Nieuwe Bristol 188
haalt 2700 km
Vermist meisje
weer terecht
Centraal punt Europa
zou in Beieren zijn
Dr. Krogmann sprak wel
voor Fryske Akademy
Zomer 1962
zeer koud
DE GROTE
MUITERIJ
BOUNTY
TV is slecht
voor de lijn
7
ZATERDAG 1 SEPTEMBER 1962
Dam-vraag 285
(Eerste publicatie)
Zo natuurlijk de aanvangsstand is,
zo „onmogelijk" is het slot dat op het
honderd ruitenbord nog niet bekend is.
Het kan dus van Polman een ori
gineel zijn.
Wit speelt en wint waarbij wordt
5pgemerkt dat onmiddellijk 35—30
niet meer oplevert dan remise.
Recordbreker voor research
Zwart: 8, 11. 14, 19, 21, 22. 23, 24. 27,
29
Wit: 31, 32, 33, 35, 36, 38, 39, 40, 41,
43.
Schauk-vruag 285
Het eindspel tussen de heren Boek
drukker, met wit, en Lewander had
voor u als opgave: wit speelt en wint.
De stand was: wit: Kg5, Tal, Lh7, pi
f3 en g7; zwart: Kb4, Td7, Lf7, pi a4
en e5. De winstvoering lukte wit door
een fraaie offercombinatie. Men zou
het bij zulk gereduceerd materiaal
haast niet voor mogelijk houden! 1.
Talxa4f!!, Kb4xa4 (Het offer wei
geren is in deze stelling kansloos) 2.
Lh7g6! Zwart gaf op. Speelt hij de
loper, dan volgt Le8ü en wit wint
gemakkelijk. Ruilt hij op g6, dan krijgt
wit de pion op g8 en ook dit eindspel
levert verder geen moeilijkheden op.
Bridge
De pointe in het vorige 2 Sans-
Atoutspel is, dat Zuid in slag 1 rui-
tenheer moet leggen! Zit ruitenaas
goed en de kleur niet slechter dan 5—3
verdeeld, zo is het spel niet meer te
verliezen. Zuid dwingt hierna harten
aas eruit en heeft 8 slagen! In de
praktijk werd in Noord een kleine
ruiten gespeeld. Oost won de slag met
-ruitenvrouw en toen bleek, dat Zuid
een beslissend tempo had verloren.
Ziehier de kaartverdeling na de
le slag:
V B 5
O 86
O A B 8 3
943
Speelt Oost nu een kleine schoppen
na. dan gaat Zuid één down. Zelfs,
wanneer Oost ruiten terugspeelt is
het spel nog niet gewonnen, mits West
maar neemt met ruitenaas en schop
penvrouw naspeelt!
Laat West echter bü ruiten-naspel
ruitenheer maken, zo wint Zuid het
tempo weer terug en maakt het con
tract door met harten te vervolgen.
Schijnbaar is de ruitenkaart in dit
spel het zwakke punt, maar in werke
lijkheid schuilde het gevaar in de
schoppenkleur!
Jack Diamond.
Kruiswoord-puzzel
LS de verwachtingen bewaar-
heid worden, zullen binnen
kort alle bestaande vliegrecords ge-
broken worden door de nieuwe SU'
per snelle Bristol 188. Met deze ma
chine zullen de Britten namelijk een
aanval gaan doen op diverse wereld'
records die thans nog op naam
staan van Amerikaanse en Russisch*
toestellen.
Het ligt evenwel niet in de bedoe
ling deze machine als een „record pa
radepaardje" te gebruiken, ze werd
speciaal ontworpen voor researchdoel
einden. Zoals bekend neemt men in de
Verenigde Staten al geruime tijd
proeven met de befaamde North Ame
rican X-15, een raketvliegtuig dat ten
Verscheidene nieuwe en revolu
tionaire vliegtuigen maken maan
dag hun debuut op het Engelse
vliegveld Franborough, waar de
jaarlijkse grote luchtvaarttentoon
stelling werd geopend. Nimmer
was de vraag naar expositieruimte
op de show groter dan nu. Een der
bijzondere vliegtuigen, die op
Farnborough getoond zullen wor
den, Is een nieuw Brits stalen
vliegtuig. Onze luchtvaartmede
werker schrijft erover in bijgaand
artikel.
Horizontaal: 2. godin van de haard,
6. muzieknoot, 8. oude lengtemaat, 10.
buitenhaven, 11. deel van het gelaat,
12. tegenstelling van mager, 14. stad
in Italië, 16. bloedhuis, 17. tocht, uit
stap, 18. zot, 19. hoofdbestanddeel der
metselspecie, 21. kan men uit drinken,
23. rund, 25. twijg, 26. kiem, 27. jaar
getijde, 29. gemalin van de zeegod
Aegir, 30. eind, 31. telwoord, 33. schei
kundig element (afk.), 34. voegwoord
(Fr.), 35. geplaveide vlakte.
Verticaal: 1. het oosten. 3. bijwoord,
4 sportterm, 5. oplopende vlakte, 6.
gebloemd katoen, 7. myth, figuur, 9.
myth, figuur, 11. spelballetje, 13. fel
plagend, 15. biersoort, 19. specerij, 20.
bekende, 22. Europeaan. 24. stad in
Algerië. 25. rode Spaanse wijn. 27.
flauw, 28. soort van hert, 32. schei
kundig element (afk.).
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
Hor.: 1. pinas Alda, 2. adonis
ora, 3. rap me si el, 4. klaar
Eist, 5. ieder nl Po, 6. eb - -
tol lila, 7. traan Asen, 8. hond
eisen, 9. antiek era.
Vert.: 1. parkiet ha, 2. Ida le
bron, 3. no pad Ta N.T., 4.
An ma e.a. adi, 5. sier RI
nee, 6. Assen la ik, 7. Loil
Lisse, 8. dr esp leer, 9. aal
To Anna.
Voetbal FC Santos, de Braziliaanse
kampioensploeg. heeft donderdagavond
in de Argentijnse hoofdstad Buenos Aires
het Zuidamerikaanse voetbalkampioen
schap behaald. In een beslissingswed
strijd tegen Penarol, de titelhouder van
Uruguay zegevierde Santos met 30.
Bij dc rust van deze wedstrijd, die door
de Ned. arbiter Leon Horn jr werd ge
leid, was de stand 1—0.
dele voor hetzelfde doel werd ontwik
keld. In tegenstelling tot de Ameri
kaanse X-15, die niet op eigen kracht
start doch in de lucht gelanceerd
wordt van onder een straalbommen-
werper, is de 188 ontwikkeld en voor
bestemd voor uitvoeringen van con
ventionele start en landingen vanaf
normale verharde betonnen banen.
Het toestel werd gebouwd in opdqacht
van het Britse ministerie van luchtvaart
en is bestemd voor het onderzoek naar
de problemen bij snelheden van meer
dan 2700 kim/u.
Vrijwel alle grote Luchtvaartmaat
schappijen opereren thans op de lange
afstanden met straalverkeersvliegtui-
gen die een snelheid kunnen ontwikke
len van ongeveer 900 km. per uur. Men
kan dus wel zeggen dat het straaltljd-
perk voor de verkeershichtvaart een
normale zaak geworden is. Geheel ge
ruisloos is dat evenwel niet gegaan. Eni
ge tijd geleden verschenen er regelmatig
berichten in de dagbladen over de grote
financiële moeilijkheden, waarmee de
verschillende luchtvaartmaatschappijen
op het ogenblik te kampen hebben. On
ze oude vertrouwde K.L.M. moest zelfs
de hulp van de Schatkist inroepen.
Voor een deel is dit ongetwijfeld te
wijten aan de bedrijven die door onder
linge concurrentie gedwongen nfc>esten
overgaan tot de aankoop van subsone
grote verkeersvliegtuigen. Waarvan de
bezettingsgraad onderbezet bleef.
Ondanks al deze financiële-moeilijkhe
den worden èr thans door de fabrikan
ten en gebruiken) voorbereidingen ge
troffen voor vliegtuigen die in staat zul
len zijn 2700 tot 3600 km. per
vliegen. De stap van 900 naar
vereist evenwel een enorme hoeveelheid
researchwerk Bij dergelijke snelheden
doen zich namelijk vele problemen voor.
waarvan de wryvingshitte wel de
naamste is.
Het materiaal aluminium, waarmee de
vliegtuigen tot nog toe werden gebouwd
zou n.l; ongetwijfeld bij een snelheid van
2700 km/u smelten. Er moest dus een
materiaal soort gevonden worden die be
stand was tegen deze hitte, die voorna
melijk ontstaat door de wrijving. Op het
moment dat de ontwikkeling van de 188
begon was de bijzonder sterke titanium-
legering, die. naar- gebleken is, eigen
schappen bezit die tussen die van alu
minium en staal liggen, nog niet als zo
danig bekend Men besloot daarom eni
ge jaren geleden een bepaald soor'
roestvrij staal te gebruiken. Deze *aal-
soort. die voor dit nieuwe Britse vlieg
tuig gebruikt wordt, is gegarandeerd tot
een maximum temperatuur van 1500
graden F
Ook net materiaal, dat men gebruiken
moest voor hel cockpitdak, vormde een
probleem. Het normale materiaal zou
door de hitte eveneens smelten. Daar-
zouden de ruiten van de drukca-
bine onderhevig zijn aan zodanige tem
peratuursveranderingen en drukver
schillen. dat het niet onmogelijk zou zijn,
dat de ruiten zouden breken. Een wind-
tunnelproefprogramma, waarbij twintig
verschillende modellen voor het onder
gaan van allerlei proefnemingen vervaar
digd werden, ging aan de constructie
vooraf.
De ontwikkeling van dit research,
vliegtuig heeft dan ook enige jaren van
voorbereiding geëist. Zo werden de
Gyron Junior motoren die een stuwdruk
van 14.000 Engelse ponden leveren reeds
van te voren In de Gloster Javelin be
proefd. De invlieger van het vliegtuig
heeft zich dan ook by al deze voorberei
dingen een aardig idee kunnen voi
omtrent de liegeigenschappen van zUn
proefkonijn. De invlieger wordt omringd
door een uitgebreid instrumentarium, die
in de naaste toekomst moeten aangeven
tot welke prestaties het toestel in staat
is. Met spanning zien de technici
Bristol uit naar de resultaten van de 188.
Men schat dat er minstens 100 testvluch
ten gemaakt zullen moeten worden vóór
dat de 188 zyn maximale prestatie
kunnen leveren. De gegevens die met dit
exerimentele toestel zullen worden ver
kregen. zyn van grote waarde voor hel
supersone verkeersvliegtuig van mor
gen.
Feest in Assen:
Bart je jarig
Het geld. dat de steenhouwer H. J.
Engberts te Assen heeft ontvangen van
de reparatie van Bartje, het stenen ven
tje. dat onlangs in Assen van zyn voet
stuk werd gestoten, is gestort in de pot
van de actie „gezonde jeugd voor zieke
kindertjes", die ter gelegenheid van
Bartje's verjaardag op 4 september wordt
gehouden. De Drentse hoofdstad is van
plan van de verjaardag van het geestes
kind van Anne de Vries en de schepping
van beeldhouwster Suze Reinders een
waar festyn te maken. Intussen is be
sloten dat het ventje, dat voor bruine
bonen niet wilde bidden, de gehele dag
getooid zal worden met een stuk kant-
koek op zijn arm. De Asser jeugd, die
Bartje's verjaardag komt vieren, zal ge-
tracteerd worden.
De 15-jarige Gerda Mommcrs. die sinds
woensdagavond uit haar woonplaats
Breda was verdwenen, is gisteren in
Dongen door de Rykspolitie aangehou
den. Zij was in gezelschap van een 22-
jarige in Tilburg woonachtige jongeman,
met wie zij per bromfiets was verdwe
nen. De jongen is wegens schaking in
arrest gesteld. Hij heeft twee nachten
met Gerda Mommers in zyn ouderlyk
huis doorgebracht.
Commeniaar
Nationaal
Voor Telstar-telefonie
"yERSCHEIDENE deskundigen op
het gebied van ruimtesatellie
ten en telefonie uit de Ver. Staten,
Brazilië, Frankrijk, Groot-Brittan-
nië, Duitsland en Italië hebben in
München geconfereerd over de ex
ploitatie van de Telstar voor tele
fonie. Zij kwamen tot de conclusie,
dat het postkantoor in Raisting
aan de Ammersee in noord-Beio
ren het meest-geëigende punt is
voor direct Telstar-relais via mid
den-Europa.
De geleerden hebben alle bestaande
Europese ontvangstations de revue la
ten passeren, alvorens hun mening vast
te stellen. Zij dringen er op aan. ook
in de telefonie via Telstar een goede
coördinatie na te streven, vooral, nu
er binnenkort meer Telstars zullen
worden gelanceerd.
Het is dan nodig, dat Europa via een
centraal punt bereikbaar is. Dat punt
zou het gunstigste liggen in het westen
van West-Duitsland en zo kwam men
ten slotte (op papier) in Raisting te
recht. Hier zou dan een speciale relais-
Installatie moeten worden gebouwd.
Ik werkte onder
dwang van
„Dienststelle"'
TNE Duitse taalgeleerde dr.
Krogmann heeft, ondanks tegen
hem gerezen bezwaren in verband
met zijn activiteiten in de oorlogs
jaren, toch gesproken op de derde
dag van het filologencongres dat on
der auspiciën van de Fryske Aka-
demie in Franeker wordt gehouden.
Dr. Krogmann, die verbonden is aan
de universiteit van Hamburg, zou ah
S.S.'er tijdens de bezetting in Friesland
getracht hebben de Friese beweging in
het nazikamp te krijgen. Althans zo
verklaarde een landelijk dagblad (Het
Parool) onlangs op zijn voorpagina
naar aanleiding van de aan hein ge
richte uitnodiging om op het congres te
komen spreken.
Hij zou zelfs bepaalde voormannen
van de beweging als uitgesproken te
genstanders hebben gesignaleerd,
waardoor dezen gevaar hadden ge
lopen opgepakt te worden. De hoofd
redacteur van een dagblad in Fries
land (de Leeuwarder Courant) sprak
in een hoofdartikel als zyn mening
uit. dat het allemaal niet zo'n vaart
gelopen zou hebben.
Voordat dr. Krogmann gisteren zijn
lezing over de Lex Frisionum begon, heeft
en verklaring afgelegd, waarin hfj
meedeelde, voor de oorlog meermalen in
Friesland te zyn geweest uit hoofde van
zyn Friese studies. Hij betreurde het, dat
de maalstroom van de oorlog hem als
„Angehörige der Wehrmacht" dus niet
~.S.'er of S.A.'cr ook in de bezet
tingstijd in dit gebied heeft gebracht.
Een „Dienststellehad hem gedwongen
zich hier weer met wetenschappelijk werk
bezig te houden. Tevens zei hij het ie
betreuren, dat tegen zijn wil in een van
zijn publikaties („Der zehnte Mai",
De oorlog heeft over Friesland veel
ellende gebracht, zei dr. Krogmann, en
het moet voor de Fryske Akademy niet
gemakkelijk zjjn geweest my als spreker
uit te nodigen. Dat dit toch gebeurd is.
verheugde hem zeer, omdat hem hierdoor
over de diepe kloof die toen is ontstaan,
de hand weer is uitgestoken.
hebben veel byzonder koud weer opge
leverd. De gemiddelde temperatuur was
tc De Bilt bijna twee graden Celsius
onder normaal. Tot dusver in deze eeuw
waren alleen de zomers van 1907 cn van
1956 nog kouder. Niet minder dan 74 van
de 92 dagen, dlc de zomer telt. waren dit
maal aan de koude kant. In De Bilt zijn
dan ook slechts drie zomerse dagen ge
noteerd tegen 19 dagen normaal. Evenals
het vorige jaar was ook ditmaal augustus
armste der drie zomermaanden. Het
aantal uren zon bedroeg In De Bilt 543
tegen 607 uren normaal. Het was minder
somber dan in de zomers van I960 en
1961. Ondanks het veelal sombere weer
de zomer op de meeste plaatsen aan
de droge kant. Gemiddeld over het gehele
land is ruim 170 mm regen gevallen
tegen 214 mm normaal. Juni was verre
weg dc droogste maand. Aan de kust is
Dver het algemeen droger geweest
dan landinwaarts, zoals uit de voorlopige
gegevens blykt.
Zondagavond op TV.:
„De verloren zoon"
van Debussy
ue NCRV-televisie zendt zondagavond
a.s. (2 september) een opvoering van
Debussy's Scène lirique ..De verloren
zoon" uit. Een opera kan men dit jeugd
werk van Claude Debussy (hy verwierf
er in 1884 op 22-jarige leeftyd de Prix
de Rome mee) eigenlyk niet noemen,
al worden de gezongen scènes ook min
of meer gespeeld.
.Scène lirique" is in Nederlandse ver
taling het best te verstaan als „kantate,
ook scènisch gedacht". Het werk had
voor die tijd moderne allure, en in de
zoetvloeiende muziek zyn nog de in
vloeden te bespeuren van de toen zeer
in de mode zijnde componist Jules Mas
senet, die vooral beroemd werd om zijn
opera's.
In deze enigszins gewijzigde en op
beeldband vastgelegde uitvoering, die
onder leiding staat van Hans Lichten-
stein, zult u de sopraan Elisabeth Lugt
en. zien als Lia, de tenor Renee
19
Het werd kouder. In het begin van maart kregen
zij herhaaldelijk scholen walvissen in zicht. Hoog
spoten de luchtfonteinen, die de gigantische dieren
uit hun spuitgat bliezen, de blauwe lucht in. Al
batrossen en andere zeevogels lieten zich zien
zeker teken, dat zij land naderden. Aan de op
leiding van de cadetten besteedde kapitein Bligh
de grootste zorg. Zelf had-hij een harde en gron
dige leerschool van onder af doorlopen, waarbij
hem in vele ruwe jaren niets was bespaard. Op
zestienjarige leeftijd was hij gewoon matroos voor
de mast geweest en op tweeëntwintigjarige leeftijd
voer hij onder kapitein Cook, die hij vier jaar op
de „Resolution" als luitenant had gediend. De ge
makkelijke loopbaan van de jongelui, die nu cadet
werden en erop konden rekenen, dat zij onder de
bemanning altijd een uitzonderingspositie zouden
innemen, boezemde hem weinig eerbied in. Hij was
niet van plan, deze jongens met fluwelen hand
schoenen aan te pakken en hij was niets te goed
om een cadet in de top van de grote mast te stu
ren en hem daar een hele nacht in regen en kou
te laten zitten.
De praktische opleiding aan dek en in de take-
lage kwam voor rekening van bootsman Cole en
zijn maat Morrison. Het onderricht in navigatie
had Bligh aan schipper Fryer toevertrouwd en hij
had opdracht gegeven, dat ook Christian daaraan
moest deelnemen. De moeizame en onhandige les
sen van dc schipper, die een ervaren zeeman maar
een slecht onderwijzer was, stonden Bligh lang niet
en hij kwam de cursus dan ook steeks vaker
bijwonen, om zo nodig in te grijpen. Op een mor
gen had Fryer de cadetten een moeilijk bestek la
ten maken, waartoe zij geen van allen, behalve de
handige Stewart dan. m staat bleken. Christian
merkte tot zijn ergernis, dat de schipper bij zijn
poging de opgave uit te leggen zelf een fout maak-
i er niet uitkwam. Het was niet voor het eerst,
dat Christian hem op iets dergelijks betrapte en hij
had tevoren steeds op tactvolle wijze ingegrepen,
teneinde de toestand te redden. Daarbij kwam, dat
OP DE
door
GUNTER SACHSE
hij het niet aangenaam vond, ook na zijn benoe
ming tot dienstdoend luitenant nog aan de cursus
voor de cadetten te moeten deelnemen. Hij had
gehoopt, dat Bligh daaraan nu zelf een eind zou
maken, maar die was dat blijkbaar niet van plan.
Toen ging de deur open en kwam kapitein Bligh
binnen. Hij wierp een vluchtige blik op de bereke
ning van de leraar, snoof verachtelijk en zei
„Mister Christian, laat u mister Fryer eens zien,
hoe men de straalbreking berekent. Hij is het ver
geten." Hij kruiste de armen over de borst en
staarde over de verlegen gebogen hoofden van de
cadetten onverschillig voor zich uit.
De schipper kon geen woord uitbrengen. Chris
tian werd beurtelings bleek en rood. Hij vond het
een hoogst pijnlijk tafereel. Dat de kapitein nu
juist op dit ogenblik had moeten binnenkomen! „Ik
ben ervan overtuigd, Sir," zei hy beleefd, „dat
mister Fryer.
Bligh liet hem niet uitpraten. „Zo, bent u daar
van overtuigd. Nou, ik niet. Ik ben overtuigd, dat
mister Fryer alleen een gegist bestek kan opma
ken, maar geen astronomische berekening kan uit
voeren! Of denkt u daarover anders, meneer?"
vroeg hij aan Fryer zelf.
Die had de handen voor de buik tot vuisten ge
bald en keek de kapitein uit een donkerrood ge
zicht met kwaadaardige blik aan. „Bespaart u mij
het antwoord in dit gezelschap, Sir!" stamelde hij,
zich met moeite beheersend.
Bligh boog het hoofd, alsof hij de schipper op
de horens wilde nemen. „Terwille van u, meneer
de schipper!" zei hij honend. „U hebt u al bela
chelijk genoeg gemaakt. U wordt bedankt. U kunt
gaan. Mister Christian, u geeft in het vervolg
de cursus navigatie. Wij zullen elke les tevoren
bespreken."
Er klonk een luide slag. De razende en diep in
zijn eer gekrenkte Fryer was zwijgend de hut uit
gerend en had de deur achter zich diehtgesmakt.
Bligh wierp een korte, woedende blik over zijn
schouder. Toen zei hij nijdig. „Op mijn schip zul
len de cadetten de navigatie leren, zodat zij later
officieren worden en geen ossen, zoals die meneer!"
„Dat heeft Fryer niet verdiend." zei Christian
's avonds tegen Morrison, die met hem wacht liep.
„Dat was niet rechtvaardig van kapitein Bligh."
„Hij zal als schipper toch wel een astronomisch
bestek kunnen maken," antwoordde Morisson.
„Ja, natuurlijk! Fryer is een eerste klas zeeman.
Om hem in bijzijn van de cadetten zo in zijn
hemd te zetten ik begrijp Bligh werkelijk niet."
Christian schudde het hoofd.
Traag zei Morrison: „Hij vindt ons geen van al
len het doodschoppen waard." Daarna zwegen zij
beiden en verdiepten zich in hun eigen gedachten.
Er was een heftige woordenwisseling tussen
schipper en kapitein gevolgd, waarbij Bligh op
grond van zijn gezag de overhand had behaald.
Fryer verscheen bij de eerstvolgende maaltijd niet
aan de kapiteinstafel, wat Bligh bedaard voor ken
nisgeving aannam. Wat deerde hem het gevoels
leven van zijn officieren? Zij hadden hun plicht te
doen en te presteren wat hij redelijkerwijs van hen
verwachten mocht. De moeilijkste taken, de ver
antwoordelijkheid, nam hy bovendien zelf op zich.
En ten slotte was een schip immers geen pensio
naat voor adellijke jongedochters?
(Wordt vervolgd).
In nationale radioprogramma's heb
ben de gezamenlijke omroepvereni
gingen gisteravond bescheiden aan
dacht besteed aan de verjaardag van
prinses Wilhelmina. Over Hilversum 2
was een aantrekkelijk en heel ge
varieerd klankbeeld te horen met her
inneringen aan de jaren '14'18, toen
koningin Wilhelmina het middelpunt
was van haar volk dat onder oorlogs
dreiging leefde en met ernst naast
opgewektheid die tijd onderging. Heel
anders van toon was het korte pro
gramma „Nederland in oorlogstijd",
herinneringen van wijlen prof. Ger-
Bovendien zouden er in de verschil- brandy over „Oranje in ballingschap",
lende Europese landen relaisstations dat mede is gemaakt om het historisch
moeten worden ingericht, die uitgaande archief van de NRU te verrijken,
en binnenkomende gesprekken van het Maar ook in deze documentaire kwam
centrale station moeten kunnen over- duidelijk de betekenis van prinses
Er waren voorts nog wat Neder
landse liedjes met puntige bijdragen
van Jules de Corte en de Maastreech-
ter Staar zong ter ere van de jarige.
In het televisieprogramma werd al
leen in het journaal de verjaardag
even herdacht. De KRO zond weer
een deel van de Taptoe Delft uit. het
geen al heel vertrouwde beelden in
de huiskamers bracht.
nanavond
I, 402 m. 19.00 Nw» 19.10 Act
ecltal: moderne mui 19.45
lezing 19.55 Radio Fllharmo-
Verder dan het uitbrengen van ad-
vlezen zyn de deskundigen niet gegaan,
hun taak was slechts, de mogeiykhcdcn
te onderzoeken.
NCRV-radio zendt
opera Othello
van Verdi uit
In het avondprogramma van donder
dag 6 september a.s. zendt de NCRV een Hilversi
Weense uitvoering van Verdi's beroemde 19.25 pu
opera Othello voor de radio uit. U hoort Lichtbaki—
dan Mario del Monaco in de titelrol en
Renata TebaIdi als Desdemona. progr 22.05 Opcretiemuz (gr) 22.20 22.25
r,. Boekbespreking 22 30 Nws 22.40 WIJ lulden
De uitzending van de uit vier bedry- de zondag in 2300 Amus mui (gr) 23.55—
ven bestaande opera waarvan de pre- 24.00 Nws.
mière in 1887 in Milaan ging. begint om Hilversum II. 29$ m. 19.00 Artistieke
8 uur. Ab van Eyk zal voor elke acte staalkaart. VPRO: 19.30 Op de Helling,
een korte toelichting geven. fS^praaye va^^SO.m' Nwi 2o"s
Herbert von Karajan dirigeert het Lich' ensemble met zungsolist 20 35 Tango-
vc, rumba-ork met zangsolisten 21.10 Soclalls-
koor van de Weense Staatsopera. het ,jsch Comm 21.25 Lichte gram 21.50 Bejaarde
Wiener Grosstadtkinderchor en de be- melodletn (gr) 22.20 Sporu
faamde Wiener Philharmoniker. Be
halve de beide topsolisten werken an
dere Italiaanse en een enkele Oosten
rijkse solist mee. De uitzending ein
digt om half elf.
Overal behoefte
aan TV.-spelen
De behoefte aan originele, nieuwe
televisiespelen doet zich in alle tv-lan-
den voelen. Door het organiseren van
wedstrijden of door het geven van cur
sussen tracht men auteurs ertoe te be
wegen zich op het schrijven van derge
lijke stukken toe te leggen.
Nederland en België hebben op het
ogenblik samen een wedstryd lopen, de
Italiaanse televisie heeft er voor de
derde maal een uitgeschreven.
In Denemarken is
23.55—24 00 Nws.
vanavond
NTS: 12.00—12 30 Eurovisie: wereldkam
pioenschappen wielrennen op de weg te
Salo. VPRO- 15.00 Gesprek over de nieu
we voetbalcompetitie NTS: 15.30—16.40
Eurovisie: wereldkampioenschappen wiel
rennen op dc weg tc Sulo. VPRO: 16.30
muzikaal progr 17.00—17.30 V d kinderen
19.30 Actualiteiten. NTS: 20.00 Journaal
cn wcerovcrzlcht. VPRO: 20.20 Gesprek
aan dc schrijftafel 20.30 De goudzoeker
en de boterham, verfilmd gedicht 20.55
Het huis waar rood de zón opgaatl Cana
dese inzending naar Festival in Montreux
21.30 De oude draal doos 22.10 Stroomaf
waarts (Les fiance's lo la Seine) eenakter.
Programma voor zondag
vertaling rpt, een Friese aedichJenhutïdeU hfen en zlcn als Lia/ de tenor «enec
een bepaatd* oprn*tfcJnp\tilii Iptlnotrkl l 1 Cfcasiea hls Az*«<*i/de bariton David
Hollestélle als Simeon. De begeleiding
wordt verzorgd door het Kunstmaand-
orkest en verder 'werken méè'leerlingen
van het Amsterdams conservatorium en
van het Nationaal ballet.
De uitzending duurt van 9.40 tot
10.20 uur.
Dappere Dodo komt
terug voor de TV.
In net kinderprogramma van de KRO
komt op woensdag 5 september Dappe
re Dodo terug voor de televisie. Dank
zy Be it Brugman's marionettentheater
beleefde de beweegbare pop jarenlang
avonturen op het scherm, totdat hy na
55 voorstellingen „naar Amerika ver
trok".
Nu echter is hy weergekeerd om een
nieuwe reeks spannende avonturen te
beleven samen met zyn vriendje Kees
De kennismaking kan worden her
nieuwd in het tuinhuis van een oud
kasteel waarin het romantisch toegaat
en waar het zelfs spookt.
George en Margaret
als televisiespel
Op donderdag 6 september brengt de
KRO-ttlevisie een blijspel, dat al vóór
de tweede wereldoorlog groot succes
had in ons land.
Dat is „George en Margaret", een ko
medie van Gerald Savory die niet meer
in oorspronkeiyke vorm. maar wat ge
moderniseerd door Alfred Pleiter, on
der regie van Frits Butzelaar voor de
camera's wordt gespeeld.
cursus inge- Klass gri
steld, bedoeld om auteurs vertrouwd te Hoogmis,
maken met het schrijven vo
meldden zich 90 deelnemers
der wie vele adspirant-schryvers. Van
deze beginners zyn 20 deelnemers aan-
NCRV:
tv. Er VENT VANCtKERK;
liederen (gr) CON-
f: 10.00 Gcrcf. kerk
dienst. NCRV: 11.80 Geestelijke liederen
KRO; 1215 Bullen_
Het i
soliste 12 55 Dc kerk zjjt G»J. lezing 1
Nws 13.05 Popul gram 13.35 Chansons ae
France 13.50 Rudlo-Fllhnrm ork cn z«ig-
solistc 14.25 Wcrcldk.imptoenschaappen
Wielrennen te Salo 14.30 Nederland zcncl
zijn missionarissen uil. klankbeeld 16.00
Sport 16.30 Popul grum. IKOR. 17.00 Re
portage uit het Jongenshuis Hocndcrioo
17.15 Kerkdienst 18.00 Het Geladen Schip,
kritieken 18.30 Dc Kerk uan het werk.
actualiteiten 18.40 In gesprek met de
wereld, lezing (4). NCRV: 19.00 Nws uit de
Kerken 19.05 Meisjeskoor 19.30 De Open
baring aan Johannes, lezing. KRO: 19.45
Nws 20.00 Londen Is the place for me.
klankbeeld 21.30 Do-Re-Mi. licht progr
22.15 Pleisteraktie 1962 22 30 Nws 22.40
Avondgebed 22.55 Omrocpkaamerkoon
MÊÊ jfolkslledjea 23.10 Popul gram 23.55
waar: de televisie krijgt van —24.00 Nws
alles en nog wat de schuld en een tijd- Hilversum
lang werden er allerlei waarschuwin- postduiven!)..
gen uitgegeven voor verkeerde houdin- 8.18 V h platteland" 8M~W**r "of geen
gen tijdens het kijken, voor schade aan weer- gevar progr 945 Geestelijk leven,
de ogen veroorzaakt door het lang ach. JCarne<rvr^T muzlck
tereen m de lamp turen enz. enz. beroemde Wnderen 10M LlSrtT'grïS
Veel van die waarschuwingen wer- AVRO: 12.00 Licht ensemble 12.30 We
den later weer tegengesproken, maar
*.r gevaar verbonden aan televi- zangRollstc 1:1.00 Nws 13 07 De toestand
aiekyken, dat niet onderschat moet In de wereld lezing 13 17 De wereldkam-
worden en dat is: dik worden. pioenschappen wielrennen te Salo 13.25
Aangezien men tydens het kijken HU15iCpianoreeUahJ\laMr>en4modernebmuz
niets anders kan doen, komt de mens 14-55 Toneelbeschouwing 15.05 Omroep-
die avond aan avond uren achtereen ork 011 soll9l: moderne mui 16.00 Dansork
gemakkelijk kit, tekort aan lichaams- ?V*wïfik
beweging en dat gewoonlyk direct na sportuitslagen en sportjournaal. VPRO-
da warme maaltyd, die dan alle kan- 18-30 Korte kerkdienst van de Nederland
sen krijgt zo langzaam mogelijk te vpr- ?e ^ro,l"VuÜen„ Bor,d- IKOR: 1900 v d
,W;"dSLdT lfrdegC aa" h" Ww? 2?Js nmp'lrJdi" JO 40™?,
lichaam ten goede komt. het zelf. hoorspel 21.30 Met de Franse
Maar bovendien wordt er blykbaar «JfV y®" Rijkdom der welluidendheid
heel veel gesnoept en gedronken bij het 2fr4o Actualiteiten' 2300 Licht mso
kyken. Uit Duitsland vernemen wy, Balletmuz (gr) 23 55—24.00 Nws.
dat er bijzonder veel bier wordt ge-
dronken in de huiskamers. Vrouwen TELEVISIE
klagen erover dat hun mannen daarvan KRD: 11.00—12.15 Hoogmis. NTS: 13 40
voel te dik worden, maar de brouw*- Pnardcspnrl: landenwedstrljd te Rotterdam
rijen hebben er niets op tegen wielrennen'te s^o^i'gac^Week-
Het Franse ministerie van economi- Journaal 2000 sport in beeld. NCRV: 20.30
sche zaken heeft statistieken gepubli- Documentaire Hlm 20.45 Voordracht 21.10
ceerd, waaruit blykt dat het verbruik -
van snoeperijen in de laatste tien ja
ren is verdubbeld.
Er wordt op gewezen, dat de toene
ming van het snoepen gelijk op loopt
met de uitbreiding van het aantal tel*-
visiekykers. Gemiddeld wordt per
hoofd van de bevolking jaarlijks 8 kg
snoep verbruikt. Tien jaar geleden waa
dit 3;5 kg.
Het ministerie wyt dit gesnoep aan
de televisie. De Fransman is veel min
der uithuizig geworden en schijnt er
van te houden, tydens langdurig tv-
kijken pralines, caramels en ander*
zoetigheden te smikkelen.
Of het helemaal Juist is dergelyk*
verwyten op rekening van de tv te
schuiven wordt wel bestreden: men
voert van andere zijde aan, dat de wel
vaart zich kenmerkt door het gebruik
van teveel bier en andere alcoholische
dranken en dat de kinderen veel meer
snoepen dan vroeger het geval was.
Hoe het zy, veelvuldige televisie- °£.htf"d8ym TM Socinii.
avondjes bevorderen natuuriyk d* 7.30 V™ to vwimiiM iïï?
slankheid niet, maar er zyn ook andere en socfaliHtiu<h <0
dingen die daarop van invloed zijn. 835
bijv. het autorijden inplaats van fietsen
of lopen en het copieus eten. het over- den|
matig koffie drinken en het ijs-eten vooi
Programma voor maandag
Hilversum I. 402 m. NCRV: 7.00 Nws
10 Gewijde mui (gr) 7.30 Sportuitslagen
iterdaf 7 40 Lichte gram 7.50 Het
leditnlle
>uw (9.35—9 40 Water-
rmuz (gr) 10 20 Rond-
'logisehe etherleergang
Lichte
begeleiding 12.25 Voor boer
der 12.30 Mcded
12.33 Licht Instrumentaal
of ae 13.00 Nws 13.15
Negro spirituals (gr)
septet 12.53 Gri
30 Radiokamerork c..
-nUï 15 20 Pianorecital
Vocaal ensemble 16.00 Bijbcl-
rdenklng 10.30 Zangrecital: moderne
r0? ,v ,d ncht
iru mentaal kwintet 17 40 rich-
17 45 Regeringsultz: Het wrl.me in
dC Wlt 18 00 K'-rkorgcl-
eert 18 30 Klass gram.
11. 29$
Toon Hermans weer
voor Duitse TV.?
VARA 7.00 Nws
Strtjd-
00 Nws
C1112 (J' iitcndgym
0 L1<LhU! tram. VPRO: 10.00
Want leder mens draagt een
denking. VARA: 10.20 Zest
voor boven de zestig 11.20 Si
,i,'ïïr«kT„rr,-.TO.'
trompet: lichte muz 12.30 Mcded
De Beierse televisie is in onderhan
deling met Toon Hermans
tweede uitzending. Ditmaal
geen direct optreden voor de camera
zijn, maar uitzending van een deel
het programma waarmee Toon Hermans
in december a s. weer in Duitsland op
tournee gaat
De Beierse omroep zou dan opnamen
stand l
13.45 D.
cn plaoo: klass
val 1962: Carilloncoi...-.w
«ngers. hoompel 15 30 Roem.
middon-
13.00 Nws 13.15
20 Instrumental t,.„. „u„|tralUz
Wcst-Afrlku. lezing 14.00 Vlooi
.15 Holland r«tl-
OOr een noorspci 15.30 Roemeens ..i.—
Ml hei °udo ""U" '«15 WreTkUnV rnu-
,70° Operette-ouverture Tmn
:amcra s 1L25 Act,17 35 Rl.noduo 17 v» Ml Mts Ir
18.40 Hammondorgclspel. °"Ml
TELEVISIE
NTS: 20.00 Journsal
maken en deze op een later tijdstip, als S5? ,.2!20. .w/>°rd 1CKrn.
de tournee is afgelopen, uitzenden. Sire over jipan ^"ïSioog5 Uocumea"
weeroverzlcht.
beeld 20.35 Teken-
