PLATEN
BOEKEN
.PIKKERS
^^akcjelcl én oncfeoorloolde bezitóvormincj
en
'Ruimte
voor ons.
Van f 0,50
ioi
f 12,50
SPAREN? Had je gedroomd!
Dat zegt de man van: Ga jij eens even mee
ZATERDAG 6 OKTOBER 1962
Hoeveel zakgeld wordt er nu
over het algemeen gegeven? Om
dat aan de weet te komen spra
ken we links en rechts met een
stel zakgeld-ontvangers. Het re
sultaat:
Ruimte-redaktie sprak:
Boeken en platen „pikken",
zoals dat in het stuk „Dat zegt
de man van" (en 3) op deze
pagina even wordt bekeken,
kan een „kunst" zijn. Het is
dachten we nog meer een kunst
de overtreders van artikel zo
veel in een of ander wetboek
te pakken te krijgen. Dit nu is
ons gelukt! Exclusief voor
„Ruimte" een „intervjoe" met
drie boekenwegnemers en twee
FRED 18 jaar, krijgt 10 grammofoonpiaten - achter-
>er week, waarvan 2.50 voor b
benzine is; hij maakt iedere overdrukkers. Zo schrijft Yo
week zijn geld helemaal op
m. aan dansen, tennissen en
aan zijn brommer, verdere iede
re avond het gebruikelijke zakje
patat.
JELLE. 19 jaar doet het met
5 per week, waarvan hij zijn
pakje shag, volleybal, benzine
en dan nog zijn gebruikelijke
avondje uit met zijn meisje be
taalt. Hij kan er mee
en vindt het genoeg.
landa de Vries naar aanleiding
an haar twee gesprekken dit:
„Gap je nog wel
had beter een bom kunnen laten
vallen. De belendende personen
keken op als oude dames, die
uitkomen schuttingwoord
soort sport. (Misschien is het bureau gebracht. Een sjieke o.m., dat deze al te enthousiaste
waar. Maar je kijkt hardnekkig Mercedes. „Krijg je dan een lingen „het" deden uit resp. re-
naar het glas, geklemd tussen je proces-verbaal of zo?" Ja, ze actie „tegen de maatschappij
handen. Ik weet dat je nog steeds schrijven je in, 'n soort kaartsy- (iets dat veel wegnemers met el-
te weinig zakgeld krijgt.) steem is dat. „Heb je er thuis kaar gemeen hebben) en uit pro-
ie or nnnit «niit van"»" n°8 iets van gehoord?" (Een test tegen de arrogante manier,
Ta" Tk hpdoel ik weet t niét Ik deed )e dat nou eigenlijk, zo'n waarop sommige mensen boeken
trnLL winil Tp boekje meenemen?" Dat is ge- plegen te kopen. Althans, dat be
hest lieet Ik kende ie toen heim- maar ik heb een goede me' weerden (weer resp.) beiden Je
r^psrre.-ïïa's ssSeSL
v.,,», Hr iHï; S?indDe-"?,wLrSdS ,/W ïjffi Sinds-
wel eens?" Daar laat ik me maar zeggen willen...
niet over uit. „Waarom doe je
och." (Scho,"1^!^0I,hal™, - Van de platen„markt"
het schrijven hoor",
trots.)
heus niet bij
ik. Maar ze
zette onmiddellijk begint steeds hardnekkig
ouders hem genoeg geven. Hij
rookt niet en is geen lid van
de een of andere vereniging. Be
steedt zijn geld alleen aan het
kopen van boeken en een keer
in de twee weken gaat hij er
van naar zijn meisje in Am
sterdam. Wat hij overhoudt be
steedt hij aan Cola.
CORRIE. Heeft ƒ7.50. wat
ze echter zelf verdient met
haar krantenwijk. Daarvan
koopt ze eenvoudige kleding
stukken, toiletartikelen, cadeau-
en puberteitsperikelen. Ook later
toen ik het nog eens onder vier
ogen probeerde kreeg ik niet veel sprek at
meer dan wat ontwijkende alge
meenheden.
iets anders. „Ben je wel
trapt?" dring ik aan. „Hoe deed
je dat nou. Merkten ze thuis nooit
wat?" Zwijgen. Of 'n niets zeg
gende opmerking. Ik voelde me
inquisiteur en brak het ge-
.Waarom deed je het?" Och,
het was wel spannend. (Je
had te weinig zakgeld, je wilde
met ons meepraten, je wilde Lu-
cebert gelezen hebben en Sartre
en Mulisch. Je verlangen naar
een plaats onder ons was groter Ja- één "keer Hoe ging dat-
dan je angst, want je bent bang. Gewoon, er komt
We merken ineens dat de ande- Verder zijn we ook nog bij
ren geïnteresseerd staan te luis- twee (jonge) mensen geweest,
teren. Gut, Pieter, heb jij wel die platen draaien op een ander-
eens boekjes gegapt, zegt een mans rekening. Dit hoorde Cees
de vriendinnetjes geschokt, van Dop:
e op haar gezicht weer dat John, (nee, zet maar geen ach-
tighëid1benaderd1 ('eenlegman* mengsel van nieuwsgierigheid - ternaam in de krant) zit op de
wachten voor een van de deuren, o mama, kijk eens wat een rare H.B.S. en krijgt maar een hand-
om ons heen een gesprek dat al man en nobele verontwaardi- pasmunt van zijn ouders,
op dreef is) antwoord op m'n Ongeveer 5 gulden Veel kan je
vragen, alsof hij een formulier ging" daar natuurlijk niet., mee doen
invulde. En ineens denk ik, me al mijn Het moeilijke bij mij is echter
„Ben je wel eens betrapt?" vraagjes herinnerend: verdorie, dat, lk we! yeel Wl1 doen- °f lk
Zelfs i
eventueel wat mij, bang
i ben je bang, bang
genoeg. wei
MAR JA, 17 jaar. Ze krijgt
10 per maand van haar ou
ders, terwijl ze clandestien nog
10 van haar oudere broer
krijgt. Ze gaat hiervan naar de DN|
kapper en betaalt verder haar
eigen toiletartikelen. Ze komt
meestal niet uit, maar krijgt
dan tussentijds nog wat ex-
RINUS. 17 jaar, krijgt 7,50
per week. Hij timmert veel en
besteedt zijn geld aan multi-
plexplaten. Hij rookt wel, maar -
matig, snoept veel drop. Nee,
zijn meisje timmert niet.
JAN 16 jaar ontvangt 0.50 Om ee.
p.w.dat is weinig, maar hij jeugdig fi
kan er mee rondkomen, temeer
daar zijn oma een behoorlijke
lijfrente heeft...
AREND 18 jaar, krijgt twee
gulden per week. Daarmee gaat
hij iedere zaterdag naar de
mijn vragen,
bang dat ik je buiten spel zal zet
ten, denk ik.) Maar ik vraag:
„Doe je het nog wel eens?"
Welnee, wat zeur je. Ik zeg toch
jeugdzonde was. een
„Ongeveer 5 gulden. Veel kan je
daar natuurlijk niet
al mijn Het moeilijke bij mij
erdorie dat 'k wel veel dc
u«d m »uu dat ik het zelf wel eens we* e^ns. ie*s ^eg it
recher- gedaan had. Maar tussen willen warenhuis of zo. „Ja zegt hij,
cheur achter je aan, die je op je en durven ligt gelukkig! terwijl hij zijn ogen naar de P1CJ"
schouder tikt, of je even mee een step, waar je met hoge hak- «IW™ waarnaast: een 30
wilt gaan. „En dan?" Nou ken beslist niet overheen komt. 40 langspeelplaten liggen, „dat
dan ga je mee. „Ik bedoel, En ik draag vaak hoge hakken... aen moeilijke vraag. »an die
wat gebeurt er dan?" Nou, ze Uit het gesprek, dat Arie Gel- Platen daar heb ik er denk ik 4
bellen op en dan wordt je door derblom met twee andere boe- of ™?T. verjaardagen gexre-
de politie in een auto naar het ken-,,liefhebbers" had bleek fen- Hij haalt een diplomaten-
tas uit een kast. „Kljlr zegt hij,
„dit is m,ijrj we/kmateriaal. De
rest is een kwëstfe van handig
manipuleren. Waarom ik het
doe? Moet je luisteren. Ik ga bij
na nooit weg. Ik ben het liefst op
mijn eigen kamer. Een pakje si
garetten op grijphoogte, een olie
lamp die een beetje walmt en
een plaat van Handel, Van Beet
hoven of Rachmaninoff op de
draaischijf. Dat is het eindeloze
einde. Ik heb er allerlei moeilijk
heden voor over om dit te berei-
stad. Dan heeft hij nog dertig jen, kuamPn
cent over. Daarvan koopt hij -t Resultaat
drie ijsco's. Maar 's winters een nruj„
flesje limonade. Verder blijft
hij thuis of gaat hij de polder
indruk te krijgen ran
icieel beheer in 't alge-
•n hetgeen de naam tan een
dure slichting zou kunnen zijn
zijn ue o.m. ook naar het Gezins
Begrotings Instituut gegaan. Voor ue
daar op de fiets, uant dat 's altijd
goedkoper
Aan de bagagedrager van zijn sport-
fiets hangt een krantentas, waarin de
PETER 20 jaar. Hij heeft dagbladruggcn een aangenaam rit-
buiten zijn autowassen, dat misch vlak vormen. Wanneer dc jon-
6 per week oplevert, nog 5 gen naar ons kijkt, vragen we hei
aktie", komt er in de praktijk maa
weinig van terecht. Een van de bi
langrijkste oorzaken van het niet wi
len sparen is de mentaliteit van onz
hedendaagse maatschappij; men bi
hoeft geen zorgen meer te hebben chure
voor de dag van morgen en men
leeft vaak bij de dag. Een simpel
voorbeeld: indien iemand graag een
;owel als bromfiets wil bezitten, dan spaart hij
niet eerst twee of drie jaar, maar hij geleerd
koopt hem direct op afbetaling. Dat prikkeling
in «nnrt. 6q to( jqq gyjden meer moet geluJJ
geldzorgen zitten. Dat
eerste plaats omdat hi
klein is, maar veeleer
goed fii
ken."
Wanneer we weggaan denken
we: „een moeilijke jongen", die
i, die in grote John.
is niet in de Iets gewoner niet alleen wat
>r inkomen te zi)n naam betreft is Jan. Hij
omdat ze geen
t zijn ouders. Na drié vier of hij ook losse krant
dagen is zijn geld op, o.m. aan
het onderdelen kopen voor zijn
altijd gammele motor en het
bezoeken van wild west-films.
HERMAN 20 jaar. Is in mi
litaire dienst. Krijgt 1,50 per
dag. Kan hiermee niet uitko
men, daar hij iedere avond in
de cantine doorbrengt, waar hij tan
soms gedwongen is nogal wat fcarwi
rondjes te geven. Kan drie da
gen voor de uitbetaling weer
plaats vindt 's morgens geen
tompoes meer bij de koffie ne-
KÉES (ook) 20 jaar. Krijgt
12.50 per week; hij vindt niet
dat dit volledig aan zijn behoef
te voldoet, maar hij begrijpt
het standpunt van zijn ouders.
Hij rijdt op een motor waar
voor hij wekelijks 5 uitgeeft,
de rest maakt hij op aan zijn
meisje en wat daarvan nog
overschiet gebruikt hij om op
school koffie te drinken.
JAN ROOS. lei
hem°P15
betalen, ziet hij niet of ii
hem niet. Deze instelling i
willen-hebben-van-wat-je-ziet iS een
facet van dc eerder gesignaleerd*
„Jazeker"
cent. De economische band die er nu
ontstaan is, geeft een mogelijkheid
tol een „intiem" gesprekje.
De achttienjarige Arthur blijkt op
de H.B.S. te zitten. „Nee, zakgeld
krijg ik van thuis niet meer. Ik vind
het ook niet nodig, want iedereen
ïentaliteit.
Impulsief-kopen
zoekt het meer in het lichte gen
re en als je zijn voorraad zwarte
?r zijn zegt een bro- schijven bekijkt, slaagt hij er
het Gezins-Begrotings- aardig in dit te vinden ook. Op
nstituuf. de onvermijdelijke vraag: „Waar-
En inderdaad, het goed beheren °m d°* het nou?", horen we
,j i tussen de regels door dat Jan
■an het geld en het niet toegeven zijn (ve]e-> vriendjes graag een
npulsief-kopen moet jong ti]ekker plaatje" wil voor-draai-
irden. Het kind, dat op de en. Eerlijk gezegd krijgen we
bepaald tingel- een beetje het gevoel, dat hij met
>f een witte vlek op het zÜn collectie indruk wil maken
ne.vi.rs slechts de imnnlsieve reactie °P diezelfde vriendjes. „Ben je
M - nooit bang dat je betrapt zal
„Ma mak een iJ8sie beeft, dient worden?" Dat is nou eenmaal
met direct een dubbeltje in zijn het risico. „Hebben je ouders
hand gestopt te krijgen. enig idee van je „activiteiten"?"
O.i. ligt hier, hij de opvoeding dn,-.Natuurlijk niet, kom
ar „grijpstuivers" verdient. Bij ons
de klas doet iedereen wel iets. De
i maakt auto's van buren schoon,
ander staat zaterdagsmiddags in
i boekwinkel.
sparen, nee. daar denk ik nog niet
i. Dat komt later wel, als ik een
laris verdiei
Dat de reclame, op slinkse
inhaakt op deze instelling valt
te constateren (o.m. zelfbediening),
het zgn. „impulsief-kopen" het ko
pen op een bepaalde prikkel) ver
oorzaakt veel narigheid, want er zijn
honderden dingen, die je graag zou
willen hebben en het zakgeld is
maar beperkt.
bleem „winkeldiefstallen", dat we
ijzc, vandaag o.m. ook aan de orde hebben
■eral gesteld.
Men riet iel» en men wil he, op Veronderslel
slag hebben, geld of geen geld. An- ken jjoe ZOuden je ouders dan
dere factoren kunnen ook in het spel reageren?" Niet zo leuk. denk
zijn, maar wij menen één van de ik. Waarna hij kennelijk deze
belangrijkste gesignaleerd te hebben, vervelende vraagjes wil laten
stpppen door zijn nieuwste
CEES VAN DOP winst" te draaien. „Janus, pak
me nog een keer", een plaat,
die blijkbaar in staat is de in
eens breed lachende Jan alle in
formaties onzerzijds te doen ver
geten. Die Jan (zonder us) mag
wel oppassen wat dat pakken be
treft.
Sparen
Een klein persberichtje deelde
ons mede dat in artiestenkringen
Bing Crosby over het grootste
vermogen beschikt (150 miljoen
gulden). Door dit kleine berichtje
deel ik n mede, dat ik over het
kleinste vermogen beschik.
Het staat zo vast als een
huis, dat geld meer is dan pa-
vroeger geen warenhuizen ken-
schrijven het nog op
pier en rammelende munten, ook, dan weten we ons meteen
ook de jeugd is materialistisch.
Geld is een voorwaarde tot le
ven en spelen, en bij gebrek
aan geld blijven we nog net le- valt het weer wat
spelen doen we niet het gebied van boeken
verzekerd van de aandacht van
vele oudere lezers. Als we vra
gen of het dan wel zo erg is,
Ja op
meer en sommige ervaren dat mofoonplaten wordt veel gesto-
aan den lijve én dit allemaal op len. Ook veel gereedschap voor
's rijks kosten.
Het is een bekend feit dat de
jeugd de belangrijkste niet bë-
jongens en bijouteriën voor
meisjes, maar daar is de jeugd
toch ook wel een van de be
horen van een winkeldedektieve mee,
uit een groot warenhuis (geen
namen noemen en weinig opge
smukte feiten) dan mompelen
we toch wel even iets v:
jeugd van tegenwoordig'
bijgaand aan het feit, dat
Arrestatie
Toch wordt vroeg of laat ie-
„die dereen gegrepen, vaak is het
voor- dan tranen met tuiten huilen,
dreigen met zelfmoord en met
de zwakke gezondheidstoestand
van de ouders. De meeste men
sen bedenken alles te laat. Bij
de jeugd ligt het vaak aan geld
gebrek, maar wat is te weinig
geld? Iedereen wil alles tege
lijk hebben en sparen voor een
hobby is er niet meer bij, voor
al niet als ze horen dat het bij
ons voor het grijpen ligt en dan
grijpt men.
Zoals dat jongetje met in de
ene zak een gestolen boekje en
in de andere zak een bijbeltje.
Ik weet het wel meneer het
achtste gebod: Gij zult niet
stelen. Maar ja de kinderrech
ter zet daar een heel ander ar
tikel uit een heel dik boek te
genover. Nee, je kan niet zeg
gen dat mensen uit een bepaald
milieu meer stelen dan anderen
(En dan is het wel triest te be
denken, dat het percentage on-
Straf
De straffen zijn niet gering,
de persoonlijke konsekwenties
zijn trouwens vaak groter. Hoer
veel huwelijken gaan er op zo'n
manier niet kapot! De kinder
rechter valt meestal wel mee,
dat wil niet zeggen dat de straf
niet mals is, maar dat wordt
toch grotendeels aan de ouders
overgelaten. Ja, tot achttien
jaar* kom je bij de kinderrech
ter.
We hebben het nu wel door,
we zijn ouder dan achttien be
denken we met een beetje spijt.
Dat zakgeld lag toch al niet zo
hoog.
LEO FAASE
Wanneer je beseft, dat de ruimte-redakteuren
hun maatschappelijke bestemming nog lang niet
bereikt hebben, xul je je de financieel benarde
positie waarin we verkeren wel kunnen voorstellen. Voor ons heeft het woord
zakgeld nog steeds die magische klank, die doet denken aan meer willen en
minder hebben en wanneer we enigszins filosofisch wilden zijn, zouden we
zelfs kunnen verzuchten dat het is als een vrouw: je wacht er lang op, maar
het is zo weer verdwenen. Dat doen we nu wel niet, dat verzuchten, maar
het blijft beroerd.
Je begrijpt natuurlijk wel dat we op deze pagina geen boekjes open gaan
doen, namelijk kasboekjes van de ruimteredakteuren, maar we gaan ons nu
toch diep bezinnen op het „waarom". €n dan met name op het „waarom ga
je dingen doen die je eigenlijk niet mag, soms zelfs niet wil doen als er iets
met dat zakgeld niet goed zit". Dat doen wij dan op onze beroemde manier:
„Door een algemeen beeld van de situatie te geven". Zo lees je ter informatie
even wat anderen krijgen (Jan Roos, die krijgt het niet maar die schreef het);
lees je vanwege dat hierboven genoemde algemene beeld iets over sparen,
of beter, dat we niet sparen (Cees van Dop), hoor je wat een winkeldedektieve
van een groot warenhuis erover zegt (Leo Faase) en krijgt je zelfs (exclusief
voor ruimte) een intervjoe met platen- en boeken„pikkers" onder ogen
(Yolanda de Vries, Arie Gelderblom, Cees van Dop). Foto's: Robert Collette.
