-I#
Vraag blijft Israël
bezig houden
r„ b°si«. ra;
Verzoek tot Nederland om een Beroepingswerk
leider voor werk in Algerije
ontharing?
depilan
Een woord voor vandaag
SER-advies loonvorming
is zeer vooruitstrevend
Poogt
tot
Duitsland te komen
zondagsheiliging?
KNAP SNEL WEER OP
ANDERZIJDS
DIENSTWEIGERING?
Twaalf Amsterdamse predikan
ten pacifisten, hebben een verkla
ring uitgegeven waarin jonge men
sen opgeroepen worden tot dienst
weigering om Nederland te verh'v-
deren in .Vieutc-Guinea te vechten.
Wie de lijst van predikanten zag.
zal met enige verbazing hebben
gezien dat de naam dr. J. J Bus-
fees ontbrak In het jongste num
mer yan „Tijd en Taak"' vertelt hij
waarom hij aan deze oproep van
deze hervormde predikanten niet
kon meedoen
J'WAALF Amsterdamse colle
ga's hebben een verklaring
inzake Nieuw-Guinea gepubli
ceerd. Ook mij werd deze ver kla
ring ter ondertekening voorgelegd.
Hoewel ik het met deze twaalf
collega's in hun oordeel over onze
Nieuw-Guinea-politiek voor hon
derd percent eens ben, meende
ik toch hun verklaring niet voor
mijn verantwoording te kunnen
nemen.
Tussen hen en mij bestaat geen
verschil ii\ de beantwoording van
de vraag, bf de beloften, door ons
aan de Papoea's inzake het zelf
beschikkingsrecht gedaan, al dan
niet gerechtvaardigd waren. Dat
waren ze naar onze stellige over
tuiging niet. Wij zijn het er ook
over eens, dat de militaire maat
regelen van onze regering de
heilloze consequenties van onze
Nieuw-Guinea-politiek zijn en dat
de wijze waarop deze maatregelen
werden en worden uitgevoerd,
het wantrouwen in Indonesië
slechts kunnen versterken.
Ds. Landsman vertelt in Her
vormd Nederland, dat hij in het
bezit is van een vertaling yan een
op een bandje opgenomen Malei-
se tekst van een uitzending van
de RONG (Radio-Omroep Nieuw-
Guinea), die niets anders is dan
grove oorlogspropaganda. Scheld
partijen op Snekamo, ophitsing te
gen Indonesië, aansporingen geen
enkel plan van welke kant ook te
aanvaarden, dat niet de instem
ming van de gehele Papoeabevol
king heeft, een uiteenzetting yan
toat zelfbeschikking inhoudt, die
volkomen onwerkelijk is, enz. Er
zouden meer dingen genoemd kun
nen worden, die bewijzen, dat het
gouvernement en de militaire ge
zaghebbers op Nieuw-Guinea wei
nig of niets van de situatie be
orijpen.
Dit alles neemt intussen niet
weg, dat onze regering bij de hui
dige stand van zaken, ook al is die
voor het grootste gedeelte veroor
zaakt door ons noodlottig Nieuw-
Guinea-beleid, de verplichting
heeft, de orde op Nieuw-Guinea te
handhaven. Zij kan de para's on
mogelijk hun gang laten gaan.
Dat zij militairen inzet om even
tuele acties van de para's te ver
hinderen, kan men haar niet ver
wijten. Het parlement kan dat niet
en ons volk evenmin, aangezien
parlement en volk zich tot op dit
ogenblik in meerderheid achter
het regeringsbeleid hebben ge
steld.
HET I* Juist. d»t mijn colleea's
ons oproepen, de geestesgesteld
heid die van dit alles de oorzaak
is. los te laten. Maar wanneer zij
tegelijkertijd in hun verklaring zeg
gen: ,,men onthoudë zich van me- I
dewerking aan deze onrechtvaardi
ge handelingen", beginnen mijn be
zwaren. Ik kan in deze woorden
niets anders vinden dan een oproep
aan onze soldaten die door onze
regering naar Nieuw-Guinea worden
gezonden, om dienst te weigeren.
Het is deze oproep, dienstweigering,
die Ik onmogelijk voor mijn verant
woording kan nemen.
Ik weet. dat er zijn. die tegen de
militaire dienet als zodanig princi
piële bezwaren hebben. Zij kunnen
zich op de wet beroepen.
Ik weet ook. dat er zijn niet
velen waarschijnlijk die tegen de
militaire dienst als zodanig geen
principiële bezwaren hebben, maar
er wel bezwaar tegen hebben, zich
als militairen voor de Nieuw-Gui
nea-politiek van onze regering in te
zetten, die dus bezwaren hebben
tegen een bepaalde militaire dienst.
Wanneer zij dienst weigeren, zul
len hun gewetensbezwaren m.i. door
de regering moeten worden geëer
biedigd en zullen zij, indien de re
gering daartoe niet bereid is. op de
steun van de kerk moeten kunnen
rekenen. Het gaat m.i. echter veel
te ver. zo maar in de ruimte en
in tamelijk vage bewoordingen tot
dienstweigering op te roepen. Het
is natuurlijk afschuwelijk, dat een
belangrijk deel van onze Nieuw-Gui
nea-politiek op de schouders van
onzê soldaten wordt afgewenteld.
Wat moeten deze soldaten echter
met de oproep van mijn twaalf
collega's? De meesten weten van
onze Nieuw-Guinea-politiek en
haar achtergronden weinig of niets
af. Hoe zullen we hen dan tot een
zó ingrijpende beslissing als dienst
weigering oproepen? Daar komt nog
bij. dat mijn twaalf collega's met
onze soldaten, die naar Nieuw-Gui
nea gaan. niet het minste contact
hebben. Men kan alleen tot dienst
weigering oproepen na een serieu
ze voorlichting en onder voorwaar
de van een breed opgezette en goed
georganiseerde actie. Die ontbreekt
ten enenmale. En zo krijgt de op
roep het karakter van een schot
in de lucht.
ALS overtuigd christen-antlmilita-
rist heb ik er toch nooit toe
kunnen komen, jongens van 19 jaar
zo maar in de ruimte tot dienst
weigering aan te zetten en op te
roepen. Ook in het geval van Nieuw-
Guinea. waarin een oproeo tot dienst
weigering een meer incidenteel ka
rakter zou dragen, weiger ik dat te
doen, omdat ik de verantwoordelijk
heid voor zo'n oproep en voor een
eventueel luisteren naar deze op
roep niet dragen kan. De twaalf
Amsterdamse collega's zijn mijn
naaste geestverwanten en ik vind
het niet plezierig, mij op het ogen
blik van hen te moeten distantiëren.
Sommigen zullen mijn houding ze
ker halfslachtig vinden. Ik zal hun
dat niet verwijten. Ik kan in dit op
zicht ni^t wat men noemt conse
quent zijn, omdat ik de consequen-
feite voor mijn verantwoording ne
men kan.
Intussen acht ik het waarschijn
lijk en dat maakt de oproep nog
weer op een andere wijze niet ver
antwoord dat er naar deze op
roep niet geluisterd wordt. Bij ge
brek aan een georganiseerde actie
bereikt zij hen die ze moet berei
ken, niet, en voor zover ze hen
wel bereikt, zal zij geen effect sor
teren, omdat niet alleen een geor
ganiseerde maar ook een doelbe
wuste voorlichting ontbreekt.
Om al deze redenen kan ik deze
oproep slechts betreuren. Ik kan
haar niet anders waarderen dan
als een machteloos gebaar, op zich
zelf begrijpelijk voor wie niet graag
erkennen en aanvaarden wil. dat
wij in de situatie waarin wij momen
teel verkeren, ten gevolge van een
Slecht functionerende democratie tot
machteloosheid gedoemd zijn.
De oplossing van het Nieuw-Gui-
fea probleem had «Ize oplossbig
kunnen zijn, maar dat is verleden
ik heel zeker, dat onze regering,
als die oplossing ons eenmaal afge
dwongen is, zal doen alsof ze aan
haar te danken is.
Interchurch Aid
vraagt mensen
NED. HERV. KERK
CHR. GEREF. KERKEN
De stichting Oecumenische Hulp
aan Kerken en Vluchtelingen (In
terchurch Aid) is op zoek naar
artsen, verpleegsters, leraren,
maatschappelijke werksters en
bekwame vaklieden die bereid
zijn, voor twee of drie jaar in
Algerije te gaan werken.
Nadat Algerije op 5 juli zelfstandig
werd, begonnen ook de vluchtelingen
weer terug te keren uit Tunesië en
Marokko zijn er bijvoorbeeld al
130.000 gerepatrieerd. De hulpverle-
de kerken in Algerije werken, hebben
hun arbeid zonder onderbreking kun
nen voortzetten. Het geven van medi
sche hulp en het verdelen van voedsel
staan daarbij boven aan de lijst van
werkzaamheden. Maar er zijn bijvoor
beeld ook al 90.000 bomen geplant ter
vervanging van het in de afgelopen ja
ren gekapte en verbrande hout.
)e activiteiten van de christelijke hulp
verleningsorganisaties zijn gebundeld
in een centraal lichaam. Deze instan
tie heeft hulp gevraagd tot een totaal
bedrag van ongeveer 3.5 milioen gul
den Door toezeggingen uit alle delen
van de wereld ook van de Neder
landse kerken is het grootste deel
hiervan al biieengebracht. De behoef-1
te aan materiële hulp in de vorm van
medicijnen, vitaminetabletten, voedsel,
dekens en kleinere landbouwgereed
schappen blijft bestaan.
Iet is echter duidelijk geworden, dat
voor de hulp aan Algerije nu het
meest behoefte bestaat aan mensen.
Alleen al in de maanden mei en juni
hebben 300.000 Fransen Algerije ver
worden.
Volgens een vroeger gemaakte afspraak
is in Algerije door de Fransen geen
zending of missie bedreven. De kleine
christelijke gemeenschap i
is sterk uitgedund, al heeft
Franse christenen besloten te blijven.
Aan de Nederlandse kerken is gevraagd
zo mogelijk behalve vijftien deskundi
gen ook een leider voor het werk in
Algerije te vinden.
Tijdens het jaarlijkse beraad van afge
vaardigden van de oecumenische en
kerkelijke hulpverleningsinstanties, dat
zojuist in Garhuus werd gehouden,
kwam duidelijk naar voren, dat thans
het meest behoefte bestaat
sen, die bereid zijn voor twee of
drie jaar hun werkkracht beschikbaar
te stellen voor hulp aan Algerije. Het
aantal aanmeldingen van geschoolde
krachten is veel te gering geweest.
(Advertentie)
Ss| Dieren blootgesteld
aan ruimtestraling
Twee apen en vier hamsters hebben
een reis van 51 uur over Canada over
leefd. Tijdens deze tocht waren zij bloot-
Sesteld aan 50 procent van de straling,
ie een mens zal ontmoeten wanneer
hij diep in de ruimte reist.
De apen verkeren in goede toestand,
maar de hamsters zijn gestorven tij
dens het transport van Prince Albert
in Saskatchewan naar een vliegveld op
de grens van Manitoba. De hamsters,
gevoelige dieren, zijn niet bestand ge
weest tegen de lange tocht uit de wil
dernis (waar zij met de capsule naar-
kwamen) naar Prins Albert.
Naar eenheid van
Anglicaanse en
Russische kerk
Patriarch Alexei, het hoofd van de
Russische orthodoxe kerk. en dr. Ram
sey, aartsbisschop van Canterbury en
"rimaat van de anglicaanse kerk in
ngeland, hebben gisteren in Zagorsk
>n gemeenschappelijk communiqué
uitgegeven, waarin onder meer wordt
aangedrongen op eenheid van de ortho
doxe en de anglicaanse kerk. op uitwis
seling van priesters, predikanten en
theologische studenten- en op oprichting
van een gemeenschappelijke panortho
doxe en pananglicaanse theologische
commissie.
Dr. Ramsey werd gisteren tot erelid
ui de theologische academie van Mos
kou benoemd. Hij zou vandaag naar
Engeland terugreizen.
(Advertentie)
%ov*zSl
thans ook Kl-J—1
Wie is een Jood?
Uitspraak van
gerechtshof
gevraag
gd
kwestie was die niets te maken had m«t
zijn nationaliteit ..Ik ben een geboren
Jood, uit Joodse ouders, met een Jood
se opvoeding. Mijn strijd en lijden wa
ren die van mijn volk en bovendien voel
ik me nauw aangetrokken tot de Jood
se cultuur en het Zionisme. Daarom ben
ik naar Israël gekomen.
Overgang
(Van onze kerkredaetle)
Nog altijd wordt er in Israël
gediscuteerd over de vraag wie
nu eigenlijk een Jood is. Kan
iemand een priester worden en
toch zichzelf als Jood blijven be
schouwen, 16 de nieuwe vorm
waarin deze vraag op het ogen
blik wordt gegoten. Het opperste
gerechtshof van Israël heeft een
antwoord moeten geven op deze
vraag toen pater Daniël, die vroe
ger Schmoeël Aharon Rufeisen
heette, een aanklacht indiende
tegen de minister van binnen
landse zaken van Israël omdat
deze hem de Israëlische burger
rechten wilde onthouden. Pater
Daniel is een Karmelieter mon
nik geworden. Over deze kwestie
schreef het Israëlische blad Al
Hamishmar.
Het ministerie van binnenlandse za
ken wilde pater Daniel wel de burger
rechten in Israël geven, maar alleen
zoals het deze verstrekt aan tedere an
dere niet-Jood. die beschouwd wordt als
een buitenlander, maar zich toch voor
goed wil vestigen ln Israël.
Pater Daniel antwoordde echter dat
hij geen buitenlander was. maar een
Jood. dat zijn godsdienst een privé-
Mazr dan modern,
veilig. mal en mild
met da prettig geparfumeerde
Pater Daniel, of zoals hij vroeger
heette Rufeisen, komt uit Polen. Zijn
ouders waren hartstochtelijke Zionis
ten. Zelf werd hij een held tijdens de
nationaa l-socialistische overheersing
van Polen. Hij redde duizenden Jood
se kinderen uit handen van de Gesta-
po-moordenaars. In die tijd vond hij
persoonlijke bescherming in een kloos
ter en ontsnapte zo aan de handen
van de Duitsers. In dat klooster ging
hij over tot het rooms-katholicisme.
De minister beriep zich echter op de
..wet van terugkeer" waarin wordt uit
gesproken: ..Een Jood is iemand die in
de oprechtheid van zijn hart zichzelf als
Jood beschouwd en niet is overgegaan
tot een andere godsdienst-"
WEEKENDER
Heerlijk voor da reis. Eau de
toilette Monteil in fraaie goud
kleurige staafhuls. In de geureni
laughter, Nostalgia,FleurSauvage
12.95
verkrijgbaar bij de volgende déposltair
Ion Verduyn
/rieseweg 99. Dordrecht, Tel. 17309
64. Den Hang, Tel. 337312
v. Hovtemastr. 3t
J. v. Stolberglaan 18;
•art Kleiweg
Kleiweg 104 a. Rottere
Den Haag. Tel.
Geen ontheffing
preekverbod van
prof. Geyser
De Zuidafrikaanse hoogleraar in de
theologie Albert Geyser, die eerder dit
jaar is veroordeeld wegens ketterij door
een commissie van de Nederduits Her
vormde kerk. waarna hij als predikant
werd afgezet en ontheven van zijn
hoogleraarspost aan de universiteit van
Pretoria, krijgt geen toestemming om
zijn predikantambt weer uit te oefenen.
Dit heeft een commissie van de alge-
lene synode van de kerk gisteren mee
gedeeld.
Geyser, die nu theologie doceert aan
de universiteit van Johannesburg, heeft
verklaard, dat hij bij het Zuidafrikaan
se hooggerechtshof in beroep zal gaan
tegen de veroordeling wegens ketterij
en zijn afzetting als predikant.
Afgevaardigden van
Chr. Geref. Kerken
naar ICCC-congres
De Christelijke Gereformeerde Ker
ken hebben officieel bekend gemaakt
wie zij hebben aangewezen om deze
kerken te vertegenwoordigen op-het
congres van de ICCC dat deze maand
in het Concertgebouw te Amsterdam
zal worden gehouden. Het iifn 'de pre
dikanten ds. D. Biesma jr. ds. I. de
Bruyne en ds. J. H. Velema en de hoog
leraar prof. dr. B. J. Oosterhoff.
Arts komt pleiten
voor oprichting
van hulporgaan
De Amerikaanse arts dr. Marion C.
Collins, oprichter en voorzitter van de
Medic alert foundation international",
zal morgen met zijn echtgenote uit En
geland in Nederland aankomen. Hij
hoopt hier contacten te leggen, welke
er toe zullen leiden, dat ook in ons
land een afdeling van de ..Medic alert
foundation" wordt opgericht, gelijk dit
reeds in Canada en Australië
val is.
De ..Medic alert foundation'
organisatie, die geen winstoogmerken
heeft en zij telt meer dan 85.000 leden.
Zij stelt zich tot taak medische hulp
te bieden aan personen, die aan een
bepaalde ziekte of aan acute allergi
sche aandoeningen lijden of die plot
seling bij ongelukken en verwondingen
een dokter nodig hebben. Tezamen
met een zusterorganisatie in Canada
en met onderafdelingen in 16 landen,
verstrekt de .Medic alert foundation"
stalen en zilveren armbandjes, waarop
aan de voorzijde het internationaal er
kende emblèem van de mercuriusstaf
met de zich daaromheen kronkelende
slang is gegraveerd en op de binnen-
de drager lijdende i:
ie£tedt
Kwestie Z.-W.-Afrika
Rassenoorlog moet
voorkomen worden
West-Afrika. welke in opdracht der Ver
enigde Naties een onderzoek in dit ge
bied heeft ingesteld, heeft met vier te
gen drie stemmen besloten aan de V.N.-
commissie voor de dekolonisatie aan te
bevelen om aan te dringen op onmid
dellijk ingrijpen van de Algemene 1 t r-
gadering, of zelfs van de Veiligheids
raad. om te voorkomen, dat de toestand
in Zuid-West-Afrika ontaard in een ras
senoorlog.
Voor de aanbeveling stemden de ver
tegenwoordigers van Birma, Somaliland,
Togo en de Philippijnen. Tegen waren
die van Noorwegen, Brazilië en Mexico.
Een Noors amendement om zich er
toe te beperken de kwestie Zuid-West-
Afrika onder de dringende aandacht van
de dekolonisatie-commissie te brengen,
werd met vier tegen drie stemmen ver
worpen.
De autoriteiten van West-Berlijn heb
ben bekendgemaakt, dat de volgende
week voer met blauwzuur gestrooid zal
worden in een poging de 40.000 wilde
duiven uit te roeien, die als een plaag
in de stad 'beschouwd worden.
Het voer zal uitgestrooid worden door
een zuiveringsbedrijf uit Hamburg, dat
soortgelijke karweien reeds in andere
Duitse steden heeft uitgevoerd. Dins
dag wordt een begin gemaakt met het
werk, dat verscheidene dagen zal duren.
Daarna zal een groep Duitse dieren
vrienden een kans krijgen de overleven
de duiven te vangen en met injecties te
Jaloers zijn op Paulus en zijn metgezellen, omdat zij zo heel
duidelijk door Gods Geest werden geleid? Ja maar weet
dat het consequenties heeft! Als de beide evangelieverkondi
gers de gemeenten institueren door het aanstellen van oudsten,
wegen zij er de vermaning aan toe „om te blijven bij het
geloof en dat wij door vele verdrukkingen het Koninkrijk
Gods moeten binnengaan".
Oppervlakkig bezien merkt de christen van vandaag, althans
in onze westerse wereld, weinig van verdrukkingenHij
komt om wille van het geloof niet in de gevangenis, wordt
niet gestenigd, niet gegeseld, niet ter dood gebracht. De chris
ten van vandaag heeft als staatsburger niet minder rechten
dan wie ook (soms lijkt eerder het omgekeerde het geval),
deelt volop mee in alle sociale voorzieningen, krijgt zijn portie
van de welvaart, is een vrij mens als alle andere vrije mensen.
Ofis het zo dat juist dat gebrek-aan-verdrukkingen de
verdrukking-van-deze-tijd is? Verdrukking in die zin dat
daardoor de Heilige Geest uit onze harten wordt weggedrukt?
Dan is er wel alle reden om jaloers te zijn op Paulus!
Visie van CNV-orgaan De Gids
„De Sociaal Economische Raad
heeft kans gezien een goed samen
hangend en vooruitstrevend ad
vies over het systeem van de
loonvorming uit te brengen. Het
is een van de belangrijkste advie
zen, die de raad tot nu toe heeft
uitgebracht." Dit is de mening
van het Christelijk Nationaal
Vakverbond, zoals die kenbaar
wordt gemaakt in het jongste
nummer van het C.N.V.-orgaan
„De Gids".
In het artikel in het C.N.V.-blad
wordt de vraag gesteld, wat de rege
ring met het advies gaat doen. Als
de tekenen niet bedriegen zo stelt
men in De Gids wil zij de beslis
sing niet overlaten aan het in 1963
opvolgende kabinet. Dit betekent
echter wel, dat zij vrij spoedig zal
moeten beslissen, omdat de overgang
van oud naar nieuw natuurlijk voor
bereiding vergt en er binnenkort
weer diverse contracten aan verlen
ging (vernieuwing) toe zijn.
In een ander artikel in hetzelfde blad
stelt het C.N.V. met vreugde vast, dat er
in de laatste jaren regelmatig loons
verhogingen tot stand zijn gekomen, ter
wijl de stijging van de kosten van levens
onderhoud tot een minimum beperkt is
gebleven. Dit heeft geleid tot een reële
verbetering van de positie van de werk
nemer. Ook het werknemersaandeel van
het nationaal inkomen is gestegen. Daar-
s een zeer hoge graad van werk
gelegenheid behouden. Als C.N.V. dienen
wij dit alles positief te waarderen, aldus
„De Gids".
Wij beseffen ook heel goed, zo vervolgt
het artikel, dat niet elk jaar in dezelfde
(Van onze kerkredacteur)
Opnieuw gaat Duitsland een
heel klein voorzichtig stapje zet
ten op een weg die moet leiden
naar een betere wetgeving voor
de zondagsrust, vernemen wij uit
kerkelijke kring. Het heeft zich
niet laten afschrikken door het
feit dat ongeveer een jaar geleden
bij de onderhandelingen over een
betere regeling voor de zondags
rust in de staalindustrie de be
sprekingen op dit punt volkomen
zijn vastgelopen, dank zij de af
wijzende houding van de Freie
Demokratische Partei.
•- en glasindustrie. In het
arbeid wordt een nieuwe
regeling voorbereid om nu eindelijk
werkelijk te komen tot een zekere mate
van zondagsrust. De nieuwe regeling
moet de glijdende werkweek doorbre-
Dc regering durft het nog niet aai
nieuw een poging te ondernemen on
een algemene landelijke regeling te ko
men voor alle industrieën. Het blijft bij
een voorzichtige poging in de bedrijfs
takken van papier en glas alleen.
De beide grote kerken, de Lutherse
en de Rooms Katholieke Kerk zijn in de
besprekingen over deze kwestie betrok
ken. De leiding van beide kerken zijn de
voorstellen aangeboden ter bestudering.
Zij zullen hun instemming aan de nieu
we voorzieningen alleen geven, beweert
men in Ingewijde kringen te Bonn, als
de ontworpen regeling werkelijk de zon
dagsheiliging mogelijk maakt ln deze
takken van de industrie.
Ingewijden in Bonn vragen zich ech
ter op het ogenblik af of de regering er
werkelijk in zal slagen een formule te
vinden die aanvaardbaar is voor alle
regeringspartijen. Men herinnert zich ln
Duitsland nog maar al te goed de afwij
zende houding van de Freie Democrati
sche Partei, die indertijd de nieuwe
wetgeving voor de zondagsheiliging ln
de staalindustrie onmogelijk maakte.
Volgens leden van deze partij heeft
nog niemand hen in kennis gesteld van
de nieuwe plannen. Nu er nog maar on
langs spanningen zijn geweest tussen de
regeringspartners is het zelfs de vraag
of men het „hete hangijzer" van de
zondagsrust werkelijk zal willen aan-
oakken. ook al is het ministerie van ar
beid dan bezig met alle mogelijke voor
bereidingen.
omvang loonsverhogingen kunnen worden
gerealiseerd. Toch is dit nog geen motief,
om reeds nu vergaande maatregelen tot
matiging mee te helpen treffen, zo meent
„„De Gids" naar aanleiding vdn recente
besprekingen tussen regering en georga
niseerd bedrijfsleven over de loonvor
ming in 1963.
Het C.N.V. zou graag zien, dat alvorens
er maatregelen op loongebied worden
getroffen, de gehele economische positie
wordt bezien. Tet vakverbond acht het
wenselijk, dat een dergelijke studie door
de S E R. tot stand wordt gebracht, aldus
„De Gids".
Felle kritiek van
radio-Vaticaan
op abortus
Klaarblijkelijk doelend op het gev-*
van mevrouw Sherri Finkbine, die in
Arizona zonder succes van een recht
bank toestemming wilde verkrijgen voor
abortus, omdat zij als gevolg van het
innemen van het kalmeringsmiddel tha
lidomide vreest een misvormd kind ter
wereld te brengen, heeft radio-Vaticaan
gisteren in een commentaar verklaard
dat het begrijpelijk is dat een angsti
ge moeder de dood van haar kind wenst
uit vrees voor misvormingen. Maar het
is ontoelaatbaar dat deze persoonlijke
dwaling in een levensregel, in een zede
lijk beginsel wordt veranderd.
„Doden is nooit een daad van goed
heid. De liefde kiest altijd het leven,
nooit de dood. Het instinct tot zelfbe
houd brengt de mens ertoe elke ver
minking te aanvaarden indien hij maar
het leven kan behouden. De liefde je
gens zijn dierbaren leidt tot zelfverloo
chening. tot opofferingen, tot verheven
toewijding om zo lang mogelijk zelfs de
zwakste levensadem te behouden. Het
menselijk leven is heilig. Iedere eer
bied voor het menselijk leven verdwijnt
wanneer men begint een scheidslijn te
willen trekken in zijn verschillende bio
logische fasen en de ernst van zijn ge
breken. Men zou de weg openen tot elke
willekeur, tot elk misdrijf. Elk mense
lijk wezen, van het eerste ogenblik der
conceptie, bezit alle rechten die de
mens toekomen. Niets rechtvaardigt de
directe vrijwillige onderdrukking er
van, zelfs niet het doel het leven van
de moeder te redden", aldus de com
mentaar.
Cullmann gast op het
Vaticaans concilie
Het Vaticaanse secretariaat voor de
eenheid der christenen heeft donderdag
bekendgemaakt, dat er een beperkt aan
tal niet-rooms-katholieken zullen worden
uitgenodigd om als „gast" het Vaticaans
concilie in Rome bij te wonen. Deze
„gasten" zullen dezelfde faciliteiten ge
nieten als de waarnemers. Drie niet-
rooms-katholieken hebben deze uitnodi
ging om als gast het concilie bij te wo
nen reeds aanvaard. Het zijn Roger
Schutz, prior van de protestantse kloos
tergemeenschap van Taizé, Max Thuri-
an, predikant en lid van deze gemeen
schap. en prof. dr. Oscar Cullmann,
hoogleraar in de theologie aan de uni
versiteiten van Bazel, Straatsburg en
Voor hoofdpijn, migraine, verkoudheid, griep, reumatiek, spit, ischias, kiespijn,
zenuwpijn en menstruatiepijnen hebt U een antineuralgicum met zeer grote
pijnstillende kracht nodig. Dat is Togal. Bij apoth. en drog. Togal 0.95, 2.40, 8.88
Uitweg
Door een beroep te doen op het op
perste gerechtshof. daact pater Daniel
de Jod»n uit een duidelijker antwoord
te reven op de vrang „Wie la een
Jood?" De uitspraak van het gerechts
hof Is vooral belangrijk, omdat deie
ook een uitweg kan bieden uit andere
problemen, loais de vraag: Hoe moet
men de nationaliteit van kinderen ilen
die uit gemengde huwelijken rijn ge-
Gaat men in op de vraag van pater
Daniel dan zullen er in het vervolg Jo
den zijn van andere godsdiensten. net
als bij andere nationaliteiten, waar men
rooms-katholiek, protestants, boeddhist,
mohammedaan of wat dan ook kan
De vraag is echter of dit wel moge
lijk is. „De zaak ligt veel gecompli
ceerder dan dat." schrijft het Israëli
sche blad. „Te lang reeds hebben de
Joden geleefd in die onscheidbare een
heid van staat en godsdienst als „het
volk van de God van Abraham, Izak
en Jacob." Het Judaïsme is nimmer een
wereldgodsdienst geworden zoals het
christendom en het mohammedanisme.
Het woord Jood heeft steeds een dub
bele betekenis gehad.
Daar komt bij dat ln onre eeuw de
heidenen met name het nationaal-socia-
lisme geëist hebben dat dit tweevoudig
aspect behouden zou blijven. De natio-
naal-socialisten hebben zelfs geëist dat
een Jood toch Jood blijft, zelfs als hij
overgaat tot een andere godsdienst.
Maar toen Israël als staat werd ge
sticht werd het het tehuis genoemd voor
alle Joden, godsdienstig of niet. Wat
moet er nu gebeuren met Joden die
alle opzichten Jood willen blijve®. mt
toch een andere godsdienst gaan aan
hangen?
Het is gemakkelijk voor een Jood
om zijn schouders over deze vraag
op te halen en te zeggen: Toen hij
een christen werd brak hij met ons."
Maar zo eenvoudig ligt het niet. Ver
onderstel dat Rufeisen naar Israël
gekomen was voor hij tot het rot
katholicisme overging. Dan zou hij
volledig zijn erkend en alle rechten
van een immigrant hebben gekregen.
Als hij dan enkele weken later ioas
overgegaan naar het rooms-katholi
cisme zou niemand er aan gedacht
hebben hem zijn Joodse burgerrech
ten te ontnemen, vervolgt het Joodse
blad Al Hamishmar.
En het vervolgt: Moeten we het dan
zo stellen: juist omdat Schmoeël Ruf
eisen zegt dat hij niet alleen gelooft in
God. maar ook in Zijn Zoon en in de
Heilige Geest, behoort hij daarom niet
meer tot ons volk? Heeft zijn doop hem
zo volledig veranderd? Het feit dat der
gelijke problemen bij ons voorkomen be
wijst dat wij niet zijn als andere staten.
Daarom moeten we oppassen dat we
dit probleem niet al te eenvoudig stel
len. Het is ongetwijfeld gemakkelijker
om de onafhankelijkheid uit te roepen
en economische vooruitgang te boeken
dan een natie te bouwen of beter her
bouwen die zich :n zovele verschillende
richtingen sociaal, ethisch en cultureel
heeft ontwikkeld.
JPR IS EEN TIJD geweest en dat lijkt een
*-* heel mensenleven geleden dat ik als pas
getrouwd vrouwtje een keurig huishoudinkje had.
Ik speelde „mevrouw", terwijl een ouderwetse
moederlijke werkster kwam voor de „grote beur
ten". Wat er te grote-beurten viel is me achter
af wel een raadsel, maar het was toen toch alle
maal serieus bedoeld. Je vraagt je nu. ouder ge
worden. ook weieens af wat je eigenlijk zo'n hele
dag deed en dacht.
Wel is duidelijk te constateren, dat ik in de
loop der jaren een veel makkelijker instelling
heb gekregen, waarschijnlijk door de kinderen.
Ik geloof dat kinderen je gewoon dwingen om
niet al te zwaar op de hand te doen over huise
lijke ongerechtigheden. Als je tenminste een beet
je plezier wilt houden. Maar tegelijkertijd haal
je ook een heleboel aan terwille van die kinde
ren. Zonder hen sta je niet boven zen sputteren
de frituurpan patates te maken tot je zelf diep
in je poriën frites bent geworden. Als je geen
kinderen hebt en je zou over een hond denken
prefereer je waarschijnlijk een kortharige, van
wege je nette kleed, maar kinderen komen met
honden en andere zoogdieren thuis, lang- of
kroesharig, maar altijd onzindelijk en meestal
lastig. Dat hoort nu eenmaal onvermijdelijk bij
het ouderschap en het gaat bovendien zo gelei
delijk, dat je niet beter weet of het hoort zo.
Gisteren was mijn nakroost een daagje uit en
ik realiseerde me. hoe keurig en ordelijk alles
bleef. Geen laarzen dwars door de keuken, geen
plasjes over de wc.-rand, geen windjacks onder
de kapstok. De stoelen bleven staan waar ze
stonden Ik bevond mij in een toonzaal, waar al
leen de gladde verkoper ontbrak, zodat ik alle
stoelen kon proberen zonder te moeten kopen.
De hond lag dociel, doch decoratief als een stuk
opgezet wild in zijn hoek, stomverbaasd dat hij
ook eens een dag kon doen waar hij zin in had.
De poes. die het kennelijk al te saai vond, was
spoorloos, op zoek naar vertier.
Het was onbeschrijfelijk rustig in huis, een
unicum als iedereen vakantie heeft. Ik voelde me
weer het pas getrouwde mevrouwtje zonder drin
gende bezigheden. Niet echt natuurlijk, want er
lag een stapel verstelgoed, die moeilijk te nege
ren viel; maar dat lukte toch.
In tegenstelling tot de poes vond ik mijn huis
niet saai, maar heerlijk. Ik had een damesdag,
die wat mij betreft uit mocht groeien tot een
damesweek. Mijn egoïstisch geklungel gaf mij
aan het einde van de middag een grootmoedige
impuls. Ik besloot half en half ja te gaan zeggen
tegen het geitje, waarover de kinderen nu al we
ken zeuren.
Maar het werd geen geit, het werden parkieten.
Vuil, doch stralend kwam mijn driespan 's avonds
met de jachttrofee van die dag binnen: een kooi
met twee parkieten. Na een verward verhaal van
„oom zei dit" en „toen zei tante dat" was het
mij duidelijk, dat onze aardse bezittingen waren
uitgebreid met deze blauwgevleugelde vrienden.
„O en moeder ze zijn zo tam, moet je kijken",
het deurtje werd opengeklapt en daar vloog het
stel de kamer in. De hond sprong zenuwachtig
blaffend stoel-op stoel-af, en de poes die er
ineens ook weer was vloog blazend de gordij
nen in. Na een kwartier moesten de vogels toch
weer eens in de kooi en gingen we allemaal op
jacht. De hartstocht, waarmee Prikkebeen ach
ter kapellen aan heeft gejaagd, was niets, verge
leken bij onze vogeljacht. Waar was mijn dames
dag? Waar was mijn toonzaal? Weg, helemaal
weg. Alles stond schots en scheef, de staande
lamp lag als een spoorboom dwars in de kamer,
de chaos was grenzeloos, maar we hebben ons
niet laten kisten en na een schier eindeloze
strijd waren vogels en kinderen in hunlieder
kooien en konden wij zitten onder het licht van
de weer staande lamp.
„Ach", dacht ik „van hen zal ik ook wel weer
gaan houden, net als van de hond en de poes,
van wijlen de marmotten en de goudvissen. Hun
gevrij is wel schaamteloos en hun geklets tettert
wel boven alles uit, maar het zal wel wennen."
Toen zag ik ineens, dat de zitkamertafel door
onze nieuwe inwoners abusievelijk misbruikt was
als retirade. Tante Nel moge het mij vergeven,
maar ik heb het stil laten liggen en bleef lekker
zitten onder het motto „morgen komt er weer een
dag".
Er is een tijd geweest, dat ik als pas getrouwd
vrouwtjeMaar 't is wel héél lang geleden,
MINK VAN RIJSDIJK
