Tlicuiur £riJtsrlje (fouraril
Papieren strijd om Berlijn;
Westen wil conferentie
Commentaar
Oe Thant naar
de Sowjetunie
Russisch protest tegen
bekogelen van bus
NCBO doet beroep op
ambtenaren N.-Guinea
KLM naar
Schiphol?
Morgen satelliet van
Y.S. naar Yenus?
CHRISTELIJKE AT ION AAL DAGBLAD
Drieënveertigste jaargang no. 12564
in 'n woelige wereld
veilig verzekerd.
„Stantvasticfi is ahfblmn
myn hert ia tegljCDspoti'*
TTIT DE jaarlijkse publikatie van het
Centraal Bureau voor de Statistiek
blijkt, dat misdrijven en overtredingen
terzake van de wegenverkeerswet en het
wegenverkeersreglement voor een groot
deel gepleegd worden door personen, die
reden onder Invloed van alcoholgebruik.
In het jaar 1960 werd bij niet minder dan
66,3 pet van de 8708 veroordelingen we
gens misdrijven, volgens de wegenver
keerswet vastgesteld, dat er een innig
verband was met het gebruik van alcohol.
Hoe onverantwoordelijk handelen be
stuurders van auto's enz., die de vele
waarschuwingen in de wind slaan en het
drinken van alcoholische dranken niet
nalaten. Zij brengen niet alleen zichzelf,
maar ook anderen in gevaar.
Koning Alcohol is wel een harde meester,
aan wiens noodlottige macht velen zich
blijkbaar moeilijk kunnen ontworstelen.
Onmogelijk is het niet. In Gods kracht
kan ook hier worden overwonnen.
Gelukkig blijkt, dat steeds meer bestuur
ders van motorrijtuigen, ook niet-ont-
houders, zich radicaal aan deze gevaar
lijke macht weten te onttrekken, wanneer
zij aan het wegverkeer deelnemen. Maar
het aantal, dat de waarschuwingen ne
geert is nog veel te groot.
Moeten nog zwaardere straffen worden
opgelegd?
De secretaris-generaal van de Verenigde Na
ties. Oe Thant. is naar Moskou vertrokken om
te spreken met premier Chroesjtsjef. Diploma
tieke kringen in New York geloven dat de
Sowjetrussische premier Thant zal meedelen of
hij al dan niet bij de komende Algemene Ver
gadering van de Verenigde Naties aanwezig
zal zijn, een punt waarover zeer veel specula
ties gemaakt zijn.
Voor thant zelf is de vraag urgent, of de
Sowjetunie zijn verkiezing tot secretaris-gene
raal voor de komende ambtsperiode van vijf
jaar zal steunen. Oe Thant is waarnemend
secretaris-generaal en de termijn waarvoor hij
voorlopig is benoemd, eindigt in apriL De ver
kiezing van een secretaris-generaal is een dei-
hoofdpunten van de agenda van de Algemene
Vergadering. De Veiligheidsraad, waarin de
Sowjetunie het recht van veto uitoefent, moet
de nieuwe kandidaat aanbevelen.
Thant heeft reeds besprekingen gevoerd met
president Kennedy, premier Macmillan en ge
neraal De Gaulle. Na Rusland zal hij Polen.
Tsjechoslowakije, Oostenrijk en Zwitserland
bezoeken en op 4 september naar zijn hoofd
kwartier in New York terugkeren.
(RITA)
4 UGUSTUS blijft volharden in
periode met te koel en onbestendig
weer. Van 1 juni af (85 dagen) zijn er
veertien dagen iets warmer dan nor
maal verlopen.
Tijdens het weekeinde passeert een
tijdelijke verbetering met enkele zon
nige perioden, maar de temperatuur
blijft overdag 2 tot 4 graden onder nor-
Met de sterke westelijke luchtstroom
trekt alweer een nieuw regenfront over
de Oceaan, dat ons tegen zondagavond
kan bereiken. In het grootste deel van
Europa zijn de temperaturen nu be
langrijk lager geworden. Behalve in
Spanje. Italië en de Balkan, waar nog
maxima van ruim dertig graden worden
gemeten.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Aanvankelijk opklaringen en enkele
verspreide buien. Morgen overdag gelei
delijk van het westen uit toenemende
bewolking, maar waarschijnlijk nog tot
de avond droog weer. Vrü krachtige tot
matige wind, krimpend van West naar
Zuidwest. i
Over het algemeen weinig verandering
van temperatuur (Opgemaakt 11.15 uur).
Zon en maan
Zondag: zon op 5.40 u.; onder 19.42 u.;
maan op 01.41 u., onder 17.57 uur.
Maandag: zon op 5.42 u.. onder 19 40 u: i
maan op 02.39 u.. onder 18.37 uur.
Op 30 augustus nieuwe maan.
Fa D. Kret en Zn.
"pROTESTNOTA'S over en weer, nieuwe slachto/fers van de Oostduitse
terreur op de sectorgrenzen, onthulling van gedenktekens voor de
slachtoffers, moeilijkheden bij het betreden van de verschillende sectoren
en vluchtelingen, die toch nog kans zien het Oostduitse gebied achter zich
te laten en West-Berlijn te bereiken, dit alles vormden de factoren voor de
nog steeds bijzonder verwarde situatie in de gespleten voormalige Duitse
hoofdstad. Dean Rusk, de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken
(op bezoek in Ottawa) verklaarde, dat Amerika de Berlijnse kwestie als
„potentieel gevaarlijk" beschouwt en dat het voor de Westelijke mogend
heden en voor de Sowjetunie van belang is de kwestie „uit te praten",
opdat voorkomen wordt, dat het probleem in een crisis ontbrandt.
Nieuws in
één oogopslag
De Sovjetunie heeft bij
de V.S. geprotesteerd tegen
„de molestatie van de Sow-
jetmilitairen in de Ameri
kaanse sector van Berlijn".
Westelijke protestnota's
zijn bij de Russen inge
diend tegen de wrede
moord op Peter Fechter,
de Oostduitse jongeman,
die op een vluchtpoging
werd neergeschoten. De
Sow jets zouden het weste
lijk verzoek tot een confe
rentie over Berlijn zonder
meer van de hand hebben
gewezen.
De NCBO heeft telegra
fisch een dringend beroep
gedaan op de in Nieuw-
Guinea werkzame ambte
naren hun werk aldaar
voort te zetten zolang en
voorzover de regering een
beroep op hen doet. De
STCBO stelt zich hiermee te
genover de ARKA waar
van de afdeling Nieuw-
Guinea verklaard heeft het
verzoek aan de ambtenaren
nog te blijven, niet te kun
nen ondersteunen.
Staatssecretaris Bot
heeft in een nota aan de
Tweede Kamer mededeling
gedaan van de maatrege
len, welke de regering
heeft getroffen voor de in
Nieuw-Guinea werkzame
landsdienaren. Volgens mr.
Bot zijn de financiële be
letselen tegen een ver
vroegde realisering van
toekomstige rechten op
overtocht nu weggenomen.
De leiders van Wilaya,
de politieke en militaire
leiding van het district Al
giers, hebben erin toege
stemd vertegenwoordigers
te zenden naar de twee
commissies, die door het
politieke bureau van het
F.L.N. zijn gevormd voor
de vorming van guerrilla
eenheden en de organisatie
van de partij.
De Westduitse regering
zal bijzondere veiligheids
maatregelen nemen bij het
bezoek, dat president D»
Gaulle op 4 september en
volgende dagen aan West-
Duitsland zal brengen. Zijn
bescherming zal dc om
vangrijkste politieactie
sinds de tweede wereld
oorlog in de bondsrepu
bliek tot gevolg hebben.
Ook gisteren heeft de
Nederlandse zwemploeg
een deel van de medaille-
oogst in de wacht gesleept.
Dc 15-jarige Ada Kok uit
Amsterdam werd fraai
winnares op de 100 meter
vlinderslag en veroverde
de vierde gouden medaille
voor Nederland. Marianne
Heemskerk werd derde.
Brons was er voor Rob van
Empel op de 200 meter
schoolslag heren.
Om chaos te
voorkomen
(Van onze soc.-econ. redactie)
De Ned. Chr. Bond van Over
heidspersoneel, aangesloten bij het
CNV, heeft op de ambtenaren in
Nieuw-Guinea telegrafisch een drin
gend beroep gedaan om alles te doen
wat in hun vermogen ligt om de za
ken aldaar ordelijk over te dragen
en chaotische toestanden te voor
komen.
In het telegram, gericht aan het Chr.
Werknemersverbond Nieuw-Guineanauw
verbonden aan het CNV), zegt de NCBO:
„Vernamen van regering dat u deze
weelc nog mondeling wordt ingelicht
over het door de regering te voerei
leid bij de afwikkeling van zaken. Zijn
over de inhoud geïnformeerd en hebben
vertrouwen. CNV en NCBO, overtuigd
dat dit beleid verantwoord is, doen eer-
beroep en CWNG alles te doen wat ir
vermogen ligt om chaotische verhoudin
gen te voorkomen. Geven leden-ambte
naren van CWNG in ernstige overweging
arbeid voort te zetten zolang en voorzo
ver regering daarop een beroep doet
In een toelichting op dit telegram ver
namen wy dat de NCBO geen enkele re
den tot ongerustheid, repatriëring eri
rechtspositie na 1 oktober. Nog minder
reden ziet de bond voor kritiek op de
regering, zoals dit is geuit door de ARKA
Voor gs.'adenheid. waarover de ARKA
spreekt, zijn geen redenen. De regering
heeft zich volgens de NCBO zeer loyaal
getoond bij het treffen van regelen voor
het Bijs'andskorps Nieuw-Guinea. Voor
zover nog niet geheel op de hoogte wor
den de ambtenaren thans volledig inge
licht door staatssecretaris Bot. die daar
toe eerder naar Hollandia is vertrokken.
Geen dwang
Volgens de NCBO Is er geen sprake
van dat de ambtenaren gedwongen zou
den zijn ook na 1 oktober, wanneer de
overdracht van bestuur aan de V.N
Opnieuw in studie:
De directie van de K.L.M. heeft op
het ogenblik opnieuw in studie de
\raag of het eventueel wenselijk zou
zijn het hoofdkantoor van de maat
schappij van Den Haag over te bren
gen naar Schiphol.
Dit vraagstuk, zo werd het A.N.P. in
antwoord op vragen hierover meege
deeld. is in de loop van de geschiedenis
van de K.L.M. reeds meermalen beke
ken. Dat het thans weer onder de loep
wordt genomen hangt samen met dc
uitbreidings- en vernieuwingsplannen
voor Schiphol. Mocht de K.L.M. ooit
haar zetel naar de Amsterdamse lucht
haven verplaatsen dan zal dat zeker
geen kwestie zijn, die op korte termijn
zou spelen. Het vraagstuk van de ver
huizing staat dan ook los van de huidige
financiële situatie van de K.L.M.
plaats vindt, nog In Nieuw-Guinea te
blijven als-zjj dat niet zouden willen.
Het merendeel van het Bystandskorps
zal omstreeks die datum trouwens reeds
gerepatrieerd zijn. Op een deel van het
korps zal echter een beroep worden ge
daan hun verblijf ook onder het V.N.-
bewind r.og enige tijd te continueren ter
afwikkeling en overdracht van de zaken.
Het zal voor deze ambtenaren echter
volkomen een zaak van vrijwilligheid
zijn.
De NCBO meent dat het op de buiten
wereld een slechte indruk zou maken
indien de vitale posten in Nieuw-Guinea.
die immers voor het merendeel door
ambtenaren worden bezet, zouden wor
den verlaten voordat zti' ordelijk zijn
overgedragen aan hen. die ze moeten
overnemen. Dat kunnen zowel Papoea's
als Indonesiërs zijn. Slechts de posten,
die thans worden bezet door hoge amb
tenaren. zoals residenten en diensthoof
den, worden reeds 1 oktober door func
tionarissen van de V.N. overgenomen.
Waar de ambtenaren bijkans het gehele
leven op Nieuw-Guinea beheersen, ook
op het terrein van de voedselvoorziening,
de gezondheidszorg, de elektriciteitsvoor
ziening en dergelijke, zou bij een voor
tijdig vertrek een chaos ontstaan, die al
lerminst in het belang van de Papoea's
kan zijn.
In Nieuw-Guinea
kwamen 14
militairen om
Sinds 1 januari 1962 zijn in Nieuw-
Guinea veertien ipilitaircn omgekomen,
aldus is gisteren in Den Haag officieel
medegedeeld. Bij gevechten sneuvelden
zeven militairen van de Koninklijke
Landmacht en twee van de Koninklijke
Marine. Voorts zyn nog vijf militairen
van de Kon. Landmacht in dit gebied
als gevolg van ongevallen omgekomen.
Zoals we gisteren reeds in een deel
onzer edities hebben bericht, zullen de
stoffelijke overschotten van deze mili
tairen van rijkswege naar Nederland
worden overgebracht. Dit zal echter
geschieden indien nabestaanden dit wen
sen en zodra de omstandigheden zulks
toelaten.
In Washington onthulden Amerikaanse
zegslieden, dat de Sowjetunie in maar:
van dit jaar een voorstel van Dean Rusk
heeft afgewezen om de onderministers
van Amerika, Engeland, Frankrijk en
Rusland bijeen te roepen ter bespreking
van de kwestie-Berlijn.
Sowjetprotest
In een officiële nota heeft de Sowjet
unie vrijdag bij Amerika geprotesteerd,
tegen de molestatie van Sowjet-militai-
ren in de V.S.-sector van Berlijn. In de
nota werd met niet nader genoemde
maatregelen gedreigd, als deze inciden
ten zich zouden herhalen. Omdat de
meeste voorvallen bij de doorlaatpost
Charlie in de Amerikaanse sector plaats
hadden, werd de nota aan de Amerika
nen overhandigd. De incidenten wor
den door de Russen toegeschreven aan
„fascistische elementen, die handelen
met duidelijk oogluikend toelaten van
de Amerikaanse bezettingsautoriteiten,
terwijl de Westberlijnse politie werke
loos toezag.
Wrede moord
De Westerse mogendheden hebben op
hun beurt bij de Sowjets protestnota's
ingediend tegen de wrede moord op
Peter Fechter. de Oostduitse jongeman,
die deze week door Oostberlijnse poli
tiemannen werd neergeschoten by zyn
poging om over de „muur" te vluchten.
In deze nota's wordt aangevoerd, dat het
Westen niet provoceert, maar dat de
recente spanningen het gevolg zijn van
dc oprichting van de muur op 13 augus
tus van liet vorige jaar en van de hou
ding der Sowjetregering. die zich verzet
tegen een vrü verkeer in de stad Ber-
Het Westen herhaalt zijn voorstel voor
een viermogendhedenconferentie. bij
voorkeur in Berlijn. Een Amerikaans-
Brits voorstel voor het beleggen van
geregelde bijeenkomsten van de onder
ministers van buitenlandse zaken der
„Grote Vier" over Berlijn, zou door de
Russen zijn afgewezen. Dit voorste)
moet niet verward worden met het ho
ger aangehaalde van minister Rusk, da»
reeds in maart werd gedaan. Zowel het
een als het ander werd door de Sow
jets afgewezen, omdat, aldus gezag
hebbende kringen aanvaarding zou
betekenen, dat de Russen weer zouden
erkennen, dat de „Grote Vier" gezamen
lijk verantwoordelijk voor Berlijn zijn,
hetgeen zij juist bestrijden.
Wat bespreken
De Franse minister van buitenlandse
zaken. Couve de Murville, heeft in Os
lo verklaard, dat zijn land er weinig
voor voelt met de Russen om de con
ferentietafel te gaan zitten. „Wat valt
er te bespreken, als de enige kwestie
is, of wü (het Westen) onze garnizoe
nen in Berlyn moeten handhaven of
niet. Dc Russen eisen, dat wij onze troe
pen uit Berlyn terugtrekken". De minis
ter verzekerde, dat Frankryk niets te
doen wil hebben met de donderdag be
noemde Oostduitse commandant var
Oost-Berlijn, generaal Poppe.
Gevlucht
In de loop van vrijdag zijn twee Oost
duitse grenswachten bij Eschwege de
Westduitse grens overgekomen om po
litiek asyl te vragen. Zij waren in uni
form. maar hadden hun schoenen er
sokken uitgetrokken om te voorkomen
dat zij alarmsignalen in werking zou
den stellen. In de loop van de nacht van
donderdag op vrijdag was bij Eschwege
al een 19-jarige vrouw van een Oost
duitse grensbewaker naar het Westen
gekomen. Zij vroeg ook politiek asyl.
omdat haar echtgenoot, naar zij zei. het
eens was met het neerschieten van
vluchtelingen bij de Berlijnse muur en
daarom overplaatsing naar Oost-Berlijn
had aangevraagd.
(Zie vervolg op pag. 6
Communistische grenswachten hebben een negentienjarige agent van de
Oostduitse spoorwegpolitie die trachtte naar het westen ie vluchten,
bij de muur neergeschoten, toen hij bijna de vrijheid in West-Berlijn
had bereikt. Op de plaats waar deze nieuwe tragedie zich afspeelde,
zijn bloemen gelegd. Op de achtergrond drie West-Berlijnse politie
mannen die naar Oost-Berlijn kijken. Het hek maakt deel uit van de
grensafzetting tussen Oost- en West.
HET nationale bureau voor lucht
en ruimtevaart (NASA) heeft
plannen voor de lancering van vier
belangrijke aardsatellieten in de ko
mende vijf weken en voor nog vijf
lanceringen voor het eind van dit
jaar, aldus blijkt uit een bekendge-
worden geheim lanceringsschema.
Het eerstkomende ruimteschot is de
lancering van de Marinier II, een ruim
tevaartuig dat is bedoeld om dicht langs
Venus te vliegen om gevens te verzame
len over de atmosfeer en de oppervlakte
temperaturen van de planeet. Men ver-
wacht de lancering morgen.
De Mariner II is gisteren gemonteerd
op een krachtige Atlas raket. Alles is in
gereedheid om morgen de Marinier II
met een instrumentenlading af te vuren
naar de omgeving van de planeet Venus.
De 204 kg wegende, vergulde en verzil
verde Marinier is met kranen op de
enorme raket geplaatst.
Als de berekingen kloppen zal de Ma
riner II na een reis van 293 miljoen km
de planeet Venus gedurende 30 seconden
tot op 16.000 km naderen. Een proef met
de Marinier I mislukte op 22 juli, door
dat men het radiocontact met de Atlas
verloor. De raket met de capsule werd
toen in de vlucht vernietigd.
Andere lanceringen voor 1 oktober
zouden z(jn de zesbaansvlucht van astro
naut Waiter M. Schirra eind september,
een 68 kg wegende communicatiesatelliet
en een nieuwe Telstar. De communicatie
satelliet wordt gebouwd door de Radio
Corporation of America. Evenals de
Telstar zal deze satelliet rondcirkelen op
hoogten »ussen 800 en 5.000 km en die
nen om comunicaties te relayeren.
De verder dit jaar nog te verwachten
satellieten zouden zyn: een Ranger, die
de maan zal filmen en er een pakket
instrumenten zal deponeren, een Tiros-
weersateiliet, twee Telstars en een twee
de communicatiesatelliet van dc Radio
Corporation.
Bovendien zal er wederom een proef
worden genomen met het op grote hoog
te opblazen van een Echo-ballon en het
in een onderbaanse vlucht brengen van
een Saturnus raket.
Padvinders op
N.-Guinea onder
eigen leiding
In verband met de ontwikkelingen in
Nieuw-Guinea heeft het bestuur van dc
vereniging De Nederlandse Padvinders
de leiding van dit district overgedragen
aan de Papoea-padvinder J. M. Sorentou
Hiermee is de zelfstandigheid van de
Papoea-padvinders een feit geworden.
Gedurende de periode van V.N.-bestuur
over Nieuw-Guinea zal de nieuwe ver
eniging de officiële erkenning krijgen
van het Wereldbureau van Padvinders
in Ottawa.
De padvindersbeweging heeft in dit
gebied bijna 2.300 leden, met voor een
belangrijk deel Papoealeidsters cn -lei-
Rotterdam werkt hard aan zijn
Metro. Het bouwdok aan het
Weena is weer volgepompt.
De eerste twee gereedgekomen
lunnelstukken, welke nu zijn
afgesloten met betonnen schot
ten, worden uitgevaren indien
is geblekendat zij waterdicht
