Uw probleem is het onze
wmiïzi.ins
Brochure belicht houding
A.R.P. inzake Nieuw-Guinea
W oods waarschuwt voor
kerkelijk imperialisme
CHEFAROX
Een woord voor vandaag
Vergadering van synode
niet alleen traditie
Yierde Jeugdfestival Velp
AANPASSING
ERV
In het blad „De Oud-Katholiek"
vonden ue een artikel over de
wijze waarop dr kerk zich in de
loop der eeuwen en in verschil
lende streken aangepast heeft bij
de plaatselijke omstandigheden:
IS een tijd geweest, dat het
veelvuldig gebruik van wijwa
ter en wierook als het kenmerk van
katholicisme werd uitgeroeepen en
dat er aan het volledig katholiek
zijn werd getwijfeld, zodra men
merkte dat er minder kaarsen wer
den gebrand of er een kruisbeeld
zonder corpus in de huiskamer
verscheen.
Hoewel gezegd kan worden, dat
een katholiek in het algemeen veel
positiever tegenover een uiterlijke
vormgeving van zijn geloofsbele
ving staat, betekent dat toch niet.
dat de katholiciteit van een kerk
gemeenschap zonder meer afgele
zen kan worden aan de hoeveel
heid ceremoniën en riten. Mis
schien hebben we daar wat meer
oog voor gekregen sinds wc gecon
fronteerd worden met katholieke
kerken uit een ander land of een
andere cultuur dan de onze.
Van oudsher heeft in het bijzon
der de Kerk op het zendingsveld
zich de betrekkelijkheid van de
eigen traditie in uiterlijke vormge
ving moeten realiseren en hebben
de missionarissen steeds weer ge
staan voor de moeilijke taak om de
aldaar bestaande cultuurvormen in
de nieuwe christelijke gemeenschap
te integreren.
Een klassiek voorbeeld vormt de
Instructie, die paus Gregorius de
Grote meegaf aan de zendeling
monnik Augustuius om de bekeer
lingen niet allerlei tradities op te
leggen zonder meer en om van de
eigen cultuur te gebruiken, wat er
te gebruiken was.
beelden te noemen
passing van deze instructie. Zo is
de rooms-katholieke missie op
Hieuw-Guinea present wanneer er
de aloude feesten rondom de nieuwe
vruchten der aarde gevierd worden
en trachten de zendingskerken in
Afrika ook bij de kerkelijke fees
ten de oude stamdansen te laten
voortbestaan. Vanzelfsprekend is er
dan het gevaar dat de nieuwe ge
loofsinhoud van het feest bedreigd
wordt door de oude heidense bete
kenis van de dansen en het onder-
soheid niet duidelijk wordit gezien.
Maar een scheiding aan te brengen
tussen de cultuurvormen en de ker
kelijke uitdrukkingsvormen is niet
minder gevaarlijk.
Een duidelijk voorbeeld van de
noodzaak tot aanpassing vindt men
bijvoorbeeld in China, waar wit de
kleur van rouw, en zwart de feest
kleur is. terwijl onze westerse li
turgische kleuren precies het te
genovergestelde suggereren.
In Pakistan, temidden van een
Moslimomgeving is het voor de
kerk noodzakelijk, om uiterste so
berheid te betrachten in de cere
moniën. omdat deze voor de Mo
hammedanen onlosmakelijk verbon
den zijn met afgoderij en heiden
dom. Hier verliest het uiterlijk zijn
dienend karakter en vormt het een
belemmering in plaats van een
hulpmiddel.
In India daarentegen vraagt men
juist om een uitgebreid ceremoni
eel, zoals ook het Hindoeïsme kent.
In sommige anglikaanse kerken is
daar de ceremonie van de bespren
keling met wijwater voor de mis
viering opgenomen (..Asperges
me"), daar de bevolking gewoon
was aan een reinigingsceremonie
voor elke godsdienstige plechtig
heid.
En terwijl wij in hot Westen veel
al vragen om korte en kernachtige
diensten, vindt de doorsnee Indiër
het een gebrek aan eerbied tegen
over God om een korte kerkdienst
te houden. Een dienst, zoals bij
ons. met vrijwel geen ogenblikken
van stilte, zou hem bijzonder ge
brekkig voorkomen en hem het ge
voel geven in een huis te komen,
dat hem geestelijk vreemd is.
Er zijn christenen in het Noord-
poolgebied. die nimmer een schaap
gezien hebben en daarom niet erg
aangesproken worden door beelden
als het lam en het dwalen als
schapen" in de schuldbelijdenis
Daarom kan men daar gebedenboe
ken vinden, die spreken van de on
schuldige kleine zeehond en van de
dwaasheid van de walrus, die zijn
eigen weg gaat.
T700RAL in de huwelijksceremo-
niën, die meestal tot de zeer
oude religieuze tradities van vele
volkeren behoren, ligt hier een taak
voor de Kerk om niet rigoristlsch al
het bestaande weg te werpen» doch
om met omzichtigheid de voorhan
den zijnde riten te gebruiken of om
te vormen. Zo draagt men in be
paalde delen van India geen ring
aan de vinger, maar wordt er een
ring om de hals van de bruid ge
legd. In China, waar een sterke
voorouderverering tot uiting komt
op dergelijke dagen, is een gebed
toegevoegd waarin de dankbaar
heid voor de band met de voorva
deren spreekt en de verantwoorde
lijkheid beleden wordt om ook zelf
goede ouders te zijn voor de nako
melingen.
Misschien wekt het een en ander
bij de christen van het Westen wel
eens de indruk van teveel toegeven
aan menselijke behoeften, maar dan
realiseren wij ons te weinig, hoe on
ze vormen en formulieren zijn ont
staan en verabsoluteren wij de
(Westerse) vormgeving op onver
antwoorde wijze. Eigenlijk wordt
dit alles pas goed verstaan, wanneer
we ons zelf onder andere volkeren
begeven en misschien zouden we
daar er oog voor kunnen krijgen,
hoe deze werkwijze van de Kerk
bijzonder actueel is sinds Europa
opnieuw missiegebied voor de Kerk
geworden is en het algemeen Wes
terse cultuurpatroon zich grondig
aan het wijzigen is.
nog van een heel andere aard: na
melijk dat de christenen daar vaak
meer dan wij de taal van de Bij
bel, bijvoorbeeld de inhoud van het
boek Genesis, de psalmen en gelij
kenissen onmiddellijk religieus ver
staan. terwijl wij een vaak om
slachtige uitleg nodig hebben.
Zo is het ook met vele liturgische
vormen. Dat wordit ons in een oog
opslag duidelijk, als we bijvoor
beeld een Ethiopiër de Eucharistie
zien vieren. Dan is er een natuur
lijkheid van gebaar in de kruiste
kens en de hele lichamelijke uit
drukkingsvormen, waarbij die van
ons in het Westen, en in het bij
zonder van ons Nederlanders, erg
armoedig afsteekt als een aange
leerde uiterlijkheid. Dan krijg je
soms het gevoel, dat ondanks ons
katholiek gevoel voor vormgeving
en uiterlijkheid als uitdrukking van
het innerlijke, het bij ons toch al
tijd twee terreinen blijven, die on
derling wel verbonden zijn, maar
bij die ander één geheel zijn, het
een wordt de vanzelfsprekende keer
zijde van het ander.
Maar ook daarvan mogen we niet
zeggen, dat het méér katholiek is. ai
vermoeden we, dat gedoopt worden
met water voor dc Indiër die het
water van de vrede" kent, als te
ken meer tot hem zal spreken, dan
tot ons die water onmiddellijk met
kraan associëren; evenwel voor al
len is het; ingelijfd zijn in Christus
en de katholieke Kerk.
Van de hand van G. Goossens
Voorwoord van
prof. Zuidema
(Van een onzer redacteuren)
CTRAKS komt het schandelijk
stuk in het parlement. Het
worde, wat God geve en waarom
ieder christen bidden moge, met
verachting verworpen. En als dit
niet geschiedt dan moge heel
christelijk Nederland en ook allen
die nog Nederlands kunnen voe
len en denken, zich scharen om de
Troon van Oranje en smeken dat
onze geëerbiedigde Vorstin de
wijsheid en de kracht ontvange
om te weigeren het schandelijke
stuk te ondertekenen.
Met deze woorden besluit een de
zer dagen bij T. Wever te Franeker
verschenen brochure, getiteld „Nieuw
Guinea, de koude oorlog en de Anti-
Revolutionaire Partij", geschreven
door G. Goossens en met een woord
ten geleide van prof. dr. S. U. Zuide
ma. Het „schandelijk stuk" is de
overeenkomst met Indonesië op ba
sis van het plan-Bunker.
De heer Goossens. geboren in 1903,
heeft blijkens de gegevens in de brochu
re van 1931 tot 1958 het onderwijs in
Nederlands-Indië resp. in Indonesië ge
diend. Thans is hij leraar bij het
V.G.L.O. te Rotterdam. Hij is gerefor
meerd en lid van de A.R.-Partij.
Postscriptum
De brochure was voor het grootste
gedeelte blijkbaar reeds geschreven
voordat de overeenkomst was tot stand
gekomen. De totstandkoming zelve heeft
de schrijver een postscriptum in de pen
gegeven onder het opschrift ,,De cata
strofe", uitlopend op bovenstaande aan
maning om alsnog tot verwerping te
komen.
De jongste houding van Amerika in
het conflict om Nieuw-Guinea wordt
door de schrijver gezien als een nieuwe
capitulatie in de koude oorlog tegen
het Kremlin. ,,Op dezelfde wijze als
president Kennedy ook in de kwestie-
Berlijn bezig is te wijken voor dreiging
en geweld. Mogelijk spelen op de ach
tergrond van deze naar het ons voor
komt noodlottige politiek soortgelijke
overwegingen een rol als die, welke
indertijd Roosevelt en Truman verleid
den tot hun formidabele blunders, waar
door een groot deel van Midden- en
Zuid-Europa achter het ijzeren gordijn
kwam te liggen. Zij meenden klaarblij
kelijk dat men van communisten en
derzelver satellieten vriendschap en
vrede kan kopen door hun de begeerde
..Lebensraum" te verschaffen".
In wezen, aldus de schrijver, is dit
een door en door immorele politiek,
„al gaat zij gemakkelijk schuil onder
heerlijke bessenjenever
N.V. DISTILLEERDER IJ "A. SIMON RYNBENDE ZONEN SCHIEDAf
Conferentie C.S.B. begonnen
(Vai
kerkredactie)
Gistermiddag begon op het con
ferentieoord „De blije werelt" in
Lunteren het jaarlijkse congres
van de Calvinistische Studenten
beweging. Het opmerkelijke van
dit congres is dat het over enkele
dagen ongemerkt zal overgaan in
een zogenaamd „Groot-Gerefor
meerd Congres van de reünisten
organisaties van de gereformeerde
studentencoporaties en de Neder
landse afdeling yan het Internatio
naal Reformatorisch Verbond". De
spreker op de eerste congresavond
was de Amerikaanse secretaris
generaal van Internationale Ge
meenschap van Evangelische Stu
denten, Stacey Woods.
De C.S.B onderhoudt betrekkingen
met de IFES, zoals de afkorting van de
Engelse naam luidt. Deze IFES heeft
afdelingen aan de meeste anuelsaksi-
schc universiteiten en aan hogescholen
en universiteiten elders in de wereld.
Dc/c studentenverenigingen beleggen
bijbelstudicgroepcn. Men is er vooral
op uit om medestudenten tot een levend
geloof te leiden.
Woods sprak hoofdzakelijk over zijn
bezoek aan India. De Indiase student is
over het algemeen eeri verlegen, stille
jonge man. die evenwel bij het minste
of geringste samen met medestudenten
een oproer kan veroorzaken. Hij is over
het algemeen straatarm woont in om
standigheden die hem in het geheel niet
in staat stellen om rustig te studeren,
en moet vaak bovendien nog zijn broers
en zusters helpen opvoeden. Vaak is
zijn Engels eigenlijk onvoldoende om
ern academische studie In de Engelse
taal te volgen. Daar komt bli dat de
studenten altijd weer midden In een re
volutie lijken te leven. Nehroe heeft
eens de studenten opgeroepen tot ten
demonstratie en het heeft er veel weg
van dat hij ze al lang niet meci in
hun hand heeft.
De studenten staan vaak op tegen
hun professoren en zetten de hoogle
raren onder druk met dreigementen, die
vaak uitgevoerd werden. Verschillende
professoren zijn in de afgelopen m
den vermoord, enkel en alleen omdat
ze een student hebben laten zakken.
De spreker vroeg zich af wat de
waarde was van de christelijke hoge
scholen en universiteiten. Hun in-
vloed is betrekkelijk gering in India
en zeker hun geestelijk invloed. In
het Indiase parlement stond dezer
dagen een afgevaardigde op, toen
gesproken werd over het gevaar
de christelijke scholen en zei:
is onzin. Kijk naar mij. Ik ben op
christelijke kleuterschool geweest,
christelijke lagere, een christelijke
middelbare school en een christelijke
universiteit en in al die jaren heeft
niemand ooit geprobeerd mij te beke
ren. Ik ben nog altijd Hindoe"
Dc invloed wordt ook geringer, om
dat de staat steeds weer nieuwe hoge
scholen en universiteiten sticht. Het op
merkelijke is dat het vaak het moei
lijkst is om aan dergelijke christelijke
instituten afdelingen van de IFES of
bijbelstudiekringen te vormen. Daar
leeft de meeste weerstand. Veel ge
makkelijker is het aan de openbare en
rijksuniversiteiten.
Er is een eigen secretaris-generaal
voor dit studenten werk in India, er zijn
twee mannen en een vrouw volledig in
het werk betrokken, terwijl aan ver-
schillende universiteiten ook zendelin-1
gen onder leiding van de Indiaër i Vormt
Chandra Pillar het werk verder stimu-1
leren. In India is dit werk ontstaan
toen in de Student Christian Movement
(waarbij in Nederland onder meer de
N.C.S.V is aangesloten) sterke syncre-
tistischc tendenzen openbaar werden en
de vrijzinnige invloed hand over hand
toenam.
In het slot van zijn betoog, _.l
heer Woods, dat het werk in India in
het bijzonder drie dingen voor ogen
moet houden, die echter ook gelden
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Oldebroek: P. Bouw te
Ede; te Oosterwolde (Fr.): S. Zeilstra
te Drachten; door prov. kerkvergade
ring van Groningen als schipper spredi-
kant: J. Matzer van Bloois, te Gronin-
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Vrouwenpolder: J. B. F.
v. d. Brink, kand. te Voorburg.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Bedankt voor Noordschesehut: A. W.
Drechsler te Vlissingen; voor Arnhem:
J. Brons te Bunschoten.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Neth. Rcf Church te
Kalamazoo (Miqh. V.S.): H. Rijksen te
Gouda.
GEREF. GEMEENTEN
IN NEDERLAND
Bedankt voor Hilversum: C. v. d.
Woestijine te Barneveld.
Op slechts een tiental meters van
de ouderlijke woning aan dc Beverwij
kerstraatweg te Castricum is de zeven
jarige Lida Brakenhoff voor de ogen
van haar vriendinnetjes door een auto
gegrepen en op slag gedood. Al spelen
de stak het kind plotseling de straat
over en werd daarbij gegrepen door
een personenauto.
Advertentie
Maagklachten?
mom van verzoeningsgezindheid en
nobel streven naar een vreedzame
samenleving der volken".
Het is een politiek waarvan men wel
ag bedenken wat zij kan inhouden.
Als men de Amerikanen het morele
recht toekent één enkel land en volk
op te offeren voor de vrijheid van de
rest van de vrije wereld, moet men ook
de konsekwentie aandurven en de Ame
rikanen het recht toekennen, in gemeen
overleg met Moskou en Peking, de we
reld te verdelen in een communistische
en een Amerikaanse helft en niet mor
ren als Nederland aan de verkeerde
kant van de demarcatielijn zou komen
te liggen".
Intussen: ..Maar niemand zal toch
willen beweren, dat de verdediging van
zulk ..volkenrecht" iets met christendom
of christelijke politiek te maken heeft".
Blunders
De Amerikanen, aldus de heer
Goossens, hebben sedert de jongste
wereldoorlog hun politieke leiders-
heel Zuidoost-Azië, met name in In
donesië, in Afrika (Kongo). „De He
re ving ook deze wijzen in hun arg
listigheid en met hen al die opportu
nisten In de westerse wereld, die uit
materiële overwegingen even wijs en
arglistig wilden zijn. Niet door over
wegingen van handhaving van recht
en gerechtigheid naar de goddelijke
Wet lieten zij zich leiden, maar door
leuzen van „vrijheid, vrede en wel-
Eohter: ,,De Here heeft aan geen
ens en aan geen Overheid geboden te
strijden voor ,,de vrijheid". De vrijheid
wordt door de Here geschonken op de
weg der gehoorzaamheid. De geschiede
nis van het volk Israël en die van ons
volk zijn hiervan voorbeelden. Des te
nadrukkelijker is het gebod om recht en
gerechtigheid te oefenen en deze met
de sterke arm te handhaven".
In de huidige wereldsituatie evenwel,
aldus de schrijver, wordt het recht on
dergeschikt gemaakt aan hetgeen de po
litieke leiding van de Ver. Staten op
portuun acht in de koude oorlog tegen
het communisme. Maar: ,,Het is onze
roeping ook aan deze zijde van de de
marcatielijn tussen oost en west te wa
ken tegen demonisering, tegenover de
revolutie het evangelie te stellen, te
genover de politiek der machthebbers
het recht der verdrukten, tegenover het
opportunisme het oefenen der gerechtig
heid".
Kritiek
In zijn brochure oefent de heer
Goossens ook scherpe kritiek op de
„topleiding" en op het beleid van de
Tweede-Kamerfractie enkelen uitge
zonderd der A.R.-Partij. Teveel is
daar het kennen van de omstandighe
den gelijkgesteld met het aanvaarden
van de omstandigheden. De revolutie,
zoals deze door de Indonesische
machthebbers wordt voorgestaan, is
te weinig naar haar wezen doorzien.
„Men late zich niet verleiden tot de
mening, dat het revolutionaire uiterlijk
Indonesië slechts een opgelegd ver-
zou zijn. dat zal verbleken en ver
dwijnen naarmate de heren, die ginds
de scepter zwaaien, door Nederland en
in het algemeen door ..het westen"
worden vertederd door tastbare bewij
zen van zelfverloochenende liefde, ge
paard aan royale, onbaatzuchtige, stof
felijke hulp. Zulke suggesties worden
gaarne gewekt door bepaalde kringen
van kerk en zending en zij vonden zelfs
weerklank in menige kerkelijke bood
schap en in menige oproep" van voor
aanstaande personen uit diezelfde krin
gen".
De schrijver aarzelt niet op te mer
ken; dat hij het standpunt van de ..top
leiding" der A.R.-Partij onverenigbaar
acht met een christelijk politiek beleid.
Men wil zich baseren op ,,de realiteit".
Echter, ,,dè realiteit is het rijksplan
van Koning Jezus. Een realiteit, die de
ongelovige niet kan zien. omdat hij
ziende blind is. Maar de oprechte
chrisit-gelovige ziet baar met het oog
des geloofs. Dat is zo reëel, dat hij er
van zingen kan in oorlog en vrede.
Welnu, het is genade en hoge eer. als
Christus bij de uitvoering van Zijn rijks
plan gediend wil zijn van een politieke
partij, die leeft bij het Woord. Dit laat
ste is echter ook voorwaarde om als
instrument bruikbaar te zijn bij de uit
voering van dat rijksplan".
Leed
blijkt het de „topleiding" van de A.R.-
Partij te ontbreken aan christelijke rea
liteitszin. Het doet hem, meer dan hij
zeggen kan, leed, deze kritiek te moe
ten oefenen.
..Alleen reeds het feit, dat de A.R.-
Kamerfractie bij de debatten over de
kwestie-Nieuw-Guinea van alle rechtse
partijen het dichtst stonden bij de meest
linkse groeperingen, had de „topleiding
tot bezinning moeten brengen omtrent
de vraag hoe zij aan die kant is ko
men te staan en hoe het komt, dat zij
een zeer bekwame rooms-katholieke mi
nister van buitenlandse zaken, die nog
poogt recht en gerechtigheid na te ja
gen, beloften gestand te doen en han
del in Papoea's te voorkomen, maar
moeilijk kan verdragen".
Wij besluiten met het volgende citaat
over wat de schrijver ziet als een mo
gelijkheid van christeliike politiek: „Het
kan zijn, dat christelijke politiek alleen
maar wordt een christelijk getuigen,
waarvan wij geen actief staatkundig
handelen kunnen verbinden,
zou niet weten waarom zulk i
telijk getuigenis geen „bedrijv
ch
christelijke politiek zou mogen heten.
Want actieve christelijke wereldpolitie
ke strijd wordt onafgebroken in de we
reld der geesten gevoerd, gelijk de
Schrift ons openbaart. En voor die
strijd is het christelijke politieke getui
genis hier op aarde, ook al is er in de
gegeven omstandigheden geen daadwer
kelijk politiek handelen aan te verbin
den, van beslissende betekenis. Mits dat
getuigenis komt uit het hart
lovig en biddend volk".
Zelfinkeer
In zijn woord ten geleide wekt prof.
Zuidema op tot zelfinkeer en tot het
aantrekken van het boetekleed. ,,De
hypnose van de valse progressie-idee.
welke onder aanvoering van theologen
al meer het gereformeerde volk en heel
Nederland vervreemdt van zijn roeping,
heeft nu ook de A.R.-Partij bereikt en
zij zal. zo niet tijdig tegenkrachten
het roer omwerpen, haar gelijkschake
len met de „wereldpolitiek", waaraan
zij zich al meer aanpast. De rekening
wordt door de Papoea's betaald. Maar
zij zal op christelijk en niet-christelijk
Nederland verhaald worden, zo zeker
als de Heilige Schrift betrouwbaar is
in haar ontwijfelbaar en duidelijk ge
tuigenis omtrent de gerirhten Gods".
Uit een rondschr jven blijkt nog, dat
de brochure het resultaat is van be
zorgdheid, zoals die is gerezen bij een
aantal leden der A.R.-Partij, die ver
volgens ook zorg hebben willen dra
gen voor verspreiding van een dui
zendtal exemplaren onder leidingge
vende personen van deze partij.
„Wees niet als de heidenen," zegt Christus in de bergrede
en Hij houdt ons voor wat de boodschap van de Bijbel van
het begin tot het einde is: een christen is anders. In het Oude
Testament klinkt de roep: „Wees heilig". Heilig zijn in zijn
oorspronkelijke betekenis is „afgezonderd zijn". De Bijbel
bedoelt niet dat wij in een christelijk ghetto kruipen, maar
dat ons leven laat zien dat wij uit ons geloof reageren op wat
op onze weg komt.
De heidenen houden zich bezig met het eten, met hun kle
ding, zij zitten altijd weer vol zorgen over het materiële.
Wat zal de dag van morgen nu weer brengen? Dat is de
vraag die hun denken beheerst. Christus zegt niet, dat die
gedachten zijn denken niet mogen beheersen. „God weet,"
zegt Hij, God weet wat ge nodig hebt," God weet wat achter
de horizon van een nieuwe morgen verborgen ligt. Dat is
onze troost: God iveet! Want God is geen kille filosofische
grootheidHij is onze Vader. God is evenzeer geïnteresseerd
in de dag van morgen als wij. Moeten wij ons dan nog
zorgen maken? We moeten ons gedachtenleven laten be
heersen door wat werkelijk (geestelijke) zin heeft.
Ds. I. cle Bruyne (chr. geref.):
Bidstond ging aan
opening vooraf
(Van een onzer verslaggevers)
Otampvol was de Bethelkerk
te Haarlem-Noord, toen daar
gisteravond de bidstond voor de
heden aangevangen generale syno
de der christelijke gereformeerde
kerken werd gehouden.
De voorganger, ds. I. de Bruyne
te Rotterdam, praeses van de vo
rige synode- sprak de hoop uit dat
men deze samenkomst toch niet
alleen zou zien als een traditie,
maar dat de gemeente, de synode
leden en de adviseurs van het ge
lovig gebed alles zouden verwach
ten.
Staande achter een bronzen ba
lustrade in het met Gelderse over
daad ingerichte Huis der Provin
cie te Arnhem, heeft mr. H. W.
Bloemers, de Commissaris der Ko
ningin in Gelderland, gistermid
dag het Jeugdfestival Velp, dat dit
jaar voor de vierde keer wordt
gehouden (stijgend aantal deelne
mende middelbare scholieren: 440;
verhouding van jongens en meis
jes een op vier), geopend.
Gisteravond ontmoetten de scholieren
Shakespeare's eeuwige en onverslijtba-
re theaterkunst in de Arnhemse Stads
schouwburg waar de Nederlandse Come-
die de Midzomeroaehtsdroom opvoerde.
Gistermiddag luisterden ze. na de toe
spraak van mr. Bloemers, nog naar
twee inleiders die de kunst theoretise
rend benaderden. De eerste was de es
sayistisch ingestelde criticus en auteur
van scherpzinnige dierenverhalen Anton
Koolhaas, de tweede het hoofd van de
afdeling stadsontwikkeèing van Publieke
Werken in Amsterdam, mejuffrouw ir
J. H. Mulder.
Koolhaas sprak over „De creatie als
middelpunt van het leven", waarin hij
de creativiteit van elk mens bewees.
Dat is een gelukkige zaak voor de we
reld. Zou de creativiteit alleen zijn voor
behouden aan de mensen die ervan be
staan, dan zouden wij er kwaad voor
staan. Er zijn mensen die afzien van
een keuze uit het creëren, uit de vreug-
een mantel, een zilveren broche
en uit de herkenning van de creatie in
andermans werk. Die mensen kiezen
voor de dood tijdens hun leven, volgens
Koolhaas.
Mejuffrouw Mulder beschouwde haar
thema uit stedebouwkundig oogpunt. Ze
meende, dat de kunstenaar een belang
rijker plaats heeft gekregen in de be
paling van het hedendaagse stadsge
zicht dan hij ooit heeft gehad en hij
wordt steeds belangrijker, omdat er
vraag is naar een vermenselijking in
het stadsbeeld. Het grote .probleem voor
de stedebouwer is. dat de wereld op een
turbulente manier verandert, dat de ste
den geweldig groeien en dat hij nauwe
lijks tijd krijgt om zich te bezinnen op
de eisén die worden gesteld aan het ma
ken van een stad waarin de mens ge
lukkig leven kan.
De predikant las ter inleiding van
zijn verkondiging het hogepriester
lijk gebed (Johannes 17), waaruit hij
de verzen 17 en 19 als tekst koos, de
woorden van Christus: „Heilig ze in
uw waarheid. Uw Woord is de waar
heid. En Ik heilig mijzelf voor hen,
opdat zij geheiligd mogen zijn in uw
waarheid."
Ds. De Bruyne omschreef deze woor
den als het gebed om het levensgeheim
van Christus' kerk. En in zijn predi
king ging hij na hoe Gods waarheid de
levensinhoud der kerk is, Gods Woord
haar levenskracht en Christus haar le
venstriomf.
OPDRACHT
Toen Christus afscheid nam van zijn
discipelen, gaf hij hen de opdracht om
getuigen te zijn van Gods Waarheid. En
door alle eeuwen heen tot vandaag toe
bleef dit de opdracht der kerk. Het was
in strijd en moeilijkheden tegelijkertijd
Kan men zeggen, dat op dit moment
het geheiligd zijn In Gods waardheid in
de kerken en in het leven der gelovi
gen erg blijkt? Het gevaar Is groot dat
er meer over de waarheid wordt ge
sproken dan dat de waarheid Gods
wordt belééfd.
Nadrukkelijk wees ds De Bruyne er
op, dat Christus vaststelde: „Uw
Woord is de waarheid". Niet wat wij
van dat Woord maken, ook niet wat
wij daarover besluiten en rapporteren
in kerkelijke vergaderingen en synodes,
maar wat God zelf met dit Woord doet
in onze harten en in het midden der
kerk. dat is het voornaamste.
Waar is vandaag de overtuigende
kracht naar buiten, waar is de overwin
nende kracht van het Woord naar bin-
D1
Hagt
(CP>
chr.)
KVP
Bekk
der KI
Veel
Kinschi
wethou
het kor
het v.v
Maar d
raadslic
profijt
ook als
houder
'verricht
iverkeer
NIET IN ONS
De triumf van de waarheid Gods
ligt niet in ons, maar in het geheiligd
zijn van Christus voor zijn kerk. In ft'
Hem geheiligd, zal de kerk staan voor I
dat Woord tot het eeuwig licht over I A gr
haar opgaat. Daarom kan een syno-
de bij het begin van haar werkzaam-
heden niets beters doen dan vragen:
„Heilig ons in uwwaarheid"Opdat
het niet zal gaan om de eer van men
sen of om de handhaving van het
eigen standpunt, maar om de naam
van God.
Nadat de gemeente gezongen had
„Uw koninkrijk koom' toch, o Heer",
ging ds. De Bruyne voor in het gebed
voor de synode en haar werkzaamhe
den, die de volgende morgen door ds.
J. J. Rebel van Haarlem-Noord in de
Pniëlkerk te Santpoort werd geopend.
(Advertentie)
Malse maatjeszure haringgebakken haring
Grofsi
Rijndijk
mechani
Laken
komst d:
baar SI;
itilte.
Oegs
uur: Ra:
Den
Radiofill
Paul De
a Joha
Nieuw
tfscheid
reneschi
genezende lug op de maagwand
andere landen:
in de kleine kring
denken, dat we
niet begrijpen en
niet kunnen doorg
heer Woods dat
zo opgaan
christelijke
i e niet-christenen
io het evangelie
ven Het Bleek de
gemiddelde chris
telijke student niets begreep van de
hindoeïstische eredienst in de tempels
daarom zijn hindoe-medestudenten
mensen uit het westen zo veel beter
en vooral rijker leven zodat zij niet
in staat zijn om het hart van de ge
wone Indiase student te benaderen.
Er moet een kameraadschap in het
leven zijn, een punt van contact. In
dit verband waarschuwde de heer
Woods in het bijzonder voor het wes
ters kerkelijk, klerikaal en cultureel
imperialisme, die het oosten en ook
India vormen heeft opgedrongen die
niet passen in da levensstijl van die
landen.
t Het derde punt van de heer Woods
was dan ook dat we Christus Zijn
westerse kleren moeten afnemen,
waarin wij Hem getooid hebben en
Hem weer moeten verkondigen zoals
Hij is. We hebben het evangelie ge
tooid in onze cultuur en zijn het zo
gaan exporteren. We moeten weer het
evangelie in zijn oorspronkelijke
vorm verkondigen.
Vraag: Wij hebben een nieuw huis
met een lavet van beige gemarmerd Blad i
steen. Dit nu is erg lelijk. Het lijkt groen
wel cement, dat eraan zit. So
plekken zijn ruw, andere niet,
toch lelijk grijs. En er Is niets,
waarmee wij die grijze kleur m-t Kun
nen krijgen. Weet U een middel?.
Antwoord: Naar onze menmg kan
het door U bedoelde gemarmerde
steen schoongemaakt worden met een
papje van poctspoeder en citroensap.
Daarna nawassen met water en zeep
en tenslotte goed afspoelen met schoon
water en goed droogmaken.
Vraag: Bij een van mijn kennissen kan dan
staat een boom. waarvan de naam mij
onbekend is, maar waarvan ik bijgaan
de bladeren insluit. Zoals U ziet.
Er komen dus vaak
Flink uitsnoei- bindt U de oculatie met raffia of pias-
dode takken en zo ticband, waarbij U het oog vrij houdt.
fruit- of boom-
nodig inkorten van de gele takken Vraag ook
houdt vaak de groei erin. Bij deze kweker hoe U het
bontbladige soorten komt het wel meer
voor, dat een bepaald gedeelte alleen
groene of bonte bladeren heeft. Het
hangt er vaak van
pen zitten.
Vraag: Wanneer i
pereboompje heeft,
appels óf peren groeien,
Vraag: Ik gebruik al lange tijden
ïn tinnen theepot, maar door het ge-
de knop- bruik wordt de pot van binnen hele
maal bruin. Nu is het niet goed voor
appel- of de smaak van de thee om die bruirrfe
reeds aanslag te verwijderen. Maar het is
dat je het met schenken
Brieven, die niet voorzien
van naam en adres, kunnen niet
beantwoord worden. Geheimhou
ding verzekerd. Vragen, die niet
onderling met elkaar verband j
houden, moeten in afzonderlijke
brieven worden gesteld.
boompje geënt worden merkt, dat de gaatjes voor de tuit wat
i één bepaalde zijde
daardoor vermeerdering
vruchten te krijgen?. Hoe moet i
ander gebeuren en wat is er vo
dat alleen Antwoord: Wanneer de boompjes ge- U de pot
deze boom zond zijn. kunnen zij zeker geënt
verstopt raken. Hoe kant ik dit verwij-
deze gele uitlopers voorkomen
10 meter overal den. De bedoeling
vrucht van hetzelfde
de andere zijde van de boom niet dan al flink uitg
Rest mij nog te melden dat één be- zitten.
Antwoord: Als de aanslag zo erg
wordt, dat de tuit verstopt raakt, kunt
vooral de tuit eens om
spoelen met kokende azijn. Daarna
goed naspoelen. Ook kunt U proberen
Er moeten de gaatjes in de tuit open te steken
mei een tuitenwisser of een borsteltje.
Is het zo, da.t goud in Italië niet ge
merkt wordt, maar wel goedkoper is?.
Ik dacht, dat dit internationaal gere
geld was? Kunt u mij iets zeggen
over het z.g. Taaggoud. dat
vier de Taag in Spanje gewonnen
wordt.' Bijvujrbeeld over de kwali-
Ipening
lervrouw
deze boom volkomen den. Het beste kunt U dat doen door grijze rubber onderlegger. Doordat
de takken.
dc te oculeren. U snijdt daartoe een flink vaasje bloemen omviel, k\\
gele bladeren zitten, hebben enige tijd uitgerijpte scheut af, snijdt onmiddel- streep water op en dit beet wit uit.
geleden ook groene bladeren gekregen.
Het geheel leek mii dermate interes
sant dat ik het aan Uw botanische me
dewerker wil voorleggen.
Antwoord: De boom behoort tot de
esdoorns en wel tot de soort teer ne-
gundo en waarschijnlijk acer neg. var.
auratum*. Het komt bij deze bont-of het
geelbladige soorten wel
lijk daarna de bladschi,
laat de bladsteel zitten. In de bast van
de boompjes op de dikkere takken
maakt U aan de boven- of buitenzijde derlegger is
een T-vormige insnijding. U moet dat gen. De vlek
pas doen als de bast goed loslaat, dit H<
•ggen dat U met de punt
de bast gemakkelijk kunt op- kleur
Welk goud is het beste?
Antwoord: Goed van 24 karaat is vol
ledig goud en ziet er geelachtig uit.
Goud van 14 karaat bestaat voor 14
delen uit zuiver goud en 10 delen ko
per. Wat de kleur betreft, hangt het
er van af wat voor koper erin is ver
werkt. Doet men er rood koper bij.
dan krijgt het voorwerp een rode kleur.
Goud wordt alleen vermengd met zil
ver of koper. In Italië worden wel gou
den voorwerpen gemaakt,
uit te krij- staat niet (zoals bij ons), een rijkskeu-
reeds ingetrokken, ring. Een waarborg heeft men daar
kan echter geen kwaad als U de dus niet Daar goud een element is
de met atoomgewicht 197.2. atoomnummer
Hoe kan ik de onderlegger
lljke kleur krijgen?
Antwoord: De watervlek op de
vlek bewerkt met een pasta
lichten. Vervolgens maakt U dan de wel gebruikt wordt voor damesschoe-
de onderlegger, zoals ook 79, smeltpunt 108,3 graden Celcius
bladige takken later groene bladeren
voorkomen.
Het beste is deze groene takken
door met een mes. Dit oog snijdt
met een schilfertje bast en hout af werp
dit schuift U voorzichtig in de T
Is het
kleur is. hoe hoger het .goudgehalto
Waarmede wordt goud vermengd?
gewicht 19,32, bestaat
maar één kwaliteit en wordt het ov„.
al in dezelfde toestand gevonden. Het en reder
■■PRB goud van Tnag of wrik goud dan >—u
kleur, het andere ook is van dezelfde kwaliteit. Er be-
roder de staan geen soorten in. Leest U eenj
de boeiende artikelen in een grote en
cyclopaedic.
loeza-apc
1313, en
)085. De
re est Sti
raangenoc
tind (14
Rex, 2.31
ticheurs
Studio,
t jj.