 201
mrnaal. NCRV: 20 20 Memo 20 30 Mei
liedje»
