k Hulpverlening is overheidsplicht Algemene bijstandswet Tante Saar nu zelf in de bloemetjes Vijftig jaar op Rem brandtplein Frans blijspel vol liefde en lichtzinnigheid DE GROTE MUITERIJ BOUNTY 11 DONDERDAG 16 AUGUSTUS 1962 /an 01 Schaak-vraag 280 Uit de onlangs gehouden wedstrijd tfn het jeugdschaakkampioenschap 'an Nederland is deze partijstelling ussen C. Zuidema, met wit, die de itel zou veroveren, en als zwartspe- er J. J. Duistermaat. Ondanks zijn litstekend eindresultaat zou Zuidema leze partij gaan verliezen. Hij speel- le 1. Te6xa6? om althans een pion e winr.en, nadat hij had gezien, dat L Tflxfö faalde op 1. Db2—d4f 1. Kglhl, Dd4alf enzovoort. !wart greep hierop meteen de winst. Jiet U hoe? 1de! E« tste pal kelhvgq e gevat •stte. D II# MM M ii A M o c d f g b damme Wit: Kgl, Dh3, Te6 en fl, Ld3, pi c4, lstab ag2 en h2. n remii Zwart: Kg8, Db2, Te8 en f8, Pf6, pi ld—Hei»6, g7 en h7. stellin wadhte Dutii-vrauu 279 (Ned.)- Z-Afr.V De stand in het miniatuur van gis- i; Czeteren was als volgt: ia_i Zwart: 7, 8, 17, 19, 24, 29, 36. d) afg Wit: 32. 33, 38, 40, 41, 44, 50. tab (V Wit wint in de volgende zetten: I.)—Du» „^T35.-. 36*47L?5~ ;30-_ 24x35; 33 X Of O der kli Bridge viertallenwedstrijd krijgt u als Zuid de volgende kaarten: Sch. 6 4 2, Ha. A B 10 3, Ru. A 7 5, KI. H B 4. Noord is gever, niemand kwetsbaar en het bieden gaat: Noord 1 schoppen Oost 2 harten Zuid?? Wat zou u thans bieden? Jack Diamond. Kruiswoordpuzzel zonder zwart sehoudr n zuivl -t en vi rende v 25,— p en alda oelruiiu lies, Sing. Horizontaal: 1. specerij rivier in Italië; 2. nakomeling muzieknoot aat sed/amilielid; 3. oude vochtmaat water iets tin Friesland werk van Ibsen; 4. zint. Afteken in de dierenriem vogel rnn zafccheikundig element (afk.); 5. beken- jbeert de afkorting bekende afkorting et t«rr#cheikundig element (afk.) staafje te g<Pm een rad vast te zetten; 6. zuivel - t haar 4>rodukt voorlichting; 7. gemeente it door In Overijsel voorzetsel groente; ickse bekoorlijk gelegen behoudens ten 0r<fergissingen (afk. Lat.) uitroep; 9. etzen. jodin der wrekende gerechtigheid bruik tftel Wit-)- zorgen Verticaal: 1. gemeente in Utrecht agd zeljemeente in Limburg; 2. langwerpig n. fond vette vloeistof; 3. zoon van lat voofoach voorzetsel jongensnaam; V deelteken op een klinker voeg- ielksiyt^oorcj (Fr.) scheikundig element n de miafk.); 5. eer boom steenklomp; nderen f' kippenloop achting maand van het jaar; 7. kan men iets in bewaren le van L stap boom; 8. deel van een huis rdose sl- lengtemaat (afk.); 9. familielid ll.rlck fawoori aald ge OPLOSSING VORIGE PUZZEL n op vi Krekel, roede, iemand, mosterd, pe- anrd. N#1. glans, eskader, vriend, elkaar, no- waar Pe" De zeêswÜz® luidt: #„Krimp ge- produkl Op de Eperweg te 't Harde (gem. Iets ^"nsPÜ'^) is de 62-jarige gehuwde Ijkswerkman A. van Spijkeren uit bU*on4oomspij k door een personenauto aan- Bleric*reden. Hij is ter plaatse overleden. Het irregaaifg^uk gebeurde toen de heer Van .pijkeren het rijwielpad per brommer (Van onze parlementsredactie) F)E overheid heeft een rechtsplicht ■*-' tot het verlenen van financiële bijstand aan alle hulpbehoevenden. Dit is het voornaamste uitgangspunt van het ontwerp Algemene Bijstand- wet, dat de minister van maatschap pelijk werk mej. dr. M. A. M. Klompé thans samen met haar ambtgenoot van sociale zaken en volksgezondheid dr. G. M. J. Veld kamp bij de Tweede Kamer heeft ingediend. Als de Staten-Generaal er mee akkoord gaan, zal het nie wetsontwerp niet alleen de reeds lang verouderde Armenwet 1912 gaan vervangen, maar ook het wet telijk kader bieden voor bijstand aan bepaalde groepen krachtens groepsregelingen van rijks- of ge meentewege. Ergens in de memorie van toelichting noemt dr. Klompé (die vandaag haar vijftigste verjaar dag viert) het ontwerp „het sluit stuk op de in ons land geldende so ciale voorzieningen". De Algemene Bij stand wet valt in de volgende hoofdpunten uiteen: 1 Door het vastleggen in de wet vai de overheidsplicht tot financiële bij stand vervalt het principe, dat de Ar menwet nog kent maar dat bij het creë- van de bestaande groepsregelingen feite reeds is verlaten, nl. dat de bij- standbehoevenden eerst voor overheids steun in aanmerking komen na vooraf- e verwijzing naar kerkelijke particuliere instellingen van weldadig heid (het zg. subsidiariteitsbeginsel), o Niet overgenomen is de beperkende bepaling van de Armenwet, dat de bijstand de kosten voor hetgeen voor het levensonderhoud noodzakelijk is, niet te boven mag gaan als in de toekomst verwerving van eigen bestaansmiddelen niet te verwachten is (zoals bij ouder dom, ziekte of blijvende handicap). De bijstand dient in elk geval te voorzien in de noodzakelijke bestaanskosten Voorts moet de bijstand worden ver leend bij dreigend verlies van de moge lijkheid tot zelfstandige voorziening in het bestaan, o Tegen een beslissing van het bi'- standverlenend orgaan zullen bezwa. ren kunnen worden ingebracht i-vm. he niet-verlenen van bijstand, de voorwaar den enz. In laatste instantie kan in be roep worden gegaan bij de Kroon. A Behalve individueel bepaalde uitke ringen zullen ook uitkeringen voor bepaalde groepen worden vastgesteld bij algemene maatregel van bestuur of ge meentelijke verordening. De direkte uit voering van landelijke groepsregelingen handen liggen van B. en W. ondei departementale verantwoordelijkheid de minister van maatschappelijk werk. In het kader zullen in de eerste plaats nieuwe regelingen worden vast gesteld ter vervanging van de bestaande voorzieningen voor werkloze werkne- oorlogsslachtoffers, gerepatrieer- den, Ambonezen, blinden, gehandicapten, mindervaliden. cr De uitvoerende instanties t.w. de gemeenten zullen onder de nieuwe wet sterker zijn gebonden dan onder de Armenwet. Daarentegen wordt aan de personen die voor bijstand in aanmer king, een grotere mate van zekerheid verschaft door minimum-bepalingen be treffende de aftrek van inkomsten, het beroep op Gedeputeerde Staten, door vaststelling van minimum-bijstandsbe dragen voor enkele elementaire be staansmiddelen enz. Het verhaal op degene die bij stand ontvangen heeft, wordt grotendeels afgeschaft. Het verhaal op de nalatenschap, de echtgenoot en de gewezen echtgenoot blijft gehand haafd. Geen verhaal vindt meer plaats op ouders van meerderjarigen en om gekeerd; wel op minderjarige kinde ren of op ouders van minderjarigen, behoudens afwijking bij groepsrege ling. De uitgavenvermeerdering. die de in voering van de Algemene Bijstandswet tot gevolg zal hebben, schat minister Klompé voor het eerste jaar na de in- werkingtreding van de wet op 35 mil joen, voor het tweede jaar op 55 miljoen en voor het derde jaar en daar na op 65 miljoen. Dit zal worden ge- effectüeerd via een aanpassing va voeding van het Gemeentefonds. De uitkeringen krachtens de Armenwet kosten de overheid nu reeds 330 min. De niet-materiële dienstverlening is niet in het nieuwe wetsontwerp geregeld. Veel daarvan dient in handen te worden gelaten van het kerkelijk en particulier initiatief. Minister Klompé hoopt te zij ner tijd wel met een wet op het maat schappelijk werk te komen, maar op het ogenblik acht zij deze materie nog niet rijp voor codificatie. Het wetsontwerp beoogt de bijstand- behoevende een grotere mate van rechts zekerheid te geven. Een en ander mag echter niet leiden tot ondergraving de persoonlijke verantwoordelijkheid. In bepaalde gevallen moet de bijstand daar om lager gesteld, zelfs geweigerd of later verhaald kunnen worden. Het bij- «tandbeleid mag ook het totale sociale beleid, waaronder het loonbeleid, niet doorkruisen. De Kroon kan daarom be sluiten van B. en W. tot bijstandverle ning vernietigen wegens strijd met de wet of het algemeen belang. Wat de rechtszekerheid betreft* aan de bijstand mogen geen andere voorwaarden den verbonden dan die ln het ontwerp zijn genoemd, b.v. betreffende de schakeling in het arbeidsproces. Ver schillende bepalingen in het ontwerp strekken ertoe, dat de bijstandbehoe- vende zijn zelfstandigheid zoveel moge lijk bewaart en herwint Het ontwerp bevat ook regels tot li- kwidatie van de burgerlijke en gemeng de instellingen van weldadigheid. Het schrijft voorts de instelling voor, in elke gemeente, van een adviescommissie, die een algemeen adviserende functie heeft in het gemeentelijk bijstandsbeleid. De sociale raden, in de Armenwet 1912 ar menraden genoemd, worden opgeheven. De wachtgelden van de secretarissen dezer colleges worden bij de wet ge waarborgd. Kerken enz. Volgens minister Klompé betekent het vastleggen van de overheidsplicht tot bijstandverlening niet. dat de Algemene Bijstandswet altijd en onder alle standigheden een zodanige voorziening sou geven, dat andere mogelijkheden van financiële hulpverlening afgesne den zouden moeten worden. Verwanten of kerkelijke en particuliere instellingen blijven in de gelegenheid ook daar nog financiële hulp te bieden, waar de over- heidsbijstand aan zijn grens is gekomen Het is, aldus de minister, zowel in de normale gevallen als ten aanzien van degenen die door onvoldoende verant woordelijkheidsbesef een lagere of geen bijstand ontvangen, van belang dat de kerkelijke en particuliere instellingen naar eigen inzicht een uitkering kunnen geven ter aanvulling of ter vervanging van de overheidsbij stand. Nu het „gunstverlenend" karakter van de Armenwet gaat verdwijnen, kent het nieuwe wetsontwerp dus niet meer, als wettelijke voorziening, bijstand door kerkelijke of particu liere instellingen van weldadigheid. Daaruit vloeit mede voort, dat de wet telijke regeling van hel verhaals recht van deze instellingen niet is ge handhaafd. Hiertegen heeft men vol gens minister Klompé in deze kring geen bezwaar. A'damse politieman voor verduistering in arrest De Amsterdamse recherche heeft de 26-jarige agent van de gemeentepolitie L. C. Th. van D. in verzekerde bewaring gesteld. Hij wordt er van verdacht een bankbiljet van 100 gulden, dat hem tij dens de uitoefening van zijn dienst in bewaring was gegeven, te hebben ver duisterd en ten eigen bate te hebben aangewend. De agent heeft bekend zich hieraan te hebben schuldig gemaakt. Onze troepen nemen j commandopost Een Nederlandse patrouille heeft een Indonesische commandopost in Nieuw- Guinea bezet en documenten in beslag genomen, waarin de parachutisten wordt opgedragen stand te houden tot het land aan Indonesië zal zijn overgedragen, aldus heeft schout-bij-nacht L. E H. Reeseer in zijn persconferentie te Hol- landia heden meegedeeld. Volgens de instructies zouden de para's dan ge bruikt worden voor politiediensten op de plaats, waar zi) zich bevinden. Een Nederlandse patrouilleboot heeft een klein Indonesisch vaartuig tot zinken gebracht ter hoogte van de noordelijke punt van Waigeo. Drie bewapende be manningsleden hadden de kust bereikt en waren in het oerwoud gevlucht. De aohout-by-nacht zcide geen moei lijkheden tussen Nederlandse en Indo nesische militairen te verwachten als de staking van het vuren van kracht wordt, wanneer beide zijden de overeenkomst in acht nemen. De instructies voor de staking van het vuren waren nog niet ontvangen. TfIJFTIG jaar heeft de bloemen- verkoopster van het Rembrandt- plein, Tante Saar, minder bekend als mevrouw S. Bacharach, genoe gen genomen met een klein hoekje van het plein om haar bloemen, die zij iedere morgen zelf bij de Aalsmeerse veiling ging halen, aan de man te brengen. Gister middag was het gehele Thorbecke- plein voor haar gereserveerd, zo dat honderden Amsterdammers er getuigen van konden zijn hoe, tij dens een vorstelijke huldiging, de droomwens van tante Saar in ver vulling ging. Een speciaal huldi gingscomité kon de jubilerende bloemenverkoopster, in samen werking met de centrale Aals meerse veiling, een retourvlucht Israël en een verblijf van een maand in dat land aanbieden. De huldiging van de 75-jarlge bloemen verkoopster was 's morgens reeds be gonnen toen Tom (Dorus) Mandors tante Saar in zijn „hoestbui op vier wielen" naar het veilinggebonw in Aalsmeer reed, waar de trouwste blo*. menafneemster een grootse ontvangst werd bereid. Wederom per „hoestbui" arriveerde de Jubilaresse 's middags veilig op het Thorbeckepleln. waar burgemeester mr, G. van Hall een van de eersten was die tante Saar geluk kwam wensen met haar unieke iubi- In een speciale feesttent werd onder leiding van conferencier Jan Blaaser vervolgens een feestprogramma afge werkt waaraan o.a. meewerkten: Heintje Davids, Bob Scholte, imitator Dick Engelbraoht en een collega van tante Saar, het bloemenmeisje uit de musical My Fair Lady, Dorien Miik- senaar. De koningin van het plem, zoals Jan Blaaser de jubilaresse noem de, gezeten naast burgemeester Van Hall, genoot zichtbaar van het dto- gramma. In de pauze hoorde tante Saar. staande op het podium, de vele huldigings- toespraken aan. van o.a. Eli Frankley. Frits Schiller, de penningmeester van de centrale Aalsmeerse veiling, de heer A. van der Zwaard en de voorzitter van het huldigingscomité, de heer li. Vreeswijk, die de ontroerde bloemen verkoopster meedeelde dat haar wens eenmaal Israël te mogen zien. in ver vulling zal gaan. Hij voegde eraan toe dat men de regering van Israël tijdig van de komst van tante Saar op de hoogte zal stellen, in de hoop dat men haar „de ontvangst zal be reiden die zij verdient", aldus de heer Vreeswijk. De feestvreugde op het stampvolle Thor- beckeplein bereikte een hoogtepunt toen een Veluwse kweker kwam ver tellen dat hy een nieuwgekweekte roos de naam tante Saar heeft gegeven. De jubilaresse dankte daarna voor de spontane huldiging, de hoop uitspre kend dat zü nog vele jaren naar Aals meer zal kunnen gaan om fleur te brengen op het Rembrandtpleln. Keesje Kruimel held van de Kinderhoeken- week Keesje Kruimel zal de held zijn van de Kinderboekenweek, die dit jaar van 27 oktober tot 3 november wordt ge houden, want evenals de Boekenweek heeft ook de Kinderboekenweek een held. Kinderboekenweek-geschenk ge schreven door Hans Dijkhuis (10 jaar) bazuint zijn avonturen uit. Een affiche van Piet Klaasse vertoont hem in al zijn branie. En op de scholen wordt gratis de Keesje Kruimelkrant uitgedeeld. Bovendien zal een jury al of niet met zijn goedvinden de prijs „Het Kinderboek 1962" aanwijzen. Prijsuit reiking op 26 oktober in „De Brakke Grond" te Amsterdam. Mr. S. D. Emanuels, minister-president an Suriname, zal na zijn terugkeer van de onafhankelijkheidsfeesten in Trinidad, volgens betrouwbare bronnen in Neder land besprekingen voeren met minister J. M. A. H. Luns, voornamelijk over Surinames diplomatieke vertegenwoor digingen. Vanavond op het beeldscherm HET is wel een typisch Frans denkt", maar „alles bedekt". En het is ,,.n/. dit grenzeloze vertrouwen, dat het stuk, dat de AVRO vanavond tot uttere gedachten onder regie van Ton Lensink op brengt. het glazen scherm brengt. Een be- In het spel gebeurt echter wel iets roemd blijspel van een beroemde moer- Zo heeft Marceline altijd haar schrijver: „Jean de la June" (in '?le *roer 'C>°?\° «""""dl op sleeptouw. Hij is een echte klaploper en vertaling van de regisseur „Het p„(lto,rt van alles, wat hü gratis kan mannetje uit de maan") van Mar- bemachtigen, maar ook hij komt diep cel Achard, de auteur die ook het onder de indruk van de onwankelbare al eerder voor de televisie opge- trouw en de oprechtheid, die de sclujn- j n» ii i baar wat sullige Jef aan de dag legt. voerde spel „Marlbourough trekt Hem en de andere meespelenden wordt ten strijde" schreef. het ten slotte tot een beschamende er- Tcgen het Franse blijspel moeten wi) varing, dat het domme cn idealistische ons gewoonlijk schrap zetten, omdat hot „mannetje uit de maan" in feite een een totaal andere geest ademt dan die grote figuur moet zijn om zó te kunnen van de Nederlandse samenleving. volharden in allesoverheersende liefde. Wanneer echtelijke ontrouw ons wordt Wij zien in de rol van Jef Peter Oost- voorgeschoteld als iets dat een „bepaal- hoek en in die van Cloclo Wim van den de karaktertrek" weerspiegelt, komt er Heuvel, in ons een zeker verzet boven. Wij zien als zonde, wat de Fransman zwakheid fjp fllltPll.T noemt. Daarom zal de figuur van het vlinderachtige vrouwtje Marceline. door naam Marcel Achard is een pseu- de auteur met veel zachtheid geschapen doniem. want de nu 62-jarige Franso cn vanavond door Shireen Strooker ten auteur, een geëerd lid van de Académie tonele gevoerd, vele kijkers wellicht Franpaise sinds enkele jaren, heet in meer ergeren dan. zoals bedoeld, ver- werkelijkheid Marcel-Auguste FerréoL tederen, ook al komt zij op het einde 's afkomstig uit het dorp Foy-lcs- van het spel door de goedheid en liefd* Ly°n en zijn leven lang een dromer ge- van haar man tot een betere levenshou- weest. Hij droomde zich al jong een ding. carrière bij het toneel, omdat hy een Om het in wezen zeer knappe werk sterke drang in zich had, zijn opvattin van Marcel Achard te kunnen waarde- 8en u't te dragen. Daarbij had hy een ren zal men by het kyken en luisteren dichteriyke aanleg, hetgeen duideiyk dus afstand moeten nemen van de eigen blykt uit de poëtische inslag die zijn levensopvatting en zich laten leiden werk altijd vertoont. Poëtische gedach- door de zuivere bedoeling, die de auteur ten- gepaard aan biymoedigheid, hielden met dit stuk heeft. hem in leven tot zijn 23ste jaar, toen hy. Expres koos hü het kleed der licht- straatarm de grote stap waagde en naar zinnigheid om er zyn vrouwelijke hoofd- t rol. Marceline. mee te omhullen. Andera Ma" hat theater had geen belangstal- zou hü niet duidelijk hebben kunnen 1,ng v°°r de Tmt&L Men zag maken, hoe echte liefde, vol vertrouwen, ««n acteur m de dorpslongen die niets inderdaad het ergste kan overwinnen. J»- T,fn sl°H« «l» volharding om de schouwburg binnen te komen be- ïrlonlict loond: hy kreeg een baantje als hulp- lLltzllLlbl souffleur. Voor Marcel-Auguste wan Achard zelf, die 29 jaar oud was toen niettemin de deur op een kier gezet cn hy in 1929 dit spel schreef, is een dro- hy wist die verder open te drukken, mer, een idealist. En dit idealisme heeft Het lezen van de stukken die hU moest hy blijvend verbeeld in zijn „Jean de la souffleren bracht hem de nodige kennis lune', zijn „Joris Goedzak" of zo u wilt van hot toneelschryven by en binnen zyn „mannetje uit de maan", de echt- enkele maanden begreep hy, hoe een genoot van de ondeugende Marceline. spel in elkaar behoorde te zitten. Zyn vaste overtuiging dat de liefde y0i ais hjj was met gedachten en alles weerstaat, alles overwint, komt gedroomde figuren, begon hij nog dat tot uitdrukking en tot leven in dit biy- ,elfde jaar overdag te schrijven en spel. Laten we eens zien, hoe dat gaat. enkele maanden later was zijn eerste Jef. de eenvoudige, toegewijde man. blijspel „Voulez-vous jouer avec schynt niet te zien hoezeer zijn Marce- moi?" voltooid. line hem ontrouw is en bedriegt, hoe Het werd onmiddellijk aangenomen verspild zyn eigen liefde ïykt te zyn. en het genoot zoveel bijval, dat xijn Als zij na vijf jaar huwelyksleven hem naam als schrijver meteen was geves- vertelt dat zy van plan is, er vandoor te tigd. gaan, gelooft hij haar eenvoudig niet. „Waarom niet?" vraagt Marceline en nitlhnno' Jef antwoordt: „Omdat ik van je houd". Off Cl UIILIlUUg Zo simpel is dat, wanneer liefde wer- Sindsdien is zyn ster snel omhoog .geen kwaad geschoten. In totaal heeft Achard (zoalc hy nu algemeen wordt genoemd) 28 biyspelen geschreven die alle met groot succes zyn opgevoerd, en vele draai boeken voor films. Hy is een algemeen bekend man geworden en de tijd van armoede en souffleren ligt ver achter Zyn grote verdiensten als auteur wer. den erkend in zijn benoeming tot lid van de Académie Frangaise, een onder scheiding die slechts grote kunstenaars ten deel valt. Maar zijn .Mannetje uit de maan", dat vanavond wordt opgevoerd, is nog een van zijn jeugdwerken. Velen noe men het een „onwaarschijnlijk ver haal'", maar het gaat Achard minder om de geschiedenis dan om de ver beelding van zijn overtuiging. Het is, zoals al zijn stukken, een mengeling van hard realisme en ontwapenend idealisme en als zodanig veroudert het niet, maar boogt het op een ze kere tijdloosheid. keiyk onbaatzuchtig i vanavond uit de t.v.-uitzending van vanavond van ..Het mannetje uit V.Un.r. Peter Oosthoek, Hetty Oosthoek, Shireen Strooker en Wim van den Heuvel. De vijfde operette uit de reeks Duits- Oostenrijkse televisieprodukties zal in het KRO-programma van zaterdag 25 augustus a.s. op het scherm komen. Ditmaal is het „Gasparone". een van de vele zangspelen van de Oosten rijkse componist Carl Millöckcr. die vooral naam maakte met „Der Bettel- student", de operette die in april j.l door de KRO werd uitgezonden. 19.00 Carrousel, 54cJU >rtpraatjc 30.00 Nws »0S jrkklass en moderne mux 21.10 Meneer Bccnkc ls een beetje vreemd, hoorspel 22.05 Dansmuz 22-00 Nws 22.40 Act 32.60 Sportnet 23.00 Discotaria, nieuwe gram 2G.53—W.OO Nws. krant 19.50 Pol lezing 20.00 Ensemble Pa- ade 20.-45 De Zevensprong, wedstrijd 21.00 \4uzlek in miniatuur 31.30 Ktvkorgelcooc 22 30 Klass muz (®r) 22 30 Nws cn SOS- berlchten 32.40 Avondoverdenklng 22-35 --» pienalre congres v Reportage var fê/jdiWJt vanavond Hij had al zoveel tijd verspeeld. In het begin van oktober was hij van Deptford de Theems afgevaren naar Long Reach, waar het schip met een viertal kanonnen, vierponders. en tien draaibassen werd uitgerust Op 15 oktober had hij, nadat de verbou wing van het schip eindelijk was voltooid en de uit rusting volledig was, bevel ontvangen naar Spit- head te varen. Maar het weer was zo slecht en de wind zo ongunstig geweest, dat het 4 november geworden voor de „Bounty" op de rede van Spithead de ankers kon laten vallen Kapitein Bligh zat in zijn enige hut, die door een olielamp flauw verlicht werd. voor de zoveelste keer de zeekaart te bestuderen. „Ik verzeker u, mister Fryer", richtte hij zich opgewonden tot de oudste officier, die in eerbiedige houding naast hem stond, „dat het voor ons te laat wordt, de route om Kaap Hoorn te nemen. De he mel geve dat de Admiraliteit zo verstandig is, mij de Route om Kaap de Goede Hoop te laten volgen." De schipper zoals wij de oudste officier vol gens het gebruik in die tijd zullen noemen leek in zijn uiterlijk voorkomen min of meer op de kapi tein. Ook hij was iets groter dan gemiddeld en al enigszins gezet; zijn gelaatsuitdrukkingen en geba ren misten evenwel die opgekropte en steeds tot handelen bereid zynde energie, die zo karakteri stiek voor Bligh was. John Fryer was een bezadigd welwillend man van omstreeks vijfenveertig maar geen opvallende persoonlijkheid. Desondanks wist hij zijn zienswijze uitstekend kenbaar te ma- „Daarop hebt u immers uitvoerig gewezen. Sir", antwoordde hij. „En uw adres wordt zo overtui gend door feiten gestaafd „Ach, leert u mij die pennelikkers kennen!" viel Bligh hem in de rede. „Ja, als dit een manoeuvre de oorlogsvloot was maar de Royal Society te Londen zit er immers achter. Dat heb ik van mijn waarde vriend Sir Joseph wel gehoord. Het gaat ook hier per slot van rekening weer om de roem van de wetenschap en dat brengt nu een- OP DE GÜNTER SACHSE maal mee, dal wij rondom de aardbol varen: Kaap Hoorn, Tahiti, Kaap de Goede Hoop, West-Indië. Begrijpt u? En niet gewoon tweemaal om de Kaap. heen en terug, zoals het gezond verstand de zee man in dit jaargetijde zou voorschrijven." Er werd aan de deur van het kleine vertrekje geklopt en er kwam een lange en haast atletisch gebouwde jonge zeeman binnen. In zijn door weer en wind gebruind gelaat straalden een paar zwarte fonkelende ogen. Zijn haar was donkerbruin en dik, zijn goedgevormde mond en de hoekige kin drukten wilskracht uit „Bevel van Zijn Lordschap de Commandant, Sir", zei hij. „Werd zojuist gebracht. De koerier wacht op antwoord." Daarbij overhandigde hy de kapitein een verzegelde brief. „Darde u, mister Christian, laat de man wach ten", antwoordde Bligh en voegde er, zich tot de schipper richtend, aan toe, „Nu weten we meteen, welke route wij zullen volgen, mister Fryer." Driftig verbrak hij het zegel. Maar de brief bleek slechts een verzoek van de commandant van Portsmouth, Lord Hood, aan luitenant ter zee Bligh, zich onverwijld bij hem te melden teneinde een nieuwe en pas binnengekomen order van de Admiraliteit in ontvangst te nemen en de brenger van de brief mee te delen hoe laat hij zou komen. Bligh gaf de brief aan de schipper en riep de zeeman, die zich bescheiden teruggetrokken had, door de open deur na. „Zeg tegen de man, dat ik er over een uur ben. En stuurt u mister Samuel by me." Even later kwam schrijver Samuel binnen. Het was een klein mannetje, tenger van gestalte, wiens leeftijd moeilijk te schatten viel. Aan de hand van zijn kleding en voorkomen zou men hem eerder voor een koopmansbediende dan voor een zeeman hebben gehouden Hij zag er meer als een ooster ling dan als een Engelsman uit. „Pakt u de bescheiden in, mister Samuel," ont ving Bligh hem met ongeduld. „Logboek, monster rol, proviandlijsten. Tot dusver ontvangen orders niet vergeten. Wij varen dadelyk weg cn u gaat met mij mee." „Ik zal inmiddels een boot laten klaarmaken," zei de schipper en verliet haastig de kajuil. „Ja. maar geef me een paar flinke zeelui als roeiers mee. Ik maak me liever niet belachelijk, nu ik op het matje moet komen!" riep Bligh hem na. Hij wist, dat de rede vol schepen van allerlei typen en afmetingen lag, stuk voor stuk oorlogs schepen, die evenals de „Bounty" door de aanhou dende zuidwester storm niet op de bestemde tijd hadden kunnen uitvaren. Aan boord van al die schepen had men vrijwel niets te doen dan op beter weer wachten en de geringste afleiding al was het maar een kapiteinssloep op weg naar de Commandant werd met genoegen begroet en nieuwsgierig aangegaapt. De wacht van schippersmaat Fletcher Christian was afgelopen. Nog eenmaal liet hij de blik over het schip glijden. De „Bounty" lag onrustig te gie ren. Alle zeilen waren geborgen, alle raas scherp aangebrast, om de wind zo weinig mogelijk aan grijpingspunten te bieden. En toch stampte on slin gerde h'et schip op de holle zee en rukte aan de starre, haast op breken staande, ankcrtrosscn. (Wordt vervolgd). Commentaar Tlc uitzendingen van radio en televisie werden gisteravond beheerst door de spanning rondom de gebeurtenissen in New York en Den Haag. Telkens iccrden de programma's onderbroken door korte reportages en actuele me- .dedelingen voor de microfoon en ook malen terug om de kijkers van de vizier 2i)3o Worcldimiztekconcours Kerk- ontwikkelingen op de hoogte te hou- rade 1962 21.00—22.40 Het n.annetje uit den. In het televisieprogramma van de {le mMn> TV-sj>cL KRO werden extra uitzendingen inge- Programma voor morgen De politieke commentator Henk Neu- man voerde in het begin van de avond HUversum 1. «02 m. VARA: 7.00 Kwa een telefoongesprek met mr. Korteweg 710 Oehtendgym :ao Socialistisch *ttïjd_ in New York en dc KRO kreeg toe- S?* stemming de uitzending aan Je houden 'v S cfe"' tia afloop van het aangekondigde pro- Klass muz <gr» 1935—9.40 Waterstand») aramma. Er werden culturele films VPRO: 10Oo Inzicht cn uitzicht, lezing vertoond om de leemten op te vullen Morgenwijding VARA: 1030 Am- Om klokslag clj „ar begon ooer beide ISmF? uZJSïïu pï." kïïï radiozenders alsmede voor de Wereld- muz :1.40 Orgelspel. AVRO: 12O0 Lichte omroep de directe reportage van de »rtc muz 12 3o Meded ten behoeve ven ondertekening der overeenkomst in de lulnbouw 12-a1 cn prgnose Veiligheidsraad. Toespraken en com- 'J,ct mentoren kwamen stoorloos en helder u oo Meisjeskoor (gr, 14 25 vSrtnSS over. Voor dc televisie werd in deze 14 43 Moderne muz (gr) 18 05 Ca er eens tiid het feitelijke nieuws bijgehouden. ev*n voor zitten: Zing met ons mee: Het was precies half twaalf, toen ho®J?5fi prof. De Quay rijn toesprak „oor beide S" a'lich» mXz media begon. De minister-president zag 18.00 Nws 1:8.15 Roemens ork 1B.4S Lichte 1 II, 298 m. KRO 7 00 Nws 7 Hongaarse dansmuz Middagk!ok.nw>dMo1c UOO Nw» 13 15 Dansork 'Ito van en zangsollsten 12 45 Vr^ghaak voor wu. Nieuw- men l4.0n Tenor en orgel 14.40 Berlilna Van Pronienade-ork IS.OO V d Jeugd 1530 V d duidelijk merkbaar. De KRO zond daarna nog een meragesprek uitdat op dit late 1H weinig tot zijn recht kwam. Mr. Van iutetêrf" lezing r._ RÜckevorssel, lid tian de Tweede Ka- Licht lunchconcert (gr) 1230 Meded ner, kreeg gelegenheid nog eens z\jn \5r' ^chowe van tuinbouw 12-30 bezwaren tegen de ondertekening mu*- 0>uz dc overeenkomst aangaande N' Guinea toe te Hchfen en prof. Wijnbergenhoogleraar in het volke. renrecht te Nijmegen, diende hem repliek. Aangezien middernacht v hij was, kon men niet verder komen dun het stellen van meningen en in zichten tegenover elkaar. In elk geval hebben de omroepv ■- 18.16 Lichte gran 17.00 Boe kb es pr Beursber 1860 Rogc rings ultz!>1Ge- NutUge goede voet te loven. Een voetganger*. «nipingen die aan de beurt van uilzen- den waren, het hunne gedaan om gister, avond het voor Nederland zo belang rijke nieuws te dienen en dat boven hun eigen programma's te stellen. TELEVI-S'E NTS' 1.7.0019 00 Eurovisie; Internatio- nafcl Concours Hgrpique te K-ïpenha*e« 20.0(i Journaal en weeroverzlcht NCRV: »30 Het spookhui*, korte fl'.m 30.45 Te- krnfllm 2065 Attentie 21.40 Zanarecital 22 05 Dagsluiting.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1962 | | pagina 11