Uw probleem is het onze
Pinkstergroepen brengen
Herv. kerk hun antwoord
Slordig taalgebruik ook
kwestie van mentaliteit
CHRYSAL
Gemeenschap met Rome
nog altijd ondenkbaar
Een woord voor vandaag
Progressievere vleugel wil
tegenkandidaten stellen'
Geref. zendingsseminarium
opent nieuwe cursus
N^DAMPO
Vandaag begin
voortgezette
rijopleiding
MAANDAG 15 OKTOBER 1962
't Ligt niet alleen aan 't onderwijs U
Wat onderwijsvernieuwing voor om
schakeling kan betekenen, dat heb
ben de vele bezoekers van het vierde
congres van het Genootschap Onze
Taal, dat zaterdag in het Scheve-
n'ngse Kurhaus is gehouden, met
eigen ogen kunnen zien en met eigen
oren kunnen horen. Het interessante
programma werd namelijk geopend
door de heer C. Rudolph, medewer
ker van het Paedagogisch Centrum
van de Nederlandse Onderwijzers
vereniging, die een echte taalles-nieu
we stijl gaf aan een klas lagere
schoolkinderen. Aan de hand van een
kleurige toneelaffiche liet hij de leer
lingen hun gedachten onder woorden
brengen en stimuleerde hij hen tot
discussie om hen zo te leren de taal
als communicatie- en expressiemid
del te gebruiken.
De heer Rudolph zette eerst uiteen,
dat het uitdrukken van de gedachten,
mondeling en schriftelijk, tot nu toe
maar armoedig is bedeeld in ons onder
wijs. „Wij moeten op de lagere school
meer uitgaan van de functie van de
taal", zo meende hij. „De taal toch is
in de eerste plaats een communicatie-
en expressiemiddel. De taak van de
school is dit middel te ontwikkelen,
maar evenzeer dit ontwikkelde middel
te gebruiken." De eisen, die hierbij
moeten worden gesteld, formuleerde hij
als volgt: we moeten uitgaan van de
beleveniswereld van het kind zelf en de
gesproken taal als uitgangspunt nemen.
We moeten de leerlingen gelegenheid
geven tot produktief werk (gebruik van
de taal naar eigen aard en expressie)
en daarvoor zijn mogelijkheden genoeg,
al gebeurt dit nog niet voldoende. Het
klassegesprek, het leergesprek, de
spreekbeurt zijn maar een paar manie
ren om deze mogelijkheden te benutten.
De heer J. W. Fossen, hoofdinspec
teur van het Kweekschoolonderwijs,
sprak over het Nederlands op de
Kweekschool. In zijn (geestige) cause
rie kwam hij tot de slotsom, dat steeds
moet worden gestreefd naar een syn
these tussen natuurlijkheid en bescha
ving. Stfjl eist inventie en conventie.
Als wensen bracht hij naar voren:
voortgezet onderzoek door onderwijs
kundig geïnteresseerde linguisten, riaa
vordering door de overheid van
werk van de pedagogische centra
behoeve van kweekschoolleraren en
derwijzers. meer interesse voor het di
dactische element in de leraarsopleiding
en toegankelijke wetenschappelijke in
formatie voor de basis-onderwijzer.
Dr. L. M. van Dis. inspecteur van het
gymnasiaal en middelbaar onderwijs,
schetste op interessante wijze de cen
trale positie van het moedertaalonder
wijs in het geheel van de school.
De ontwikkeling van het taalvermo
gen is onontbeerlijk voor alle geestelijke
Oude kerk gevonden
in Z.-Vlaanderen
groei en intellectuele ontwikkeling. Het
onderwijs in de moedertaal leert aan
de leerlingen niet slechts de techniek
van correct taalgebruik, maar werkt in
hoge mate mee aan de persoonlijkheids
vorming. Daarnaast heeft de leraar in
het Nederlands een belangrijke maat
schappelijke functie, omdat hij het al
gemeen beschaafd Nederlands brengt
tot velen, die van huis uit dialectisch
spreken.
Uit de kringen van hoger onderwijs
van bedrijfsleven komen vele klach-
n over het gebrek aan taalbeheersing
in hen, die het v.h.m.o. hebben door
lopen. Deze slechte resultaten zijn ten
te verklaren uit de massaflcatle
ons onderwijs. Overvolle klassen
overbezette leraren maken doeltref
fend taalonderwijs veelal onmogelijk.
Bovendien heeft het voortdurende te
kort aan leraren Nederlands tot gevolg,
dat velen helpen in onze scholen, die de
bekwaamheid en de eruditie missen.
Juist nu ls dit ernstig, omdat vele leer
lingen het v.h.m.o. bezoeken, die olt
»n taalarme omgeving komen.
De democratisering van ons middel
baar onderwijs (in 1900 13.000, in 1945
76.000 en thans 185.000 leerlingen) stelt
juist aan leraren in het Nederlands hoge
eisen. Immers taalarmoede betekent
de leerlingen een grote weerstand
„m die te overwinnen hebben zij
eigenlijk extra hulp nodig.
Een andere oorzaak van de tekorten
ln taaiopvoeding, zo betoogde dr. Van
Dis met nadruk, kan liggen ln
schroom van sommige docenten om
ormen te geven. Een veronachtza
ming van regels blijkt ook uit de hou
ding van velen ten opzichte van de spel
ling. De onzekerheid bij de spelling
der bastaardwoorden heeft ten onrechte
de mening doen ontstaan dat ln het al
gemeen de spelling niet aan vaste re
gels ls gebonden.
Aanstellerij
Maar het slordige taalgebruik mag
niet alleen aan de schoolopleiding
worden geweten, want ook andere
factoren spreken een woordje mee.
Het is tijpisch Nederlands om tegen
iemand, die zijn best doet de vormen
in acht te nemen, te zeggen
maar gewoon, dan doe je al gek ge
noeg. Zo ook is het in de taal, ver
zorging van de taal geldt bij velen
als vormelijkheid of aanstellerij.
Vlotte welbespraaktheid wordt meer
gewaardeerd dan verzorgde welspre
kendheid. Daardoor zal een goed en
verantwoord taalgebruik niet alleen
door taaiopvoeding op school
stand kunnen komen, maar ook en
vooral door opvoeding tot normbesef
in het algemeen.
Bij een verzorgd taalgebruik zal het
belachelijke gebruik van pure Engelse
woorden of anglicismen die we bijv.
vinden in de advertentierubrieken
worden vermeden. Als laatste spreker
gaf prof. dr. K. Heeroma, hoogleraar
aan de Rijksuniversiteit te Groningen,
een slotbeschouwing.
(Van
correspondent)
(Van een onzer redacteuren)
Op het secretariaat van de Ned.
Hervormde Kerk te Den Haag
heeft een uit drie voorgangers be
staande commissie uit de Broeder
schap van Pinkstergemeenten in
Nederland zaterdagmorgen aan
het breed moderamen van de her
vormde synode het geschrift „De
Pinkstergemeente en de Kerk"
aangeboden.
Dit geschrift is het antwoord van de
Broederschap die 90% van de Ne
derlandse Pinkstergemeenten omvat
op het in 1960 verschenen herder
lijk schrijven vanwege de Ned. Her
vormde Kerk, getiteld ,,De Kerk en
de Pinkstergroepen".
Bij de aanbieding zei de heer P.
v. d. Woude uit Rotterdam: ,,De
Broederschap wil niet beschuldigend
haar vinger naar de kerk uitsteken,
maar haar in liefde de hand reiken
om samen te komen tot de heerlijk
heid, die Christus gegeven heeft." Te
genover de heren Van der Woude, C.
Visser en A. van Polen de sa
menstellers van de brochure gaf
de synodepraeses, ds. P. G. van
den Hooff, uiting aan zijn vreugde
over de reactie. In dit verband ge
waagde hij van „een ontmoeten van
kerk en pinksterkringen."
De veronderstelling lijkt gewettigd
dat het niet bij deze incidentele ontmoe
ting zal blijven, doch dat het zal ko
men tot een verdere broederlijke ge-
dachtenwisseling. De voorwaarden zijn
daarvoor aanwezig: heeft de hervormde
synode enerzijds alles gedaan om de
Pinksterbeweging recht te doen weder
varen en in de boodschap van deze be
weging een oproep gehoord om meer
ernst te maken met hetgeen de Bijbel
zegt over het werk van de Heilige Geest,
de commissie uit de Broederschap an
derzijds heeft bereidheid getoond om te
luisteren. Dat er tal van vragen ter be
spreking rond de open Bijbel overblij
ven. is wel duidelijk voor wie de beide
geschriften naast elkaar leest. Aanlei
ding tot een bredere gedachtenwisseling
is er vooral ook omdat de commissie uit
de Pinksterbeweging volstaan heeft met
het maken van een aantal kanttekenin-
erg summier.
De Broederschap stelt voorop dat zij
niet alleen met erkentelijkheid van het
hervormde schrijven kennis heeft geno-
doch ook met blijdschap, omdat
"t het bewijs ziet' van
haar boodschap bin-
■-ÏS.
de muren van de kerk. Voor de
ging tot bezinning heeft zij alle
maar minder geslaagd noemt zij de ie«-
actie van de synode op het verschijn
sel Pinksterbeweging als instituut.
De Broederschap erkent dat aan op
wekkingsbewegingen gevaren verbonden
zijn overaccentuering van bepaalde
waarheden, zelfs ook afwijking van de
christelijke leer maar zij stelt vast
dat de Pinksterbeweging in al haar ge
ledingen tot nu toe heeft vastgehouden
aan het geloof in de Bijbel als het ge-
inspireerde Woord van God.
Geestesdoop
De kern van het verschil tussen de
Kerk(en) en de Pinkstergroepen is het
vraagstuk van de doop met de Heilige
Geest. Heeft de christen na de wederge
boorte nog een speciale doop met (of
„in") de Heilige Geest nodig?
De hervormde synode is in haar
schrijven ingegaan op de Schriftgedeel
ten, op grond waarvan de Pinksterbewe
ging bovenstaande vraag bevestigend
beantwoordt. Zij kwam daarbij tot de
slotsom, dat het in alle genoemde ge
vallen om een bijzondere situatie ging
en dat er in deze bijbelgedeelten geen
direct gebod of aanwijzing is te vinden
voor een „geestesdoop-in-bepaalde-
vorm" wèl echter de aansporing tot
het vervuld worden met de Geest. De
generalisering van de aangehaalde ge
beurtenissen wordt door de synode met
zoveel woorden afgewezen.
en verstandsmensen enthousiast
de zaak des Heren moeten zijn.
Tot slot sluit de Broederschap
Pinkstergemeenten zich van harte
bij de oproep van de Hervormde syno
de om ernst te maken met de vervul
ling met de Heilige Geest.
Aanstaande zaterdag houdt de Broe
derschap in Utrecht de „Dag van d(
Pinksterbeweging."
Vergadering Praagse
ehrist. vredesconfer.
in Nederland
Van 3-7 december 1962 zal het werk
comité van de Praagse christelijke vre
desconferentie een vergadering in Ne
derland houden in het conferentie-oord
„Kerk en wereld" te Driebergen. Uit
Praag zullen daar o.a. aan deelnemen:
prof. J. L. Hromadka. ds. J. N. Ondra
en dr. J Smolik en uit Rusland: aarts
bisschop Nikodim van de orthodoxe
kerk. ds A. Karev en ds. A. Stojan van
de Baptistenkerk, aartsbisschop Kiviit
de Lutherse kerk. Verder komen
deelnemers uit Hongarije, Libanon,
De Broederschap erkent dat het ln ge
noemde Schriftplaatsen om bijzondere
situaties gaat, maar voegt er aan toe
dat deze gebeurtenissen wel „represen
tatief" waren. God wil dat illen persoon
lijk deelhebben aan de volheid van
Heilige Geest. Voor Alle gelovigen ls
een uitdrukkelijke belofte, die geldt tot
nu toe. De vraag of de gelovige nog een
speciale Geestesdoop behoeft, moet dan
ook met een volmondig „Ja" beant
woord worden.
Misverstand?
De hervormde synode heeft er ook
op gewezen dat hèt Bijbelse teken var
de werking des Geestes niet de tongen-
taal is, maar de belijdenis: Jezus ij
Heer. „Hier is kennelijk sprake van eni
ge verwarring", zo luidt het antwoord.
„De Pinksterbeweging leert dat elk kind
van God deel heeft aan de werking van
de Heilige Geest. Die Geesteswerking
heeft ons zondebesef gegeven. Christus
doen aanvaarden en geeft ons de belij
denis: Jezus is Heer. Het vervuld worden
met de Heilige Geest opent het terrein
de Geestelijke gaven en ambten."
Bij werkzaamheden aan een weg tussen
Wa'erlandkerkje en Oostburg is men op
de fundamenten gestoten van een oude
kerk Naar alle waarschijnlijkheid betreft
het hier de vroegere St. Cathermekerk
die in de eerste helft van de 13e eeuw is
gebouwd. Aangenomen wordt dat de
«treek van St. Catherine tussen de 11c
en 12e eeuw in cultuur werd gebracht en
dat daar omstreeks 1200 een kapel zou
zijn gebouwd, die later uitgebreid werd
tot een kerk. In oude geschriften wordt
de voormalige parochie St. Catherine
voor zover bekend in 1243 voor het eerst
vermeld. De kerk werd ontdekt door
arbeiders, die de bekende Zeeuwsvlaamse
oudheidkundige onderzoeker J. van Hinte
uit St. Kruis in Zeeuws-Vlaandcren
waarschuwden. Aanvankelijk werd ge
dacht aan resten van een oud gebouw,
maal al spoedig bleek dat het hier een
zeer uitvoerige vondst betrof. Er kwamen
ook gedeelten van geraamten naar boven,
die in en naast de kerk moeten zijn be
graven. Na verloop van tijd bleek de
welvarende dorp St. Catherine geheel
door de zee verzwolgen. Het dorp kon
later blijkbaar opnieuw worden bewoond
Advertentie
SNIJBLOEMEN VOEDSEL
GEEN WATER MEER TE VERVERSEN
10 ct. p. pakje voor 1 1. water
ZET BLOEMEN NOOIT
IN KAAL WATER
Bondsdag H.G. mannenverenigingen
want de geschiedgeschriften vermeldden
ln 1604 weer de inname door Prins Mau-
rlts. Van eer kerk was toen echter al
geen sprake meer.
Secretaris R.K.
mij nwerkérsbond
boos op K.V.P.
Op een bijeenkomst van kaderleden
van de Neder'.andse Katholieke Mijn-
wer'-°rsbond. heeft de secretaris van
die bond. de heer Palmen, een felle
aanval gedaan op de Katholieke Volks
partij inzake de behartiging van de be
langen van de Limburgse mijnindus
trie.
De heer Palmen verweet de KVP dat
deze de mijnwerkersbond wél nodig
had bij de verkiezingen, doch wanneer
de mijnindustrie in moeilijkheden is -
aldus de heer Palmen laat de KVP
het erbij zitten. Dat bleek volgens de
spreker duidelijk bij de behandeling
van de zg. aardgasnota in de Tweede
Kamer. Geen enkele van de Limburg
se KVP-kamerleden was hierbij tegen
woordig: en Juist dit aardgas en de olie
vormen de grootste bedreiging voor de
Limburgse mijnindustrie, aldus de heer
Palmen. Ook verweet hij de directie
van de Staatsmijnen dat zij de *~g
komst rooskleuriger voorstelt dan
in werkelijkheid is Volgens secretaris
Palmen gaan de andere mijnen ten de
ze ook niet geheel vrij uit. De Katho
lieke Mijnwerkersbond heeft de Overhe
den gevraagd maatregelen te treffen
om te komen tot een gecoördineerd
energiebedrijf. De regering zou op kor
te termijn duidelijke en afdoende maat
regelen moeten nemen om de mijnin
dustrie de noodzakelijke rentabiliteit te
geven. In dit verband wees de heer Pal
men op de maatregelen die de Duitse
overheid heeft genomen.
Op de zaterdag in Utrecht ge
houden bondsdag van de Bond
van hervormde mannenverenigin
gen op gereformeerde grondslag,
heeft de voorzitter, ds. A. Vroeg-
indewey te Veenendaal, ook en
kele woorden gewijd aan het ge
bed voor het Vaticaans concilie,
waartoe de Oecumenische Raad
van Kerken vorige week de ge
meenten had opgewekt.
Ds. Vroegindewey achtte bidden
voor het concilie wel gewenst,
maar dan in de zin van een gebed
om bekering van de Rooms-katho-
lieke kerk. Zeker niet in de geest
van het „elkaar aanvaarden", zo
als de Oecumenische Raad het had
aangeduid. Hoe kan dat waar men
niet samenleeft naar het Woord
Gods?
Ook ds. J. Vermaas te Huizen kwam
zijn referaat over „waarheid en een
heid" op de gemeenschap met de
Rooms-katholieke kerk. De eenheid tus
sen de gelovigen bestaat allereerst in
onderwerping en strikte gehoorzaam
heid aan de heilige schrift als de waar
heid van God. Dit heeft Calvijn aange
toond tegenover hen, d.e alle nadruk leg
gen op de georganiseerde. zichtbare
eenheid, zoals deze te zien is in de
rooms-katholieke kerk onder de paus
van Rome Van roomse zijde wordt die
eenheid gelijkgesteld met de kerk van
Christus. Maar een eenheid, die aan
de waarheid van Gods Woord tekort
doet. kan nimmer een eenheid naar de
schriften zijn en daar mag dan ook nie-
Dan blijft onverminderd gelden aat
alles gedaan moet worden om de ver
deeldheid der kerken op te hebben. Maar
eerst wanneer er gemeenschap is ln de
onderwerping aan Gods Woord kan het
tot eenheid komen. „Daarom", aldus
ds. Vermaas, „kunnen wii, met Cal
vijn. niet denken aan eenheid en ge
meenschap met Rome. ook al erkent
Calvijn daar nog enkele sporen der kerk,
zdals de doop. Evenmin met enige an
dere kerk. als er geen terugkeer is tot
ua-r- leer
ker
ken, die men in de Wereldraad van Ker
ken aantreft, is geen eenheid. Evenals
ds. Vermaas wees de voorzitter er op
dat de eenheid van de kerk déér be
staat waar het geloof in de Christus der
schriften openbaar wordt.
De kerk is de vergadering der
christgelovigen. En nu kan men
betreuren dat er scheuringen dwars door
die vergadering heenlopen, maar men
moet zich daar niet blind op staren,
want de eenheid lie er voor het oog
onzichtbaar -r is, zal zich in het ein
de der dagen openbaren. Er moet niet
teveel nadruk op de instituten worden
gelegd.
Om weer ds. Vermaas te c.teren. de-
achtte de gereformeerde belijdenis
bij uitstek trouw aan de heilige schrift.
Graag zou men deze belijdenis gehand
haafd zien in heel het kerkelijk leven
en in alle handelingen der kerk.
„Er zijn er d.e z.ch bewust legen de
ze gereformeerde belijdenis verzetten eD
het Woord Gods zo brengen, dat dit het
Woord Gods niet meer
dwalende ketterse woord
Langs de daartoe aangewezen weg heeft
de kerk al dit en dergelijk handelen te
weerstaan en te weren."
Maar het komt ook voor dat uit
kunde of uit misverstand aangaande
het gereformeerd belijden gehandeld
wordt in strijd met de waarheid Gods.
Men zal degenen, die dat met ge
duld en tact moeten onderwijzen op-
ze van hun onkunde verlost worden.
„Wanneer iemand zich tenslotte niet
1 laten onderrichten en gezeggen door
de waarheid Gods. dan komt vanzelf
de vijandschap openbaar. Dan weten
heeft besloten tot instelling van een cen
traal .nformatiecentrum over schade
lijke geneesmiddelen over te gaan.
Voorlopig zal dit centrum in Amsterdam
worden ondergebracht, doch het is de
bedoeling dat net permanent in een der
aangesloten landen wordt gevestigd. Via
en door dit centrum zal een sne e uit
wisseling en doorgifte van gegevens
over een eventuele schadelijke bijwer
king van geneesm.ddelen binnen de zes
landen mogelijk worden Ook voor de
farmaceutische industrieën wordt
centrum van belang geacht Verder
principe besloten tot instelling van
informatieblad over de medisch-organi-
satorische problemen binnen het
band der É.E.G.
de gezonde -
Eenheid
In het spreken in tongen ziet de
Broederschap niet het enige teken
van de Geestesdoop; zij wil de na
druk leggen op de aangording met
kracht uit de hoogte.
Kerk en oecumene
Volkomen nieuw wordt de bewering In
het hervormde schrijven genoemd dat
volgens de meeste Pinkstergroepen in
de institutaire kerk geen zaligheid te
vinden zou zijn. Mocht dit door enkele
en worden geleerd, dan stelt de
Broederschap zich tegenover dit fanatis-
Antwoordend op de opmerking dat er
zoveel verdeeldheid is in de Pinksterbe
weging, stelt de Broederschap dat
reeds ten tijde van de apostelen
deeldheid was en dat deze ook heden
dage in de ganse christenheid wordt
gevonden. Overigens wil zij zich niet
onttrekken aan de schuld ten at
de verdeeldheid en wenst zij
breed mogelijke eenheid met allen,
in waarachtigheid met Christus
bonden zijn".
Te veel gevoel?
De synode heeft er de aandacht op
gevestigd dat de Pinksterbeweging een
sterk beroep doet op het gevoel van de
mensen, meer dan op het redelijk ver
sland Zij ziet daarin een gevaar; ge-
voelsuitbarstingen, voortkomend uit het
onhe'lige vlees, kunnen voor werkingen
van de Heilige Geest worden gehouden.
De synode geeft echter geen aanleiding
tot de vraag: „Waarom wil men het ge-
■oel uitschakelen?" Zij spreekt slechts
•an wederzijdse correctie van gevoels-
•n verstandsmensen ln de kerk een
orrectie, die in de Pinkstergroepen
haast niet mogelijk is, omdat zij vrij
wel uitsluitend zijn samengesteld uit
mensen van een sterk emotioneel type.
De Broederschap ontkent dat laatste.
„In de Pinkstergemeente vindt men ook
koele zakenmensen en Noorderlingen,
die niet zulke gevoelsmensen zijn." Zij
betreurt dat er soms op het gevoel wordt
gewerkt en betoogt, dat allen gevoels-
Ieder mens heeft iets op zijn (of haar) geweten, iets dat hem
dwarszit, benauwt soms en dat maar niet weg wil omdat de
herinnering blijft. Soms is dat iets werkelijk ernstigs, noem
het een misdaad die bestraft zou worden als het wereldkundig
werd, soms ook is het iets dat alleen maar onszelf dwars zit
omdat we naar ons eigen gevoel gefaald hebben in iets waarin
we niet falen mochten. Maar altijd is het zo dat het „geheim"
is, dat niemand het weten mag. Het is een last die we alleen
willen torsen, naar ons besef alleen móéten torsen. En waar
onder we soms bijna bezwijken.
David beschrijjt het zo in psalm 32: „Want zolang ik zweeg
kwijnde mijn gebeente weg onder mijn gejammer den gansen
dag; want dag en nacht drukte Uw hand zwaar op mij, mijn
merg verdroogde als in zomerse hitte." Hier is precies de kern
geraaktdie last van ons geweten is de last van Gods druk
kende hand. En David beseft heel duidelijk: zolang hij tegen
over God blijft zwijgen, zolang zal hij onder die last van zijn
geweten gebukt gaan.
Daarom volgt er onmiddellijk op in deze psalm: „Mijn zonde
maakte ik U bekend en mijn ongerechtigheid verheelde ik
niet; ik zeide: ik zal den Here mijn overtredingen belijden, en
Gij vergaaft de schuld mijner zonde
ker
Op 8 en 9 december
werkgroep Nederland van de Praagse
christelijke vredesconferentie een regio
nale conferentie worden gehouden op
„kerk en wereld", die voor belang
stellenden openstaat
Het werkcomité van de Praagse
christelijke vredesconferentie heeft var
11-17 september j.l. te Moskou verga
derd. Hier werd grote aandacht gege
ven aan de behoefte aan theologische
fundering van de vredesarbeid.
Concilie na een uur verdaagd
De eerste werkzitting van het
concilie van rooms-katholieke bis
schoppen heeft slechts een uur
geduurd en werd beëindigd eer
het werk begonnen was. Het lag
in de bedoeling dat de bisschop
pen zouden beginnen met de ver
kiezing van de leden van de tien
commissies, waarvan de voorzit
ters al door de paus zijn aange
wezen. Het opmerkelijke is dat de
voorzitters van alle commissies
behoren tot de behoudzuchtige cu
rie. Een aantal bisschoppen wil
den tegenkandidaten stellen en
Het is niet voor niets dat de alge
mene zendingsopleiding (AZO) in
Baarn in binnen- en buitenland be
langstelling geniet. De zendingsweten
schap is een jonge wetenschap. Aller
wegen werden de zendingscolleges
nog maar weinig bezocht. De laatste
jaren komt er met name in Neder
land wat verandering ten goede, in
het bijzonder springt daarbij genoem
de AXO-cursus in het oog. De vorige
opleidingen werden door ongeveer 25
deelnemers gevolgd. Dit jaar hebben
zich 40 studenten laten inschrijven,
(Advertentie)
Met ingang van heden. 15 oktober,
kunnen automobilisten, die in het bezit
zijn van een rijbewijs, maar zich des
ondanks niet zeker voelen in het ver
keer (of uit verantwoordelijkheidsbesef
hun rijkwaliteiten en hun rijkennis nog
willen laten controleren) bij onge-
150 zg. Vamorrijschoolhouders te
recht. Zoals bekend mag worden v?ron-
dersteld er is in de afgelopen jaren
nogal wat ruzie over geweest zijn de
laatsten aangesloten bij de Commiss.e
van Overleg Autorijscholen, waarin de
ABAN. de BBN, de BOVAG en de FNOP
samenwerken.
De cursus, die in het voorjaar werd
aangekondigd, omvat twee praktijkles
sen van resp. lli en 1 uur, tijdens wel
ke een rijtest wordt afgenomen. Dan
zijn er nog twee theorielessen, elk van
twee uur, die aan verkeersvoorschriften
en autotechniek worden besteed.
Na afloop ontvangen de cursisten een
beoordelingslijst, waarop hun rijvaar
digheid en hun rijkennis zeer gedetail
leerd geanalyseerd zijn. Door middel
van 63 beoordelingspunten maakt de
structeur in feite een röntgenfoto var
rijkwaliteiten van de bestuurder.
Hoe hoog deze cursus hier en daar
wordt aangeslagen, blijkt wel uit het
feit, dat een in Utrecht gevestigde ver
zekeringsmaatschappij besloten heeft
dat. met inachtneming van een terzake
gestelde regeling, bij haar verzekerde
bestuurders van personenauto's op haar
kosten de 2% uur durende rijtest kun
nen afleggen.
terwijl het aantal cursisten samen
met de buitenlanders en enkele leer
lingen van de Nijenburg tot op heden
tot 48 is gestegen.
Zaterdag is de cursus in het Zendings
seminarium van de Geref. kerken te
Baarn officieel geopend door de presi
dent curator prof. dr. J. H. Bavinck
en met een referaal van de rector prof.
dr. H. Bergema, getiteld: „Theocentri-
sche Missiologie", dat wij reeds zater
dag publiceerden.
Dit jaar is de cursus opgezet in nauw
contact met het Zeisters zendingssemi
narium en dat te Oegstgeest. De cursus
duurt twee jaar. Volgend jaar zullen de
meeste lessen ook gezamenlijk wo
gegeven. Dit jaar heeft men enkele
tactweekends gepland waar men de
sisten van de zusterorganisatie
kunnen ontmoeten.
In het moderne kantoorgebouw
het zendingscentrum vond de opening
van de cursus plaats. Prof. Bavinck
sprak over de liturgie, de bijzondere
eredienst, welke we in de zending ver
vullen mogen. Het zendingsseminarium
vindt zijn wortels in de oorlogstijd,
met name de zending op velerlei
wijzen aan banden gelegd was. li
afgelopen 20 jaren heeft het semin.
um een wijde vlucht genomen. Er
22 docenten en zes gast-docenten. Al'
lei gebieden zijn nu in het werk bet-ok-
ken, waar men vroeger alleen het oog
op Indonesië gericht had. Volgens prof
Bavinck is er alle rede tot dankbaar
heid voor de ontwikkeling van de laatste
jaren.
Protestants verzet
tegen vakantiedag
Een extra vakantjedag is in de staat
Nordrhein-Westfalen bijna de oorzaak
geworden van een politiek conflict. De
minister van onderwijs van deze staat
heeft namelijk de scholen plotseling in de
gelegenheid gesteld om vrij te geven ge
durende de televisie-uitzending van ver
leden donderdag ter gelegenheid van de
opening van het rooms-katholieke con
cilie.
Protestantse ouders, onderwijzers er
leraren waren over deze gang van za
ken bijzonder gebelgd. Leden van hei
moderamen var. de Evangelische Kerk
werden door honderden mensen opgebeld
met het verzoek een klacht in te diener
bij het ministerie van onderwijs. Inmid
dels heeft de voorzitter van het mode
ramen. dr. Beckmann. kirchenrat Döh-
nng, die de officiële contactman is
sen dit ministerie en het moderamen,
verzocht, het ongenoegen van de pro
testanten kenbaar te maken.
om dit mogelijk te maken is de
bijeenkomst uitgesteld tot de zit
ting van morgen.
is de eerste schermutseling tussen
zogenaamde progressieve rooms-
katholieke leiders en de behoudzucht!-
gen. Het was kardinaal Lienart. bisschop
van Rijssel die opstond en om meer tijd
vroeg voor de bespreking over de kan
didaten die door een voorbereidend»
commissie waren gesteld. De taak van
de te benoemen commissies is de onder
werpen te bestuderen die waard zijn op
de agenda van het concilie te plaatsen.
Lienart stelde voor dat de commissie»
aar geografische evenredigheid gekozen
zullen worden. Dit zou het mogelijk ma
ken dat Europa, dat vertegenwoordigd
is door 1000 bisschoppen, een langere
lijst van kandidaten kan opstellen dan
andere gebieden. Het aantal kandidaten
uit elk gebied zal nauw verband houden
met het evenredige aantal bisschoppen
uit dat bepaalde gebied op het concilie
aanwezig. Het ziet er naar uit dat de
bisschoppen uit de Verenigde Staten,
die oorspronkelijk tamelijk afwijzend
stonden, een groter oog beginnen te
krijgen voor de merites van het Franse
plan.
Kardinaal Lienart, de 72-jarige Franse
prelaat was in het verleden actief ver
bonden me-t de inmiddels ontbonden orde
der priester-arbeiders. Hij kreeg de steun
van vier Europese kardinalen, namelijk
Alfrink uit Utrecht. Frings uit Keulen,
Doepfner uit München en Koenig uit
Wenen.
Het is nog niet zeker of de Westeuro-
pese bisschoppen morgen klaar zullen
zijn met de uitwerking van hun plan en
het stellen van tegenkandidaten. In dat
geval zullen zij opnieuw om opschorting
verzoeken. De groep die dit plan heeft
opgesteld is voorstander van decentrali
satie van het gezag in de Rooms Katho
lieke Kerk; zij wil de inschakeling
meer leken, een een grotere mate
openheid ten opzichte van de pre'
Ag
Ned.
8.15 ut
hel rek
met Ei
Rape
Foye
lezing
co, lar
I
Scho
Toneel
Café
wetson
Stad:
ter Zü
Zuid
hout o'
sche f:
^De ta
n go<
Rape
boutiqi
Loge
vriend'
Rijkj
Prof.
.Sprok
D
Rijki
L. M.
bewon*
Van
-x-pso
0nderwijsbenoemin«. n
Dr. H. den Hartog: benoemd aan de
Universiteit van Amsterdam, tot ge-
woon hoogleraar in de biofysica. Het
betreft een voor deze universiteit nieu
we leerstoel, waarvan het vakgebied
»s gelegen tussen natuurkunde en bio
logie.
Dr. G. K. Francescato: benoemd aan
de Universiteit van Amsterdam, tot
gewoon hoogleraar in de Italiaanse
taal en letterkunde.
Prof. dr. N. H. Kuiper: benoemd aan
de Universiteit van Amsterdam tot
gewoon hoogleraar in de meetkunde
en algebra. Hij zal zijn ambt aan
vaarden met het uitspreken van een
rede getiteld „Efficiency en abstrac
tie in de Wiskunde" op 15 oktober.
Beroe pingswerk
Baas te Leersum.
pl.: C. Mak te Maassluis; naar Alphén
d. Rijn: G. A. Westerveld te Dussen
(N.B.); naar Helpman (Gr.) 2de pred.pl.:
H. Alting te Uithuizermeeden, die be
dankte voor Steenwijk 2de pred.pl.
Bedankt voor Aalten vac. R. SierUe-
ma): H. B Weyland te De Lier.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Bedankt voor Hilversum-Oost: J. M.
Visser te Dokkum.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen te Middelharnis: W. C. J.
Boschaart te Slikkerveer; te Zaandam:
P. Blok te Dirksland; te Amsterdam-
Noord: G. A. Zijderveld te Capelle a. d.
IJssel.
berië.
P-red
Molen'
Scho
te met
S-.ad
Philha
Rijki
Christi
Beel
S.O.S.
Der
uur:
Dili|
Pulc
toe zijn. Wij hebben ech
ter zolang we maar kunnen de ganse
hervormde kerk op te roepen om on
der elkaar geen valse eenheid te zoeken,
geen eenheid gebaseerd op vage formu-
maar een eenheid gefundeerd in
aarheid Gods. zoals deze ook ver
tolkt is in de drie formulieren van enig
heid".
Schriftgebruik
Een zeer .nstructief betoog hield ds.
J. C. Schuurman te Schoonhoven, over
verantwoord schriftgebruik. De heilige
schrift wordt dikwijls op een verkeer
de manier gebruikt, ook in de kringen
der hervormd-gereformeerden. Men
geeft de tekst dan wel zuiv<
maar uit onkunde inzake het karakter
van de Schrift worden sommige teksten
dan op een onverantwoorde
Ds. Schuurman bestreed
i trap verbonden. Het al drie jaar geleden dat
leisteen verdwijnt daardoor totaal. Na
bloem, 8 dl. melk met heet water,
dan niet verplicht de keukendeur af
sluiten? gr. gist, 100 gr. gesmolten boter of mee. U kunt de vorming van ketel-
Antwoord: Het betreft hier kennelijk margarine. IVz gr. zout, 2 eieren, 1 steen voortaan voorkomen door elk
m geval van samenwoning en dan zal zakje vanille suiker nodig,
el in de vergunning of in het huur- «»--• -•-«
contract of mondeling geregeld zijn
hoe de toegang tot het dak moet ge- Voeg er dan gist bij, die met wat tel
schieden. Is dit niet het geval, dan lauwe melk is aangeroerd.
beetje water direct na het koken uit
glad beslag van bloem de ketel te gooien. Als er dan nog ke-
2 liter lauwe melk. telsteen mocht voorkomen, dan de ke-
Engen
Renke
poppe:
dat
heel heet maken, wat koud lijk, dan kunt u hen terwille zijn maar
eist de redelijkheid.
gelen worden getroffen om in geval het beslag
van noodzaak het dak bereikbaar te Zet het deeg op
maken. U kunt dan de sleutel in het anderhalf
water erin doen en vlug uitgieten. De
maatre- «molten boter of margarine. Verdun ketelsteen komt dan
de melk.
Vraag: De houten vloer van mijn
warmlauwe plaats gang is stuk en geheel verteerd. Nu terkant
rijzen. Laat in elke zegt de huisbaas, dat alles wat bin-
i vertrouwd persoon, holte van de poffertjespan wat boter nenshuis stuk
Is de verhouding goed, dan is dit de smelten, doe
Duurman, want een goede buur is be- slag in en
ter dan een verre vriend. U kunt de brum. Wip
bak
lige Geest Dat geldt alleen
oorspronkelijke tekst van de bijbel; dat
is de statenvertaling niet en daarom
heeft •-
tenschap biedt.
Ds. Schuurman noemde een aantal
voorbeelden van onverantwoord schrift
gebruik. waaruit soms allerlei verkeerde
opvattingen voortkomen.
oDe vergadering, die o.a. werd bijge-
Hervormde ke°rk Zij wijzen de weg der i woond en toegesproken door ds. M.
afscheiding af. Zij hopen dat alle gere-1Groenenberg van Utrecht namens de
formeerde belijders nog eens zullen sa-; generale synode, luisterde ook naar een
menkomen in de Hervormde kerk. die forum. gele.d door de voorzitter ds.
toch van oorsprong de oude gerefor-1 Vroegindewey.
Over die eenheid had ook ds. Vroeg
indewey het een en ander opgemerkt
Maar dan met het accent op de gere
formeerde belijders Eenheid is het to
verwoord van deze tijd, waarbij echter
de waarheiu op de achtergrond dreigt
te raken
„De eenheid gaat ons zeer ter harte"
zei ds. Vroegindewey. Daarom blijven
de hervormd-gereformeerde ook in de
sleutel ook aan de eigenaar geven.
Vraag: Gaarne zou ik gezinsver
zorgster willen worden, maar bij wie
moet ik aankloppen? Hoe oud moet je
zijn?
Antwoord: In elke grote plaats is het
gemakkelijk inlichtingen in te winnen
bij de gezinsverzorging van uw kerk
U kunt b.v. de Gereformeerde of de heeft gestaan en waarin gekookt
Hervormde gezinszorg opbellen. Dan weer bruikbaar maken? Azijn met wa-
krijgt u alle inlichtingen. Reeds vroe- ter koken heeft niet geholpen,
ger vestigden wij de aandacht op dit Antwoord: U kunt eens proberen de
mooie werk tamp even te schuren met Brusselse
Vraag: Onlangs heb ik een poging aarde en azijn. Vlekken op koper ver-
gedaan poffertjes te bakken. Ik kon dwijnen vaak door afnemen
klein schepje be
de poffertjes vlug 0
als de ene kant bruin verteerd is buiten de schuld
contract eisen, waarbij zij
Ie schade instaan.
Vraag: Ons huis grenst met de ach-
de grond van mijn buur-
nu reparaties verricht
door mij zelf gere- moeten worden, is er dan zoiets al»
recht om over de grond van mijn buur
de
bordje en dien
/e, dik' bestrooid met poedersuiker en
*en stuk boter in het midden, heet op.
Vraag: Hoe kan ik een lamp, waar
van het koper erg lelijk is geworden,
opknappen? Hoe kf
niumpan, waarin
Leg de poffertjes huurder, dan komt herstel ten laste mocht zijn voor reparaties, dan moet
de eigenaar, tenzij in het huur
contract het tegendeel bedongen is.
Vraag: Mijn woning staal
olok van woningen, die elk
kapel hebben. Ik zit ertussen zonder
dakkapel. Mogen de buren nu hun te-
tljdlang water levisie-antenne plaatsen op de gevel
-jg !- mjjn hujg?
Antwoord: Dit mag niet zo maar
Waarschuw dus, als het een huurhuis
is, de eigenaar, die beslissen moet
waar de antenne komt en zonder wiens
toestemming de antenne niet op uw
dak mag komen. Is het huis uw eigen-
echter nergens een recept vinden. Toen terpentine. Ook kunt u oud koper goed dom, dan kunt u de buren
de buurman dulden dat
grond gelopen wordt en dat daarop
staat in een steigers worden geplaatst. Maar u
dak- -rioet dan de schade betalen.
Vraag: Als een weduwe met drie
Hinderen hertrouwt met een weduw
naar met kinderen en de weduwnaar
jverlijdt, waarna diens erfenis wordt
afgerekend, hebben dan de kinderen
/an bovengenoemde weduwnaar rech
ten op de nalatenschap van de wedu-
Antwoord: De kinderen van de we
duwnaar hebben generlei recht op de
nalatenschap van de weduwe, tenzij