Nederland koopt Dode Zee-rol
Melange van oude
en meuwe
melodieën
DE
IJZEREN
ïln bl™de
NIEUWE BOEKEN
Geloven
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 1 SEPTEMBER 1962
VIA NAAil)
fN HAAI
Koninklijke Hedeilandse Akademie van
Weienschappen geeft voor kostbaar
handschrift 1100.000.-
De uit het Friese Oosterlittens afkomstige hoogleraar
is eventueel wel bereid de bezoeker een blik op de
foto's te laten werpen, maar hq kan beslist niet toe
staan, dat zelfs maar het kleinste deel van het kost-
De 34-jarige prof. dr. A. S. van der Woude, hoogleraar bare geschrift wordt gereproduceerd.
de oudtestamentische vakken aan de Groninger
universiteit, bewaart in z'n woning in de fraaie woon-
De fotocopieën, die prof. van der Woude ter bestu
dering in huis heeft, zjjn gemaakt van één van de zo
wijk Helpman twee onopvallende pakjes met foto's van befaamde Dode-Zeerollen, die tussen 1945 en 1956 bij
een oud handschrift, waaraan men als leek de waarde de ruïnes van Qumran, bij de noordwestelijke punt van
van honderdduizend gulden niet afziet. de Dode Zee, in elf verschillende grotten zijn gevonden.
Sroter publiek ontstond opwin-
ing, toen in 1948 bekend werd.
dat een jonge Bedoeïen bij toe
val oude handschriften van
rondom het begin van onze
Jaartelling had gevonden. In de
kortst mogelijke tijd wisten de
woestijn-Arabieren uit dat ge
bied, dat oude rollen voor veel
geld konden worden verkocht en
aangelokt door de hoge belonin
gen. zochten ze de volgende ja
ren de hele omgeving af en
vonden in tien andere grotten
even-oude geschriften. Het staat
vast. dat er in Qumrèn. in het
Jordaanse deel van het Heilige
land, tot 68 jaar na Christus
een kloostergebouw van de
Joodse secte der Essenen heeft
gestaan. De Essenen, beducht
voor de in dat jaar naar Jeru
zalem oprukkende Romeinen,
moeten de kostbare bibliotheek
van het klooster in de door de
schapsmensen hebben inmiddels
een deel van de in het He
breeuws en Aramees gestelde
geschriften ontcijferd en vast
gesteld, dat de Dode-Zeerol
len gedeelten bevatten van alle
boeken van het oude testament,
Esther uitgezonderd, delen van
apocriefe boeken en niet-bij-
belse geschriften. Tot de laatste
groep behoren dankpsalmen van
een ..man, gered uit benauwd
heid". die wel worden toege
schreven aan de ..leraar der
gerechtigheid", de man die de
secte der Essenen haar vorm
I IN HOEVERRE de melodie van een lied tijdloos is wie zal
Ihet uitmaken? Maar er zijn toch we hebben het in onze vorige
beschouwing aangestipt kerkliederen, die iedereen als klassiek
aanvoelt; eeuwenoud en toch springlevend, en volkomen passend
I in het liturgisch leven van onze tijd. Ook onder de piëtistische,
methodistische liederen bevinden zich juweeltjes, die in alle
liedboeken opgenomen en alom op de scholen geleerd gemeen-
j goed van de christenheid zijn. Andere, nog vaak gezongen op evan
gelisatiebijeenkomsten e.d., zullen echter allengs in het vergeet-
Iboek geraken en door liederen van deze tijd vervangen (moeten)
worden.
i Kees Deenik, introductie o
De romantiek, als
ruwweg mogen aanduiden, is op bodig: terecht
de plaat overigens rijk vertegen- bekendste zangers
woordigd. In de serie
met zang" van CNR is
GZ 2305 ,,Daar zijn geen grenzen ik" zingt hij met
aan Jezus' macht" door de bari-
ton Jan de Wolf met koor en or
gel. Een voorbeeld hoe het wer
kelijk niet moet. Het op zichzelf
niet onverdienstelijk zingende
vrouwenkoortje slaat op dit plaat
je golven van -evoeligheid over
de sobere woorden van de tekst
heen. Het gevoel heeft wel er
gens een plaats in het geloofsle
ven. maar laat men er toch geen
pudding met bessesap van maken.
We zijn van het Leger des Heils
betere zang gewend! Al even wereld in" Phi-
sentimenteel is het plaatje van lips P 600 362 R.
Mimi v. d. Loo ..Hebt gij de kos- Wat de melo-
ten berekend?" (CNR GZ 2313). dieën betreft de
lichte muze, de
Meer waardering hebben we methode van
dan toch nog wel voor John Buur- het Leger des
man. Hij biedt (bijv. op het CNR- Heils in nieuw
plaatje HX 1122 ..Heer wees mijn gewaad. De
gids") ook bepaald geen zang- woorden heb-
kunst. Dat is jammer, want in ben het ernstige
tegenstelling tot de gemeente- nodigende en
zang verwachten we van solozang getuigende dat
toch in elk geval een behoorlijke men van Youth
mate van schol'
bij Buurman,
deert het tenminste ook niet Hij
reformatorische kerken gezongen
behoort te worden!
Hoe totaal anders klinkt dit dan
het lied. zoals het in de synagoge
klinkt. Het is ons vreemd, maar
er gaat toch een grote bekoring
uit van de gebeden, die de op
pervoorzanger te Amsterdam
er- rie" een hele langspeelplaat voor
de hun rekening: eigen teksten en
het gees- melodieën uit het repertoire 1959-
t"1 n i dichterlijk zon-
0 L._ JBI-, ook zonder pre-
welluidende tentie. Het motief: er is blijkbaar
stem zowel ,",Joh. de Heer liede- vraag naar en velen werden er-
ren" als klassieke gezangen uit de door met het Evangelie in con-
bekende bundels. Het is verheu- tact gebracht. De melodieën zijn Moskovits, op Telefunken HX
gend dat hij ook enkele fraaie eentonig, de tekst is vaak uiterst 1094 EP zingt De vertaling
zingende minder bekende melodieën heelt piëtistisch. Het geluid van het
gekozen; de teksten staan op de Hammondorgel is navenant.
hoes. Nog weer anders is Peter van
Er zijn ook nieuwe liederen, of der Bilt, die op Philips 411 629
nieuwe bewerkingen, op de plaat. NE „Shaloom'' vijf liedjes van
Het zal velen verheugen dat er mevrouw J. Kuyper-Jurgens
een langspeelplaat van de zingen- zingt, te vergelijken met cabaret- platen waarop w*
de zusjes Marry en Thea Verhey liedjes: weinig melodieus, maar kennismaken met de
bij is: „Draag Gods Woord de toch wel prettig aan te horen. schap van Taizé bij
Men kent de langspeelplaat „Dimanche
Geestelijk lied op de
grammofoonplaat
Franse opnamen
Ten slotte twee prachtige opna-
van de Franse studio SM,
opnieuw kan
ie gemeen-
Taizé bij Cluny. De
lat „Dimanche a Tai-
(SM 33-93A) geeft een comple-
■Kftf'snst op een gewone zon-
zijn vroeger ook platen
:n van de liturgie van
i feestdag en een dag door de
De eerste kant geeft de
ontroerende
versjes op een Kenmerkend i
vergelijkbaar
plaatje: „Ik ge
loof, Heer, in
liefde".
scholing. Niets daarvan for Christ wel kent. De Zingende (CNR HX 1214), een nieuwe op- drempel
rnan hij preten- Zusjes weten wat zingen is: zuiver,
ook niet. Hij met een duidelijke dictie en zonder
wil het eenvoudige geestelijke effectbejag. Opvallend zijn enkele
zodat het woord fraaie Skandinavische liedjes,
naast een nogal aanvechtbare
i mijn hart".
lied brengen,
voor woord te verstaan is l
gang vindt bij eenvoudigen. We ïekst als „Een Üed
zijn hier dus wel geheel als
eenmaal bij Johannes de Heer
van het terrein van de muziek af;
het gaat hier alleen om de vro
me tekst, en ieder weet dat tal
lozen erdoor gesticht worden.
het klassieke kerk-
Cross Quartet
Iets dergelijks, weliswaar weer
Terug
lied. In
hebben
klanken'
Wij ontvingen nu nog de
Nummer 7 (SEP 6013)
soberder
daardoor
tender dan de .-eek
toch ook ^wel dienst des Woords, de tweede de
- - jiturgie van het H. Avondmaal.
Kenmerkend is de beweeglijkheid,
de soberheid, de schoonheid van
de eenvoud. Men hoort eerst het
klokgelui, de vogels in de tuin.
Dan de schuldbelijdenis op de
het Romaanse kerk-
de broeders
Gelineau." Er wordt in Taizé
veel van Gelineau gezongen; op
deze platen de psalmen 138, 103,
96 en 63. De Schriftlezingen wor-
vorige beschouwing den afgewisseld door gezangen van
de serie „Gewijde de Geneefse en de Lutherse refor-
Polydor geprezen, matie. Er zijn antifonen van Jean
Langlais, een Halleluja van Ber-
thier, het Kyrie en het Gloria
Klassiek
anrlor oonrp (c h<»t rVr.cc wiox ia weer wuciiiet rvyiie en xiei iziuria
zmuv vr!, ,1 gemeentezang, uitstekend geleid worden volgens Slavische wijze
In dit genre is ook een plaatje Quarte* (Philips 422 581 NE). IV^n door Willem Mudde, met Stoffel gezongen. De preek duurt op de
"1 de zanger Ritske Numan met nioet bepaald van deze manier van Viecen aan het orpel en Har- nlaat maar drie miniiten- Hat i«
gaf.
Getrouw
overgeleverd
Prof. Van der Woude, die ln
Groningen theologie en Semi
tische talen studeerde, toen de
eerste bijzonderheden over de
Dode-Zeerollen bekend werden,
raakte er zo door gefascineerd,
dat hij zijn ln het Duits ge
schreven proefschrift wijdde
aan „De Messiaanse voorstel-
gemi
tonen van de bijbelinhond, die
wij kennen. De rollen van
Qumran zijn wetenschappe
lijk gezien van de grootste
betekenis. Volgens de Gronin-
meter overgebleven. De onder
zoekers stelden vast, dat de
„targum" van Job in de eerste
helft van de eerste eeuw na
Christus moet zijn geschreven
en dat het genoemde deel de
verklarende vertaling bevat van
ger hoogleraar dateert het de helft van de hoofdstukken
tische handschrift in de He- stukken 17:14 tot 36:33 aange-
breeuwse taal, dat ons be- taffen.
Volgens prof. Van der Woude.
kend is, uit de tiende eeuw. die samen met zijn collega uit
Sinds de vondsten bij de Do- Nijmegen de vondst verder in
d. Zee beschikt nyn nu over ™£"d
Qumrdn". I* promali. «V f*»u»rlP|«"«»- P<* «.e.t
sëhleade .met lof. der Werd
Ook nadat de jonge doctor ln ontdekte grot 1, een volledige
1957 ais Nederlands Hervormd Jesaja-tekst van ongeveer 150 I
Sredikant te Noordlaren en
limmen werkte, bleef hij
nauwlettend de wetenschappe
lijke publikaties over de Dode-
Zeerollen volgen. Hij vertaalde
uit het Hebreeuws in het Neder
lands de al genoemde niet-Bij-
belse dankpsalmen en enkele
bijbelcommentaren «n bijbelse
verhalen.
Prof. Van der Woude, die in
1960 tot hoogleraar aan de
Groninger universiteit werd
benoemd, vertelde ons, dat de
bijbelse Qumran-handschrif-
ten die in verschillende tekst
typen voorkomen, nauwelijks
principiële afwijkingen ver-
interessant. Men kan er uit le
zen, hoe Job in de eerste eeuw
na Christus door bepaalde Jood
se kringen werd verklaard en
bovendien biedt het de gelegen
heid de nog beperkte kennis van
het Aramees uit Jezus' dagen
aanmerkelijk te vergroten.
Het onderzoek zal waarschijn
lijk wel enige jaren duren.
Het is verheugend, dat ons
land door de aankoop van de
Dode-Zeerol nog eens weer heeft
aangetoond, dat men geen na
tie met veel politieke of econo
mische macht hoeft te zijn, om
wetenschappelijk mee voor'aan -
te kunnen gaan.
Jesaja-tekst van ongeveer 150 I
jaar voor Christus aangetrof-
fen.
Rol aangekocht
De Koninklijke Nederlandse
Akademie van Wetenschappen
heeft een opvallende daad ver- I
richt door één van de Dode-
Zeerollen, een in het Aramees
geschreven parafrase van Job, I
aan te kopen. Juister gezegd: I
de Akademie heeft voor
100.000 van het Palestine Ar-
chaeological (Rockefeller) Mu- I
seum het exclusieve bewer- I
kings- en publika tie recht ge
kocht van een in 1956 in grot I
elf gevonden „targum" van
Job. In het museum, dat in het
Jordaanse deel van Jeruzalem i
te vinden is. is een deel van de I
al gepubliceerde Dode-Zeerollen
het Drachtster mannenkoor, „Er
komen stromen van zegen" (Phi
lips 411 608 NE). Ook hier accen
tueert het koor al te zeer de ge
voeligheid van de melodie. De
klaarheid van het
erdoor vertroebeld 1
Goede wijn...
Acht bekende liedereu, zoals
„Blijf bij mij Heer" en „Veilig
in Jezus' armen", zingt de
Hoofdkwartier-zangbrigade van
het Leger des Heils o.l.v. Ber
nard Verkaaik (CNR LP 25013).
Goede wijn behoeft geen krans:
muziek en zang van „het Leger"
worden in wijde kring gewaar
deerd en deze langspeelplaat zal
zijn weg wel vinden:
Er is ook een langspeelplaat
Viegen aan het orgel en Har- plaat maar drie minuten; dat i
zingen houden (wij niet,
wellicht vele teenagers wel) om Vier van de mooiste gezangen
dit plaatje te waarderen. Maar de Ev- Lutherse bundel. Nummer Bij de plaat is een uitvoerige
wij vermoeden dat het Cross 8 (®EE e?1.4).!s _o.Lv. P. toelichting Beschreven.
Quartet zich juist tot die teen-
- klein p
het orgel; drie gezangen uit Taizé (SM 45-10): „Prière pour
...ui'unité". Op-de ene kant een deel
een liturgie, op de andere
Youth-for- door de Chr. Orat. Ver. Rotter!
John Buurman en zijn vaste be-
feleider Flip de Koning nemen op
hilips P 10949 R „Voor zijn Glo-
nu toch wil kennismaken met
Taizé, kan beter de langspeel
plaat kopen.
Gedachten over christelijke roman
bij verschijning van
^Soekarno-'
Soekarno, toneelstuk in vijf
bedrijven, door L. Krol d'Yovre.
Uitgave Provisor, Den Haag.
Verblijvende in het kamp Bo-
ven-Digoel spreekt Soekarno on-
derstaande verzen (althans deze I
legt de heer L. Krol d'Yovre zijn I
toneelheld in de mond):
„De vie ie zout en mager als I
een graat, I
De sago klef. Ze kleeft als deeg -
op tong en kaken. I
Ik gruw van deze spijs. Zij voedt I
mijn haat,
Die 'k zaaien zal op straat, uitI
roepen van de daken."
I dig bewaard, tot een koper I
komt opdagen. Het zou er op
I kunnen lijken, dat het Palestine I
Archaeological Museum van de I
Dode Zeerollen een winstgevend
zaakje maakt. Dat is niet waar.
I Het museum heeft de rollen I
echter voor zeer aanzienlijke
bedragen van de Bedoeïenen
De roman De IJZEREN MAN van C. Vlasveld een uitgave
van La Rlvière Sc Voorhoeve te Zwolle brengt de recensent
van een christelijke krant weer ln de van ouds bekende moei
lijkheden. Men weet welk een slechte naam de christelijke
romans, zo lang zij bestaan, in literaire kringen hebben. Daarbij
is het merkwaardig, dat niet-christelijke ontspanningsboeken bij
literatoren lang niet die verontwaardiging en minachting op
wekken. Dit zou kunnen wijzen op een onbillijkheid, op een
meten met twee maten. Tenslotte wekt het evangelie nu eenmaal
ergernis op, een waarheid die in de literatuur wel eens uit het
oog wordt verloren. Zou het dus kunnen zijn, dat dit soort
boeken, die toch een zekere sociale functie pretenderen te
hebben, ervoor moeten boeten dat zij een duidelijk credo uit
spreken.
Men moet ver in de 18e eeuw
teruggaan om dergelijke „vaer-
zen" terug te vinden, die naar het
gebruik dier dagen op het schouw-
tooneel werden gedeclameerd.
Het toneelstukje van de heer
Krol is evenwel vers van de pers
en hoogst actueel. Het biedt, zo
als de uitgever het eufemistisch
onder woorden brengt: ..Een dra
matische, romantische en actue
le schets van de dictator in zijn
machtswellust en in rijn liefdele
ven, met als tegenspeler de Am-
bonrees Samba Flitsen van ras
senhaat en godsdienstverschillen.
De dreigende dictatoriale expan
sie van Indonesië, oproep tot ont
waken en tot verzet".
Inderdaad men maakt van na
bij (als het ware achter het bed
gordijn) de opkomst
I moeten kopen. Brijzen van 25
per vierkante beschreven centi
meter waren daarbij geen uit- I
I zondering en er zijn gevallen I
bekend, waarin nog aanzienlijk
meer moest worden .betaald.
Om niet zelf in ernstige moei- I
Ilijkheden te raken, heeft het
museum een regeling moeten
treffen, waarbij een deel van I
Ihet aan de Bedoeïenen geschon- I
ken geld weer op de eigen 1
bankrekening terugkomt.
Terug schenken
Buitenlanders kunnen
i Christus getuigt. En ik ge-
i Soekar-
i. vanaf zijn droeve dagen
'igoel als zijn glorietijd vlak
de inname van West-Irian.
Zijn haat wordt onbewimpeld den
volke vertoond. Enige verzach
tende omstandigheid is. dat de
Nederlanders hem op Boven-Di-
goel zulke zoute vis te eten heb
ben gegeven (zie dichtregels).
De heer Soekarno zou wel eens
tegen de schrijver een aanklacht
van belediging kunnen indienen,
omdat hij hem in zulke zotte
versregels laat brallen. Voor het
overige b iedere cdub, die dit to
neelstukje opvoert verzekerd van
een avond vol jolijt, want het is
een hoogst origineel idee om Soe
karno in levenden lijve op het to
ped te brengen. Wie dan niet
lacht, kan nergens meer om la-
k** Bv. O. -
rol kopen, wanneer ze het do- 1
1 cument op hetzelfde moment
I aan de Jordaanse regering
schenken. De koper ontvangt
I dan van het museum infra-rood
foto's, die dikwijls nog duidelij- i
ker zijn dan de originele tekst
De koper mag de rol bestude- I
ren en publiceren en dus voor
I de gehele wetenschappelijke
I buitenlandse instanties, o.m. i
twee Amerikaanse, van deze
gelegenheid gebruik gemaakt. I
Des te opvallender is het initia-
I tief van de Koninklijke Neder- j
I landse Akademie van Weten-
schappen, die met financiële
steun van de Stichting voor Zui-
I ver Wetenschappelijk Onderzoek
een in de toenmalige volkstaal, I
Ivan Palestina, het Aramees,
geschreven verklarende verta- i
ling van het boek Job aan
kocht. Twee Nederlandse ge-
I leerden, die van de Qumran rol
len een speciale studie hebben
gemaakt, prof. dr. J. van der
I Ploeg uit Nijmegen en prof. Van
I der Woude uit Groningen, zijn
in maart en april van dit jaar
in Jordanië geweest om de ori-
I gmele rol te bestuderen, de be-
I faamde grotten te bezichtigen
en te toeven in de blootgelegde
ruines van bet Essenen-kloos-
109 centimeter
IVan de oorspronkelijk veel
langere bruinieren rol is o.a. I
een lange strook vin 109 centi-
den? Het is een nog nergens dui- niet nagebootst worden
delijk omschreven artistieke wet, het wil doen overschrijdt
dat kunstwerken die de diepste hij het weet de grens
levensvragen raken ten eerste
nooit meer dan een enkel as
pect daarvan mogen benaderen,
ten tweede niet overdreven hel-
stadsevangelisatie meespeel
der mogen zijn in de probleem- de en hoe op een Pinksterzon-
dat hij als jongen
vijftien jaar in een orkestje
ids
stelling (het leven zelf stelt
gens problemen op ..eindcutige"
wijze), ten derde altijd een in
dividueel „geval"' dienen te be
handelen. dat nooit volstrekt re
presentatief kan worden ge
acht
enthousiaste sfeer te kweken. Het boeremensen 1
gelovig iemand wiens
vroege
sympathieke *otd MU™» stilstaan. Man
de kent zulke figuren wel. Ik weet
geen mensen die meer geschikt
zijn de waarachtigheid van het
rob Ke,0°' te demonstreren dan de-
kse, zen. Hier geen idylle, geen au-
kelde citaten en langspeelpla-
loof dat de^principiële foub ook ontwikkeling
deze is dat m
de grond der zaak toch ook sym
pathieke kerel tot het geloof te
brengen. Bij die toebrenging
ten
Pinksterwonder moest
dat mogelijk was worden nage
bootst. Dat gaf mij veel
ten vierde steevast kan- sceptische overdenkingen.
igstuk moeten tuurlijk traden de apostelen
- het Pinksteren op J- 1
met humor; waar een volkomen
van eerzucht en pedanterie
gaf mij veel stof tot stoken onderwijzer een nobele
onderwijzeres op zijn
christenen ten. En ook geen vermenging
van op zichzelf zuivere religleu-
aandrift met persoonlijke
school bitle in mensen, zoals er in de
i de kracht
boeken die deze
voeten treden. Zij zijn niet te- met het volk
vreden of ergens moet een fi- evenwel niet lang geduurd. Wan-
heeft, die zich met smaak kleedt kerken zoveel rondlopen: locale
autoriteitjes, p.usjas In doodad-
leldertjes met of zonder
guur een duidelijk en compleet
getuigenis aangaande Christus'
volkomen verzoeningswerk af
leggen. Aangezien de bekering
het leven fundamenteel veran
dert moeten er figuren worden tament
bedacht die. om het eens popu- den als
(toiletten worden
van de natuur houdt en wier haar
soms een aureool om haar hoofd
punten met bedorven. Die wittebroodsweken vormt; die citaatjes te pas kan eigen orgaan.
1 Israël hebben brengen en edele ontroeringen
ondergaat bij het aanhoren
Het volgende is historisch. Een
historische figuren, die zo (minder selecte) repertoirestuk- dominee preekte
dicht bij Christus hebben gestaan ken. Bij zoveel mooie land
en op twaalf tronen zullen zitten schappen, harmonische karakters niet me
om de twaalf geslachten Israëls beschaafde manieren, ontroerd- luisterd
het N. Tes- stil beluisterde langspeelplaten.
aarde. Een zwaar debiele,
r jonge jongen had ge
en de quintessens be
grepen. Hij keek ten hoogste
lair te zeggen, het christendom gebreken, hoe zal
behoorlijk verkopen. Het geval 1
mag niet te individueel worden.
want een gecompliceerd karakterI
doet afbreuk aan de helderheid testanise
van de strekking. Het boek maakt? Kan
moet, om de lezers te overtui- guur überhau.
gen, ook weer niet uit de nacht- de auteur alles zo kan schikken de promotie wenkt. Bekering ii
belezenheid (nu ja, de kleine Jo- verrukt naar zijn vader, zijn
met zonden en hannes) moet het evangelie im- moeder, de omzittenden op hun
staanbaar wor- vaste plaatsen. Hij besefte wat
zeggen: er is Christus' uitverkorenen te wach-
r nodig. En ge- ten stond. Hij w a s er al haast.
i fictie zo iemand
aantrekkelijk pay! De verhoudingen worden de kern
aangrijpen
i kunnen
cultureel gekleurd chris- terechtkomt? Het overspel
tendom met i
Contradictio
David, de sluwheid van Jakob,
de huichelarij van Petrus, de ru
zie tussen Paulus en Barnabas,
de onzekerheid van Johannes de
betere banen. Verhevigd
begrip, haat. innerlijke verwar
ring. terugval in oude zonden is
er niet bij. Zo is ook dit boek
Een betoog is dan ook denk-
baar waarin wordt aangetoond «•Salomo, de woede
dat een christelijke
contradictio
verrukken'
grijpt de lezer hoe minnetjes al
die rommel van sympathieke
blonde haren, Duitse versjes, ge
ziene films, onwaarachtige te
genstelling (land - stad), vrouw
tjes en banen aandoen waar het
gaat over het evangelie van Je
zus Christus, waaraan we la-
geen
voor u besproken
Het dubbele leven van Job
Tersteeghe, door M. C. van
Loonen-Van der Linden. Uitgave
J. N. Voorhoeve, Den Haag.
Israëls ProBaten, door prof,
dr. B. J. Oosterhoff. Uitgave
Bosch en Keuning N. V-, Baarn.
Aan heit doel van de „Biblio
theek van Boeken bij de Bijbel",
de kennis van de Bijbel te ver
groten, beantwoordt dit B.B.B.-
boek ten volle.
Het verheldert zeer bijzonder
het inzicht over het optreden der
profeten, „één der belangrijkste
meest verheven verschijnse-
iiine roman ren ze* worden in de Bijbel
termini* ia Een 'traaki door het genadelicht,
termini» i*. Kenwelk ,uteur kan lcts der.
Mo- thiekheid en frisse cultuur min- maar dat
stens even sterk tot het geloof zijn?
bewegen als het harde, univer- FliM.
scle afgrondelijk-diepe evangelie dei ordelievende
toe moet
dit verondersteld wordt te doen.
of een vrijwillig aanvaarde ver
plichting tot getuigen: een chris
telijke roman in die omvattende
zin wil te veel bewijzen en be
wijst daardoor niet». Ook de uit- de mening
verkoren twaalf apostelen
Alleen dan
Een christelijke roman i
Een raad
alleen in volle zin Christel
geen reclame voor* Jezus. Ze pro- hij niet van christenen,
Mag ik deze scribenten eens
ïen raad geven? Schrijf een ro
man over een gelovige debiel, of
Flinke, verstandige, beschaaf-
ordelievende en smaakvolle
dames-met-cultuur (nu ja. v<
uit maar) die zo literair begaafd
zijt en zo vlot in de clichev
kei de weg weet. zullen we
spreken dat de vlammen des He
ren onze wenkbrauwen niet heb-
ben geschroeid?
C. RIJNSDORP
Een goed geschreven boek, met
hoofdpersonen die in hun tekening
niet vaag blijven maar voor de
lezer gestalte krijgen. Het is het
verhaal van een jonge vrouw en
een jonge dokter, een vlotte man,
achter wiens zorgeloosheid echter
een wereld van verdriet, een
zaamheid e
verborgen,
leven, zoals
zovele zijn.
De schrijfster heeft het onder
werp reëel benaderd. Op een aan
vaardbare wijze beschrijft ze hoe
tussen beiden een gezonde ver
standhouding groeit, gebaseerd op
wederzijds vertrouwen en op we
derzijdse liefde, een liefde zo
groot en onbaatzuchtig, dat de
moeilijkheden, zij het dan ook na
veel strijd, tot oplossing worden
eer„ra(:hJ- ,-oBij de internationale vertalers-
In de stroom van literatuur conferentie, die onlangs door het
waarin de verhouding man-vrouw Ned. Bijbelgenootschap gehouden
onderwerp is, springt dit boek w*rd. sprak men over de moei-
daideli» rr voren Bi, rov«,
twijfelachtig werk dat de laatste
iaren het licht hepft Be?ien ic Een der vertalers vertelde toen
jaren net ucht heeft gezien, is hoe zjjn zwarte inheem8e heIpcrf
het een verademing dit boek te hem aan een prachtig woord hiel-
lezen. pen. Ze noemden een werkwoord
Bij dezelfde uitgever is voorts d®^ ''^enlijk^ betekenjle: „Zijn
de zesde (herziene) druk
teleurstelling ligt ien die de geschiedenis der mens
man dus met een heid heeft opgeleverd". De schrij-
vooral in deze tijd ver betoont zich iemand die de
stof deskundig beheerst en duide
lijk en beknopt weet te behande
len. Wie deze pocket koopt ver
schaft zich voor weinig geld een
boek waarvan de lezing hem zal
verrijken.
schenen van Ze Zeggenge
schreven door de staflegerpredi-
kant ds. H. J. Diekerhof, die een
gesprek begint met allen, die zeg
gen, dat ze God nog nooit zijn te
gengekomen.
hart ophangen aan God". En dat
zelfde woord gebruikten ze ook
voor de klimop die langs de rot-
Ds. H. A. Visser
