Gluck-experiment in de
„F elsenreitschule"
i c
DF GROTE
MUITERIJ
BOUNTY
Bezoek aan de kust,
sport en volksdans
f
ZATERDAG 11 AUGUSTUS 1962
Sehaak-vruay 278
Het probleem in deze schaakstudie
Van Th. Nissl (verschenen in de Wie
ner Schachzeitung) is dit: „Hoe krijgt
frien zwart uit zijn „ivoren toren?"
Zwart: Khl, Tgl, Lal en Lfl, pi e2
g2.
Opgave: wit speelt en geeft mat in
rier zetten.
Dam-rraati 277
Dit was de stand in het aantrekke-
Ijke probleem van de heer A. A. Pol-
nan te Halfweg:
Zwart: 8. 9, 11, 12, 19, 22, 24, 26, 35.
Wit: 30, 31, 32, 33, 34, 40, 41, 44, 49.
Wit wint als volgt: 3328, 26x46;
IxG, 46x50; 61, 35x44; 1x3 (via 19),
:35; 3x12!!, 5045 (het beste); 49x
35x44; 121, 45onverschillig,
Bridge
West speelt een contract van 4 har-
in (10 slagen).
U zit Zuid en nadat uw partner met
ïitenvrouw is uitgekomen, ziet u de
ilgende kaarten:
JACK DIAMOND.
Kriiisii'oord-puxzel
Horizontaal: 1. metalen haak; 5.
9. telwoord; 10. gebod; 11. meis-
jnaam; 12. meisjesnaam; 14. niet een;
gemeente in Z.-Holland; 19. Pool,
tonderheid: Poolse Jood; 21 rund;
kip met kuikens; 23. persoon om
'e men algemeen lacht; 26. vertegen-
Dordigster; 29. dorpje in Gelderland;
I. torenkraai; (gewestelijk); 33. keu-
g; 34. duinvallei; 35. ontkenning
fpreektaal); 36. vlug; 37. bij elkaar
thorende voorwerpen.
Salzburger Festspiele 1962 (III)
VOOR de muzikale fijnproevers valt er dit jaar te Salzburg een belang
rijke gebeurtenis mee te maken: de opvoering in de Felsenreitschule
van Glucks eerste Iphigénie-opera. Ook al zullen deze veeleisende, opera
minnaars niet in elk opzicht bevredigd worden, zij zijn in elk geval ge
tuige geweest van een belangrijk experiment en van muzikale prestaties
van hoog niveau. Het is met Gluck een merkwaardig geval: alle muziek
liefhebbers kennen hem als de grote hervormer van de 18de eeuwse opera,
de wegbereider van Weber en Wagner; Mozart en Berlioz hebben hem
zeer vereerd; en toch kent men zijn werk nauwelijks, hoogstens een paar
ouvertures, en eigenlijk alleen de Orfeo is wat vollediger bekend.
Verticaal: 1. drinkbeker op hoge
pet; 2. buitenhaven; 3. meisjesnaam;
enhei kan men °P zitten; 6. telwoord; 7.
Xrpje onder de Drentse gemeente
in. [hes; 8. speer; 13- lelieachtig tuin-
puwgewas; 14. klederen aanhebben-
inzonderheid bovenklederen; 16.
ine opening in de huid; 17. kruis-
emig kruid; 18. gravure; 20. meer-
e; 24. vis; 25. de fijnste vederen; 26.
Pekpijler; 27. zeeëngte tussen See-
md en Zweden; 28. lichaamsdeel; 30.
ihvoord; 32. water in Z. Holland.
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
kolibrie.
i kerrie.
—tender Djakarta
,|5f gaat werken
Op de dag van de opening van de
kiatische Spelen in Djakarta, 24 aug.
zal de eerste Indonesische televi-
inder gaan werken. Deze is in Dja-
gebouwd en geleverd door de
e maatschappij Nippon Electric
zal voorlopig ook geheel door Ja-
ise technici en studio-employees
'rden bediend. Deze zullen echter
iteen beginnen Indonesiërs het vak
i leren.
Het ligt in de bedoeling dat de Ja-
jnners begin 1963 weer naar hun
ltd terugekren en dat Indonesiërs dan
st werk overnemen. De zender Dja-
Irta zal, volgens instructie van het
Jlkscongres Indonesië, voorlopig voor-
™nclijk uitzendingen, gericht op de
pksopvocding. verzorgen.
De vraag die de leiding van de Salz
burger Festspiele aan de orde heeft ge
steld, is stellig, of Gluck alleen histo
risch nog interessant is. of dat hij ook
ons nog iets te zeggen heeft. De voor
geschiedenis van deze opvoering in de
oude rotsmanége van de Iphinégie en
Aulide kunnen we als volgt samenvat
ten: De dirigent Karl Bühm en de ope
ra-regisseur Kaspar Neher koes'.erden
het verlangen van de merkwaardige
eigenschappen van het reusachtige in
de rotswand uitgehouwen podium in de
Felsenreitschule partij te trekken bij de
enscenering van een op antieke stof ge
baseerde opera, en de keuze viel op
Glucks eerste Iphigénie. In deze door
Eurypides beroemde materie immers,
gekenmerkt door de botsing tussenmen
selijk sentiment en goddelijke beschik
king. kon een streng en onbarmhartig
décor slechts bijdragen tot de intensiteit
van het drama.
De taak van Neher. die reeds ziek
was en in juni van dit jaar overleed,
werd spoedig overgenomen doordeBer-
lijnse regisseur .Günther Rennert, die
tezamen met Paul Friedrich de parti
tuur herzag en'bij de firma Barenreitei
in klavieruittreksel liet verschijnen. Het
samenstellen van een bruikbare parti
tuur enerzijds, en het ontwerpen van
een hier passende enscenering ander
zijds wieren vele praktische en theo
retische vragen op waarvan we er hier
slechts enkele kunnen vermelden. In
het algemeen moet allereerst al gezegd
worden, dat nog veel meer dan bii
symfonische muziek van vroeger, de
uitvoering van min of meer oude ope
ra's tot allerlei herzieningen dwingt:
men heeft dan immers niet alleen te
maken met de aanpassing van verou
derde musiceerpraktijken en in onbruik
geraakte sonore^ middelen, doch ook
met een veelal tijdgebonden en daarom
niet meer bruikbare tekst, terwijl om
trent de vroegere scenische vormgeving
biina niets bekend is.
Iphigénie en Aulide
Gluck schreef zijn Iphigénie en Auli
de ca. 1774 voor Parijs, op een tekst, van
Du Roullet, die weer gebaseerd was op
een tragedie van Racine uit 1674. Tekst
en muzikale behandeling daarvan wer
den aangepast aan de toenmaals be
staande smaak en traditie te Parijs,
want Gluck wilde met dit werk, en
dankzij de protectie van Marie-Antio-
nette en enige belangrijke diplomaten,
zich een grote naam verwerven in de
toenmalige hoofdstad van Europa. Dit
is hem tenvolle.gelukt, zoals men weet.
In de vorige eeuw begon men in Duits
land in te zien, dat Gluck, zelf een.
Duitser, de enig denkbare voorvader
was van de intussen tot bloei geraken
de Duitse nationale opera, en dus dien
de zijn werk verduitst te worden. Wag
ner maakte in 1847 voor Dresden een
Duitse bewerking van de Iphigénie en
Aulide, moderniseerde een en ander en
voegde een slotscène toe van eigen ma
kelij, zeer romantisch en grandioos,
met een koorfinale waarin de Grieken
de kreet „Nach Troia" aanheffen. Het
laatste tafereel, waarin volgens Glucks
versie van 1774 Kalchas plotseling, juist
als iedereen met iedereen schijnt te zul
len gaan vechten, aankondigt dat de
godin Artemis het zo niet heeft bedoeld
en dat zij met de goede intentie ook al
genoegen wil nemen, vond Wagner te
recht niet bijzonder overtuigend: hij
voerde Liana-Artemis persoonlijk op de
planken om haar eigenlijke bedoelingen
toe te lichten. Merkwaardigerwijze had
niemand anders dan Gluck zelf deze op
lossing aangewend, en wel in een nieu
we versie, reeds zeer snel na de eerste
opvoering te Parijs toegepast, die even-
wel nooit in druk was verschenen, in
tegenstelling met de eerste versie. In
'873 verscheen te Parijs van deze twee-
de versie een uitgave, die nog in 1907
bu de Parijse Opéra Comique gebruikt
werd. De gedachte om deze versie nu
■net een rijmloze Duitse vertaling, te
Salzburg als uitgangspunt te kiezen,
was dus niet zo revolutionair als men
zou kunnen denken. Een ander pro
bleem vormde de grote lengte van de
tekst. Gluck is nu eenmaal geen Mozart
en vier uren Gluck zou zelfs de meest
volhardende Gluck-bewonderaar te veel
kunnen worden. De bewerkers grepen
dus koen naar potlood en schaar en
streepten een en ander weg.
Van de vele balletten, ..divertisse
ments" genoemd, bleef niet veel over,
alleen iets in het tweede bedrijf waar
Achilles aan zijn verloofde Iphigcnia
zijn krijgsbuit in de vorm van gevan
genen aanbiedt Om de intrigue te ver
duidelijken wijzigde men de tekst hier
en daar, Agamemnon werd hierdoor
wat eenzijdig opstandig jegens de go
den. Patroklos verdween geheel uit de
opera, Iphigenla nam iets van haat-
moeder Klytaimnestra over. Zo kwam
het tot een opera zonder pauzes, met
een ballet in het midden en een duur
De orkestratie liet men zoveel mo
gelijk in de 18de eeuwste trant, al
streefde men niet naar kamermuziek.-
stijl, ook al omdat zulks in de enorme
ruimte van de Felsenreitschule onge
rijmd zou zijn. Alle overgebleven noten
waren, aldus de bewerkers, vaa Gluck:
de tekst was verduitst en van overdre
ven pathos gezuiverd, en, zo zal men in
feren, om aldus de tocht naar Troje te
kunnen voorzetten. Christia Ludwig gaf
met haar rijk getimbreerde en enorm
uitgebouwde mezzo en diepdoorvoelde
en zeer verantwoorde gestalte aan deze
dochter, die, ondanks haar liefde voor
Achilles, bereid is haar eigen geluk te
offeren aan de verantwoordelijkheid
van haar beminde vader. De door te
genstrijdige gevoelens verscheurde moe
der Klytaimnestra werd door de be
faamde Rich. Strausszangeres Inge Bark
grotendeels op schitterende wijze ge-
creërd. al kon ook zij niet zonden flak
keren in het lagere register een aan de
grote ruimte aangepast forte produce
ren. De opstandige verloofde Achilles,
die tenslotte zelfs naar de wapens wil
grijpen, leverde voor de tenor James
King wel enige problemen op. vooral
omdat zijn „heldische" timbre niet ge
makkelijk te verenigen bleek met de ho
ge ligging van deze partij. Otto Edelman
als Kalchas voldeed, al moest hij zich
wat forceren en al klonk zijn Weense
accent in de mond van de priester iet
wat zonderling. In de laatste acte, op
het hoogtepunt van de opwinding rond
om het onafwendbare offer van het
meisje, verscheen hoog op een rots de
godin Artemis, in de persoon van Elisa
beth Stenier, om met een ietwat vibre
rende sopraan de verbaasde toeschou
wers mee te delen dat Iphigenia's be-
karaktervorming is in de zin van Mo
zart nog geen sprake. De muziek ont
beert vaak contrasten en dramatische
spanning. Voorts klinkt de Duitse ver
taling onvermijdelijk nogal gezwollen,
zij mist de helderheid en élcgance, die
de aan Racini herinnerende Franse ver
sie stellig bezit. De grote ruimte van de
Felsenreitschule dwingt de zangers tot
voortdurend streven naar volume, en
dat verleent aan de klank een ongewild
Wagneriaanse resonatic.
Is dit wel de manier om Gluck, wiens
belang bovendien door Duitse musicolo
gen wel wat Is overschat, te benaderen?
De 18de eeuwse visie op het oude Hellas
was niet de onze: de Ipliigena-stof kwam
behalve door Racine, In de mode door
een libretto van Zeno van 1718. dat oa.
door D. Scarlatti is gecomponeerd. De
nadruk valt daarbU, zoals reeds door
Eurypides enigszins aangeduid, op de
psychologische zijde van het probleem,
de innerlijke loutering door beproeving,
en niet meer, zoals bi) Sophokles en nog
bi) Strawinsky of Mllhaud, op het
eeuwige conflict tussen menselijk stre
ven en onafwendbaar noodlot. Goethe
heeft deze humanistische 18de eeuwse
oudheids-interpretatle in zijn Iphigenie
in Taurls op onnavolgbare wijze gestalte
gegeven: geen noodlotsgeloof, doch ver
draagzaamheid en nobele menselijkheid.
Tegen deze achtergrond moet men ook
Glucks opera zien, en dan niet vergeten,
dat Gluck niet voor niets naar Parijs
ging en dat zijn muziek vooral in de
Romaanse en Franse traditie moest pas
sen. Het stemmenmateriaal waaraan hij
dacht, was van de Parijse opera. Een
Duitse rolbezetting brengt onvermyde-
''■jfi-: tv, -tV
,y '.V
4.
s^'-PSf
M.Vi f
gedachten daaraan wel móeten toevoe
gen. daarmee was Gluck meer zichzelf
geworden dan hij, onderworpen aa
Parijse tradities, tijdens zijn leven ooit
had kunnen zijn.
Schitterend
Hoe voldeed dit alles nu bij de klin
kende en zichtbare werkelijkheid van
de première? In scenisch opzicht had
men niets schoners kunnen verwachten.
De classicistische, ietwat barok aange
tipte costuums deden het schitterend
tegen de kale rotswanden: de opstel
ling van een deel van het koor, het
„beschouwende", eigenlijke koor, had
Rennert bovenop de ommuring van het
podium geplaatst, tussen enige bogen,
zodat ze op een hoger plan stonden of
zaten, dan de handelende personen. Een
ander deel van het koor, gesplitst in o.a.
de Grieken van Agamemnon en de
Thessaliërs van Achilles, namen ook
daadwerkelijk aan de actie deel. Met
sobere middelen werd de plaats
handeling nader aangegeven, gelijk dit
in een antieke tragedie past. De ballet
ten hadden niets frivools, doch bleven
in de ernst van de gebeurtenissen be
sloten, zoals reeds vóór Gluck door No-
verre was geëist. Trouwens ook muzi
kaal bereikte deze opvoering een graad
van volmaaktheid, een echt festival
waardig.
Wat Böhm met de Wiener Symphoni-
ker al in de ouverture wist te bereiken,
deze waarlijk klassieke verhevenheid,
deze soberheid gepaard aan elegische
warmte, maakte op ons een onuitwisba
re indruk.
Ook de vokale en dramatische uit
beelding van de beide hoofdpersonen
Iphigenia en Agamemnon was vangroot-
»e allure. Welk een menselijkheid en
doorleefde smart wist Walter Berry tot
uitdrukking te brengen in zijn Aga
memnon, de vader die door zijn functie
als veldheer zich gedwongen ziet zijn
dochter aan de vertoornde godin te of-
Glucks „Iphigénie en Aulide" in
het Duits in Salzhurg. Slotbeeld:
Artemis bovenin met haar volge
lingen; het grote koor op de eer
ste verhoging en de hoofdperso
nen (Klytaimnestra, Agamem
non, Iphigénia en Achilles) op
de voorgrond, door de soldaten
en burgers omringd.
reidheid voldoende was geweest en da
zij thans met Achilles kon worden ver
Bedenkingen
De aanwezigen applaudisseerden na af
loop lang en luidruchtig en we mogen
dus wel van een opmerkelijk succes spre
ken. Zal dit succes duurzaam zijn? We
betwijfelen het enigszins. Hoe indruk
wekkend deze opvoering ook was en hoe
veel bewondering we ook koesteren voor
Böhm. voor Berry, Chista Ludwig en
Inge Borkh, we kunnen ons niet losma
ken van enige bedenkingen. Men kan
vrede hebben met onvermijdelijke cou
pures, desnoods met enkele detail-wij
zigingen in de tekst; hieruit volgt echter
reeds, dat Glucks muziek ten dele ver
ouderd is, want bij Mozart hebben we
aan coupures geen behoefte (tussen Iphi
génie en Aulide en Le Nozze di Figaro
liggen slechts 12 jaar). Er zijn mooie
fragmenten genoeg aan te wijzen: Aga-
memnons monoloog aan het begin. Ky-
taimnestra's aria in de derde acte, de
partij van Iphigenia, vele koren, vooral
in de laatste acte.
Doch het blijft alles een nogal on
persoonlijke schoonheid, van muzikale
lijk een andere vokale traditie mee. Een
partij als die van Achilles kan eenvou
dig slechts voor een hoge Franse tenor
bedacht zijn, niet voor een soort Lohen-
grin-figuur. Waarom trouwens Mozart in
het Italiaans en Gluck in het Duits,
vroegen we tijdens een persconferentie.
Omdat, zei men, een Franse rolbezetting
in Salzburg niet mogelijk was, en omdat
men Gluck al sinds meer dan een eeuw
in het Duits zingt in Duitsland. Voert
men te Salzburg de Troubadour dan niet
met overwegend Italiaanse krachten uit,
zo vroegen we ons af, en heeft men on
langs Debussy's Pelléas te Wenen niet
met merendeels Duitstalige krachten ge
geven? En beide werken weltverstaan
in de oorspronkelijke talen E komt
men naar Salzburg om te horen, hoe
men sedert een eeuw in Duitsland Gluck
zingt? Gluck is niet los te maken van
zijn culturele omgeving, niet van de
Franse, Raciniaanse en 18de eeuwse visie
op de oudheid, niet van de vele „diver
tissements" en-xvan de wat verflenste
mythologische opsmuk. Aldus moet men
hem uiteindelijk toch nemen, of verwer-
Wil men Gluck corrigeren, hem een
strakkere, tevens meer Duitse houding
jegens zijn stof opdringen, dan schept
men iets anders, een schijn-Gluck, en
dan kan men evengoed Wagners versie
van 1847 weer ter hand nemen, zoals men
voor 10 Jaar nog te Stuttgart schijnt ge
daan te hebben- Daarom geloven we niet
dat buiten de Felsenreitschule deze Iphi-
genia-bewerking veel kansen zal hebben
voor de toekomst, al zal men te Salzburg
misschien wel op deze weg doorgaan en
de tweede Iphigenia, die op Tauris speelt,
in de volgende Jaren gaan uitvoeren. Dit
alles neemt niet weg, dat ons deze Gluck-
creatie zeer heeft geboeid en dat zij lang
in onze herinnering zal blijven voort-
Dr. J. van der Veen
-i
lijk)
ht
In de late namiddag van dc 16e augustus 1737
Tleed een lichte roeiboot, voortbewogen door de
i racntige vuisten van twee matrozen, snel de
heems af. Achterin de jol zat een man met de
nekantige zwarte steek op de knieën, gekleed in
iet lichtblauwe, met wit galon en gouden ankers
.etooide uniform van luitenant van de koninklijke
;orlogsvloot.
Zijn stralende blauwe ogen staarden strak in de
verte. Achter het hoge voorhoofd ging heel wat om,
ilsof de gedachten onophoudelijk met een bepaald
mderwerp bezig waren. Er liep een loodrechte
impel van de zwaar gepoederde pruik tot aan de
icherp naar voren springende neus. De dunne lip
pen waren opeengeklemd en openden zich nu en
dan alleen om een bevel aan de roeiers door te
laten. Want hoewel zijn gedachten elders leken te
vertoeven ontging hem toch geen enkele bijzonder
heid in het levendige verkeer van sloepen en sche
pen en hij stuurde zijn vaartuig doelbewust door
de drukte.
„Vlugger jongens!" riep hij de twee matrozen
toe. „Ik wil nog veel doen vanavond!" Hij haalde
zijn zilveren horloge uit zijn witte vest en voegde
eraan toe, „Als jullie binnen het uur het dok van
Deptford bereiken krijgen jullie een shilling de
man extra!" Deze aansporing was voldoende en de
getatoeëerde armen van de matrozen spanden zich,
zodat de riemen doorbogen.
De stevige jol had de huizenzee van de Londense
binnenstad inmiddels achter zich gelaten; het mas-
van de Tower ging schuil achter de wirwar
nasten en zeilen. Hier werden de oevers aan
weerskanten fU ingesloten door onafzienbare ha
venwerken, waar talloze grotere en kleinere sche
pen lagen: Engelands arm, die de wereld omvatte,
de trots, de hoop, de levensvoorwaarde van de
natie. Vele ijverige handen waren bezig de wonden
te helen, die de wereldzeeën in de scheepsrompen
hadden geslagen en de zeilschepen weer gereed te
maken voor uitvaren.
Luitenant William Blight uit Cornwall had ove
rigens geen aandacht voor andere schepen. Het
OP DE
G0NTER SACHSE
tafereel dat aan zijn blik voorbijgleed, was hem
aanvaard en wel als knechtje van de kapitein op
Zijne Majesteits oorlogsschip „Monmouth". Het
grootste deel van zijn drieëndertig jaar had hij op
zee gezeten. Hij kende alle zeeën van de aardbol
en zodra hij de masten van een Engels fregat bo
ven de horizon zag verschijnen wist hij, hoe het
dek daaronder er uitzag.
Op dat ogenblik bestond er voor hem evenwel
maar één schip: Zijne Majesteits bewapend trans
portschip „Bounty". Even tevoren was hij met het
commando over dit schip belast!
De gezette gestalte van de luitenant, van iets
meer dan gemiddelde lengte, nam plotseling een
stramme houding aan. Een felle blos verscheen op
zijn gezicht, dat van nature een ivoorachtige bleek
heid toonde, die bij zo'n ervaren zeeman haatt on
waarschijnlijk aandeed. William Bligh gezag
voerder op Zijne Majesteits „Bounty"! Hij had het
klaargespeeld en hij zou laten zien wie hij was!
Hoeveel anderen waren er onder de voormalige of
ficieren van kapitein Cook, die op dit commando
hadden gevlast. Sedert weken, sedert maanden,
werd er in elke officiersmess op de koninklijke
vloot over deze reis naar de Zuidzee gesproken en
vroeg men zich af, wie met de boeiende opdracht
zou worden belast. William Bligh had niet aan de
ze gesprekken deelgenomen. Het was niets voor
hem, dit drinken en dit doelloze geleuter van man
nen, bij wie de alcohol de tongen losmaakte en die
dan hun meest geheime verlangens onthulden en
zich aan de spot van hun makkers blootstelden.
Toch had hij niet kunnen voorkomen, dat ook
zijn naam genoemd werd met die van anderen, die
voor dit commando in aanmerking kwamen. Hij
werd als een van de bekwaamste jonge officieren
op de vloot beschouwd en juist zijn onwankelbaar
plichtsgevoel bezorgde hem heel wat afgunst.
Bovendien was het geen geheim gebleven dat de
„Bounty" eigendom was geweest van dc reder
Campbell, de oom van zijn vrouw, en door de ad
miraliteit van hem was aangekocht. Het schip had
„Bethia" geheten en was drie jaar tevoren ge
bouwd. En natuurlijk wist men eveneens, dat Bligh
zelf in de afgelopen vier jaar op gelijksoortige
schepen voor reder Campbell de route naar West-
Indië had bevaren.
Wat lag dus meer voor de hand dan dat men nu
zijn benoeming in verband bracht mot deze fami
liebetrekking en de invloed van Betsy's oom
Campbell? Overigens trok hij zich daarvan niets
aan. De toekomst zou leren dat de keus van de
Admiraliteit op de bekwaamste man was gevallen.
Wat deerden hem de praatjes. Hij was aanbevolen
door Sir Joseph Banks, de achtenswaardige en
invloedrijke man van de wetenschap, die hij se
dert de gezamenlijke reis onder kapitein Kook tot
zijn vrienden mocht rekenen.
Het was zeker geen gemakkelijke laak, waarmee
de koning hem via de Minister van Marine had
belast en er zouden gemakkelijk twee jaar mee
gemoeid zijn. Maar zou een van de op promotie
wachtende oudere luitenants van de koninklijke
oorlogsvloot hiervoor geschikter zijn geweest dan
i iedereen wist: een
(Wordt vervolgd.)
Extra uitzendingen NTS
In de komende weken zal de NTS
verscheidene programma's, al of
niet in Eurovisie uitgezonden, op
het scherm brengen. Daaronder
zijn vele sportreportages, maar ook
een samenvatting van de filmver
slagen, gemaakt tijdens het bezoek
van de prinsessen Irene en Mar
griet aan de West
Het zal vele kijkers ccn genoegen
doen. dat deze samenvattingdie ccn
uur duurt, wordt gegeven. U kunt die
zien od dinsdag a.s. (14 augustus)
vlak vóór het gewone avondprogram
ma. dus van 7 tot 8 uur.
Woensdag 15 augustus is er opnieuw
een extra uitzending van de NTS en
wel in die middag. Van 3.45 tot 430 uur
komt dan het tweede gedeelte van
..Internationaal Reixtez-vous", een pro
gramma vain folkloristische claneen uit
de vijftien bij de NAVO aangesloten
landen, op de beeldbuis.
Daanna. speciaal voor de kinderen,
een halfuuns-film over Lapland, geti
teld Zomervakantie bij de Lappen".
Rechtstreekse Eurovisie-uitzendingen
worden gewijd aan reportages van het
Internationale Concours Hippique in
Kopenhagen, waarbij Hans Eysvogol
voor Nederland commentaar geeft. De
NTS neemt hiervan o.m. een uitzen
ding over op vrijdag 17 augustus van
5 tot 7 uur. De volgende uitzending
vak op zeredag 19 augustus.
Zoals bekend is, worden van 18 tot
25 augustus a.s. voor dc tiende maal de
Europese kampioenschappen zwemmen,
Twee Nederlandse
inzendingen van
Prix Italia
De NTS zal twee programma's In
zenden voor mededinging naar de Prlx
Italia 1962, nl. het televisieballet „Kaïn
cn Abel" en het televisiespel „Het ver
raderlijke hart". Dit zfjn resp. program
ma's van de VPRO en de VARA.
Het ballet „Kaïn en Abel" van Hans
van Manen op muziek van Pim Jacobs
hebben wij al gezien: dc VPRO zond
het uit op 19 november 1961. onder
regie van Joes Odufré. Het is een zeer
modern ballet.
Het spel „Het verraderlijke hart"
zullen wij morgen (zondag) avond op
de beeldbuis kunnen zien. Het is een
door Alec Pierre Quince gemaakte to
neelversie van één van de fantastische
verhalen van Edgar Allan Poe, en
weer voor televisie bewerkt door Jo-
hain van Hoogstraten.
Onder regie van Kees van Iersel
wordt deze eenakter morgenavond tus
sen 9 en 10 gespeeld door Henk van
Ulsen, Dick Swidde, Frans Vorstman
en Jan Blok.
Het is een uitbeelding van een van
de griezelgeschiedenissen die Poe be
roemd hebben gerrtaakt en dus niet be
doeld noch geschikt voor Jeugdige kij-
Europese Radio Unie zijn aangesloten,
zullen deze beide Nederlandse inzen
dingen tussen 10 en 25 september a.s.
in Verooa worden beoordeeld,
Radioreporta ges
uit Afrika van
vier omroepen
Op uitnodiging vaai de Hoge Com
missaris voor de Vluchtelingen van de
Ver. Naties zal uit zes Europese landen
el'k een radioverslaggever een bezoek
brengen aan de Afrikaanse landen
Kongo en Oeroendi, om dnar kennis
te nemen van het vluchtelingenpro
bleem en de pogingen welke de V.N.
in het werk stellen om dit op zo goed
mogelijke wijze op te lossen.
De vier grote Nederlandse om-
rocpverenigingen rijn ln de gelegen
heid gesteld tezamen één verslagge-
ver af te vaardigen voor deze reis.
Aan de VARA-verslaggever Henk
van Stipria&n ls deze eer te beurt
gevallen, maar zUn werk doet hfj
voor de vier omroepverenigingen.
Henk van Stipriaan vertrekt op 14
augustus a.s. voor veertien dagen naar
Midden-Afrika. Indien het mogelijk is,
zal hij tijdens zijn verblijf daar een
aantal indrukken telefonisch doorge
ven, die dan in de vensobillcnde actua
liteitenprogramma's van de omroep
verenigingen worden uitgezonden.
Na z)jn terugkomst zal hU uit de
verkregen gegevens vier radiodocu
mentaires samenstellen, waarvan elk
der omroepverenigingen, te beginnen in
de maand september, er één zal uit
zenden. De juiste data hiervoor
den later vastgesteld.
Europees gericht
TV.-programma
'n 1963 zal een proef worden geno
men met het maandelijks in Eurovisie
uitzenden van een Euro-Magazine, dat
bedoeld is om belangrijke aspeeten van
de Europese samenleving aan te tonen
cn duidelijk te belichten-
Voorlopig zullen dc programma's
eenmaal per twee maanden worden
uitgezonden, maar slaagt het experi
ment en is er voldoende belangstelling
voor. dan zou het Magazine met in
gang van 1964 definitief maandelijks
verschijnen en om beurten door de
verschillende landen worden verzorgd.
Het eerste programma zou te ver
wachten zijn in februari 1963. cn ge
wijd zijn aan de gemeenschappelijke
landbouwmarkt. Dc Franse televisie
(RTF; heeft opdracht gekregen het te
maken.
De Federatie van de Europese tv-
oers heeft al twee jaren actie gevoerd
voor het uitzenden van meer Euro-
Dees-gerichte Eurovisieprogramma's,
uitgaande van dc gedachte, dat het
apparaat van de Eurovisie niet vol
doende dienstbaar wordt gemankt aan
de verbreiding van de Europese gc-
Thans is het tot omlijnde plannen
gekomen. Het ligt in de bedocLing dat
een Europese redactie dc onderwerpen,
welke in deze Magazines worden be
handeld, zal kiezen, zulks in overlez
met de betrokken landen en hun om-
schoonspringcn cn waerpolo gehouden
en wel in Leipzig.
Aan deze wedstrijden nemen 700
zwemmers en zwemsters uit 22 landen
deel. dat betekent een aanzienlijk ho
ger aantal dan in 1958, toen de vele
titels eveneens achter het ijzeren gor
dijn, nl. in Boedapest werden betwist.
De reportages die van dit water-
evenement. waaraan ook Nederland
duchtig zal meedoen, worden uitge
zonden. neemt de NTS over. Data cn
uren hiervoor zijn: maandag 20 augus
tus van 7 tot 8 uur, dinsdag 21 augus
tus eveneens van 7 tot 8 uur, woensdag
22 augustus van 4 tot 5 en van 5.45
tot 6 uur. donderdag 23 augustus van 5
tot 6 uur. vrijdag 24 augustus zelfde
tjjd en zaterdag 25 augustus van 4 tot
5 uur.
Verslaggever voor Nederland zijn
als gewoonlijk Piet Duinker en Piet
Mulder.
Wielrennen
Aan het einde van deze maand «al
de NTS ook dc reportages overnemen
die vla dc Eurovisie uit Italië komen,
ais daar de wereldkampioenschappen
wielrennen worden gehouden.
Naar de reportages van de baankam-
piovnschappen, diie op de Vigorolilboan
m Milaan worden verreden kunt u ojn.
kijken op zaterdag 25 augustus van
6.30 tot 7.30 uur, op maandag 27 augus
tus van 10.25 tot 11.30 uur en op dins
dag 28 augustus van 10.20 tot 0.30 uur.
Van dc ploegentijdrit voor amateurs,
die op het Roncadellacirouiit in Brescia
wordt gehouden, wordt op donderdag
30 augustus van 2.45 tot 4.30 uur een
reportage uitgezonden. Het begin van
de wereldkampioenschappen op de weg
resp. voor amateurs en beroepsrennens.
kunt u zien op zaterdag 1 september
van 12 tot 12.30 cn van 3.30 tot 4.30
uur. Bij al deze uitzendingen is het
commentaar aan Barend Barend se.
vanavond
Hilversum I, -102 m. 19.00 Artistieke staal
kaart. VPRO: 13.30 Op dc helling. klank-
Sec. J v
VARA:
i :9.5ö Deze week," praatje
P20.05 Promenade-crk
koor 20.65 Nedcrianlsc cabaretarUestcn op
de plaat 31.10 Socialistisch c
meravondcor
22 40 Tango-rumba-oik cn zangstlsten 23 10
Lichte gram 23 5&-24.00 N«
Hilversum n. 238 m. 19.00 Nws 19.10 Act
19.25 Sopraan en piano («r)j opcra-arla^
19.45 Lichtbaken, lezing 19.» PoduI klaas
(gr) 21.00 Dc Platenkottcr. gevar progr
21 43 Lichte gram 22.05 Pianospel 22 20
22.25 Boekbespr 32 30 Nws 22.40 Wij hiiden
dc zondag in, godsd progr 23.00 Moderns
trniz (gr) 23.5524.00 Nws.
TELEVISIE
NCRV: 15X0 Folkloristisch progr 15.15
Waddeneiland, een Impressie van het eiland
Ameland 16.65 Muzikale groeten uit Ko
penhagen 16.15 TV-film 1635 Dier ln "t
vizier maandelijks .progr over dieren 17-00
V d kinderen (—17.30) 19.30 TV-fUm 19.»
Morgen ls het zondag. NTS: 20.00 Journ.
NCRV: 20.20 Memo 20 30 Muziek voor U
21.00 Reportage van een Internationaal rol.
cchaatsprogr van de robchaatsclub Mara
thon te Don Haag 21.25 Ha, die Pauil.
amus progr 22 10 Documentaire film over
deLondcnae parken 283)5 Dagahilüng.
Programma voor zondag
lijk leven, toespraak.
deren 10.25 Zondagrusi, vunuraoik. uw.,.
10.30 Ned Herv kerkdienst 1130 Vraag en
antwoord. VPRO: 11.46 Flitsen, nieuw* van
eigen erf. AfVRO: 12.00 Lichte gram (om
12.30 S<portbcr) 13.00 Nws 13.07 Dc toe
stand in de wereld, lezing 13.17 Medcd of
gram 13.20 Op dc plaat ..rust», progr v
d strijdkrachten 14.00 Ormoepork: klas»
muziek 14.55 Gehoord, gezien, gelezen:
maandelijks kunstsymposion 15.» Interna
tionale Troubadours Marais cn Miranda
16.00 Llohtc ork muz en zangsoliste 16.30
Sportrevuc. VPRO: 17.00 Het r
'me en de Kerk1- 'T1 ,,T
land. gesprek.
Jeugd 17:50 Nws. sportuitslagen cn «port-
journaal 18.30 Tango-Rumfoa ork 19.00 U
moet er eens uit, cabaret 19.30 Spontane
reacties, discussie tussen musici. AVRO:
20 00 Nws 20.05 Licht ensemble met zang
solist 20 45 Wandelingen met Clio, klank,
beeld 21.00 Grilfin Maritza operette 21»
Klaas pianomuz (gr) 22.30 Nw« 22 40 Act
23X0 Dansork en zarvgsoKsten 23.30 Llcnte
ork muz (gr) 2365—24.00 Nws.
Hilversum II, 298 m. NCRV: 8 00 Nws
weer be r 8.15 Orgelspel 860 Morgan-
9 56 Inleiding Hoogmis 10.00 Hoogmis 1
Kamermuz (gr) 11.40 Klass en moderne
kamermuz (gr) 12 15 Buitenl comm 12.»
Popul gram 12.55 De hand aan de ploeg,
lezing 13.00 Nws 13 06 Popul gram 14X0
Klein Radiokoor 14.15 De vliegende Hol
lander. lezing 14» Klass kamermuz (gr)
15.10 Radio Filharm ork: klass muz 16.00
Sport 16.30 Kerkmuziek uit de 17e Ml 16e
eeuw (gr). IKOR: 17.Oo Bliijf zitten waar
Je zit. radlo-drlve-ln voor Jonge mensen
17.15 Oecumenische zangdienst 17 45 Vluch.
telingen in Oostenrijk, gesprek 18.00 Het
Geladen Schip, kritieken 18.30 Dc Kerk
aan het werk, lering 18.40 In gesprek
met de wereld, lezing (3). NCRV: 19.00
Nws uit de kerken 19.05 Verz platen:
Kwijde muz 19.30 De Openbaring aan Jo
nnes. lezing. KRO: 19.45 Nws 20X0 Een
avond ln Zweden, gevar progr 21 Xo Do-
Re-Mi, licht progr 22 20 22.25 Boek-
bespr 22 3o Nws 22 40 Avondgebed 02.35
TELEVISIE
NTS: 16.0A-16.00 Ned atletiek kampioen,
schappen te Amsterdam 19.30 Weekjoum
nale Jazzconcours 1968 te Loosdrecht,
Programma voor maandag
8.00 Nws 3.15 Llohtc gram 9.00 Gym v d
oudere luisteraars 9.10 De groenteman
(gr) 0.26 Water-
Radio-kamerorkest:
gram 13.25 Bcursbcr :3.30 Promenade-ork
14 00 Pianorecital: moderne muz 14.30
Voordracht 14.55 't Is maar een weet licht
progr 15.50 Moderne muziek (gr) 17 30
Gram v d Jeugd 18.00 Nws 18.15 Politieke
lezing 16.» Zing zonder zorgen.
Hilversum II, 298 m. NCRV: 7X0 Nws
7 10 Gewijde muz 7.30 Lichte gram 7 50
Het brood des levens, meditalic 8.00 Nws
8.15 Radiokrant 8.» Koorzang: Nederland-se
volksliederen (gr) 8.50 Walsmuz (gr) 9.00
V d zieken 9 35 Gram 9.40 V d vrouw 10.10
Gram :0.2o Theologische etherleergang
11X5 Zangrecital. Joodse liederen Tl»
Lichte gram 12.10 PLanospci met ritmische
begeleid'ine 12.25 Voor boer cn tuinder
12.30 Mvded jen behoeve van land- en tuin
bouw 17.33 Licht ensemble 12-53 Gcam
of act 13X0 Nws 13.15 Sprookjesenscmble
13.45 Fragmenten uit Italiaanse opera's
(gr) 14.15 De zevensprong wedstrijd 14.30
Omrocp -rk. koor en bariton: kllas* muz
15» Moderne kamermuz (gr) 16.00 B1J-
beloverdenking 16.30 Altviool cn klave
cimbel: klass muz. 17.00 V d kleuters 17.15
Licht cnremble en zangrolUten 17.40 Beur*,
ber 17.45 Regerlnguitz- Surlname's ontslui
ting. door WH A Brüggemann 18.00 Popul
orgelspel 18 30 Klase muz (gr).
TELEVISIE
AVRO: 20.20 Televli
Oewcldigr- document
Da# Rendez-vous, TelevfaiebaUet.
'«WVWUidil.
20.30 Hemo de
