ïïictuue £ciiisri)c ÜTouranl
NAAR EEN FRANS-DUITS VERBOND
Commentaar
De Zes pas bijeen
in november?
Opnieuw gevechten
in Algerije
Politieke unie wellicht op de lange baan
Ernstige fouten ontdekt
in Cuneratoren Rhenen
Thuisvaart onzer troepen
begint reeds spoedig
Dr. Soblen toch
niet naar V.S.
Groep-Rijkens
ging uiteen
DONDERDAG 6 SEPTEMBER 1962
KANTOREN: Steenstraat 37.
TELEFOON: alle afdelingen 31441.
KLACHTENDIENST: bezorging 18—19 u.
ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter.
Familieberichten 0,18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting).
POSTREKENING: 58936.
E. DIEMER
CHRISTELIJKEATIONAAL DAGBLAD
„StonUtiticb i< |*rHr#ro
m§n btrl ia It^etspftT
Priffnvffrilgglf jaargang no. 12574
Zijde
sterker dan
staal
Zie pagina 5
CUNERATOREN
NOG sterker dan voorheen ervaar ik de gevoelens van waardering en
vertrouwen, die ik jegens het grote Duitse volk, ja het grote Duitse
volk koester. U kunt er zeker van zijn, dat in geheel Frankrijk, waar men
let op wat thans in Bonn gebeurt, een golf van vriendschap in de geesten
en harten opwelt. Leve Bonn, leve Duitsland, leve de Duits-Franse vriend
schap", aldus het slot van de redevoering, die generaal De Gaulle gisteren
(in het Duits) op het marktplein van Bonn heeft gehouden. Wie deze rede
voering heeft gehoord en hetgeen daarop gevolgd is heeft gezien, kan be
grijpen, wat het doel is van de Franse president. Hij streeft naar zeer
nauwe banden met de Duitsers, die in de een of andere vorm gestalte
moeten krijgen, als de plannen voor een politieke unie van de zes EEG-
landen, zoals die De Gaulle voor ogen staan, inderdaad op de lange baan
worden geschoven. Al beweert men op het ogenblik zowel in Bonn als in
Parijs, dat er bepaald geen Frans-Duitse unie in het verschiet ligt, de be
sprekingen die de Franse president dezer dagen met bondskanselier
Adenauer voert gaan wel degelijk over alle facetten van dit Europese
probleem.
Als gevolg van de in de afgelopen
dagen afgelegde verklaringen wordt
in Bonn verwacht, dat pas in novem
ber een topconferentie van de zes
EEG-landen kan worden verwacht,
die aan de politieke unie zal zijn ge
wijd. Er werd naar gestreefd, deze
conferentie nog deze maand te hou
den, maar De Gaulle zou Adenauer
al duidelijk hebben gemaakt, dat hij
op grote tegenstand van België en
Nederland rekent en een mislukking
van het gesprek voorlopig wenst te
voorkomen. Adenauer zou voorstan
der van een spoedige bespreking zijn,
maar aangenomen mag worden, dat
hij één lijn zal trekken met De
Gaulle.
Stenen Bartje. een schepping
de Haagse kunstenares
Suze Berkhout, gecreëerd naar
het ventje uit de roman ran
Anne de Vries, heeft zijn ver
jaardag gevierd. De gemeen
schap van Assen had er een ac
tie gezonde voor zieke kinde-
aan verbonden. Vele in
woners uit de Drentse hoofd
stad hebben Bartje met een ca
deautje verrast.
Tegenvaller van half miljoen
nniJDENS restauratiewerkzaamheden aan de Cuneratoren te Rhe-
nen zijn ernstige fouten ontdekt, die vermoedelijk zijn gemaakt
tijdens de restauratie in 1930 of wellicht in 1890. Alle ijzeren anker
verbindingen zijn verbroken en de toen gerestaureerde ommanteling
staat geheel los van het onderste torenlid. Overal, waar de omman
teling wordt gesloopt, komen de uiteinden van de afgezaagde ver
bindingen bloot. Direct instortingsgevaar is er echter niet.
Opzichter Tommei van Monu
mentenzorg, die de dagelijkse lei
ding heeft, moest ingrijpende wij
zigingen in zijn restauratieschema
aanbrengen. Op tal van plaatsen
zijn grote scheuren in het oude
metselwerk tevoorschijn geko
men. Over de gehele hoogte aan
de westkant loopt een scheur van
zeker anderhalve centimeter
breed, die blijkens een onderzoek
al heel oud moet zijn. Aan de
noordkant wordt een toog van
zeker vijftien centimeter naai
buiten gedrukt, waartegen inmid
dels maatregelen zijn genomen.
Nieuws in
één oogopslag
De Tweede Kamer is
vanmiddag bijeengekomen
ter behandeling van het
regeringsvoorstel, het Nw.-
Guinea-akkoord te accep
teren.
Uit de rede, die ds
Franse president gisteren
in Bonn heeft gehouden,
is duidelijk geworden dat
De Gaulle een lans heeft
gebroken voor een zeer
nauwe Fi~ans-Duitse sa
menwerking voor het ge
val de Franse wensen in
zake een Europese politie
ke unie niet zouden wor
den ingewilligd.
De Algerijnse vice-
premier Ben Bella en de
commandant van wilaya 4
zijn gisteren per helikop
ter naar het front gevlo
gen om de naleving van
het gesloten bestand te be
werkstelligen. De vijande
lijkheden werden daarop
gestaakt Eerder op de dag
waren bij nieuwe gevech
ten tientallen doden en ge
wonden gevallen.
Lichte aardschokken
hebben gisteren in Perzië
nieuwe ontsteltenis teweeg
gebracht. Ook in Oost-
Turk ij e deden zich aard
schokken voor. Er zouden
honderd mensen zijn ge
wond. Vele huizen zijn
verwoest. De Russische
stad Erivan heeft eveneens
te lijden gehad van een
aardbeving. De Sjah van
Perzië heeft gezegd dat het
in het rampgebied vooral
aan tenten en mobiele
keukens ontbreekt.
In een nota aan de
westelijke mogendheden
heeft de Sowjetunie het
Westen ervan beschuldigd
niet de nodige maatregelen
te hebben getroffen tegen
de „fascistische elemen
ten" in Berlijn. Moskou
acht het bespreken van in
cidenten niet nodig, maar
wel een bespreking om tot
een radicale verbetering
van de situatie te komen.
Bij de Tweede Kamer
is ingediend een wetsont
werp tot intrekking van
de wet van 10 februari 1910
tot regeling van het Ne
derlands onderdaanschap
van niet-Nederlanders. Ge
zegd wordt, dat het niet
juist is, dat de bevolking
van Nieuw-Guinea na de
bestuursoverdracht in het
bezit blijft van de Neder
landse nationaliteit.
Dait de grote steiger, die tot voor
jaar nog om het, hoger gelegen gedeelte
van. de tweede geleding stond, niet on
deruit is gezakt, schrijft de heer Tom
mei voornamelijk toe aan het feit, dat
zij horizontaal op de muren .drukte. Af
gezien van die omstandigheid dat de
restauratie nu meer tijd zal gaan kosten,
zullen de restauratiekosten zeker
een half miljoen gulden stijgen, v,
door het gehele werk twee en een half
miljoen gulden gaat kosten. Het rijk
draagt hierin 90 procent bij, terwijl tien
procent voor rekening blijft van de ge
meente Rhenen. Het is nog niet te zeg
gen, wanneer men met de restauratie
gereed zal zijn. Men vreest, dat men
bij het slopen van de grote natuurstenen
bogen voor meer verrassingen zal ko
men te staan.
Het Russische persbureau Tass be
schuldigde gisteren Frankrijk en West-
Duitsland ervan, tegen hun Navo-bond-
genoten, en „vooral tegen Engeland'
samen te spannen. De Gaulle heeft zich
dinsdagavond in feite uitgesproken
een door West-Duitsland en Frankrijk
gevormd politiek blok. „Hij noemde
Engeland in het geheel niet," aldus Tass.
De Franse minister van buitenlandse
zaken, Couve de Murville, heeft giste
ren in Parijs iszegd dat Frankrijk en
Duitsland het vraagstuk van een Euro
pese Unie niet alleen kunnen oplossen,
wanneer de betrokken moeilijkheden
„voornamelijk komen van de andere
bondgenoten". De Gaulle en Adenauer
bespreken de internationale toestand,
vooral Berlijn, en de Europese politieke
ontwikkeling, zo zei de minister in
televisie-uitzending.
Voor vervolg zie pagina ll
TTET EERSTE SCHIP, dat onderdelen
van de Nederlandse landstrijdkrach
ten uit Nieuw-Gulnea naar Nederland
zal vervoeren, is het Australische motor
schip Seven Seas. In de eerste dagen
van oktober zal het langs de zuidkust
troepen ophalen. Een groot deel van de
landmacht zal te Biak worden verzameld
om daar op afvoer te wachten. Vast
staat reeds dat de staf van de Neder
landse strijdkrachten in de eerste helft
van oktober van Hollandia naar Biak
zal vertrekken.
Het staat nog niet vast in welke volg
orde de strijdkrachten naar Nederland
zullen reizen, en wanneer de schepen
der Koninklijke Marine zullen vertrek
ken. Men neemt aan, dat de Nederland
se jagers Nieuw-Guinea niet zullen ver
laten voordat schepen van de Verenig
de Naties zün aangekomen.
Reeds gemeld is dat slechts een deel
van het materiaal naar Nederland zal
terugkeren en dat vele oude wapens
Na afwijzing laatste verzoek
Nadat het Britse ministerie van bin
nenlandse zaken gisteravond had be
kendgemaakt, dat dr. Soblen met eer
vliegtuig van de Pan American Airways
vandaag naar de V.S. zou moeten terug
keren. is dit besluit vanmorgen nog ge
wijzigd. Minder dan een uur voor zijr
vertrek, werd meegedeeld, dat dr. So
blen op weg naar het vliegveld ernstig
ziek Is geworden. De ziekenauto reed
in plaats van het vliegveld naar een
nabü gelegen ziekenhuis in Hillington.
Artsen hebben later bekend gemaakt,
dat dr. Soblen niet in staat is naar Ame
rika te reizen.
Nadat een laatste verzoek van de 61-
jarige psychiater tot de Britse minister
van binnenlandse zaken was afgewezen,
gaf dr. Soblen een verklaring uit Hij
verzekerde hierin, dat hij onschuldig
was, en danktf allen die hem in Enge
land hebben geholpen.
Vergezeld van een dokter en een
litieagent vertrok dr. Soblen vani
gen naar het vliegveld. Onderweg
hij ernstig ziek zijn geworden. De be
slissing van de doktoren aangaande zijn
gezondheidstoestand betekent dat het
Britse ministerie opnieuw een beslis
sing moot nemen.
Dr. Soblen, die aan leukemie lijdt, is
in Amerika wegens spionage voor de
Sowjetunie, tot levenslang veroordeeld.
en voertuigen in de diepe zee zullen
worden geworpen. Het is niet uitge
sloten dat de V.N. een deel overneemt,
naar verluidt een deel van de Dakota's,
terwijl het vaststaat dat de Hunter-
straaljagers en Neptunes in ieder geval
naar Nederland gaan.
Vorige week had de vertegenw
diger van Oe Thant, generaal Rikhye
tegenover journalisten blijk gegeven
van enige ontstemming omdat Neder
land zijn afvoerplan had bekend ge
maakt. Over dit plan was echter reeds
overeenstemming tot stand gekomen
tussen de Nederlandse regering e
leiding van de V.N. en het blijkt dat
er een misverstand was ontstaan, het
welk te wijten was aan de gebrekkige
verbindingen tussen de V.N. te New
York en Hollandia.
Ondanks wapenstilstand
ONDANKS de wapenstilstand, die 1 Mohammed verklaarde, dat waar
dinsdagavond was gesloten tus- schijnlijk op 16 september algemene ver-
sen het politieke bureau van Ben kiezingen zullen worden gehouden.
1 Voorts zei hij. dat de wilaya's 3 en 4
•zoek van het politieke bureau
Bella en de commandanten
opstandige wilaya's 3 en_4, zijn gis
teren in Algerije opnieuw gevechten
uitgebroken, waarbij tientallen do
den en gewonden zijn gevallen. Eerst
tegen de avond zijn alle vijandelijk
heden gestaakt, nadat Ben Bella en
de commandant van wilaya 4, kolo
nel Si Hassan, per helikopter naar
het front waren gevlogen om de na
leving van het bestand te bewerk
stelligen,
De gevechten hadden plaats bij
Berrouaghia, Aumale en Orleansville.
Het geregelde leger heeft thans in een
wijde boog 150 km rond de hoofdstad
stellingen betrokken. Voor radio-Al
giers heeft de rechterhand van Ben
Bella, Mohammed Khider uitdrukke
lijk bevel gegeven, dat deze stellin
gen niet mogen worden verlaten.
Het vertrek van Ben Bella en Si Has
san naar het front, volgde op een bij
eenkomst van de leiders van het poli
tieke bureau en de militaire comman
danten van de wilaya's 3 en 4, die was
belegd om tot een definitieve oplossing
n de crisi3 te komen.
Khider zei na afloop dat overeen
stemming was bereikt. De details van
overeenkomst zouden vandaag wor
den geregeld in een bijeenkomst met de
commandanten van alle zes wilaya's en
kolonel Boumedicnne, de chef van de
generale staf van het Algerijnse bevrij
dingsleger, die gedurende dc crisis aan
de zijde van het politieke bureau heeft
gestaan
President Charles de Gaulle
flinksbijna verloren tussen de
menigte van Duitse beu-onderaars
die hem gisteren in Keulen be
groette.
hadden ingewilligd, om hun guerilla-
eenheden nog voor de te houden ver
kiezingen voor de grondwetgevende ver
gadering in een nationaal Algerijns leger
te doen opnemen.Khiders commentaar
hierop was: dit betekent een volledige
overwinning voor ons. Ook deelde Khi
der mee, dat was overeengekomen dat
Algiers in een gedemilitariseerd gebied
komt te liggen en dat het politieke bu
reau van de F.L.N. rechtstreeks verant
woordelijk zal zijn voor het bestuur van
de stad.
„Alle militairen zullen worden terug
getrokken en door politie worden ver
vangen." zo zei hij. In de buitenwijken
zullen evenwel eenheden van de zes
militaire districten worden gelegerd. De
ze eenheden zullen van gelijke grootte
Ben Bella is gisteravond laat van
bezoek aan het front, in gezelschap
kolonel Si Hassan, de leider van het
district Algiers, in Algiers teruggekeerd.
•door werd de conferentie
litaire leiders en leden van het politieke
bureau van woensdagavond naar va
morgen verschoven.
Schoten in Tindouf
Inmiddels zijn uit Marokko berichten
binnengekomen, dat Algerijnse soldaten
schoten hebben gelost op een menigte
burgers in de stad Tindouf in de Sahara.
Marokko en Algerije maken beide aan
spraak op de stad. Er zou een aantal
personen gedood en gewond zijn. De
Algerijnen zouden het vuur hebben ge
opend om een demonstratie uiteen te
drijven, waarin werd geprotesteerd tegen
het neerhalen van de Marokkaanse vlag
en het weghalen van portretten van ko
ning Hassan II.
Geen zeepost meer
voor militairen
Nienw-Gninea
De verzending van zeepoststukken en
zeepostpakketten aan militairen in
Nieuw-Guinea zal worden beëindigd, zo
deelt het ministerie van defensie mede
en het verzoekt derhalve geen zeepost
zendingen meer op de postkantoren aan
te bieden.
De repatriëring van deze militairen
zal in een zodanig tempo plaatsvinden,
dat niet meer kan worden gegaran
deerd. dat zeepostzendingen de ge
adresseerden nog voor hun vertrek uit
Nieuw-Guinea zullen bereiken.
De thans nog op de militaire post
kantoren aanwezige zeepostpakkettcn en
zeepostbriefpakjes worden voor reke
ning van het rijk zo spoedig mogelijk
per luchtpost doorgezonden, zodat mag
worden aangenomen, dat deze zendin
gen nog tijdig op de plaatsen van be
stemming zullen worden ontvangen
Alle overige nog aanwezige zeepost
stukken (bijvoorbeeld drukwerken) en
de na 6 september nog aankomende zee
postzendingen zullen aan de afzenders
worden geretourneerd.
Dc 45-jarige huisarts W W. Muys
van der Meer uit Geldermalsen is gis
teravond om het leven gekomen, toen
hij met zijn auto achterop een stilst,
de vrachtauto reed. De auto van de arts
schoof onder dc vrachtauto, de heer
Muys was op slag dood. De chauffeur
van de vrachtauto brak een been.
Dc Groep-Rijkens, bekend van zijn
pogingen tot verbetering van de Ne
derlands-Indonesische betrekkingen,
heeft zijn activiteiten beëindigd. De
leden van de groep zijn gisteren voor
het laatst bijeengeweest. De bijeen
komst had plaats in het gebouw van
de Nederlanden van 1845 in Den Haag.
Met het akkoord tussen Nederland en
Indonesië is een fase beëindigd, zei dr.
Paul Rijkons, de voorman van de groep.
De groep is niet erg gelukkig met het
thans bereikte rcsyltaat („in een eerder
stadium had men meer kunnen berei
ken"), maar dr. Rijkens ls niet voorne
mens, verdere politieke activiteiten te
ontplooien. „Ik heb mijn plicht gedaan".
valt het de groep hard, dat
zelf hiertoe nog activiteiten ontplooide.
Hooguit kunnen en zullen afzonderlijke
leden van de groep-Rijkens blijven pro
beren, met Indonesië op goede voet te
komen.
Bidstond en extra
collecte voor Perzië
Deputaten van het algemeen diaconaal
bureau van de Gereformeerde kerken
hebben voor deze kerken aanstaande zon
dag een bidstond uitgeschreven in ver
band met de ramp, die Perzic heeft ge
troffen. In deze diensten zal een extra
diaconale collecte worden gciiouden ten
behoeve van de rampgebieden.
9 De Nederlandse ballonvaardcrs Ni-
ni Boesman en Jacques Deminent hebben
gisteren een ballonvaart gemaakt
Kopenhagen over dc Sont
Zweedse universiteitsstad Lynd.
T\E ene Oceaanstoring na dc andere j
koerst riu de Noordzee in de rich
ting van Scandinavië. De depressie die
de komende 24 uur het weer in ons land
zal beïnvloeden, lag vanmorgen
kust van Ierland. Het eerste regengc-
bied bereikte vandaag al ons land. Ach
ter de storing om stroomt een nieuwe
hoeveelheid koele lucht naar onze stre
ken. In deze luchtstroming zullen af en
toe buien voorkomen, zodat het weer
een onbestendig karakter houdt.
pjET wrijft en wringt weer in de Arabi
sche wereld. Het mogen daar dan naar
de naam alle Arabische volken zijn, één
wereld ls het er niet. De onderlinge ver
deeldheid is er integendeel groot. En zo
men er al toenadering zoekt in 'n verbond
of liga of hoe 't heten moge. dan is het re
sultaat toeh geen ander, dan dat verbond
of liga het toneel wordt van de verdeeld
heid.
Het ls een merkwaardige toestand. Want
voor het uiterlijk hebben al die Arabische
staten een gemeenschappenike vijand, en
wel de jonge s*aat Israël. Als hun vijand
beschouwen zij deze staat Inderdaad, maar
ook als een gemeenschappelijke? Ware er
een zekere mate van gemeenschappelijk
heid, de situate moest voor het kleine Is
raël. die smalle strook lands langs de kust
met de eindeloos lange en kwetsbare gren
zen pen'hel heten. Maar mag het niet één
van de wonderen rondom de jonge staat
Israël worden genoemd, dat zijn vijanden
rondom elkaar door onderlinge verdeeld
heid tot machteloosheid doemen?
Aan krachtige taal ontbreekt h«*t de le'ders
van de Arabische staten niet. Zij weten el
kaar hun grieven en tekortkomingen wel
aan te »e«rgen. Maar de krachtige woorden
gaan n'et van krachtige daden vergezeld
en moe'cn zo ten overstaan van de wereld
wel de indruk wekken van potsierlijkheid.
Men ziet cr eikaar spoedig met jaloersheid
naar de ogen. Men volgt de ander argwa
nend in diens gedragingen. Nasser van
Egypte heeft zich in deze constellatie sterk
willen maken, maar het is hem slecht be
komen. Wie al te sterk wordt, stuit op ver
zet, en dc overwinningen waarvan Nasser
zo gaarne lo'de kond doet zijn overwinnin
gen op papieri
Omgekeerd, wanneer dezelfde Nasser voor
de ontwikkeling van zijn land Amerikaan
se steun gen'et, zijn andere Arabische sta
ten spoedig geneied, daaruit de verdenking
tc putten dat de Egyptenaar dan nu wel
zijn verzet tegen Israël zal hebben opgege
ven. Nasser zelf geeft de indruk van zich
voorlopig meer te willen richten op wat er
in zijn land sociaal en democratisch nog
valt te doen cn, het moet worden erkend,
dat is nog veel. Hoopt hij op deze wijze zijn
land alsnog tot een lichtend voorbeeld bin
nen de Arabische wereld tc maken?
Het Is vooralsnog 'n wereld van wringen en
wrijven en dat wat verdeelt is er voorals
nog sterker dan wat vereent. Israël, door
allen beschouwd als een gemeenschappelij
ke vijand, lijkt soms een oorzaak van nieu
we verdeeldheid. Het heeft nu temeer gele
genheid tot voortbestaan en consolidatie.
Voor wie dit alles beschouwen cn trachten
te peilen naar de zin der dingen is er waar
lijk wel reden van verbazing waaraan eer
bied niet vreemd is.
(RITA)
Tendens langzaam stijgend
eni
ge regen, later enkele verspreide opkla
ringen en enkele buien. Matige tot
krachtige en langs de kust mogelUk
harde wind tussen zuidwest en west.
Weinig verandering in temperatuur.
ZON EN MAAN
7 september: zon op 06.00. onder 19.16:
maan op 14.29. onder 23.14.
13 september: volle maan
HOOGWATER SCHEVENINGEN
7 september: 7.46 v.m.; 20.11 v.m.
Strandweerverwachting
vrij
HET WEEK UN EUKOPA
Rapporten hedenmorgen zeven uur
fwei
Eindh
Zd.-Limb
Helsinki
Zd -Li
il. i
Slockto
◦aio
Kopcnh
Morgen enkele buien cn een vrij
krachtige naar zuidwest ruimende wind. Bruss
Koel weer. Overdag 16 a 17 graden,
zeewater 16 graden.
Vooruitzichten: depressie bij Ierland ^renot:
zal morgen de Noordzee bereiken met
onbestendig septemberweer. Fransf
zonch
Genëv«
Gisteravond is het met ongeveer 1 400 w/nen
olie geladen Nederlandse tank- imsbr
schip Albisia op de Rijn nabij Basel lek- Br'gra
geslagen, waardoor dc scheepvaart ge-
durende enkele uren was gestremd. Ver- \jacci<
moedelijk is het schip op een onbekend Midric
obstakel in de Rijn gestoten. Het lek Mallor
Birsfeld voorlopig worden ge-
dicht. V—
17 12 <u
17 13 1
