Die televisie brengt toch
wat kopzorgen
mee
bsi*'. js m\
m mmw^m
mm *s m
Himalayatop
bereikt
Praktisch en
artistiek in
de knoop
Mannheims filmdukaten
naar vijf lange films
JOHAN WAGENAAR
een eeuw geleden geboren
DE GROTE
MUITERIJ
BOUNTY
Bakkers ageren
tegen prijsstop
7
DINSDAG 30 OKTOBER 1962
Schaak-vraag 308
Een tragi-komedie, deze partystel
ling. Wit, de heer Redeli, heeft in zijn
party tegen Barati een stuk meer,
maar hy kan geen vin verroeren, al
thans niet in de verdediging. Wèl is
het voor zwart zaak snel op te treden,
omdat wit anders met de f-pion gaat
promoveren. Hoe dwingt zwart aan
zet de winst af?
BONTE VERHALEN VOOR WIE ZE LEEST
HA
D o d f g b
Wit: Kcl, Dg7, Tdl en hl, Lb2, pi
c2, d3, f2, f6 en h3.
Zwart: Kb8, Dc6, Ta4 en e2, pi a7,
b4, c5 en c7, d6.
Bovenstaande partij werd dit jaar
te Boedapest gespeeld.
Dam-vraag 307
De stand in het miniatuur van J. A.
Pennings te 's-Hertogenbosch was als
volgt:
Zwart: 8, 9, 29, 30, 35, 38.
Wit: 18, 32, 37, 43, 45, 50.
Wit wint in de volgende zetten:
1813, 38x49 want op 8x19 of 9x18
volgt 5044!; 13x2, 49x16 gedw.;
37—32, 16x49 gedw. wegens 4540;
224!!, slaat naar 19 of 20; 5044,
49x40; 45x3 met scherpe winst.
Bridge
Zuid speelt een contract van 4 har
den (10 slagen).
West komt uit met ruitenvrouw
(een singleton).
Hoe zou u het spel behandelen?
JACK DIAMOND
Invul-puzzel
Vul horizontaal woorden in van 5
letters, die alle de letter „L" tot eind
letter hebben. Bij juiste oplossing
vormen de beginletters de naam van
een stad in Nederland.
1L boomvrucht.
2L zwarte lijster.
3L kan men op zitten.
4L meubelstuk.
5L vrucht van de eik.
6L houten klepper.
7L werkdoek.
8L breedvoerig.
9L patroon.
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
Hor.: 1. kopal ster; 2. orkaan
era; 3. s.d. aster fa; 4. telle
nerf; 5. er oord kas; 6. Rs
mg A.K. nap; 7. hamer rede;
8. oraal oele; 9. pand amper.
Vert.: 1. koster hop; 2. order
Saha; 3. pk alom man; 4. aas
loge A.D.; 5. lat er ar la;
6. Sn end krom; 7. tere
kneep; 8. erf raad le- 9 raaf
(Vervolg van pagina 1
De NiAgiiri, die n-iet de hoogste, maar
wel de gevaarlijkste bengibop in het ope
ratiegebied van de expeditie is, ligt diicht
bij het meer van Tilisho bij de grote
Barrière. Zou de Nilgini niet beklommen
zijn, den zouden de marvnen zich verder
uitsluitend aan het wetenschappelijk
karakter van de expeditie hebben ge
wijd.
Het bestijgen van grote hoogten is na
melijk ailleen nodig, om gegevens te
verfkrijgen over de wordingsgeschiede
nis van de huidige a ardikorstformaitnes.
De alpinisten en de arts van de expe
ditie. dr. A. Tammes zullen eind novem
ber naar Nederland terugkeren. De geo-
ologen volgen een maand later.
Van Hogendorp in
Rdam herdacht
Het historisch genootschap „Rotter-
damum" heeft gisteravond ln het beurs
gebouw de 200ste geboortedag (27 okt.l
van Gijsbert Karei van Hogendorp, her
dacht. Aanwezig waren ojtv do com
missaris der Koningin, mr. J. Klaasesz. en
G. K. Graaf van Hogendorp. afstamme
ling van de veelzijdige staatsman, die
o.a. geldt als de ontwerper van de Ne
derlandse grondwet.
De herdenkingsrede werd uitgesproken
door dr. A, J. Teychine Stakenburg.
Na afloop van de plechtigheid legde
mr. W. F. Lichtenauer en mr. J. Dutilh,
voorzitter en secretaris, een krans bU het
standbeeld van Van Hogendorp.
Vanavond wordt in het gemeente-ar
chief door de achter-achterkleinzoon en
naamgenoot van de staatsman, G. K
Graal van Hogendorp. een tentoonstel
ling geopend over de Rotterdamse pe
riode van Van Hogendorp.
Niets en niemand ter wereld mag
zich in zo grote publiciteit verheu
gen als de televisieof het moes
ten de Amerikaanse filmsterren zijn,
wier privéleven door reclame-agen
ten en roddeltantes van de schan
daal pers tot in de meest fantas
tische finesses wordt uitgestald. De
televisieperikelen en -kopzorgen
echter worden niet alleen in
roddelblaadjes, maar ook in elke
serieuze krant verschijnend tn ieder
televisieland, zorgvuldig uitgeplozen
i vermeld.
Bonte verhalen, voor wie ze leest!
Maar ze wórden gelezen (ook door
degenen die daar openlijk niet voor
durven uitkomen), zodra er maar het
magische woord „televisie" bij staat.
Nu is dat niet zo verwonderlijk als
het lijkt, want nimmer is een com
municatiemiddel er zo na aan toe ge
weest, in het openbaar en voor ieder
verneembaar, de gehele wereld te
omspannen en die als het ware bij
elkeen die er belangstelling voor
toont, thuis te bezorgen.
Taalbarrières en landsgrenzen zijn
)or de televisie geen obstakels, en welk
ander medium kan het zover brengen?
Men zegt dikwijls: waarom krygt die
televisie, die „toch maar van slechte
programma's aan elkaar hangt", zoveel
publiciteit in de kranten?
En het antwoord ligt hierin: omdat zij
nog steeds zoveel ongekende perspectie
ven opent en die schijnbaar op zo korte
termijn tot werkelijkheid zal kunnen
brengen, dat het altijd maar nieuws
blijft En daarbij vormen de program
ma's eigenlijk maar een onderdeel van
de mogelijkheden welke met camera en
beeldbuis kunnen worden bereikt.
Tussen haakjes: met die kwalificatie
van de programma's valt het over 't ge
heel nog wel mee, gezien het aantal
televisietoestellen dat wordt verkocht.
En hierbij beperken we ons niet tot de
gang van zaken in ons eigen land.
Onstuimig
Maar wat wilt u: hard roepen van
„het is allemaal niks" hoort volkomen
thuis in het spectaculaire van de on
stuimige televisie, die de allure heeft
een kwajongen. Er valt van alles
op te mopperen, maar het verrast en
boeit toch immer weer, wat die rek ei
uithaalt. En het is moeilijk, daaraan
ongeïnteresseerd voorbij te gaan.
Nu zijn er altijd twee soorten nieuws
Het serieuze en het pompeuze, dat zich
lagt als de ouderwetse zeepbel:
kleurig en opgeblazen en een ogenblik
later niets meer dan een spatje sop.
Dat dit zeepbellen-nieuws best past bij
de verschijning van de gevierde, ge
wraakte en dus ijdel-geworden televisie,
spreekt vanzelf. Daarom wordt het ge
schreven, daarom wordt het gelezen en
daarom zegt iedereen die er over na
denkt: wat moeten we daar eigenlijk
mee? En tóch
En toch doen we er allemaal aan
mee. Zo was er onlangs een Neder
landse krant die een heel eigen be
richt publiceerde: „Nederland." ze
schreef het, „heeft een Europees re
cord gevestigd, want het telt voor vijf
omroepverenigingen twaalf televiaie-
omroepsters."
U zoudit denken, dat iedereen, die
dat leest dan zegt: „Tjongejonge, kijk
nóu es!"maar dat is niet zo. Een
Belgisch persbureau las het en ging
het ernstig naspeuren. Toen bleek,
hoe voorzichtig je maar moet zijn met
het privé uitroepen van records. Warn
vermanend bericht het bureau ons nu-
„Dit is niet waar. De Bondsrepubliek
beschikt al over 17 omroepsters en
wel vijf voor de Beierse tv. drie voo:
de zender Vrij Berlijn, twee voor d«-
West-Duitse en één voor de Noord
Duitse tv. één voor de Hessische om
roep, twee voor de omroep Zuid-West
één voor de Zuit-Duitse omroep ei.
één voor de zender Saarland."
Als het gewraakte blad nu weer gaai
uitroepen: „Wat een kunst, 17 omroep
sters voor 8 zenders, dan hebben we
aanleiding tot een frisse internationalt
polemiek over een belangwekkend on
derwerp.
Bovendien wat is een Europees re
cord? Neen, dén liever een bericht uit
het informatiebulletin van de OIRT, de
vereniging waarin de medewerkers aan
radio en televisie in de Oost-Europese
landen elkaar vinden. Hierin is sprake
van een wereldrecord!
Dat staat dan op naam van een Hon
gaarse televisieverslaggever en wel voor
het hoogst klimmen met een televisie
camera. Hij beklom de schoorsteen van
het hoogste bouwwerk van Hongarije»
de cement- en kalkfabrieken aan de Do-
nau driehonderd treden moest hij
daarvoor opsjouwen.
Of dit wereldrecord al bevestigd is,
meldt de historie (nog) niet, maar wij
verwachten elk ogenblik een vernieti
gend tegenbericht uit Amerika of Japan.
Kapotmaken
Wat niet meer deugt, moet Je maar
kapotmaken, denkt men zo hier cn daar.
Het Deense parlementslid Thisten Knud-
sen b(Jv. op zijn manier: h(j hield een
briljante rede in het parlement over
bet feit dat de Deense televisieprogram
ma's nergens op lijken. Vooral de amn-
sementsnitzendlngen zijn beneden nul.
riep hij uit.
Hij stelde daarna de vraag of het dus
niet het beste zou zijn de tv maar te
boycotten en adviseerde voor de vu 1st
weg de kijkers, hun kijkgeld niet meer
te betalen.
Daar zitten de Deense kijkers nu mee.
want ten eerste vinden sommigen de
programma's stilletjes wél aardig en ten
tweede staat er wettelijk straf op het
niet betalen van kijkgeld.
Een heel andere vorm van kapotma
ken geldt oude televisietoestellen in de
Ver. Staten en in Engeland. Daarvoor
is een nieuw beroep gecreëerd: tv-ver-
In de Ver. Staten worden jaarlyks
ongeveer zes miljoen televisie-ontvan
gers die ouder zijn dan tien jaren bij
inruiling teruggenomen en aangezien
de industrie niet meer wil werken
met onderdelen van de verouderde
constructies, hebben de fabrieken
„tv-vernielers" in dienst genomen
Deze moeten al die toestellen stuk
voor stuk flink kapot maken, zodat
geen enkel onderdeel meer bruikbaar
is.
Alleen onschuldige moertjes en schroef
jes mogen, indien zij nog goed zijn, wor
den verzameld.
Ook in Engeland heeft men al wer
kers in dit beroep. Hier worden jaar
lijks door de industrie 1 miljoen oude
toestellen te gronde gericht. En wie het
zich kan permitteren, een nieuwe ont
vanger te kopen zonder de oude in te
ruilen, mag thuis zelf het ouwetje fijn
stampen. Een heerlijk werkje op een
regenachtige zaterdagmiddag.
De Belgische televisie heeft weer an
dere kopzorgen en wel rondom de ver
filming van de boeiende verhalen van
Kuifje, bekend bij ieder kind dat met
de neus boven tafel uitkomt, evengoed
in België als in Nederland.
De avonturen van Kuifje worden nu
op televisie-tekenfilms vastgelegd en wel
in drie series met tezamen 49 afleve
ringen en de hele reeks is bestemd voor
export naar Amerika.
Om te beginnen sprak Kuifje dus geen
Nederlands of Vlaams meer. maar En
gels met 'n Amerikaans accent. Bovendien
accepteerde de Amerikaanse tv niet, dat
de in het verhaal veelvuldig voorko
mende kapitein Haddock nog langer
whiskey dronk, dit moest onmiddellijk
veranderd worden in even zovele gla
zen melk, goed voor elk. Professor Zon
nebloem mocht ook niet meer de ouder
wetse oortrompet hanteren voor zijn
hardhorendheid, want in Amerika wordt
deze nog veel gebruikt en dat zou dus
een kwetsend grapje kunnen zijn.
Tekenaar Ray Goossens en de zUnen
brachten trouwhartig alle gevraagde
wijzigingen aan maar ziedaar. nu
komt de Franse televisie ertussen met
een fiks bod op de primeur van de uit
zendingen. Men meende nu klaar te zUn
met Franse na-synchronisatie, maar de
Fransen begrijpen niet, waarom een ka
pitein melk drinkt Inplaats van wijn
en dat nemen ze niet. Ook is men ver
baasd, dat professor Zonnebloem zijn
typerende oortrompet niet meer bU zich
beeft
Jaja, ga er maar aanstaan! Wat een
kopzorg, wat een perikelen!
Dan was de zaak helderder, toen in
Miami de politie eindelijk „Big Joe"
arresteerde als de bekende dief van tv-
toestellen in Amerika. De boef beleed
onmiddellijk hoe hij te werk ging en
het was toch zo eenvoudig: hij hing in
een duister hoekje van de hotelhals
rond, totdat, zo omstreeks drie uur in
de nacht, de portier wederrechtelijk een
uiltje knapte, moe van het kijken naar
Big Joe wipte dan het stekkertje uit
het stopcontact en sloop zoetjes heen
met het televisietoestel onder de arm.
Geen enkele portier heeft hiervoor ooit
een verklaring kunnen geven men
sliep immers nooit tijdens de nachtwake!
Achterdeur
Niet alleen artistiek, ook praktisch
kan men in de knoop zitten bij die
goeie televisie. Daarover klaagt het
personeel van de RTF (Franse om
roep), dat sinds jaar en dag benauwd
gehuisvest is in een weinig riant ge
bouw aan de Rue Cognacq-Jay. Daar
zit men als journalisten en technici
regisseurs, producers en scriptgirls,
met tienen in een kamer en de jonge
dame die de journaals monteert, werkt
in een hoekje van de gang omdat ze
nergens meer bij kan.
Op grote schaal is de RTF dus aan
het uitbouwen gegaan. Er verrees een
gans nieuwe, hoogst moderne vleugel
aan het oude gebouw, met brede gan
gen en ruime vertrekken. Aan die nieu
we vleugel werd ook de imposante
hoofdingang van het gebouw aange
bracht en wel aan de zijde van de Rue
de l'Université.
Toen alles klaar was werd deze vleu
gel betrokken door de raad van beheer,
die nu, evenals de directie, luxueuze
kantoren ter beschikking heeft. Voorts
zijn er fraaie ontvangstruimten voor ho
ge bezoekers, kortom, het is allemaal
't bekijken waard.
Maar door de deur die nu achterdeur
is geworden, die aan de Rue Cognacq-
Jay, sluipen nog dagelijks alle perso
neelsleden binnen en ze hebben nu een
kaart gekregen, die ze daarbij moeten
tonen. En ze zitten nog net precies als
vroeger met tienen in een hoge ouder
wetse Parijse kamer en die ene jonge
dame bivakkeert nog immer op de gang
Zo gaat dat zelfs in lief Parijs. Wat
een hart onder de riem Is dat voor kla
gers in andere landen. Moge buurmans
leed hier nog een weinig troosten. BU
„slechte programma's", bij ruimtegebrek,
bij produktieperikelen en bü teleurstel
lingen in records.
De televisie slokt zoveel op en groeit
zo hard. Dan valt het niet mee om al
door maar nieuwe schoentjes te kopen
die passen cn op te letten, dat de wil
debras af en toe niet ln de sloot valt.
Directiewisseling
bij Staatsmijnen
Het afscheid van de heer H. H. Wem-
ners als president-directeur van de
Staatsmijnen en de benoeming van drs.
vA. C. J. Rottier tot zijn opvolger, was
voor de minister van economische za
ken, drs. J. W. de Pous vanmorgen aan
leiding een plechtige samenkomst in het
hoofdgebouw van het bedrijf in Heerlen
bij te wonen.
De minister rprak daarbij de scheiden-
en de nieuwe president alsmede de
zojuist benoemde hoofddirecteur ir. W.
E. van Os, die hij installeerde, in harte
lijke bewoordingen toe.
De regering, zo zei drs. De Pous met
klem, heeft zich in de afgelopen jaren
gelukkig geprezen een man van de ca
paciteiten en de ervaring als de heer
Wemmers aan het hoofd van de onder
neming ter behartiging van de commer
ciële zaken te zien
DE,
Internationale Filmweek in
Mannheim van dit jaar kon toch
nog een goede, hoewel onverwachte
rekening opmaken. Dat lag niet aan
de korte film, die tot het einde toe
nogal magertjes bleef, maar de avond-
vuUende films bereikten een bijzonder
goed niveau. Dit kwam ook uit in de
beslissingen van de jury, die dit jaar
onder voorzitterschap van de Engel
se regisseur en filmdeskundige Tho-
rold Dickinson stond.
Alle vijf traditionele Mannheimer gou
den dukaten gingen naar avondvullende
films. Het hoogste werd de in Zuid-Afri-
ka opgenomen speelfilm „Dilemma"
van de Deen Henning Carlsen gewaar
deerd, die buiten een dukaat ook nog de
grote prijs van de stad Mannheim ver
wierf (10.000 D.M.). De documentaire
uit het Ghetto te Warschau. „Le Temps
du Ghetto", van Frédérlc Rossif kreeg
naast een dukaat de prijs van de int
filmkritiek Fripresci.
Andere dukaten gingen naar de Fran
se speelfilm „Adieu Philippine" van
Jacques Rozier, naar de Japanse speel
film „Slechte jongens" van Susumi Ha
ni en de Italiaanse documentaire „De
nieuwe engelen" (I Nuovi Angeli) van
Ugö Gregoretti. De Poolse speelfilm
„Allerzielen" (Zaduszki) van Tadeusz
Konwicki verwierf een geldprijs van
3000 D.M.
Al deze films, waarover we voor een
deel reeds geschreven hebben, kenmer
ken zich door een actueel thema en een
originele filmische vormgeving, die voor
de toekomst van de film hoopvol zijn
De Japanner Susumi Hani houdt zich in
„Slechte jongens" bezig met de jeugd-
Men heeft in dit jaar blijkbaar zo
veel aan herdenkingen gedaan, dat
één componist een Nederlander
nog wel erbij is ingeschoten. Wij
nenen dr. Johan Wagenaar, die een
3euw geleden in Utrecht werd gebo-
Ach zo zal men opmerken zijn
muziek wordt toch niet meer uitgevoerd
Die is ouderwets, uit dc tijd geraakt
Luister maar eens naar de Ouverture
Cyrano de Bergerac. Lijkt ze niet frap
pant op Richard Strauss' Don Juan
Zeker voor een deel heeft men
lijk. De muziek van Johan Wagenaar is
voor een deel wel verbleekt. Hij schreef
in een muziekidioom, dat het gemiddel
de is van de laat-romantiek en waarop
Richard Strauss een krachtige invloed
heeft uitgeoefend. Hij kende de muziek
literatuur door en door en hij voegde
zich in de traditie die door de grote
meesters bepaald wordt. Kan men an
ders verwachten van een componist, af
komstig uit de stad met een grote
Brahms-traditie, kan men anders ver
wachten van een componist, die ge
schoold werd eerst door Richard Hol er
daarna door Heinrich von Herzogen-
berg in Berlijn? Johan Wagenaar groei
de op in de glorietijd van de Duitse
laat-romantiek-
En toch een naschrijver is hij niet
Want zijn muziek is onmiddellijk herken
baar en draagt een heel eigen karak
ter. Over zijn groot vakmanschap be
hoeven wij niet eens uit te weiden. Zijn
orkestratie munt uit in rijkdom en
warmteaan kleur, in voorbeeldige be
handeling van de instrumenten. Maar
zijn taal draagt een krachtige, positie
ve mentaliteit uit. hierin wordt niets
verdoezeld, niets vervaagd, hierin wordt
niets opgesierd. Zijn taal gaat recht dooi
Schaterlach
En nog een eigenschap bezit zijn
ziek, een kostelijke eigenschap, n.l. de
humor. In het doodernstige concertle
ven dorst Johan Wagenaar de schater
lach te brengen, hy dorst de draak te
steken met wat verschrikkelijk at
serieux werd genomen. Wie zijn koor
werk „De Schipbreuk" op de malle teksl
van de Schoolmeester eens gehoord
heeft of zijn opera „De doge var
netië", deze parodie op de bloed- ei
nen-opera, eens heeft meegemaakt die
schiet nu nog in de lach bij de herinne
ring ervan. De Nederlandse Opera heeft
„De Doge van Venetië" een tijd lang
op het repertoire gehad, gekoppeld aar
Puccini's geestige eenakter Gianni Schic-
chi, en de Hollandse Venetiaan kon hei
best opnemen tegen de Floretijn. Niet
alleen in malligheid (wij denken bv.
de aria „Ja, ik ben dood"!) maar
„Een rif!" riep Norman. „We zijn gestrand!"
De masten!" schreeuwde Skinner, „dadelijk ko
nen de masten naar beneden!" In het donker
drukten zij zich tegen het dek. wachtend of ra's
en stengen hun planken verblijf zouden verbrij-
De masten kwamen niet omlaag. Een gruwelijk
ogenblik heerste er doodse stilte aan boord. Het
water klotste lang de scheepswanden of was
het de branding op het rif? De wind loeide in het
want. Daarna werd er aan dek „Alle hens!" ge
schreeuwd, stemmen klonken verward dooreen,
talies knarsten, commando's verwaaiden in de
wind, er klonken vlugge voetstappen.
„Het Grote Barrière Rif voor de kust van
Nieuw-Holland", zei Stewart wanhópig. „We zit
ten op het koraalrif vast. Mij deert het niet meer.
Als ik toch aan de ra moet bengelen heb ik liever
een fatsoenlijk zeemansgraf
„In de boeien?" zei Heywood verontwaardigd.
„Ben je gek geworden? Wij zitten vastgeketend
De anderen leken wakker te worden en begonnen
luid te schreeuwen. „Maak ons los! Schoften,
maak de boeien los'"
In het luik werd het hoofd van de oude korpo
raal zichtbaar tegen de nachtlucht. „Kalm wat,
jongens, zo ver is het nog *niet. Eerst maar af
wachten tot het licht wordt. We komen nog wel
weer vlot."
Tegelijkertijd hoorden zij heel dicht bij de stem
van de scheepstimmerman. „Negen voet water in
het kielruim, Sir!" meldde hij de kapitein.
De commandant vloekte. „Sloepen strijken'"
schreeuwde hij.
„Sir!" antwoordde de stem van luitenant Lar-
kin. „zouden we niet liever proberen los te ko
men? Grootzeil bij? Misschien schieten we over
het rif heen."
De stemmen verwijderden zich. „Bereid je op
de dood voor. mannen." zei Millward. Hij had
actief aan de muiterij meegedaan en voelde zich
schuldig. „Het is zover. Het kwaad wreekt zich
altijd.
„Ben je krankzinnig?" schreeuwde Mcintosh.
„Sterf alleen maar, als je graag wilt. Wat heb ik
met jouw schuld te maken? Ik ben niet schul
dig!" Hij sloeg met zijn handboeien op de ijzeren
ring, zodat zij braken. „Jongens." riep hij, „we
willen niet met die doodkist naar ae diepte."
OP DE
GÜNTER SACHSE
Wanhopig sloegen rle gevangenen de handboeien
tegen elkaar, de een hielp de ander en de mees
ten wisten hun ketenen te verbreken.
Er viel licht door het traliewerk boven het luik,
luitenant Corner maakte het open en kwam met
een lampje in de hand naar beneden. „Mannen,
wat hebben jullie gedaan," zei hij zodra hij de
gebroken handboeien zag. „Als de kapitein het
ziet, schiet hij jullie neer. Vooruit!" ging hij ver
der. „Coleman. Norman en Mcintosh aan de pom
pen. Zorg dat je naar boven komt!"
„Wij ook, meneer." riepen de anderen. „Zegt u,
wat we moeten doen maar geef ons een kans."
„Wees maar niet bang, jongens," antwoordde
Corner, die medelijden kreeg. „Ik zal het aan de
kapitein vragen." De drie zeelui, die van de boei
en waren ontdaan, klommen haastig door het luik
en de luitenant ging hen na. Weer werd het don
ker in het gevangenenverblijf. „Hij laat ons er
wel uit," zei Morrisson. „Hij heeft nu elke man
aan de pompen en de boten nodig en hij kan ons
hier toch niot laten verzuipen
Het duurde evenwel niet lang of de kapitein
stond zelf op het dak en de korporaal moest hem
door het luik bijlichten. Toen hij de gebroken
boeien zag. werd hij razend. „Jullie piratenge-
spuis'" bulderde hij, „ik zal jullie leren uit te
breken!"
„Sir," riep Heywood, „wij willen niet verdrin
ken. Laat ons helpen het schip te redden. Al val
len we erbij neer, als we hier maar niet blijven."
„Korporaal!" riep Edwards, „haal nieuwe
handboeien en zet die schurken stevig vast.
Wachten verdubbelen en schieten op ieder die nog
eens handboeien durft vernielen."
Onophoudelijk knarsten de pompen en aanvan
kelijk leek het water in het ruim te dalen. Om
streeks middernacht tilde een uitzonderlijk hoge
golf het schip op en het schoof over het rif naar
diep water. Dadelijk probeerde Edwards het lek
met een zeil te dichten, dat hij onder de kiel liet
trekken. Maar het lijketouw kreeg vat op de
grote houtsplinters en maakte het lek nog wijder.
Twee pompen raakten onklaar en het kielruim
vulde zich nu geheel met water. Het ten dode
opgeschreven schip maakte slagzij. Een paar
zware kanonnen rolden over het hellende dek
weg en wierpen twee matrozen omver voor zij in
zee plonsden.
Terwijl de vloer hun onder de voeten wegzonk
rolden de gevangenen dooreen.
„We zinken!" riep Stewart. „Bereid je voor.
vrienden, wij sterven". Hij begon hardop te bid
den en de anderen deden als hij. Maar de ..Pan
dora" zonk nog niet.
Toen de morgen aanbrak riep de kapitein zijn
officieren bij zich. De zeeën omspoelden de fokke-
mast en de bakboordsboeg lag al geheel onder
water Niemand had meer hoop en Edwards gaf
het schip prijs. Het commando „Iedereen in de
boot!" werd aan dek doorgegeven.
Door het achterste ontluchtingsgat zagen de
gevangenen de officieren de hekladders afdalen.
„Laat ons niet achter! Maak ons los!" riepen zij.
Maar niemand leek hen te horen. In wanhoop
sloegen sommigen weer de boeien stuk, zich niet
storend aan de wachten, die nog altijd op post
stonden en inmiddels voor hun eigen leven vrees
den. Weer werd het luik geopend. Geweermakers-
maat Hodges vertoonde zich en maakte op bevel
van de kapitein de matrozen Muspratt. Skinner
en Byrne los. Vliegensvlug klauterden zij de lad
der op en Skinner gunde zich niet eens de tijd
zijn handboeien te laten afdoen.
De grendel werd weer op het luik geschoven.
„Laat dat toch open!" schreeuwde Morrison
tegen de korporaal.
„Stil maar, jongens", antwoordde die, „we gaan
allemaal met elkaar naar de haaien".
(Wordt vervolgd)
muzikaliteit En zo nu en dan haalt
i zangvereniging „De Schipbreuk'
er eens te voorschijn, waaraan zowe!
koor als publiek enorm veel plezier be
leeft Nee. wij geloven toch niet dat de
muziek van Johan Wagenaar helemaal
uit de tijd is
Grote invloed
Eén ding is evenwel zeker Johan
Wagenaar (de dokterstltel kreeg hij, toen
hij door de Utrechtse Universiteit in
benoemd werd tot doctor honoris
causa) heeft op de Nederlandse
ponistenwereld een grote invloed uitge
oefend. Hij dwong zijn leerlingen heus
niet zijn inzichten of zijn taal ovt
nemen. Hij gaf hen de gelegenheid door
zijn onderricht de eigen persoonlijkheid
te ontwikkelen, en hij gaf allen ean
grote scholing mee. Wij noemen onder
zijn leerlingen Peter van Anrooy, Wil
lem Pijper, Alex Voormolen, Phons
Dusch. Is er groter verschil onder hen
denkbaar?
eren wij in dr. Johan Wagenaar,
die zijn naam gaf aan de stichting, waar
van vele compositie-opdrachten zijn uit
gegaan, de waarachtige kunstenaar, de
componist en de pedagoog.
Dra. H. E. Kokee-van den Berge.
De algemene ledenvergadering der Ne
derlandse vereniging van werkgevers in
het bakkersbedrijf is gisteren in Utrecht
in spoedvergadering bijeengeweest. Na
een uiteenzetting van het hoofdbestuur
over de recente ontwikkelingen rondom
de broodprijzen en het voornemen van
de minister van economische zaken tot
het afkondigen van een prijsstop, heeft
de ledenvergadering met algemene stem
men als haar oordeel uitgesproken: dat
het door de Nederlandse bakkerijstich
ting gevoerde beleid in alle opzichten
juist is en door de vergadering dan ook
onderschreven wordt. Een prijsstop zou
jegens de bakkerij een niet gerechtvaar
digde maatregel zijn, zo meende de ver
gadering verder unaniem.
Het bestuur van het bedrijfschap voor
het bakkersbedrijf hield vanmiddag in
het S.E.R.-gebouw in Den Haag een open
bare vergadering. Gesproken werd over
het voornemen van minister De Pous een
prijsstop voor brood af te kondigen.
De minister heeft omdat de Prijzen
wet hem voorschrijft het betrokken be
drijfsleven te horen alvorens hij een
prijsmaatregel afkondigt, het bedrijfschap
tot een bespreking uitgenodigd. Die be
spreking is morgen.
Fotograaf gepakt
wegens oplichting
De Vlaardingse recherche heeft de 33-
jarige fotograaf K. B. aangehouden, die
zich zou hebben schuldiggemaakt aan
oplichting en valsheid in geschrifte.
Van medio juli 1960 af zou B van een
vriend een bedrag van circa f26.000 los
gekregen hebben door het vertellen van
een serie verzonnen verhalen. Ook an
dere vrienden en kennissen zouden het
slachtoffer van b. zijn geworden. Zij
werden voor een totaal bedrag van
f2100 benadeeld. Bij een garagebedrijf
te Vlaardingen had B. enige weken ge
leden een gloednieuwe personenauto voor
f 9500 gekocht. Hij betaalde met een
chèque waarvan hij wist dat deze on
gedekt was. Van het geld had B. niets
meer over. HU had enkele jaren ver bo
ven zijn stand geleefd en enige dure
buitenlandse reizen gemaakt. De foto
graaf. die een volledige bekentenis heeft
afgelegd ls voor de officier van justitie
Bus ramt tram:
elf gewonden
Een bus van Maarse en Kroon, die gis
teren lijn 1 in Amsterdam tc laat op
merkte. heeft deze tram in de flank ge
ramd. De zijwand van de tram werd ge
heel opengescheurd. Vele ruiten sneu
velden. Niet minder dan elf personen
moesten in het ziekenhuis worden behan
deld: acht uit de bus en drie uit de tram.
De chauffeur van dc bus. de 27-jarige C.
H. S. moest in dit ziekenhuis voor nader
onderzoek blijven. Hij had een shock op
gelopen.
misdaad. De bondige speelhandeling,
die de weg van een jongen van zijn ar
restatie tot zijn vrijlating uit de jeugd
gevangenis weergeeft, munt uit door een
inspirerende vormgeving van de docu
mentaire achtergronden. Op eenzelfde
wijze had men dit reeds op de Berlijnse
Filmweek kunnen zien in de film „Een
voltooid leven" van dezelfde begaafde,
jonge regisseur.
De stap van „Slechte Jongens" naar da
Italiaanse film ..De nieuwe engelen"
sociale documentaire uit Zuid-Italië
schijnt zo klein te zijn. dat het moeilijk
is de een een documentaire en de andere
een speelfilm te noemen.
Gregoretti gaat in een levendige re
portagestijl (in kleuren) van de merk
waardige problematiek van de Zuidita-
liaanse jongeren uit. die zich onder In
vloed van een overspannen katholieke
zedencodex als brute rechters opwerpen,
waar zij maar een liefdespaartje kunnen
betrappen. Daarnaast worden andere so
ciale kwesties van het land, zoals byv.
de ruil verkaveling kritisch bekeken.
Beide films, de Japanse als de Italiaan
se, laten vermoeden, dat de film heus
niet onder dc duiven van de t.v. schiet,
als hy actuele sociale kwesties aansnijdt
en zich daarbij van reportage-achtige
middelen bedient De film hoeft zich
niet te beperken tot de actualiteit van
de dag en bovendien bekommert een zo
door en door echte speelfilm als „Aller
zielen" van Konwicki zich niet om com
merciële belangen, noch om de bijval
van het publiek. „Allerzielen" slaat,
als zoveel naoorlogse Poolse films—,
een brug tussen het Polen uit de oorlog
en dat van nu. Hoewel er uiterlijk wei
nig overeenkomst bestaat laat de film
zich vanwege het principe der herinne
ring vergelijken met „Hiroshima mon
amour" van Resnais.
Mens in onze tijd
Het ..leitmotiv" van de Mannheimer
Filmweek: de mens in onze tijd, kwam
in al deze avondvullende films, maar
ook in vele korte films duidelijk tot
uiting. Als vanzelf kwamen daarbij be
paalde themata naar voren, waaronder
bijzonder sterk vertegenwoordigd waren
die zich met de wandaden van de nazi-
tijd bezighielden.
Onder de korte films stelde bijv. de
Poolse bijdrage „Ambulance" van Ja-
nusz Morgenstern dit thema aan de or
de. Een bijzonder kort gehouden, stom
me speelhandeling toont hoe Joodse
kinderen met een volwassen man, hij
herinnert aan de historische dr. KorC-
zakin een ambulance-auto vervoerd
worden, waarvan de uitlaatgassen hen
moeten vergiftigen. Helaas kreeg deze
film geen van de prijzende bewoordigen,
waarmee de jury enige korte films van
het overigens onbeduidende aanbod pro
beerde te troosten.
Jeugdproblemen, rassenkwesties, moei
lijkheden der ontwikkelingslanden e.d.
boden zich verder als themata aan. Het
is duidelijk, dat het Mannheimer festi
val een rijk arsenaal ls voor speciaal
die filmvrienden, die geïnteresseerd zijn
,in menselijke en sociale problemen.
De oncommerciële film kwam hier
meer als elders aan bod en ongetwijfeld
hebben de uit vele Europese landen aan
wezige deelnemers een goede herinne
ring mee naar huis genomen aan de bij
zondere manifestatie van het instituut
„Film und Jugend". De jury van de Ci-
dalc (Comité Int du Cinéma d'Enseigr
nement et de la Culture) onder voorzit
terschap van Nicolas Pillat Frankrijk,
gaf zijn prijs overigens aan de Franse
korte speelfilm „Présence d'Albert Ca
mus" van Georges Régnier," omdat hij
volmaakt een schrijver uitbeelde, die de
menselijke vrijheid en waardigheid bo
ven alles stelde".
Eva Krause.
ETHERGOLVEN
vanavond
Hilversum I, 402 m. 19.00 Nws 19.10 Act
19.30 Lichte gram 20.00 Benedicamus Do-
Hoiland Festival: Vespro delle "beate Ver?
gine 22.1" -»• -
Nws 22.
oord. zang en da
1.55—24.00 Nws.
Hilversum II, 298
gjne 22.10> Klein jtaalgeding 22.25
Lichte gra
d militairen 21.lt
abaret 22.00 Klass planorecital 22.30 Nws
n meded 22.40 Actualiteiten 23.00 Frajf-
t ballet La fille mal gardée
vanavond
KRO: 19.30 Midden in z
de middenstand.
S: 20.00 Jourr
n II. nieuws i
Concilie. NTS:
Programma voor morgen
Hilversum I, 402 m. NCRV: 7.00 Nws en
)S-ber 7.10 Dagopening 7.25 Kamermux:
oderne en klass muz (gr) 7.30 Radlo-
t 8.00_Nws 8.15 Lichte gram 9 00 V d
11.40 Operete i
13.551 Modi
Gram 16.50 V
dag-kerkdienst 13.00 Nws 13.15
ïmble 13.35 Gewijde muz (gr)
Tne kamermuz (gr) 14.30 Lich-
0 V d Jeugd, bijbelvertelling
Jeugd 1715 Vrije tyd:: wel be
steed, gesprekken 17.30 Gram 17.40 Beurs-
ber 17 45 Lichte gram 17.55 Het Spek-
irum, lezingen 18.10 Meisjeskoor, met be
geleiding van orgel en piano 18.30 Radlo-
VoUMunlvereitelt: Von Bach tot Boules.
Hilversum II, 298 m. VARA: 7.00 Nws
7.10 Ochtendgym 7.20 Socialistisch strijd
lied 7.23 Lichte ochtendklnnken (gr) (om
Ho X°ïnJ* voorpagina, praatje) 6.00 Nws
8.18 Lichte gram 9.00 Gym v d vtouw
9.10 Kookpraatjc 9..1s Klass gram 9.40
Schoolradio VPRO: 10.00 Inzicht en ult-
,nC^* ,Pr»atjc 10 05, Morgenwijding. VARA
10.20 V d vrouw 11.00 En nu.... Amster
dam. amus progr 12.00 V h platteland 12.05
Lichte gram (12.30—12.33 Meded ten Be
hoeve van land- en tuinbouw) 13.00 Nws
13.15 Grand Gala-orfkest 13.46 Gesproken
p?.rt£T* 14 00 K2or 'n orkw,: Fragmenten
uit Elias. oratorium 15.00 Lezing 15.10 V d
JSH* Harnm°ndorgeIspel en zang
17.30 Ton toonstellingsagenda 17.36 Piano
duo 17 50 Regcrlngsultz: Geven en nemen
tips voor weggebruikers 18 00 Nws en
J0™1 18 Actualiteiten 18.30 Prome-
trekvogels 2000 Journaal. VARA: 20.20
-5*1. nieuw, 20.33 inspecteur Le-
Maniak ln Montmartre. TV-Ülm
- 22.35 Televisie-rechtbank - De zaak
HnrtveM «n ci.rh,,!.
