KOMKOMMERS d Mr.REINIERVAN HOOFF produceren aan de lopende band ZONDAGS BLAD Hieuuic tcitisrljc (fiouran In Dubbeldam speelt men het klaar ZATERDAG 25 AUGUSTUS 1962 Zoals men by gloeilampen denkt aan Eindhoven en by jenever aan Schiedam, zo is thans Dubbeldam druk bezig, een internationaal begrip te worden als het om komkom mers gaat. Dank zy de gedurfde aanpak en nimmer aflaten de energie van één man, de nu 39-jarige tuinder Wim Valk, die die langgerekte groene vruchten tegenwoordig het hele jaar door produceert, gelyk auto's aan de lopende band. Tuinder doorkruist zijn glaspaleizen per auto komkommers, omdat men dan voorlopig nog net zoveel iguldens daarvoor zou moeten neertellen als momenteel dubbel tjes. Maar wanneer het zo dóór gaat in Dubbeldam, gelijk het de laatste jaren is geschied, zullen de liefhebbers ze straks ook rond de jaarwisseling tegen een rede lijke prijs op hun tafels kunnen brengen. Twee miljoen Immers, in 1961 teelde Wim Valk er al twee miljoen. Dit jaar zullen het er drie miljoen wor den. En deze agrarische groot-in dustrieel broedt al weer hard op verdere uitbreiding van zijn be drijf. waardoor hij in 1963 een produktie van vier miljoen halen kan. Wie is die Wim Valk. die als een komeet de lucht in schoot? Hij is één der tien kinderen van de Dordtse tuinder D. Valk, die destijds met zijn 6000 m2 platglas ook ai een kweker van zekere vermaardheid was. Een dergelij ke oppervlakte land onder ramen was nogal wat! Zodat de volks mond met enig ontzag sprak over ..het land van Valk een naam die thans nog voortgedragen wordt door een der woonwijken van - Dordt Vergeleken echter bij het geen zoon Wim tot dusver wist' te creëren, zou die tuin van va der tegenwoordig nog amper de aandacht trekken. Nadat Wim in 1943 aan de Zui- dendijk te Dubbeldam als jongen van achttien voor zichzelf was ge start. had hij daar tien jaar la ter al een tuinderij met 12.000 m2 platglas. Er werd ook een aardige bungalow bijgebouwd en men zou zo gezegd hebben dat het hem niet tegengezeten had. Dat hèd het hem ook niet, maar dat nam niet weg dat hij nog veel betere perspectieven zag. Wanneer hij maar die lage struiken onder die lage ramen vaarwel zei en het hi-g-rin 2 zoeken: in warenhuizen met kom- kommerplanten. d!? :ar.gs touw tjes naar boven konden groeien, zoals tometen. Daarom nam hii in 1955 een k'.o-k besluit Hij stapte naar een kassenbouwer, tekende en cijferde en van 1956 af sloeg hij nieuwe wegen in door nu komkommers te gaan telen in een glaspaleisje van 4000 m2. Wat dit zeggen wil zal men begrijpen wanneer men weet, dat er met name in Nijmegen en omgeving nog zat tuindertjes zijn die toen van zo'n goede 1000 m2 glas moesten bestaan. In 1957 vergrootte Wim Valk zijn warenhuis met 5000 m2, in 1958 met 4000 m2, in 1959 kwam er maar liefst weer 10.000 m2 bij. m 1960 zelfs 17.000 m2 en verleden jaar nog eens 30 000 m2. Dat werd bij elkaar 70.000 m2. waaraan binnenkort opnieuw 20 000 m2 wordt toegevoegd. En waar zal het einde zijn aüs het inderdaad zó is, dat het leven bij veertig begint? Reusachtig De Wachter De Wachter, door J. Visser- Rooscndaal. Uitgave J. H. Gott- mer, Haarlem - Antwerpen. Dit verhaal speelt op het West- friese platteland. Originaliteit is niet de sterkste kani van het boek, maar toch zal het door zijn onverwachte wendingen de lezer, die van dit genre houdt, tot het e:nd boeien. Er wordt ook een stuk stoer plattelandsleven in ge- In de verhouding tussen het me sje van de mo.cn. Eva Berk hout. en de zoon Paul van boer De Ridder en in de abrupte af loop van dit getergde en uitzicht loze huwelijk schuilt veel tragiek, maar toch vindt Eva Berkhout door de loutering heen het geluk. En dat geeft dit levensechte ver haal zijn gelukkige doorzichtig heid De stijl van mevrouw Vis ser is eenvoudig maar onderhou dend. Voor zulke reusachtige glas complexen had Wim Valk op den duur vlak bij huis geen plek meer genoeg. Zodat een deel er van al aan de andere zijde van de dijk moest verrijzen, waar naar men, als men er niet be kend is, wel even zoeken moet. Behalve dan de fotodienst van de K.L.M, die ze al gauw in de ga ten kreeg en er opnamen van maakte van waarlijk Amerikaan se allure. Siuds enige tijd sieren ze. keurig ingelijst, de wanden van de bungalow en vormen aldus de trots van de fami lie, terwijl ze al bü menig bezoeker uit binnen- en uit bui tenland verbazing en bewondering hebben gewekt. Dat zulke waren huizen met de mo dernste technische snufjes werden uit gerust. ligt voor de hand. Behalve reus achtige stoomketels, duizenden meters buisleiding, en dak ramen die open- en dichtgaan als de thermostaten dat gelasten, treft men er diverse telefoon toestellen in aan, opdat er zo weinig mogelijk tijd met verloren behoeft te gaan. Voorts kun nen de watersproei- ïnstallaties tevens voor vloeibare be mesting worden aangewend. Nood- generatoren treden vanzelf in werking als onverhoopt de elektriciteitsvoor- peren. En om zich zo snel moge lijk op dc hoogte te stellen van de vorderingen van de planten groei, alsooic van de stand der werkzaamheden, schafte Valk zich naast zijn gewone auto een klein maar dapper Fiatje aan, waar mee hij telkens tegen de dijk op stuift, om er wat verderop weer af te rollen en dan zijn weg onder glas te vervolgen over de haast twee meter brede, en eni ge honderden meters lange paden, die tussen het komkommergewas werden uitgespaard. Paden van louter vastgereden grond, bedekt met een dikke laag stro, zoals dit ook overal tussen de rijen kom- kommerplanten te vinden is. „Een gekke boel met die pa den". zei Wim Valk. „Toen ik met m'n eerste warenhuis begon en de kruiwagen nog dienst deed als vervoermiddel, reden we daarmee over vastgelopen grond. Later kwam er rails te liggen om er karretjes over voort te duwen. Bij een volgende uitbreiding liet ik brede betonstroken storten voor het transport per motorheftruck. En in m'n nieuwste warenhuis gaat alle vervoer weer zonder meer over de grond, wat voor de tractors met hun brede banden he lemaal geen bezwaar oplevert. Mijns inziens moet het die kant overal uit. gezien de realisering van de Euromarkt. Onlangs nog was ik in Frankrijk, waar Neder landse boeren, die zich daar ves tigden. ook al warenhuizen hebban van 30.000 m2. Het zou dom zijn daarmee geen rekening te houden en ik verstook echt niet voor de lol zo'n 3000 ton olie per jaar". Continubedrijf Géén andere tuinder heeft het intussen nog gepresteerd, van het veilen van komkommers een con- tinuebedrljf te maken. En dat ging, zoals men al begrepen zal hebben, in Dubbeldam ook niet ineens. Valk moest hiervoor ex perimenteren. Normaal was. dat men in maart komkommerplantjes uitzette, waarna deze plantjes zich ontwik kelden. gingen bloeien en vrucht dragen. Dit hele proces nam zes maanden in beslag en dus in ok tober een einde. Er werd. na het verwijderen der afgeleefde plan ten. nog wat sla ais tussenteelt gewonnen en dan begon bereikte zo, dat hij op elke dag van het jaar komkommers snijden kon. Want de planten, die hij in oktober pootte, behoefde hij pas in oktober van het volgende jaar Planten Nu geven zulke planten, naar mate ze ouder worden, niet meer zoveel vrucht als in dc kracht van hun leven. Dit is de réden, Zelf kwéékt Valk geen jonge plantjes. Dit laat hij aan spe ciale plantenkwekers over, om het gevaar van ziekten te ont lopen. Jonge plantjes van vreemde bodem brengen minder risico met zich mee. Die speciale kwekers kunnen er ook meer tijd aan geven. Trouwens, waar haal je voor dat werk nog tijd vandaan als je baas bent over 70.000 m- glas. Voor één warenhuis van 30.000 m2 heeft hij 45.000 plantjes nodig. En aan één plant groeien, als die zich goed ontwikkelt, soms wel 20 komkommers. Die planten moe ten goed worden verzorgd en die komkommers moeten geleidelijk aan één voor één worden ge plukt en gesorteerd naar ge wicht. Merkwaardig, dat ze voor dit sorteren, ondanks alle effi ciëntie nóg eens één voor één door de handen van de tuinders- knechts moeten gaan. om stuk voor stuk op een weegschaal te worden gelegd. Een andere me thode is er niet. Maar met 40 man personeel omgerekend in volwassen personen eigenlijk slechts 32 „fikst" Valk het toch allemaal. Dat kan echter alleen, omdat ze een team vor men, een ploeg waarvan alle le den op elkaar zijn ingespeeld. „Van jezelf", zo zei hij. „wordt eigenlijk veel te veel gevergd. Als je alleen je bedrijf maar na te lopen had. zou het wel gaan, maar er komen nog zoveel an dere dingen kijken. Vaak kun je er niet van slapen en lig je de hele nacht te piekeren. Nog niet lang geleden ben ik er 's nachts eens uitgegaan en heb ik eens opgeschreven wat er allemaal tot de taak van een tuinder be- Dit alles En hij las ons voor: Naar goed land zoeken en 't inkopen, dat land ontsluiten, bedrijfsschuren en kassen bouwen wat allemaal veel overleg vereist. Voorts overleg gen bij het kopen van zaden met het oog op bepaalde raseigen schappen. Want het ene ras ver langt hogere temperaturen dan het andere en ook is de ziekte bestrijding vaak verschillend. Je moet op de hoogte zijn met de giftigheidsgraad van de bestrij dingsmiddelen en weten hoe deze op de diverse rassen reageren. Je dient de waterbehoeften en voedingsbehoeften der verschil lende rassen te kennen, zulks met het oog op de capaciteiten van je bedrijf en de kosten die je moet maken. De onkruid-bestrij- ding moet je aandacht hebben, de tijdstippen van oogsten moet je goed in de gaten houden, het sorteren, verpakken, en vervoer der vruchten geven hun zorgen, het te koop aanbieden idem, ter wijl naast dit alles nog zaken als uitvallen van de elektrische stroom, stormschade en andere onvoorziene dingen je veel extra werk kunnen verschaffen Mei dat al is het moeilijker je als grote tuinder te handhaven dan om het te worden. Hoewel dit laatste ook niet zo eenvoudig was, omdét ik geen enkel voor beeld had. Op het ogenblik staat er al wéér wat nieuws voor de deur: bemesting van m'n groot ste warenhuis met C02 gedu rende de wintermaanden. Daar toe liet ik deze geweldige tank bouwen, die geheel moet worden afgerasterd, daar ze straks met propaangas wordt gevuld, wat erg explosief is. Er was al en kele jaren een dergelijke bemes ting met petroleum als uitgangs punt. Maar wat ik nu ga doen is nog niet eerder in de tuinderij toegepast. Dat gas wordt in het warenhuis geleid en dan.... en fin, het is allemaal nogal inge wikkeld en ik weet er zelf no. niet het fijne van. Dat komt echter gauw genoeg.... Met dat al b 1 lj f je investe ren. 'k Begon met enkele duizen den guldens, nu zit er al drie miljoen in 't bedrijf.... Nee, niet alles eigen geld, maar als je zorgt dat je solicde te werk gaat kan je overal geld krijgen. Ik tenminste wel Advocaat, die direcieur weid van dierenpark In Blokzijl bij Zwolle stapte de vorige maand een gebrilde zestiger in een voornaam driedelig pak gehaast uit een grote auto en spoedde zich naar de menigte, die rondom het op "kleine schaal aangelegde haventje nieuwsgierig te hoop was gelopen. Hij duwde met beleefde groeten de mensen in dc rug en verschafte zichzelf de ruimte, die hij nodig had, om juist op tijd te zien, wat hem, enige uren eerder, per telefoon in het vooruitzicht was gesteld: de vangst van een forse, voor Ne derland unieke grijze zeehond. Het dier kwam. onder luid ge juich van het gehele op de been gekomen Blokzijl, in een zwaar net op de kant. Het zware beest, bestemd voor Bur gers Dierenpark in Arnhem, lag aan de voeten van de man in het voorname driedelige pak: mr. Rcinier A. Th. van Hooff. de directeur van het dierenpark. In Arnhem was onlangs een Mr. R. A. Th. van Hooff (62) wild van zich afschoppende ree- liet de Tilburgse advocatuur er- bok terecht gekomen in een o bij liggen en stapte van de ene zo fraaie tuin achter de villa dag op de andere tussen de wil- van een o zo deftige dame. Het de dieren. dier. verdwaald en klaarblijke- Deze oud-voetballer in zijn lijk niet op zijn gemak tussen Urtechtse studententijd spee.de de tuinmuren, was door een hij in het eerste elftal van het openstaand hek naar binnen ge- toen zeer edele Hercules die lopen en maaide met zijn drlf- burgemeester had willen wor- tige poten alle kostbare bloe- den. die op het pluche beklede men van de grond. Achter een kussen werd getild in de ge- raam stond de dame met de meenteraad van Vught, deze hand voor de mond te gillen, oud-voetballer koerste in Am- bang dat het dier vervolgens hem een beetje van de wereld in haar salon mei kostbare af: hij legde tenslotte aan bij meubels zou huishouden. Maar de ste.ger van het natuurlijke het dolle dier beperkte zich er- koninkrijk, dat zijn schoonvader toe over het gazon op en neer in het Schelmsebos. aan de rand te hollen. Totdat het vermoeid van Arnhem, had ingericht, van de zenuwen zich liet van- Daar. aan de steiger, moest gen en het vangnet erbij ge- hij alle schepen achter zich haald kon worden. De man, die verbranden vanwege een obsti- het nog steeds trappende dier nate maagzweer. Hij moest, een half uur lang in bedwang had de dokter hem gezegd, om- hield. J"-1- D A g- 1 komkommerplantjes. Daar Valk echter in de eers.e plaats kom kommerkweker wilde zijn. maar de opbrengst van de sla niet kon ontberen, stelde hij pogingen in het werk om de oogstpenode van de komkojiimers te verlengen. Daartoe ging hij al planten in fe bruari, waarmee hij inderdaad een maand wist te winnen En vertrouwend op zijn kennis van verwarmen en luchten, alsmede van bemesten en verdere grond bewerking. slaagde hij erin zijn kemkommeroogst nog met een maand te venengen door reeds in januari te planten. Vervolgens plantte hij al in december en het succes was navenant. Daarna nóg een maand eerder, doch nu moest hij vaststellen, dat het niets geen verschil maakte of hij in no vember of december dc plantjes had uitgezet. Voortaan zou hij daarom november als plantmaand overslaan en het in oktober nog eens proberen En zie. opnieuw wist hij een maand te winnen en as dezelfde Hooff, overal tevoor schijn stappend waar dieren op schudding teweegbrengen. Half miljoen beweeglijk werk waartegen zijn kwaal het lood je zou ieggen. Dat deed de ad vocaat Van Hooff. Dat deed hij consequent: na zijn ommezwaai cultiveerde hij een houding, die alle vastbeslotenheid had van Mr. Van Hooff is de directeur het overtuigde: J'y suis i'y van het nu vijftigjarige Burgers restc Dierenpark, dat per jaar een Reinier Van Hooff, die toch half miljoen mensen trekt. Mr. wei een verstrooide burgemees- Van Hooff werd vijfentwintig ter zou 2jjn geworden, als zijn jaar geleden cMrecteur van het maagzweer niet was ontloken. ,,^npa waarin toen nog vervreemdde van de juristerij, stiehter Jan Burgers, zUn Hij werd in het dierenpark een nachtpit. met achttienur.ge werkdagen, waarin hij tussen zijn grote kudde merkwaardige, exotische, kostbare en gevaar lijke dieren te vinden was. In overall De academicus Van Hooff, van huis uit grootgebracht met fijngesteven overhemden <n gouden manchetknopen, werd hier de gelijke van de op passers bezoekers zagen hem meer dan eens in een overall met besmeurde rubber laarzen. Ook aan zijn dage.ijks pak hechtte z»ch de geur van leeuwen, tapirs en apen en aan zijn eertijds zijdeblanke vingers, waartussen eer. nooit oprakende sigaar van het eerste daglicht tot zonsondergang te vinden is. bleef menigmaal iets van de monsters stalmest hangen. Met de handen, waarmee hij vroe ger de pen over aktes en con clusies stuurde, streelt hij nu een nijlpaardenbek of betast hij het gebit van een neushoorn Voordat zijn maagzweer goed en wel was weggeteerd, moest deze mr. Van Hooff zijn omme zwaai bekopen met een vinger. Een hongerige leeuw sloeg hem een hele hand open, toen hij enkele dagen na dc Slag om Arnhem, in 1944, de roofdieren het dagelijks brood voorzette. Hij heeft hooit kwaad willen spreken van zijn dieren, hij ge looft zelfs niet in het kwaad van een d.er: „Het beest had honger en ik was daar veel te laai bij de kooi met het eter." Zonder enige hulp van bui»en park door bom gedood stond daar bloedende man in een volstrekt verlaten omgeving. Uit zijn hand stroomde het bloed in getemde stralen, met zijn ande re probeerde hij dc slagader te dichten. Zo rende hij het park uit. naar het Openluchtmuseum dat honderd meter verderop, aan dezelfde Schelmseweg lig', waar toen de oorlogsevacuces waren ondergebracht en waar zich meestal een dokter ophield In het museum was echter geer. dokter; hij was naar zijn nog bewoonde huis in dc stad ge gaan, enkele minuten eerder. Verbonden in ongewassen vi trage, die de bloemstroom uit zijn pols ten dele kon keren, de duim nog steeds als stopper op de bloedstroom, is hij toen naar bet huis van dc dokter gegaan N'a dr.e kwartier lopen kwam hij daar aan, minus heel veel bloed. Van de Schelmseweg naar het doktershuis lag het rode spoor op straat. Dc stad - ontruimd na de Slag was in die dagen zo leeg als een «lok zonder binnenwerk. Toen lij met zijn verbonden arm in iet park terugkwam, hadden de eeuwen hun rust hervonden. Het bloed heeft hij na de oor- og sportXg teruggekregen. Vlaar sindsdien heeft hij nooit neer zelf een leeuw gevoerd. }at liet hij toch maar doen door de veertien oppassers die hij in zijn park heeft. Dat is per lot van rekening het verstan- lbr*t: geen man houdt roofdie ren om zelf erdoor te worden •pgegete-n.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1962 | | pagina 13