Uw probleem is het onze
Herv. zending kritiseert
Nieuw-Guinea beleid
BON
K^Dampo
11
JUIST
DEZE
KRANT?
JA, want:
1. hij staat
elke dag
vol nieuws;
2. hij kijkt
verder dan
het
nieuws.
„Tribune en perstafel
uit rechtzaal weg
Een woord voor vandaag
Kennedy kreeg brief van
(vrijg.) gereformeerden
Christ.-geref. synode
begint vanavond
2
ANDERZIJDS
SCHORSING
De schorsing van ds. J. v. d.
Sc}yift door Murmurwoude, ter
wijl zijn tweede gemeente Oen-
kerk deze schorsing niet erken
de, heeft in de kring van de vrij
gemaakte Gereformeerde Kerken
heel wat pennen in beweging ge
bracht. Uit het „Kerknieuws" ci
teren wij een stuk dat oorspron
kelijk door ds. B. Telder werd ge
schreven in het „Kerkblad van
Breda". De redacteur van Kerk
nieuwsdeelt mede dat deze ge
hele kwestie binnenkort op de t
.D voor vele kerkelijke
"U vergaderingen in ons kerkelijk
saamlevingsverband regel te wor
den. Wat voor de vrijmaking In on
ze Gereformeerde Kerken maar
zeldzaam voorkwam: dat een die
naar des Woords op grond van zijn
onchristelijke leer of levenswandel
in zijn ambtelijke bediening werd
geschorst of afgezet, dat dreigt in
onze Vrijgemaakte kerken een zeer
gewone zaak te worden. Ik noem
zomaar enkele namen, die mij voor
de aandacht staan uit de laatste
tijd: ds. J. F. Wijnhoud. ds. L. E.
Oosterhof, ds. F. Boonstra, en nu
pas weer ds. J. v. d. Schaft. Al
vroeger: ds. M. Vrieze. ds. S. P.
J. Goossens, ds. H. Eenhorn, en zo
zullen er nog wel meer te noemen
zijn. Waar gaat het heen? Hebben
al deze dienaren des Woords door
hun onchristelijke leer of hun er
gerlijke levenswandel zich hun
Evangeliedienst onwaardig be
toond? Wij weten wel beter. Maar
men is de kerkelijke tucht gaan
hanteren als ordemaatregel. Ieder,
die niet in het vastgestelde gareel
kon meelopen, of met uitspraken
van een kerkeraad of meerdere ver
gadering in conflict kwam of van
de gangbare meningen of opvattin
gen afweek, werd als een Christus
onwaardige dienaar aan de kant ge
zet en ambtelijk eerloos verklaard.
En zo kwamen stuk voor stuk de
berichten aan alle kerkeraden: ..Met
droefheid geven we u kennis....". En
kort daarop las men in de versla
gen van kerkeraadsvergaderingen:
..Met droefheid kennis van geno
men". Inderdaad: met droefheid,
maar dan voor velen vanwege de
lichtvaardigheid, waarmee onder
ons de kerkelijke tucht wordt toe
gepast.
Hebben we daarvoor in de dagen
van onze kerkelijke vrijmaking zo
veel kerkelijk leed moeten verduren,
omdat men het toen aandurfde
ambtsdragers uit hun dienst te ont
zetten, die in alles heilig naar Gods
Woord wilden leven? Hebben we al
die misère en droefheid dan tever
geefs meegemaakt, dat we nu op
onze beurt in eigen kerkgemeen
schap hetzelfde zien gebeuren? Als
ds. Van der Schaft in Murmurwou
de tegen de mening van zijn kerke
raad in oordeelt, dat er nog plaats
is voor samenspreking en eventue
le vereniging met niet vrijgemaakte
kerken en daarop zelfs aandringt is
dat een reden om hem de Evange
liedienst onwaardig te keuren, en zo
hij in die mening volhardt, hem bui
ten het koninkrijk Gods te plaat
sen? Ik weet langzamerhand niet
meer. welke vrijgemaakte" drif
ten bezig zijn in sommige gemeen
ten en kerkeraden te gaan heersen.
God moge onze kerken rog gena
dig zijn. Anders hebben wij Zijn
gramschap en oordelen te vrezen."
Jaarverslag Raacl voor de zending
Nog
Het jaarverslag van de Raad
voor de Zending van de Neder-
maar
Indonesië
Van onze kcrkredactie)
gestreefd, zowel r
Zet U iemand op de
bon die er ook zo over
denkt? li verdient dan
meteen „Dat zit zo".
ln envelop (of op kaart
geplakt) verzenden
„Woord en Dienst"
..Woord en Dienst", het veertiendaags
orgaan voor het hervormd kerkewerk
heeft een geheel nummer gewijd aan de
catechese. In dertien artikelen wordt het
onderwerp van allerlei kanten diepgaand
belicht. Een uitstekende service biedt
het artikel van ds. W. Schuurman aan
de predikantenlezers. Daarin wordt een
overzicht gegeven van mogelijke hulp
middelen op visueel en audiovisueel ge
bied.
landse Hervormde Kerk is zojuist zendelingen in
gepubliceerd. Een vrij groot ge
deelte van dit verslag is gewijd
aan de verhouding tot Indonesië
naar aanleiding van de kwestie-
Nieuw-Guinea en aan de toekomst
van Nieuw-Guinea. De Raad heeft
ernstige kritiek op het Nieuw-
Guinea-beleid zoals dit zich in
Nieuw-Guinea zelf geopenbaard
heeft. Het feit dat Nederland met
name is gaan spreken over het
zelfbeschikkingsrecht van de Pa
poea's keurt deze hervormde zen
ding af. Uit het verslag blijkt te
vens dat er in Indonesië nog
slechts elf zendelingen overge
bleven zijn. In andere delen van de
wereld liggen echter nieuwe mo
gelijkheden voor de zending.
De raad acht het de opdracht van de
kerk om in de lijn van het realisme van
de bijbel, met vrijmoedigheid desnoods
tegen alle deskundigen in vol te houden,
dat het aan Nieuw-Guinea zelfbeschik
king voorspiegelend beleid geen reële
basis heeft in de werkelijke verhou
dingen in de wereld en dat terwille van
de Papoea's dus allereerst moet worden
Criminoloog van mening
Dr. Brongersma wil
wijzigingen
len de publieke tribunes en de
perstafels uit de Nederlandse
rechtszalen gaan verdwijnen, en
wordt de berechting van de straf
rechterlijk meerderjarige radicaal
gereorganiseerd. De gewenste con
trole van de publieke opinie op de
rechtspraak wil hij laten waarne
men door een steeds wisselend col
lege van toehoorders, dat met de
rechtbank van gedachten kan wis
selen over de wijze van behande
ling van een zaak en de daarin
gevelde uitspraak.
Dit mag echter pas als het eindvon
nis is uitgesproken. Dr. Brongersma
acht deze regeling als controlemiddel
eel doeltreffender dan de instituten
an publieke tribune en perstafel, die
laar zijn mening de rechtspraak in ons
and ernstig belemmeren, omdat door
iet ..schandpaal-effect" veel verdachten
getuigen belangrijke feiten verzwij-
U kunt noteren als nieuwe abonnee:
(Doorhalen wat niet van toepassing is
Zeil was ik al noonnee Voor het
aanbrengen van bovenstaande nieuwe
abonnee heb ik dus recht op
DAT ZIT ZO
Schrijf hier uw eigen n
,.Dat
doeltreffender wijze de gewenste contro
le van de publieke opinie op de recht
spraak waarborgen dan de instituten
van tribune en perstafel.
Perscommuniqué
Binnen een korte termijn nadat het
Als de ideeën van dr. E. Bron- eindvonnis is gewezen, wil dr. Bron-
gersma, wetenschappelijk hoofd- de® beSdlld. ïaalTter^?-
ambtenaar aan het criminologisch SC.. ..d.ng van de pers laten stellen. Dit
instituutvan de Rijksunivereiteit J™™ub™^rije«n
m Utrecht weerklank Vinden, zul- legde en de bewezen feiten, vermeldt de
woonplaats, het gesiacht en de leeftijd
van de verdachte en behelst voorts de
beslissing waartoe de rechtbank Is ge
komen. Indien dit in het algemeen be
lang of in het belang van de verdachte
gewenst voorkomt kan de rechtbank het
zij uit eigener beweging, hetzij op ver
zoek van het Openbaar Ministerie of
de verdachte nadere bijzonderhe
den toevoegen. Dit gebeurt echter niet,
dan nadat zowel het Openbaar Ministe-
als de verdachte in de gelegenheid
gesteld, hun mening over de aldus
uitgebreide tekst van het communiqué
in de rechtbank kenbaar te maken.
Ten slotte is dr. Brongersma voorstan-
it van een wettelijke verbodsbepaling
betreffende het in het openbaar, monde
ling of bij geschrift of afbeelding aan
duiden van de identiteit van een per
van een misdrijf wordt ver
dacht of terzake van misdrijf is veroor
deeld. Van deze verbodsbepaling kan al
leen worden afgeweken indien hiertoe
uitdrukkelijk verlof is gegeven door de
rechtbank of de persoon zelf. In het sta
dium van de opsporing kan de officier
van justitie beslissen dat een verdachte
in het openbaar met zijn volledige naam
mag worden gesignaleerd.
Discretie
Dr. Brongersma heeft zijn nogal
grijpende voorstellen voor een nil
regeling betreffende de berechting van n_
strafrechtelijk meerderjarigen gelan- -ut
cecrd in een tweetal artikelen ..De open- a°h m
baarheid van de rechtspraak'' in het k' j" ?ïn!.h Av
Nederlands tijdschrift voor criminolo- 3^5*™* ,12?
ie ide nummers iuni en auettstus E Nederland gevolgde systeem
19621. Hij heelt getracht een opfissing gftS?! "5 '1,
waarbii enerziids He waardis- a®nduidingcn de Identiteit soms toch ge-
de menselijke persoon in Ie n Vdtaeretle*dte'".!è"krant nekt
strafrechtspraak beter wordt gerespec-1 ®dhijn van discretie die de krant n ekt
teerd dan thans het geval is. en ander- d°°r d.5 vol>« if -ï.
zijds geen afbreuk wordt gedaan aan de .ed,f„eS ™l
noodzakelijke voorlichting van het pu-1 ei ndom1draai
bliek over de actuele criminaliteit en de hHeS™
bestrijding daarvan. hulchH.rIJ "k
Dr. Brongersma gelooft niet dat door
Besloten Zittingen ide aanwezigheid van de pers de recht-
Zittingen van rechterlijke «t»e»es. ZZtSiSZZ
misdrijf, zijn volgens de voor
stellen van dr. Brongersma niet toe-|
gankelijk voor het publiek en voor1
vertegenwoordigers van de pers, ten
zij de verdachte anders verzoekt. Een I
dusdanig verzoek kan slechts om ge- j
wichtige redenen worden geweigerd. 1
Voorts stelt dr. Brongersma voor tot
de besloten zittingen allen toe te laten i
die in Nederland als rechtelijk amb-|
I tenaar zijn aangesteld of behoren tot
1 het Openbaar Ministerie, alsmede al-|
I len die als advocaat staan ingeschre-\
Zo" 'n boek ,M°r« i'O'nen aan mie de'
rechtbank op grond van hun deskun-
boordevol mei onp-looflijk ftg-J
stelling daartoe verlof verleent.
Banrlicrp wpiikpn i« niet in "erdach(« kan zich desgewenst doen
nanaige wennen is mei iu ezell door tcn hooaste vijf door
de winkel te koop.
te wijzen personen.
Baptisten gaan niet
naar het concilie
Elke besloten zitting waarop misdrij-
I ven worden berecht wordt in de gedach-
tengang van dr. Brongersma gehouden
in tegenwoordigheid van een college van
toehoorders, samengesteld op soortge
lijke wijze als elders met een jury ge
schiedt. Deze toehoorders zijn gerech
tigd met de rechtbank van gedachten --
'wisselen over de wijze van behande-1 ningrad werd hij opnieuw gearresteerd
een strafkolonie binnen de
meer waarnemers t« sturen naar hel
Tweede Vaticaanse Concilie dat 11 ok
tober in Rome bezint. Het is de eniee
confessionele wereldorganisatie die wei
gert om een waarnemer aan te wj
R.K. aartsbisschop in
Sow jet-gevangenis
overleden
Bij het VaticaarT is bericht ontvan
gen dat aartsbisschop Teofilo Matulonis
van Kaisedorys in Lithauen maandag
op 80-jarige leeftijd overleden is.
Mrs. Matulonis was pastoor van d«
kerk van het H. Hart in St. Peters
burg iLeningrad) toen deze in 1922
door het Sowjet regiem in beslag geno
men werd. Hij werd voor drie jaar
de Gevangenis gestuurd omdat hij
BITTERHEID
Duidelijk blijkt uit het jaarverslag
dat de raad het gevoel heeft gehad,
met deze visie in Nederland, maar
Nieuw-Guinea zelf alleen te
staan. Van Nieuw-Guinea wordt ge
zegd: „Daar op Nieuw-Guinea zelf Pa
poea's en Nederlanders nog groten
deels leven in een sféer, waarin, me
de door gebrek aan voorlichting, voor
deze twijfel (aan de juistheid van het
regeringsbeleid van voorheen ten op
zichte van de internationale status van
Nieuw-Guinea) geen plaats is, is het
geen wonder dat velen hunner ons ni
begrijpen. 'Wij verstaan dan ook een
zekere bitterheid die opkomst onder
mensen, die hard werken en zich mo
tel in de steek gelaten voelen.
Met bezorgdheid wordt de toekomst
tegemoet gezien van Nieuw-Guinea om
dat de raad voor de zending van mening
dat spoedig de Papoea's zullen ont
dekken dat hen een politiek voorgehou
den is die niet voor verwezenlijking vat
baar is. „Is het een wonder", vraagt het
verslag in dit verband, dat niet te zeer
op een pro-Nederlandse stemming op
Nieuw-Guinea mag worden gehoopt te
gen de tijd dat ook daar de realiteit
;ns duidelijk zal worden.
GETALLEN
Het verslag deelt mede dat op het
ogenblik in Indonesië nog slechts elf
hervormde zendelingen werkzaam zijn.
Hun aantal bedroeg op 1 april 1959 nog
46, een jaar later 33, op 1 april 1961,
negentien en is dus weer opnieuw ge
daald. Er zijn nu nog vijf zendingspre
dikanten, vijf zendingartsen en een
evangcliste aanwezig.
ar werden vier
afgevaar
digd, drie zendingsartsen, een zendings-
zuster en 31 onderwijskrachten. Boven
dien werden door bemiddeling van de
Raad voor de Zending bovendien nog
twee artsen en drie verpleegsters naar
Nieuw-Guinea gezonden.
VERSLECHTERD
Uit het verslag blijkt dat de verhou
ding tussen de Evangelisch Christelijke
Kerk op Nieuw-Guinea en de Christian
and Missionary Alliance, die onder meer
werkt bij de Wisselmeren en in de Ba-
liemvallei eerder slechter dan beter ge
worden is. Vooral nadat de Evange
lisch Christelijke Kerk de voorzitter van
de synode ds. F. J. S. Roemainoem en
ds. H. J. Teutscher afvaardigde naar de
derde assemblee van de Wereldraad van
Kerken, was er van een bereidheid tot
samenwerking geen sprake meer. Ds
P. G. Aring te Wamena moest ten ge
volge hiervan aanzien dat de rooms-ka-
tholieke missie zich op strategische mis
sionaire posten nestelde in de Baliem,
omdat de Cama de medewerking van de
Evangelisch Christelijke Kerk weiger-
t en zelf niet over de krachten beschik-
om de plaatsen te bezetten.
De verhouding tot de Gereformeer
de Kerken komt eveneens ter sprake.
gesprek geweest tussen de
zending van beide kerken, omdat het
samenbindende element uit de tijd dat
beide kerken nog in Indonesië werkt
verloren gaat. Op 5 september 1961 is
bespreking geweest over de
vraag of ieder bij het zoeken van nie
we verantwoordelijkheden zijn eigen
weg moest gaan, dan wel of voor de
toekomst niet bewust gezocht moest
worden naar missionaire taken, die
gezamenlijk konden worden gedragen.
De bespreking heeft echter niet veel
vrucht gedragen, omdat de volmacht
de gereformeerde deputaten zich
niet zover uitstrekte en omdat aan
beide zijden reeds belangrijke verant-
de toekomst
ZUID-AFRIKA
In verband met de verhouding van de
Raad voor de Zending tot anderen komt
ook nog even de verhouding tot de Ge
reformeerde Zendingsbond aan de orde.
De G.Z.B. heeft namelijk pogingen ,n
het werk gesteld om een gedeelte van
het zendingswerk van de Hervormde
Kerk in Zuid-Afrika over te nemen. De
ze kerk neemt echter een zeer sterk
apartheids-standpunt in. De vraag was
of de Hervormde Kerk in Nederland
door dit werk ongewild zich achter het
apartheidsbeleid van die Zuidafrikaanse
Hervormde Kerk moest stellen, of al
thans in het apartheidsconflict betrok
ken zou worden.
Een conceptovereenkomst bond de Ne
derlandse zending daartoe niet. Toch
heeft de Raad voor de Zending nog con
tact opgenomen met de Natal Christian
Council. Het antwoord was vriendelijk,
duidelijk en wel gedocumenteerd. Het
werk dat overgenomen zou moeten wor
den was zeer klein en de overname zou
feitelijk neerkomen op een geheel niuw
begin in een streek waar reeds veel zen
delingen werkten. De Raad heeft sinds
dien niets meer van deze plannen ver-
In het verslag wordt bovendien nog
medegedeeld dat de Raad teruggeko
men is op een reeds eerder genomen be
slissing om niet over te gaan tot het
..uitzaaien van zendingsarbeiders onder
vele, sterk van elkaar verschillende lan
den en volkeren." De raad is nu in be
ginsel bereid om deze weg te bewan
delen als er verzoeken komen om me
dewerking aan belangrijke taken.
(Advertentie)
O la la...
Wat is die
„Mijn vrede geef ik u", zegt Jezus Christus tot zijn discipelen
als Zijn Via Dolorosa voor Hem ligt. Hij spreekt deze woor
den op het ogenblik dat zij de grootste geestelijke smak zullen
maken van hun levenOver enkele uren zullen zij op Golgo
tha staan, en niet begrijpend zien hoe hun Messias, die zij
zich Koning gedroomd hebben, sterft.
En toch is dit het juiste moment van de Heiland om „Zijn
vrede" aan te bieden, want het is dezelfde vrede die Hem
rustig zijn lijdensweg laat gaan, die Hem het kruis doet aan
vaarden. De soldaten kunnen Hem geselen; de priesters kun
nen hem slaan; de bevolking kan spotten, maar Hij blijft
Zichzelf. Geen woede over wat Hem wordt aangedaan niis-
vormt Zijn ziel, slechts medelijden over ivat deze mensen
zichzelf aandoen vervult Zijn hart.
En dat. is de vrede die God ons wil geven. Geen vrede die
ons verlost van moeilijkheden, van strijd, van ellende, van
nood en wat al niet. Maar een vrede in die moeilijkheden, in
die strijd, in die nood. Een vrede die ons er voor behoedt
verkeerd te reageren; een vrede die ons in staat stelt vijanden
lief te hebben in plaats van te haten; een vrede die ons
helpt volharden, een vrede die ons de wegnaar de over
winning wijst.
(Van onze kerkredactie)
Een aantal leden van de Gere
formeerde Kerken (vrijgemaakt)
hebben een brief aan Kennedy
gesenreven, waarin zij hun ern
stige bezorgheid uitspreken
,,over de gedragslijn van de Ame
rikaanse regering onder uw lei
ding ten aanzien van het bepalen
van de status van westelijk
Nieuw-Guinea." In de brief wordt
verder gezegd: „De vrije werèld
zal het zichzelf onmogelijk maken
draagster te blijven van de goede
boodschap aan de heidenvolken
van het Woord Gods, dat waar
achtige vrede en vrijheid brengt
voor het gehele leven, wanneer
zij deze volken bewust uitlevert
in de handen der dictatuur."
De schrijvers zeggen dat hun geble
ken is ..dat internationale krachten oor
zaak zijn, dat de sinds jaren door Ne
derland nagestreefde doeleinden niet
kunnen worden gerealiseerd."
In het akkoord, dat „Nederland werd
opgedrongen" wordt een gedragslijn
(Van i
s kerkredactie)
Vanavond begint de christelijke
gereformeerde synode in Sant
poort haar werkzaamheden met
een bidstond. Morgen en overmor
gen zullen de gedelegeerden voor
bereidende besprekingen houden
en naar alle waarschijnlijkheid
zullen ze in de loop van donder
dag naar huis terugkeren om
zich voor te bereiden op de behan
deling van de agenda die midden
september zal beginnen. Een van
de hete hangijzers van deze sy
node zal de vraag zijn of de
Nieuwe vertaling van de bijbel
uitgegeven door het Nederlands
Bijbelgenootschap officieel in de
eredienst gebruikt zal mogen wor
den.
Deze vraag is ook reeds op de vo
rige synode te Rotterdam ter sprake
gekomen. Toen bleken de meningen niet
alleen zeer verdeeld te zijn, maar ook
zeer scherp tegenover elkaar te staan.
Het ziet er niet naar uit dat velen hun
de afgelopen jaren gewijzigd
zijn dat op deze synode heel
we gezichten te zien zijn. De Apeldoorn-
se pastor ds. J. H. Velema heeft uit
gerekend dat 18 van de 48 primus-af
gevaardigden nog niet eerder op een
synode aanwezig zijn geweest.
Op de synode zullen in de eerste
plaats de rapporten aan de orde ko- formeerde Kerken
men van de 35 deputaatsehappen diefde vraag, want
dacht zullen trekken.
de
Jeugdwerk
In de kring van de vrijgemaakte-
gereformeerden wacht men met span
ning wat deze synode zal uitspreken
ten opzichte van nauwere contacten
tussen de Christelijke Gereformeerde
Kerken en de Gereformeerde Kerkeu
(vrijgemaakt). Dit rapport zal worden
uitgebracht door de deputaten voor de
eenheid van de gereformeerde belij
ders en de correspondentie met bui
tenlandse kerken.
De jongeren in de Christ. Geref.
Kerken wachten met spanning af wat
de synode zal doen met het voorstel om
te komen tot een eigen jeugdcentrum
met een vrijgestelde. Er waait een
frisse wind door het christ. geref.
jeugdwerk, getuige de uitstekend ge
redigeerde bladen, maar het zal in die
kring meer en meer noodzakelijk wor
den dat er wat directer leiding gege
ven kan worden aan het werk door een
man die niet met nog tientallen ande
re dingen is belast.
Van belang voor de plaatselijke ker
ken Is de vraag of de diakenen een
plaats hebben in de meerdere verga
deringen. Het ligt dus in de bedoeling
van sommigen om naast de ouderlin
gen ook diakenen op de synode te ver
tegenwoordigen, om mee leiding, te ge
ven aan het werk. De Gereformeerde
Kerken hebben deze beslissing nog niet
durven nemen, schrijft ds. J. H. Vele-
me in zijn eigen blad ,,De Kerkklok".
En de Gereformeerde Kerken (vrijge
maakt) zijn nög lang niet aan die be
slissing toe. Of de Christelijke Gere-
ver zijn is nog
al reeds betrek-
het
openbaar die „volkomen in strijd is
met de normen van het Woord Gods."
Daarom wordt Kennedy in de brief
„tot gehoorzaamheid aan dit Woord"
opgeroepen.
De verwachting wordt uitgesproken
dat het communisme zich „na royale
inwilliging van de ook volkenrechtelijk
volkomen ongerechtvaardigde eis van
de republiek Indonesië de soevereini
teit over westelijk Nieuw-Guinea aan
haar over te dragen, alleen maar des
te driester zal gaan verheffen.
De brief vervolgt: „Er is naar onze
stellige overtuiging, geen teruggang
van de het evangelie verwerpende
revolutie met haar modern kolonialis
me te verwachten, indien het Ameri
kaanse volk zijn van God gegeven po
sitie om in de Verenigde "Naties, niet
gebruikt als een schild om zwakke vol
ken te beschermen en voor hun eigen
zelfstandige plaats, temidden der ande
ren, ruimte te scheppen. Naar de eis
van het evangelie, dat de overheid het
zwaard1 niet tevergeefs draagt (Romei
nen 13:4) geschiedde dit, zo nodig met
wettig gebruik van de van God gege
ven gewapende macht."
Prediking
De ondertekenaars van de brief zien
,,mct name de vrije prediking van het
volle evangelie der zaligheid voor hoog-
en laaggeplaatsten, onder het komende
Indonesische regiem ernstig belemmerd,
zo niet onmogelijk gemaakt. En het is
juist deze prediking, die eerste en ab
solute voorwaarde is voor waarachtige
en duurzame vrede, ook in de verhou
dingen tussen de blanke en gekleurde
volkeren."
In een van de slotalinea's wordt uit
gesproken dat de God der geschiedenis
ook het bloed der'Papoea's van uw en
onze hand zal terugeisen. Hij zal ons
verpletteren met zijn ijzeren scepter
(Psalm 2:9) zo wij niet kussen de ge
zegende handen van Zijn Zoon Jezus
Christus (ps. 2:12) en aanvaarden Zijn
evangelische normen voor het onder
linge verkeer der volkeren (Ps. 22:10)
Hem toch is gegeven alle macht, dus
ook de geweldmacht, in hemel en op
aarde (Matt. 28:19).
Een afschrift van de brief is gezon
den aan de waarnemend secretaris-ge
neraal van de Verenigde Naties, aan
ambassadeur dr. J. H. van Roijen, de
heer E. Bunker, koningin Juliana, prins
Bernhard, de ministerpresident en de
leden van de Staten Generaal en van
de Raad van Nieuw-Guinea.
De brief is onder meer ondertekend
door A. Albracht, Utrecht; J. Bergman,
Utrecht; J. Bos Jr., Leiden; C. J.
Breen, Katwijk aan Zee; P. v. Har-
tingsveldf, Lisse; J. Ippel, Katwijk
aan Zee; J. Rijneveld, Capelle a. d.
IJssel; G. Terpstra, Leiden; Dr. A. J.
Verbrugh. Dordrecht; C. P. Voorberg,
Sassenheim; D. Zemel, Enschede; W.
Schouten, Capelle a. d. IJssel.
Beroepingswerk
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Heiloo (verb.ber.): J. Win
ter te Jutrijp-Hommerts.
CHRIST. GEREF. KERKEN
Tweetal te Oud-Beijerland (vac. Hen
stra): T. Harder te Kornhorn, R. Slofstra toonste
Bedankt voor Broek onder Akker-
woude: C. den Hartog te 's-Gravenhage-
West.
CHRIST. GEREF. GEMEENTE
Beroepen te Gouda: J. W. Kloot, kand.
te Gouderak.
Vraag: Mijn aandacht werd ge
vraagd voor kleine ronde gaatjes in
de muur van 'een woning. Sommige Opmerking van lezer: Met uw ant-
waren wel 5 cm diep en zij zaten aan
de buitenzijde van de muur, de mees
te in de voegen, maar sommige ook in
de stenen. Het pand werd in 1956 ge
bouwd. Welk insect is in staat gaatjes
in cement van voegen en in de stenen -
De grootte van de gaatjes antwoord, dat het water 's nachts als
Atten. uitgegeven door Joh. fen. als b.v. dode vliegen
wordt namelijk niet gevuld door
ongeveer die van de kop
middelsoort spijker. Op de betrokken
muur staat veel zon. Meermalen heb
ik wel eens kleine grijze zeer vlugge
beestjes langs de muur zien lopen,
huishoudinsecticide. Men kan de ke-
beekjes. Daar ligt het te hoog vertjes ook doden in kokend water.
Het steekt boven de omgeving Dode vliegen en andere dierlijke res-
Bij mijn informaties kreeg ik ten ten opruimen.
/oord, dat het water 's nachts als Vraag: Gaarne zou ik de namen en
de elektriciteit weinig kost, uit de Sure de verzorging willen weten van twee
Brieven, die niet
van naam en adres, kunnen niet
beantwoord worden. Geheimhou
ding verzekerd. Vragen, die niet
onderling met elkaar verband
houden, moeten in afzonderlijke
brieven worden gesteld.
boven wordt gepompt
Antwoord: Inderdaad heeft
vat het omhoog pompen ve
betreft. Het is echter niet
planten,
blijkbaar op" jacht naar vliegen. Het bekken wordt gebruikt
leken wel een soort spinnen. Zouden gj| asg-
deze de gaatjes kunnen maken? Enig
de zaak en de daarin gevelde
iraak. doch uitsluitend nadat het
vonnis is uitgesproken. Tenzij men
is land het Duitse systeem zou wil
len aanvaarden dat bij toerbeurt aan
gewezen leken op voet van gelijkheid
met de beroepsrcchters aan de berech
ting laat deelnemen, zou men volgens
dr. Brongersma een tussenvorm in Ne
derland kunnen instellen.
vertegenwoordigen.
Er is een begin gemaakt met de eerste
fase van de algehele restauratie van de
Martinikerk te Groningen. Namens de
kerkvoogdij van de hei-vormde gemeente
te Groningen hebben de architecten Ph.
J Bolt te Den Haag en P. L. de Vrieze te
laten land met juryleden "gebenrtT Dit college Groningen de restauratie van het koor
k-rken van verschillende confessies ge-,tien personen, telkens voor een bepaal
orgamseerd zijn heeft zich fel tegen de de periode aangewezen op soortgelijke
plannen van het concilie g-keerd en wijxe als dit In Duitsland met leken-
meent da' protestanten het recht1 rechters, in Frankrijk. België of Enge-
niet hebben om zich in Rome t
poolcirkel gestuurd. In 1933 keerde hij
uit de strafkolonie terug en bezocht het
volgend jaar in de V.S. In 1946 werd hij
op 73-jarige leeftijd opnieuw voor tien
jaar naar de gevangenis gestuurd. Hij
keerde naar Lithauen terug en de paus
verhief hem het vorig jaar tot aartsbis-
kan volgens dr. Brongersma op veel I van de kerk aanbesteed.
geluid van boren, slaan of hakken het bekken dient
hebben wij nimrr
Antwoord: Ons
kend, dat daartoe in staat is en in de kort. Het
literatuur hebben wij niets kunnen vin- „noodrantsoen'
den. Vermoedelijk zijn de gaatjes door
andere oorzaken ontstaan, door lucht
bellen, en in het cement door slordig kruis"
voegen, of doordat er in het cement nooit
gelijk insluit. Van de eerste heeft het blad
het water een lengte van ongeveer 20 cm. 'De
3, dat het kleur is groen met witte strepen, over-
nachts langs. De kleur van de wortels is wit.
.i. L.i an de tweede is 25 cm
is langwerpig van vorm en
i de wortels is wit. De bla-
'erspreid op de stam.
voorraadje de kleur
waterovervloed den staan
dit te gebruiken bij waterte- kleur
bevat dus
Vraag: Van wie is het gedicht, dat
begint met „God geeft aan elk zijn slaat op
eindigt met „Hij komt
vrij. God geeft het U
geel met groene vlekken
Antwoord: De eerste beschrijving warmtëï daar'de plant VnderV'blaTiaat
heeft. Zij hoort in
een vochtige warme kas thuis. In de
huiskamer moet zij op een lichte
plaats staan, zeer licht en zonnig, en
men moet haar dagelijks besproeien
en op een eilandje zetten, dus op een
gekeerd schoteltje in een sierpot,
ian minder
wekelijks
donker gieten.' Het blad
afsponsen. Zorg voor
gelijkmatige
soort dichorisandra
berti. Het is jammer, dat de kleuron
grotendeels verdwenen
steentjes hebben gezeten, die uitge- mij"? En in welke bundel staat het? plant heeft een vochtige omgeving i
stoten zijn. Die kleine dieren zullen
wellicht van de gaatjes dankbaar ge
bruik hebben gemaakt.
Antwoord: Wij verzoeken
vallen. In het voorjaar
moet men wekelijks kunstmest geven.
Vraag: Is het waar, dat de z.g.
Rijnmond ruim 900.000 inwoners heeft?
Vraag:
blokhout?
Antwoord: Onder blokhout verstaat wat het
Vraag: Bijgaand beestje vond mijn
vrouw in bed. Toen zij het doodkneep,
onder kwam er veel bloed uit. Ik hoop, da
i ee- u er, ondanks het feit. dat het diertji.
plat geknepen is, achter kunt komen
moet men veel gieten en tegen
beschermen. Het grondmengsel Rotterdam 729 744
■ij* "1.632, Vlaardingen
grote gedeelten van boomstam
men, die worden gebruikt voor ver
vaardiging van planken.
Vele lezers helpen: Van verschillen-
vecl bloed uit. Ik hoop, dat bestaat uit zandige, lichte grond,
v"** twee delen bladaarde. een deel ver
teerde mest en wat scherp zand. Tij
dens de groei moet men geregeld bij-
de rustperiode.
Antwoord: Op 1 januari 1961 telde
Dners. Schiedam
917, Ridderkerk
rendrecht 8809, Maassluis
Spijkenisse 6736, te zamen
Antwoord: Het was inderdaad heel mesten. De
moeilijk uit de vormloze
op te maken wat het
geweest is. Wij meenden
nog Dan moet men niet mesten
i diertje gieten. De planten sterven af,
- lopen in het voorjaar weer uit. Zij
lende
Vraag; Kunt u ook de dichter ach- |®r, heeJ
het bijgaande
gons tempel werd gejuicht". Het komt lijk het museumkevertje. De larve
voor in de bundel „Gods gouden licht" daarvan leeft in allerlei dierlijke stof-
kunnen gescheurd
De tweede beschrijving slaat op
soort Godiacum(croton), een wa
kasplant, die het in de zomer ir
niet terhalen
Antwoord: Wii laten hier het eerste
- ts volgen. Wellicht dat een lezer ons
gestekt worden, helpen kan: „En als je niet meer bid
den kunt, Omdat je opstandig bent,
Vouw maar gerust ie handen, kind,
Ook dat is God bekend."
Hed<
tegia,
ijn. H
Wille
eworde
Het ki
tactuur,
'onden