f I Herv. Kerk roept op tot verantwoorde risico's t Een kanttekening 1"% s ariv Een woord voor vandaag Twee studenten wegens belediging Joden berispt fes A B A S I N Geen waarnemers voor de Orthodoxie naar Rome cf f3 ui co a rif1 i artf*4 RODENT Tussen schoolpoort en huisdeur Hoe verwerkt een puber zulke dingen? d" WOENSDAG 10 OKTOBER 1962 KINKEN IN ECONOMISCHE KABEL J^E SITUATIE in de hele Nederlandse industrie is niet zo bijzonder goed. Dat zei volgens een ANP-verslaggever de vorige week een directie lid van de Heemaf op een bijzondere algemene jaarvergadering. Deze uitlating lijkt in tegenspraak met de gematigd optimistische kijk, die de minister van financiën in zijn miljoenennota op onze economie heeft. Ook uit de bij de begroting gevoegde cijfers van het Centraal Planbureau kunnen wij alleen maar opmaken, dat de lijn van de hoogconjunctuur wordt doorge trokken, dat de expansie, zij het in vertraagd tempo, doorgaat Zo ziet het er ook inderdaad naar uit. De produktie stijgt, de arbeldsproduk- tiviteit neemt toe, de werkgelegenheid blijft groot er wordt volop gespaard, maar desondanks wordt ook de consumptie groter. Dit is het globale beeld van onze economie. Het inkomen van de consument groeit (al zal menigeen die groei sneller willen hebben) en hij kan zich dus telkens iets meer veroorloven. Het spreekt vanzelf, dat ook onze ondernemingen de invloed van de hoog. conjunctuur ondergaan. Vooral de ondernemingen die consumptieartikelen maken. Zij zien, als zij voldoende aan de weg timmeren en als haar prijzen aantrekkelijk worden gehouden, haar omzetten regelmatig oplopen. Deze conjunctuurmedaille heeft echter haar keerzijde: de lonen gaan omhoog en bijgevolg stijgen de arbeidskosten. Voor dit jaar berekent het Centraal Planbureau een stijging van de loonsom met IVi Een geluk is, dat de arbeidsproduktiviteit iets is opgelopen, waardoor de loonstijging voor de bedrijven neerkomt op een stijging van de arbeidskosten van 5H En dit is dan een gemiddelde voor alle Nederlandse bedrijven. Aangezien de verkoopprijzen geheel globaal genomen stabiel blijven, zien vele bedrijven hun winstmarges dus dalen. Alleen als zij door efficiencymaatregelen hun kosten weten te drukken en hun omzet weten op te voeren, zullen zij de uitgeoefende druk kunnen opvangen en hun winst kunnen handhaven. Sommige bedrijven slagen daar inderdaad in, andere echter niet, waardoor zij het voor aandeelhouders minder prettige geluid moeten laten horen, dat de bedrijfsresultaten dit jaar lager zijn dan die van vorig jaar. Zo is ongeveer de gang van zaken: er wordt nog verdiend, maar het gaat veel moeilijker. De ondernemer moet een gevecht op twee fronten leveren: tegen de voortdurend stijgende kosten en vóór een grotere omzet. En bij die omzet- vergroting staan de ondernemers die voor de consument werken, er nog het gunstigst voor. Maar ook hier is het niet alles goud wat er blinkt. Er is in enkele sectoren, door de dynamische bedrijfspolitiek van enkele grootwinkelbedrijven, een strijd op leven en dood ontbrand. Hierdoor is de verticale prijsbinding, die sowel fabrikanten, groothandelaren als winkeliers een vaste prijs waarborgt, voor bepaalde duurzame consumptiegoederen (o.a. koelkasten, handmixers) op de helling gekomen. Nog gaat het hier om enkele gevallen, maar de ont wikkeling is toch een teken aan de wand voor het bedrijfsleven, met dien. overeenkomstige gevaren voor de winst. Voorshands kan nog niet gezegd worden, dat de betrokken bedrijven door de onverwachte gebeurtenissen in de knel zijn gekomen en dat de onderhavige bedrijfstak met moeilijkheden kampt. Dit is echter wel het geval met enkele andere bedrijfstakken: de scheepvaart, de scheepsbouw, de textielfabricage en wellicht ook de papiersector. Wij zeggen dit laatste aarzelend, omdat nog niet goed duidelijk is, of een bericht van de vorige week van Van Gelder Zonen, de grote papierfabrikant, alleen op dit bedrijf van toepassing is. De bedrijfsresultaten van dit jaar zullen achter blijven bij die van vorig jaar. Ten dele is dit aan technische oorzaken te wijten (de produktie liep terug door het verbouwen van een grote kranten papiermachine), maar van invloed was toch ook, dat de orderportefeuille voor een aantal papiersoorten minder ruim was geworden. Wij zullen nog wel horen, of ook andere papierfabrikanten deze klacht hebben. De scheepvaart worstelt al verschillende jaren met een depressie. Dit is echter geen specifiek Nederlands, maar een wereldprobleem, dat ontstaan is door een overmaat aan scheepsrulmte, vooral in de tankvaart. Een deel van de tankers is opgelegd maar een belangrijk deel vervoert nu graan in plaats van olie. Dit beïnvloedt in sterke mate de positie van de wilde-vaartrederijen. Bovendien krijgen die concurrentie van eigen schepen van grote ondernemin gen die veel te vervoeren hebben. Het peil van de vrachten in de wilde vaart ligt dan ook zeer laag. Op hun beurt onttrekken de schepen van de wilde vaart lading aan de lijnvaart, die gemeenlijk met vaste, onderling afgesproken vrachttarieven werken. Bovendien hebben vele rederijen veel last van de bevoorrechting van verscheidene staten van hun schepen. Typerend voor de gang van zaken bij onze scheepvaart is de dividendpolitiek. Van de negen lijnrederijen, waarvan de aandelen aan de beurs noteren, hebben dit jaar drie haar dividend ongewijzigd gelaten, maar zes hebben het dividend verlaagd. Van de vier rederijen die de wlldevaart uitoefenen, hebben twee het dividend verlaagd. Gaat het de scheepvaart slecht, dan kan het de scheepsbouw beslist niet goed gaan. De werfcapaciteit is in de naoorlogse jaren sterk uitgebreid, omdat er schepen moesten komen. Maar nu is de vraag naar nieuwe schepen uiterst klein geworden en de scheepsbouwers lopen het vuur uit hun sloffen om opdrachten te krijgen. Vaak worden orders aangenomen, die geen cent winst laten. Het best hebben nog die werven het, die veel reparatieopdrachten hebben. Ook hier spreekt de dividenddeclaratie boekdelen. Van de elf werven, die een dividend bekend hebben gemaakt, lieten zes het dividend zakken, twee hielden het ongewijzigd, terwijl slechts drie het dividend konden verhogen. Ook van de textielindustrie is bekend, dat zij nog steeds de moeilijkheden, waarin zij in het tweede deel van 1961 terecht was gekomen, niet te boven is. Hier waren de concurrentie van het buitenland, de invoerbeperkingen in Afrika, de strijd tussen katoen- en synthetische vezels alsmede het slechte weer de oorzaken van de teruggang. Wij zien dus, dat niet elke bedrijfstak zich in een hoogconjunctuur verheugt. Maar gelukkig zijn er andere bedrijfstakken die voor het nodige tegenwicht en daardoor voor het noodzakelijke optimisme zorgen. Herderlijk schrijven over kermvapenen (Van onze kerkredactie) DE SYNODE van de Nederlandse Hervormde Kerk heeft zich op nieuw uitgesproken over „het vraagstuk van de kernwapenen". In een nuchter rapport (met bijlagen 93 pagina's lang) vrij van een wereldvreemd idealisme maar dat toch wil spreken vanuit het geloof wordt onder meer gezegd: Op grond van de vredestaak van de kerk en de aard van de kernwapenen mag de kerk niet anders doen dan een radicaal „neen" tegen de kernwapenen uitspreken. Een rechtvaardige oorlog is mogelijk, maar een oorlogvoering waaraan een christen zou mogen medewerken zou het karakter moeten dragen van verdediging of handhaving van de gerechtig heid waarbij doel en middelen in een redelijke verhouding tot elkander zullen moeten staan. De wapenen mogen geen kern wapenen zijn. De christenen moeten verantwoorde risico's aanvaarden, onder meer door het opgeven van tactische kernwapenen, om zo te trachten het veel grotere risico te voorkomen dat deze wapenen eventueel zouden worden gebruikt en een oorlog met de veel sterkere strategische kernwapenen zou worden ontketend. Het geschrift werd gistermiddag voor het eerst in een persconferentie open baar gemaakt. Het is niet de eerste maal dat de Hervormde Kerk zich uit spreekt over deze problematiek. Reeds in 1952 heeft zij een herderlijk schrij ven opgesteld, terwijl in 1956 zij zich nog eens uitsprak over de vraag ,,Hoe dienen wij de vrede?" De synode heeft het evenwel nodig geoordeeld zich op nieuw over deze zaak te bezinnen, om dat het oorspronkelijk herderlijk schrij ven gepubliceerd werd een jaaf nadat de Sowjetunie haar eerste kernproeven nam en in het jaar van de eerste terstofbomproef. Het is niet langer gelijk, zegt dit nieuwe rapport zoals in 1952 nog gebeurde „het probleem van de kernwapenen als slechts één van de vele aspecten van het vraag stuk van oorlog en vrede te behande len. De toepassing van de vrijmaking van kernenergie in de wapenfabricage, heeft ten gevolge gehad, dat in een oorlogvoering vernietigende krachten van zulke ongekende hevigh worden ontketend, dat er gaapt tussen de zgn. „conventionele" oorlog en die welke met kernwapenen >u worden gevoerd." Het rapport wijst de zogenaamde stra tegische kernwapenen volkomen af. De ze hebben een grotere kracht dan 1 kl- loton T.N.T. Maar ten opzichte van d< zg. tactische, dus kleinere kernwa penen Is men eveneens huiverig, omdat zij het risico in zich dragen dat in antwoord daarop ook strategische wapenen gebruikt zullen worden: „Wij vragen ons af, of de tactische kernwa penen om deze reden niet vrijwel evei onaanvaardbaar zijn als strategische kernwapenen en of christenen zich niet ernstig zullen moeten afvragen of zij aan het gebruik van deze wapenen hun medewerking wel mogen geven ook al hebben deze tactische kernwapenen niet onmiddellijk hetzelfde absolute ef fect als de strategische wapenen". Verantwoorde oorlog Enkele pagina's van het rapport wor den gewijd aan de vraag of een ver antwoorde oorlog nog mogelijk is. Deze vraag is niet nieuw in de geschiede nis van de kerk. Thomas van Aquino beantwoordde haar bevestigend mits voldaan was aan vier voorwaarden: de oorlog moet op herstel van de vrede ge richt zijn, ze moet voor een goede zaak worden gevoerd, ze moet door het wettig gezag zijn verklaard en zonder leugen of bedrog plaats vinden. Het rapport komt tot de volgende 's morgens m Wie altijd met een blinddoek voor loopt en nooit de zon ziet, kan op den duur zelfs gaan geloven dat de zon niet meer' vp bestaat en wie geestelijk zichzelf blinddoekt kan misschienk*f?, op den duur geloven dat er geen God bestaat, althans dat hij God uit zijn leven heeft gebannen. |o Maar waarom? Waarom zou iemand het zonlicht uit zijn leven weren? Waarom zou iemand God uit zijn leven willen weren? Omdat wij bang moeten zijn voor God? Ja maar zo lief heeft God de wereld gehad dat Hij Zijn Eniggeboren Zoon gegeven heeft. Opdat de mens die gelooft niet verloren ga maar eeuwig leve. Of is het zo dat die mens Gods liefde niet aanvaarden wil- omdat liefde wederliefde betekent en ware liefde moe\ bereid zijn, is bereid zichzelf weg te cijferen. Wie lief heeft f is bereid zichzelf helemaal te geven in dienst van de ander.l Is het dat soms waar wij, óok wij christenen, zo bang voor\ zijn? Klacht bij rector-magnificus G.U. (Advertentie) kalmeert de zenuwen zonder slaap te verwekken! Beroepingswerk NED. HERV. KERK Beroepen te Leiden: J. Jongerden, te Bruchem en Kerkwijk; te Woudenberg: W. Vroegindewey, te Barneveld; te Bus- sum (vac.- J. A. G. van Zanten) (toez.): A. H. Lentz, te Zeist; te Joure (vac.-K. Venema: R. Bijl, te Haarlem; te Egmood aan Zee (toez.): J. Verburg te Didam; te Kollumerzwaag (toez.): P. C. 't Hooft te Kantens, Gr. Aangenomen naar Haren (Gr.): F. Offeringa. te Katwijk aan Zee. Bedankt voor 2e Exloërmond (verb, ber H. L. Boonstra. te Warmond. (Van onze kerkredactie) Van heinde en ver arriveerden vandaag de rooms-katholieke bis schoppen in Rome om het concilie, dat morgen begint, bij te wonen. Ook de protestantse waarnemers en gasten kwamen in de stad aan. Alleen de oosterse orthodoxie ont breekt volkomen. Zij is nog steeds niet ingegaan op de uitnodiging van de Rooms Katholieke Kerk om waarnemers te zenden. In Ro me is men van mening dat dit vooral een gevolg is van druk die wordt uitgeoefend vanuit de Rus sisch Orthodoxe Kerk, maar or thodoxe geestelijken, die wij in de afwees." Het blad volgt nog: „Daar de meeste leiders der byzantijnsche orthodoxie reeds lang wel willend tegenover het zenden van waar nemers staan, is het duidelijk dat het enige wat Moskou nog kon doen het uit stellen van de beslissing was en wel z lang tot het concilie begonnen zou ziii Dan zou het voor de voorstanders verde onmogelijk zijn op tijd waarnemers aa te wijzen." Wereldraad Zo wordt Moskou verantwoordelijk ge steld, maar ten onrechte. Het blad O1 schat de gewilligheid van de andere triarchaten om waarnemers te zeni De Griekse kerk is zeker bij machte eigen beslissingen te nemen, vrij werken zou het karakter moeten dra gen van verdediging of handhaving van de gerechtigheid waarbij doel en middelen in een redelijke verhouding tot elkander moeten staan." Even la ter wordt gezegd: feitelijk zou in de strikte zin van het woord alleen een als politionele actie gevoerde log, op last en onder toezicht van de Verenigde Naties binnen het kader van hun Handvest uitgevoerd, kun nen beantwoorden aan de klassieke voorwaarden voor een rechtvaardige oorlog." Een machtsoorlog wordt on aanvaardbaar genoemd, de min of opgedrongen „bevrijdingen" die de afronding van een reeds be vrijd koloniaal gebied (Goa en Nieuw- Guinea) ten doel hebben liggen intus sen de verantwoorde en de onverant woorde oorlog: „Geval voor geval moet worden beoordeeld of van „rechtvaardige' 'zaak kan worden ge sproken en of het „uiterste redmid del" werkelijk onvermijdelijk Een groot gedeelte van het rapport wordt gewijd aan de vraag of coëxis tentie mogelijk is. In het hoofdstuk dat deze vraag behandelt wordt een kort resumé gegeven van de jongste geschie denis waarin met nadruk wordt ver klaard dat de Navo niet maar toeval lig is ontstaan maar berust „op de be dreiging door de consolidatie en uitbrei ding van het Sowjetimperialisme, ver bonden met de ideologie van het dialec tisch materialisme." Het rapport zegt: „Het moet met dankbaarheid worden erkend, dat zij (De Verenigde Staten) op het kritieke moment van de geschie denis hun roeping hebben onderkend, het oude isolationisme teruggedrongen en de leiding van de vrije wereld op zich genomen hebben." Wel wordt er kend dat de Navo in Rusland „een ge voel van bedreigd zijn te voorschijn heeft geroepen." Volgens het rapport wordt het oude tweepolige wereldbeeld van oost tegen west beïnvloed door een drievoudige ontwikkeling. Er is nog een andere te genstelling aan het groeien, namelijk tussen de Sowjetunie en Rood-China. Het gevolg daarvan kan zijn een re- stalinisatie, maar ook: „wat waar schijnlijker is, een toeneming van de neiging van de Sowjetunie tot een toe nadering tot het westen." In de tweede plaats ziet het rapport een consolidatie de zogenaamde neutrale landen de derde plaats dat er „voortdu rend" ideologische verschuivingen aan de gang zijn, die zeker op de duur ruimte geven aan allerlei vromen ion-conformisme en die ook ver mindering van spanning in de commu nistische landen teweeg kunnen bren- ge." Het rapport komt ten opzichte coëxistentie tot de volgende uitspraak: „De coëxistentie mag worden gezien als het veld, waarbinnen door het geduld van God, mensen een poging mogen doen, anders dan door een eindeloos ge prolongeerde koude oorlog, tot een leef baar bestaan te geraken. Maar ander zijds mag dit niet betekenen, dat het besef van mede-schuldig zijn van het Westen aan de huidige situatie haar de ogen mag doen sluiten voor de grote waarde van de geestelijke goederen, die In de westerse wereld aanwezig zijn. Ook al moet worden erkend: niet over al en niet in volmaakte vorm en als een steeds weer te bewaren en selfs te heroveren goed." Een van de belangrijkste hoofd stukken van dit rapport is het hoofd stuk dat oproept tot verantwoorde ri sico's. Daarin zoekt de hervormde synode een voorzichtige uitweg uit de Nog opmerkelijker ls het feit dat de Wereldraad van Kerken slechts een waarnemer heeft gezonden, terwijl de I Rooms-Katholieke Kerk hem in de ge- afgelopen dagen ontmoetten heb- tegenheid stelde om er twee te zenden, ben ons verzekerd dat dit op zijn D. Pasman, te Hardenberg. CHRIST. GEREF. KERKEN Beroepen te Arnhem (vac.-H. Leeuwen): N. de Jong, te Katwijk Zee: te Vlaardingen: M. Vlietstra, te IJmuiden. Bedankt voor Sliedrecht-Middeldiep- straat: B. Bijleveld, te Bussum. GEREF. KERKEN (vrijgemaakt) Tweetal te Bun schoten-Spakenburg: N. Bru n, te Rotterdam-Charlois en J. J. de Vries, te Bergentheim. GEREF. GEMEENTEN Beroepen te Elspeet: C. Wisse, te Hen- ht Giessendam: C. Wisse, te minst onjuist is. Vooral veel opzien heeft het vruchte loze bezoek van monseigneur Willebrands aan Moskou gebaard. Deze Nederlandse geestelijke is de secretaris van het secre tariaat voor de eenheid van de Rooms- Katholieke Kerk. Hij ij evenwel niet ont vangen door de patriarch van de Russen, Alexei. en er ook niet in geslaagd om de Russen over te halen toch naar Rome te komen. De Russen schijnen als eis ge steld te hebben dat zij alleen willen ko len als het concilie de verzekering zou even zich te willen onthouden van ver jaringen tegen de Sowjetunie. De Italiaanse bladen zijn kennelijk niet al te zeer ingenomen met de oosters- ■■f' Het bericht dr1 ds inderdaad i geweest om poolshoogte te maar niet met de patriarch gesproken heeft wordt volgens het A.N.P. in het J" drik Ido Ambacht. Bedankt voor H. I. Ambacht. Onderwijsbenormingen Dr. B. van den Berg: benoemd tot gewoon hoogleraar in de faculteit der letteren aan de Rijksuniversiteit te Utrecht om onderwijs tc geven in de Ne derlandse taalkunde. Ht) zal op maan dag 15 oktober zijn ambt aanvaarden. enorme problemen. In de eerste plaats wordt gezegd: „Een van de consequenties is in elk geval, dat christenen van oordeel moeten zijn, dat als het geval zich zou voordoen dat de vijand, tegen alle verwachtin gen en berekeningen in, toch met in zet van kernwapenen zou beginnen, geen andere mogelijkheid aan de over heid en aan hen persoonlijk is gela ten dan het afzien van een vergelding met kernwapens." Er wordt niet simplistisch gerede neerd over afschaffen van kernwape nen en „ban de bom," maar wel wordt gezegd: „Christenen en kerken moeten er bij hun regeringen op aandringen haar medewerking te verlenen tot het, voorlopig eenzijdig, doorbreken, op wel ke plaats dan ook, van de barrière van (van weerszijden begrijpelijk) wantróu- wen tussen oost en west." En eve ter wordt geschreven: „Wij zijn oordeel, dat het onze taak als christe nen en kerken is, de publieke opinie zc te beïnvloeden, dat redenen van binnen landse politieke aard geen belemmering meer kunnen zijn om in internationaal verband zo ver te gaan als nodig mogelijk is... Wij zullen er voor n ten waarschuwen, dat men alleen dan risico's zou willen nemen als er water dichte garanties zijn dat het vertrouwen in de andere partij niet zal worden be schaamd. Een volstrekt garantie-geven de controle zal bijvoorbeeld nooit moge lijk zijn." Zo komt dit rapport, dat vanaf vandaag in de handel is te ver krijgen, er toe om nog te zeggen; „Daarom menen wij dan ook, dat het tot de taak van de christenen en van de kerken behoort de vol keren te wijzen op het hachelijke van de huidige situatie en er bij de regeringen op aan te dringen zich met grote ernst op deze zaak te beraden en het risico, dat naar zij menen aan het opgeven van de tactische kernwapenen is verbon- studenten corps heeft twee leden van de Nia-commissie (de sociëteit van het A.S.C.) de straf opgelegd van een berisping. Dit is geschiedt omdat zij gedurende de afgelopen groentijd Joodse eerstejaars studenten bij herha ling woorden hebben toegevoegd, ten zeerste geschikt om hen op grove wijze te kwetsen, zo wordt in de overwegingen van het von- m O «N 's middags jJ* den, te verkiezen boven het veel grotere risico dat deze wapenen eventueel zouden worden gebruikt en een oorlog met strategische kernwapenen zou worden ontke tend." nis vermeld. Intussen heeft de Geb rector-magnificus van de G.U.jj®-°£ van Amsterdam, prof. Kok, een Diiii klacht bereikt over de hardhan-Orkes dige bejegening van een aantal groenen. schmi De senaat van het studenten corps der H spreekt over het optreden van de bei-1 Wes de corpsleden, de praeses A. G. I. H.lVolksl M. B. en de assessor primus D. H. B., zijn ernstige afkeuring uit. De senaat ^ca rekent dit te kort schieten betrokke- Afsdi nen ernstig aan omdat zij aan de ^jzeni groentijd deelnamen als leden van de Rein Nia-commissie en als zodanig waren meetii belast met het handhaven van de gtac maatstaven en tradities van het fat A.S.C. en de instructie daarvan aan Gary de groenen. Zaal Een der groenen, een Joodse jonge- $endr man, die zijn ouders in de Tweede We- d e reldoorlog heeft verloren, had in een uur verklaring aan de senaat medegedeeld, dat tijdens een maaltijd op de zolder an de Nia de praeses gezegd had: ,- Feuten houdt je mond, anders gaan re naar beneden in de kelder Da- chau'tje spelen". i tvt; Naar aanleiding van bij de senaat| JJU1' „ver deze zaak binnengekomen klachten Group is op zijn last door drie zijner oud-be-iCowa: stuursleden ccn onderzoek ingesteld en; heeft de senaat de twee betrokkenen st gehoord. In het vonnis frordt overwogen], dat de praeses van de Nia-commissie;?;0 bij herhaling een uitdrukking heeft ge- bruikt ten zeerste geschikt om groenen,1^10 leed hebben ondervonden, op zeer pijn- Filn lijke wijze dit leed in herinnering te pauze: roepen, met name door het maken van Piet openlijke toespeling op concentra-j gebed, Baron Van der Straten-Waillet, de Belgische ambassadeur in ons land, heeft in zijn ambtswoning in Den Haag, aan de staatssecre taris van sociale zaken, de heer B. Roolvink (rechts) de ver sierselen uitgereïkj, behorende bij het grootkruis in de Orde van Leopold II. Piel 1 grote tiekampen en de daarin gevolgde thoden. De betrokkene heeft verklaard de gewraakte uitdrukking te hebben ge bezigd in onnadenkendheid en aller-1.-." minst met de bedoeling enige groenen!Ker op pijnlijke wijze te treffen. [De De senaat overweegt ten slotte daf, uur: gelet op de ernst van de misdragingen maai hij een zwaardere straf zon hebben uit-; gesproken, ware het niet dat de senaat ln aanmerking wil nemen dat betrokke-1 gus nen zonder boosaardige opzet en slechts j gtoele geleld door slechte smaak hebben ge-| handeld. Voorts neemt de senaat in' o.. aanmerking dat beiden hun falen heb- ben ingezien en de groenen veront-1 F*"? schuldIgingen hebben aangeboden. i narl' Sta1 De internationale katholieke vredes- beweging „Pax Christi" heeft aan dr.! W£K W. J. Schuijt, lid van de Tweede Ka- De mer (kvp), een opdracht verleend voor uur: een studiereis langs een aantal univer- Get siteiten en vredesinstituten in de Ver- o.l.v. enigde Staten. I flöte" De heer Schuijt zal zich op deze Kui reis. die begin november aanvangt, in groep het bijzonder op de hoogte stellen vanDili de nieuwe methoden die in de Verenig-Qroui de Staten op wetenschappelijk niveau worden gevolgd om de vraagstukken vT1 van oorlog en vrede op positievers' aV. wijze te benaderen. Orke: Cf 03 Ui CQ m 's avonds In Parijs werd het centraal comité van de wereldraad medegedeeld dat nog ovei een tweede waarnemer werd onderhan deld. Het la duidelijk dat deze tweede waarnemer gekozen zou worden uit de wereld van de orthodoxie. Het ziet evenwel naar nlt dat het verzet in or thodoxe kringen zo groot is dat zelfi de Wereldraad geen orthodoxe waarnemer, die namens de Wereldraad gaat en niet namens de orthodoxie in Rome zou zijn, kan zenden. Het verzet tegen het zenden van waarnemers komt dus zeker niet al leen uit de Russisch Orthodoxe Kerk. Geruchten gaan in Rusland op het ogenblik dat onafhankelijke patriarcha ten vertegenwoordigers naar Istanboel hebben gezonden naar patriarch Athena- goras. Rome hoopt dat dat alsnog kan betekenen dat een orthodoxe waarnemer wordt aangewezen. De hoop is echter wel heel erg klein geworden. (Advertentie) tact met het Vaticaan. terwijl het wist, dat de patriarch van Constantinopel en vele andere leiders der byzantijnse ortho doxie daar wel voor voelden. Daarom heeft de Russisch Orthodoxe Kerk zich! in het voorjaar van 1961 in Rhodos dui-1 delijk tegen het zenden van waarnemers naar het concilie verzet. Vervolgens heeft Nikodim. het hoofd van de afdeling voor buitenlandse zaken van het patriarchaat van Moskou, deze zomer aan metropoliet Chrysostomos van Griekenland een schrijven van patriarch Alexei overhan digd. waarin deze schriftelijk het zenden nieuw Y^ta- muizénXpasta vlokkinX ..v ROEIT ZE GENADELOOS UIT T\E JONGEN was niet obstinaat. Hij was noch arrogant, noch kwaadaardig. Je kon hem ook vast- niet dom noemen. Integendeel. Ze zeiden: ,£r zit meer in dan je denkt, in dat slome kopje van vooral toen Maar met dat al werden iedere dag de gezichten langer, wanneer de vol wassenen zijn mentaliteit ter sprake brachten en het gebeurde ook wel dat de klasgenoten achter zijn rug naar hun voorhoofd wezen. Een pie- zeltje getikt. Misschien moest hij eens flink worden aangepakt. Ze wisten daar natuurlijk wel raad op: wan neer primitieve instincten wakker worden in een groep, kan zo'n een ling wat beleven. Alles wat maar ir riterend aan hem is, zijn versluierde oogopslag, de afgemeten oude-manne- tjes-tred, de schijnbaar hooghartige eenzelvigheid, vormt een welkom mo tief voor uitgekookte plagerijen. Maar het leek er niet veel op dat ze bij deze jongen daverend succes zouden hebben. Van de veelbeteke nende samenscholingen die bij zijn nadering kwasi-argeloos uiteengingen, merkte hij al heel weinig. Het ging gewoon aan hem voorbij. Daardoor kwam het misschien dat tot nog toe daadwerkelijke afstraffingen om het anders-zijn uitbleven. Het was een vreemd soort proces dat zich aan de jongen voltrok. Het ging om zo tc zeggen met horten en stoten. Soms bleef de toestand dagen aaneen stationair en dan opeens op n- baarden zieh allerlei verschijnselen verbeten stilzwijgendheid. ons was: „Aan intelligentie ontbreekt Ach heden, was het maar normale, het allerminst, er moet echter ge- gezonde humor geweest. Wij, de do- vreesd worden voor een voortschrij- iets heel anders i op de hoogte kwa- dan geponeerde stel lingen uit de wrang vertrokken jon- dende overwoekering door indringen de obsessies." Er vielen enkele zwaarwichtige vaktermen. Arme kerel. die i humor deden denken: wonderlijk- gensmond: het. waardeloze van huise lijke harmonie, het aanvechtbare van vele mooie principes, enzovoort. Eerst vonden we het nogal over moedige bla-bla, maar toen de knaap eens in plaats van een verplicht op- stel-met-vrij-onderwerp, een blanco vel papier inleverde met het korte commentaar: „Dit papier is door drenkt van mijn diepste gedachten. Ik neb ze erin overgegoten, het ge schreven woord is dus overbodig", toen wisten we toch wel, waar we met hem aan toe waren. U begrijpt het al, het werd een huisdeur. We kwamen tot de trieste ontdekking dat de jongen het drama tussen zijn ouders, die van weerszij den een steeds driester bedrog pleeg den. dag en nacht in al zijn vezelen meebeleefde. Voortijdig rijp, als per manente getuige van wel heel kwa lijke echtelijke praktijken, verwerd hij tot de cynische melancholicus die elke dhg meer met zijn zenuwen overhoop lag en de schouders op haalde voor alles wat zijn leeftijdge noten uitbundig vermaak verschafte. Als oudste van een viertal kinde- i stond hij voor de haast onmoge lijke taak de kleintjes onkundig te laten van wat hij al sinds geruime tijd dóór had. Dat vergde een con stante worsteling met groeiende haat gevoelens tegen een ouderpaar dat volkomen faalde, een worsteling al licht ook met de eigen instelling te genover het harde leven. Het was duidelijk dat hij er uitein delijk niet tegenop kon, tegen de strijd. Er groeide een gefrustreerde, vertekende puber uit hem. „Daar zal moeilijk nog wat van te recht te brengen zijn", zei de psy chiater. „Enfin, je weet nooit. Het is een kwestie van afwachten. En scherp observeren!" Nu, observeren, dat hebben we ge daan, innig belangstellend, omdat we hem mochten, deze jongen. We kwa men tegemoet aan zijn intellectuele voorkeuren, belastten hem met taken die hem lagen. Hij grasduinde graag in literatuur, specialiseerde zich zo wat in de levens van grote mannen. O.K. De bibliotheek stond voor hem open. Nee. hij was toch geen vent die echt met molentjes liep. Thuis met de „kleintjes" gedroeg hij zich als een lieve oom. De grote vraag is al leen hoe hij later in de maatschap pij zal komen te staan, scheefge groeid als hij geestelijk is, mede door wat er zich achter de huisdeur dagelijks afspeelt. Wie, o wie maakt zulke ouders er eens op attent, dat ze schuldig staan aan de ellende van een zo emotio neel en wie weet, ergens reeds er felijk belast, eigen kind? HAYA ZELVA

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1962 | | pagina 2