0PK0EP
NIEUW-GUINEA
Berlijn gelooft nu in een
korte periode van rust
Voorlopig geen nieuwe
personenwagen bij DAF
Astronomische
ontdekking
Behoort kolonel Argoud
tot de gearresteerden?
Academische studie te
lang en te omvangrijk
ht een bonte Kij,
De zwarte dood
ZATERDAG 15 SEPTEMBER 1962
Russen rijden weer met bussen
Oostduits overste
naar W.-Berlijn
uitgeweken
NAVO krijgt nieuwe
polaris-onderzeeërs
Naar het Westduitse ministerie van
defensie gisteren heeft medegedeeld,
heeft de Amerikaanse plv. minister van
defensie. Roswell Gilpatric. tijdens de
besprekingen die hij met zijn Westduit
se ambtgenoot Strauss in Bonn heeft
gevoerd, verklaard dat de V S. nog
meer met polaris-raketten uitgeruste
onderzeeboten ter besohikking van de
NAVO zullen stellen.
de hoogste Oostduitse officier, die sinds
13 augustus 1961 naar West-Berlijn is
uitgeweken
1 President Kennedy heeft gisteren op
jhet Witte Huis twee Westduitse top- Tijdens de NAVO-conferentie,
I functionarissen ontvangen. Zijn eerste het afgelopen voorjaar in Athene werd
I bezoeker was de Westduitse ambassadeur gehouden, hadden de V S. reeds de be-
Knappstein. die als opvolger van Greve schikbaarstelling van zes van deze Po
I zijn geloofsbrieven kwam aanbieden. Een laris-onderzee rs toegezegd,
kwartier later voegde de Westduitse mi- Minister Gilpatrick gaf nogmaals
Ti otjT> i nister van economische zaken. prof. Er- uiting aan de vastbeslotenheid der V.S.
riet leit dat de Kussen in korte hard. zich voor een informeel gesprek bij om. in geval van een aanval op het
tijd al twee keer hebben toet£erte--'iem Tegenover Knappstein bevestigde NAVO-gebied. alle krachten 111 te zetten
iron onn uroctoi-c-n t;„* President Kennedy nogmaals dat de V.S die voor de verdediging van het gebied
ven aan westerse eisen (Niet meer hun verplichtingen ten aanzien van Ber- der verdragsorganisatie in zijn totaliteit
hun aflossing laten rijden
Checkpoint Charlie, en gisteren het
weer rijden met bussen in plaats
van met pantserwagens door West-
Berlijn) wordt in Berlijn opgevat
als een teken dat de Russen be
sloten hebben tot een tijdelijke rust
in de eeuwigdurende Berlijnse cri
sis.
Velen, waaronder de liberale leider,
Erich Mende, zijn van mening dat pre
mier Chroesjtsjef nu de aandacht op Cu
ba en andere problemen wil gaan vesti
gen. Mende ging zelfs zo ver door te ver
onderstellen. dat de Russen zullen aan
bieden zich uit Cuba terug te trekken als
de V.S. Berlijn zou verlaten. Mende bleek
er evenwel van overtuigd, dat de Ameri
kanen zich zullen houden aan hun ver
plichtingen in Berlijn.
De Britse autoriteiten in Berlijn waren
zeer tevreden over het Russische toege
ven voor wat betreft de pantserwagens.
De Britten legden er de nadruk op. dat zij
het de Russen erg gemakkelijk hadden
gemaakt door te zeggen, dat „het voor al
le betrokken partijen prettiger zou z
als de aflossing voortaan met bussen
geschieden.
Opzienbarend was het nieuws, dat de
commandant van het in de omgeving
van Berlijn gelegen eerste Oostduitse
gemotoriseerde regiment infanterie, de
36-jarige luitenant-kolonel Loeffler, in
derdaad naar het Westen is gevlucht.
De Westberlijnse Senaat heeft bekend
gemaakt dat overste Loeffler onmid
dellijk naar West-Duitsland is overge
bracht.
Als reden voor zijn vlucht had Loeff
ler opgegeven, dat hij het niet meer met
zijn geweten in overeenstemming had
kunnen brengen om nog langer Oost
duits officier te zijn. Loeffler is in rang
lijn volledig zullen nakomen.
1 noodzakelijk zijn.
V.S.-marine bij
Cuba waakzaam
Een functionaris van de Amerikaanse
marine heeft medegedeeld, dat de mari
ne haar waakzaamheid ten aanzien van
uit Cuba vertrekkende schepen, dan wel
schepen die daarheen op weg zijn, heeft
verhoogd. Vanuit Florida en de Ameri
kaanse basis Guantanamo op Cuba zijn
het gehele etmaal door patrouillevlieg
tuigen in de lucht, terwijl in de Cara-
ibische wateren een aantal schepen, voor
namelijk torpedobootjagers, patrouilleert.
Ook de patrouillering in het luchtver
keer is de afgelopen drie weken opge
voerd.
Volgens genoemde functionaris houden
in alle Europese havens Amerikaanse
ambtenaren en agenten het scheepvaart
verkeer in de gaten. Van elk schip dat
Cuba als bestemming heeft, zijn zij reeds
voor het vertrek op de hoogte.
Inmiddels heeft Cuba Engeland mee
gedeeld, dat twee Britse journalisten, die
zich in hechtenis bevinden „binnen en
kele" dagen zullen worden vrijgelaten.
De journalisten zijn Reuters correspon
dent op Cuba, John Bland, en John Bar-
Bland verdween zondagochtend tijdens
een rit van Havana naar de Cubaanse
zuidkust. Volgens in New York ontvan
gen berichten werd van Barnes niets
meer gehoord nadat hij eind vorige week
uit Havana naar Camaguey in het cen
trum van Cuba was vertrokken.
Advertentie
De DAF in Eindhoven is niet
voornemens op korte termijn met
andere fabrieken samenwerking
te zoeken. Evenmin ligt het in
de bedoeling om voorlopig een
nieuw type personenwagen in
produktie te brengen. Dit heeft
de directie van de Eindhovense
automobielbedrijven meegedeeld.
Er werd, naar aanleiding hier
van, nog opgemerkt dat de DAFj 'te1 de situatie na de eerste
thans in de voornaamste landen m^°touar°2ll v.n dak
(vorig jaar totaal 8539) waarmee dc
DAF op de ranglijst als nummer 2
staat. Nummer een is de Volkswagen
met 13090 toevoegingen. De Renault
Dauphine komt op de 3e plaats met
5425 toevoegingen.
wordt dat dit aantal het volgend jaar
tweemaal zo groot zal zijn.
De nieuwe aanhangwagenfabriek in
Eindhoven (de grootste in Europa)
met een oppervlakte van meer dan
8000 m2. is intussen in gebruik geno
men. Gedurende de eerste zeven maan
den van dit jaar werden 1763 vracht
wagens (boven de 4 ton) aan het Ne
derlandse wagenpark toegevoegd, dat
is 250 meer dan tijdens de overeen
komstige periode van vorig jaar.
Wat betreft de personenwagens ondrr
6000 op de Nederlandse markt.
over vestigingen, dealers en ser
vice-stations beschikt, waardoor
er voor het bedrijf op dit moment
geen direkte noodzaak bestaat
om samenwerking te zoeken
met andere automobielbedrijven
In West-Duitsland, aldus de directie,
waar de DAF vanaf begin 1961 i
dan duizend vrachtwagens heeft
kocht en daarmee tot de grootste im
porteurs is gaan behoren, heeft het
bedrijf zijn programma van bedrijfs-
en transportwagens intussen aangepast
aan de Westduitse wettelijke voorschrif
ten en marktsituatie.
In de Bondsrepubliek heeft de DAF
momenteel 350 dealers waarvan
voor vraphtwagens" en 300 voor perso
nenwagens.
Moeilijk
De concurrentie op de Westduitse
personenwagenmarkt is fel, de verla
ging van invoerrechten op personen
auto's door minister Erhard (als reac
tie op de prijsverhoging van de Volks
wagen), bracht de handel van de DAF
in een moeilijke positie, de verlaging
van invoerrechten geldt daar uitslui
tend voor personenwagens boven de
800 cc, de DAF ligt daar net onder.
Het gevolg is dan ook dat de prijs van
luxe auto's met een iets zwaardere
motor thans nabij die van de DAF
ligt. Niettemin werden er in de eerste
helft van dit jaar nog 2500 Eindhoven-
se -wagens in WestduitSlan'd" verkocht.
In Frankrijk zijn, sinds het. begin
van de verjeoop van jpgtSQnenwagens.
ruim 2000 stuks verkocht! Verwacht
VS geven Russen
stuk van Spoetnik
Amerika heeft de Sowjetunie gisteren
:n stuk metaal van 6.3 kilo aange
boden dat afkomstig zou zijn van Spoet
nik 4 en neergekomen is in Manitowic,
Wisconsin, in de vroege ochtenduren
•an 5 september.
De Amerikaanse afgevaardigde Plimp
ton bood het stuk metaal
eenkomst van de V.N.-c..
ke het vreedzaam gebruik
te.
Plimpton zei, dat het aanbieden van
het stuk metaal een concreet gebaar
s van werkelijke samenwerking op het
[ebied van vreedzaam onderzoek van
ruimte.
Morozof, de Sowjetafgevaardigde, die
juist een aanval besloten had op de
Amerikaanse politiek in de ruimtecom-
mis.'.e, was verrast. Hij gaf geen en
kel commentaar en nam het stuk me
taal aan.
Daarna zei hij echter: ..Deze drama-
rzS; tische middelen worden hier gebruikt...
om onze aandacht af te leiden van de
grote en belangrijke kwesties".
Nadat de zitting verdaagd was. ver
liet Morozof de zaal maar hij nam het
stuk metaal niet mee.
te Parkes, 325 km van Sydney,
dekking gedaan, die huns inziens
groot belang is voor de studies over de
oorsprong van het heelal.
Brian Cooper en Marcus Price, twee
wetenschtppelijke medewerkers van de
wetenschappelijke industriële research-
organisatie van het Gemenebest, hebben
de aanwezigheid geconstateerd van mag
netische velden in de in gaswolken ge
hulde Centaurus melkweg op 20 miljoen
lichtjaren van de aarde.
Zij deden hun ontdekking tijdens een
studie van de radiogolven in deze melk
weg. Zij constateerden, dat deze golven
lineair gepolariseerd waren d.w.z. dat
hun elektrische trillingen zich in een
bepaald vlak bewogen. Toen zij de fre
quentie wijzigden, waarop zij signalen
ontvingen, bleek, dat het vlak gewen
teld was.
Dit toont de aanwezigheid van mag
netische velden in de ruimte aan, omdat
deze velden de enige factor kunnen zijn,
Amerika in 1970
op de maan
Tegenslagen voorbehouden, zullen de
V.S. in het begin van het volgend jaar
een man 24 uur rond de aarde laten
cirkelen, tegen 1965 drie man tezamen
en tegen 1970 zullen twee mannen op
de maan landen, aldus heeft Bralneri
Holmes een functionaris van het Na
tionale lucht- en ruimtevaartbureau
(NASA) verklaard in een rede tot het
nationale industriële verbond
ligheid.
De beoogde vlucht naar de maan
zal ongeveer 20 miljard dolla;
(72.400.000 000 gulden) kosten.
De Apollo-raket zal drie man in een
baan brengen die zich op 160 km af
stand van de maan bevindt. Vandaar
zullen twee man het moederschip
laten in een excursie-vaartuig",
maanoppervlak tot op 14000 meter
deren, rondzweven, een landingsplaats
opzoeken en dan landen.
van onderzoek keren zij
derschip terug en alle drie komen dan
terug op de aarde, waarbij de
per pa
raket neerstort
rachute landen.
Hazen L. Walker, ook een functiona
ris van het ruimtebureau gaf in een
rede te St. Louis andere cijfers.
Er zullen tien tot 15 miljard dollar
en het werk van 150.000 mensen nodig
zijn om tegen 1970 drie man op de
maan te brengen, verklaarde hij.
VAN HET COMITÉ ZELFBESCHIKKING
De wereld moet de stem van de Papoea's horen.
De Papoea's willen van hun verlangen naar vrij
heid getuigen in Amerika, in Afrika en elders in
de wereld. Contacten rijn reeds gelegd. Het Comité
wil die Papoea's, die de stem van hun land en hun
volk kunnen laten horen, in de gelegenheid stellen
dit te doen. Papoea's staan gereed, op reis te gaan.
Juist nu, na het gesloten accoord met Indonesië,
is dat nodig, omdat de Papoea's 7 jaren lang moe
ten kunnen blijven pleiten voor hun recht op
volksstemming in 1969.
De wereld dient daaraan herinnerd te worden.
Het Comité wil het hun mogelijk maken deze taak
te vervullen. Het heeft daartoe geld nodig. Dit
moet, in den beginne, worden opgebracht door het
Nederlandse volk.
In Nederland zal hiervoor begrip bestaan. Nu de
Nederlandse Staat de Papoea's niet meer kan hel
pen, zullen particuliere Nederlanders deze taak
moeten overnemen.
Wetende, dat velen hieraan zullen willen meewer
ken, doet het Comité een ernstig beroep op die
Nederlanders die aan recht en vrijheid, ook van
anderen, een hoge waarde toekennen, om een
bijdrage te storten in het hiertoe gestichte Fonds,
op girorekening nr. 45 64 93 ten name van de
Rotterdamse Bank, kantoor Bussum, met de om
schrijving: ten gunste van het Comité Zelfbeschik
king Nieuw-Guinea. Zelfs de kleinste bijdrage is
welkom. Een groot bedrag zal nodig zijn.
W. J. Leyds,
J. H. Ritzema Boa, voorzitter
Ondergetekenden bevelen deze zaak v
ibyUa
Prof. Dr. G. J. D. Aalders
Da O. E. van der Brug
Prof. Dr P. J. Enk
Jhr Mr W. W. Feith
Da J. Fokkema
Prof. Dr P. Geyl
Mr W. Baron van Haersolte
B. W. Hekkert
P. J. E. de Kanter
P. Kors
Prof. Dr H. J. Lam
t>. P. Laning
Prof. Mr W. L. G. Lemaire
Mr. G. J. de Lint
Da H. van Lunzen
Prof. Dr W. P. Plate
Prof. Dr J. Prlna
Mr. K. T. M. v. Ryokevors>
Prof. Mr L. W. G. Scholten
A. Schrijnen
Jhr P. J. Six
Ir P. C. Snom
E. Terpstra
Dr A. Zeegers
Belgische politie
OAS-lelder Bi-
met de oud-premier
dauit.
Een en ander heeft geleid tot de
onderstelling, dat Argoud tot de gear
resteerden behoorde. Hier .kwam nog
bij dat de politie de uiterste geheim
zinnigheid betrachtte na de arrestaties.
Gisteravond laat werd bekendgemaakt,
dat een 23-jarig Brits meisje eveneens
is aangehouden in verband met de ont
dekking van de OAS-groep. Vernomen
wordt dat zij optrad als koerierster. De
politie zou haar gevolgd hebben naar
de villa waar de drie anderen ook wer
den gepakt. Uit betrouwbare bron wordt
vernomen, dat de drie mannen betrek
kelijk jeugdige personen van Franse na-
tionaliteit zijn Zij zijn allen overge-
Argoud, een van de leiders van'bracht naar Nïmen waar he* onderzoek
zegt mets
De Belgische justitie is zeer
schaars met mededelingen over
de arrestaties die gisteren ver
richt zijn in de omgeving van
Namen en Spa en waarbij een
bende van de OAS is opgerold
Onbevestigde berichten spreken i4ej r
van de aanhouding van kolonel) tionalitei
Universiteit in een crisis
de OAS. Dit is echter tegenge
sproken. De Belgische minister
van justitie, Vermeijlen, heeft in
middels meegedeeld, dat er geen
nadere mededelingen over de ar
restaties zullen volgen tijdens het
onderzoek. Hij drong aan op voor
zichtigheid bij het publiceren van
namen.
Vier dagen geleden werd gemeld dat
de Belgische politie in Profondville.
een klein toeristenplaatsje in de Ar
dennen bij Namen, onthullende docu
menten had gevonden met betrekking
tot de OAS-activiteiten jn België. Deze
vondst leidde gisteren tot een overval
een villa bij Spa en de arrestatie
drie belangrijke figuren van de
OAS In de villa werden wapens en
explosieven gevonden.
Het schlnt dat deze vUla het hoofd
kwartier was van de OAS voor tenmin
ste een deel van België. Verder Is het
genoegzaam bekend, dat Argoud al
enige maanden In het land was, samen
wordt voortgezet.
(Van een onzer redacteuren)
Reeds lang wordt vanuit de maat
schappij met als voornaamste
woordvoerder het bedrijfsleven ge
klaagd over het feit, dat de univer
sitaire studie in ons land te lang en
te overladen is. Deze klacht wordt
de laatste tijd ook al in de kring
van het wetenschappelijk onderwijs-
zélf gehoord. De afgelopen week
gaf daar een voorbeeld van. Prof.
mag. dr. J. P. M. ran der Ploeg
o.p. uit Nijmegen stelde woensdag
op een Limburgse Universiteitsdag
vast, dat men er in het buitenland
veel korter over doet en daarbij dan
nog in staat is vaak bétere krach
ten af te leveren. Hij achtte het
onderricht aan menige faculteit veel
te theoretisch en illustreerde dit
door te zeggen: „Het is gewoon
ontstellend hoeveel bijvoorbeeld een
toekomstige tandarts allemaal moet
leren dat niets met zijn beroep van
straks heeft uit te staan".
Iemand die uit hoofde van zijn func
tie de ontwikkeling en het rendement
van ons onderwijs al vele tientallen ja
ren kritisch moet analyseren kan zo'n
exclamatie als die van prof. Van der
Ploeg alleen maar hartgrondig be
amen. Want om het eens heel scherp
te zeggen borduurt het Nederlandse
academische onderwijs in feite nog
steeds voort op de middeleeuwse ge
dachtegang waarbij het ideaal voor
ogen stond van de mens die ALLES
kan weten. Begrijpelijk, dat men er
toen zo over dacht, want als men
Plato, Aristoteles en de kerkvaders
kende was men immers klaar?
Maar dat dit .compleetheidsidee",
slj het dan voor elke wetenschap af
zónderlijk, thans, anno 1962, nóg niet
losgelaten is moet toch wel een ont
stellende werkelijkheid worden ge
acht. Immers onze toekomstige me
dici, chemici, classici, Ingenieurs, en
zovoorts moeten ais het maar enigs
zins kan óók nog ..alles" weten. Van
daar. dat de gemiddelde academische
opleiding maar liefst zeven a acht
jaar duurt. Studenten in de natuurwe
tenschappen zijn vaak negen tot tien
jaar bezig; een chirurg is pas op zijn
35ste jaar „klaar om te beginnen".
Aan een bekende hoogleraar in de
chemie werd eens de volgende vraag
voorgelegd. Stel, dat ons land van de
een of andere „foundation" een astro
nomisch bedrag, zeg een miljard dol
lar ter beschikking kreeg, teneinde
een in alle opzichten ideale universi
teit te stichten. Hoeveel leerstoelen
zouden dan naar uw mening voor de
wetenschap scheikunde rtodig zijn, in
dien we deze wetenschap tot in 4lle
onderdelen recht wilden laten weder
varen? De hoogleraar ging een tijdje
zitten rekenen en kwam tot 43 leer
stoelen, inclusief lectoraten, dus tot 43
docenten.
Iedereen kan begrijpen dat zoveel
voor een groot deel encyclopedi
sche kennis moeilijk door één brein
kan worden ingedronken. Kort en goed
dit perfectionisme, dit compleet-
heldsideaal is nu eenmaal onbereik
baar. Het doet denken aan een ver
tegenwoordiger (de universiteit) die
zijn assortiment telkens ziet uitge
breid (voortgang in dé wetenschap
pen) en dit alles 'maar steeds in één
koffer (de arme studént) wil stou
wen, terwijl het toch In meer dan
één opzicht doelmatiger zou zijn in
dien hij van mécrdcre koffers gebruik
ging maken....
Het akelige is bovendien, dat de
vaak zo moeilijk opgenomen (feiten)
kennis erg vergankelijk blijkt te zijn.
Wat dat betreft wordt over het leer
proces in Nederland veel te optimis
tisch gedacht. Iedere oud-gymnasiast
zal dit al kunnen beamen Zes jaar
lang wordt hij met een intensieve stu
die der oude talen geconfronteerd.
Aan het eind der cursus is hij dan
zover, dat hij een beetje Tacitus en
Homerus kan lezen. En nu9 Tien te
gen één dat hij daartoe niet meer
in staat is. Een oud-gymnasiast maak
te zijn vroegere leraar van deze er
varing eens deelgenoot. De man ant
woordde: Nu, kerel, dat is toch maar
beter ook? Simpele vraag: Maar
waarom doen we het dan zo?
Precies zo staat het met de aca
demische studies. Ze zijn zó overla
den, dat de aanvankelijk belangstel
lende student oververzadigd raakt.
Zijn studiezin wordt na vele jaren gc-
heugenexercltlcs niet aangewakkerd,
maar juist uitgeblust, waarbij boven
dien het vergeten DE grote tegenspe
ler blijkt te zijn. Als „cindprodukt"
is hij in bet gunstigste geval een pa-
Dr. J. Luning Prak
gaf commentaar
Een uitlatii
dr. J. P. M.
Nijmegen,
de krant \ersc
i dr. J. Luning Prak,
de bekende dir
langdurige en overladen studie-
programma waarmee tedere stu
dent op de universiteit tot zijn
nadeel te maken beeft. Prof. Van
der Ploeg meende zelfs van een
rrisi» aan de universiteit te moe-
Deze mening bebben we ge-
toetst bij de in dit opzirht wel
uitrit deskundige dr. Luning
Prak, die zo vriendelijk was ons
zijn visie op dit probleem te
geven. Men zal begrijpen, dat het
in bijgaand artikel om hoofd
lijnen gaat. want over deze ma
terie kan een dik boek worden
Harold Mac Crusoë
BENOEMINGEN
Ir. K. Heringa: benoemd per 1 oktober
tot directeur van de Rijks Hogere
School voor Tropische Landbouw te
Deventer. Tot dusver .was hij hoofd-
V.N.: beschuldigingen
van Tsjombe „wild"
JDe V.N. hebben de bewering van de
Katangese president Tsjombe dat de
centrale regering in Leopoldstad de
V.N. volgende week een grootscheepse
aanval op Noord-Katanga zullen onder
nemen, tegengesproken.
V.N.-functionarissen zeiden te ver
moeden dat Tsjombe ..wilde en onver
antwoordelijke" beschuldigingen uit om
het verzoeningsplan van Oe Thant te sa
boteren. ..De V.N. zijn niet op de hoog
te van plannen voor een aanval en heb
ben zelf geen enkel plan in deze rich-
Hl op 18
tember de Noordkatangese stad Kon-
d en andere strategische punten aan
I vallen.
De minister van maat
schappelijk werk, mej.
dr. M. A. M. Klompé,
heeft gisteren aan de
leden der Staten-Gene-
raal een exemplaar aan
geboden van „De eerste
tien jaren'', een uitgave
gewijd aan tien jaar
maatschappelijk werk.
Een woordvoerder van
het Elysée heeft meege
deeld. dat president De
Gaulle waarschijnlijk
volgende maand de eer
ste grote manoeuvres in
vredestijd sinds 1939 van
de Franse land-, zee-, en
luchtstrijdkrachten aal
bijwonen. Aan deze ma
noeuvres, die twee we
ken zullen duren, nemen
meer dan 100.000 mili
tairen deel.
De Franse hoofdstad
wordt geplaagd door
miljoenen muggen en
niemand weet waar zij
vandaan zijn gekomen.
Volgens dc autoriteiten
zijn zij noch afkomstig
van de Seine noch uit
het Bols de Boulogne,
die vrij zijn van deze in-
sekten.
De Veenendaalse bak
kers gaan het folkloris
tisch feest van „lampe-
gietersavond", dat maan
dagavond in Veenendeel
wordt gevierd en dat
ieder jaar duizenden be
zoekers uit de omgeving
trekt, dienstbaar maken
aan het rampenfonds
voor de slachtoffers van
de aardbevingen in Per-
zië. De viering van
„lampegletersavond".
waarmee men wil her
denken dat in vroeger
tijden de Veenendaalse
arbeiders in deze indus
trie om deze tijd bij
kunstlicht begonnen te
werken, kenmerkt zich
door het drinken van
saliemelk en het eten
van theeheschuitjes.
I Twee Franse duikers
hebben gisteren hun in
trek genomen In een
tien meter onder het op
pervlak van de Middel
landse Zee gelegen „on
derwaterwoning", Dioge
nes genaamd. Hun ver
blijf onder water is van
alle gemakken voorzien.
£r zijn twee comforta
bele bedden, kookgele-
genheid, telefoon en tele
visie. Op gezette tijden j
zullen zij hun woning
verlaten voor het doen
van onderzoekingen. I
1002) Reeds vóór het begin van
onze jaartelling is de pestziekte be
schreven. Heden ten dage heerst
de ziekte nog altijd op afgelegen
plaatsen in het Oosten, en we kun
nen zonder overdrijving zeggen dat
zij In Klcin-Azië, delen van Noord-
Afrika en het Verre Oosten onafge
broken sinds duizenden Jaren heeft
gesmeuld, om tot een epidemie uit
te barsten sodra de omstandighe
den daarvoor gunstig waren. Slacht
offers werden dan niet meer bij
duizenden geteld, maar bij miljoe
nen en niemand wist aan de ver
spreiding van de epidemie paal en
perk te stellen.
Vooral Rome.
delingen kwamen
had In de oudheid
swaar van pest
epidemieën te lij
den. In de jaren
68. 79. 125 en 164
werd de stad dooi
de ziekte zwaar
geteisterd. De laatst genoemde epi
demie duurde maar liefst 16 jaren
en eiste, toen zij het hoogtepunt
had bereikt, ongeveer 10.000 slacht
offers per dag. De pest tastte ook
het leger aan en wegens gebrek
san soldaten sag keizer Marcus
Aurellus zich gedwongen Germanen
In zijn leger on te nemen tijdens
zijn veldtocht tegen de Germaan
se stammen.
In de 6de eeuw brak opnieuw
een epidemie uit van geweldige om
vang. ZIJ begon In Egypte, ver
spreidde zich over Kleln-Azlë en be
reikte Constantinopei, waarna zij
zich langs dc kustlijn voortzette en
over Griekenland. Italië en Gallië
(Frankrijk) de Rijnstreek bereikte.
Toen begon de terugtocht naar Con
stantinopei, waar de epidemie voor
de tweede maal uitbrak. De ziekte
had over haar tocht door Kleln-
Azlë en Europa een halve eeuw ge
daan en overal dood en verschrik
king gezaaid.
Weinig minder erg was de epi
demie van 1346-'48, toen dc ziekte
de bijnaam „zwarte dood" ver
wierf. De bevolking van hele lan
den werd gedecimeerd en volgens
schatting stierven alleen in Euro
pa in de 14de eeuw 25 miljoen men
sen aan deze ziekte. De toestanden
in de middeleeuwse steden waren
onbeschrijflijk, doden en stervenden
lagen op straat, er waren geen
mensen en materialen om de lij
ken te bergen en de kerkhoven had
den niet genoeg plaats voor de gra
ven, zodat in enkele gevallen een ri
vier werd gewijd om de llrhatpen
in neer te laten. Een
schrijver uit die tijd
i-ertelt: „Gebiecht
bsolutic gegeven
werd
niet i
kerken en kapel
letjes waren wel
open. maar priesters,
noch boetvasrdigen
gingen er binnen; s(J
allen gingen naar
het kerkhof. Koster en dokter werden
in dezelfde diepe kuil geworpen; erf
later, erfgenaam en executair-testa-
mentair deelden dezelfde kar op weg
naar hetzelfde graf".
Ook de pestepidemie van 1664-*66
heeft veel slachtoffers gemaakt
Niet alleen In Londen, waar In
twee jaar tljds een zesde var. dc
bevolking aan deze ziekte stierf en
de hulzen van de lijders met een
rood kruis gemerkt moesten wor
den. Ook in Amsterdam vonden In
één jaar 18.000 mensen de dood en
In verschillende gemeenten van
ons land liep, tengevolge van dc
epidemie, het inwonertal tot op een
derde terug. Verschrikkelijke cij
fers. uit een verschrikkelijke tijd.
Het is daarom belangwekkend te
zien, hoe de doktoren zich daaron
der gedroegen.
Daarover een volgende keer.
Nadruk verboden.
prgaai geworden, gespeend dus van
elke originaliteit.
Daar komt nog wat bij. Een met
overvloedig feitenmateriaal gestaafde
ervaring is het dat de mens tot ori
gineel werk, tot vondsten voornamelijk
komt In zijn eerste levenshelft, name
lijk tot gemiddeld zijn 35ste jaar. Hij
heeft dan namelijk nog zeer veel ener
gie en is dan nog onverschrokken. En
juist deze uiterst creatieve periode
gaat verloren aan studie, studie, stu
die. welke tot een levensdoel schijnt
te worden verheven in plaats van als
een vóórbereiding op het leven te gel
den.
Als nevenfactor moet nog worden
genoemd de niet te onderschatten na
delen welke van onze oud-vaderlandse
opvatting inzake de academische stu
dievrijheid het gevolg zijn. Studenten,
die de nodige discipline bezitten mo
gen daar hun voordeel mee doen, voor
het gros der jonge mensen is de vrij
heid colleges te Kunnen volgen „als
geldt het bioscoopbezoek" een te gro
te weelde Nog maar enkele maan
den geleden heeft prof. dr. D. J. Ger
ritsen bij zijn ambtsaanvaarding in
Groningen het (terecht) nodig geacht
zijn studenten op niet mis te verstane
wijze met hun verantwoordelijkheid in
dezen te confronteren.
Deze hoogleraar zei namelijk: „Be
denkt, dat u in de vorm van uw op-
leidingskosten jaarlijks een hap uit de
nationale koek krijgt die even groot
is als het totale jaarinkomen van één
4 twee doorsnee-gezinnen. De maat
schappij toont zich tegenover uw „vrij
heden" altijd bijzonder tolerant. Mag
die maatschappij nu ook verdachten
dat u zich deze voorrechten waardig
betoont door aan het studeren met
overgave te voldoen?"..Iff
Hier blljfct de studlevrijheid dus nog
te,.worden gerespecteerd. Het la jqch-
ter de Vraag.' of dit op
baar zal blijken te zijn. In ZUrich moe
ten de studenten 's zomers om zeven
en 's winters om acht uur 's morgens
beginnen, na een presentielijst te heb
ben getekend. Wie driemaal zonder
geldige reden absent is. kan géén
examens doen. Op de studieduur
blijkt dit systeem een ideale Invloed
uit te oefenen. Wel radicaal, dat is
waar, maar wat weegt het zwaarste?
Hier hebben we dan meteen te ma
ken met de moeilijkheid, dat de diag
nose gemakkelijker is aan te geven
dan de therapie. Meer reglementatie
enerzijds en vereenvoudiging, beper
king van het aantal vakken alsmede
meer begrip voor de praktijk ander
zijds lijkt toch wel de aangewezen weg
om tot een doelmatiger academische
studie in Nederland te komen Een
studie die tot een groter rendement
aanleiding kan geven.
In conercto het verdient aanbe-
veling, in tegenstelling met de huidi
ge gang van saken, Jonge academici
af te leveren van 22 of 23 jaar. zo-
dat zij op hun 25ste Jaar reeds ge
heel kunnen zijn ingewerkt op het ter
rein van hun latere activiteit. De stu
die dient zich tc beperken tot een al
gemene oriëntatie in de gekozen we
tenschap met bijvoorbeeld drie of
meer vakken naar keuze, waarin de
student zich kan specialiseren.
Op deze wijze zal het huidige lan
ge studieprogramma dus worden ge
splitst Dit vereenvoudigde studieme
nu-zal kunnen lelden tot een grote
re Deskundigheid op een beperkter ter
rein. tot het bewaren van een zeke
re Jeugdige frisheid van geezt en tot
de bereidheid zelfstandig dieper in zijn
vak door te willen dringen. Kortom tot
een beter en sneller beantwoorden aan
de eisen die de maatschappij van
vandaag aan academici stelt.
Dat het hierbij tenslotte de hoogle
raren zijn die het verlossende woord
zullen moeten spreken is duidelijk.
Er is een hatelijk grapje dat zegt:
Zet alle hoogleraren op stukloon. Komt
een student binnen vijf jaar met zijn
studie gereed dan ontvangt het fonds
van de betreffende faculteit tien mille.
Neemt de studie vijf of zes jaar in
beslag dan kan met één mille wor
den volstaan Maar duurt het nóg lan
ger, dan dient een boete van drie mille
terug gestort te worden! Er zouden
dan in recordtijd prima academici
worden afgeleverd
Nogmaals, het is een hatelijk, een
wrang grapie. Strijdig met de waar
digheid van het hoogleraarschap en on
recht doende aan de ernst, de liefde
en de bekwaamheid welke in Neder
land gelukkig aan de vervulling van
dit ambt inhaerent zijn.
Het moeten veeleer de verschillende
inzichten over doel en strekking van
het academische onderwijs worden ge
acht, die hier de spelbrekers zijn en
w;aarovcr men het in deze kring, ge
zien de eisen van vandaag, eens zal
moeten worden. Dat er blijkens pu-
blikaties steeds meer leidende figuren
uit de academische wereld zijn, die
„in de goede richting" gaan denken,
kan alleen maar als een hoopvol te
ken worden beschouwd. Hopelijk blijft
het spoedig niet meer bij dit teken.
(Advertentie)
De Amerikaanse
kernenergie heeft meegedeeld,
gisteren in Nevada een ondergrondse
kernontploffing is teweeggebracht. Het
was de 51ste ondergrondse kemproef,
in de V.S. genomen.