Minder belastinggelden door lagere
winsten van het bedrijfsleven
ALLERLEI waaraan ons geld wordt besteed
Honderd miljoen
voor N.-Guinea
Desondanks
geen
„bezuiniging"
Voortzetting matiging
van de lonen
DINSDAG 18 SEPTEMBER
UITGAVEN
niljoeuen guldens)
MIDDELEN
Buitengewone dienst
Oorspron
kelijk vast
gesteld
Algemeen bestuur
Militaire uitgaven
Buitenlandse betrekkingen
Suriname en Nederlandse Antillen
Justitie en politie «incl civiele verdediging*
i Vermoede- Ontwerp-
lijke uit- I begroting
komsten 1963
1962
j Oorspron
kelijk vast
gesteld
1962
Landbouw
Onderwijs en cultuur
Sociale voorzieningen
Volksgezondheid
Volkshuisvesting
huursubsidies
woningwetvoorschotten
overige uitgaven volkshuisvesting
Oorlogs- en rampschade
Nationale schuld «verminderd met afschr
Vergoedingen aan provincies voor de derving
van inkomsten als gevolg van de verlaging
van de personele belasting
Afschrijvingen
Diversen
456.5
2 085.7
213.1
24.8
508.5
400.8
139.3
559.0
214.8
25.0
556.2
418.3
113.3
581.2
2 402.1
1 095.3
94.9
24.1
585.0
455.7
132.1
472.1
2 584.6
1 123.9
105.9
226.5
Vermoede
lijke uit
komsten
1962
692.0
451.2
Vermoe
delijke
uitkom-
1962
Kostprijsverhogende belastingen
Belastingen op inkomen, winst en
vermogen
Whisten en andere baten van
Overige middelen Gewone Dienst
Totaal middelen Gewone Dienst
Ontvangen aflossingen en bij het
Rijk belegde gelden
Overige middelen Buitengewone
Totaal middelen Buitengewone
Dienst
Totaal middelen Gehele Dienst
NADELIG SALDO
2 072.7 2191.1 i 2 140.7
Een lagere belastingopbrengst
dan was geraamd heeft ertoe ge
leid. dat in 1962 het begrotingste
kort van de geraamde driehonderd
miljoen gulden is uitgelopen tot
momenteel ƒ1180 miljoen. In de
Miljoenennota schrijft minister
Zijlstra. dat de belangrijkste on
voorziene daling in de belasting
opbrengst zich heeft voorgedaan in
de sector van de vennootschapsbe
lasting.
Het tegenvallen van de belas- stijging van de overheidsmiddelen is
het betrekkelijk grote aantal belas
tingopbrengst was het gevolg va tingverlagingen, die onder dit kabinet
de jongste loonsverhogingen, die. tot stand zijn gekomen. Dank zij der-
aldus minister Zijlstra, een aan
zienlijke verschuiving in de in
komstenverdeling hebben teweeg
gebracht. De gestegen arbeidskos
ten drukken namelijk zwaarder op
de winsten dan werd verwacht. Bij
het opstellen van de begroting
voor 1963 is hiermee eveneens
rekening te houden.
LESSEN IN
'S LANDS BELANG
Het is overdreven te zeggen dat de
miljoenennota zich laat lezen als een
roman desondanks behoeft men
niet tot in de diepste diepten van de
moderne economie te zijn doorge
drongen om onder de indruk te ko
men van de bijzonder heldere be
toogtrant waarin ook ditmaal minis
ter Zijlstra zijn miljoenennota heeft
gesteld. En dat niet alleen: geen
lezer zal zich kunnen ontworstelen
aan de overtuigingskracht die van
deze ministeriële beschouwingen uit
gaat. Hier Is een man aan het woord
die zijn enorme kennis als econoom
ten dienste heeft gesteld van onze
huishouding als staat en volk en die
de gave heeft om als minister van
financiën deze kennis ook in praktijk
te brengen. Zo is deze miljoenennota
(die wel duidelijk het kenmerk
draagt van een minister die aan het
eind is gekomen van zijn ambtsperio
de!) een les geworden in economie
zoals die In het belang van land en
volk dient te worden toegepast.
Deze moderne, wetenschappelijke be
nadering van de rijksbegroting wijkt
wel in vele opzichten af van wat
lange jaren als juist heeft gegolden.
Zo maakt minister Zijlstra zich wei
nig zorgen over het feit dat in bet
thans lopende jaar de belastingop
brengsten vrij aanzienlijk zullen
achterblijven bij de geraamde bedra
gen, zodat het tekort over 1962 niet
gering zal zijn. Hij raakt daardoor
niet in paniek en neemt niet zijn
toevlucht tot „bezuiniging" met
behulp van leningen vult hij het te
kort op en het geraamde tekort voor
1963 wordt eveneens met leningen
gedekt. Omdat de rijksbegroting in
de visie van minister Zijlstra niet
een zelfstandige grootheid is maar
een onderdeel van beel ons reilen
en zeilen als volk. Belangrijk is hoe
ons nationale inkomen zich ontwik
kelt. welk deel van dat inkomen voor
consumptie wordt gebruikt en welk
deel voor investeringen. En welk
deel er dan overblijft. Tussen dit
alles dienen juiste verhoudingen te
bestaan en in dit opzicht kan de
staat, moet de staat regulerend op
treden. Daarvan is de belastingpoli-
tiek een onderdeel maar daarvan is
ook de leningpolitiek een onderdeel.
Waarbij de belasting dan tevens een
funcUe beeft als correcUe op de in
komensverdeling en het lenen méde
afhankelijk is van de kapitaalsposi
tie en van de hoeveelheid geld die
vrij is.
Misschien zal er, als er straks ver
kiezingen geweest zijn, in het hierna
volgende Jaar een nieuwe minister
van financiën gaan optreden. Voor
hem heeft minister Zijlstra veel
baanbrekend werk verricht. Een
eventuele nieuwe bewindsman zal
een financieel gezond Nederland
aantreffen en bovendien zal hij be
leidslijnen uitgestippeld vinden die
het mogelijk maken Nederland ge
zond te houden. Het mag nu al ge
legd worden dat dit de verdienste
b van het werk als schatkistbeheer-
4e r van minister Zijlstra.
maatregelen ontzegt de schatkist zich
het komende jaar 1 307 miljoen. Zon
der belastingverlagingen zou in 1963
dank zij de gunstige economische
ontwikkeling een hogere belasting
opbrengst van f 720 min. zijn bereikt.
Mèt de verlaging wordt de hogere op
brengst slechts 413 min.
Minister Zijlstra vindt dit genoeg.
Het grote begrotingstekort, veroorzaakt
door lagere belastingopbrengsten en
toenemende overheidsuitgaven, veront
rust hem allerminst. Zijn theorie hier
over zet hij in de Miljoenennota uiteen.
dat
financieringsbron van de overheidsuit
gaven behoeven te zijn. De econo
mie van het land kan zelfs erbij zijn
gebaat, als de overheid door middel
van leningen gebruik maakt van de
besparingen in de particuliere sector.
Besparingen in de particuliere sec
tor ziin uiteraard allereerst bedoeld
voor dekking van de particuliere in
vesteringen. De situatie is echter
denkbaar, dat de particuliere bespa
ringen de particuliere investeringen
overtreffen. Dan is het alleszins ver
antwoord en allerminst ondegelijk de
ze ..overtollige" besparingen te ge
bruiken voor het dekken van het
overheidstekort.
Minister Zijlstra gaat zelfs verder:
„Heeft het land potentieel een parti
culier spaaroverschot, dat de over
heid niet door aanvaarding van een
begrotingstekort wenst te benutten,
dan dreigt stagnatie, die zich kan
uiten in onderbezetting en bij een
te laag investeringspeil in een on
voldoende groei." Dit is dus de reden,
waarom het grote begrotingstekort en
de wijze van dekking ervan de minis
ter van financiën niet verontrust.
Hogere bedragen
heidsinkomsten beredeneerd, aan de an
dere kant geeft hij ook een uitvoerige
uiteenzetting over de voorgenomen stij
ging van de overheidsuitgaven. Reeds
in voorgaande jaren had hij gesteld,
dat de stijging van de overheidsuitga
ven bij voorkeur enigszins achter moet
blijven bij de stijging van het nationa
le inkomen. Naar zijn mening zou de
stijging van de overheidsuitgaven de
eerstkomende jaren niet meer dan
300 min. per jaar mogen bedragen.
Bij de vaststelling van dit bedrag is
aangenomen, dat het nationale inko
men jaarlijks met ongeveer vier pet.
toeneemt.
Vergeleken met de begroting voor
1962 tonen de overheidsuitgaven echter
een stijging van 467 min. en als men
het kastekort van defensie erbij telt
zelfs van 512 min. Minister Zijlstra
zet echter uiteen, dat bij deze stijging
een aantal bedragen zijn begrepen, die
eigenlijk voor de beoordeling van de
eigenlijke stijging van de overheidsuit
gaven niet ter zake doen. zoals de bruto
aflossing van de gevestigde binnenland
se staatsschuld, de bijdrage voor de
sanering van het Algemeen Burgerlijk
Pensioenfonds en het Spoorwegpensioen
fonds, de woningwetvoorschotten, de
ontmuntingen en de gevolgen van de
salarismaatregelen voor de ambtena
ren, waartoe per 1 januari 1962 werd
besloten. Als men deze posten aftrekt
van het stijgingsbedrag van 512 min.,
houdt men als eigenlijke stijging van
de overheidsuitgaven 294 min. over.
een bedrag dat ligt beneden de ge
noemde stijgingsnorm van 300 min.
Bij de opstelling van de begroting
voor 1963 Is nog geen rekening gehou
den met een aantal activiteiten, waar
van de wettelijke regeling nog op sta
pel staat, zoals de premlërlng van de
kerkbouw, de wegenfinanciering, de
uitbreiding van het tienjarenplan voor
Suriname, de exploitatie van het on
langs ontdekte aardgas en de uitgaven,
verbonden aan de uitvoering van het
verdrag met Duitsland. Overigens staan
tegenover enkele van deze uitgaven ook
weer inkomsten, zodat deze activiteiten
het begrotingsbeeld niet in belangrijke
mate zullen beïnvloeden.
Minister Zijlstra wijst erop. dat de
stijging van de uitgaven niet wij zeg
gen, dat de overheid n'
vat. Zij is een gevolg
kelijk meegroeien
van het noodza-
de overheidsac
tiviteiten met de groei van de bevol
king en de ontwikkeling van de volks
huishouding. De regering meent, dat bij
de bestedingen van het nationale inko
men de keuze in zo groot mogelijke
mate moet worden overgelaten aan de
inkomentrekkers. Een zekere mate van
herverdeling van het nationaal inkomen
acht zij nodig, teneinde de bestedings-
mogelijkhedi J
:iaal zwakke-
Toch nog hoog
Uit cTe hele Miljoenennota wordt wel
duidelijk, dat de vrijheid van besje-
dingskeuze naar het oordeel van minis
ter Zijlstra zoveel mogelijk moet wor
den bevorderd door verlaging van de
oelastingdruk. Als van 1964 tot en met
1967 het nationale inkomen met vier
orocent blijft stijgen zal. naar de me
ning van de bewindsman, jaarlijks
f 600 min. beschikbaar komen voor ver-
Geringe ontspanning op arbeidsmarkt
De prognosedie de rijksbegroting en het Centraal Plan
bureau bieden voor de macro-economische ontwikkeling in de
rest van dit jaar en gedurende 1963, is in grote lijnen niet ongun
stig, al zal men geen te grote verwachtingen moeten hebben op
het gebied van loonsverhogingen.
OAJ17N Dc conjuncturele situatie zal het ook in 1963 noodzakelijk
maken slechts gematigde loonsverhogingen door te voeren.
Voor reële extra loonsverhogingen zal niet meer dan ruim 2% beschikbaar
zijn. Voor de financiering van de interimregelmg_ invaliden is 1% van de
loonsom nodig en voor overige factoren nog eens 3,5%. Deze overige factoren
zijn van 1962 naar 1963 overlopende loonsverhogingen, huurcompensatie.
reeds eerder overeengekomen loonsverhogingen en incidentele optrekking
van de lonen. De totale loonkosten stijgen in 1963 dus met 6.5%. De geraamde
loonkosten voor 1962 van 6% zullen waarschijnlijk uitlopen tot 7^%.
■miMTCTPR INGFN Zullen de lonen in 1963. mede ter hand-
LSILIILiUlnl having van het huidige prijspeil, een
veer moeten laten, ook de investeringen gaan in dalende lijn. Tengevolge van
het huidige relatief lage peil der reëel beschikbare winsten zullen de inves
teringen in vaste activa nauwelijks meer toenemen. Te grote loonsverhogin
gen zouden zelfs de winsten scherp kunnen doen dalen en de investeringen
nog verder terugdringen. De stijging van het investeringsvolume loopt naar
verwachting terug van 5 naar 2%. Een geringe afneming van de spanning
op de arbeidsmarkt zal wellicht nog verdere inkrimping van het investerings
volume kunnen afremmen.
schikbaar komen. De produktiestijging van de bedrijven met 4% zal echter
de vraag naar arbeidskrachten slechts met 55.000 doen toenemen, wat een
geringe ontspanning op de arbeidsmarkt zou kunnen betekenen. De span
ningen zullen althans minder extreem zijn.
TFFf - -J
1962 wordt
middelde stijging van de produktie verwacht met 4%. De expansie is het
grootst bij de metaal- en chemische industrie. De mogelijke uitbreiding van
de produktie zou in 1963. gelet op het peil der investeringen en de aanwas
van de bevolking, 5% kunnen bedragen. Er komt dan meer ruimte voor
exportvergroting.
CONSUMPTIE
De binnenlandse afzet zal slechts met 3,5%
toenemen. De prijsstijging van de consumptie
goederen is berekend op 2%. Daarbij spelen een rol de oplopende arbeids
kosten. de kosten van de huurverhoging, de gevolgen van E.E.G.-maatregelen
en nog nawerkingen van kostenstijgingen in 1962. De toeneming van de
consumptie over 1962 wordt geschat op 4%.
INVOER
dan 6%.
De
i 1963
geh
met de gewijzigde concurrentiepositie. Het tekort op de handelsbalans zal
ongeveer gelijk blijven.
■tlT'TAI INGSDII Mede ten gevolge van de slechts
matjge stijging van de investeringen
zal het saldo van de lopende rekening een verbetering te zien geven ten
opzichte van 1962. Het saldo van de lopende rekening zal bij overigens
onveranderde omstandigheden kunnen oplopen tot 650 miljoen. Over de
jaren 1961 tot en met 1963 zal het overschot op de lopende rekening van de
betalingsbalans dus gemiddeld 500 miljoen per jaar bedragen. Dit saldo wordt
laag en op langere termijn onvoldoende genoemd, gelet op de structurele
behoefte van ons land aan kapitaal.
stijging van
de produktiviteit van 2 a 2%%
en een toeneming van de beroepsbevolking met 1% 2% per jaar kan de
trendmatige groei van het nationaal inkomen vastgesteld worden op 4
per jaar. Het werknemersaandeel in het nationaal inkomen zal nog enigszins
kunnen stijgen en wel tot 72,8 Dit peil 'werd sinds 1949 niet meer bereikt.
Het is nadien voortdurend gedaald tot het dieptepunt van 1955 met 66%.
De totale uitgavenstijging van
het rijk en de lagere overheid
1963 200 miljoen minder zijn dan over 1962.
NATIONAAL INKOMEN
OVERHEIDSUITGAVEN
ontwikkeling in het komende jaar gezegd
worden, dat er een zeer matige tendens tot ontspanning zal zijn, dat de druk
op lonen en prijzen nog zal aanhouden, dat de stijging van de investeringen
slechts gering zal zijn, dat de reële winsten van de bedrijven verder afnemen,
maar dat de uitvoer zal aantrekken en de betalingsbalans een verbetering te
zien zal geven. Wat betreft het buienland zet de huidige expansie zich in
West-Europa nog voort, terwijl de investeringen en consumptie in de V.S.
dit half jaar nog zullen stagneren, terwijl er voor de toekomst nog weinig
inzicht bestaat.
hoging van de uitgaven en verlaging
van de belastingdruk.
Overigens erkent de minister, dat bij
een vergelijking tussen de overheids
middelen en het nationaal inkomen niet
kan worden geconcludeerd, dat sinds
1959 de belastingdruk kwantitatief is
verminderd. In 1959 bedroeg de belas
tingopbrengst 25,3 pet. van het netto
nationaal inkomen, in 1961 26,2, in 1962
25.8 en in 1963 wordt het op 25,2 ge
raamd. Er zijn twee tegenwerkende fac
toren geweest: de hoogconjunctuur
maakte het nodig om, teneinde overbe-
steding te voorkomen, bijzondere belas
tingmaatregelen te nemen en ander
zijds belastingverlagingen uit te stellen.
Daarnaast was er het wegvallen van
de Amerikaanse defensiehulp. hetgeen
bijzondere belastingmaatregelen nood
zakelijk maakte. De regering meent,
dat vooral van de loon- en inkomsten
belasting de druk nog te zwaar is en
ze wijst er op. dat met name de pro
gressie e
op de
Geen remming
Wat tenslotte de invloed van
remmende werking uitoefent
heidsuitgaven op de conjunctuur be
treft, de regering meent, dat de liquidi
teitspositie in de particuliere sector zo
danig is dat de overheid de begroting
niet behoeft te hanteren als middel om
de bestedingen af te remmen. Tegen
de toeneming van het nationaal inko
men met vier pet. staat een toeneming
van de overheidsbestedingen met 5,5
pet., zodat van de begroting geen rem
mende invloed op de economie uitgaat.
nlstcr Zijlstra. De loonstijgingen, die de
minister in verband brengt met de
spanningen op de arbeidsmarkt, hebben
geleid tot een stijging van de arbeids
kosten. die aanzienlijk groter is dan in
de meeste landen, waarmee Nederland
moet concurreren. De concurrentieposi
tie van ons land is hierdoor verzwakt.
Verdere stijging van de arbeidskosten
zou kunnen leiden óf tot een verdere
opwaartse druk op het prijspeil óf tot
een zodanige daling van de winstmar
ges, dat de investeringen worden aan
getast. De werkgelegenheid zou hier
door in gevaar kunnen worden ge
bracht, aldus minister Zijlstra in de
Miljoenennota.
Wegens civiele uitgaven
Voor dc kosten, welke direct of indirect samenhangen met Nieuw-Guinea,
is voor 1963 bij wijze van stelpost een bedrag opgenomen van honderd mil
joen gulden voor civiele uitgaven. In hoeverre dit bedrag nodig zal zijn ir
nog niet bekend. De gevolgen van het volledig wegvallen van de defensie in
Nieuw-Guinea voor de begroting 19.63 zuilen nog nader worden bezien.
De verhoogde paraatheid in verband niet de crisis rond Berlijn en de ver
sterking van de verdediging van Nieuw-Guinea hebben zoals bekend
de regering doen besluiten het defensieplafond te verhogen. Minister Visser
diende op 21 november 1961 een nota van wijzigingen in, waarbij 25 mil
joen méér werd gevraagd. De regering heeft daarna medio 1962 be
sloten dit laatste bedrag voor geheel 1962 op 52 miljoen te brengen en het
defensieplafond voor 1963 met 52 miljoen te verhogen tot 1902 miljoen.
De ontmunting van zilveren dubbel-
Itjes tot een bedrag van 7 miljoen gul
den zal tot volgend jaar worden uitge
steld. Daartegenover staat. dat. met
het oog op de behoefte aan rijksdaal
ders. dubbeltjes en kwartjes in 1962 voor
1.5 miljoen meer muntmetaal zal
den aangekocht dan
de begroting-1962
In 1963 zullen de eerste met Star-
flghters uitgeruste onderdelen
Kon. Landmacht In dienst worden ge
steld. Met het In operationeel gebruik
nemen van gelelde wapens van het ty
pe Nike wordt voortgegaan. Omstreeks
de jaarwisseling 1963-1964 zal de e—
groep, die met Hawks Is uitgerust,
den geformeerd.
Bij de Kon. Marine zullen de werk
zaamheden voor de verwapening van
De Zeven Provinciën worden voortge-
1 zet en in 1964 gereed komen. Met de
bouw van vier met helikopters en mo
derne elektronische installaties uitgerus
te fregatten wordt binnenkort een be-
gin gemaakt. De oplevering
jaar zal worden uitgebreid als het rijks
asiel met de daarbij gebouwde wonin
gen in Doetinchem volledig in gebruik
zal worden genomen. Een volgende stap
wat betreft de verpleegmogelijkheid
voor gestoorde criminelen is de bouw
van een r.k. inrichting voor voorlo
pig 120 criminele psychopaten te Nij
megen. Deze bouw zal in 1963 kunnen
beginnen. Onderhandelingen over een
soortgelijke inrichting op protestants-
christelijke grondslag zijn gaande.
Hogere bedragen zijn opgenomen
als bijdrage in het exploitatietekort en
het extra subsidie voor investeringen
ten behoeve van het Nationaal Lucht
vaart Laboratorium. Dit zal verdergaan
de onderzoekingen verrichten met be
hulp van vliegende modellen bij grote
re snelheden en op grotere hoogte. Ook
vliegtuigen voor verticale opstijgingen
en landingen zullen in het onderzoek
worden betrokken.
Aanleg en onderhoud van wegen zal
worden uitgebreid. Het daarvoor ultge-
mtrokken bedrag beloopt 319. l miljoen
conventionele onderzeeboten zal in de jrulden. Grote projecten zijn: weg 6
loop van 1964-1965 geschieden Begin Velsen-Schlpho! (9.5 miljoen), verbln-
1964 wordt een nieuw tanker-voorraad- dlngswegen Coentunnel (13,5). weg 15
«chip aan de vloot toegevoegd. Ridderkerk—Resteren (7). toegangswe-
De uitgaven voor de vertegenwoor- een tot Brienenoordbrug (11), weg 28
diging in het buitenland zijn wat hoger Hoevelaken—Katerveer (6). rijksweg
geraamd dan voor 1962 Deze verhoging
ivtoeit voort uit een stijging
Vele kleintjes maken één gro
te... Uit een zeer groot aantal
onderdelen is de rijksbegroting
ook voor het jaar 1963 samen
gesteld. Onderdelen, waarin
toch wel degelijk een „lijn" zit,
u-aaraan een visie ten grond
slag ligt. Van die honderden on
derdelen uit de Miljoenennota
hebben wij hierbij de meest
naar voren springende op een
rijtje gezet. Zij worden in het
algemene gedeelte genoemd,
mèt vele andere onderwerpen.
Er zijn er heel wat bij, waarop
ongetwijfeld nader zal worden
teruggekomen, als in de komen
de dagen de begrotingen van de
verschillende departementen
voor publikatie worden vrijge
geven.
prijspeil in het buitenland, maar ook
uit de vestiging
volgend jaar in
Roemenië.
De pogingen om meer rijkspolitie-
den door middel van een actieve
1 werving onverzwakt voortgezet. Wa
genpark. communicatiemiddelen en
rijkspolitievloot worden verder uit
gebreid, evenals het wagenpark van de
Politie Technische Dienst.
Het laat zlcb aanzien, dat ook
1963 nog een personeelstekort
toegangswe-
Harlngvlletbrug (9). en weg 75
KelpenMaastricht (9 miljoen). Voor
de voortzetting van de aanleg van de
brug van Brlenenoord Is 10 miljoen uit
getrokken. voor de Coentunnel 14 en
voor de brug bij Wessem 4 miljoen.
In de begroting voor 1963 van het
Zuiderzeefonds neemt een bedrag van
60 miljoen voor de verdere opbouw
van Oostelijk Flevoland de belangrijk
ste plaats in. Dc voortzetting van de
indijking van Zuidelijk Flevoland vergt
20 miljoen. Het is de bedoeling een
begin te maken met de aanleg van de
dijk Enkhuizen—Lelystad, waarvoor een
bedrag van 4.7 miljoen is opgenomen
be-
3900* man) bij de gevangenis- 0 De uitvoering van de Deltawerken
«en. rljk«werklnrlcbtlngen en huizen van ZB| met kracht worden voortgezet. Er
bewaring, ook al wordt voor volgend |s volgend Jaar 131 miljoen beschikbaar
jaar het aantal gedetineerden Iets la- Daarvan Is 55 miljoen bestemd J"
ger geraamd.
Verwacht mag worden, dat het
1 tal plaatsen I
ide regering gestelde criminelen volgend'Brouwershavensegat 2 miljoen ultgetrok- lopment Organisation, die zich ten doel
Hartngvlletwerken. Voor de afdamming
i-jvan de Grevelingen Is 11 miljoen, tÊM'
nihet Volkerak 18 miljoen
ken. Een bedrag van 25 miljoen is gc-|gaan
raamd voor deIM
keringen.
Een bedrag
miljoen meer dan dit jaar is op de
begroting gezet voor de verbetering van
de havenmond te IJmuiden en de ver
dieping en verbreding van het Noord
zeekanaal. Hogere bedragen zijn ook op
genomen voor de werken aan het Am
sterdam—Rijnkanaal (raming '63: 7 mil
joen). de Rotterdamse Waterweg (idem
6 miljoen), het Sloeplan (idem 2 mil
joen) en het kanaal Terneuzen—Gent
(idem 30 miljoen). Van dit laatste be
drag betaalt België tachtig procent. De
ze bijdrage is onder de inkomsten geno
teerd.
De bijdrage aan Euratoom voor het
onderzoek- en onderwijsprogramma is
voor 1963 op 16.5 miljoen gesteld. Vier
miljoen is opgenomen voor de ontwik
keling van technische procédés en appa-
raturen. Drie miljoen daarvan is be
stemd voor militaire projecten. Ook is
3.8 miljoen begroot als Nederlandse bij
drage in de European Launchei Deve
stelt in Europese samenwerking satel
lietdragers plus satelieten te produce
ren voor vreedzame projecten op het ge
bied van ruimtevaart en ruimteonder
zoek. In totaal zal dit Nederland 19
miljoen kosten.
t De Algemene Nederlandse Vereni
ging voor Vreemdelingenverkeer zal
meer subsidie krijgen. Ook zal in sa
menwerking met het bedrijfsleven
het toerisme van Amerika naar ons land
worden gestimuleerd. Beide zaken ver
gen voor volgend jaar 4 miljoen. Drie
miljoen zal het rijk naar verwachting
in 1963 moeten storten in het aandelen
kapitaal voor het congresgebouw ln Den
Haag. Het rijk neemt deel voor de
helft in het op 10 miljoen vastgestelde
kapitaal.
Voor 1963 is 15 miljoen beschikbaar
aan betalingen op grond van de premie-
en prijsreductieregeling ..bevordering
industrialisatie ont wikkelingskernen
welke regeling zich in grote belangstel
ling van de ondernemers mag verheu
gen. Voor volgend jaar kan ter verbe
tering van de infrastructuur in de pro
bleemgebieden voor 40 miljoen aan
'plichtingen worden aange-
voor de salarissen van
leerkrachten bij het gewoon, het voort
gezet gewoon en het uitgebreid lager
onderwijs. Ondanks daling van het aan
tal leerlingen bij het gewoon lager on
derwijs zal het aantal leerkrachten per
saldo met 1400 toenemen, omdat per 1
september 1963 de eerste fase van de
verlaging der leerlingenschaal volledig
in werking zal treden.
De 4300 leerkrachten bij het bui
tengewoon lager onderwijs zullen, aan
salarissen, tezamen met andere uitga
ven voor dit onderwijs, 60 miljoen ver
gen. Elk jaar komen er 150 tot 200
blo-leerkrachten bij.
Voor de Rijksluchtvaartschool te
Eelde is 6 miljoen minder begroot. Be
halve dat in 1963 geen nieuwe vliegtui
gen zullen worden gekocht, zal de ac
tiviteit van de school de komende ja
ren worden ingekrompen tengevolge
van de verminderde behoefte der K.L.M.
aan jonge vliegers.
De stijging van de uitgaven voor
het wetenschappelijk onderwijs in 1963
met 73 miljoen is voor een belangrijk
deel toe te schrijven aan de aanzienlij
ke uitbreiding van de bijzondere instel
lingen van wetenschappelijk onderwijs:
het opvangen van meer studenten, het
in gebruik nemen van nieuwe labora-
Voor de radio is volgend jaar be
schikbaar 31 miljoen, terwijl de uitga
ven worden geraamd op 32 miljoen.
Het verschil wordt bijgepast nlt de al
gemene middelen. De uitgaven voor
de televisie liggen 4 miljoen beneden
de netto-opbrengst van de kijkgelden.
Deze 4 miljoen zullen worden gebruikt
voor de aflossing van de in het verle
den door het rijk voorgeschoten gelden.
Het bedrag voor de verzorging van
gerepatrieerden in opvangcentra en
contractpensions zal hoger zijn dan dit
jaar. Gerekend moet worden op een
vermindering van het aantal voor re
patrianten beschikbare woningen. Dit zal
een minder snelle doorstroming in de
contractpensions tot gevolg hebben.
erop is gerekend, dat hel aantal kleu- 0 Rekening wordt gehouden met een
ters per leidster kleiner zal worden)j v-erdere doorvoering van de zelfzorg
Van de materiële voorzieningen zullenvoor de Ambonezen. Ook woidt ver-
ongeveer 420.000 kleulers profiteren. wacht, dat 600 gezinnen van de woon-
Rond 609 miljoen is uitgetrokken'oorden naar woonwijken zullen kunnen
met het oog op de recreatie, ander
zijds ter instandhouding van ons bos-
areaal, waarop door stedenbouw en we
genaanleg steeds weer een beroep
wordt gedaan.
De ontginning en ontwikkeling van
de IJsselmeerpolders vraagt minder
geld dan vorig jaar. Dit is een gevolg
van de afnemende bouwactiviteiten in de
Noordoostpolder en van de herziening
van het voor 1962 opgestelde bouwplan
voor Oostelijk Flevoland, waardoor di
verse werken naar een later tijdstip
zijn verschoven.
Voor het kleuteronderwijs Is vol
gend jaar bijna 120 miljoen nodig.
Daaruit worden betaald de
rond 12500 leidsters
De verwachting wat betreft de om
vang van de emigratie in 1963 en de
in dat jaar te verkrijgen bijdragen in
de vervoerskosten hebben aanleiding ge
geven voor de emigratie met een lager
54500 bedrag te volstaan.
Voor de stichting van regionale
woonwagenkampen is een tienjarenplan
opgesteld. Voor 1963 is rekening gehou
den met vier kampen (subsidie aan de
betrokken gemeenten zes ton), voor 1964
met vijf kampen, voor 1965 en volgen
de jaren met zes kampen per jaar, tot
dat het plan zal zijn voltooid.
Het herstel van oorlogsschade aar
onroerende goederen en schepen if
thans nagenoeg voltooid, zodat voor
1963 met een bedrag van 8.1 miljoen
kan worden volstaan. Voor 1964 en vol
gende jaren zal nog ongeveer 4 miljoen
nodig zijn. Dc afwikkeling van de res
terende gevallen van oorlogs- en ramp
schade zal volgend jaar nog 6.1 mil
joen vragen.
In de periode van 30 juni 1961 tot
30 juni 1962 is de staatsschuld geste
gen met 625 miljoen. De stijging is hel
resultaat van een toeneming der binnen
landse schuld met 731 miljoen en een
afneming der buitenlandse schuld me!
106 miljoen. Eind juni was de totale
staatsschuld 18.966 miljoen tegïn 18.341
miljoen een jaar daarvoor.
Aantal
ambtenaren
2350 hoger
Volgens de ontwerp-begroting 1963 zal
de sterkte van het burgerlijk rijksperso
neel rond 2350 man groter zijn dan hel
aantal, waarop de begroting 1962 wal
gebaseerd. Dit is mede het gevolg van
de werktijdverkorting. De toeneminf
vindt voor een belangrijk deel plaatr
bij de ministeries van onderwijs, kun
sten en wetenschappen 'van 16423 tot
17605). financiën (van 22059 tot 22630).
van verkeer en waterstaat (van 9747
tot 10087). van landbouw en visserij
(van 8800 tot 9250). alsmede van socia
le zaken en volksgezondheid (van 5498
tot 5767). Het totale aantal ambtenaren
in rijksdienst bedraagt volgens de bf
groting 124393 tegen 122024 dit jaar.
