0PK0EP NIEUW-GUINEA Berlijn gelooft nu in een korte periode van rust Voorlopig geen nieuwe personenwagen bij DAF Astronomische ontdekking Behoort kolonel Argoud tot de gearresteerden? Academische studie te lang en te omvangrijk ht een bonte Kij, De zwarte dood ZATERDAG 15 SEPTEMBER 1962 Russen rijden weer met bussen Oostduits overste naar W.-Berlijn uitgeweken NAVO krijgt nieuwe polaris-onderzeeërs Naar het Westduitse ministerie van defensie gisteren heeft medegedeeld, heeft de Amerikaanse plv. minister van defensie. Roswell Gilpatric. tijdens de besprekingen die hij met zijn Westduit se ambtgenoot Strauss in Bonn heeft gevoerd, verklaard dat de V S. nog meer met polaris-raketten uitgeruste onderzeeboten ter besohikking van de NAVO zullen stellen. de hoogste Oostduitse officier, die sinds 13 augustus 1961 naar West-Berlijn is uitgeweken 1 President Kennedy heeft gisteren op jhet Witte Huis twee Westduitse top- Tijdens de NAVO-conferentie, I functionarissen ontvangen. Zijn eerste het afgelopen voorjaar in Athene werd I bezoeker was de Westduitse ambassadeur gehouden, hadden de V S. reeds de be- Knappstein. die als opvolger van Greve schikbaarstelling van zes van deze Po I zijn geloofsbrieven kwam aanbieden. Een laris-onderzee rs toegezegd, kwartier later voegde de Westduitse mi- Minister Gilpatrick gaf nogmaals Ti otjT> i nister van economische zaken. prof. Er- uiting aan de vastbeslotenheid der V.S. riet leit dat de Kussen in korte hard. zich voor een informeel gesprek bij om. in geval van een aanval op het tijd al twee keer hebben toet£erte--'iem Tegenover Knappstein bevestigde NAVO-gebied. alle krachten 111 te zetten iron onn uroctoi-c-n t;„* President Kennedy nogmaals dat de V.S die voor de verdediging van het gebied ven aan westerse eisen (Niet meer hun verplichtingen ten aanzien van Ber- der verdragsorganisatie in zijn totaliteit hun aflossing laten rijden Checkpoint Charlie, en gisteren het weer rijden met bussen in plaats van met pantserwagens door West- Berlijn) wordt in Berlijn opgevat als een teken dat de Russen be sloten hebben tot een tijdelijke rust in de eeuwigdurende Berlijnse cri sis. Velen, waaronder de liberale leider, Erich Mende, zijn van mening dat pre mier Chroesjtsjef nu de aandacht op Cu ba en andere problemen wil gaan vesti gen. Mende ging zelfs zo ver door te ver onderstellen. dat de Russen zullen aan bieden zich uit Cuba terug te trekken als de V.S. Berlijn zou verlaten. Mende bleek er evenwel van overtuigd, dat de Ameri kanen zich zullen houden aan hun ver plichtingen in Berlijn. De Britse autoriteiten in Berlijn waren zeer tevreden over het Russische toege ven voor wat betreft de pantserwagens. De Britten legden er de nadruk op. dat zij het de Russen erg gemakkelijk hadden gemaakt door te zeggen, dat „het voor al le betrokken partijen prettiger zou z als de aflossing voortaan met bussen geschieden. Opzienbarend was het nieuws, dat de commandant van het in de omgeving van Berlijn gelegen eerste Oostduitse gemotoriseerde regiment infanterie, de 36-jarige luitenant-kolonel Loeffler, in derdaad naar het Westen is gevlucht. De Westberlijnse Senaat heeft bekend gemaakt dat overste Loeffler onmid dellijk naar West-Duitsland is overge bracht. Als reden voor zijn vlucht had Loeff ler opgegeven, dat hij het niet meer met zijn geweten in overeenstemming had kunnen brengen om nog langer Oost duits officier te zijn. Loeffler is in rang lijn volledig zullen nakomen. 1 noodzakelijk zijn. V.S.-marine bij Cuba waakzaam Een functionaris van de Amerikaanse marine heeft medegedeeld, dat de mari ne haar waakzaamheid ten aanzien van uit Cuba vertrekkende schepen, dan wel schepen die daarheen op weg zijn, heeft verhoogd. Vanuit Florida en de Ameri kaanse basis Guantanamo op Cuba zijn het gehele etmaal door patrouillevlieg tuigen in de lucht, terwijl in de Cara- ibische wateren een aantal schepen, voor namelijk torpedobootjagers, patrouilleert. Ook de patrouillering in het luchtver keer is de afgelopen drie weken opge voerd. Volgens genoemde functionaris houden in alle Europese havens Amerikaanse ambtenaren en agenten het scheepvaart verkeer in de gaten. Van elk schip dat Cuba als bestemming heeft, zijn zij reeds voor het vertrek op de hoogte. Inmiddels heeft Cuba Engeland mee gedeeld, dat twee Britse journalisten, die zich in hechtenis bevinden „binnen en kele" dagen zullen worden vrijgelaten. De journalisten zijn Reuters correspon dent op Cuba, John Bland, en John Bar- Bland verdween zondagochtend tijdens een rit van Havana naar de Cubaanse zuidkust. Volgens in New York ontvan gen berichten werd van Barnes niets meer gehoord nadat hij eind vorige week uit Havana naar Camaguey in het cen trum van Cuba was vertrokken. Advertentie De DAF in Eindhoven is niet voornemens op korte termijn met andere fabrieken samenwerking te zoeken. Evenmin ligt het in de bedoeling om voorlopig een nieuw type personenwagen in produktie te brengen. Dit heeft de directie van de Eindhovense automobielbedrijven meegedeeld. Er werd, naar aanleiding hier van, nog opgemerkt dat de DAFj 'te1 de situatie na de eerste thans in de voornaamste landen m^°touar°2ll v.n dak (vorig jaar totaal 8539) waarmee dc DAF op de ranglijst als nummer 2 staat. Nummer een is de Volkswagen met 13090 toevoegingen. De Renault Dauphine komt op de 3e plaats met 5425 toevoegingen. wordt dat dit aantal het volgend jaar tweemaal zo groot zal zijn. De nieuwe aanhangwagenfabriek in Eindhoven (de grootste in Europa) met een oppervlakte van meer dan 8000 m2. is intussen in gebruik geno men. Gedurende de eerste zeven maan den van dit jaar werden 1763 vracht wagens (boven de 4 ton) aan het Ne derlandse wagenpark toegevoegd, dat is 250 meer dan tijdens de overeen komstige periode van vorig jaar. Wat betreft de personenwagens ondrr 6000 op de Nederlandse markt. over vestigingen, dealers en ser vice-stations beschikt, waardoor er voor het bedrijf op dit moment geen direkte noodzaak bestaat om samenwerking te zoeken met andere automobielbedrijven In West-Duitsland, aldus de directie, waar de DAF vanaf begin 1961 i dan duizend vrachtwagens heeft kocht en daarmee tot de grootste im porteurs is gaan behoren, heeft het bedrijf zijn programma van bedrijfs- en transportwagens intussen aangepast aan de Westduitse wettelijke voorschrif ten en marktsituatie. In de Bondsrepubliek heeft de DAF momenteel 350 dealers waarvan voor vraphtwagens" en 300 voor perso nenwagens. Moeilijk De concurrentie op de Westduitse personenwagenmarkt is fel, de verla ging van invoerrechten op personen auto's door minister Erhard (als reac tie op de prijsverhoging van de Volks wagen), bracht de handel van de DAF in een moeilijke positie, de verlaging van invoerrechten geldt daar uitslui tend voor personenwagens boven de 800 cc, de DAF ligt daar net onder. Het gevolg is dan ook dat de prijs van luxe auto's met een iets zwaardere motor thans nabij die van de DAF ligt. Niettemin werden er in de eerste helft van dit jaar nog 2500 Eindhoven- se -wagens in WestduitSlan'd" verkocht. In Frankrijk zijn, sinds het. begin van de verjeoop van jpgtSQnenwagens. ruim 2000 stuks verkocht! Verwacht VS geven Russen stuk van Spoetnik Amerika heeft de Sowjetunie gisteren :n stuk metaal van 6.3 kilo aange boden dat afkomstig zou zijn van Spoet nik 4 en neergekomen is in Manitowic, Wisconsin, in de vroege ochtenduren •an 5 september. De Amerikaanse afgevaardigde Plimp ton bood het stuk metaal eenkomst van de V.N.-c.. ke het vreedzaam gebruik te. Plimpton zei, dat het aanbieden van het stuk metaal een concreet gebaar s van werkelijke samenwerking op het [ebied van vreedzaam onderzoek van ruimte. Morozof, de Sowjetafgevaardigde, die juist een aanval besloten had op de Amerikaanse politiek in de ruimtecom- mis.'.e, was verrast. Hij gaf geen en kel commentaar en nam het stuk me taal aan. Daarna zei hij echter: ..Deze drama- rzS; tische middelen worden hier gebruikt... om onze aandacht af te leiden van de grote en belangrijke kwesties". Nadat de zitting verdaagd was. ver liet Morozof de zaal maar hij nam het stuk metaal niet mee. te Parkes, 325 km van Sydney, dekking gedaan, die huns inziens groot belang is voor de studies over de oorsprong van het heelal. Brian Cooper en Marcus Price, twee wetenschtppelijke medewerkers van de wetenschappelijke industriële research- organisatie van het Gemenebest, hebben de aanwezigheid geconstateerd van mag netische velden in de in gaswolken ge hulde Centaurus melkweg op 20 miljoen lichtjaren van de aarde. Zij deden hun ontdekking tijdens een studie van de radiogolven in deze melk weg. Zij constateerden, dat deze golven lineair gepolariseerd waren d.w.z. dat hun elektrische trillingen zich in een bepaald vlak bewogen. Toen zij de fre quentie wijzigden, waarop zij signalen ontvingen, bleek, dat het vlak gewen teld was. Dit toont de aanwezigheid van mag netische velden in de ruimte aan, omdat deze velden de enige factor kunnen zijn, Amerika in 1970 op de maan Tegenslagen voorbehouden, zullen de V.S. in het begin van het volgend jaar een man 24 uur rond de aarde laten cirkelen, tegen 1965 drie man tezamen en tegen 1970 zullen twee mannen op de maan landen, aldus heeft Bralneri Holmes een functionaris van het Na tionale lucht- en ruimtevaartbureau (NASA) verklaard in een rede tot het nationale industriële verbond ligheid. De beoogde vlucht naar de maan zal ongeveer 20 miljard dolla; (72.400.000 000 gulden) kosten. De Apollo-raket zal drie man in een baan brengen die zich op 160 km af stand van de maan bevindt. Vandaar zullen twee man het moederschip laten in een excursie-vaartuig", maanoppervlak tot op 14000 meter deren, rondzweven, een landingsplaats opzoeken en dan landen. van onderzoek keren zij derschip terug en alle drie komen dan terug op de aarde, waarbij de per pa raket neerstort rachute landen. Hazen L. Walker, ook een functiona ris van het ruimtebureau gaf in een rede te St. Louis andere cijfers. Er zullen tien tot 15 miljard dollar en het werk van 150.000 mensen nodig zijn om tegen 1970 drie man op de maan te brengen, verklaarde hij. VAN HET COMITÉ ZELFBESCHIKKING De wereld moet de stem van de Papoea's horen. De Papoea's willen van hun verlangen naar vrij heid getuigen in Amerika, in Afrika en elders in de wereld. Contacten rijn reeds gelegd. Het Comité wil die Papoea's, die de stem van hun land en hun volk kunnen laten horen, in de gelegenheid stellen dit te doen. Papoea's staan gereed, op reis te gaan. Juist nu, na het gesloten accoord met Indonesië, is dat nodig, omdat de Papoea's 7 jaren lang moe ten kunnen blijven pleiten voor hun recht op volksstemming in 1969. De wereld dient daaraan herinnerd te worden. Het Comité wil het hun mogelijk maken deze taak te vervullen. Het heeft daartoe geld nodig. Dit moet, in den beginne, worden opgebracht door het Nederlandse volk. In Nederland zal hiervoor begrip bestaan. Nu de Nederlandse Staat de Papoea's niet meer kan hel pen, zullen particuliere Nederlanders deze taak moeten overnemen. Wetende, dat velen hieraan zullen willen meewer ken, doet het Comité een ernstig beroep op die Nederlanders die aan recht en vrijheid, ook van anderen, een hoge waarde toekennen, om een bijdrage te storten in het hiertoe gestichte Fonds, op girorekening nr. 45 64 93 ten name van de Rotterdamse Bank, kantoor Bussum, met de om schrijving: ten gunste van het Comité Zelfbeschik king Nieuw-Guinea. Zelfs de kleinste bijdrage is welkom. Een groot bedrag zal nodig zijn. W. J. Leyds, J. H. Ritzema Boa, voorzitter Ondergetekenden bevelen deze zaak v ibyUa Prof. Dr. G. J. D. Aalders Da O. E. van der Brug Prof. Dr P. J. Enk Jhr Mr W. W. Feith Da J. Fokkema Prof. Dr P. Geyl Mr W. Baron van Haersolte B. W. Hekkert P. J. E. de Kanter P. Kors Prof. Dr H. J. Lam t>. P. Laning Prof. Mr W. L. G. Lemaire Mr. G. J. de Lint Da H. van Lunzen Prof. Dr W. P. Plate Prof. Dr J. Prlna Mr. K. T. M. v. Ryokevors> Prof. Mr L. W. G. Scholten A. Schrijnen Jhr P. J. Six Ir P. C. Snom E. Terpstra Dr A. Zeegers Belgische politie OAS-lelder Bi- met de oud-premier dauit. Een en ander heeft geleid tot de onderstelling, dat Argoud tot de gear resteerden behoorde. Hier .kwam nog bij dat de politie de uiterste geheim zinnigheid betrachtte na de arrestaties. Gisteravond laat werd bekendgemaakt, dat een 23-jarig Brits meisje eveneens is aangehouden in verband met de ont dekking van de OAS-groep. Vernomen wordt dat zij optrad als koerierster. De politie zou haar gevolgd hebben naar de villa waar de drie anderen ook wer den gepakt. Uit betrouwbare bron wordt vernomen, dat de drie mannen betrek kelijk jeugdige personen van Franse na- tionaliteit zijn Zij zijn allen overge- Argoud, een van de leiders van'bracht naar Nïmen waar he* onderzoek zegt mets De Belgische justitie is zeer schaars met mededelingen over de arrestaties die gisteren ver richt zijn in de omgeving van Namen en Spa en waarbij een bende van de OAS is opgerold Onbevestigde berichten spreken i4ej r van de aanhouding van kolonel) tionalitei Universiteit in een crisis de OAS. Dit is echter tegenge sproken. De Belgische minister van justitie, Vermeijlen, heeft in middels meegedeeld, dat er geen nadere mededelingen over de ar restaties zullen volgen tijdens het onderzoek. Hij drong aan op voor zichtigheid bij het publiceren van namen. Vier dagen geleden werd gemeld dat de Belgische politie in Profondville. een klein toeristenplaatsje in de Ar dennen bij Namen, onthullende docu menten had gevonden met betrekking tot de OAS-activiteiten jn België. Deze vondst leidde gisteren tot een overval een villa bij Spa en de arrestatie drie belangrijke figuren van de OAS In de villa werden wapens en explosieven gevonden. Het schlnt dat deze vUla het hoofd kwartier was van de OAS voor tenmin ste een deel van België. Verder Is het genoegzaam bekend, dat Argoud al enige maanden In het land was, samen wordt voortgezet. (Van een onzer redacteuren) Reeds lang wordt vanuit de maat schappij met als voornaamste woordvoerder het bedrijfsleven ge klaagd over het feit, dat de univer sitaire studie in ons land te lang en te overladen is. Deze klacht wordt de laatste tijd ook al in de kring van het wetenschappelijk onderwijs- zélf gehoord. De afgelopen week gaf daar een voorbeeld van. Prof. mag. dr. J. P. M. ran der Ploeg o.p. uit Nijmegen stelde woensdag op een Limburgse Universiteitsdag vast, dat men er in het buitenland veel korter over doet en daarbij dan nog in staat is vaak bétere krach ten af te leveren. Hij achtte het onderricht aan menige faculteit veel te theoretisch en illustreerde dit door te zeggen: „Het is gewoon ontstellend hoeveel bijvoorbeeld een toekomstige tandarts allemaal moet leren dat niets met zijn beroep van straks heeft uit te staan". Iemand die uit hoofde van zijn func tie de ontwikkeling en het rendement van ons onderwijs al vele tientallen ja ren kritisch moet analyseren kan zo'n exclamatie als die van prof. Van der Ploeg alleen maar hartgrondig be amen. Want om het eens heel scherp te zeggen borduurt het Nederlandse academische onderwijs in feite nog steeds voort op de middeleeuwse ge dachtegang waarbij het ideaal voor ogen stond van de mens die ALLES kan weten. Begrijpelijk, dat men er toen zo over dacht, want als men Plato, Aristoteles en de kerkvaders kende was men immers klaar? Maar dat dit .compleetheidsidee", slj het dan voor elke wetenschap af zónderlijk, thans, anno 1962, nóg niet losgelaten is moet toch wel een ont stellende werkelijkheid worden ge acht. Immers onze toekomstige me dici, chemici, classici, Ingenieurs, en zovoorts moeten ais het maar enigs zins kan óók nog ..alles" weten. Van daar. dat de gemiddelde academische opleiding maar liefst zeven a acht jaar duurt. Studenten in de natuurwe tenschappen zijn vaak negen tot tien jaar bezig; een chirurg is pas op zijn 35ste jaar „klaar om te beginnen". Aan een bekende hoogleraar in de chemie werd eens de volgende vraag voorgelegd. Stel, dat ons land van de een of andere „foundation" een astro nomisch bedrag, zeg een miljard dol lar ter beschikking kreeg, teneinde een in alle opzichten ideale universi teit te stichten. Hoeveel leerstoelen zouden dan naar uw mening voor de wetenschap scheikunde rtodig zijn, in dien we deze wetenschap tot in 4lle onderdelen recht wilden laten weder varen? De hoogleraar ging een tijdje zitten rekenen en kwam tot 43 leer stoelen, inclusief lectoraten, dus tot 43 docenten. Iedereen kan begrijpen dat zoveel voor een groot deel encyclopedi sche kennis moeilijk door één brein kan worden ingedronken. Kort en goed dit perfectionisme, dit compleet- heldsideaal is nu eenmaal onbereik baar. Het doet denken aan een ver tegenwoordiger (de universiteit) die zijn assortiment telkens ziet uitge breid (voortgang in dé wetenschap pen) en dit alles 'maar steeds in één koffer (de arme studént) wil stou wen, terwijl het toch In meer dan één opzicht doelmatiger zou zijn in dien hij van mécrdcre koffers gebruik ging maken.... Het akelige is bovendien, dat de vaak zo moeilijk opgenomen (feiten) kennis erg vergankelijk blijkt te zijn. Wat dat betreft wordt over het leer proces in Nederland veel te optimis tisch gedacht. Iedere oud-gymnasiast zal dit al kunnen beamen Zes jaar lang wordt hij met een intensieve stu die der oude talen geconfronteerd. Aan het eind der cursus is hij dan zover, dat hij een beetje Tacitus en Homerus kan lezen. En nu9 Tien te gen één dat hij daartoe niet meer in staat is. Een oud-gymnasiast maak te zijn vroegere leraar van deze er varing eens deelgenoot. De man ant woordde: Nu, kerel, dat is toch maar beter ook? Simpele vraag: Maar waarom doen we het dan zo? Precies zo staat het met de aca demische studies. Ze zijn zó overla den, dat de aanvankelijk belangstel lende student oververzadigd raakt. Zijn studiezin wordt na vele jaren gc- heugenexercltlcs niet aangewakkerd, maar juist uitgeblust, waarbij boven dien het vergeten DE grote tegenspe ler blijkt te zijn. Als „cindprodukt" is hij in bet gunstigste geval een pa- Dr. J. Luning Prak gaf commentaar Een uitlatii dr. J. P. M. Nijmegen, de krant \ersc i dr. J. Luning Prak, de bekende dir langdurige en overladen studie- programma waarmee tedere stu dent op de universiteit tot zijn nadeel te maken beeft. Prof. Van der Ploeg meende zelfs van een rrisi» aan de universiteit te moe- Deze mening bebben we ge- toetst bij de in dit opzirht wel uitrit deskundige dr. Luning Prak, die zo vriendelijk was ons zijn visie op dit probleem te geven. Men zal begrijpen, dat het in bijgaand artikel om hoofd lijnen gaat. want over deze ma terie kan een dik boek worden Harold Mac Crusoë BENOEMINGEN Ir. K. Heringa: benoemd per 1 oktober tot directeur van de Rijks Hogere School voor Tropische Landbouw te Deventer. Tot dusver .was hij hoofd- V.N.: beschuldigingen van Tsjombe „wild" JDe V.N. hebben de bewering van de Katangese president Tsjombe dat de centrale regering in Leopoldstad de V.N. volgende week een grootscheepse aanval op Noord-Katanga zullen onder nemen, tegengesproken. V.N.-functionarissen zeiden te ver moeden dat Tsjombe ..wilde en onver antwoordelijke" beschuldigingen uit om het verzoeningsplan van Oe Thant te sa boteren. ..De V.N. zijn niet op de hoog te van plannen voor een aanval en heb ben zelf geen enkel plan in deze rich- Hl op 18 tember de Noordkatangese stad Kon- d en andere strategische punten aan I vallen. De minister van maat schappelijk werk, mej. dr. M. A. M. Klompé, heeft gisteren aan de leden der Staten-Gene- raal een exemplaar aan geboden van „De eerste tien jaren'', een uitgave gewijd aan tien jaar maatschappelijk werk. Een woordvoerder van het Elysée heeft meege deeld. dat president De Gaulle waarschijnlijk volgende maand de eer ste grote manoeuvres in vredestijd sinds 1939 van de Franse land-, zee-, en luchtstrijdkrachten aal bijwonen. Aan deze ma noeuvres, die twee we ken zullen duren, nemen meer dan 100.000 mili tairen deel. De Franse hoofdstad wordt geplaagd door miljoenen muggen en niemand weet waar zij vandaan zijn gekomen. Volgens dc autoriteiten zijn zij noch afkomstig van de Seine noch uit het Bols de Boulogne, die vrij zijn van deze in- sekten. De Veenendaalse bak kers gaan het folkloris tisch feest van „lampe- gietersavond", dat maan dagavond in Veenendeel wordt gevierd en dat ieder jaar duizenden be zoekers uit de omgeving trekt, dienstbaar maken aan het rampenfonds voor de slachtoffers van de aardbevingen in Per- zië. De viering van „lampegletersavond". waarmee men wil her denken dat in vroeger tijden de Veenendaalse arbeiders in deze indus trie om deze tijd bij kunstlicht begonnen te werken, kenmerkt zich door het drinken van saliemelk en het eten van theeheschuitjes. I Twee Franse duikers hebben gisteren hun in trek genomen In een tien meter onder het op pervlak van de Middel landse Zee gelegen „on derwaterwoning", Dioge nes genaamd. Hun ver blijf onder water is van alle gemakken voorzien. £r zijn twee comforta bele bedden, kookgele- genheid, telefoon en tele visie. Op gezette tijden j zullen zij hun woning verlaten voor het doen van onderzoekingen. I 1002) Reeds vóór het begin van onze jaartelling is de pestziekte be schreven. Heden ten dage heerst de ziekte nog altijd op afgelegen plaatsen in het Oosten, en we kun nen zonder overdrijving zeggen dat zij In Klcin-Azië, delen van Noord- Afrika en het Verre Oosten onafge broken sinds duizenden Jaren heeft gesmeuld, om tot een epidemie uit te barsten sodra de omstandighe den daarvoor gunstig waren. Slacht offers werden dan niet meer bij duizenden geteld, maar bij miljoe nen en niemand wist aan de ver spreiding van de epidemie paal en perk te stellen. Vooral Rome. delingen kwamen had In de oudheid swaar van pest epidemieën te lij den. In de jaren 68. 79. 125 en 164 werd de stad dooi de ziekte zwaar geteisterd. De laatst genoemde epi demie duurde maar liefst 16 jaren en eiste, toen zij het hoogtepunt had bereikt, ongeveer 10.000 slacht offers per dag. De pest tastte ook het leger aan en wegens gebrek san soldaten sag keizer Marcus Aurellus zich gedwongen Germanen In zijn leger on te nemen tijdens zijn veldtocht tegen de Germaan se stammen. In de 6de eeuw brak opnieuw een epidemie uit van geweldige om vang. ZIJ begon In Egypte, ver spreidde zich over Kleln-Azlë en be reikte Constantinopei, waarna zij zich langs dc kustlijn voortzette en over Griekenland. Italië en Gallië (Frankrijk) de Rijnstreek bereikte. Toen begon de terugtocht naar Con stantinopei, waar de epidemie voor de tweede maal uitbrak. De ziekte had over haar tocht door Kleln- Azlë en Europa een halve eeuw ge daan en overal dood en verschrik king gezaaid. Weinig minder erg was de epi demie van 1346-'48, toen dc ziekte de bijnaam „zwarte dood" ver wierf. De bevolking van hele lan den werd gedecimeerd en volgens schatting stierven alleen in Euro pa in de 14de eeuw 25 miljoen men sen aan deze ziekte. De toestanden in de middeleeuwse steden waren onbeschrijflijk, doden en stervenden lagen op straat, er waren geen mensen en materialen om de lij ken te bergen en de kerkhoven had den niet genoeg plaats voor de gra ven, zodat in enkele gevallen een ri vier werd gewijd om de llrhatpen in neer te laten. Een schrijver uit die tijd i-ertelt: „Gebiecht bsolutic gegeven werd niet i kerken en kapel letjes waren wel open. maar priesters, noch boetvasrdigen gingen er binnen; s(J allen gingen naar het kerkhof. Koster en dokter werden in dezelfde diepe kuil geworpen; erf later, erfgenaam en executair-testa- mentair deelden dezelfde kar op weg naar hetzelfde graf". Ook de pestepidemie van 1664-*66 heeft veel slachtoffers gemaakt Niet alleen In Londen, waar In twee jaar tljds een zesde var. dc bevolking aan deze ziekte stierf en de hulzen van de lijders met een rood kruis gemerkt moesten wor den. Ook in Amsterdam vonden In één jaar 18.000 mensen de dood en In verschillende gemeenten van ons land liep, tengevolge van dc epidemie, het inwonertal tot op een derde terug. Verschrikkelijke cij fers. uit een verschrikkelijke tijd. Het is daarom belangwekkend te zien, hoe de doktoren zich daaron der gedroegen. Daarover een volgende keer. Nadruk verboden. prgaai geworden, gespeend dus van elke originaliteit. Daar komt nog wat bij. Een met overvloedig feitenmateriaal gestaafde ervaring is het dat de mens tot ori gineel werk, tot vondsten voornamelijk komt In zijn eerste levenshelft, name lijk tot gemiddeld zijn 35ste jaar. Hij heeft dan namelijk nog zeer veel ener gie en is dan nog onverschrokken. En juist deze uiterst creatieve periode gaat verloren aan studie, studie, stu die. welke tot een levensdoel schijnt te worden verheven in plaats van als een vóórbereiding op het leven te gel den. Als nevenfactor moet nog worden genoemd de niet te onderschatten na delen welke van onze oud-vaderlandse opvatting inzake de academische stu dievrijheid het gevolg zijn. Studenten, die de nodige discipline bezitten mo gen daar hun voordeel mee doen, voor het gros der jonge mensen is de vrij heid colleges te Kunnen volgen „als geldt het bioscoopbezoek" een te gro te weelde Nog maar enkele maan den geleden heeft prof. dr. D. J. Ger ritsen bij zijn ambtsaanvaarding in Groningen het (terecht) nodig geacht zijn studenten op niet mis te verstane wijze met hun verantwoordelijkheid in dezen te confronteren. Deze hoogleraar zei namelijk: „Be denkt, dat u in de vorm van uw op- leidingskosten jaarlijks een hap uit de nationale koek krijgt die even groot is als het totale jaarinkomen van één 4 twee doorsnee-gezinnen. De maat schappij toont zich tegenover uw „vrij heden" altijd bijzonder tolerant. Mag die maatschappij nu ook verdachten dat u zich deze voorrechten waardig betoont door aan het studeren met overgave te voldoen?"..Iff Hier blljfct de studlevrijheid dus nog te,.worden gerespecteerd. Het la jqch- ter de Vraag.' of dit op baar zal blijken te zijn. In ZUrich moe ten de studenten 's zomers om zeven en 's winters om acht uur 's morgens beginnen, na een presentielijst te heb ben getekend. Wie driemaal zonder geldige reden absent is. kan géén examens doen. Op de studieduur blijkt dit systeem een ideale Invloed uit te oefenen. Wel radicaal, dat is waar, maar wat weegt het zwaarste? Hier hebben we dan meteen te ma ken met de moeilijkheid, dat de diag nose gemakkelijker is aan te geven dan de therapie. Meer reglementatie enerzijds en vereenvoudiging, beper king van het aantal vakken alsmede meer begrip voor de praktijk ander zijds lijkt toch wel de aangewezen weg om tot een doelmatiger academische studie in Nederland te komen Een studie die tot een groter rendement aanleiding kan geven. In conercto het verdient aanbe- veling, in tegenstelling met de huidi ge gang van saken, Jonge academici af te leveren van 22 of 23 jaar. zo- dat zij op hun 25ste Jaar reeds ge heel kunnen zijn ingewerkt op het ter rein van hun latere activiteit. De stu die dient zich tc beperken tot een al gemene oriëntatie in de gekozen we tenschap met bijvoorbeeld drie of meer vakken naar keuze, waarin de student zich kan specialiseren. Op deze wijze zal het huidige lan ge studieprogramma dus worden ge splitst Dit vereenvoudigde studieme nu-zal kunnen lelden tot een grote re Deskundigheid op een beperkter ter rein. tot het bewaren van een zeke re Jeugdige frisheid van geezt en tot de bereidheid zelfstandig dieper in zijn vak door te willen dringen. Kortom tot een beter en sneller beantwoorden aan de eisen die de maatschappij van vandaag aan academici stelt. Dat het hierbij tenslotte de hoogle raren zijn die het verlossende woord zullen moeten spreken is duidelijk. Er is een hatelijk grapje dat zegt: Zet alle hoogleraren op stukloon. Komt een student binnen vijf jaar met zijn studie gereed dan ontvangt het fonds van de betreffende faculteit tien mille. Neemt de studie vijf of zes jaar in beslag dan kan met één mille wor den volstaan Maar duurt het nóg lan ger, dan dient een boete van drie mille terug gestort te worden! Er zouden dan in recordtijd prima academici worden afgeleverd Nogmaals, het is een hatelijk, een wrang grapie. Strijdig met de waar digheid van het hoogleraarschap en on recht doende aan de ernst, de liefde en de bekwaamheid welke in Neder land gelukkig aan de vervulling van dit ambt inhaerent zijn. Het moeten veeleer de verschillende inzichten over doel en strekking van het academische onderwijs worden ge acht, die hier de spelbrekers zijn en w;aarovcr men het in deze kring, ge zien de eisen van vandaag, eens zal moeten worden. Dat er blijkens pu- blikaties steeds meer leidende figuren uit de academische wereld zijn, die „in de goede richting" gaan denken, kan alleen maar als een hoopvol te ken worden beschouwd. Hopelijk blijft het spoedig niet meer bij dit teken. (Advertentie) De Amerikaanse kernenergie heeft meegedeeld, gisteren in Nevada een ondergrondse kernontploffing is teweeggebracht. Het was de 51ste ondergrondse kemproef, in de V.S. genomen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1962 | | pagina 7