Dr. E. DIEMER 1 M' ONNODIG GEBRUIK VAN VREEMDE WOORDEN Groenen niet meer lichamelijk De jubilaris van morgen mmamwi i u B II Dr. Klompé beschuldigd van staatssocialisme Nederlanders verdwijnen uit Nw.-Guinea 5 WOENSDAG 31 OKTOBER 1962 PI5\ KWART EEUW JOURNALIST 1 vlot verloop. In 1936 deed behoeve van de regering in aangelegenheden vind ik het prettig dit jubileum te direct begon hij te werken het perswezen betreffende, en hij is nog lid de Raad voor de journalistiek, een col- journalistieke ge il Tucht geheten. dragingen, voorheen Raad De omstandigheden hebben er toe geleid, dat het voor de hand, dat als je de gelegenheid hij eveneens en spoedig een rol ging had te studeren, je de rechtenstudie koos. spelen in het organisatieleven van de journa- Thans zjjn er veel meer mogelijkheden, en I listen. Zijn aandacht ging daarbij vooral uit £at hangt samen met de veranderde omstan- een verbetering van hun sociale positie digheden in het perswezen. In '37 was het aar bevordering van de vakopleiding. vraagStuk van de persvrijheid urgent, op het 1 Cou- Anema promoveerde tot doctor in de rechts- Enige jaren was hij voorzitter van de Pro- 0genbljk de plaats van de mens in het maat- het geleerdheid. Een uur later promoveerde zijn testants-Christelijke Journalistenkring en toen schappelijk leven. De problematiek is op in- men- echtgenote bij prof. dr. H. Dooyeweerd op een hij die functie neerlegde werden zijn ver- teressante wijze verschoven van het juridische sen van wie men zegt, dat zij zichzelf kennen dissertatie getiteld: „De ontwikkeling van het diensten erkend in zijn benoeming tot ere-lid. naar het sociologische vlak. Maar daardoor =- -*_.rzijn grote dag> en feitelijk die van de gehele WQrdt van de j0urnaiist, meer dan voorheen, grote mate IN EEN van zijn brochures over de chris- Zijn studie had e telijke krant heeft hij een typering ge- hij zyn doctoraal geven van de journalist, en de jouma- aan zijn proefschrift. Hij koos een actueel on- listen kunnen het daar best mee doen derwerp. Het was de tijd, waarin de extre- lege ter beoordeling hij heeft hun alle eer bewezen. Het mistische stromingen naar links en naai zou interessant zijn van hem ook een type- rechts het hadden gemunt op de vrijheid vai ring te horen van een hoofdredacteur het drukpers en het kon niet anders of zijn Cal- zou een rake zijn. Want doctor in de rechts- vinistische geest moest zich sterk tegen deze spelen in het organisatieleven van de journa- Thans zyn er veel geleerdheid Evert Diemer, hoofdredacteur van stromingen verzetten. „Vryheid van druk- 1;~'«««a,„v,* aoorKü vnnral int n de vier christelijke dagbladen, die bekend pers" was de titel van het proefschrift, waar- zijn onder de verzamelnaam „Het Kwartet" op hy op 5 november 1937 bij prof. mr. A. en (De Rotterdammer, de Nieuwe Haagsche Cou- Anema promoveerde tot doctor in de rechts- Enige jaren rant, de Nieuwe Leidsche Courant Dordts Dagblad), behoort tot de weinige innen dissertatie getiteld: „De ontwikkelin„ de moed hebben met zichzelf te spotten, strafstelsel in Sowjet-Rusland", een strafrech- De gelegenheid om dit te doen wordt hem telijk philosophisch onderwerp, in tegenstel- echter, althans nu, niet geboden, al zou hij, dr. Diemer, zo hem daarom was gevraagd, direct bereid zijn geweest dr. Diemer in een enkele forse lijn te schetsen. Die gelegenheid krijgen nu zij, die met hem samenwerken. En ze grijpen de kans met beide handen, want het wordt hun niet elke dag gegeven een getekend portret van hun hoofdredacteur aan de lezers voor te houden. Daarvoor moet een aanleiding zijn. Die aanleiding is er van daag wel: morgen, 1 november, hoopt hij de dag te herdenken waarop hij vijfentwintig jaar geleden als journalist vast verbonden werd aan onze bladen. Een portret van dr. Diemer, getekend dus door zijn redactie. Het kan de lezer spy ten, dat hijzelf niet de pen ter hand heeft mogen nemen, want hij is een geestig man die speels het woord hanteert waardoor het een genoe gen is naar hem te luisteren. Van lengte is hij tussen groot en klein in, hij is fors ge bouwd en hij heeft altijd haast. Men kan zeg gen, dat hij meer snellend dan lopend door het leven gaat. Het is soms net alsof hij bang is dat hij in de tijd, die hem wordt toegeme ten, niet gereed zal komen met het werk, dat op zijn schouders is gelegd. En hij is zeer matineus. Vroeger dan wie van zijn redactie leden ook zit hij achter zyn bureau en het is normaal geworden dat hy tot in de na-avond op zijn kamer wordt aangetroffen. Het hu welijk tussen hem en de krant gesloten is hecht en sterk. Hij gunt zich weinig tijd voor eigen genoe gens. Even rustig een kopje koffie drinken, wat iedere journalist zo van nature ligt, is hem volkomen vreemd. Hij drinkt zijn koffie tussen het werken door. Altijd vindt zijn hand iets om te doen. Hij is niet de joyeuze, luid ruchtige hoofdredacteur van zestig, zeventig En..°? 1 n?vert}ber 1837 dan werd hü^s jour- sterdam, makend. Dit is in strijd met zijn aard. Hij is leeftijd, waarop ik, menselijkerwijs ge sproken, kan zeggen dat ik nog veel kan doen". In de tijd, dat hij in de journalistiek trad lag een man die kalm zijn weg gaat Hij studeert nog veel. „Journalistiek zo heeft hij eens gezegd wordt een ambacht", en hij streeft er naar journalistiek gezien een bekwaam ambachtsman te blijven. Hy is knap. Zijn kennis over het perswezen groot Hij beschikt over een uitgebreide .x_, m christelijke journalistiek, viel in 1957 toen eeji Klvus lliai staatsrechtelijke hy werd benoemd tot lector in de persweten- Het ieven schappen aan de Vrije Universiteit te Am- worderi) de journalist moet dit leven voor de lezer doorzichtbaar blijven maken, terwijl f39HH9HB de aktualiteit meer is opgevoerd. De journa- H fsEdV Ü1 list moet sneller dan vroeger reageren op ak- ffJ~ I tuele kwesties. Radio en televisie drijven hem tot een hoog werktempo, hij leeft op de hoog ste versnelling. Want de krant moet op de aktualiteit gericht zijn, ook in de commen taren". Die commentaren schrijft hij 's morgens vroeg, nadat hy kennis heeft genomen van het laatste nieuws. En hij doet dit sterk ge concentreerd, zo geconcentreerd, dat hij dan niet eens merkt als een van zijn redacteuren zijn kamer betreedt. In dat eerste uur zou het mogelijk zijn in zijn kamer plaats te ne men en er lange tijd te verblijven zonder dat hij er erg in heeft. De christelijke krant heeft zijn hart, de jour nalistiek beheerst een groot deel van zijn leven. In woord en geschrift heeft hij meer malen het bestaansrecht van de christelijke krant met vuur verdedigd, omdat hij in haar meer ziet dan alleen een brengster van het dagelijkse nieuws. „Zij houdt in zich zo heeft hij eens in een brochure geschreven mogelijkheden van inzicht, van uitzicht en van perspectief. Zij wil er zich niet op toe leggen de aandacht te concentreren op het heden, maar wil ook van het heden afwijzen. Zij acht het een noodzakelijkheid de beslo tenheid en de schijnbare zelfgenoegzaamheid van het heden te doorbreken. Zij behoeft geen terughoudendheid aan de 'dag te leggen voor wat betreft de zin en de achtergronden van het leven en zij mag gespitst op het nieuws genoeg zijn om het grote nieuws van Chris tus' komst in de wereld te maken tot het mo tief van haar journalistieke werkzaamheid". benoeming die het gevolg was En: „Een christelijke krant weet, dat zij niet nalist verbonden aan de Nieuwe Haagsche van het feit, dat hij zich had doen kennen als het laatste woord mag hebben; hoewel krant. Courant, dat wil zeggen vast verbonden, want wetenschappelijk een uiterst bekwaam man, mag zij zich niet te sterk opdringen; haar kort nadat hy zijn doctoraal had behaald had van wie men terecht veel verwachtingen kon plaats in het mensenleven behoort er een te hij enkele maanden college gelopen aan de koesteren. Zyn lectoraat heeft als uitvloeisel blijven van bescheiden karakter. Zij weet, dat Sorbonne te Parijs en over zijn verblijf daar gekregen, dat hij op het ogenblik ook voor- zij bereid moet zijn haar plaats te ruimen brieven naar de krant geschreven. zitter is van het curatorium van de persbiblio- voor het Woord, dat alleen vast is,^**ïggr- Hij kreeg niet direct een hoge functie. De theek te Amsterdam, redactie van de Nieuwe Haagsche Courant was En voorts? Hij die dagen klein, en dat betekende dat er commissie ere-code nog c bijna elke dag vinden, heeft hij intensief be> studeerd. Omda.t hij op de laagste sport van de jour nalistieke ladder is begonnen, kent hij uit ervaring de moeilijkheden, waarmee een jour nalist bij het verzamelen van zijn nieuws dik wijls wordt geconfronteerd. En daardoor weet hij een goed gebracht bericht te waarderen, bijzonderheden is boekery van vakliteratuur en alle werken die vo^_op werk was voor iedereen, die haar Nederlandse journalisten daarin een plaats hebben ^gevonden en_ nog ^wam versterken. Zo begon hij met het ge- missie vakopleiding. wone verslaggeverswerk: 's morgens naar de Het vermelden van 'politie voor het verzamelen van het politie- noodzakelijk om zijn portret meer diepte te nieuws, 's middags naar persconferenties en geven. Zijn veelzijdigheid wordt er door tot 's avonds naar vergaderingen. En daar tussen- uitdrukking gebracht. door kreeg hij brandjes te verslaan, en jubilea, Hij is, heeft men eens gezegd, een priester- feestdag. Dat hij zich een huldiging door al- ging hij winkels bekijken die waren gemo- lijke figuur. En dit is juist. Zijn wijsheid heeft len, die aan de vier bladen zijn verbonden, miseerd en om die reden in de krant be- hem gevormd tot een beminnelijk mens, die moet laten welgeyalley, zal.ftÜ wel lastig vin- schreven moesten wórden. eerder bereid is tot plooien dan tot vechten, den. Want het betekent een onderbreking Voorts deed hij, voor zover de tijd het toe- Het is ook het resultaat van het leven in het i van zijn dagelijkse werkzaamheden. MM fiHÉBÉr~'~" heeft ook zij, weer op de bescheiden wijze, voorzitter van de boodschapster mag zijn. Zij zal zich haar de Federatie van eigen betrekkelijkheid steeds bewust zijn". - lid van de com- ORGEN is hij jubilaris. Hij zal God dankbaar zijn, dat hij een kwart eeuw aan de krant heeft mogen wer- haar heeft mogen leiden. In dit opzicht wordt het voor hem een regel: een journalist is per etmaal 24 touw, zelf in de praktijk heeft gebracht. Hoe wel hij erkent, dat als gevolg van de snelheid waarmee een journalist moet werken, gemak- al is hy zeer karig met zyn lof. Hy eist J t/Q C,le j6 Voli.^ honderd procent Dat is |iet> gro,ter werk. Hij werd ingeschakeld-bij ouderlijk huis. In het gezin Diemer werden Hij - - - ook zyn goed recht, temeer, omdat hy de de pariementaire redactie en kreeg vooral de tal van kranten gelezen, van allerlei richting, die niet direct besteed wordt aan de krant, uur in vergaderjngen van de Eerste Kamer te ver- En dit heeft hem in hoge mate een ruimheid 'verloren tijd te noemen. Wie zijn portret juist slaan. van opvatting gegeven. Van jongsaf aan heeft wil schetsen, dient dit te vermelden. Het Zijn journalistieke carrière, nauwelijks een hij van een veelheid van standpunten kennis vloeit voort uit het feit, dat hij altijd een druk aanvang genomen, brak abrupt af, toen de kunnen nemen. En hoewel zij zijn eigen eens bezet leven heeft gehad. Omdat het aantal oorlog kwam. Omdat hij voorzag dat een ingenomen standpunt nooit hebben kunnen hoofdredacteuren van christelijke kranten christelijke krant onder een nazi-regime, niet beïnvloeden, heeft dit er wel toe bijgedragen, klein in aantal is, is er in het verleden dik- „°0S °ver worden als een j-on blijven uitkomen, liet hij zich beëdigen dat hij de mening van anderen leerde waar- wyls een beroep op hem gedaan. Met veel CJtrLftire ftfot1S m m verkeerde als advocaat en trad hy de advocatuur deren. „Mijn vader heeft hij eens verteld passen en meten wist hij toch nog steeds een voorietiers staat vermeid. binnen. heeft me altijd voorgehouden: je moet in uurtje vrij te maken voor het deelnemen aan HIJ WERD geboren in Rotterdam, op 14 Hij vestigde zich eerst in Den Haag, maar je leven leren omgaan met mensen van aller- fora of om lezingen te houden voor vereni- augustus 1911. Een jaar daarna werd ging, toen de oorlog naar zijn einde holde, lei richting" en die aanwijzing heeft hij goed gingen. Hoe graag hij zich daarvoor ook be- zijn vader benoemd tot directeur van terug naar Rotterdam, o.m. om zich met zijn opgevolgd. Het blijkt vooral uit zyn kranten, schikbaar stelde „ik vind het leuk om over „De Rotterdammer", een functie, vader en diens naaste medewerkers te be- Haar kenmerk is toch een mildheid van toon, ons vak te praten" en „elk gesprek betekent waaraan later die van hoofdredacteur raden en voor te bereiden op het werk, dat waardoor de rijk-geschakeerde lezerskring het afleggen van een verantwoording over werd toegevoegd, en men kan zeggen, dat dit wachtte Sis Nederland was bevrijd en de kan blijven zeggen: Die krant van mijhet doen en laten van de christelijke krant" richting heeft gegeven aan zijn leven. Van kranten jongsaf aan immers werd hij bij de krant be- schijnen, paald. Nauwelijks had hij geleerd woorden te spellen of hy probeerde de krant te lezen. En toen hij twaalf, dertien jaar was gewor den werd hij ook enigszins betrokken bij de techniek. „Als we te druk waren thuis vertelde hy dezer dagen werden we öf naar de diergaarde gestuurd öf naar de krant, waar we dan moesten helpen bij de expeditie". hij mejuffrouw F. T. Lindeboom kennen, eveneens een studente in de rechten, met hij later in het huwelijk zou treden. Zijn vader heeft hij in zijn journalistieke is hij op het ogenblik druk bezig werkzaam- werk trouwens steeds voor ogen gehouden, heden af te stoten. Hij kan het niet meer aan. Hij heeft altijd getracht de traditie voort te De krant en zijn lectoraat eisen hem helemaal IJ DE moeilijkheden waarmee het con- zetten, die zijn vader in de krant heeft ge- op. En daarnaast wil hij er ook eens toe ko- bracht. En hij kan zeggeij, dat hij daarin is men om een boek te schrijven over het pers geslaagd. Zijn krant heeft haar persoonlijk- wezen, waarvoor hij zo tussen neus en lippen heid behouden. door de gegevens aan het verzamelen is. Doctor in de rechtsgeleerdheid Evert Diemer ;n gesprek naar aanleiding van zijn is morgen vijfentwintig jaar in de journa- jubileum zei hij: „Het blijft moeilijk listiek. Hij is de tweede van de Diemer-gene- de krant de universaliteit van de ratie. Wordt de derde zijn zoon Hendrik, ge- christelijke levensstijl te brengen, maar noemd naar grootvader Diemer? Populair ge- het blijkt altijd weer, dat de moeite wel zegd zit het er in. Als 's avonds de krant wordt bezorgd spreidt hij haar helemaal uit en op de grond, liggend op zijn buik, gaat hij haar lezen. „En het is dan alsof de jaren terug glijden en ik mezelf weer zie". i het concern weer konden te maken kreeg in de eerste oorlogse jaren werd hij sterk betrok ken. Op 1 januari 1946 n.l. werd hij benoemd tot hoofdredacteur van de bladen yan „Het Kwartet" en hun redac tionele opbouw kwam in zijn handen te lig- behaald ging hij rechten studeren aan de kunde en werkkracht gedaan. Het gehele Vrije Universiteit te Amsterdam. Daair leerde Nederlandse perswezen moest aan een on- wordt beloond". En in verband hiermee: „De derzoek onderworpen worden en hij kreeg christelijke journalistiek bezit mogelijkheden, daarbij een werkzaam aandeel. Hij werd lid die er buiten haar niet zijn. Maar er valt van de Persraad, een college van advies ten nog veel te doen. En om die reden alleen al f^R zijn, vooral door de reclame ■*-i („een mooi begin", zult u den ken, want reclame is stellig een vreemd woord) zoveel uitdrukkin gen en woorden uit de ons omringen de landen binnengeslopen, dat het een onbegonnen werk schijnt die uit te bannen. Dit zou zeker thans niet meer mogelijk zijn, maar ik sprak dan ook hierboven ovei het onnodig gebruik van vreem de woorden en dit is iets anders. Men kan vreemde woorden op twee ma nieren beschouwen. Behoort men tot degenen die voortgezet onderwijs ach ter de rug hebben, dan zal men wel licht zeggen: „Ach, we zijn nu eenmaal aan die vreemde woorden gewoon ge raakt, laten we ze maar blijven ge bruiken", Dit kan misschien juist zijn, hoewel vrij dikwijls gebleken is dat ook vrij ontwikkelde schrijvers en sprekers een vreemd woord niet in de juiste betekenis bezigen. Maar het aantal inwoners van Nederland dat geen voortgezet onderwijs of al thans maar zeer weinig, heeft genoten is heel wat groter dan degenen, bij wit dit wel het geval is. Voor hen is he' onnodig gebruik van vreemde woorder. een kwelling. Het kan hen er voort durend aan herinneren dat iets aan hun opvoeding heeft ontbroken en zelfs, indien dit niet het geval is, bestaat toch steeds het gevaar dat ze iets in de krant of in een mededeling van rijks- of gemeentewege niet begrijpen. Het is dus gewenst, waar dit maar enigs zins mogelijk is vreemde woorden te "jl/Terkwaardig is dat mensen -"A betrekkelijk weinig van vr die betrekkelijk weinig van vreemde ta len afweten, toch graag met dit beetje kennis pronken om zich daarmee van de anderen, die er helemaal niets van kennen, te onderscheiden. Dit gebruik onstaat uit de menselijke ij delheid en juist daarom is het gewenst, vooral tegenover minder ontwikkelden, vreem de woorden te vermijden, omdat men zo licht daardoor de indruk wekt zich boven hen te verheffen en zich te ver hovaardigen op zijn grotere geleerd heid. Het juist gebruik van de moedertaal is voor velen al lastig genoeg, zo lastig zelfs dat men ze liever de ballast van de vreemde woorden moet besparen, nze bladen (bi. zonderd) zijn nog niet voldoende doordrongen. Ik zal u enige voorbeelden geven om dit te bewijzen. Waarom gebruikt men zo vaak het woord pact, terwijl toch verdrag al moeilijk genoeg te be grijpen valt? Overal ontmoet genwoordig het woord a g r a r agrarisch. Is het woord landbou wers of in de landbouw werkzamen niet veel duidelijker. En kan agrarisch niet door: tot de landbouw behorend vervangen worden? U zult mij schièn tegenwerpen dat er dan vaak een omschrijving nodig zal zijn. Soms zal dit stellig het geval blijken, maar is een goed begrijpen van iets niet meer waard dan onbegrepen kortheid? Administratie kan men meestal wel vervangen door beheer of bestuur. Uit dit voorbeeld blijkt dat het Nederlands dikwijls een paar schakeringen (nu ances heet dit met een vreemd woord) heeft die het andere woord niet Geen krant krijgt men in handen of men vindt er de woorden efficiënt en efficiency. Maar als ik daarvoor de woorden doeltreffend en doeltreffend heid bezig of met het grootste nut, dan zullen velen me toch beter begrijpen. Modewoord i ook zo'n modewoord. Maar ook hier heeft men een ruime keuze in het Nederlands: nu, thans, op dit ogenblik, ja zelfs: kortstondig. Ook hier kan men weer zien (constate ren zegt men met een onnodig vreemd woord) dat voor één vreemdeling enige Nederlanders in de plaats kunnen ko- Suggestie kan allerlei betekenissen hebben. Maar de bladen gebruiken het meestal met de betekenis voorstel. Dit heeft het voordeel dat voorstel zeker minder misverstand kan wekken dan suggestie. Men spreekt van iets opeco- nomische manier doen. Is „op zuinige wijze" niet duidelijker? Assistentie is niet zo algemeen als enige van de hierboven genoemde woorden, maar de vertaling hulp of bij stand is toch heel wat gemakkelijker te begrijpen. Ieder is tegenwoordig op een of ander gebied een expert. Kent M Maa men het Nederlandse woord deskun- dig(e) niet meer? Niet alleen auto's en vliegtuigen star ten tegenwoordig maar ook allerlei maatregelen, terwijl wij toch de uit drukking een aanvang maken of het woord beginnen hebben. Provisorisch is tegenwoordig in de mode; men spelt het echter nog wel eens verkeerd. Is voorlopig niet duidelijker, ook al lijkt dit wat op Duits woord? Financiën wordt tegenwoordig al vaak door geldmiddelen vervangen, maar men heeft nu eenmaal het Mi nisterie van Financiën en dit brengt velen ertoe maar overal het woord fi nanciën te bezigen, ook al is dit niet noodzakelijk. Geen kooltjes vroeger voorwerpen, waarin men kooltjes vuur deed. Thtns is het 'n werkwoord dat hard op weg is ons goede Nederlandse woord onderzoeken te verdringen. Ik zie som migen het voorhoofd fronsen. Ze den ken: ja maar, testen heeft toch een bepaalde betekenis, die onderzoeken niet heeft. Gelooft u dat? Men kan iemand testen met het oog op zijn kennis, zijn karaktereigenschappen, zijn uithoudingsvermogen, zijn vaardig heid, zijn vlugheid van begrip enz. U ziet dus dat onderzoeken of een onder zoek doen naar even goed kan gebezigd worden, want bij testen moet men toch ook een nadere omschrijving geven, als men nauwkeurg wil zijn. Gedachteloos niet. Laat ieder die gedachteloos de vreemde-woordenmode volgt, eens be proeven die gewoonte te vermijden. Hij zal er van versteld staan hoeveel duide lijker hij zich dan uitdrukt. Ik kan ook niet alle vreemde woorden vermijden, maar veel heb ik er niet nodig. Wie meent dat er voor een vreemd woord geen Nederlands be staat, kan mU dit melden. Ik wil dan graag een poging doen hem of haar aan een oplossing te helpen. Bod op Brittannia aanvaard De Landbank doet het bod van 100 op de aandelen van N.V. Grand Hotel Brittannia gestand. De gemeenteraad van Vlissingen heeft de verkoop van 280 prio-| riteitsaandelen goedgekeurd. Scheps voert eenzame oppositie Dissonant in een harmonieus clebat (Van onze parlementsredactie) OIJNA alle leden van de Tweede- Kamercommissie voor maatschap pelijk werk, die gisteren bij de be handeling van de begroting van maatschappelijk werk voor 1963 het woord hebben gevoerd, prezen de ar beid, die het ministerie van maat schappelijk werk in de tien jaar vai zijn bestaan heeft verricht. Er wa: één uitzondering, de heer Scheps (soc.). Tegen de in de commissie heer sende mening in stelde hij, dat het departement overbodig is en moet worden opgeheven en ondergebracht bij het ministerie van sociale zaken en volksgezondheid. Dit zou boven dien geld besparen, meende hij. Het betoog van de heer Scheps wa: kort en fel en kwam onverwacht. „He departement holt de gemeentelijke be voegdheid uiit en werkt de verzuiling in de hand. Er wordt teveel gestreefd naar begeleiding van de mens. Ik be grijp niet, dat men aan anti-revolutio naire zijde zozeer begeleid wil worden. Men zou moeten streven naar een maat schappij, waarin de mensen zelf hun weg willen zoeken." Minister Klompé reageerde een beetje kribbig. ,.De betekenis van het maat schappelijk werk wordt niet alleen ir geld uitgedrukt." „Juist!", vielen veel commissieleden haar bij. „Dit is mooi slot, ik geloof dat de heer Scheps daar wel gevoelig voor is." sloot de voorzitter van deze openbare commissie- vergadering, dr. Kortenhorst. dit emo tionele intermezzo af. Het slot kon echter zo mooi niet zijn of de neer Scheps wekte in het verloop van het debat opnieuw de toom va minister op. Bij de bespreking ov€ Óp 1 november zullen ongeveer 150 Nederlandse ambtenaren, die een contract hadden getekend om het bestuur der Ver enigde Naties tn Nleuw-Gulnea (Untea) een maand te dienen, het werk neerleg gen. Een klein aantal zal nog enige dagen doorwerken tot de daig van vertrek, maar volgende week zal het Nederlandse amb tenarenkorps opnieuw sterk zijn gedund. Aüie K.L.M.-vliegtuigen naar Amster dam zijn de eerste dagen volgeboekt en na de volgende week zullen zeker niet meer dan tweehonderd Nederlanders in overheidsdienst werkzaam zijn. Het ogenblik, waarop er meer Indone siërs dan Nederlanders onder de V.N. dienen, zal dan niet ver meer zijn. Van de 290 Indonesische ambtenaren waarom de Untea met spoed had gevraagd, zijn er thans ruim 150 te Hollandia. Donder dag zal het Indonesische schip Tandjoen-g Ratja legervrachtwagens, meubilair en enige tientallen Indonesiërs brengen Voorts zullen spoedig extra-vliegtuigen van de Garuda Indonesian Airways naar Biak vliegen om het vereiste aantal In donesiërs voor eind volgende wede vol te maken. Daarna zal er ongetwijfeld meer personeel uit Djakarta komen. Ver nomen wordt dat er ook lijsten worden opgemaakt van personeel, waarmee der spoed is vereist Dinsdag kwam te Hollandia de eerste Indonesische medische groep, bestaande uit negen artsen, een tandarts en twee hoofdverpleegsters, met 4000 flessen sa line. en bicarbonaatoplossingen voor Agats. Indonesië had meer medici aange boden doch de Untea sloeg dit af omdat er nog voldoende Nederlandse artsen zijn. Wel zullen er binnenkort 50 verpleegsters komen. Daar het personeel van de Indonesische vertegenwoordiging en de Indonesische liaison-commissie bij de politietroepen man telt, zijn er reeds bijna 250 Indone siërs te Hollandia en het ambtenaren korps wordt vrij snel Indonesisch. Vol gens de Indonesische vertegenwoordiging zou de aanvoer veel sneller kunnen zijn als er maar voldoende huisvesting was. Men hoort hoe langer hoe meer spreken van Kota Baroe dan van Hollandia. De Indonesiërs gaan een eigen krant uitge ven. waarin ook enige Nederlandse er Engelse berichten worden opgenomen, met de naam Tjenderawaih (paradijsvo gels. Deze verschijnt heden het eerst onder redactie van Bonay. Kirihio en Tanggahma en wordt bij dezelfde uitge verij gedrukt als de Nieuw-Guinea Koe rier, die nog onregelmatig verschijnt. Zo verdwijnt snel het Nederlands ele ment uit de samenleving. Amsterdamse studenten besluiten: :t Amsterdamse Studentencorps heeft In een algemene ledenvergadering, die tot vanochtend half vier duurde, met algemene stemmen besloten de groentijd op verschillende punten ingrijpend te wijzigen. Dit gebeurde naar aanleidng van dc incidenten, die zich tijdens de laatste ontgroening in dc sociëteit van het corps aan dc Sarphatistraat in Am sterdam hebben voorgedaan (het „Da- chautje-speien"). I-n de corpsweit is nu opgenomen dat ernaar zafl worden gestreefd de geeste lijke ontgroening te verwerkeflij'ken en de lichamelijke ontgroening achterwege te laten. Geheel ndeuw is de instelling van een novutiaaitscommissie door de I.S.S.A.. dde de dagelijkse leading van de ontgroening zal hebben in plaats van de N.I.A. (sooiëteits)commissie, die niets meer met de ontgroening te maken zal hebben. De „ongelijkheid", heeft volgens de nieuwe bepalingen haar grenzen in de algemeen aam-aarde maatschappelijke normen van behoren. Deze grenzen wor den bepaald door de novitiaartsoommis- sie. De leden van het A.S.C. mogen niet de groenen dwingen te „kikkeren", hun kleding te vernielen of hen samen te brengen in een te kleine ruimte. De groenen hebben het recht op rustperio den van tien uur. Dc A.S.C,-leden mogen de groenen ook niets meer toevoegen dat redelijkerwijs diep beledigend kan worden geacht De groenen mogen in redelijke rust hun maaltijden aan tafels gebruiken. De beruchte „NI A-nacht" vervalt De groenen zijn verplicht zich onmid dellijk te beklagen als, volgens hun mening, een ASC-lid in strijd met het reglement handelt. Wel blijven de groe nen het hoofd kaal laten scheren. Het blijft geoorloofd de groenen op de grond te laten zitten. Vanwege het corps is vandaag verklaard dart er tijdens de laatste ontgroening verschrikkelijke din gen zijn gebeurd, „maar dat er by het corps sprake i6 van antisemitisme, is absoluut onjuist". plaats van de vrijwillige krachten in het maatschappelijk werk wees de heer Smallenbroek (a r.) erop, dat de eigen plaats van de diaconieën moet worden erkend. De 'heer Scheps haakte daarop in, ging nog verder en noemde de goed rooms-katholieke bewindsvrouwe een radicale staatssocialiste. „De staat gaat alles doen. Alles wordt geregeld. Een stuk particulier initiatief wordt in een keurslijf gedrongen. De overheid moet het maatschappelijk werk van onder op laten komen." zei hij met een beroep op Abraham Kuyper Nu werd de minister echt boos. „Ik wil dat de heer Scheps dit bewijst," riep zü uit. „Ik neem dit niet. dat een stuk werk, dat mij zo ter harte gaat op deze manier wordt stukgetrapt. Ik doe juist het tegendeel van wat de heer Schepa mü verwijt." Ook dit incident suste dr. Dr. M. A. M. KLOMPÉ ....radicaal?.,,. Kortenhorst. „Deze gedachtenwisseling moet niet uitlopen in een algemeen po litiek debat." Tegenstribbelend legde de minister zich daarbij neer. Zoals gezegd stonden de meeste spre kers aan het begin van het debat stil bij het tienjarig bestaan van het mi nisterie. „Er zijn zaken van de grond gekomen, die anders niet zouden zijn aangepakt," meende de heer Smallen broek. En mejuffrouw Ten Broecke Hoekstra (lib.) wees erop, dat de naam van het ministerie de rijke verscheiden heid van het werk niet meer dekt. De minister beaamde dit Helaas kan van deze commissie-^ vergadering niet worden gezegd, dat ze uitblonk door puntigheid. Ondanks levendige interrupties overheersten lange betogen. Ook ditmaal weiden weer veel opmerkingen gemaakt, die eerder thuis horen in een symposion over het maatschappelijk werk dan in een begrotingsdebat. De minister zelf deed met hartelust mee. Maar is het nodig? Mr. Cals voorzitter Ned. delegatie naar Unesco-conferentie De Nederlandse delegatie naar de twaalfde zitting van de algemene confe rentie van de Unesco, die van 9 novem ber tot en met 12 december 1962 te Pa rijs wordt gehouden, staat onder voor zitterschap van de minister van O. K. en W. hr. J. M. L. Th. Cals. Bij zijn afwe zigheid zal dr. H. J. Reinink, directeur- generaal voor de kunsten en de buiten landse culturele betrekkingen, voorzit ter van de delegatie zijn. Behalve de minister en dr. Reinink maken als ver tegenwoordigers van Nederland deel uit van de delegatie: dr. F. Bender, voor zitter van de nationale Unesco commissie, kanselier-directeur van de universiteit van Amsterdam, als vice-voorzitter van de delegatie, dr. J. F. E. Einaar, direc teur van het kabinet van de gevolmach tigde minister van Suriname, en drs. B. J. E. M de Hoog, chef van de afdeling internationale culturele betrekkingen van het ministerie van onderwijs, kun sten en wetenschappen, als algemeen se cretaris van de delegatie. In 1952 arrest - nu: Indon. promotie in 't Nederlands Aan de Vrije Universiteit te Brussel is de heer Go Gien Tjwan, die in 1953 Ne derland moest verlaten, gepromoveerd tot doctor in de sociale wetenschappen op het in het Nederlands gestelde proefschrift „Eenheid in verscheiden heid in een Indonesisch dorp". Dit was de eerste Indonesische promotie en het eerste Nederlandse proefschrift in die faculteit aan deze universiteit De heer Go uitte bij de plechtigheid zijn dankbaarheid voor de hulp en lei ding van prof. dr. W. F. Wertheim te Am sterdam. die aanwezig was en die hij zijn geestelijke vader noemde. Tevens sprak hij zijn erkentelijkheid uit over de steun bij de verzameling van gegevens door het sociaal-historisch seminarium voor zuid oost Azië van de Amsterdamse univer siteit De betrokkene werd In november 1952 op bevel van minister mr. L. A. Donker gearresteerd wegens ongewenste politie ke handelingen. Ily was toen directeur Antara In Nederland en stond vol gens de opgaven in nauwe betrekkingen met Chinese communisten. HU werd be schouwd als de contactman van rood- China. HU was lid van de Perhimpoenan Indonesia. HU hoopte toen te promo- over de landverdeling in Cbina. HU werd kort daarna uitgewezen. Zoals men weet, heeft Indonesië dc studie: Sociale Wetenschappen in wes- telUke landen verboden. Nog geen akkoord Brandaris De commissie van vertegenwoordigers m de Assurantiemaatschapoy Branda ris is gisteren te Amsterdam nog niet tot een beslissing gekomen over het aange boden ontwerp-akkoord en heeft raad pleging en beslissing uitgesteld tot 29 novenber 14 uur. De vergadering duur de slechts een kwartier. Op 5 juni werd een krediteyrenvergadering gehouden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1962 | | pagina 5