ZW$W
zwaar?
Uw probleem is het onze
Een kanttekening
Eenheid der christenen
moet groeien
fHATADQi)
Een woord voor vandaag
Invloed van massa-media
op jeugdcriminaliteit?
Dienst van de kerk aan
de industrie-arbeider
Kam\M Jus d'Orange
Onzekerheid over toekomst
zendingswerk Nieuw-Guinea
VRIJDAG 12 OKTOBER 1962
HOE WORDT KNOOP DOORGEHAKT?
"yóór 1 november zal de Sociaal Economische Raad dat heeft de regering
althans gevraagd advies uitbrengen over de begrenzing van de stijging
der loonkosten in 1963.
De regering is namelijk niet gerust over dc gevolgen van een steeds verder
stijgen van de loonkosten. Duidelijk komt dit tot uiting in de miljoenennota:
de loonsverhogingen hebben geleid tot een stijging van d$ arbeidskosten, die
belangrijk groter is dan in de meeste landen waarmee ons land moet con
curreren. Onze concurrentiepositie is hierdoor verzwakt.
Kort geleden heeft het Centraal Planbureau berekend, dat de loonsom per
werknemer dit jaar waarschijnlijk met 7'i% zal stijgen en dat dit tot een
verhoging van de arbeidskosten met 5} "1 leiden. Dat de arbeidskosten
niet even sterk oplopen als de lonen, danken wij nog aan een lichte verbete
ring van de arbeidsproduktiviteit.
Maar de loonstijging gaat ook in 1963 door. Zij wordt door het Centraal Plan
bureau op 6'/2 geschat. Vermoedelijk is er bij de taxatie van dit lagere
percentage reeds op gerekend, dat bij het overleg tussen regering en bedrijfs
leven overeenstemming zal worden bereikt.
Hogere lonen betekenen voor de bedrijven hogere kosten. Uiteraard is de
eerste gedachte van elke ondernemer om die hogere kosten op enigerlei wijze
op te vangen: door prijsverhoging of door verlaging van andere kosten.
Prijsverhoging zal niet zó gemakkelijk gaan. Over het algemeen is zij alleen
toegestaan als externe factoren (b.v. stijging van de grondstoffenprijzen) aan
het werk zijn geweest. Zou de regering iedere ondernemer vrij laten, dan
zouden er ongetwijfeld tal van prijsverhogingen optreden, waardoor de kos
ten van levensonderhoud lelijk zouden oplopen. En dat is het laatste dat de
regering wenst. Daarom zijn de mogelijkheden voor een prijsverhoging door
de ondernemers niet bijster groot. Aangenomen althans dat de regering haar
huidige beleid zal handhaven.
Een daling van de kosten is echter ook geen eenvoudige zaak. De grond
stoffenprijzen hebben hier en daar wel een neiging tot zakken gehad, maar
veel zoden heeft dit niet aan de dijk gezet. Recente cijfers van de groot-
handelsprijzen illustreren dit heel helder.
Meer heil is te verwachten van een grotere produktie, waardoor de kosten
per eenheid produkt kunnen dalen. Voor een grotere produktie zijn echter
öf meer mensen öf meer en betere machines öf een combinatie van die twee
nodig.
Maar mensen zijn er nog steeds niet. De jongste cijfers van de werkloosheid
tonen aan, dat er op 30 september slechts 21.500 mannen werkloos
waarvan dan nog 12.000 mannen lichamelijk of geestelijk minder geschikt
waren.
De oplossing zal dan ook eerder van grotere investeringen moeten komen.
Investeringen vergen echter geld, veel geld en de ondernemers zullen zich
dan ook zeker afvragen, of deze uitgaven met het oog op de toekomst ver
antwoord zijn. Ook al weten zij dus, dat hierdoor een kostendaling per een
heid produkt bereikt kan worden, dan zullen zij toch ook overwegen, of de
conjunctuur zó gunstig zal blijven, dat op zijn minst de bestaande afzet ge
waarborgd blijft. Door de investeringen mikt men echter op een grotere pro-
duktiecapacitcit en dus op een grotere afzet.
Een heel andere kwestie is nog, of er genoeg geld voor de investeringen is,
en zo niet, of dit kan worden aangetrokken. En hiermede raken wij dan
teer punt aan.
De kosten van de ondernemingen lopen voortdurend op. En daar zij deze
niet door prijsstijgingen kunnen opvangen, dalen de winstmarges. Alleen
zij die hun omzet weten op te voeren kunnen hun winst handhaven,
de ervaring leert (tal van jaarverslagen en jaarvergaderingen bewijzen dit),
dat menig bedrijf hier geen kans toe ziet. De winst zakte hierdoor en mede
daardoor vaak het dividend.
Stijgen de kosten zonder dat de inkomsten oplopen, dan blijft er ook minder
over om te reserveren, terwijl eveneens het bedrag aan kasgeld kleiner zal
worden. En als de aandeelhouders minder dividend krijgen, is de lust om nieuw
kapitaal beschikbaar te stellen ook niet bijster groot.
En hier hebben wij dan de vicieuze cirkel: lagere winsten en lagere divi
denden, ontstaan door het oplopen van de kosten, bemoeilijken het finan
cieren van de investeringen, welke broodnodig zijn voor het opvangen vai
de stijgende kosten en voor het opvoeren van de produktiviteit.
Hoe staat het tot nu toe met de investeringen? De cijfers die deze weel
door het Centraal Bureau voor de Statistiek bekend werden gemaakt, geven
een antwoord op deze vr&ag, waarbij wij dan in het bijzonder het oog richten
op dc investeringen in machines en overige uitrustingsstukken. Dus op de
vesteringen in de diepte van het bedrijfsleven.
In het eerste halfjaar van 1961 lagen deze investeringen ten bedrage
1.650 miljoen 18 pet. hoger dan in het eerste halfjaar van 1960. In het
eerste halfjaar van 1962 waren zij opgeklommen tot 1.851 miljoen, hetgeen een
stijging van 12 pet. is t.o.v. hetzelfde halfjaar van 1961. Het stijgingspercen
tage is dus duidelijk gedaald. En dan zijn deze cijfers nog gunstig, want het
'totale bedrag aan investeringen in ons land (machines, gebouwen, woningen,
weg- en waterbouwkundige werken, vervoerswezen) steeg in het eerste
halfjaar van 1961 niet meer dan 9 pet. en in het eerste halfjaar van 1962
slechts ZYi pet.
Lonen, prijzen, kosten, winsten, investeringen, zij beïnvloeden elkaar. Daar
om wordt met spanning op het advies van de S.E.R. gewacht. Zal het aan
geven hoe de Gordiaanse knoop moet worden doorgehakt? Waarbij dan nog
moet worden afgewacht, of de regering als een moderne Alexander ook
derdaad de knoop op de aangegeven wijze zal doorhakken.
Paus bij opening concilie
In een toespraak ter opening van
het concilie heeft paus Johannes
vanmorgen gezegd dat de Rooms-
Katholieke Kerk het haar plicht
acht „actief te werken" aan de
christelijke eenheid. „De grootste
zorg van het algemeen concilie is
deze: Dat het heilig erfdeel van de
christelijke leer worde behoed en
doeltreffender worde onderwezen."
De paus zei dat de 1 kerk de voor
keur epeft aan het gebruik van „het ge
neesmiddel barmhartigheid" boven een
strenge houding tegenover fouten. „Zij
treedt de noden van vandaag liever
tegemoet met het demonstreren va
waarde van haar leer dan met ve
deling."
Zowel de eenheid der christenen als de
eenheid van het mensdom moeten groei-
volgens het plan Gods. Die wil dat
mensen worden gered. Een volko-
n eenheid kan „niet zonder de hulp
de gehele geopenbaarde waarheid.
?e de ware vrede en het eeuwige
eenmaal verbonden zijn, worden
bereikt."
„Het is jammer dat het gehele chris-
lijke gezin deze zichtbare eenheid ir
de waarheid nog niet ten volle heeft be-
Advertentie)
NEEM DAN
lichter dan zwaar,
pittiger dan halfzwaar.
reikt. De Rooms Katholieke Kerk acht
het daarom haar plicht actief hieraan
te werken, opdat het grote geheim van j
deze eenheid, die Jezus Christus met vu
rig gebed op de vooravond van Zijn of
fer ^»an de Vader afsmeekte, worde ver-
paus zei dat de eenheid die Chris-
voor Zijn kerk wilde met een drie
voudig licht schijnt.
De eerste straal is de eenheid van de
ro^.us n.a„iu..eKen onderling, „die al
tijd t voorbeeldig en standvastig moet
De tweede straal is de eenheid in
gebed en vurig verlangen, waarmee die
christenen, die van deze apostolische
stoel zijn gescheiden, streven naar ver
eniging met ons.
Ten derde is er ,.de eenheid in achting
en respect voor de Rooms Katholieke
Kerk. waarmee degenen die niet-chris-
telijke geloofsovertuigingen aanhangen
zijn bezield", aldus de paus.
„Het is een bron van ernstige zorg.
te zien dat het grootste deel van
menselijke ras hoewel alle me:
die geboren worden door het bloed
Christus verlost zijn nog geen deel
heeft aan de bronnen van goddelijke
genade die in de Katholieke Kerk be-
Diepe bezorgdheid
,,Bij dc dagelijkse uitoefening van
ons neraerlijke ambt moeten wij soms
tot onze grote spijt luisteren naar de
stem van personen die hoewel brandend
van ijver, met niet al te veel gevoel
voor onderscheid begaafd zijn. In deze
moderne tijd kunnen zij niets anders
zien dan draaierijen en vernietiging zij
zeggen dat ons tijdperk, vergeleken met
voorbije tijden, steeds slechter wordt, en
zij gedragen zich alsof zij niets uit de
geschiedenis geleerd hebben, en alsof ten
tijde van de vorige concilies de christe
lijke gedachte en manier van lever, en
de godsdienstvrijheid volledig triomfeer
den. Wij voelen dat wij het niet eenr
kunnen zijn met deze sombere profeten,
die altijd rampen voorspellen, alsof het
einde der wereld nabij zou zijn".
De paus zei dat eerder gehouden al-
(Let op de échte!)
gemene concilies dikwijls werden gehou
den onder de moeilijkste omstandighe
den veroorzaakt door tussenkomst van
burgerlijke autoriteiten". Paus Johannes
drukte zijn „diepste bezorgdheid" uit
over het feit „dat zeer veel bisschop
pen die ons zo dierbaar zijn hier door
hun afwezigheid opvallen, omdat zij ge
vangen gezet zijn wegens hun „trouw
aan Christus, of door andere beperkin
gen worden gehinderd". De paus hield
deze toespraak in het Latijn.
Ondanks het feit dat de paus sprak
over de eenheid der christenen, kon zijn
rede de grote mate van ongerustheid, die
by vele protestanten leeft, niet wegne
men. Een van de opmerkelijkste zinnen
is wel: „Het concilie zal niet als wi
lyke taak hebben het discuteren ovei
of ander punt van de beginselleer der
kerk, maar een zich opnieuw hechten,
in alle sereniteit en rust, aan de gehele
leer der kerk zoals die uitstraalt uit de
akten van het concilie van Trcnte ei
eerste Vaticaanse." Dit zijn juist de
concilies die de kloof RomeReformatie
enorm hebben verbreed.
Waarnemers
De Russen hebben toch twee waarne
mers gezonden, tot grote verbazing van
vooral de andere Oosters-Orthodoxe Ker
ken. Het zijn de vertegenwoordiger van
de Russisch-Orthodoxe Kerk bij de We
reldraad van Kerken Borowoj en Kotja-
rof. Dit is het eerste formele contact tus
sen de Russische Kerk en de Kerk
Rome in negen eeuwen. Het Vaticaan
hoopt dat nu ook andere Oosters-Ortho
doxe Kerken alsnog zullen besluiten om
waarnemers te zenden. In Istanboel heeft
echter gisteren de synode van de Grieks-
Orthodoxe Kerk laten mededelen dat de
ze kerk geen waarnemers zal sturen. Een
woordvoerder daar verklaarde boven
dien dat bij rondvraag onder de Oosters-
Orthodoxe Kerken gebleken is dat eer
meerderheid tegen het zenden van waar-
God liefhebben boven al en de naaste als uzelve 1 het is de
korte samenvatting van de leefregel die God de mens gegeven
heeft. Liefde. God is liefde. De mens moet liefde zijn jegens
zijn naaste. Kijk om u heen in de samenleving en constateer,
dat er maar bitterbitter weinig van naar buiten treedt!
Want de mens zoals hij is kan niet liefhebben. Niet echt lief-
hebbendat is: zich helemaal wegcijferen ter wille van de
ander. Alle eigenbelang, het hele ik opzij zetten als het belang
van de ander dat vraagt. Misschien dat een enkele maal een
moeder dat zal doen vóór haar kind, een vader voor zijn zoon
maar waar vindt ge zelfs in het huwelijk, zelfs in de ver
houding tussen geliefden en verliefden deze alles-omvattende
liefde.' De mens kan het niet.
God kan het wel. Waarom, liefde-arme en toch daarnaar snak
kende mens gaat ge niet tot God? Waarom schudt ge Zijn
hand van t,lw schouder af en zegt neen? Bij God kunt ge ein
delijk tot rust komen, u koesteren in de zekerheid die liefde
geeft. Waarom gaat ge niet?
Minister Beerman bezocht congres
achtte het al een stap vooruit, wanneer
een deel dat zou doen.
Een ander belangrijk punt dat aan
de orde was gekomen, was dat der om
koping van supra-nationale ambtenaren,
ambtenaren dus die in internationaal
verband voor een Europese organisatie
werken. Men acht het noodzakelijk, dat
.een strafrechtelijke vervolging kan
justitie uit een Vijftiental Euro-| worden ingesteld tegen diegene, die de-
De invloed die de massa-me
dia, zoals televisie, radio, bios
coop en affiches, hebben op de
jeugdcriminaliteit is een onder
werp van bespreking geweest op
de bijeenkomst van ministers van
Rectoraatsoverdracht
Tlieol. Hogeschool
Apeldoorn
In aanwezigheid van hooglera
ren, curatoren en studenten heeft
dinsdag aan dc Theologische Hoge
school der Christelijke Gereformeer
de Kerken te Apeldoorn de recto
raatsoverdracht plaats gehad. Prof.
J. Hovius uit Apeldoorn droeg het
rectoraat over aan prof. W. Kremer,
eveneens uit Apeldoorn, nadat hij
een rede had gehouden over het on
derwerp „Enige opmerkingen over
het verband tusen onze belijdenis
kerkorde'
Promotie ds. E. de Vries
QO.-, nn7pr mpdpwpvlcprs) I Vries medewerkte aan de C.N.V.-rap-
(Van een onzer meaeweiKersj p0rten over de ploegenarbeid, de her-
_T xTvnJriemng van de structuur van de onder-
Hedenmiddag is aan de Vujeineming en het vraagstuk van de z
Universiteit gepromoveerd tot doe- dagsarbeid en de zondagsheiliging.
tor in de theologie ds. E. de Vries.
Geref. predikant te Amsterdam- n Het proefschrift
West op een proefschrift getiteldV WeveV te^raneke/ vaTde Vrs
„De dienst van de kerk aan de, en beslaat 208 pagina's druk.
Hii
op, dat de klachten
H Bavinck terwijl als, vries
ilde ze ook zeer
- i eru&ug nemen. n,s uci waar is dat dc
de kerkorde Aan de]Cjs C. v. d. Tas, (jerel. predikant zonder de wereld is en dus maar
de belijdenis door allerlei theolcgieën1 prof (jr
;?rSj. S.e~» paranymfen fungeerden de heren
minachting - -- --- r
lijdenis en kerkorde n.et mag lelden
tot formalisme cn wetticisme.
Prof. Hovius beëindigde zijn rectora
le rede met een overzicht van het wel
en wee der school in het afgelopen
jaar en deelde mede dat er thans 31
studenten zijn ingeschreven. ..Dit", al
dus prof. Hovius, „is veel te weinig om
het tekort aan predikanten in de
Christelijke Gereformeerde Keyken te
kunnen aanvullen". Verheugd toonde
hij zich over het feit dat de generale
synode begrip had getoond voor dc
noodzaak van de benoeming van eeD
vijfde hoogleraar.
De plechtigheid, die wegens verbou
wing van de school plaats had in een
nevengebouw van de Barnabaskerk,
werd geopend door de president-cura
tor ds. J. H. Velema uit Apeldoorn, die
onder meer zijn blijdschap
Vries, tandheelkundig student te I aeh00Crz1aSamheidC aan 'de Heer, die
Groningen. I klem op ons afkomt: een christelijke
PP daarna als onderwijzer. Na staats
examen A gedaan te hebbm studeerde
ds De Vries aan de Theol. Hogeschool
te kampen. 13 maart 1949 bevestigde
wijlen ds. H. Vos van H.I. Ambacht hem
te Dwingeloo in zijn eerste gemeente
geloofsvorm, denkwijze en werkmetho-
Elizabertus de Vries werd 6 oktober!de te zoeken, die in deze tijd, voor de-
1916 te IJsselmonde geboren. Hij be-! ze wereld en leefwijze past, opdat de
zocht de Geref. Kweekschool te Rotter- kerk haar roeping in de wereld weer
dam cn was werkzaam als onderwijzer kan vervullen. De auteur wil een poging
bij het Mulo, als vakleraar wiskunde doen de dienst van de kerk in deze tijd
.lede. te adstrueren en hii spitst dit toe ter-
wille van de concrelisering, op de dienst
van de kerk aan de industriearbeider.
Deze keuze deed de schrijver omdat
juist de klacht, dat de kerk haar greep
op de arbeiders verloren heeft, het
dr7 De Vries zich verbond spre- meest wordt gehoord. Een onderzoek
kende over Joh. 3:16. 9 sept. 1953 deed naar de zielszorg in de prot. kerken
dr. De Vries intrede te Delft en 18 jan. *en gebiedende eis en dat temeer v,
1937 bevestigde prof. dr. J. H. Bavinck uit een onderzoek is gebleken, dat de
hem in zijn tegenwoordige gemeente, vervreemding van dc kerk bij de ar-
waaraan dr De Vries zich verbond beiders zeer snel gaat. Daarnaast zijn
er onder meer zijn oiijdicnap over i sprejtende over Gal 6-14 "'t de wereld van de industrie de vra-
uitsprak dat de generale synode enke-h«n.iirii.rt van de ^cn aan de kerk vele omdat in de we-
le weken geleden heeft besioien over- t Dr De Vries isbestuur_a,reid van de industrie-arbeider de proble-
eenkomstig haar status, cc school >n Richting voor Geref maa P«0ds- nr'tn van de geïndustrialiseerde moder-
het vervolg Theologische Hogeschool in I «erk te ^sttOTam en leraar goas ne samenleving hot scherpst worden ge-
plaats van Theologische School te noe-1 ^.'enst e" maa~cfzaPP^ T voela. In zijn dissertatie stelt de schrij
den Kweekschool te s^ravenhage. In 19a8 m het eerste hoofdstuk een onder
deed hij zijn doctoraal «amen. Van^dezoek in naar de functie van dfi kerk VOQr
Rome bijeen zijn geweest. j
De Nederlandse minister van
justitie, mr. .4. C. W. Beerman,
die gisteravond uit Rome is terug
gekeerd, vertelde op Schiphol dat
men bezig is aan een uitgebreid on
derzoek, teneinde er een inzicht
van te krijgen of de massa-media
een kwade, de jeugdcriminaliteit
bevorderende, invloed op de jeugd
kunnen uitoefenen, maar ook of en
op welke wijze men de massa-media
kan inschakelen bij de bestrijding
der jeugdcriminaliteit.
„We zijn er ons echter van bewust,
dat het bij dit onderwerp -moeilijk is
concrete gegevens te verkrijgen", zei
de minister. „Naar de aangesloten lan
den zijn thans vragenlijsten verzonden".
In Rome waren de ministers van
justitie bijeen van de landen, die aan
gesloten zijn bij de Raad van Europa.
Twee ministers, nl. die van Frankrijk
en Griekenland, ontbraken op het ap
pel. Engeland was vertegenwoordigd
door een parlementair secretaris.
Er werden twee ontwerp-conventies
aangenomen, nl. een voor een ui
sele Europese wet op arbitrage
privaatrechtelijke geschillen en ce
het mogelijk moet maken het toezicht
van een in het buitenland voorwaarde
lijk veroordeelde te laten uitoefenen ir
zijn eigen land.
„Tot nu toe kan dat niet", verklaar
de minister Beerman. „En het resul
taat is dus. dat de rechters weinig
dere keus hebben d?n een buitenlander
aar onvoorwaardelijk te straffen.
Uiteraard dienen deze ontwerp-
;nties nu door de afzonderlijke rege
ringen in Europa te worden beoordeeld
en aangenomen,hetzij verworpen. Mi-1
nister Beerman zette uiteen, dat wel
licht niet alle aangesloten landen de
ontwerpen zullen aannemen, doch hij
Advertentie
gezond voor het gehele gezin!
Zendingsarbeiders willen blijven
poging tot omkoping moet
strafbaar worden
„Op het ogenblik is het zo dat men
lieden, die pogen supra-nationale amb
tenaren om te kopen, of daarin zelfs
geslaagd zijn, niets kan doen", verdui
delijkte de minister. „Alteen omkoping
van nationale ambtenaren of een poging
daartoe is strafbaar".
Bisschop A. Fjellbu,
verzetsprediker uit
Noorwegen, overleden
._.j dr. De Vri
Allen, die in de kring van de Christ. 1S aan „Evangelie en maatschappij" hel
Geref. Kerken in het maatschappelijk kaderblad van het C N V zagen ook
werk en in de arbeid van de kinderver- enkele geschriften
zoen ua naar ae luncwe v
£j£ilS hei de huidige samenleving i
zullen zich landelijk
organiseren. De chr. geref. stichting
voor maatschappelijk werk te 's-Graven-
hage houdt daartoe 1 november een.
landelijke bijeenkomst in de chr. geref.
kerk te Hilversum. Ds. T. Brienen. chr.
geref. predikant te Apeldoorn-zuid. zal
refereren over: ..Plaats en taak der Christ.
Geref. Kerken in het kerkelijk maat
schappelijk werk".
Beroepingstverk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Akker- cn Murmerwou-
de: M. Jorritsma. te Vriescheloo.
Bedankt voor Soeburg (vac. Tj. M
Haitjema): W. Koole. te Wissekerkc.
GEREF. KERKEN (VRIJGEMAAKT)
Beroepen te Doesburg-Doetinchem: J
Straling, te Alkmaar-Broek op Langen-
dijk.
licht. Daarvai
het algemeen.
In het tweede hoofdstuk doet hij een
ooging de problemen in de wereld van
ij De bijbelse boodschap voor de mdustriearbeidcr te analyseren en de
het sociale leven en een catechisatie- vragen te formuleren die van hieruit
methode; De veg van het koninkrijk, aan de kerk worden gesteld om dan in
artikelen verschenen van lijnhel derde hoofdstuk een poging te doen
hand over het sociale vraagstuk in ver- de dienst van de kerk aan de industrie-
schillende tijdschriften, terwijl dr. De arbeider in verband met het in di
r.ge hoofdstukken gevondene nader te
concretiseren. Aan het slot van zijn
Doek waarschuwt de schrijver tegen het
gevaar van het verkcrkelijken van de
dienst en wijst hij op de begrensde taak
de kerk als instituut. Niet minder
dan 433 aantekeningen verrijken deze
s'udie die met een uitvoerige litc-ra
tuurliist wordt gecompleteerd.
Aan zijn dissertatie voegde de schrij
ver 19 stellingen toe. Wij vermelden de
laatste: ..De medezeggenschap van de
arbeiders in de onderneming is nood
zakelijk om hun de gelijkheid en de ge
legenheid te geven, zowel hun per
soonlijke als gemeenschappelijke ver
antwoordelijkheid te beleven".
De oopositie werd geopend door drs.
IJ. de Koning.
CHRIST. GEREF. KERKEN
GEREF. GEMEENTEN
Tweetal ie Amsterdam-C.: L. Vogelaar,
kand. te Zoetermeer en P. Blok. te Dirks-
land. van wie de eerste beroepen werd.
Beroepen te Borssele. A. F. Honkoop,
te Goes.
Aangenomen: naar Zoetermeer: L. Vo
gelaar. kand. te Zoetermeer. die bedank
te voor Nieuw-Bcijerland, Rhenen en St.
Annaland.
Afgelopen zondag is in de leeftijd van
72 jaar overleden de bisschop der Lu
therse kerk in Noorwegen. Arne Fjellbu.
Bisschop Fjellbu kreeg vooral be
kendheid om zijn felle aanvallen tegen
de Nationaal socialisten die Noorwegen
indertijd bezetten. Als gevolg waarvan
op 1 februari 1942 de dom werd geslo
ten en Fjellbu naar Noord-Noorwegen
werd verbannen. Vandaar vluchtte hijIschap uitstaken
"344 naar Zweden.
(Van een onzer verslaggevers)
Nadat men vele jaren in de herfst
gewoon was te Utrecht een Vrou-
wenzendingsdag te organiseren, is
donderdag inplaats daarvan voor
het eerst een algemene zendings
dag gehouden. Wederom kwam
men te Utrecht bijeen. En hoewel
er ditmaal opvallend meer mannen
zaten dan de enkelingen van het
mannelijk geslacht, die vroeger de
vrouwenzendingsdag bijwoonden,
waren de dames toch verre in de
meerderheid.
De zendingsdag was trouwens
georganiseerd door de commissie
Vrouwenwerk van de hervormde
Raad voor de Zending. De leiding
berustte bij mevrouw A. M. C.
Gramberg-Van der Hoeven, voor
zitster van de comlnissie.
Zij deed o.a. voorlezing van ingeko
men brieven en telegrammen, meest
van zendingsvrouwen. Er waren ook
twee groeten uit Nieuw-Guinea met de
betuiging dat het werk daar doorgaat.
Ds. A. Oskamp te Heemstede voerde
het woord namens de Raad voor dc
Zending. Leek het vroeger of de ar
beid op zichzelf wel voortgang had
maar dat er alleen voortdurend geld
zorgen waren, vandaag zijn de proble
men veelomvattender. De koers van
de zending is telkens in discussie.
Daarbij zijn de jonge kerken volledige
gesprekspartners geworden.
Dat de Raad zich de laatste tijd
speciaal bezig houdt met Nieuw-Gui
nea, waar tientallen werkers in de her
vormde zending arbeiden, ligt voor dc
hand. Het enige woord, dat hier mo
menteel past. is: onzekerheid.
Er heerst een gevoel van beklem-
ilng. Zal de jonge kerk zich in de is
lamitische staat vrij kunnen bewegen?
En hoe vangt de evangelisch christe
lijke kerk de Papoea's op, die teleur
gesteld zijn over het politieke spel dat
in Nederland inzake Nieuw-Guinea ge-
De werkers zijn vastbesloten om op
hun post te blijven. Maar als dat niet
kan? Dan weten zij dat alle afbrokke
ling alleen maar deel uitmaakt .van
mogelijkheden tot nieuwe opbouw.
Ds. Oskamp wees op de noodzaak
van contact tussen de kerk op Nieuw-
Guinea met de kerken in Indonesië,
die reeds haar handen in broeder
schap uitstaken naar de zusterkerk op
Nieuw-Guinea.
Intussen heeft de Raad voor de Zen
ding zich niet alleen met Nieuw-Gui
nea bezig te houden maar ook met
nieuwere terreinen. Dat er in Afrika
groei van het werk gerapporteerd
wordt, stemt tot grote dankbaarheid.
Momenteel is ds. P. J. Mackaay, se
cretaris van de Raad in Afrika om
euwe mogelijkheden af te tasten.
Indonesië
Hoewel het zendingswerk in Indone-
nagenoeg tot het verleden behoort,
gaan de gedachten nog vaak naar dat
land uit.
Daarom was de volle zaal van Tivoli
te Utrecht een en al oor, toen ds. A.
de Kuiper, tot voor kort als docent op
Oost-Java werkzaam zijn rede hield
over „de Indonesische christen in de
branding".
Een branding is het inderdaad want
de christenen op Java worden vaak
heen en weer geslingerd en zij moeten
vele aanvallen doorstaan. Als daar
de nationalistische ideologieën, de
bereikbaarheid van de Islam, de t
derheidspositie (op Oost-Ja va op hon-
derdvijftig inwoners één christen), de
rusteloze activiteit der secten, en niet
het minst, eigen traagheid en kleinge-
loof. De vraag rijst vaak: hoe zal het
evangelie Java ooit bereiken?
Men mist de steun, aan mankracht,
t Nederland. Toch zijn er volgens
ds. De Kuiper nog talloze mogelijkhe
den in Nederland om de kerken in In
donesië te helpen. In een voortdurende
voorbede zag hij de voornaamste
taak. En gelukkig ontwaart
donesië ook tekenen van het konink
rijk Gods. Aan de kerken in Nederland
de taak om hen te helpen, die in po
litiek opzicht vijanden zijn. maar die
in het geloof broeders willen blijven.
Zo wilde ds. De Kuiper aansluiten
bij het woord uit Jeremia, dat als the
ma voor de zendingsdag gold „God
waakt over zijn woord om dat te doen".
UNIECOLLECTE
zijl ƒ259,50. Hijken (Bellen 1
kange 291,11, 2f
ƒ617,80, Hazerswoude 1379,40, Naaldwijk
1887,25. Ouddorp f 620, Domburg 20.50,
Kamperland ƒ276,64, Nieuwerkerk 325, Yer-
seke 238, Venlo I 92,95. Totaal van 25 loka
le comité's f 17.054,14 (vorig jaar 12.132,89).
Dr. ir. P. Buringh: benoemd tot hoog
leraar in de tropische bodemkunde aan
de Landbouwhogeschool te Wagenin-
(Advertentie)
Vraag: Wij wonen in een huurhuis.
Na de vorige huurverhoging heeft de
nuuradviescommissie beslist, dat
huur niet verhoogd mocht worden
dat het huis in vervallen toestand
keert. Na die tijd heeft de eigenaar Die
niets aan het huis gedaan, maar hij dijk a
wil wél, dat wij huurverhoging beta- gende
len. Hij zegt, dat wij huurcompensa- Antt
tie ontvangen en deze moeten gebrui- gende,
ken om het huis op te knappen. Is dat
Antwoord: De huuradviescommissie
heeft haar beslissing niet veranderd.
Er is dus van huurverhoging
sprake. Nu is het wel waar. di
inkomen krijgt tengevolge
gens het doodschieten v
min, die op de kop van een schip ze
dat de Daarna kwam hit mannetje .boven i
riep: „Westerschouwen zal vérgaan
de plompe toren zal blijven
Vraag: Op de Veluwe is het a
meen gebruikelijk de asla van met
len gestookte kachels over de t
grond uit te strooien. De as zou als e
vulling van de bemesting erg goed v
i staat tegenwoordig teg«vi de de grond zijn. Nu
de huurcompensatie.
moest u wel hebben, omdat
vervallen huis woont!
Vraag: Hoeveel calorieën bevat een
sneetje roggebrood?
Antwoord: Honderd gram donker,
grof roggebrood bevat 191 calorieën,
100 gr. licht, fijn gemalen roggebrood de
Bestaat er een dergelijke le-
waar kan ik die vinden?
Antwoord: Inderdaad is er eer
verteld wordt hoe
op wrede wijze
doodgeschoten, of gevangen,
de zeemeerman zijn -bekende
uitsprak: „Westerschouwen. Wester- gebracht,
geen schouwen, het zal u rouwen, dat ge
t u gedood genomen hebt mijn vrouwe.
Westerschouwen zal vergaan, alleen de zaamheid
huis met een tuin. Op de tuin
grond zou een laag teelaarde aange-
le- bracht worden, maar dit is verzuimd.
:en Toen wij het huis betrokken bestond
werd de tuingrond grotendeels uit blauw
achtig zand. Wij hebben i
Brieven, die niet voorzien zijn
van naam en adres, kunnen niet
beantwoord worden. Geheimhou
ding verzekerd. Vragen, die niet
onderling met elkaar verband
houden, moeten in afzonderlijke
brieven worden gesteld.
rif-
die grond. Het gazon kunt u helpen
met fijn gezeefde stalmest of compost,
ge troost toren zal blijven staan". De legende
bussen dikke
wat turfmolm, maar door het spit
ten blijft het nogal zanderig. De groei
zaamheid is maar matig. In het mid
den hebben wij een grasveldje
dat daaromheen borders met wat heesters
planten, die in het voorjaar
hield stand. Ook
grijpelijk, dat de mensen i
minnen en -mannen geloofden, Het op- een
treden van zeehonden en dolfijnen met ting
hoge graad van intelligentii
icvelige kusten met slecht zicht werk- 0.G0 tot 8.3 pet. fosforzuur en 10 tot
liefst vóór de winter. Wanneer
gelmatig de vaste planten in de bor
der in het najaar met turfmolm afdekt
en deze in het voorjaar door de grond
mengt, geeft ook dat geleidelijk ver
betering. Een kleine aanvulling van
1' "-r- K'Ü&ÜS pTSÏWA!
I nnprt/ruD^i^n vrif v.n ciib-t, le in het late najaar zal uw
AÜhS? 'Sits "eSrfdluin le"goede komcn'
goede aanvulling voor de bemes- Vraag: Hoeveel geld mag ik op de
ofschoon houtas be- spaarbank hebben, voordat er belas-
-- üng moet Worden betaald?
ter is. Volgens een analyse bevat
194.
Vraag: Iemand, die haar hele le
ven voor de familie huishoudelijke ar
beid heeft verricht en nooit belasting
of promie heeft betaald, wordt 65 jaar.
Heeft zij recht op A.O.W., als zij nooit
inkomsten heeft gehad? Zij is onge-
Antwoord: Als het inkomen niet meer
dan 1.500 is geweest, dan is er geen
premie voor A.O.W. verschuldigd. Des
niettemin maakt zij aanspraak op uit- uitgever Langenhuizen, Amsterdam, mengd met turfmolm te mesten, daar te
dit bijgeloof in de hand.
I pet. kali. As is dus vooral i
Vraag: Waar kan ik het gedicht lihoudende meststof. Stikstof en humus
Boerke Naess vinden?
daar deze bij de ver- geld zelf
kering van A.O.W. als zij 65 jaar wordt. Een gedicht van ongeveer dezelfde
Antwoord: Een bedrag valt er zo
niet te noemen. Niet het spaar-
-jelf maar de daarop ontvangen
.Antwoord: Het gedicht Boerke Naess branding verdwenen zijn. De zanderige rente geldt voor de inkomstenbela*-
grond kunt u verbeteren door gerc- ting. Bent u in loondienst en zijn uw
geld niet stalmest en dan liefst ge- totale neveninkomsten, waarin de ren-
daar te van het spaargeld is begrepen,
langza- f 200 of minder, dan is er over het al-
de gemeen geen inkomstenbelasting ver-
de turfmolm niet verteert
Gui- merhand een donkere kleur
grond geeft thumust. Ook goed gezeef- schuldigdT
Age
40-
kas.
Leids
kual-Hei
spreekt'^
Pieters
festijn, g
Oegs
kerk. 8
voorlichl
pensonef
Wijk ^en
muziekf
olv. Be
flöte" v
Coward.
Houtri
Orkest
Erica M
Lido
sterdam
het mei;
Rex (5
rijders
begeerd*
I Studio
(je (14
fear (18.
apotheel
20406. A
burg te
volledig
Paul Vi
rnlng (1
Rijksi
foto en
toTS»2
1 tot 5.S
Jeugd
.theekM
vergadi
Niet m
uit de
ring er
de prij
Voor;
tal inz
overtro
welkorr
l'joe, d
geruim
Nada
had vo
aantal
door hi
strijd',
houden
hoe ik
'ngezoi
De h
voorzit
korte 1
druk c
gelmar
kweek
selbek;
A. Ho:
Ptn (d
lenpak
nimun:
Pakket
quette
tortim
berger
