Hicuuie £eiiisrt)e (üourant
W Jf
Amerika en Europa keken
rechtstreeks naar elkaar
Commentaar
Trein uit de rails bij Dijon:
41 doden en 52 gewonden
Limburg probeert nieuwe groente
HISTORISCH MOMENT DANK ZIJ TELSTAR
Boeiend samenspel
tussen continenten
Secretaris van
prins Bernhard
overleden
Bonn verbaasd
over kritiek
m 4
Kennedy: eerst Sow jet-
proeven afwachten
23 JULI DINSDAG 24 JULI 1962
KANTOREN: Steenstraat 37.
TELEFOON: alle afdelingen 31441.
KLACHTENDtENST: bezorging 18—1» u.
ADVERTENTIES: 0,20 per millimeter.
(By contract belangrl
POSTREKENING: 58938.
ABONNEMENTEN: 8.25 per kwartaal;
ƒ2,80 per maand; ƒ0,65 per week
Vijftigste jaargang no. 14029
CHRISTELIJK 'NA TIONAA L DAGBLAD
„Stantvattttfi is abfblmtt
myn hert in tegijeospaeT
internationale autolijndiensten
Holland-België
dagelijks
Holland-Dene-
marken 3 x per
week
Holland-Zweden
3 x per week
Bettoweg 6 Schiedam Tel. 64635
Postbus 209 - Telex 22166
(Van een onzer verslaggevers)
"F1 EN SATELLIET van nog geen meter doorsnee, wentelend op 8000 km
-*-J buiten de aarde heeft het mogelijk gemaakt dat wij gisteravond voor
het eerst rechtstreeks naar Amerika keken, een gebeurtenis, die precies
om drie minuten voor acht een feit werd. Dat was het historische moment
waarbij tweehonderd miljoen mensen waren betrokken. Een nieuwe tech
nische prestatie, die prachtig is geslaagd. En om elf uur de tweede gebeur
tenis: een knap samengesteld programma uit Europa werd in Amerika, zo
tegen etenstijd, keurig ontvangen.
Bij ons begon het rustig, met heel dui
delijke uitleg over de werking van de
Telstar door prof. dr. ir. J. L. Bordewyk.
die daarvoor naar Bussum was gekomen. Startsein
riolselingde spanning steeg. Gesprek
afgebroken, over naar de controlekamer
in het technisch centrum van de Euro
pese Radiounie in Brussel. De Telstar.
I boven Brazilië opgekomen, liet zich in
i haar 124ste omlop om de aarde zien en
daar begon het enorm boeiende samen
spel tussen werelddelen.
Miljoenen ogen zagen de beide klok
ken: negen minuten voor acht, Europese
tijd, negen minuten voor drie in de mid
dag Amerikaanse tijd, "Drie, vier stem
men klonken door elkaar: die van
Richard Dimbleby in de Brusselse con
trolekamer, die van de Belgische com
mentator ook in Brussel, die van Arie
Kleywegt in de Bussumse studio, een
stem uit Afrika, uit Frankrijk en dan:
een stem uit Amerika. De spreeklijnen
werkten al, Amerika meldde dat de code
om Telstar in werking te stellen was
(De 81-jarige heer M. Kohier is
iok present in Nijmegen om mee
e lopenin de Vierdaagse
voor de twintigste maal.
ïlTE
IRD!
iNieuws in
één oogopslag
9 TWveehondord miljoen
mensen zijn gisteravond in
hun huiskamers getuige ge
weest van een historisch
evenement: om drie minu
ten voor acht konden zij op
hun 'beeldschermen in Eu
ropa de eerste rechtstreekse
uitzending uit Amerika,
mogelijk gemaakt door de
Telstar, zien En om elf uur
waren de Amerikanen in
de gelegenheid een Euro
pees televisieprogramma te
volgen
President Kennedy heeft
gisteren op zijn persconfe
rentie verklaard, dat de
Ver. Staten niet voorne
mens zijn in de toekomst
een nieuwe serie kernproe
ven te nemen, tenzij dit
noodzakelijk mocht blijken
voor de verdediging van de
vrije wereld. Met deze me
dedelingen reageerde hij op
de Russische aankondiging,
dat de Sowjetunie opnieuw
kernproeven zal gaan ne-
In een rede voor Indone
sische boeren heeft presi
dent Soekarno verklaard,
dat Indonesië van Neder
land meer wil hebben dan
een verzekering, dat het
plan-Bunker wordt aan
vaard. Het wenst dat Ne
derland zich bereid ver
klaart Nieuw-Guinea nog
voor het einde van dit jaar
aan Indonesië over te dra
gen. Gisteren hebben bij
Washington de heren Malik
en Van Roijen hun bespre
kingen voortgezet.
In de omgeving van
Dij on in Frankrijk is gister
middag een trein veronge
lukt, waarschijnlijk door
het uitbuigen van de rails.
Een wagon viel in een 45
meter diep ravijn. Bij dit
ongeluk zijn 41 mensen om
het leven gekomen. Enkele
tientallen werden gewond.
De trein was zeer vol met
vakantiegangers.
Naar verluidt is de Al
gerijnse premier Ben
Khedda thans voorlopig
akkoord gegaan met de
oprichting van het in
Tlemcen gevormde poli
tieke bureau, op voor
waarde, dat de Nationale
Raad het parlement
bijeenkomt om het besluit
tot oprichting door de
groep van Ben Bella te
bekrachtigen. Ben Khed
da zou dit bureau een jaar
in functie willen laten,
waarna het Nationale be
vrijdingsfront een nieuw
bureau zou moeten kiezen.
In het stads- cn academisch zieken
huis in Utrecht is gisteravond na
ziekbed van enkele maanden overleden
dr. F. A. de Graaff, particulier secre
taris van Prins Bernhard. Dr. De
Graaff, die commandeur in de Huis
orde van Oranje was, bereikte de leef
tijd van 56 jaar.
Enkele maanden geleden was dr. De
Graaff betrokken bij een verkeersonge
luk nabij Utrecht. Zijn auto vloog in de
zogenaamde Tarzainbocht tussen Rijks
weg 12 en 22 over de kop. De verwondin
gen vielen toen nogal mee, doch na enige
tijd moest dr. De Graaff opnieuw ii
ziekenhuis worden opgenomen, waf
zich onder behandeling stelde van prof.
J. F. Nuboer, omdat andere ziektever
schijnselen zich hadden geopenbaard.
Frans A. de Graaff werd 18 oktober
1905 te Haarlem geboren. Hij studeerde
na de H.B.S. te hebben bezocht, tot 1927
aan de Economische Hogeschool te Rot
terdam, waar hij drie jaar later promo
veerde op een proefschrift over de
houding tussen de regering en het parle
ment Ofschoon hij dus sterk in staat
kunde was geïnteresseerd, aanvaardde hij
een betrekking bij een Amerikaans recla
mebureau te Parijs. Vervolgens werd hij
verkoopleider bij het Heinekens concerr
daarna directeur van Van Vollenhoven'
brouwerij en ten slotte gedurende eei
jaar secretaris van het college van cu
ratoren van de Economische Hogeschool
Hierop volgde op 1 november 1950
benoeming tot secretaris van Prins
Bernhard.
Dan ineens op de monitors het eerste
beeld: een dubbelbeeld van de New
Yorkse haven en de Parijse Eiffeitoren.
Het contact was er en Richard Dimbleby
gaf het startsein voor de uitzending:
„Go America, go!" Op dat moment ke
ken wij Amerika binnen in een reeks
snelle opnameneerst een vaag
beeld van de haven in New York, van
de Niagara-waterval, een flits van de
Rio Grande.... en ineens een helder
van het studio-interieur met rijen
commentators voor deze werelduitzen-
Over naar Cliicago waar een honkbal
wedstrijd werd gespeeld en het publiek
op de tribunes uitbundig juichte en
wuifde, dan Washington: persconferentie
president Kennedy die voor de zo
veelste maal vragen beantwoordde over
de verhouding oost-west en daarna een
vraag over de mogelijkheid van belas
tingverlaging kreeg voorgelegd.
Maar de tijd was kostbaar en we waren
al weer op Cape Canaveral, waar ruim
tevaarder Glenn over toekomstplannen
met bemande satellieten sprak. Heel
vlug wisselden nu de beelden met
indruk van een gigantisch wegennet,
wereldtentoonstelhngsactivitèiten,
blik in een nationaal dierenpark, flar
den amusementsleven met o.a. Japanse
dansen en een fragment van een op
voering van Shakespeare's Macbeth in
Quebec en ten slotte fraaie opnamen
de vermaarde gebeeldhouwde pre
sidentskoppen bij zang van het Mor-
monenkoor op de melodie van het
Lutherlied.
Tot slot een flitsbezoek aan het gebouw
on de V.N. in New York met zelfs nog
tien seconden stilte in de meditatieka-
Wat een indrukken kan men
opdoen in achttien minuten tjjds. Bij een
samenvatting van al wat wij hadden
gezien vervaagden de beelden langzaam.
Telstar raakte uit zicht.
In de studio zei prof. Bordewijk dat
het „bzonder aardig was geweest voor
eerste experiment". Natuurlijk had
de beeldoverbrenging geleden onder ver
taling, want Amerika zendt uit 525 lijnen
Europa op 625, en de omschakelingen
ren niet alle feilloos geweest.
Voor vervolg zie pagina 7)
De vorige week door de Tweede Ka-
ier geuite kritiek op het verdrag tus-
:n Nederland en West-Duitsland, waar-
i verscheidene kwesties tussen beide
landen worden geregeld, heeft in de
Westduitse hoofdstad verbazing gewekt.
In Bonn verklaarde men, dat de onder
handelingen over het verdrag in een
goede sfeer zijn gehouden en dat hier
bij door de Nederlanders geen enkel
verwijt is geuit. De kritiek wordt in
Bonn gezien als slechts een voorwend
sel van een deel van het parlement om
de Nederlandse regeringspolitiek aan te
vallen.
Marinier gesneuveld
Tydens een vuurgevecht bij Merau
ke is de dienstplihtige marinier derde
klasse .Ernst Herbert Pina gesneuveld.
Mtrinlèr Pina was twting jaar oud, on
gehuwd en afkomstig uit Rotterdam, zo
is vanmorgen ln Den. Haag medege-
Miljóenen Europeanen zijn gisteravond getuige geweest van het eerste
televisieprogramma dat van de V.S. via de Telstar werd opgevangen.
Ook de familie Smit in Volendam volgde de persconferentie van president
Kennedy.
President Kennedy heeft gisteren
op zijn persconferentie in Washing
ton, dae via de Telstar naar Europa
werd uitgezonden, verklaard dat
Amerika geen kernproeven meer zal
doen „als het er tenminste niet toe
gedwongen wordt en als zijn veilig
heid niet bedreigd wordt."
De V.S. zullen een analyse maken
ran de serie proeven, die de Russen
volgens hun jongste bekendmaking
zullen nemen en „nagaan of deze proe
een gevaar voor de veiligheid van
Amerika betekenen."
Kennedy zei, dat er bij het over
leg over Berlijn tussen Dean Rusk
diens Russische collega Andrei
Gromiko geen vorderingen waren ge
maakt. Voor hij uit Genève zou
trekken, zou Rusk echter nogmaals
een onderhoud met Gromiko hebben.
Het feit, dat er geen vooruitgang
was geboekt inzake Berlijn was
reden voor bezorgdheid en hield ook
wel enig gevaar in.
Kennedy legde er nogmaals de
druk op, dat de rechten van het Wes-
Berlijn uit de laatste wereldoor
log stammen en niet onderhevig zijn
eenzijdige afschaffing. Op het ogen
blik wordt er nog steeds met de Rus-
over Berlijn gepraat. Deze politiek
overleg, aldus Kennedy, zal zo lang
mogelijk worden voortgezet. Het perio
dieke overleg met de Russische ambas
sadeur Dobrynin zal dan ook, naar Ken
nedy hoopte, niet verbroken worden.
Dc Amerikaanse president verklaarde
onomwonden, dat de dollar niet gede
valueerd zal worden. De Amerikaan?»
regering hoopte voorts dat zij tegen het
einde van het volgende jaar de inter
nationale betalingsbalans in evenwicht
zal hebben.
LEMNITZER
Kennedy zei dat generaal Lemnitzer
zal worden aangewezen als nieuw? op
perbevelhebber in Europa, als de Navo-
raad de V.S. mocht vragen on
opperbevelhebber. Kennedy
zeker van, dat de berichten uit Parijs
over ..geprikkeldheid" inzake de moge-
liike benoeming van Lemnitzer geheel
juist
TTIT AMERIKA komen ontmoedigende
geluiden over de besprekingen tusr
sen de Nederlandse en Indonesische di
plomaten. Trouwens, ook Soekarno laat
zich, als gewoonlijk, in zijn redevoeringen
niet onbetuigd. Welk nut hebben bespre
kingen in vertrouwelijke sfeer, wanneer
een der regeringsleiders zich telken^ weer
publiekelijk uit? En hoe.
Het is een vreemde geschiedenis. Alvo
rens met een afgezant van de Nederlandse
regering aan de tafel te gaan zitten,
wenste de Indonesische regering de ver
zekering, dat onzerzijds het vermaarde
plan-Bunker was aanvaard. Die verze
kering is afgekomen.
Maar wat blijkt nu? Dat Soekarno het
zelf niet wil aanvaarden. Het heeft er
alle schijn van, dat de pessimisten onder
ons gelijk krijgen. Zij hebben gewaar
schuwd, dat de Indonesische regering een
oud diplomatiek gebruik beoefent. De
andere partij wordt, ondanks haar be
denkingen, naar een bepaald standpunt
toegesleept. Echter, is zij daar aangeko
men, dan heeft men intussen zelf al nieu
we posities ingenomen. En de tweede fase
van het spel kan beginnen.
Het plan-Bunker voorziet duidelijk in
overdracht aan Indonesië niet voor 1 ja
nuari aanstaande. Het voorziet wel in
een bewind onder gezag van de secretaris
generaal der V.N. voor een periode tussen
één en twee jaar. In de tijdrekenkunde
van Soekarno evenwel moet deze periode
blijkbaar tot het minimale worden inge
krompen, indien er zelfs al iets van over
blijft. Want hij wil uiterlijk 1 januari
aanstaande heer en meester in Nieuw-
Guinea zijn. Hij heeft het nog eens pu
bliekelijk en met zoveel woorden ver
zekerd.
Het stuitende is, dat hij op onsmakelijke
wijze de situatie waarin hij zijn land heeft
gebracht benut. Verlangt hij Russische
steun, dan leunt hij tegen Amerika. Heeft
hij Amerika nodig, dan ontvangt hij hoge
figuren uit Rusland.
En toch is ook van hem een terugkeer tot
de rede eerst te verwachten, wanneer
Amerika laat merken, dat het thans wel
voldoende is.
De ervaringen welke Nederland nu op
doet, bewijst hoe juist het was dat van
onze kant alleen is bewilligd in bespre
kingen met de Amerikaan Bunker erbij.
Maar moeilijk blijft het. Van Nederland
se zijde Is het uiterste aan inschikkelijk
heid wel beproefd. Wat baat het tegen
nauwelijks nog verholen onwil?
qrita)
Val in ravijn
van 45 meter
Bij een treinongeluk in de omge
ving van Dijon in Frankrijk zijn gis
termiddag, voorzover tot nu toe be
kend, 41 mensen om het leven geko
men en 52 inzittenden gewond. Door
onbekende oorzaak, vermoedelijk het
uitbuigen van de rails, is deze zeer
snelle express die afgeladen zat met
vakantiegangers, uit dc rails ge
lopen. Een wagon viel in een 45 me
ter diep ravijn. Hierin bevonden zich
de meeste slachtoffers.
Het ongeluk gebeurde op ongeveer
12 kilometer van Dijon, waar de trein
moest stoppen. De trein was op weg
van Parijs naar Marseille. Op een ge
geven moment kwam de trein uit een
tunnel en reed een viaduct op, dat een
vallei en de rivier de Ouche overspant.
Vijf wagons ontspoorden en een stortte
in een bebost ravijn van 45 meter diepte.
De voorste wagon die ontspoorde was
een bagagewagen, die direct achter de
Iokomotief gekoppeld was. De twee
wagons, die daarna kwamen, bleven in
de rails. Het was de zevende wagon,
die in de diepte stortte.
Drie spoorwegarbeiders, die mee
reisden, sloegen onmiddellijk alarm.
Binnen enkele minuten kwam het
reddingswerk op gang. Brandweer
auto's, ziekenwagens en vrachtwa
gens snelden naar de plaats van de
ramp. Drie uur na de ramp waren
de redders nog steeds bezig ingesloten
passagiers te bevrijden. Het reddings
werk werd erg bemoeilijkt door de
onbegaanbaarheid van het ravijn.
Ooggetuigen verklaarden later dat
het een verschrikkelijk gezicht was
om de berg verbogen staal in de diepte
te zien liggen.
Met uitzondering van twee Engelse
vrouwen waren de slachtoffers allen
Fransen. De laatste grote Franse spoor
wegramp vond plaats in juni 1961, toen
24 mensen om het leven kwamen er
100 gewond bij een ontsporing op d<
lijn ParijsStraatsburg.
De minister van verkeer en water
staat, drs. H. A. Korthals, heeft
gisteren, door het hijsen van de
nationale driekleur op een ma
quette bij Oostmahom, het sein
gegeven van de start van de indij
king van de Lauwerszee. De ma
quette geeft een overzicht van de
toekomstige polder met zijn ha
ven- en sluizencomplexen.
Op de weg van Vaassen naar Deven
ter is gistermiddag een auto-ongeluk ge
beurd, waarbij de 48-jarige mevrouw
Brouwer uit Hengelo (O) om het leven
is gekomen. Zij zat naast haar mar
een auto, die op het kruispunt in Ter-
wolde geen voorrang verleende aan
auto die van rechts kwam. De heer
Brouwer is, evenals de bestuurder n
de tweede auto, opgenomen in het 2
kenhuis te Deventer. De tweede a
kwam na de botsing tot staan tegen i
lichtmast.
zee lot Schotlandverplaatst zich lang
zaam verder in noord-oostelijke richting.
Door deze ontwikkelingen wordt nu
warmere lucht naar onze streken ge
voerd. Het doordringen van deze war
mere lucht zal aanleiding geven tot en
kele overdrijvende wolkenvelden. Een
depresie voor de Golf van Biscaye breidt
zijn invloed langzaam uit over Zuid-
Frankrijk en Zuidwest-Engeland. Bij het
naderbijkomen van deze storing neemt
de kans op onweer toe maar in ons land
zal het morgen waarschijnlijk nog over
al droog blijven.
WEERSVERWACHTING 2° JuM: 904 VJn" 11-85 nm'
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Droog cn vrü warm weer met zonnige HET WEER EN EUROPA
perioden. Overwegend matige oostelijke
tendens: stijging
HOOGWATER SCHEVENINGEN
wind. (Opgemaakt te 11.15 uur).
ZON EN MAAN
25 juli: zon op 04.50, onder 20.42; maan
op: 00.23, onder 14.53. 31 juli: nieuwe
Rapporten hedenmorgei
Strandverivachti ng v D cnburg
Ook morgen zonnig en fraai strand-
weer. Zwakke oostelijke wind. In de nte Bilt
middag 20 tot 22 graden. Zeewater lö'.i Twente
graad. Vooruitzichten: hogedrukgebied Eindh.
boven Wcsl-Europa brengt voorlopig
i ongeveer vertentic in een der vakbladen, plant ziet er net uit als ecu
2J4 hectaren in het Noord. HU wist een aantal tuinders te augurkcnplant; zü wordt circa
limburgse plaatsje Melderslo bewegen dat zü op hun grond
hebben enige tientallen tuinden
zich toegelegd op dc teelt van
een nieuwe soort groente, die
door de exporteur als „Kussa"
wordt aangeduid.
de nieuwe plant zouden uitpo-
Begin mei werd de Kussa uit- doch is n
gezaaid in een verwarmde kas kleur,
cn half mei kon reeds worden
de tuin- uitgepoot. Thans is de plant zo- Over d
de oogst over veertien
breed. Iedere plant draagt 10 tot eten.
30 vruchten, ter grootte
E-komkommer (z.g. zure bom)
bloemkool. Dc vruchten hebben
een dunne schil; men kan ze in
schüfjcs zowel ra
Een groot voordeel is dat dc
witte tot licht-gcle Kussa-plant weinig werk ver.
wat de opbrengst ter vel-
Opvallend is het, dat deze van
;an ze in oorsprong Aziatische planten op
gestoofd dc koude grond en by slechte
weeromstandigheden veel beter
gedyen dan in een kas.
Tot dit experiment is men ge-
komen, omdat een zekere tüd
erbrugd moest worden e
ling zal zün, is uiteraard nog tussen dc oogst van aardbeien
grote vraag. Geschat wordt
i die 4
zwarte bessen, welk
teerde verleden jaar op ecu ad- dagen kan beginnen. De Kussa.
deze dat de vruchten 10 tot 25 ct. zacht fruit In Melderslo c
Liggen tussen asperges en per stuk zullen opleveren.
r veel wordt geteeld.
München
