ENKA ZEEM SS ml Snka\ EEN GROTE VOOR 3.25 Philips in actie tegen super-kruideniers Consumenten profiteren - f Britse vliegtuigindustrie is bang voor de V.S. Standpunt van Spaak is ongewijzigd gebleven Kennedy mag zijn 150.000 reservisten oproepen Jjti ecu &aa£e Kif Kunstgebit? Ckefarine.,4 Seger kegels DINSDAG 11 SEPTEMBER 1962 Economisch reuzen-gevecht ER is bij de wlnkeldrijvende mid denstand in Nederland na de loorlog al veel veranderd, maar het Ifinde van de veranderingen lijkt voorlopig nog niet in zicht. Is er ieerst al veel te doen geweest irond de parellellisatie, thans Jcon- Idigt zich een distributievorm aan, 'die een ware revolutie veroorzaakt pij de detaillisten. De parallellisatie heeft in het le- ■ensmiddelenbedrijf veel deining 'eweeg gebracht en doet dit op het jenblik nog. Binnen de Neder- ndse verhoudingen is het een hele ingreep, wanneer alle soorten le- •nsmiddelenbedrijven zo onge veer alle soorten levensmiddelen ogen verkopen, zoals aardappelen ïbij de kruidenier en suiker bij de ^groenteman. Maar thans lijken alle beperkin gen opzij geschoven te worden, nu 7de drie belangrijkste grootwinkel bedrijven in Nederland op het ge bied van kruidenierswaren, pro- nukten aan de man gaan brengen jils koelkasten, wasmachines, cen trifuges, huishoudmixers, weeg- Hchalen, snelkookpannenlucht bedden, rolschaatsen, speelgoed Dit initiatief, van zaken als Simon de Wit. Albert Heijn en P. de Gruy- ter heeft een ware storm van veront waardiging doen opsteken, vooral bij de detaillisten in electrotechnische ar tikelen. Dat genoemde grootwinkelbe drijven een serie electrotechnische jprodukten aan de man probeert I brengen vindt men nog niet het »ste, maar dat dit tegen zeer scherpe prijzen gebeurt, acht men een on teerbare zaak. Er zijn dan ook al tegenacties ont ketent en er zullen er nog wel meer volgen. Een van de laatste en meest opmerkelijke acties is die var. Phi lips. In de nummers van zaterdag jl. heeft dit bedrijf namelijk per ad vertentie electrlsche handmixers aangeboden tegen prijzen, die nog beneden de scherpe prijzen van bert Heijn liggen. Zo levert grootwinkelbedrijf vla een bepaald spaarsysteem aan zijn klanten handmixer voor 42, waarvan winkelwaarde 69 zou bedragen. Philips heeft zijn mixer, die meer dan 60 kostte in prijs verlaagd tot 39 en een goedkoper soort 47,50 afgeprijsd tot ƒ29. (Van onze soc.-econ. redactie) Oneerlijk Naar wij vernemen is Philips tot deze tegenzet overgegaan, omdat de directie van dit bedrijf „koppelver- t En dat is een flinke maat (44x37 cm) voor zo'n lage i. prijs. Maar er is meer. Enka zemen zijn soepel, zacht en ijzersterk. Enka zemen ne- men o zoveel vocht op. En j ideaal...ukuntdirectzemen; hij hoeft niet eerst nat te zijn. bestand tegen alle wasmiddelen fegarandeerd door nka, goedgekeurd door de Ned. Ver. van Huisvrouwen 3 formaten 2,30-3,25-4.75 VOOR UW 8EMAK GEMAAKT DOOR koop" van het grootwinkelbedrijf in kruidenierswaren een oneerlijke con currentie acht. Philips is zelfs van plan. dat wanneer het grootwinkelbe drijf nog met andere electrotechni sche produkten tegen scherp ver laagde prijzen komt, het Philips-con cern hier een zelfde antwoord op zal geven. Met deze tegenzet is de strijd wel ten volle ontbrand. De directie van Albert Heijn kwam vandaag zelfs al in een speciale vergadering bijeen om deze nieuwe situatie te bespre ken. men. Zo werden vorige maand groot aantal zaken de weegschalen in prijs verlaagd tot 19.50. dus nog be- aanbood De detaillisten in luxe en huis houdelijke artikelen, bij wie als regel de speelgoedverkoop is onder ge bracht. blijkt ook reeds op haar ach terste benen te staan over het initia tief van De Gruyter, via een spaar systeem speelgoed tegen scherpe prij zen aan de man te brengen. Er is al gesuggereerd, dat de elec trotechnische en speelgoedbranche maar moet overgaan tot de verkoop van levensmiddelen tegen inkoops prijs. Afgezien van de vraag of die volgens de huidige vestigingswetgeving toegestaan is, lijkt ons een dergelijke maatregel ook weinig effect te sorte ren. Het zal zeker de standing van de zaken niet ten goede komen. Er zal wellicht hier en daar nog een poging gewaagd worden, fabrikanten te be werken, niet aan het levensmiddelen- bedrijf te leveren op straffe van boy cot. maar overigens lijkt de meest af fectieve tegenmaatregel, verlaging van de prijzen, aan welke maatregel Philips ook de voorkeur heeft gegeven. Groot succes Dat de grootwinkelbedrijven met hun nieuwe initiatieven grote succes sen hebben geboekt is zonder meer duidelijk. Dit blijkt uit het feit, dat na Albert Heijn nog twee grootwinkelbe drijven tot de verkoop van electrotech nische artikelen en speelgoed tegen zeer lage prijzen zijn overgegaan en voorts spreken de tegenacties van de zich gedupeerd voelende gespeciali seerde handel voor zichzelf. De consu ment heeft blijkbaar gretig gebruik gemaakt, van de bijzondere koopjes. Artikelen, die tot nog toe buiten zijn financiële bereik hadden gelegen, kon hij zich nu aanschaffen. Simon de Wit heeft met de Italiaan se Zanussi-fabrieken een contract af gesloten voor de levering van 100.000 koelkasten gedurende vijf jaar. Albert Heijn had in de eerste zes weken van de actie al 61.000 Liebherr-koelkasten omgezet, terwijl dit bedrijf slechts ge rekend had op een omzet van 20.000 per jaar. Dat ook de omzet in kruidenierswa ren hierdoor gestegen moet zijn is zonder meer duidelijk. De verkoop van de electrotechnische apparaten ge schiedt namelijk via een spaarsys teem, dat afhankelijk is van de hoe veelheden gekochte levensmiddelen. van de handel niet onwelkom. De strijd komt in de praktijk immers neer op een drastische prijsverlaging voor een aantal kostbare kwaliteitspro- dukten. De Consumentengids, orgaan van de Nederlandse Consumentenbond, heeft al gereageerd met een artikel, waarin opgemerkt wordt, dat het de consument niet interesseert, waar de goederen worden gekocht. Het gaat om een goede kwaliteit tegen een zo laag mogelijke prijs. Het feit dat de gespe cialiseerde middenstand daarbij de strijd met het grootwinkelbedrijf niet kan volhouden, zou de consument maar in zeer geringe mate interesse ren. Naar de mening van de Consu mentengids is Albert Heijn thans op het paard geholpen, omdat de heren specialisten hun te hoge consumenten prijzen steeds hebben gehandhaafd geperfectioneerd. Het oordeel van de Consumenten bond Is keihard, maar er is ook wel aanleiding toe. Thans blijkt immers dat in het verleden prijzen te lang te hoog zijn gehouden tengevolge van de hoge marge zowel bij de fabrikant, de groothandel als de kleinhandel. Met nadruk stellen wij hier ,,te lang te hoog gehouden". Wij nemen voorna melijk aan. dat de prijzen bij een be perkte produktie van vrij nieuwe elec- tronlsche produkten aanvankelijk hoog moeten zijn. Maar thans kan ook hier gesproken worden van een massapro- duktie en een massa-omzet, waarbij evenals bij alle andere massa-produk- ten, een lagere prijs past. Het zou ons niet verbazen, indien op niet al te lan ge termijn ook de prijzen van de T.V.-toestellen aanzienlijk naar bene den gingen. AI geruime tijd kan men in ver schillende branches de opvatting horen verdedigen, dat de distribu tiemethoden moeten worden aange past. Het assortiment van de de- taillijsten zal op den duur niet meer bepaald moeten worden door de aard van de produkten, maar door de aard van de verkoophan deling. Een massa-produkt kan vrijwel overal verkocht worden behoeft zich dus niet tot een paalde branche te beperken. Maar daarbij hoort dan een massa-om- zet en een relatief lage prijs. De handel zal met kleinere marges genoegen moeten nemen, maar kan dan ook, wanneer de omzet wordt opgevoerd. Het grootwinkel bedrijf in de kruidenierssector heeft daarom in wezen niets ders gedaan dan vooruitlopen op een ontwikkeling, die toch komen moest. In sommige gevallen heeft het wellicht zelfs een ontwikkeling geforceerd, die te veel werd tegen gehouden. Voor de thans gedupeerde handel, heeft deze gang van zaken de gun stige kant, dat voor verschillende artikelen de markt wordt opengebro ken. Vele mensen dachten er tot voor kort niet over een weegschaal te kopen. Thans is dit artikel echter binnen de gezichtskring gekomen, omdat het ten gevolge van de prijs daling financieel bereikbaar is ge worden. Verdwijnt het grootwinkel bedrijf voor wat zo'n artikel betreft weer van de markt, dan plukt daar na toch de gespecialiseerde handel de vruchten van deze ontwikkeling. Over het algemeen moet namelijk het opereren van het levensmidde- lenbedrijf met dergelijke artikelen gezien worden als van incidentele aard. Steeds zal men weer een an der artikel aangrijpen, zolang dit ir het belang van de omzet aan levens middelen, interessant genoeg blijft. Belangwekkend is ten slotte dt vraag, of bij deze hele ontwikkeling niet in strijd gehandeld wordt met be paalde wettelijke voorschriften, vakorganisaties van werkgevers winkeliers in huishoudelijke apparaten hebben met het oog hierop reeds eer onderhoud gehad met de staatssecre taris van economische zaken, speciaal belast met de belangenbehartiging van de middenstand, drs. F. Gijzels. De le- vensmiddelenbedrijven zijn in dit ge sprek onvoldoende deskundig genoemd tot de verkoop van electrische appara ten. Gespeeld wordt met de gedachte, aan het hoofdbedrijfschap voor de de tailhandel de bevoegdheid te geven te grijpen daar, waar artikelen tegen „irreële" prijzen worden verkocht. Een krachtig medestander vindt gedupeerde middenstand in prof. dr. F. L. van Muiswinkel, hoogleraar aan de Vrije Universiteit, die van mening is, dat de weg die het grootwinkelbe drijf gekozen heeft ter vergroting van de omzet In levensmiddelen zal leiden tot een volledige ontreddering var kleinhandel. Zó gaat het niet langer Overheidssteun is noodzakelijk Op de Internationale Huishoud-, Meubel- en IJzerwarenbeurs in Keulen is deze nieuwigheid te zien, speciaal bedoeld voor luie mensen, die hun schoenen aan de voet poetsen. Deze eenvou dige schoenpoetser is een goed kope en praktische aanwinst voor de vestibule. Het stond toch duidelijk op dat bord bij dat bruggetje in het West- duitse Muhlstetten-Weissenburg „12 T", maar er ging zeker iets mis met de oplettendheid van de bemanning van deze Amerikaanse tank van 52 ton, die er (dat spreekt haast vanzelf) dwars doorheenging. Overigens niet eens zo heel erg vanzelfsprekendwant voor de ongeluks vogel waren er al dertig tanks met hetzelfde gewicht over het bruggetje gedenderd. Eerst Engeland in de E.E.G. Mr. Luns gaat ook naar Londen Het gezamenlijk standpunt van Nederland en België over de voor stellen van president De Gaulle voor een Europese politieke unie blijft ongewijzigd gehandhaafd. Dit blijkt uit verklaringen die de Nederlandse minister van buiten landse zaken, mr. Luns, en zijn Belgische collega Spaak, gisteren in Brussel hebben afgelegd na een „routine-vergadering". Hiermee komt een einde aan de speculaties over een veranderde houding van minister Spaak ten aanzien van de Franse voorstellen over de po litieke integratie van Europa. Spaak onderstreepte zijn standpunt met de volgende woorden: „Wij hebben nog maals vastgesteld, dat wat betreft de op bouw van Europa en de wijze van o derhandelmgen met Engeland onze i zichten gelijk zijn." Hij voegde er a; toe dat er op het ogenblik geen sprake van een topconferentie van de zes. Hij deelde voorts mee dat hy op 19 september en minister Luns op 21 sep tember naar Engeland zullen gaan on besprekingen over de EEG te voeren me de ministers Home en Heath. Gevraagd waarom de twee Benelux-ministers niet gelijk gaan, antwoordde Spaak glim lachend: „Dat zou te spectaculair zijn". Minister Luns bevestigde, dat de Ne derlands-Belgische politiek ten aanzien de politieke unie en de besprekingen Engeland ongewijzigd is gebleven. Engeland moet lid kunnen worden van ;n politieke unie als het eenmaal lid is a de E.E.G. Beide ministers verklaarden de Frans- Duitse vriendschap „belangrijk en nut tig" te achten. Het communiqué over de oesprekingen tussen Adenauer en De Gaulle is in Brussel niet besproken, ge- immiere gegevens. Minister verheugd dat in dit commu niqué tot uiting kwam. dat West-Duits- land en Frankrijk met de overige Euro pese partners op voet van gelijkheid wil len samenwerken. In Brussel wordt inmiddels vernomen, dat president De Gaulle niet is ingegaan op de aanvullende voorstellen van mi nister Spaak een commissie van vier Europese politici op tc nemen in het or ganisatieschema van een politieke unie, die daarin een uitvoerende taak zouden krUgen. kostbaar, dat een verder gaan op eigen houtje zonder steun van de over heid welhaast onmogelijk wordt ge acht. Men spreekt er zelfs al van. dat de Amerikaanse industrie zo ver is geïn filtreerd. dat het Brits-zijn van doch terondernemingen van Amerikaanse maatschappijen die in Engeland zijn gevestigd, werd betwist. De Amerika nen ontkennen deze aantijging en blij ven volhouden dat dit een met-Ameri kaans onderzoek is. Dreigement Op Heathrow, het grootste van de vliegvelden om Londen die te- samen London Airport vormen, kon men kortgeleden nog aanplakbil jetten zien hangen met de tekst: ,J?ly BEA to Europe". Op Farnborough, het overheids- vliegveld met laboratoria waar alle De Britten hebben nu al gedreigd, nieuwe Britse vliegtuigen worden dat Eurocontrol, het luchtverkccrslei- getoetst en waar nieuwe wegen indlngsystcem, helemaal niet door zal dt Britst vliegtuigindustrie worden «pdr.cMer. voor het n.vl- ""ff""- kon mtn dt afgelopen dc y.s. .„„atn week tijdens de luchtvaartbeurs me- tajn De Britten zijn van mening, dat nigmaal de leuze horen: „Buy Bri- rr geen sprake van is dat de Amerl- tish". Een soortgelijke leuze: „Koop kaanse systemen de voorkeur verdie- Nederlandse waar, dan helpen wij elkaar" was in de erisisjaren van voor de tweede wereldoorlog in ons land niet onbekend. De grote Britse elektronische in dustrieën zijn namelijk doodsbe nauwd, dat de Britse regering er toe zal overgaan Amerikaanse elek tronische apparatuur te bestellen, onder meer ten behoeve van in ontwikkeling zijnde automatische en half-automatische landingssystemen voor burgerlijke en militaire vlieg velden. Onmogelijk Met nadruk wordt van de kant van de Britse elektronische industrie be toogd. dat overheidssteun en medewer king bij het geven van ontwikkelings opdrachten en bestellingen op appara tuur thans dringend geboden is. De luchtvaart is zonder elektronica met meer denkbaar. De Britse industrie heeft zich een vooraanstaande plaats op dit gebied veroverd, maar de ont wikkeling gaat zo snel en wordt zo (Advertentie) Berlijn en Duitsland niet in de V.N.? De Westduitse regering heeft in over eenstemming met de V.S., Engeland en Frankrijk besloten, de Verenigde Naties, niet te vragen om zich bezig tc houden met de kwesties Berlijn en Duitsland. De regeringswoordvoerder die dit te Bonn op een persconferentie in ant woord op een vraag meedeelde, zei dat als men de kwesties aan de wereldor ganisatie zou overleggen, dit zou kun nen worden opgevat als een erkenning, dat de „Grote Vier" geen verantwoor ding meer dragen. Ook zou de Algeme ne Vergadering „op met te voorziene wijze kunnen reageren". Wel zal „technische hulp" gegeven worden aan de particuliere organisatie voor een „ondeelbaar Duitsland", die de aandacht van de V.N.-commissie voor de rechten van de mens op de toe stand in Berlijn wil vestigen. Typhoon Emma treft Sowjetunie De typhoon „Emma" heeft kustge bieden van het oostelijke deel van de Sowjetunie getroffen en ernstige scha de aangericht, aldus deelde Tass gis- Volgens Tass overstroomden rivie ren. die bruggen meesleepten, de gro te wegen vernielden en dc verbindin gen verstoorden in meer dan 10 dis- Er werd geen melding gemaakt van slachtoffers. Steden in Iman, Lesozavodsk, Soet- sjan. Tsjoegovsky, Partizansky. Jako- levsky en andere districten overstroom- De collectieve- en staatsboerderijèn leden aanzienlijke schade, aldus Tass. De Amerikaanse acteur Don Ameche ziet Europa als „één groot circus". Hij werkte in 29 circus sen in Denemarken, Frankrijk, Italië, Zwe den en West-Duitsland voor het filmen van „In ternational Showtime", een reeks opnamen voor de Amerikaanse televi sie. De populariteit van het circus is in de V.S. afgenomen, maar in Eu ropa zou dit volgens Ameche niet zo zijn. Al leen al in Italië zijn 200 circussen. I Autoriteiten van het Pentagon hebben, huive rend bij de gedachte al leen al, jten voorzichtig verzoek om medewer king bij de verfilming van een boek over een complot van de chefs van staven tegen de Amerikaanse regering van de hand gewezen. Het boek dat in 1970 speelt, vertelt over „ze ven meidagen", waarin een kolonel het complot ontdekt en erin slaagt de president bijtijds op de hoogte te stellen. Hoe wel het boek in de toe komst speelt, vertoont het een merkwaardige overeenkomst met de huidige verhoudingen. In het Witte Huis staat nog „een van de schommel stoelen van Kennedy" en de regering maakt zich zorgen over een ver drag met Rusland. Om het land te redden be sluiten de generaals de macht over te nemen. India heeft een bevol king van naar schatting 458 miljoen mensen, ter wijl de toename onge veer 2,4 procent per jaar bedraagt. Oorzaken van de snelle bevolkingsaan was zijn verdwijning van hongersnood cn epide mieën. De gemiddelde leeftijd die in 1951 32 jaar bedroeg, is nu on geveer 45 jaar. In Lissabon is gisteren een congres van kinder artsen begonnen, waarop 69 landen zijn vertegen woordigd. West-Duits- land protesteerde tegen De commissie voor de strijd krachten van de Senaat heeft gis teren unaniem een wetsontwerp goedgekeurd om president Ken nedy bevoegdheid te verlenen 150.000 reservisten op te roepen om aan een plotseling van de communisten uitgaande crisis het hoofd te kunnen bieden. De Amerikaanse minister van de fensie Robert S. Mcnamara deelde nee, dat de door president Kennedy aangevraagde bevoegdheid om 150.000 reservisten op te roepen nodig is om Amerika in staat te stellen „snel en beslissend te antwoorden" indien de internationale toestand plotseling slechter wordt. Hij verklaarde te hopen, dat het niet nodig zal zijn van de bevoegd heid gebruik te maken om de 150.000 reservisten op te roepen terwijl het Congres niet in zitting is. Hij voegde er echter aan toe, dat de goedkeuring van de resolutie een snel antwoord op elke crisis mogelijk zal maken. „President Kennedy heeft zeer dui delijk laten weten dat hij de drei gingen waarvoor wij staan erkent en dat de politiek van zijn regering is (Advertentie) Me» Dentofix zit het steviger Osntofi» vormt een zocht, betdiermend loogie en houdt het kunstgebit veel vaster en veiliger op zijn plaats. Het zit prettig en men Icon rustig eten. lachen, niezen en spreken, in vele gevallen even gemakkelijk als met een natuurlijk gebit. Dentofix ver mindert de voortdurende angst voor los raken en verschuiven von het gebit en voor- komt verwonding von het gehemelte. Den tofix houdt ook de adem fris. Geen onoan- genome smook of hinderlijk gevoel. Prijs oer strooi bus sleditsj.^, bij apotheken In het verleden is wel eens ge dacht. dat de V.S. als leveranciers van het merendeel van de verkeers vliegtuigen en dientengevolge van de radio-apparatuur in die vliegtui gen. betere radio-apparatuur zouden leveren dan wie ook. De Engelsen zijn van mening dat dit besluit on juist is. maar de Britse industrie kan de strijd niet alleen voeren. Hulp is geboden. Ook in de Britse vliegtuigindustrie is het al enige jaren niet meer ro- zegeur en maneschijn. Vroeger was het zo dat in vrijwel alle landen van Europa Britse vliegtuigen werden gebruikt, vooral militaire. Tegen woordig zijn deze geleidelijk vervan gen door Amerikaanse en Franse. In 1960 overtrof de export van Brit se vliegtuigmotoren voor het eerst de uitvoer van Britse vliegtuigen. Maar het laat zich aanzien dat ook de uitvoer van motoren een dalende tendens gaat vertonen. De grotere machtsconcentraties die door fusies in de vliegtuigindustrie zijn ontstaan, richten nu ook meer de blik naar buiten, om. door overeenkom sten met fabrieken in de V.S.. Frank rijk en Duitsland, zich steviger te ma- Farnborough Is dit jaar weer een succes geweest, maar toch kon men horen dat de verkoop van de nlcuw vertoonde typen bepaald teleurstellend genoemd mag worden. Men had cr meer van verwacht, vooral van dc Transsonc Hawker P-1127-straaljager met vcrtikalc start- cn landingsmogc- Hjklicden. Het hardnekkige gerucht gaat bovendien nog. dat dit vliegtuig voor de NAVO niet rcccotabel is en dat Bijvoorbeeld de Franse regering vast blijft houden aan dc Mirage V. Polarisduikboten naar Guam Tn dc haven van het Amerikaanse eiland Guam in het minden van de Stille Oceaan zullen kernduikboten wor den gestationeerd, die elk uitgerust zijn met zestien polarisraketten met kernlading. De reikwijdte van deze ra ketten is ongeveer 2250 km. Er zijn tot dusver negen polarisduik boten in dienst. Verwacht wordt dat er dit jaar nog 32 in gebruik zullen wor den gesteld. (Advertentie) om de export van communistische agressieve doeleinden door middel van geweld op dit halfrond of dere gebieden ter wereld niet toe te staan", aldus Mcnamara. Geen spanning De secretaris-generaal van de NAVO, mr. D. U. Stikker, verklaarde gisteren, dat er naar zijn mening geen toeneming van de spanning in Europa of in ande-i re delen van de wereld bestaat, die prc-l sident Kennedy zou noodzaken onmid- deiiijk gebruik te maken van zijn mach-! Chefarine „4 bevat vier beroemde tlgtag 150.000 reservisten op tc roepen, geneesmiddelen, die te zamen nor Mr. Stikker voegde eraan toe dat hij 9 -i kan begrijpen dat de president c ze machtiging wil beschikken v geval zich tijdens het reces Congres een nieuwe crisis zou ontwikke len. Stikker verklaarde dat de NAVO dich ter bij de doelstelling van 30 divisies is dan vele mensen denken. „Wanneer het Engeland mogelijk zou zijn zijn Rijnle- ger met ee paar duizend man uit te breide. Frankrijk zijn leger uit Alge rije terugkrijgt, wanneer Nederland zijn strijdkrachten uit Nieuw-Guinea terug krijgt en West-Duitsland zijn divisies in de naaste toekomst zoals beloofd uit breidt tot twaalf, zullen wij het doel zeer dicht genaderd zijn." 4 krachtige middelen tegen pijn en griep! krachtiger werken. Ook zij, die een gevoelige maag hebben, kunnen het zonder bezwaar gebruiken, want één der bestanddelen beschermt de maag. het hijsen van de vlag van Oost-Duitsland, maar dit protest werd verworpen. Het grote Franse bouw- schandaal dat vorig jaar in de openbaarheid kwam, heeft gisteren on verwacht ruimte gekre gen op de voorpagina's van dc Franse kranten, nadat een der hoofdfigu ren in het schandaal, de architect Pouillon, dit weekeinde uit een parti culier ziekenhuis is ont snapt. Hij werd hier be handeld voor een zenuw inzinking. Voor dc deur van zijn kamer had de politic een bewaker ge plaatst. Fouchet minister van voorlichting In gewoonlijk betrouwbare kringen in Parijs is meegedeeld, dat president De Gaulle heeft besloten een nieuwe minis ter van voorlichting te benoemen: Chris tian Fouchet, sinds 1940 een overtuigend „Gaullist". Fouchet, die Alain Preyrefitte zou op volgen, is in 1954 onder Mendes-France voor Tunesische aangelegenheden geweest en daarna ambassadeur in Denemarken. Hij is ook voorzitter geweest van de com- missie-Fouchet. Daarna werd hij minis ter voor Algerijnse zaken. Ruimtereis Schirra 3 dagen uitgesteld De voorgenomen ruimtereis van zes omwentelingen van de Amerikaanse astronaut Walter M. Schirra is drie da gen uitgesteld tot 28 sept. om meer tijd tc hebben voor de voorbereiding van de vlucht. De beslissing werd genomen na be studering van de rapporten over de At las raket, de capsule, de berging etc. Vernomen wordt dat het voornaam ste schip om de reis vanuit de Grote Oceaan te volgen, nog niet geheel ge- Gisteren is op het lanceringsplatform de capsule op de Atlas gemonteerd. TOCH IS HET ZO! (998) Het is duidelijk dat het meten van zeer hoge temperatu ren geen gewone thermometer kan worden gebruikt. Onder zeer hoge temperaturen verstaan we in dit ge val niet de warmte van het koeste rend zonnetje op een schaarse zomer dag, maar de hitte die heerst In de ovens waar keramische produkten worden gebakken bij temperaturen, variërend van 600 tot 2000 C. De Duitse technoloog Seger heeft In de vorige eeuw voor het me ten van dergelijke temperaturen ln ovens een methode bedacht die even eenvoudig als praktisch is en die over de gehele we reld dan ook wordt toegepast. Hij maak te van aardewerk kleine driezijdige piramiden, ter hoog- mee hij wilde vast stellen bü welke temperatuur zij zacht werden en in elkaar zouden zakken. Maar de proef- kegels zakten niet ln elkaar, maar bogen opzij tot de top de grond raak te. Dit simpele en verrassende ver schijnsel deed bij Seger de gedachte opkomen kegeltjes te vervaardigen die met grote betrouwbaarheid de moeilijk te meten boge temperaturen zouden aanwijzen. Immers, zetten we in een oven een aantal van deze kegeltjes neer, waarvan het smelt punt stuk voor stuk bekend is, dan geeft het gedrag van die kegeltjes de juiste temperatuur aan. Laten we eens aannemen dat kegel 7 in de oven reeds gesmolten Is, maar kegel 9 nog niet, dan zal het smelpunt van kegel 8 de temperatuur het meest benade ren. Aangezien no. 7 overeenkomt met een temperatuur van bijv. 1270 0 en no. 9 met bijv. 1310 dan zal de temperatuur in de oven rond 1290 bedragen, overeenkomende met kegel no. 8. Bij het meten van de temperatuur in de oven behoeft dus niet veel an ders te worden gedaan dan een drie tal Segerkegels die ongeveer met de heersende temperatuur overeenkomen, in de oven te zetten en er op te letten dat de kegel met het laagste smelt punt de top tot de grond buigt, ter wijl de kegel met het hoogste smelt punt nog onaangetast rechtop blijft staan. De temperatuur in de oven Is dan ongeveer gelijk aan het (beken de) smeltpunt van de middelste kegel. Het spreekt van zelf. dat de Seger kegels tevoren zui ver geijkt moeten zijn, anders is bet hele geval onbe- deloos. In verband hiermee zijn de kegels vervaardigd van zuivere klei aarde met bepaalde kalk- en Uier- verbindingen. waarbij de verhoudin gen zó zUn gekozen, dat telkens een vrU scherp smeltpunt wordt verkre gen. De Engelse en Franse Seger kegels zijn echter volstrekt niet gelUk aan de Duitse, zodat normalisatie wel dringend gewenst is. We hebben hier een vrU oude. en voor ovens algemeen gebruikelUke methode voor temperatuurmeling ge geven, maar we zouden aan de waar heid te kort doen door de speciale toestellen over het hoofd te zien, die op stralingswetten zijn gebaseerd en het mogelijk maken elke temperatuur ogenblikkelijk en met grote nauw keurigheid te meten. Het bereiken van elke plaats ln de oven Is echter moellUk, zodat we aan de Seger kegels voorrang moesten verlenen. Maar de pyrometers komen ook aan de beurt. Nadruk verboden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1962 | | pagina 5