BH)
DOP
MetEsso benru
beter uit
Aannemers content
met nieuwe c.a.o.
Polsen en Polletiek
Een kanttekening
„Opvulling van
luchtledig'
A B A S I N
Broadway predikant
werd geschorst
Een ivoord voor vandaag
Calvijn zocht middenweg^
tussen Luther-Zwingli La
Anti-semitisme
in Uruguay
r
BEHOEFTIGE DAGLONERS
DE werkers ln de chrlstelijk-soclale beweging ondervinden meermalen
teleurstellingen. Hetgeen ln een tijdperk van tien of meer jaren werd
bereikt bleef vaak beneden de verwachtingen. Door allerlei omstandigheden
komen gewenste hervormingen of verbeteringen slechts in een langzaam
tempo tot stand, al is in de latere jaren het tempo wel versneld.
Niet alleen de houding van politieke voormannen stelde wel eens teleur. Ook
was er meermalen een klacht over invloedrijke werkgevers, die zich verzet
ten tegen redelijke verlangens van arbeiders. Maar ook het gedrag van vele
arbeiders self gaf reden tot scherpe kritiek, tot verdrietige ervaringen. Een
bron van ergenis was en is nog altijd, dat xovelen wel wilden profiteren van
de arbeid der vakorganisaties, maar niet mede de kosten van dit werk wilden
Toch is er, als wij objectief de maatschappij van vandaag vergelijken met de
samenleving van tachtig jaar geleden, méér reden tot dankbaarheid dan tot
eenzijdige kritiek. Ondanks twee wereldoorlogen zijn wij op een hoger wel
vaartspeil gekomen.
Wij danken dat uiteraard niet alleen aan de arbeidersbeweging, al heeft zij
het proces, soms haars ondanks, wel gestimuleerd en met name de verdeling
van het geproduceerde in gunstige zin beïnvloed. Wij danken het mede aan
de bekwame technici, aan energieke ondernemers. Veel is mogelijk geworden
door de verbazingwekkende technische ontwikkeling, die ook voortgestuwd
is geworden door de eisen welke de arbeidersbeweging stelde inzake het loon
en de arbeidstijd.
Tachtig Jaar geleden was de kinderarbeid nog omvangrijk. Men denke aan
de lijnbanen in Moordrecht, waar kinderen van vijf jaar werkdagen maakten
van veertien uur. In Lelden en andere industriesteden was het geheel „nor
maal", dat kinderen van zeven jaar de school verlieten en geregelde arbeid in
een onderneming aanvaardden.
„Normaal" was ook de vrouwenarbeid, vooral bij seizoenwerk. De arbeids
duur was lang. In de steenfabrieken en in de suikerfabrieken werden werk
dagen gemaakt van tien a twaalf uur, in de textielondernemingen van tien a
dertien uur. Aan de hygiëne werd geen aandacht geschonken. Bij het spinnen
en kaarden in de textielindustrie te Hilversum stierf tengevolge van de zeer
stoffige arbeid omstreeks 1860 jaarlijks 43 pet. van de vrouwelijke werkers
aan tuberculose.
Gehuwde vrouwen stierven vaak bij het moederworden. Haar krachten waren
ingezonken door langdurige en ongezonde arbeid. De zuigelingensterfte was
hoog, vooral in gezinnen waar de vrouw fabrieksarbeid verrichtte. Bij de lange
werktijden van de vrouw werd het kon wel niet anders het gezin ver
waarloosd. Het morele peil was meermalen laag.
De volwassen mannen maakten eveneens lange werktijden. Werkdagen van
veertien a vijftien uur kwamen niet slechts bij uitzondering voor. In de Haagse
bakkerijen werd in de jaren zeventig 100 uren per week gewerkt. De gezel
len vonden dit blijkbaar nog niet een te hoog maximum. Immers, zij vroegen
een verhoging van het uurloon van 8H cent op 12Vé cent en verklaarden zich
eventueel bereid om nog langer te werken! Langer dan 100 uur!
De ellendige toestand, waarin de arbeiders verkeerden, bleef niet onopgemerkt.
In 1864 verklaarden B. en W. van Amsterdam, dat de lonen te laag waren.
Bij een in 1870 te Amsterdam gehouden enquête bleek, dat de arbeiders met
een gemiddeld gezin 9 per week nodig hadden, maar dat zij slechts 6.60
als loon ontvingen. Als er in een gezin iemand een nieuwe broek of een ander
kledingstuk nodig had, moest dit bezuinigd worden op de toch reeds onvol
doende voeding.
Nog mee zou zijn te noemen. Maar het is reeds genoeg om te concluderen,
dat de toestand der arbeiders ellendig was. Geen wonder, dat weinigen oud
werden. Leidse fabrieksarbeiders werden zelden ouder dan 50 jaar. De glas
blazers in Maastricht hadden een gemiddelde levensduur van 30 jaar. Vele ar
beiders kon men terecht kwalificeren als „behoeftige dagloners". Zij hadden
aan veel gebrek.
Toch zag Bilderdijk nog velen hunner in de kerk. begerig naar de verkon
diging van het Evangelie. Maar daar waren er helaas ook niet weinigen,
die geestelijk even arm of nog armer waren dan in stoffelijk opzicht en die
aan de kerk de rug toegekeerd hadden.
contract: Verwerpelijke situatie
e Nederlandse Christelijke
Aannemers- en Bouwvakpa
troonsbond vindt het gelukkig,
dat er thans weer een c.a.o. voor
het bouwbedrijf is. Het bestuur
achtte het tegenover het bouw
bedrijf en zijn leden niet verant
woord de onzekere toestand, die
sinds maart na het aflopen van
de vorige c.a.o., heeft bestaan, te
laten voortduren. De N.C.A.B.
meent het bouwbedrijf gediend te
hebben door aan de goedkeuring
van deze c.a.o. mee te werken.
Op deze wijze formuleerde ons
mr. W. Aantjes, algemeen secre
taris van de N.C.A.B., de houding
van de bond tegenover de nieuwe
c.a.o voor het bouwbedrijf.
Zoals wij reeds eerder be
richtten weigert de grootste aan
nemersorganisatie, de N.A.P.B.%
zijn handtekening onder de door
de richtlijnen
(Van
Advertentie
het College van Rijksbemidde
laars'goedgekeurde (geamendeer
de) c.a.o. te plaatsen, omdat de
bepaling over de prestatiebe
loning is geschrapt. Zolang er
geen algemeen verbindend ver
klaring heeft plaats gehad achten
de leden van de N.A.P.B. zich
niet aan de nieuwe c.a.o. ge
bonden.
Mr. Aantjes noemde het laten
voortbestaan van de contactloze pe
riode (sinds maart) de meest
werpelijke oplossing van de moeilijk
heden. Hij was van mening, dat het
bouwbedrijf het meest gebaat is bij
-pn „rHpliikA mi nier van werken Met betrekking tot de loonpolitiek op
een ornelijne manier ran wenen. ,ansere termIja sprak mr. Aantjes de
Tot nog toe wist niemand waaraan 'persoonlijke mening uit, dat ieder loon-
hij zich te houden had. Met de nieu-1 svsteem uit zal moeten gaan van een
we c.a.o. is thans het luchtledig weer eigen verantwoordelijkheid van de over-
opgevuld. Het hele bouwbedrijf is held en van het bedrijfsleven. Het be-
daarom gediend met een meewerken drijfsleven kan niet alles aan de over-
de nieuwe c.a.o. Ieder weet nu held overlaten, maar het bedrijfsleven
•waar hii zich a-in te houden "ïoet ook niet te veel aan zich trekken,
waar nij zien aan ie nuuuen ri_
heeft, aldus de heer Aantjes.
kalmeert de zenuwen
zonder slaap te verwekken!
Advertentie
Conflict in presbyteriaans Ne tv York
Hij was te
orthodox
(Van
kerkredactie)
Broadway trekt weer eens de
aandacht. Ditmaal is het geen
schandaal rond een acteur van de
een of andere musical. Middelpunt
van het rumoer is dominee Stuart
W. ten Have wordt van de presbyteriaanse kerk aan
Broadway. Hij is afgezet. Er zijn
preek te zeggen dat Jona in de maag
van de vis zo'n last had van de stank,
omdat het er ..rook als in de keuken
gehad dat hij had gezegd dat Jona
helemaal niet door die vis was doorge
slikt. Dan was er nog de beschuldiging
dat Merriam eens zijn hond mee op de
kansel had genomen.
Gemeente trouw
In de weken na de schorsing hebben
zeven ouderlingen en de leden van
deze gemeente bewezen dat zij achter
hun predikant staan
negentig jaar
Zondag hoopt de heer W. ten Have.
vele jaren de inspirerende firmant van
de Boekhandel en uitgeverij W. ten
Have N.V. v.h. Hövekers boekhandel
negentig jaar te worden.
Vier generaties hebben de firma Ten
Have geleid tot steeds grotere expan
sie. Toen de heer Ten Have op 1 sep
tember 1906 de zaak overnam van de
heer J- A. Wormser heeft hij de beste
tradities van boekhandel en uitgeverij
voortgezet. Na een vruchtbaar leven ln
dienst van boekhandel en uitgeverij, be
sloot hij pas op hoge leeftijd de directie
over te dragen aan zijn beide zoons.
Ruimtevaart
en theologie
De Amerikaanse astronaut Robert M.
White heeft het volgende antwoord op de
verklaring van de Sowjet-kosmonaut
Gherman Titof dat hij in de ruimte geen
heel wat redenen gegeven voor
zijn schorsing, maar de echte
reden, al wordt die niet genoemd,
is kennelijk dat dr. Merriam te
orthodox was.
Deze presbyteriaanse kerk is altijd
een orthodoxe kerk geweest. Hij had
niet te klagen over gebrek aan belang
stelling en de diensten waren altijd vol.
Wie echter op Broadway zou verwachten
dat de preken zich zouden richten naar
de successen uit de artistieke wereld
van het toneel, kwam bedrogen uit. Aan
Broadway 'brede wegi werd de smalle
weg gepredikt, zeer tot verdriet van
andere meer vrijzinnige presbyterianen.
De classis New York van de Pres
byteriaanse Kerk. of zo men wil de
wijkkerkeraad heeft al jarenlang een
oogje gehad op deze kerk. Het was velen
van de leden een doom in het oog dat
de kerk aan Broadway niet midden in
de wereld wilde staan. Het moest de
kerk zijn die de acteurs aan de ene
kant. maar vooral de studenten aan de
andere moest kunnen trekken. De pre
diking moest op een wetenschappelijk en
cultureel hoger peil komen. Maar toen
er een vacature ontstond beriep de
kerkeraad opnieuw een orthodoxe pre-
God ontmoet heeft: ..Zijn intellect
ouderwets Door wetenschappelijke
ontdekkingen worden de deuren van het
onbekende teruggerold en blijft de mens Schorsing
achter in ontzag voor de oneindigheid
van het heelal. Onze wereld van weten-13 mei heeft de centrale kerke-
schappelijke ontdekkingen is. hoe groot raa£ ingegrepen. In plaats van dr.
zij ook moge schijnen, klein in verge»)-Merrjam verscheen er een andere pre
king met dc kennis van God. Dat is wa|dikant op de kansel om aan te kondigen
daarboven de grootste indruk op mu jal dr Merrian geschorst was en met
maakt. Wetenschappelijke nieuwsgierig-1 moer zou mf>gr.n preken. Ongeveer 250
heid en studie wekken slechts de eet- j aanwezigon. vrijwel allemaal leden,
lust van de geest op voor de enorme wc- st,-,ndPn op en vertrokken. Ongeveer 125
reld der eeuwigheid, waar de kennis on-1 bezoekers, geen leden van de gemeente,
beperkt is Dit prikkelt mij en geeft mijn bleven zitten om de gebeurtenissen af
werk betekenis en diepte tc wachtcn.
White's opmerkingen werden onthuld
Lr. yn», e, «rid-h.d d.l Brunn,,.
,"X-15 di, door je fc£r,'.n
59 kilometer te be- reden wu det hü geweien had «een
goede smaak tc hebben door
heeft onlangs i
kregen door r
Berocpingsiverk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Garderen (toez.) A. Muil
wijk te Randwijk; tc Bennekom <vae P.
D Steegman» J. Ewoldt te Kampen; tel
Heinekenszand itoez A. Otten te Wecsp.l
GEREFORMEERDE KERKEN
(Drenthe), Nieuw-Zeven-
hoven en Opperdoes
GEREF. KERKEN (VRIJGEMAAKT) I
l andere
Advertentie
HAARCRÈME
EEN PROOUKT VAN L'ORÈAL DE PARIS
zich van de be
sluiten van de centrale kerkeraad niets
aantrekken. Er is een groeiend verzet
tegen het besluit van de centrale ker
keraad. Zo heeft de bekende predikant
dr. John Sutherland Bonnell reeds ge
zegd dat deze schorsing een gevaar is
alle predikanten en ouderlingen
n de minste reden m het vervolg
kunnen worden afgezet.
Het gevolg
Broadway
zelf heeft reeds een aanklacht tegen
dc wijkkerkeraad of classis ingediend
bij de particuliere synode van New York
en zal zeker een beroep doen op de
algemene vergadering van de presby
teriaanse kerk die jaarlijks bijeenkomt.
De kwestie-Merriam saat in de Ver
enigde Staten niet alleen. Evenals in de
jaren twintig is er een groeiend conflict
tussen de vrijzinnige en orthodoxe
stromingen dat zich herhaaldelijk uit in
botsingen, die dan weer in deze. dan
weer in gene kerkgemeenschap openbaar
worden.
Geen reclame
voor sigaret
William B. Lewis, presidentcommissaris
van het New Yorkse reclamebureau Ke-
nyon and Eckhardt, inc., heeft het wereld-
kankercongres In Moskou medegedeeld,
Lewis zei een toegewijd bestuurslid te
zijn van de Amerikaanse kankervereni
ging. ..Mijn motief is eenvoudig en fun
damenteel", zei hij. ..Mijn moeder over
leed aan kanker, mijn vader overleed
aan kanker en tien jaar geleden zou ik
zelf wellicht aan kanker van de blaas
overleden zijn. indien er niet eeh klein
uiterst belangrijk geschrift was geweest
van dc Amerikaanse kankervereniging,
waarin een opsomming voorkwam
datgene wat wij :"j
woordelijk i.
loonpolitiek,
beantwoorden.
Leidt de uitwerking van deze richtlij
nen in de praktijk tot bepaalde ontspo
ringen dan is in de eerste plaats de
overheid verantwoordelijk.
Waarom zo laat?
Dat de nieuwe c.a.o. voor het bouwbe
drijf zo laat tot stand is gekomen, is
vooral het werk van het bedrijfsleven
zelf. Twee maanden lang heeft men ge
kibbeld over de vraag, of het nu een
vijfdaagse of een zesdaagse werkweek
moest worden. De andere aannemersor
ganisaties, aldus de secretaris van de
N.C.A.B.. stonden nota bene op een vol
ledige vijfdaagse werkweek, terwijl de
N.C.A.B. met de werknemersorganisa
ties het in december al eens was over
het open laten van de mogelijkheid van
een zesdaagse werkweek. Twee maan
den later hebben alle partijen zich op
dit standpunt gevonden, omdat in deze
vorm de arbeidstijd per onderneming zo
goed mogelijk zou kunnen worden gere
geld en de produktiviteit zo hoog moge
lijk opgevoerd.
Ook hij noemde de kwestie van de
prestatiebeloning een belangrijke aange
legenheid. De N.C.A.B. zal mee willen
werken aan iedere vorm van prestatie
beloning, die het mogelijk maakt om op
verantwoorde wijze het euvel van de
zwarte lonen tegen te gaan of weg te
Zwarte lonen
De oude prestatiebeloning, die
van kracht is gebleven, is in het
verleden voor de bestrijding van het
euvel van de zwarte lonen onvol
doende gebleken.
,,Het staat voor ons ook niet vast,
dat de voorgestelde vorm van pres
tatiebeloningdie meer vrijheid
bood, ons wel uit de moeilijkheden
geholpen zou hebben. Maar we wa
ren bereid het te proberen. Het Col
lege van Rijksbemiddelaars heeft
nu de oude bepaling gehandhaafd,
maar het heeft zich ook bereid ver
klaard over een verantwoorde ande
re prestatiebeloning overleg te ple~
gen. De N.C.A.B. zal aan dit over
leg graag deelnemen", aldus mr.
Aantjes.
Reeds bij het begin van de onderhan
delingen over de nieuwe c.a.o. heeft het
vraagstuk van de zwarte lonen de
N.C.A.B. reeds hoog gezeten. Men acht
te het onaanvaardbaar, dat het bestuur
toch niet nagekomen worden. Over
eengekomen is toen echter, dat de kwes
tie op langere termijn nader
worden genomen. Voorts
De overheid behoort in onze moderne
maatschappij een belangrijk stuk ver
antwoordelijkheid te dragen. Het be
drijfsleven zal niet
lijkheld tot zich mo
het kan dragen.
In het nieuwe loonadvles van de So
ciaal-Economische Raad wordt het
zwaartepunt voor de toekomstige loon
politiek gelegd bij de vakcentrales. De
heer Aantjes vreesde echter, dat dit zal
uitlopen op interne spanningen tussen
de centrales en de aangesloten vakorga
nisaties en op onderling touwtrekken.
De vakcentrales blijven tenslotte pri
vaatrechtelijke organen,
een verzwakking van de positie niet uit
gesloten achtte, indien het loonsysteem,
dat de S.E.R. aanbeveelt
doorgevoerd.
worden
Reusachtig kruis
van NAVO-geld?
Een plaatselijk comité, dat gevormd is
om de bouw van een reusachtig, elek
trisch verlicht kruis op de Faitoberg
bü.Napels te bevorderen, heeft een op
roep gericht tot de regeringsleiders van
dc 15 N.A.V.O.-landen om leder v(Jf
ton staal b(j te dragen.
Een soortgelijke oproep is tot een aantal
Italiaanse en buitenlandse industrieën
gericht om bouwmaterialen bij te dra
gen.
Als de apostel Paulus iemand in het gezicht veroordeelt, dai
is er bij wijze van spreken geen woord Frans bij. Wie hem zi
bezig hoortmoet onwillekeurig denken aan Jezus, die bij
voorbeeld de Farizeeën op de felste wijze striemde met Zijn
woorden. Neem nu die ontmoeting van Paulus met de valsfc
profeet Elymas in Paphos op het eiland Cyprus. Paulus, 21
staat er in Handelingen dertien, ziet de man scherp aan ei
voegt hem dan toe: „Zoon des duivels!" Nou, nou, zijn tuj
dan geneigd te zeggen, moet dat nu echt zó fel en scherpl
Leest u dan ook het volgende: Elymas is een vijand va\
alle gerechtigheid, die niet ophoudt de rechte wegen va\
God te verdraaien! Hij wil niet meer en niet minder dai
voorkomen, dat de landvoogd, Sergius Paulus,- christen wordt'..
Hij gaat blijkbaar niet rechtuit, rechtaan tegen Paulus' boot
schap in, maar probeert de woorden van de apostel te vei
draaien. En dan wordt Paulus boos. Niet omdat hij bevrees B$st^
is geen „succes" te kunnen boeken, maar omdat hij hier ee
mens ontmoet, die zeer welbewust het Evangelie in zijn loo\ Pr*®
door de wereld tracht te stuiten. Paulus' boosheid heeft
trekking op de zaak, die hij dient. Hij wordt, zo staat er
vervuld van de Heilige Geest. En dat is het criterium. DiAnrp
boosheid van Paulus, zijn gloeiende verontwaardiging, heefro
een diepe ondergrond: hier wordt zijn Heer beledigd.
R.k.-visie op kinderdoop: Piel
"PiE Nederlandse organisatie
U voor Zuiver-Wetenschappelijk
Onderzoek heeft dr. L. G. M.
Alting von Geusau, gedelegeerde
van de bisschop van Groningen
voor oecumenisch werk, een sub
sidie verleend voor de uitgave
van zijn studie „Die Lehre von
der Kindertaufe bei Calvin".
Dit werk zal vermoedelijk in
september of oktober van de
pers komen. Dr. Alting von
Geusau promoveerde in 1955 in
Rome op een dissertatie, ge
titeld „Schriftuurlijkheid van de
kinderdoop in de eerste refor
matie-tijd" en de bovengenoemde
studie kan beschouwd gorden als
een nadere uitwerking van een
bepaald gedeelte van dit proef
schrift.
Laken!
met de leer c
stuk c n 0
geloof en sacrament, alsmede m#sident
de leer van de sola scriptura (de Bift Nat!
bel alleen). Op grond van zijn ondei
zoek meent dr. Alting von Geusau t
kunnen concluderen dat in de tijd d3>en
reformatie de leer van de kinderdoouur: 1
aanleiding is geworden tot het ontstaaOp Gc
van de zogenaamde verbondstheologqg 8 ui
Zwingli bijvoorbeeld probeert het prw-,
bleem van de kinderdoop gedwonge
door het optreden van de Wederdoper
in zijn geheel op te lossen langs dcasin<
weg van de verbondsleer, maar ten koijj. j_,
te van het sacrament. Luther daarei
tegen zoekt de oplossing op den duver.va
in een herwaardering van het sacri1^0
ment als een krachtig teken Gods. Draal f
iLuxor
Rex
De aanleiding tot deze studie was
de vraag, welke Karl Barth inder
tijd naar de legitimiteit van de kin
derdoop stelde. Zoals bekend, ver
wijt Barth de reformatoren en met
name Calvijn, dat zij de kinderdoop
schriftuurlijk niet verantwoorden
kunnen. Om nu te zien of deze'
beschuldiging al dan niet juist is,
heeft dr. Alting von Geusau een
diepgaande studie van Calvijns
reusachtig, elek-1 theologie gemaakt en daarbij speci-
nn 0 prp aal diens doop- en sacramentsleer
aan een minitieus onderzoek onder
worpen.
Volgens de oproep zal het kruis, gebouwd
uit de bijdragen van zovele landen, die
nen als een symbool van de wereld
vrede en de verdediging van de chrls-
telijke beschaving.
het be-Het project staat onder auspiciën van Al-
de"N.C.A.B. de mening toege-l fonso kardinaal Castaldo, de aartsbis-
daan, dat de regering voluit verant-l schop van Napels.
De sacramentsfheologie immers is
bij het huidige oecumenische gesprek
een van de belangrijkste punten voor
de verhouding tussen rooms-katholieken
en protestanten en in het bijzonder voor
de situatie hier te lande.
Bij zijn studie bemerkte dr. Alting
von Geusau, dat de kinderdoop in de
eerste jaren van de hervorming een zeer
importante aangelegenheid is geweest,
daar zij met allerlei fundamentele pro
blemen samenhing, zoals bijvoorbeeld
U ontdekt het in uw eigen wagen. Gespecialiseerde
technici kunnen het bewijzen met ingewikkelde cijfer
reeksen: ESSO EXTRA voor méér kracht, fellere accele
ratie, pingelvrij rijden. Neem één keer de proef om voor
altijd plezieriger te rijden: TANK ESSO EXTRAl
Stop n tijger in uw tank!
Tivee lijnen
Wat Calvijn betreft, deze trachtf,
bij zijn verdediging van de kindrrtog;
doop een middenweg te vinden tuss«Studi<
Zwingli. Dit heeft tengtud 1
in Calvijns gmorge
igtüde
Zwingliaan"3™
is. Aangezien Calvijn belde opvatt£n
gen nooit geheel tot een hogere syi
these heeft kunnen brengen, gaat zj|
•leer van de kinderdoop van een geheOadin«
andere grondgedachte uit dan die vfilo i€
zijn doopleer in het algemeen. mden
Voor deze hervormer is de kinderdoé^0
1 Zwingliaanse zin een verbondstek' erbij
Dor de ouders, zij het dan dat hij iLuxoi
Dor de ouders toch een hogere sacrförd s
hecht dan de
volge gehad, dat"
dachtenwereld twee lijnen kan vlndi
thers en de andere
mentele waarde
zelf wordt het sacramentele karakter"
feite waar de toekomst verschoven, <?rdag:
wil zeggen naar de tijd, waarop IStudi
kind het geloof deelachtig wordt. IVral
feit. dat Calvijn nooit een duidelijke cir. j}
lossing voor dit probleem vond, we—',
oorzaak van de strijd, die in hét gei
formeerd protestantisme heeft gewei»" 9
rondom de kinderdoop en het verboil
Strijdpunt
Ook in de periode voor de refdP^k F
matie was de kinderdoop sinds
eerste tijden een strijdpunt d
weest. Vooral in de middeleeuw!
was de kinderdoop vaak aanletdir*^^
tot de vorming van een schoIas-MUSe
sche sacraments-theologie, die steonste
ke nadruk légde op de oorzakeIy1okto'
heid van het sacramentele teken. 52
raat 1
Dr. Alting voh Geusau besluit zijn sf
die met er op te-wijzen, dat de kwr»
tie van de kinderdoop op het concilie vP t
Trente geen belangrijk punt van behiBijka
deling heeft uitgemaakt, omdat rr»lw. c
zich daar wel met andere problerrlr nj
had bezig te houden. Dit betekent nibensd
dat er onder de deelnemers aan dit ccJeug<
cilie overeenstemming heeft geheefeek
over dit vraagstuk. Op het concilie vi^ag
Trente functioneert de kinderdoop d-
ook herhaaldelijk als een illustratie vj y—
die oorzakelijkheid, welke men juist L,dj
genover de reformatie wilde benadrf*
ken. Men komt daardoor maar al te wj
nig tot een herwaardering van de da
als teken.
De schrijver heeft ln zijn stulDe 1
geenszins beoogd om een polemiek fanei
voeren, maar eerder getracht aan te
nen, hoe beide, zowel de rcformatcltatio
sche als de rooms-katholieke theolof)inn
door dc polemieken van de eerste Bmh<
formatie-tijd in eenzijdige posities
gedreven. Anderzijds meent 1
strijd rondom de kinderdoop,
in de reformatie woedde, oorzaak
van een herbezinning op de leer H
de kerk en van het sacrament. De vt
bondsleer is er met name als een gr»
goed uit voortgekomen.
e eerste amh<
posities rfatioi
h'J-
p, zoals tg-kt
de Verenigde Staten
de „zeven gevaarsignalen" noemen".
Lewis zei, dat zijn onderneming recla
me maakt voor een grote verscheidenheid
aan artikelen „behalve cigaretten".
Een 30-jarige vrouw is met een auto
ontvoerd. Zij werd door de twee inzit
tenden uitgekleed en vervolgens in het
centrum van Montevideo in Uruguay op
I straat gezet.
De politie spreekt van een nieuw ge-
val van anti-semitisme. In de afgelopen
twee weken zijn tenminste acht personen
het slachtoffer van anti-Joodse daden ge-
Volgens de politie werd Diamedes Tru-
;jillo in het centrum van de stad naakt
op straat gezet nadat zij de beide ont-
voerders de verzekering had gegeven dat
I zij niet de dienstbode van een Joods ge-
1 zin was. De vrouw zei. dat zij ontvoerd
werd toen zij uit een bus stapte.
fPERLIJK GEZEGD heb ik jarenlang gedacht
dat de technische handgreep dis m'n vader
toepaste door me bij m'n pols naar school te
sleuren, officieel de naam van ..polsen" droeg.
Dat is een van die gekke misverstanden waar
toe kleine kinderen altijd komen, wanneer ze
voor hen vreemde uitdrukkingen horen. Slechts
héél begaafde hummels vragen in zo'n geval:
„Vader, Moeder, wat betékent dat woord?"
Overigens is het enige gevolg van deze begaafd
heid dat de ouders op den duur tekenen van zéér
snelle aftakeling gaan vertonen: ze houden het
nooit lang vol om hun kroost op alle vragen van
antwoord te dienen. Gelukkig heb ik mijn ou
ders die ellende kunnen besparen.'
Een andere teleurstelling werd hun niet onthou
den en die stond juist in verband met dat werkwoord
..polsen". Toen de jonge rector van de zendings
school een jaar in Rotterdam woonde, werd hem
namelijk zeer officieel de vraag gesteld of hij zijn
eigen leermeester als hoogleraar wilde opvolgen.
Een dergelijke vraag wordt niet door de eerste de
beste geuit. De betreffende faculteit stelt een drie
tal samen en draagt de cerstgeplaatste bij Hare
Majesteit de Koningin ter benoeming voor. Maar
die faculteit moet de zekerheid hebben dat deze ge
kozene de functie dan ook aanneemt. Het zou een
belediging voor de Vorstin zijn wanneer iemand be
dankte voor een eer die zij hem bewees.
Zo werd mijn Vader dan gepolst. Ik hoor hem dat
nog zeggen. Ik hoor er mijn moeder nog over pra-
1 ten. Dagen, weken lang is dat woord niet van de
lucht. Ze kijken verheerlijkt en het huis zit vol ver
wachting. Ze zijn als het ware al aan het pakken
voor een nieuwe verhuizing. Zelf zit ik overigens tc
piekeren WIE in vredesnaam sterk genoeg is om
zo'n verschrikkelijk grote en sterke man als mijn
vader bij z'n pols te pakken en 'm méé te zeulen,
en WAAROM die wonderlijke volwassenen daarover
zo verrukt zijn. Ik pas voor zo'n behandeling. Ik
zorg er wel voor niet ten tweede male aan Vaders
opbergmanie ten prooi te vallen.
Dan opeens op een dag stort hot hele kaarthuis
van ouderlijke verwachtingen ineen. Ik heb nooit
geweten hoe ze in kennis zijn gesteld van de gang
van zaken. Heeft iemand hen opgebeld? Is iemand
hen komen bezoeken? Hebben ze de afloop in de
krant moeten lezen? Ik weet het niet. Maar in elk
geval: er is een kink in de kabel gekomen.
Dat zat zo.
Benoemingen hebben óók een politieke kant. Men
kan dat billijken wanneer het gaat om de benoeming
van een burgemeester, een wethouder, een ambte
naar. een minister. Het zou 'n beetje vreemd wor-
bijvoorbeeld de meerderheidspartij er-
fhec
gens werd opgescheept mei ««n gexegsman uit
of andere splintergroepering, alleen maar omfher
dat zo'n aardige o£ zo'n kr.appe baas was. Dat bes
gewoon bedelen om moeilijkheden zijn. 1 Jaj
Het is ongetwijfeld vreemder als men bij hoorn 0
raarsbenoemingen en dan nog in de heilige Gfcer
geleerdheid dergelijke maatstaven gaat aaiippj,
gen. Men kan moeilijk volhouden dat de nieuw-tr.
tamentisch Griekse grammatica er bij dc een
ders uitziet dan bij de andera Maar anno 1909 sc
men dat toch in ministeriële kring gedacht te
ben. Want de desbetreffende minister weigerde
en goed om de gepolste als hoogleraar te b(
men. Hij had een partijgenoot die hem veel di
baarder was. Hij had bovendien juist al een kIBen
het onderspit moeten delven en hij wilde geen tv.enlu
de nederlaag. Het vriendje kreeg buiten de vo|der
dracht om de benoeming en de gepolste werd nij
we lastige term „gepasseerd". ye]
M'n ouders hebben het in die dagen niet gemL-j
kelijk gehad, maar ze hebben de klap manmotf
gedragen. Het ergste was wel voor hen dat een aPor'
verwante christelijke partij hun deze kool had 1 de
stoofd. Nochtans verloren ze niet hun geloof infcusi
Una Sancta. Alleen moest je mijn vader nooit flcwi
boord komen met de politiek. Daar had hij vc n,i
goed een afkeer van. En als hij dat had, u!f
terdege. Vele jaren later bleef hij ee
in 'n stemhokje. Toen de commissie
bureau verontrust kwam informeren:
wat is er?" zei hij verward: ..Het duurt zo
om al die hokjes rood te maken!" En hoe
moet je afkeer van de politiek wel zijn, als je
eens meer weet hoe je stemmen moet!
ïad. had hiL,
is 'n kwarr
van het stl
n: „Profefl