DE DOKTER aan 't woord Eerste oefenterrein der persoonlijke ontmoeting Oecumenische vraagstukken nauwlettend bestuderen RODENT Bisschop Perruzo noemt protestanten ketters Een woord voor vandaag Nieuwe aanpak van het chr. handelsonderwijs Gewetensconflict voor herv. legerpredikanten 2 DINSDAG 30 OKTOBER 1962 Prof. Idenburg over het gezin: Studiedagen over ,Gezin-SchooV (Van onderwijsredactic) Op de vandaag begonnen natio nale studiedagen „Gezins- school", heeft prof. dr. Ph. J. Idenburg vanmiddag een refe raat gehouden over „Verwach tingen van het gezin ten aan zien van de school". Een van zijn conclusies was dat de school haar verantwoordelijkheid heeft jegens het gezin en de maat schappij. Hij constateert tevens dat het functieverlies van het gezin onmiskenbaar is, maar dat het gezin al-s opdracht blijft hou den, iets dat voor de samenle ving fundamenteel is: eerste oefenterrein der persoonlijke ont moeting. Prof. Idenburg ging uitvoerig in op de oude situatie en de veranderde functie van het gezin. De sferen van werk en gezin, in tegenstelling tot vroeger, toen het gezin voor de economische produktie noodzakelijk was zijn nu gescheiden. Dit alles leidt, volgens prof. Idenburg, tot een blijvende functie, het leggen van de grondslag voor de persoonlijke be trekkingen tussen man en vrouw en tussen ouders en kinderen. Dit leidt dus tot gezlnsindlvidualisme en een be slotenheid die niet toelaat dat de bui tenwereld zich met de private aangele genheden van het gezin bemoeit. Aanpassing van gezin „Wij doen er goed aan de pedago gische prestaties van het gezin In het verleden niet te overschatten. Opvoeden la vaak het vermogen van het gezin te boven gegaan". Ook aan de massamaatschappij van vandaag is het gezin niet aangepast, al dus prof. Idenburg. Hij gaf een voor beeld van een verschijnsel, waarin de hachelijke situatie van het gezin ook duidelijk openbaar wordt: de verhoog de sociale mobiliteit. Het is, naar prof. Idenburg meent, een van de grootste zorgen van de ouders, want het verlan gen naar continuïteit in de gezinshisto rie ls sterk. Ook in de school is ontwikkeling gaande. De oude situatie was dat het schoolwezen, de plaats van het gezin in de sociale orde. die werd bepaald door erfelijkheid en bezit, te stabiliseren. Van de school werd, maatschappelijk gezien, niet zo veel verwacht Zij had de taak een bepaald cultuurbezit over te dragen dat soms meer door de krachten der historie dan door de redelijke overwe ging tot leerstof bestemd was. Dezelfde sociaal economische ontwik- °ling, die het gezin zijn functies ont- »m, heeft aan de school steeds omvang rijker taken opgedragen. Dit verschijn sel openbaart zich in het ontstaan van steeds nieuwe schooltypen. Als voor beeld noemde de referent het sterk ge differentieerde terrein van het nijver heidsonderwijs voor jongens en meisjes. Functie van school Ook het kind noemde prof. Idenburg. Tot nu toe beschouwd als deel van het gezin en bestemd voor de samenleving. Het kind heeft zijn eigen rechten en het kan zijn, aldus prof. Idenburg dat het de roeping van de school is die rechten beide zijden te beschermen. Tegen- ouders en tegenover de maatschap pij- Prof. Idenburg besloot zijn referaat met de woorden: „Om der wille van ge zin en school beide, om der wille van het kind, moeten de scholen een radi caal andere visie op onze onderwijspro blematiek komen". Foto van ontgroening veroorzaakt deining in Amsterdam In de Amsterdamse studentenwereld is veel deining ontstaan door de publi- katie van een foto van de in woord en geschrift reeds veel gelaakte ontgroe ningsactiviteiten. Het weekblad) „De Haagse Post" publiceerde deze foto, voorstellende het zgn. ..dachautje spe len"». die werd gemaakt door de studentenfotograaf N. Schuitvlot. Hij is de enige fotograaf die toegang heeft tot de besloten activiteiten van het Amster damse studentencorps. Een gerucht, dat de heer Schuitvlot een aanklacht bij de justitie heeft ingediend tegen rnkoie vrijgegeven, wenste de studentenfoto graaf noch te bevestigen noch te ont kennen. Hij verwees naar zijn raadsman mr. L. P. van der Blink, die te kennen Studiegroep VU bezorgd over hulpverlening buitenland Een studiegroep van 6tudenten en afgestudeerden der Vrije Universiteit te Amsterdam heeft met het oog op de aanstaande parlementaire be handeling der regeringsnota betref fende de hulpverlening aan de ont wikkelingslanden in een schrijven aan de leden van de Kamerfracties der a.r.-partij uiting gegeven groeiende bezorgdheid over het rege ringsbeleid ten aanzien van de hulp verlening, met name waar dit beleid voor het komende begrotingsjaar een vermindering der Nederlandse finan ciële bijdragen doet verwachten. De ondertekenaars doen een beroep op de a.r.-vertegenwoordigers om d< regering bij de aanstaande parlemen taire behandeling van deze kwestie voor te stellen: De Nederlandse bijdrage voor de hulp verlening voor 1963 te verhogen tot 1 procent van het nationale Inkomen; aldus prof Idenburg, niet haar enige nieuwe pedagogische opdracht Het zij vastgesteld dat de weg naar het beroep vandaag loopt over de school; schoolwezen vormt dan ook de trap, waarlangs zich de maatschappelijke op klimming voltrekt De school draagt de sleutelmacht aldus prof. Idenburg. In het buitenland gaat men wat dit betreft zeer ver. In Nederland kennen «een autonoom recht der school; ooi heeft hier een tussenpositie. De school moet eerbied tonen voor het ge zin, het reservaat der menselijkheid in de wereld, die in sterke mate door rationaliteit wordt beheerst In het ge zin horen de belangrijke beslissingen thuis, meent prof. Idenburg. Rechten van kind duidelijk, volgens prof. Iden burg dat het gezin in onze dagen met dieper ernst naar de school opziet dan ooit tevoren. Evenzeer is gebleken hoe zeer de school, vooral de voortgezette school, zichzelf au serieuse neemt. ICCC-jeugdcontact belegt weekend (Van een onzer medewerkers) „Een gemeenschappelijk getui gen van Christus en Zijn evan gelie is pas mogelijk vanuit de persoonlijke band met Christus. D-it moet ons uitgangspunt blij ven." Dat was de conclusie van een honderdtal jongeren die het afgelopen weekend in het kader van het I.C.C.C.-jeugdcontact bij-: een waren. Zij werden opgeroe pen om de oecumenische vraag stukken nauwlettend te bestu deren en op de hoogte te zijn van alles wat op dit punt in ons land en daarbuiten gebeurt. De vergadering stond onder leiding van de Rotterdamse voorzitter van het ICCC-jeugdcontact Dick Boogaard, die de conferentie opende met een historisch overzicht van het ontstaan van de Inter nationale Raad van Christelijke Kerken, afgekort naar de Engelse naam I.C.C.C. Hij wees op de in het begin van deze eeuw opgekomen vrijzinnige theologie, die vooral de grote gevestigde kerken in Amerika overvleugelde. Uit reactie werd een serie geschriften gepubliceerd onder de naam „The fundamentais". Als gevolg hiervan ging men de orthodoxe stroming die zich fel tegen de nieuwe leer ver zette fundamentalisten noemen. diens inzicht de bijbel niet Gods Woord is, maar dat alleen Christus als openba ring Gods gezien mag worden. Maar hoe kunnen we Christus kennen behalve uit de Schrift? Barth gelooft niet in de god delijke inspiratie van de Schrift en daar om is er in Zijn theologie plaats voor Schriftkritiek Het gevolg van deze be schouwing is dat er geen principieel derscheid is tussen de oude vrijzinnig heid en de moderne orthodoxie. Tevens ging deze spreker nog in c'._ verkiezingsleer van Barth. Na zijn refe raat werd uitvoerig gesproken over deze theologie. Vele vragen werden gesteld en ook andere aspecten van de theologf van Karl Barth kwamen naar voren. Het verval leidde In de Verenigde Sta ten uiteindelijk tot afscheiding christenen die de bijbel Zondagmidag stond het gesprek in het thema van de „oecumene in Nederland' Een overzicht werd gegeven van d voornaamste activiteiten. In dit verband werden de aanwezigen opgewekt kennis te nemen van alles wat zich op dit gebied afspeelt. Tevens werd nog de vraag gesteld wat het ICCC-jeugdcon tact verder wil en moet doen. Er kwa men vele suggesties naar voren. Er werd gevraagd om plaatselijke afdelingen op te richten, om meer weekends te orga- r»u ut niseren> om zomerkampen voor te be- wilden relden waarbjj ook eventueel sociale (Advertentie) nieuw \RAïïen- muizén\pasta vlokken ROEIT ZE GENADELOOS UIT Kerken, die het Initiatief nam om in 1948 de LC.C.C. te stichten. Op de langs gehouden wereldvergadering Amsterdam werd een internationale jeugd-organlsatie gesticht. De Neder landse organisatie bestaat reeds twee Jaar. Als taak zag de heer Bogaard vooi deze jonge organisatie het elkaar opwek ken en bemoedigen om te getuigen zo wel voor de Waarheid als tegen de dwa ling en voorts het waar mogelijk samen werken in hulpverleningsorganisaties. Theologie van Barth Het belangrijkste referaat van het weekend werd gehouden door de predi kant van de Goudse gereformeerde ge meente. ds. H. Rijksen die sprak over de invloed van de theologie van Karl Barth in de oecumenische beweging. Deze theologie verzet zich tegen het nieuw-protestantisme van de vorige eeuw, dat sterk anthropologisch bepaald was. Uit reactie vervalt hij nu in een theologie waarin de absolute onmoge lijkheid om God te kennen het uitgangs punt is geworden. Voor Barth is God de Gans Andere. Wij moeten niet te aards In pleidooi voor Latijn op concilie Eindelijk heeft dan paus Jo hannes ook zijn leden benoemd voor de tien commissies die de verschillende rapporten zullen bespreken op het concilie. Hij heeft de vrijheid genomen in plaats van acht, negen leden per commissie te benoemen om een oneven aantal te krijgen. De commissies zullen dus niet uit 24 maar uit 25 leden bestaan. Voor de Nederlandse room-ka- tholieken zijn de benoemingen een teleurstelling geworden, want de machtspositie van de Italia nen is versterkt. Kozen de bis schoppen voor de 160 plaatsen 25 Italianen, de paus benoemde voor 90 functies er niet minder dan 24. In moeilijke beslissingen kunnen hun stemmen de doorslag geven. Lang niet iedere bisschop is dan ook gelukkig met dit benoemingsbeleid. Juichte men vorige week nog dat de macht van de Romeinse curie kennelijk door de verkiezingen was ingeperkt, dank zij deze nieuwe benoemingen van de paus is de curie er weer in geslaagd eigen positie aanmerkelijk te versterken. In Rome gaan steeds luider stem men op die zich verzetten tegen de perscommuniqué's die op het ogen blik worden verstrekt. Ondanks het feit dat gisteren weer een stuk van drie gestencilde vellen werd uitge deeld. bleek dat de inhoud groten deels bestond uit de volgende om schrijving. Er gingen verschillende te laten uitbrengen over de besteding van de hierdoor extra ter beschikking komende gelden; voor de Kamer ontbinding aan het parlement een plan tc doen toekomen betreffende de ver hoging van de Nederlandse bijdrage van 1 procent tot 2 procent in een periode van vijf Jaar; te onderzoeken in hoeverre het mogelijk ls de natio nale herdenking van het 150-jarig be staan van het koninkrijk der Neder landen te vieren door de aanbieding van een nationaal geachenk aan de Verenigde Naties ten behoeve van de hulpverlening; aan al dan niet acade misch gevormde jongeren, die sis deskundigen bi de ontwikkelings landen gaan werken, vrijstelling te verlenen van de militaire dienstplicht. maar weer ketters genoemd. verschillende kant belichtten verschillende oplossingen wezen. Ver schillende sprekers roeiden er wel voor, maar verschillende andere wa ren van mening dat toch een andere oplossing gezocht moest worden. Ketters En als er dan plotseling iets uitlekt van wat gezegd ls, dan ls dat ook nog lang niet altijd even verheffend. De laatste spreker was gisteren de Italiaanse bisschop van Agregente, Perruzo. Hij verzette zich tegen het gebruik van dc volkstaal In de liturgie en riep de bis schoppen op het Latijn te handhaven. Letterlijk zei hij:,. De geschiedenis leert ons, dat al wie het Latijn hebben laten varen, oosters-orthodoxen en protestan ten ketters geworden zUn". En zo werden .afgescheiden broeders"—-" De ondertekenaars zijn: mr. A. Bos, drs. P. H. de Boer. H. Eikelboom, mr. Th. Fransen, drs. A. Gravestein. T. J. Hagen, ds. C. H. Koetsier, S. J Koster. A. H. Mulder, drs J. H. van Oostveen. J. P. Overdulve, drs. J. G. Veldkamp, drs. H. de Vries. dra. P. A. J. Wijn- Gisteren werd tevens een begin ge maakt met het tweede hoofdstuk van het rapport over liturgie. De eerste spreker was de Amerikaan Spellman. die duide lijk deed uitkomen dat de Amerikanen tot de conservatieve vleugel van de Rooms Katholieke Kerk behoren. HIJ riep op vooral toch niets te veranderen aan hulp geboden kan worden. Steun van Hongarije voor kerken Het communistische bewind in Hon garije heeft zich bereid verklaard, in het komend jaar een extra-subsidie te verstrekken aan de kerken, zo heeft het Hongaarse persbureau maandag bekend gemaakt. Het juiste bedrag werd niet genoemd, maar wel werd gezegd dat de regering aan de rooms-katholieke en de her vormde kerken, alsmede aan de joodse gemenschappen in totaal 80 miljoen forint (ruim 12 miljoen» zal geven. Volgens politieke waarnemers in Wenen kreeg alleen de rooms-katholieke kerk tot dusver al 70 millioen forint (ruim 10 miljoen gulden). T.H. Eindhoven stelt onderzoek in naar groentijd Mede naar aanleiding van pers berichten over de groentijd' van het Einhovens studentencorps, deelt de rector magnificus van de Technische Hogeschool te Einhoven mede, dat naar het verloop van deze groentijd een ern stig onderzoek wordt ingesteld. Beroepingswerk NED. HERV. KERK Beroepen te St-Annaland: W. van Herpen te Nieuw-Lekkerland. Aangenomen naar Kollummerzwaag (toez.): P. C. 't Hooft te Kantens; naar Joure (vac. K. Venema»; R. Bijl te Haar- Bedankt voor Rotterdam-Vreewijk: C. Jongeboer te Apeldoorn C-W. Toegelaten tot evangeliebediening: H. J. Vroegindewey, Dorpsstraat 1 te Bleis- wijk. Na gehouden colloquium is aan de vol gende vrouwelijke kandidaten een tuigschrift uitgereikt, bedoeld in artikel 18 van de ordinantie voor de opleiding en vorming van de dienaar des Woords enz.: J. H. Bethe, Laan van Insulinde 20. Heemstede: A. Lekkerkerker, Amster- damseweg 481, Amstelveen. GEREF. KERKEN Aangenomen naar Alkmaar (vac. A. Reen): D. Pasman te Harden berg. Bedankt voor Middelburg (vac. J. Ytsma): D. Pasman te Hardenberg; voor Rotterdam-C: J. van Tuinen te Meppel. Beroepbaarstelling: door de classis Rotterdam is prep. geex. en beroepbaar gesteld: H. Leene, kand. te Barendrecht. In verband met verdere studie kan deze nog geen beroep in overweging ne wel is hij bereid zondags de kerk te dienen. Tot 13 november is zijn adres: Dorpsstraat 119. Barendrecht. Na die tijd: Haarlemmerdijk 104, Amsterdam. CHRIST. GEREF. KERKEN Tweetal te Broek op Langendijk: A. W. Drechsler, te Vlissingen en W. van Heest, te Emmen. Beroepen te Deventer: J. Brons, te Bunschoten. UNIE VAN BAPT. GEMEENTEN Bedankt voor Deventer: R. J. Voor- haar, te Vroomshoop GEREF. KERKEN (VRIJGEMAAKT) Beroepen te Bunschoten-Spakenburg (vac. G Zomer): J. J. de Vries, te Ber- gentheim. Bedankt voor Doesburg-Doetinchem: J Strating, te Alkmaar-Broek op Langen dijk. GEREF. GEMEENTEN Bedankt voor Vlissingen: H. van Gilst, OUD-GEREF. GEMEENTEN Bedankt voor Loenen a/d Vecht: B. Toes, te Kinderdijk. R.k. kathedraal aan mohammedanen teruggegeven de r.k. kerk ter beschikking gesteld werd. is vandaag formeel aan de mohammedaanse autoriteiten van Alge rije teruggegeven. Tijdens een korte plechtigheid op het plein voor de kathedraal overhandigde mgr. Fleury Giroud, de vicaris-generaal van Algiers, de sleutels van de kathe draal aan Teweik el Nadani, de minister eredienst. Onmiddellijk na de plech tigheid begonnen arbeiders het vergulde kruis van het dak van de kathedraal te verwijderen. de liturgie van de eucharistieviering (wat bij protestanten het heilig avond maal is). Hierin werd hij onmiddellijk bijgevallen door kardinaal Ruffini van Palermo. Maar de Canadese kardinaal Leger pleitte voor aanpassing. Kerk Het volgende rapport dat ter sprake komen zal, als alle acht hoofdstukken van het rapport-liturgie zijn afgehandeld, gaat over de kerk. Dit rapport is een vervolg op de dogmatische constitutie over de kerk, welke werd goedgekeurd in de vierde zitting van het eerste Vati- kaanse concilie. Slechts vier hoofd' stukken kwamen toen gereed, waaronder dat over het primaatschap van de paus en het onfeilbaar leergezag van de bisschop van Rome. Het gevolg van deze onvoltooide con stitutie is geweest, dat na 1870 het primaatschap van de paus een zeer sterke beklemtoning ontving. Zij, die van het tweede Vaticaanse concilie de voltooiing van deze contitutie verwach ten, stemmen niet in hun opvattingen Een groep verlangt de moderne toe neming van de pauselijke macht te matigen door ook de macht der bis- lovigen en niet speciaal aan het ambt het hoofdaccent te geven. Deze groep is sterk in West-Europa, vooral onder de geëmancipeerde rooms-katholieken. Een andere groep verlangt de pauselijke macht nog verder uit te breiden in een dogmatische verklaring. Zij heeft als volgelingen niet alleen Italianen en Spanjaarden, maar ook wier theologische vorming teruggaat tot de meest gang bare theologische boeken van rond 1900 en die nog niets begrepen hebben van dc theologische vernieuwing die plaats Wie is lid? Een tweede belangrijke vraag die aan de orde komt is wie tot de Kerk behoort, in de zin van wie werkelijk een kind van God Is. Volgens de hnidige terminologie behoren allen die niet rooms-kathollek zijn niet werkelijk tot dc Kerk, zodat dus heidenen, protestanten en oosters-ortho doxen buitengesloten worden. De laatste jaren is tegen dit Inzicht protest aange tekend, vooral onder meer van de kant DE eCktg PIJNSTILLER Hoofdpijn... maar pok andere plagende pijnen verjaagt u prompt met WITTE KRUIS.'(poe- ders, tabletten of cachets!) alt van de belangrijkste beslissingen op het pont van de verhouding van de Rooms Katholieke Kerk tot de protestantse oosters-orthodoxe kerken. COLEMAN OLIEHAARD is zijn geld meer dan waard. De Salicyl-vrije pijn stiller, die géén maag klachten veroorzaakt! Het gaat over de Knecht des Heren, onze Heiland: Hij had gestalte noch luisterdat wij Hem zouden hebben aange zien, noch gedaante dat wij Hem zouden hebben begeerdHij was veracht en ran mensen verlaten, een man van smarten en vertrouwd met ziekte, ja, als iemand voor wie men het gelaat verbergt; Hij was veracht en wij hebben Hem niet geacht Dan komt de ommekeer in Jesaja's profetie: „Nochtans, onze ziekten heeft Hij op Zich genomen en onze smarten gedragen." En verder: ,fllo.ar om onze overtredingen werd Hij doorboord, om onze ongerechtigheden verbrijzeld. De straf die ons de vrede aanbrengt, was op Hem en door Zijn striemen is ons genezing geworden Durft ge dit verhaal, die opeenvolging van zinnen kritisch te bekijken? Durft ge het te toetsen aan wat we „ons gezonde verstand" plegen te noemen? Die profetie: er zal een man komen, die in onze ogen eerder afstoot dan aantrekt en juist die man brengt het heil, het volkomen geluk voor iedere sterveling op deze wereld die het nemen wil Zo bezien is het niet voor niets dat Jesaja al van te voren heeft gezegd: „Wie gelooft wat wij gehoord hebben Miljoenen hebben het geloofd en zij zijn zalig geworden! Betere opleiding tot middenstander (Van een onzer verslaggevers) Maandag waren de leden van de Vereniging van Leraren voor Christelijk Handelsonderwijs in jaarvergadering bijeen op „De Blije Werelt" te Lunteren. Dit fonkelnieuwe conferentie oord werd door de voorzitter, de heer K. Verhoeff te Apeldoorn, als een symbool gezien van het nieuwe begin der vereniging. Er is een andere aanpak van het werk. Nieuwe statuten en een nieuw huishoudelijk reglement wachten op ko ninklijke goedkeuring, een nieuw be stuur staat te worden gekozen, het on derwijs ondergaat verbetering, al zal het de vraag zijn of de verbetering van het onderwijs overal doorgevoerd kan wor- Het gaat nu om de opleiding tot mid denstander nieuwe stijl. Tot zijn vor ming dienen o.a. de detailhandelsvak scholen. al is het aandeel van protes- stants-christelijke zijde daarin nog ge ring. Ook van de zijde der Centrale voor Christelijk Handelsonderwijs en de Christelijke Middenstandsbond kwamen geluiden van vernieuwing. De heer Ver hoeff meende echter dat de controver- tussen het curatorium der Centrale de C.M.B. een schrille dissonant in die geluiden was. Deze controverse leid de er toe, dat prof. dr. F. L. van Muis winkel zovele jaren met de Centrale verbonden voor het curatorschap van Brief Calmeyer veroorzaakt (Van onze parlementsredactie) Met zijn brief over het atoom- vraagstuk heeft staatssecretaris Calmeyer ongewild een niet ge ring aantal hervormde legerpre dikanten in een nieuw gewetens conflict gebracht. Zoals men weet keerde de heer Calmeyer zich in een brief aan de hoofdlegerpredikant ds. A. T W de Kluis, tegen het rapport van de hervormde synbde over het vraagstuk van de kernwape nen. Het heeft er de schijn van, dat de bewindsman de hoofdle gerpredikant met zijn schrijven in een enigszins moeilijk parket heeft gebracht. Punt is namelijk, hoe men de brief van de staatssecretaris moet opvatten. Voorlopig is het schrijven toegezonden aan alle legerpredikanten. Wat er der mee moet gebeuren is juist het Erobleem. Zodra de hoofdlegerpredi- ant, gesteld dat hij het met het standpunt van de bewindsman eens is, de legerpredikanten gaat aanmoe digen, het inzicht van de staatssecre taris te delen, wekt hij de hervorm den onder hen in feite op, zich tegen over hun eigen synode te stellen. Hoewel er geen rechtstreekse gezags verhouding tussen de staatssecretaris en de hoofdlegerpredikant bestaat, is het, aan de andere kant, voor hem moeilijk, de brief van de bewindsman als vrijblijvend te aanvaarden. Het behoeft dan ook geen verbazing te wekken, dat ds. De Kluis zonder ver dere actie zijnerzijds nog geen stand punt over het schrijven van de lieer Calmeyer heeft laten blijken. Wel ls dat het geval geweest met de boofd- vlootpredikant ds. J. W. Sepmeijer en de hoofdluchtmachtpredikant ds. A. C. J. van der Poël. Belden hebben laten blijken, het standpunt van de synode over het gebruik van de kernwapenen niet tc delen. Dit neemt overigens niet weg, dat-zij het waarderen, dat de synode zich met dit belangrijke vraagstuk heeft bezig gehouden. de Centrale heeft bedankt. Enige cura toren volgden zijn voorbeeld. Het bestuur van de Vereniging van raren stelde een onderzoek in naar de mogelijkheden tot verzoening, maar mocht niet baten. ,,Uit deze gang zaken", aldus de heer Verhoeff, „blijkt weer dat wij als christenen maar gewone mensen zijn, die mis schien wel goed willen maar dikwijls fout doen." Inmiddels had zich reeds een raad van beheer gevormd, met het oog op de reorganisatie van het handelsonderwijs, daar de bestaande organisatie hiertoe te weinig mogelijkheid gaf. Dr. G. J. Stapelkamp te Utrecht is voorzitter van de raad van beheer. Bij deze raad berust het bestuur van de centrale. Er zal een nieuw curatorium gevormd worden voor de beleidszaken op onderwijskundig gebied. Dit curato rium zal fungeren als adviescollege van de raad van beheer; het kan ook uit eigen beweging adviezen geven. Mogelijkheden Op deze manier zal het mogelijk zijn de grote problemen, die bij het han delsonderwijs voor de deur liggen, op efficiënte en deskundige wijze aan te pak ken. In de raad van beheer hebben naa3t dr. Stapelkamp zitting de heren C. C. Hengeveld. mr. F. G. van der Kaa, W. H. Neefjes en W. G. Scheeres. De leden worden benoemd door de C.M.B. Naar ook bleek uit het jaarverslag van de secretaris, de heer G. Richel te Voorburg, zal er slechts iets bereikt kunnen worden door nauwe samenwer king tussen Vereniging. Centrale en Middenstandsbond. Alleen bundeling van alle krachten kan ertoe leiden dat het handelsonderwijs op hoger niveau wordt gebracht. Gelukkig bestaat er goede samenwer king met zusterverenigingen op dit ge bied, verklaarde de heer Richel. De ver eniging telt zelf 224 leden. Bij de bestuursverkiezing bleek het de wens der vereniging te zijn het de missionaire bestuur als de nieuwe lei ding te zien. Zodat naast de heren Ver hoeff en Richel de heren F. H. Ozinga te Groningen, C. Schout te Dordrecht en K. A. Baggerman te Zaltbommel zitting blijven houden. Voor de vervulling van twee vacatures koos men de heren P. Geelhoed te Middelburg en J. Jansen te Leeuwarden. In besloten kring en in aanwezigheid van vele dames van bestuursleden, do centen e.d. begon 's middags het jaar lijks congres van de Centrale voor Christelijk Handelsonderwijs, die te vens haar zilveren jubileum vierde. Bij de opening daarvan memoreerde dr. Stapelkamp het vele werk dat prof. Van Muiswinkel vijfentwintig jaar lang voor de Centrale heeft kunnen doen. Hij betreurde het dat daaraan een ab rupt einde is gekomen en sprak de wens uit, dat de scherpe kanten van deze zaak er door de tijd wat afgesleten zul-; len raken. Als spreker fungeerde op dit congres dr J. P. I. van der Wilde. Aanwezig was ook de tachtigjarige heer Scheeres, in 1937 mede-oprichter van de Oentra- Ie en erevoorzitter van de. Midden standsbond. (Advertentie) "Vragen op medisch gebied zenden aan de redactie van ons blad mei linksboven op de envelops „Medische rubriek". Antwoord op vragen van algemeen belang wordt wekelijks In deze rnbrlek gegeven, vragen die hiervoor minder geschikt zijn worden per brief beantwoord." Vraag: „Wat ls een breuk?" Aangenomen moet worden, dat de vragenstel ler niet bedoelt een breuk van een bot. maar van de buikwand. Een breuk van de buikwand ontstaat altijd op zwakke gedeelten van de buikwand, bijvoorbeeld daar waar vaten de buikholte verlaten, zoals In de lies, of waar de zaadstreng de buikholte ver laat. In het eerste geval spreken we van een liesbreuk, in het tweede geval van een zakbreuk. Ook om de navel en de bindweefselachtige mid dellijn van de bovenbuik treden nog wel eens breuken op. terwijl uiteraard ook slechts gene zen wondlidtekens na operaties grote kans op breuken veroorzaken. Tenslotte is ook het mid denrif (peesachtige scheiding tussen borst- en buikholte) voorzien van zwakke plekken. Breuken in dit gebied puilen echter niet naar buiten uit, maar naar de borstholte. Een breuk ontstaat dus doordat de zwakke spierwand de druk van de buikholte niet kan weerstaan. Een deel van de ingewanden puilen hierdoor naar buiten, slechts omsloten door de huid en het buikvlies. Het gat wat ontstaan is noemt men de breukpoort, terwijl het genoem de omgevende weefsel de breukzak wordt ge noemd. De breuk ts te herkennen aan de zwelling van de buikwand, die onder invloed van druk van binnen groter wordt. Wanneer de patiënt staat en men laat hem krachtig op de hand blazen, wordt de zwelling groter en vaster. In sommige gevallen kan men daarna de breuk weer in de buikholte terugdrukken. Wan neer de breukpoort groot is. heeft de patiënt vaak maar weinig last van de breuk, omdat de beknelling van het gevoelige builcvlies gering is. Bij een kleine breukpoort dreigt echter het ge vaar van „inklemming" van buikvlies en darmen. Dit gaat met heftige pijnen gepaard, en is, wan neer er niet snel wordt ingegrepen, een ernsti ge zaak. De bloedvoorziening van de darmen en buikvlies schiet tekort door de afklemming, waar door afsterven dreigt. Over het algemeen zal daarom operatie de aangewezen weg zijn. Wanneer om de één of an dere reden operatie minder wenselijk is, kan men toevlucht nemen tot een breukband. Wanneer een breuk aangeboren ls, behoeft men niet direct te opereren. Met een breukpleister kan, met name bij de navelbreuken, de spier wand zich na de geboorte nog wel sluiten. Wan neer dit niet het geval mocht zijn kan men om streeks het tweede jaar de breuk wel beter opera tief wegnemen. De breukoperatie bestaat over het algemeen uit het blootleggen van de breukzak, het terug brengen in de buikholte, en op bepaalde wijze sluiten van de breukpoort. Vraag: „Wat is „Hartwater?" Hartwater is een term, die door de medicus niet veel gebruikt wordt, doch men wordt er in de praktijk nog wel eens mee geconfronteerd. Het is een hoeveelheid brak water wat in gol ven in de mond komt en niet gemakkelijk weer ingeslikt kan worden, men moet het daarom uitspugen. Het „water" wordt geproduceerd door de maagwand, doch zonder maagzuur. Het heeft dus niets met het hart te maken. In sommige ge vallen bestaat er toch één of andere afwijking onder het middenrif, zodat een nader onderzoek geweest is. Vraag: „Wat is de alvleesklier, en welk werk doet dit orgaan?" De alvleesklier of pancreas is een ongeveer 100 gram zwaar kliertje, die zich achter de maag bevindt. Het kliertje geeft afscheidingsprodukten af naar de darm. De afvoergang hiervoor komt in de twaalfvingerige darm uit, op dezelfde plaats waar ook de galgang in de darm uitmondt De afscheidingsprodukten dienen voor de verte ring van eiwitten, vetten en koolhydraten. Naast deze uitwendige afscheiding bezit de alvleesklier ook inwendige afscheiding. Deze wordt gevormd door de zg. eilandjes van Langerhans. Deze eilandjes zijn afgeronde celgroepen. die echter geen afvoergangetjes hebben, maar hun produk- ten rechtstreeks aan het bloedvaatstelsel afge ven. Deze eilandjes van Langerhans produceren de insuline, die, zoals bekend: bij de suikerstof wisseling een zeer belangrijke rol speelt. Wanneer de alvleesklier niet normaal functio neert, behoeft het nog niet zo te zijn, dat al de genoemde werkzaamheden gestoord zijn. Het komt bijvoorbeeld nogal eens voor dat alleen de eilandjes van Langerhans minder goed func tioneren. De insulineproduktie is dan te gering om de suiker stof wisseling volledig uit te oefenen. Het suikergehalte in het bloed stijgt, en er komt suiker in de urine. We spreken in deze situatie van suikerziekte. Het zal nu duidelijk zijn. dat de toediening van insuline door middel van injec ties de suikerstofwisseling weer volledig kan ma ken. Ook de produkten van uitwendige afscheiding kunnen vrij aardig door de mens nagemaakt worden, het is echter nog niet zover, dat we de alvleesklier zouden kunnen missen, zoals de gal blaas bijvoorbeeld.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1962 | | pagina 2