DE SJAAL
Effatha verblijd met flat
en gymnastieklokaal
Bijzondere voorzieningen
Nieuw-Guinea aanvaard
Kamer voor proef met de
nieuwe werkmethode
Na ondersoek in Nijmegen
Burgemeester geeft
onregelmatigheid toe
Nog uitkering
ambtenaren
Feestelijk eind van G.O.E.D.Z.O-actie
Geschenk van
f 551.967
T
VRIJDAG 28 SEPTEMBER 1962
tt
6een laatste
t aflevering J
Eigen risico niet 50, maar 37,5 pet;
ook devaluatie een risico
(Van onze parlementsredactie)
De Tweede Kamer heeft, zich gistermiddag na het aanbrengen van
enige wijzigingen zonder hoofdelijke stemming verenigd met het wets
voorstel tot het treffen van bijzondere voorzieningen, die kunnen bijdra
gen tot het instandhouden van het bevoorradings- en distributieapparaat
in Westelijk Nieuw-Guinea. Het voorstel machtigt de minister van finan
ciën gedurende de overgangsperiode voor de Nederlandse staat verzeke
ringsovereenkomsten te sluiten met bedrijven (merendeels kleinere) die
in Nieuw-Guinea zijn gevestigd of daar werkzaam zijn. De betrokken on
dernemers kunnen zich aldus bij de staat verzekeren tegen molestrisico
politiek risico, indien ze ter dekking daarvan elders geen verzekering
hebben kunnen sluiten.
Oor *eze jsarantie-overeenkomsten
rullen de voorwaarden »n de premies
nog nader door minister Zijlstra *vorden
vastgesteld. De overeenkomsten moeten
vóór 1 januari a.s. zijn aangevraagd en
kunnen geen langere looptijd hebben dan
één jaar. Ze kunnen worden beëindigd
wanneer het verzekerde risico weer el
ders kan worden gedekt.
Bij het bepalen van de verzekerde
waarde wordt rekening gehouden met
een jaarlijkse afschrijving van 10 pet.
voor bedrijfsruimte, schepen en vliegtui
gen en van 20 pet. voor de overige be
drijfsmiddelen. De verzekeringsmogelijk
heid *is beperkt tot investeringen, die
vóór 1 juli van dit jaar hebben plaats
gevonden. én tot investeringen die nodig
zijn voor de vervanging van vóór ge-
noemae datum aanwezige bedrijfsmidde
len. bedrijfsruimte en voorraden.
In het wetsontwerp was aanvankelijk
de bepaling voorgesteld, dat in geval
van schade de verzekerde 50 pet. van de
verzekerde waarde van bedrijfsmiddelen
en -ruimte voor eigen risico moet nemen.
Tegen dit percentage werd door de Ka
mermeerderheid bezwaar gemaakt Men
vond het te hoog en de heer Lucas (kath.
v.) diende mede namens V.V.D., A R.
en C.H. een amendement in om het
eigen risico op 25 pet. te stellen, zulks
overeenkomstig de wens van het N.
Guineese bedrijfsleven zelf.
Minister Zijlstra bleek echter tegen
die 25 pet. even grote bezwaren te heb
ben als de Kamer tegen 50 pet. Een der
gelijk laag percentage achtte de bewinds
man bepaald niet wenselijk met oog op
de doelstelling van het wetsontwerp: het
continueren van de activiteiten van het
bedrijfsleven ter plaatse. Tenslotte vond
men elkaar op een compromisoplossing.
Bij nota van wijziging stelde prof. Zül-
stra voor het eigen risico op 37.5 pet. te
stellen. De Kamer accepteerde dit en dr.
Lucas trok met de mededeling „niet
gelukkig" te zUn gestemd zijn amen.
dement ln.
Nederlaagje
Op een ander punt kreeg de Ka
mermeerderheid deze middag volle
dig haar zin en moest minister Zijlstra
een nederlaagje lijden. In de omschrij
ving, die het wetsontwerp geeft van
wat onder „politiek risico" moet wor
den verstaan, was uitdrukkelijk ver
meld. dat devaluatie van de munt
eenheid in N. Guinea niet onder dit
risico kan worden begrepen. De heer
Lucas-nu kwam weer mede namens
leden van V.V.D., A.R. en C.H. met
een amendement om deze laatste be
perking te schrappen. Hij en zijn me
destanders beschouwden devaluatie
wel degelijk als een politiek risico.
Minister Zijlstra had tegen het amen
dement grote bezwaren en meende de
aanvaarding ervan ernstig te moeten
ontraden. Zijn voornaamste argument
was, dat men niet van hieruit het ver
trouwen in de effectiviteit van de V.N.-
administratie, met name voor wat be
treft de stabiliteit van de munteenheid
moet gaan ondergraven. De heer McCaw
heeft recentelijk verklaard, dat de sta
biliteit van de valuta voor de V.N. een
grote en primaire zaak is.
De Kamermeerderheid bleef echter bij
haar standpunt en het amendement-
Lucas werd bij zitten en opstaan aan
vaard. Enkele antirevolutionairen en
K.V.P.-ers stemden met P.v.dA., C.P.N.
en PÜ.P. tegen.
Een ander amendement, ingediend
door de vaste Kar
nancië» werd door minister Zijlstra o
genomen. Het bevatte een aanvulling
van het begrip „molestrisico". Daartoe
worden nu "behalve oorlogsgeweld, mui
terij e.d.) dank zij het amendement ook
gerekend omstandigheden, die zodanige
gevaren met zich brengen, dat i
betrokkenen redelijkerwijze niet
worden gevergd voort te gaan hun be
drijf te exploiteren of hun beroep uit te
oefenen.
Geen vinger in de pap
Prof. Zijlstra was het met dr. Lucas
eens, dat het wetsontwerp eigenlijk wel
een beetje blijk geeft van wantrouwen
in de nieuwe machthebbers. Het ontwerp
heeft echter een beperkt karakter. De in
druk moet worden vermeden, dat Ne
derland langs allerlei wegen
vinger in de pap zou willen houden. Het
voorstel is op de rand daarvan.
Zekere factoren maken het volgens de
bewindsman aannemelijk, dat het in N.
Guinea op economisch gebied niet slecht
zal lopen. HU deelde nog mee, dat op het
ogenblik de N. Guinea-gulden weer door
de K.L.M. wordt geaccepteerd. De hier
omtrent ontstane misverstanden zijn in
middels opgelost.
Twee Amsterdamse dokwerkers, de
51-jarige J. H. Bitter en de 52-jarige B.
van der Veen, zijn gistermiddag tijdens
hun werkzaamheden op de werf van de
N.D.S.M. van een hoogte van ongeveer
tien meter in een tank van het Neder
landse schip „Katelysia" gevallen en met
ernstige verwondingen opgenomen.
Maar ook kritische geluiden
(Van onze parlementsredactle)
De Tweede Kamer ls gistermiddag
akkoord gegaan met het voorstel van
een commissie uit haar midden, om ln
het komend najaar een proef te nemen
met de nieuwe wUze van begrotings
behandeling. Zoals bekend houdt deze
proef hoofdzakelUk ln, dat de begrotin
gen van binnenlandse zaken, onderwUs.
kunsten en wetenschappen en maat-
schappelUk werk vooraf in openbare
commissievergaderingen zullen worden
behandeld, met name voor wat betreft
de financiële wensen van de Kamer.
De besluitvorming over deze begro
tingen zal in daaropvolgende verkorte
plenaire Kamervergaderingen plaats
vinden. Als de proef slaagt zullen
voortaan alle begrotingen op deze wijze
worden behandeld en zal tevens
Algemene Begrotingscommissie worden
ingesteld, die de wensen gaat bespreken
en -coördineren en die dan advies zal
uitbrengen aan de Kamer.
Niet alleen de kwestie van de proef,
maar het hele interim-rapport waarin
bedoelde commissie haar plannen
voorlopige vorm heeft ontvouwd.
Ook met volautomatische wasmachines
Alle aanvaukelijke ontkenningen
van het Nijmeegse gemeentebestuur
ten spijt, is na een onderzoek van
de Haagse officier van justitie mr.
dr. J. C. Maris wel degelijk komen
vast te staan, dat „in een belangrijk
schadegeval op onregelmatige wijze
is getracht een uitkering van het rijk
te verkrijgen". Nog geen vierentwin
tig ''ur hiervoor Had de Nijmeegse
burgemeester, mr. Ch. M. J. Hustinx
alle beschuldigingen over de fraudu
leuze hwidelin^-en met verontwaar
diging van de hand gewezen.
In een schriftelijke verklaring deelt
de burgemeester het volgende mede:
„Afgezien van de administratieve ge
volgen, wordt overwogen of deze on
regelmatigheid aanleiding zal geven
tot strafrechtelijk optreden tegen de
verantwoordelijke gemeenteambtena
ren. Hangende het onderzoek kunnen
geen verdere mededelingen worden
verstrekt".
Volgens de Nijmeegse oud-gemeente
ambtenaar H. van Mil. die over de af
wikkeling van de oorlogsschaden in Nij
megen een klacht indiende bij de Haagse
justitie, zou het door dc burgemeester
aangeduide onregelmatigheid betrekking
hebben op „Huize Belvoir". Op de ver
nieuwing hiervan had het rijk f 175.000
voorschot verstrekt
De aanklacht van de heer Van Mil be
trof vijf zaken: oorlogsschade aan het ge
meentehuls. aan het vroegere landgoed
Belvoir. aan het politiebureau en aan
straten en wegen. Verder had zij betrek
king op de kosten van restauratie van de
Stevenstoren.
Aanklacht
Intussen kleeft d, heer Van Mil bU de
hoofdcommissaris van politie in Nijme
gen een klacht ingediend wegens sm»*d
legen burgemeester Hustinx. De heer
Van Mil is de mening toegedaan, dat de
burgemeester hem in zUn eer heeft aan
getast door op de dinsdag gehouden pers
conferentie de verdenking van verduis
tering van enkele documenten, althana de
eerste bladzUdc van een driedelige offi
ciële brief van 19 oktober op hem te laten
De burgemeester heeft deze beschul
diging echter aan het begin van de ge
meenteraadsvergadering van woensdag
avond publiekelijk ingetrokken, omdat
de bladzijde was teruggevonden
De hoofdcommissaris van politie in
Nijmegen zou de aanklacht van de heer
Van Mil doorsturen naar het parket. Gis
teravond was dit echter nog niet gebeurd
gisteren in de Kamer aan de orde. Met
de proefneming ko* iedereen zich wel
verenigen. Ook zag men wel de nood
zaak van een verbetering der werk
wijze in. Over het hele plannen-com
plex bleek het ene Kamerlid echter
minder enthousiast te zijn dan het
andere.
De antirevolutionaire heer Smallen-
broek bv. was nogal kritisch. Hij meen
de, dat ook onder het huidige systeem
een gecoördineerde behandeling van
finanoiële verlangens mogelijk is. Dat
het nieuwe systeem tijdwinst voor de
Kamerleden zal opleveren, wilde er bij
hem niet in. Verbohting van het werk
der ministeries verwachtte hij er even
min van. De openbare commissieverga
deringen zullen zijns inziens ook aan
spreektijdrantsoenering moeten worden
gebonden, „want anders wordt het een
taaie zaak". Met de heer Van Lier
(soc.) e.a. maakte de heer Smallenbroek
zich ook zorgen over de voorlichting
in de pers. Het houden van meer dan
twee openbare commissievergaderingen
op een dag achtte hij onjuist. De heer
Van Lier zag in, dat de parlementaire
redactie® van de kranten als gevolg van
het nieuwe systeem enige uitbreiding
zullen moeten ondergaan. Voor deze
moeilijkheid mag de Kamer echter niet
opzU gaan en voor de kramten is ze niet
onoverkomelijk.
De heer Beernink (c.h.) was evenmin
erg geestdriftig als zijn ar. collega, al
had hU tegen de proef geen bezwaar
Wel vroeg hij zich af of nu juist de
begroting van binnenlandse zaken zich
wel voor de proefneming leent. In ieder
geval zal minister Toxopeus er reke
ning mee moeten houden, döt de kwes
tie van de ambtenarensalarissen en
-pensioenen een aparte Kamervergade
ring na 1 januari nodig zal maken. Ook
de heer Smallenbroek wees hier op.
Nadat nog de heer Janssen (kath.v.)
en mej. Ten Broecke Hoekstra (lib.)
zich (in overwegend positieve zin) over
de plannen hadden uitgesproken, be
antwoordde de vice-voorzitter van de
Kamer, de socialist J. Bommer de ge
stelde vragen. Hij benadrukte, dat de
werkwijze van de Kamer in menig op
zicht verouderd is. vooral wat betreft
de begrotingsbehandeling. Als een par
ticuliere onderneming zo zou werken
zou ze failliet gaan. Eén van de winst
punten van het nieuwe systeem is, dat
men als Kamerlid slechts verplicht is
die (commissie) vergaderingen bij te
wonen, waaraan men actief deelneemt
zodat men niet meer passief lange
plenaire vergaderingen hoeft bU te wo
nen. Op vele vragen zal de Kamercom
missie voor de nieuwe werkwijze een
antwoord geven in haar eindrapport,
waarin uiteraard de ervaringen van de
proef zullen zijn verwerkt.
H. M. Gerbrandy lid
Tweede Kamer
Van onze parlementsredacue)
Ir, dc Tweede Kaener is gisteren mee
gedeeld. dat de heer H. M. Grebrandy
te Nijland (Fr.) is benoemd tot lid van
de Kamer in de vacature-F, H. van de
Wetering. Verwacht wordt, dat de
nieuwbenoemde, die lid is van de CHU.
zijn benoeming zal aanvaarden, De heer
Gerbrandy is gedeputeerde van Fries
land
De heer C. J. van Lienden (soc.) heeft
»r 1 oktober a.s. ontalag genomen als
Kamerlid in verband met zijn benoe
ming tot gedeputeerde van Noord-Bra
bant
De zilvernotering is volgens H Drijf
hout en Zoon 27 september verhoogd van
135,50142 tot ƒ138,50—144 de kg fijn
De centrales van overheidspersoneel
hebben de regering gevraagd de trend
van de loonstijgingen in het bedrijfsle
ven over 1962 thans definitief te bere
kenen ter correctie van de trendmatige
salarisverhoging, die het rijkspersoneel
per 1 januari 1962 heeft ontvangen.
Bij het overleg over die salarisverho
ging is indertijd overeengetewrfcn de
trend, die eigenlijk een prognose was.
later definitief te berekenen. Volgens de
centrales ia dan thans de tijd aange
broken om tot die correctieve berekening
te g%an. Weliswaar zijn de loon
stijgingen in een viertal bedrijfstakken
meer dan 10.000 werknemers nog
niet bekend, doeh er zijn thans volgens
de centrales voldoende gegevens voor
handen om tot een correctie over te
gaan en op korte termijn een aanvul
lend percentage uit te keren. Hoe groot
dat percentage zou kunnen uitvallen, is
nog niet bekend.
Vice-admiraal Baron
De Vos van Steen wijk
Mr. A. N. baron De Vos van SteenwUk.
die met ingang van 1 oktober is bevor
derd van schout-bij-nacht tot vice-admi
raal. werd in 1912 te Anhem geboren.
Tot 1939 vervulde hij diverse marinefunc
ties in ons land. Daarna werd hij voor
de tweede maal naar Nederl.-Indië ge
zonden waar hij een functie bekleedde
op het departement van Bandoeng. In de
periode 1941'45 nam hij actief deel aan
de strijd ter zee in de Indische wateren.
In 1947 kon hij zijn marinecarrière in
Nederland voortzetten, na in Australië
en Batavia te hebben gediend.
Van 1954 tot 1955 nam hij" als comman
dant van Hr. Ms. torpedojager Piet
Hein deel aan de zuivering van Indone
sische infiltraties in de Etnabaai bij Nw-
Guinea. Daarna was hij tot 1956 chef staf
van de commandant der zeemacht te Nw-
Guinea en tevens president van de krijgs
raad te Hollandia.
In 1958 werd hij benoemd tot plaats
vervangend chef van de marinestaf en
in 1960 kreeg hij zijn huidige functie.
(Van een onze verslaggevers)
Door op de als een kluis betimmer
de voordeur de cijfers 551967 te
vervangen door de bekende NCR
(adio)V-slogan GOEDZO! heeft
C van der Zaal van het NCRV-be-
stuur gistermiddag ten aanschouwe
van een groot aantal genodigden de
nieuwe jongensflat van het christe
lijk instituut voor dove kinderen
Effatha in Voorburg officieel ge
opend. Het was een plechtig maar
feestelijk moment dat werd vooraf
gegaan door een enthousiast g-o-e-d-
z-o van een aantal instituut-leerlin
gen.
Moge het openingsceremonieel voor de
buitenstaander wellicht wat vreemd zijn
geweest, trouwe radioluisteraars konden
de handelingen van ds. Van der Zaal
direct begrijpen. Want de nieuwe flat en
het gymnastieklokaal zijn er gekomen
dank zij de N.C.R.V.-Goedzo-actie van
Johan Bodegraven en Gerard Hoek.
waarvoor duizenden uit het hele land
ruim drie miljoen gulden hebben bij
eengebracht. En van die drie miljoen
gulden heeft Effatha er om precies
te zijn 551.967 gekregen, voldoende
voor de bouw van een riant flatgebouw i
dat als internaat voor 72 jongens dient j
en modern uitgeruste gymnastieklo-
kaal.
Daarom ook werden In dc feestelijke
bijeenkomst in de kapel die aan de j
openingsplechtigheid voorafging vele I
woorden van dank gesproken aan het
adres van de N.C.R.V.: door voorzitter
prof. ds. L. H. v. d. Meiden („een vol
maakte gave van God"', Voorburgs bur
gemeester jhr. mr. A. Feith („een prach
tige verbetering") en directeur J. L.
van der Have. Geschenken waren or
ook. De Nederlandse Bouwmaatschappij
(die flat en gymnastiekzaal in ruim een
Jaar heeft neergezet) bood een indruk
wekkend spoorwegemplacement- in-mi-
niatuur aan en namens het personeel was
er een bloembak. Ook dc Nederlandse
Christelijke Bond voor Doven (ds. Brou
wer) en het r.k. doveninstituut van St.
Michielsgestel (monseigneur dr. Van
Overbeke) waren achter de katheder
vertegenwoordigd.
mers (met vier bedden elk en bureaus
cn eigen kastjes voor de jongens) tot
hun beschikking. De meubilering is
smaakvol en er js veel variatie in kleur
toegepast. Dc jongens missen door hun
gehoorloosheid al zoveel op emotioneel
gebied, dat we meenden hen op visueel
gebied enige compensatie te geven, aldus
de heer Van der Have.
Overigens zUn met flat en gymzaal
nog niet alle wensen van het Effatha-
bestuur verwezenlijkt. Dank zü een gift
van een ton van de Stlehtlng Nederlands
Comité voor Kinderpostzegels kon het
bestuur aan de Bussumse architect J. H.
j v. d. Zee de opdracht geven om een
- schetstekening te maken voor de bouw
van zes flatwoningen voor de meisjes,
die op bet ogenblik zUn ondergebracht
in een van de vleugels van bet hoofd,
gebouw. De plannen hiervoor zijn reedp
ter goedkeuring verzonden naar de be
trokken Instanties. Bovendien zUn
plannen voor de aanler van een sport
terrein achter het gymnastieklokaal.
Belangrijk
Voor Effatha betekent het officieel ln
gebruik nemen 'twee maanden geleden
gebeurde dat officieus) van flat en gym
zaal een belangrijke en al lang gewenste
uitbreiding. Immers van de 350 leerlin
gen zijn er 190 die hun thuis bulten de
stad hebben en dus in Voorburg moesten
worden ondergebracht. Een gedeelte van
deze jongens en meisjes vond en vindt
een liefderijk onderkomen bij Voorburg-
se pleeggezinnen, een ander gedeelte was
gehuisvest in Effatha. Maar met die huis
vesting in het instituut is het nooit zo
best gesteld geweest. De kapel werd als
(massale en ongezellige) slaapzaal ge
bruik
burg
telijke dag: er werd een nieuwe
vleugel geopend. Het instituut
heeft er hierdoor een mooi jon
genspaviljoen en een gymnastiek
lokaal bijgekregen.
ge-
i een aantal paviljoens dat al
lang niet meer aan de eisen van deze
tijd voldeed.
Met de bouw van de nieuwe flat nu
is dit probleem opgelost. Zei directeur
J. L. van der Have: we hebben gepro
beerd alle massaliteit te vermijden De
flat bestaat uit zes woningen, in elk
waarvan twaalf jongens worden gehuis
vest. Ze hebben een moderne woon- en
eetkamer, een keuken en drie slaapka-
MAX TAILLEUR
in LEXI-TIME
elke zaterdagavond 18.30
op Radio Veronica
Wereld kan vijf maal
zo veel voedsel
voortbrengen
De voedsclproduktle van de ontwik
kelingsgebieden moet en kan tot 2000
bijna verdrievoudigd worden en tot 2040
vijf of zesmaal zo groot zijn als thans
In de ontwikkelde landen moet de stij
ging 160 procent bedragen en dat kan
gemakkelijk, want daarvoor is evenals
thans oen Jaarlijkse stijging van ander
half procent nodig, aldus Ir. J. M. van
Staveren, directeur van het interna
tionaal instituut voor cultuurtechniek
en landaanwinning te Wageningen op
het voedselcongres te Amsterdam.
Het oppervlak kan vergroot worden
voornamelijk in Afrika bezuiden de
Sahara, Zuid-Amerika, Canada, de Ver
enigde Staten cn Rusland.
Het akkerland kan verdubbeld worden
ten koste van een zesde der bestaande
weidegronden, oen achtste van de bos
sen en oen twaalfde van d» v >este g> -tid.
De helft van de orodukWevergrG-ing
moet gevonden wordt* door betere land
bouw en toepassing van kunstmest, de
andere helft door uitbreiding alsmede
bcvloeiing.
Nederland moet voor dit werk water
bouw- en landbouwkundigen opleiden.
Mr. I. C. Debrot spoedig
ambassadeur
Binnenkort is de benoeming te ver
wachten van mr. L C. Debrot. laatstel.jk
minister van cultuur, opvoeding en volks,
gezondheid in dc Nederlandse Antillen,
tot ambassadeur van Nederland te Port
of Spain.
