Papoea's worden Indonesiërs
en krijgen ook geen optie
n
Commentaar
rins
iter
m
5.1
Jlicutue £riJtsrfje (Courant
winter in
Mariner toch succes
dank zij correctie
Mr. Schürmann
kandidaat voor
dir. Unesco
Vissers beboet
Pamflettenregen voor
2000 infiltranten
DINSDAG 28 AUGUSTUS 1962
armin
cerdan
KANTOREN: Steenstraat 37.
TELEFOON: aüe afdelingen 31441.
KLACHTENDIENST: bezorging 18—19 u.
ADVERTENTIES: 0.20 per millimeter.
Familieberichten 0,18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting).
POSTREKENING: 58936.
Drieënveertigste jaargang no. 12566
CHRISTELIJKE AT ION AAL DAGBLAD
.Slant»ns«tt is ohrblrtra
min turt in Ir gfjcaspni"
Mode
met Variaties
Zie pagina 1' en T
Geen twee-derde meerderheid nodig voor overdracht?
'-:-v 'i
17"
Ülcs
ie e"J
li. Lt
Iphej
Vieuws in
één oogopslag
rfmark
9.
stevige
ƒ2.-.
ti Warni
158, U
rken
eten
n prei
een
W
egstgee
Bij de Tweede Kamer
is thans ingediend het ont-
werp-rijkswet tot goed
keuring van het in New
York met Indonesië ge
tekende akkoord inzake
Nieuw-Guinea. De Nieuw-
Guinea Raad is verzocht
adivies uit te brengen. Het
is de bedoeling, dat de
Tweede Kamer het ont
werp op 6 september zal
behandelen. Voor de goed
keuring is naar het oor
deel van de regering niet
een meerderheid van
tweederde nodig.
De regering heeft se
cretaris-generaal Oe Thant
laten weten bereid te zijn
gedurende drie jaar na de
overdracht van Nieuw-
Guinea aan Indonesië in
het kader van de hulpver
lening door de Ver. Naties
financiële steun te ver
lenen bij de verdere ont
wikkeling van Nieuw-
Guinea.
De Papoea-student
Frits Kirihio, die via Keu
len naar Djakarta is ver
trokken, heeft verklaard,
dat hij de functie van gou
verneur voor Nieuw-Gui
nea niet ambieert, maar
dat hij een eventuele be
noeming niet zal "afwijzen-
Volgens Kirihio zullen
geen represaille-maatrege
len worden getroffen te
gen de Papoea's, die anti-
Indonesisch zijn.
Het lijkt zeer waar
schijnlijk, dat de Mari
ner 2 de planeet Venus
binnen een afstand van
16.000 kilometer zal passe
ren. Het is namelijk mo
gelijk over een dag of
zeven vanaf de aarde een
„correctiemotor" in het
ruimteschip in werking te
stellen, waardoor de koers
afwijking ongedaan wordt
gemaakt. Alle instrumen
ten aan boord van de
Mariner werken feilloos.
De Sowjetunie is op
nieuw door de Ver. Staten,
Engeland en Frankrijk
uitgenodigd tot het hou
den van viermogendhe-
denbesprekingen over de
kwestie-Berlijn. De VS.
hebben de Russen er in
een nota van beschuldigd,
dat zij de Oostduitse poli-
tie toestaan wreedheden te
bedrijven. Burgemeester
Brandt van West-Berlijn is
van plan eind september
een bezoek te brengen aan
de Ver. Staten.
Nadat Boudiaf wegens
meningsverschillen met
Ben Bella zich had terug
getrokken uit het politieke
bureau, is Mohammed
Khider, secretaris-generaal
van dit bureau, ook belast
met de leiding van het Al
gerijnse departement van
buitenlandse zaken.
De winter in met kwieke tred!
De Nederlandse Loes Hamel, nu
mannequin bij modekoning
Cardin, stapt hier welgemoed en
stevig toegerust met knapzak en
wandelschoenen voor ons uit
naar de nieuwe mode. Zo open
de ze de show van Cardin, zo
opent ze ons de toegang tot het
volledige modebeeld winter
Ï962. Elders in dit blad vindt
men een. uitgelezen collectie
modellen, die Parijs voor de
elegante vrouw bedacht heeft.
1~\E regering neigt tot de opvatting dat de goedkeuring van het Neder-
lands-Indonesisch akkoord over Nieuw-Guinea in de Kamers niet
met twee-derde meerderheid behoeft te geschieden. Het thans ingediende
wetsontwerp hiertoe zal ook door de Nieuw-Guinea Raad behandeld kun
nen worden. Blijkens de toelichting komt het de regering niet juist voor,
dat de bevolking van Nieuw-Guinea na de overdracht de Nederlandse na
tionaliteit behoudt. Nederland zou dan immers aansprakelijk blijven voor
handelingen der betrokkenen en hun bescherming en ongewenste personen
moeten terugnemen. De regering acht het niet gewenst, gelet op vroegere
ervaringen, de mogelijkheid van nationaliteitskeuze te bieden.
strijdkrachten, die onder uitzonderlijk
moeilijke omstandigheden blijk hebben
gegeven van grote bekwaamheid, moed,
volharding, uitzonderlijke zelfbeheer
sing en discipline. Zonder een doelmati.
ge en parate verdediging zou Nieuw.
Guinea ongetwijfeld ten prooi gevallen
zijn aan gewapende agressie gepaard
met leed voor de bevolking, vernede
ring van Nederlandse burgers, en
chaos. Zonder de zelfverloochening
onze strijdkrachten zou er aan de
derhandelingstafel in het geheel geen
resultaat verkregen zijn. Met eerbied
herdenkt de regering de mannen, die
het offer van hun leven hebben ge
bracht en haar deernis gaat uit naai
allen, die in rouw zijn gebracht.
van toelichting op deze
rijkswet verklaart nogmaals dat h
wereld geen voldoende tegenwicht wordt
gevonden tegen daden van agressie
Nederland stond daarom voor de keuze
tussen oorlog of zich neerleggen bij
goed mogelijke voorwaarden bij o\
dracht aan Indonesië.
Tot einde maart hadden de Verenig
de Staten de Nederlandse politiek van
internationalisering en zelfbeschikking
gesteund, doch begin april bleek uit
de instemming der Amerikaanse rege
ring met het plan-Bunker, dat zij haar
politiek ingrijpend had gewijzigd. Door
haar actieve inmenging gaf zij toe aan
Indonesiës eis van bestuursoverdTacht,
zij het na een tussenbestuur van de
Verenigde Naties. Bovendien moest
kening worden gehouden met Ameri-
ka-'s berusting in Indonesiës agressie
en voorbereiding van openlijke oorlog,
welke onder meer bleek doordat Ame
rika wapenen leverde aam de Indonesi
sche strijdkrachten en toeliet, dat deze
tegen Nieuw-Guinea gebruikt werden
Zij gaven alles
DE laatste berekeningen tonen
aan dat het ruimteschip Meriner
II, dat op weg is naar Venus, in te
genstelling tot eerdere vermoedens,
een briljant succes tegemoet gaat
Normale „afwijkingen" van de At-
las-Agena raket hadden de Meriner
400.000 kilometer uit de koers ge
dreven, maar deze afwijking kan
gemakkelijk met de „correctiemotor"
vanaf de grond woeden bijgestuurd,
zodat het ruimtevaartuig Venus
binnen een afstand van 16.000 kilo
meter, zoals in de bedoeling lag, zal
passeren.
Zoals bekend hebben de Russen al
eerder een poging gedaan om gegevens
over Venus te verkrijgen. Hun raket pas
seerde de planeet op een afstand var
100.000 kilometer, zodat inlichtingen niet
van waarde zouden zijn. Bovendien
loren de Russen het radiocontact.
Men vreesde dat ook de Mariner 2
Venus op te grote afstand zou passeren,
aar het succes van de correctie neemt
deze angst weg. Alle instrumenten aan
boord werken normaal en de afstands
bediening functioneert feilloos.
Verwacht wordt dat het ruimtevaar
tuig in de eerste helft van december in
de omgeving van Venus zal arriveren,
doch de juiste datum zal pas bekend
zijn na de voltooiing van de koerscor
rectie, die men op 4 september ver-
De Mariner 2 zal zijn baan in de
ruimte wijzigen in antwoord op een
signaal vanaf de grond. De motor die
halverwege het traject in werking treedt,
De minister van onderwijs, kunsten en
wetenschappen heeft de Nederlandse
vertegenwoordiger bij de V.N. te New
York, mr. C. W. A. Schürmann, kandidaat
gesteld voor de functie van directeur-
generaal van de „Unesco".
De Italiaan Veronese, die tot voor kort
deze funqtie bekleedde, heeft om gezond,
heidsredenen ontslag genomen. De uit
voerende raad van de Unesco zal ter
vervulling van deze vacature in septem
ber een voordracht doen aan de Alge
mene Vergadering, die in november te
Parijs een beslissing zal nemen. Kandi
daten uit een aantal andere landen din-
Opvolger Norstad na
overleg benoemd
Generaal Lyman L. Lemnitzer. de op
volger van generaal Lauris Norstad, op
perbevelhebber van de geallieerde
strijdkrachten in Europa, is door de
NAVO-raad benoemd na voorafgaand
onderling overleg, zegt minister Luns
in antwoord op schriftelijke vragen van
het Kamerlid de heer Visch. De minister
is echter wel van mening dat het in het
algemeen zijn nut heeft indien belang
rijke benoemingen in een vroegtijdig
stadium onderwerp van bondgenoot
schappelijk beraad uitmaken.
zal aan de snlheid van de raket ongeveer
128 kilometer per uur toevoegen. Deeze
motor hhft een vermogen om 192 kilo
meter per uur aan de snelheid van het
schip toe te voegen. De Mariner zal
enige experimenten verrichten, waardoor
men meer te weten zal komen over de
geheimzinnige met wolken omgeven pla-
Zodra de radiozender aan boord van
de Mariner door de grote afstand op
aarde zwakker zal worden ontvangen,
zal men een nieuw signaal naar het
ruimteschip zenden waarna dit zijn
hoofdantenne op de aarde zal richten,
hetgeen een veel krachtiger ontvangst
betekent.
Nederlandse scholier
kwam om in Engeland
De 15-jarige scholier Robert Louis den
Boer uit Huizen, die al enige tyd in
Zuid-Engeland, waar hij met vakantie
was, werd vermist, is verongelukt, zo
is gebleken. Op zoek naar zijn zaklan
taarn is hij waarschijnlijk van een rots
in zee gevallen en verdronken.
Robert Metz, een 14-jarige scholier
uit Den Haag. die op een school in En
geland is, heeft verteld, dat zijn moeder
Robert, een vriend van hem, had mee
genomen naar Engeland voor een kam-
peervakantie.
Drie vissers van een Scheveningse mo-
torlogger zijn gisteren in het plaatsje
Peel op het eiland Man, wegens het niet
aangeven van drank en sigaretten beboet
tot een totaal bedrag van 95 pond sterling.
Douanebeambten die het schip onder
zocht hadden, vertelden in de rechtzaal,
dat zij 50 flessen sterke drank en een
grote hoeveelheid sigaretten hadden ge
vonden.
Toelating
De regering zsal de verkrijging
een inreisvisum voor Nederland be
langrijk vereenvoudigen.
Voor toelating zullen in aanmerking
worden gebracht:
1 Allen, die na de soevereiniteits
overdracht uit Indonesië afkomstig,
tien jaren aan de opbouw van Nw.-
Guinea hebben meegewerkt;
2 zij, op wier naturalisatieverzoek in
beginsel gunstig is beschikt;
o zij. wier opneming in Nederland in
verband met verlofsrechten, studie-
belangen of medische noodzaak
belang is.
In andere individuele gevallen is toe
lating niet uitgesloten. Verder zij, die
uit Indonesië in Nieuw-Guinea asiel
hebben verkregen en de 36 verstekelin
gen. die integraal zullen worden toege
laten. Een bijzondere groep vormen de
ongeveer 200 Toegoenezen.
Voorts zullen allen, van welke natio
naliteit of afkomst ook, die gegronde
redenen hebben by besiuursoverdracht
aan Indonesië acuut lijfsgevaar te ver
wachten. naar Nederland worden over
gebracht.
De overtoohtskosten worden geheel of
gedeeltelijk voor rekening van het land
genomen indien de betrokkene niet kan
betalen
Geld voor Papoea's
De regeing heeft zich 10 augustus
schriftelijk bereid verklaard aan de se
cretaris-generaal van de VN een bij
drage ter beschikking te stellen in het
kader van de hulp aan onderontwikkel
de gebieden, voorlopig voor drie jaar
bij uitsluiting ten gunste van de bevol
king van westelijk Nieuw-Guinea. Be
heer en verdeling mogen slechts ge
schieden door organen van de VN
Geschiedenis
Bij de onderhandelingen is de gezags-
overdracht aan Indonesië het kernpunt
geweest, waarvan al het andere afhing.
Het is onmogelijk gebleken het eens
te worden over de duur van het VN-
bestuur. Indonesië eiste dat dit sterk
bekort zou worden en dat Indonesiërs
in het VN-apparaat zouden worden op
genomen, zodat op 31 december de vol
ledige overdracht aan Indonesië zou
kunnen geschieden Zij beriepen zich
daarbij op door Soekamo reeds ter
stond gemaakte reserves bij de aan
vaarding in beginstel van het plan-
Bunker.
Voor vervolg zie pagina 9
Overstroming: 131 doden
Ten minste 131 personen zijn om het
leven gekomen by een overstroming, die
ontstond toen een rivierdyk het begaf
na hevige regenval in de buurt van
Soensjon op 300 km ten zuiden van
Seoel in Korea. Er zjjn 59 vermisten
De Papoea-student Frits Kirihio is gisteravond uit Utrecht naar Duits
land vertrokken, vanwaar hij door zal reizen naar Indonesië. Op het
Utrechtse Centraal Station nam hij afscheid van zijn verloofde, dia
haar studio hier zal afmaken. Hij vertelde dat hij het gouverneurschap
over Nieuw-Guinea niet ambieert, maar dat hij een eventuele benoe
ming ook niet zou afwijzen. In oktober gaat Kirihio naar Nieuw-Guinea
te adviseren over de benoeming van vele Papoea's op belangrijke
posten.
TYTOG tweeduizend parachutisten zjjn
er in Nieuw-Guinea, van wie
niet weet, waar zü zich bevinden. Dit
heeft generaal Rikhye op een persoon
fercntle in Djakarta verklaard. Als mili
tair adviseur van de V.N. heeft hü zijn
besprekingen te Djakarta beëindigd. HU
zou heden naar Hollandia terugreizen,
vergezeld van zes Indonesische officieren,
die deel zullen uitmaken van de „liaison
commissie" te Hollandia. waarin naast
hen enige Nederlandse officieren en mili
taire vertegenwoordigers van de V.N.
zullen worden benoemd.
Vanmorgen om 10 uur begonnen In
donesische vliegtuigen met het uitwer-
strooibiljetten boven Nieuw-
Guinea voor Indonesische infiltranten. Te
Hollandia heeft het bevreemding gewekt,
dat er ook vluchten boven Manokwari
Jera werden uitgevoerd aangezien,
bekend, daar geen infiltranten
de V.N aan het Nederlandse
commando doorgegeven vliegplan luidt:
Dinsdag een vlucht van Amahai naar
Sorong en Manokwari en een van Ambon
Fak-aFk en Kaimana, woensdag
vlucht van de Hercules-toestellen
Leftoean naar Jera en Merauke. De
commandant van de V.N.-waarnemers,
Olof Melin, deelde mede dat op deze
twee dagen enkele honderdduizenden
pamfletten zullen worden uitgeworpen.
De schoten
Over de wisseling van schoten tussen
Indonesische infiltranten en een Neder
landse politiepatrouille nabij Hollandia
wordt nog vernomen, dat aan de V.N.-
vertegenwoordiging te Hollandia alleen
gemeld, dat de betrokken Indonesiërs
onverwachts een schot hadden gelost.
Over de beantwoording van het vuur
door de Nederlanders is volgens de lei-
de waarnemers. Melin, niets
bekend. Het commando van de Neder
landse strijdkrachten had hem daarover
niets gemeld, en uit het onderzoek van
ook niet gebleken dat
door de Nederlanders is be
antwoord. De commandant van de Ne
derlandse militairen, die de politiepa
trouille assisteerden, had o.a. in een
persgesprek voor de televisie verklaard
dat de Nederlanders het Indonesische
schot met een korte serie schoten hadden
beantwoord.
De regering is bereid enkele Papoea's
in de gelegenheid te stellen de behande
ling van Nieuw-Guinea in de Algemene
Vergadering van de V.N. bij te wonen,
ads adviseurs voor deze speciale aangele
genheid bij de Nederlandse delegatie.
Kind onder brok
beton gedood
De dertienjarige Joost van Wilsen
uit Amsterdam, die met zijn ouders
op een caravan- en kampeerterrein in
Zandvoort zijn vakantie doorbracht, is
gistermiddag by het graven van een
hol in de duinen om het leven geko
men. Met drie andere jongens in de
leeftijd van tien tot veertien jaar
groef hij het hol in een duintop onder
een brok beton ter dikte van ongeveer
een decimeter. Toen de jongens het
dieper probeerden uit te graven ont
stond er een zandverschuiving waar
door het brok beton naar beneden
zakte en op de jongen terecht kwam.
Voordat het slachtoffer kon worden
bevrijd waren de levensgeesten reeds
geweken.
Op slechts een tiental meters van
de ouderlijke woning aan de Beverwij
kerstraatweg te Castricum is gisteravond
de zevenjarige Lida Brakenhoff voor de
ogen van haar vriendinnetjes door een
auto gegrepen en op slag gedood.
In het ziekenhuis te Enschede is
gisteravond de 49-jarige landbouwer H.
G. Holterman uit Almelo overleden aan
de verwondingen die hij zaterdag als
gevolg van een verkeersongeluk had
opgelopen.
AMERIKA en Engeland hebben Rusland
voorgesteld, althans met alle boven
grondse kernproeven op te houden. Zij
stellen niet langer de els van controle op
naleving. Vergeleken met vorige voorstel
len betekent dit voorstel een beperking,
de vorige richtten zich tegen alle proeven
en ook de controle moest zich tot alle
proeven uitstrekken.
Nu heeft de ontwikkeling der weten
schap ertoe geleid, dat voor bovengrond
se proeven de eis van controle niet lan
ger nodig is. De huidige stand van de
wetenschap maakt kennis mogelijk om
trent bovengrondse kernproeven die, waar
ook ter wereld, hebben plaatsgehad. Con
trole zou dus alleen nog nodig zijn voor
ondergrondse proeven. Maar aangezien
valt aan te nemen, dat ook ten aanzien
van deze proeven Rusland nimmer zal be
willigen in controle, hebben Amerika en
Engeland deze proeven niet in hun voor
stel opgenomen. De werking van deze
proeven zal trouwens vermoedelijk gerin
ger zijn en zeker is hier heel wat gerin
ger, indien zelfs al aanwezig, de werking
van de uitstraling.
Het nieuwe voorstel is begrijpelijk. De
wereld is met de kernproeven in een ont
stellende impasse beland. Het is heel
moeilijk ermee op te houden. Niemand
schijnt te kunnen dulden, dat de ander
met het nemen van deze proeven de Jaat-
ste ls. Op Russische proeven moeten on
vermijdelijk Amerikaanse volgen en om
gekeerd. Het heeft, om in stijl te blijven,
alles van een kettingreactie. Hoe deze
heilloze kringloop te doorbreken?
Nog om een andere reden wordt de
toestand steeds meer acuut. Aanvankelijk
had alleen Amerika de beschikking over
het kernwapen. Rusland is spoedig ge
volgd. Maar inmiddels ls het wapen ter
beschikking gekomen van een reeks sta
ten die zich nog altijd in getal uitbreidt.
Tot die staten zal weldra ook het commu
nistische China behoren, iets wat zelfs
Rusland tot bezinning sou moeten bren
gen.
Zal het voorstel van Amerika en En
geland worden aanvaard? De eerste mel
dingen waren niet bemoedigend. Als mid
del tot afdwinging van hetgeen het wenst
lijkt ook een verdere ontplooiing van het
kernwapen Rusland nog al te welkom.
Maar het Amerikaans-Engelse voorstel
heeft ook politieke betekenis. De neutrale
staten, die zelf ook een zekere macht kun
nen vormen, zien de gang van zaken op
het gebied van de atoombewapening
eveneens met bezorgdheid aan. Op hen
kan het voorstel van Amerika en Enge
land zijn uitwerking nauwelijks missen.
Van zijn kant zal Rusland, wil het ook
dit voorstel niet met sterker argumenten
voor zijn weigering moeten komen naar
mate het voorstel zelf temeer acceptabel
„Waarom liet de koning geen extra
politiebericht door de radio en de tele
visie uitzenden, om de prinsen terug te
Zwitserse vliegtuigen
(3) verongelukt
Drie Venom" straalvliegtuigen van de
Zwitserse luchtmacht zyn gisteravond
bij de Furkapas verongelukt. De vlie
gers van twee van de toestellen zyn om
gekomen Het lot van die van het derde
vliegtuig is nog niet bekend.
Het ongeluk gebeurde tydens een
oefenvlucht.
9 beaufort veroorzaakte, heeft zich over
dc Noorse bergen naar de Botnische golf
verplaatst. Ten westen van Ierland ver
scheen daarna een kleine storing
de luchtdruk in het centrum nog 1010
MB bedroeg. Deze kleine storing trok
daarna naar Zuid-Engeland en vulde
daarbij zelf iets op. Desondanks heeft
deze storing een groot wolkengebied bij
zich met wat regen of motregen. De
storing trekt waarschijnlijk precies
over Nederland. Overigens blijft het
weer rustig en wordt het wat zachter
doordat de aangevoerde lucht vochtig is.
In de ochtend kan plaatselijk mist ont-
tendens: stijging
Strandvencachting
Zwakke oceaanfronten brengen af en
toe veel bewolking met plaatselijk wat
liohte regen. Er komen ook opklaringen
wacht voor met iets hogere temperaturen. Over-
Veranderlijkc bewolking met tijdelijk da8 18 a 19 «raden, zeewater ruim 16
wat motregen, maar ook enkele opkla- *raden- Zwakke tot matige wind tussen
ringen. In de nacht en ochtend hier
De Bilt
daar mist. Zwakke tot matige wind
hoofdzaak uit westelijke richtingen Wei
nig verandering in temperatuur. (Opge
maakt te 11.15 uur).
wisselvallig.
hk
Nieuwe maan.
Hoog water Scheveningen
29 augustus: 2.44 v.rn.; 15.06 n.m.
UNIEKE HAARDENSHOW
28 - 29 - 30 en 31 augustus
in „DEN BURCHT" 2 - 10 uur
JAN DE NIE ZONEN
LEIDEN
De Friese vierling Lautenbach
in het Friese Deinum gaat 5 sep
tember zijn vierde verjaardag
vierenDaarom mochten dc twee
broertjes en twee zusjes samen op
de foto. VA.n r. tijdens een wande
ling in overall en op klompjes,
letjr, Willem. Dirkje en Memt.
Willem stapte zo dapper, dat hij
er zijn klomp bij verloor,
Eelde
De BUt
Twente
Zd.-Llmb
Helsinki
Stockh.
Oslo
Ztlrlch
Genève
Innsbruck
Belgrado