In Angola heerst de terreur j
Levensgeschiedenis van ds.LG.C. Ledeboer
GEESTELIJK
LEVEN
Catalogus der tragiek
Kerkbouwplaat voor SSK*~
DEZE WEEK IN EEN WOELIGE WERELD
ZONDAGSBLAD
Net als
Wat is het grote doel van ons leven? Waartoe zijn we
geschapen? „Om God te verheerlijken," zeggen we
zo gemakkelijk. Maar wat bedoelen we er mee? Jo
hannes beschrijft in zijn eerste brief onze grote toe
komst: „Maar wij weten, dat, als Hij geopenbaard
zal zijn, wij Hem gelijk zullen wezen. „Wat een toe
komst _voor wie Christus kent als zijn Heer
DE KERK BETAALT HAAR VRIJHEID MET BLOED
Uit Angola komt weinig nieuws, maar er komen zoveel te meer vluchtelin
gen. De stroom houdt niet op. Wekelijks overschrijden nog altijd 750 tot 1000
mensen uit Angola, het door de Portugezen overheerste gebied in Afrika, de
land! We zullen niet alleen lijken op God, omdat grens naar Kongo, om in een welhaast al even onrustig land rust van vervolging
we geschapen en herschapen zijn naar Zijn beeld te vinden. Zij delen mede, dat de Portugezen dorpen en tuinen in de jungle-
u streken blijven bombarderen in hun poging het verlangen naar vrijheid en zelf-
an standigheid de kop in te drukken. Reeds in 1961 deelden Portugese regerings-
de vertegenwoordigers mede, dat het verzet tegen de Portugezen was gebroken.
Leiders van de opstandelingen in Angola deelden de zendelingen in het grens
gebied van Kongo evenwel mede, dat zij het verzet zullen blijven volhouden.
Gods ffrote dnei mpt nn« u wp.™ „„mi, Het nu overduidelijk, dat in Angola de rust nog lang niet is teruggekeerd,
zullen zijn in volmaakte eenheid. Mair d? duWel N°s altijd vinden bombardementen en massamoorden plaats,
wil ons „als God" laten worden, als lijkend op God,
maar toch niet één met Hem, als een rivaal van
God. Dat hebben noch Eva noch Adam begrepen,
het plan van de duivel als hij door de mond
slang spreekt tot de eerste mens. Hij belooft hen.
dat als zij ongehoorzaam zijn en eten van de boom
„gij als God zult zijn, kennende goed en kwaad."
maar dat was juist de opzet van de duivel!*
Het was weer opruiming en natuurlijk sleepte mijn
vrouw me mee langs de etalages op zoek naar
koopjes, die haar meer interesseerden dan mij.
Ademloos stond ze stil voor een etalage met alle
mogelijke tassen. De prijzen waren enorm laag. De
vormen leuk en het materiaal plastic. Opeens zei ze:
„Is het niet als leer." Ze had gelijk. Het enige bewijs
_.i je kon zien dat het geen leer
prijskaartje naast de tas. Als leer., maar het was
plastic. Terwijl ik daar stond te kijken dacht ik in
eens: „Als leer... en toch geen leer. Geen enkel
dier heeft voor die tas het leven gelaten. Er heeft
geen bloed voor gestroomd. Er is geen offer voor
gebracht."
Het was maar een stap van die etalage naar de bijbel.
De duivel wil ons maken „als God." Maar het kost
geen offer. Er behoeft geen bloed voor te stromen.
We behoeven ons alleen maar te vergrijpen aan wat
niet voor ons bestemd is. We behoeven ons alleen
maar op te werpen als een god door de beslissingen
in eigen handen te nemen.
Maar worden wat God ons wil laten worden vraagt
een offer. Het kostte het grootste offer dat in de
geschiedenis gebracht is. De dood van een man. die
de mensen het leven gaf. Het kostte de grootste, hei
ligste, eerlijkste en oprechtste mens die ooit geleefd
heeft het leven. De zoon des Mensen moest ster
ven. Maar het kostte tegelijkertijd God Zijn enigge
boren Zoon. Want de zoon des mensen is tevens
de Zoon van God. Hij was wat wij zullen worden.
Maar daarvoor moest Hij sterven. „Als..." is niet
voldoende. „Als..." is namaak, die het echte naar
de kroon zou steken. Maar God wilde ons de
kroon geven.
Vorig jaar is een onderzoek in
gesteld naar de situatie in dit ge
bied door een lid van het Engel
se Lagerhuis, de heer George i
Thomas, en de predikant ds. Eric
Blakebrough. Zij konden Angola
niet bezoeken, omdat hun geen
visum werd verstrekt. Zij hebben
toen hun onderzoek verplaatst i
naar het grensgebied tussen Ango
la en Kongo. Vorig jaar waren I
reeds 130.000 Angolezen gevlucht.
Nog dagelijks vluchten mensen I
uit het Portugese gebied naar
Kongo. De meesten vluchten uit
angst voor represaillemaatrege- I
len van de kant van de Portuge
zen of omdat hun bezittingen ver- I
loren zijn gegaan door Portuge-
se aanvallen. Een klein percenta
ge is gevlucht om aan de ter- I
reur van de rebellen, die Angola 1
tot een zelfstandige staat willen
maken, te ontkomen.
Weerwraak
T~\E Engelse commissie heeft een bijzonder onderzoek
ingesteld naar de omstandigheden waarin de predikan
ten in Angola verkeren. Zij is erin geslaagd gegevens te
verkrijgen van veertien districten, waar voor de opstand 95
predikanten werkzaam waren. Van hen zijn er 56 vermoord
of vermist. Het moet welhaast als zeker worden aangeno
men dat de vermiste predikanten ook vermoord zijn. Bo
vendien bevinden zich zeker nog 17 predikanten in de ge
vangenis. Een aantal predikanten is er in geslaagd te ont
vluchten, zodat van de 95 predikanten er nauwelijks nog
tien op hun post zijn.
J~\E volgende dorpen zijn eenvoudig uitgemoord en verwoest
volgens gegevens verstrekt door Manuwel Loetambi:
Mboeka in het Damba-district, Banza Pete in Quibocolo,
Mafoeangas in Damba, Kimbengoei in Damba, Banza Landa
in Damba, Koekee Maloendo in Damba en Kitemba in
Damba. Zo ver hij wist. hadden slechts hij en vijf anderen
in zijn dorp er het leven bij afgebracht. Vele andere dorpen
werden bovendien nog verwoest. Volgens een vrouw Kati
Lamba staken Portugezen de jungle bij haar dorp in brand,
waarin vele honderden negers zich verscholen hadden voor
de terreur. Zij erkende, dat er zich in die buurt rebellen
bevonden, maar honderden onschuldige
i kinderen kwamen eveneens
Een 12-jarige jongen laat de leden de Kongolese christenen tot
de Engelse
welke zak hij driemaal daags moest
vullen met koffiebonen, toen hij
door de Portugezen gedwongen
werd bonen te plukken.
loofsactiviteit op te roepen.
De noodsituatie duurt voort, oo
al wordt er in de pers weinig g«BeUkenla
schreven over de toestand acht«n «root,
het purperen gordijn in Angoli t
Het ïs duidelijk dat de Christel! hi.
ke kerk in dit gebied wordt fiji
de voedselvoorziening bijzonder geknepen tussen rebellerende e: weer
onzeker. Daar vele vluchtelingen regerende machten. De Portugea
wraak richtte zich echter in d|T
durende stroom vluchtelingen
verzet verwachtte. rr 8roen
rebellen.
treft, die begonnen
deden dit op bloe- wraakaanval op Portugezen.
Deze neger uit Angola uijst op het litteken op
zijn borst. De man was door de Portugezen
gedwongen te werk gesteld en toen hij naar
hun zin niet hard genoeg zijn best deed, werd
hij met een mes levensgevaarlijk verwond.
dige wjjze tegen mensen die vaak
part noch deel hadden aan de kenbaar te maken. Bij deze
extremistische daden der rebellen, val verloren ongeveer honderd
jHet rapport van de Engelse Portugezen het leven,
nmissie is gepubliceerd. Daar- aanval
zijn oorgetuigen verslagen op-n
genomen die wreedheden beschrij- De rebellen opereren
die zelfs in de ergste dagen poldstad. Zij schijnen
eir-J
Deze kerken vangen vele of toekomstige leiders uit
vluchtelingen op. maar de vluchte- roeien. Zelfs negerpriesters
derzoek vond vele bewijzen
het feit. dat honderden én
eens honderden kleurlingen in
^rd°ïï»P0In"?^ levaC JE
men de aanvallen met alleen van
de kant van de soldaten, maar
ook van Portugese burgers, die
werd de aanleiding van
veel bloediger weerwraak.
i de inquisitie i
elijks voor-
met de regeringsleiders
RONDOM DE KANSEL VAN BENTHUIZEN
kwamen. Het dorpshoofd Loeje- van Kongo.
,,m jie werden eerst de armen en be
nen afgehakt, eer hij uiteindelijk Namen
stierf doordat zijn hoofd werd in-
geslagen. Tientallen, misschien
wel honderden dorpen werden een
voudig en vaak met de
Vlaardings initiatief
In het rapport zijn de namen
opgenomen van tientallen predi-
niatPPhranH kanten die vermoord of vermist
piatgeDrana. Bovendi„n is een 1Hst ODSP.
De vorige eeuw heeft wel heel van de eigenaardigheden,
verschillend gedacht over ds. L. wel veel van zijn strijd c
G. C.
hij
kerkelijke vrijheid
laar de Heilige Geest moeten toege-
de past worden, anders bleef hij on
gered en onverzoend met God, de
„scheur- komt. In een boek. uitgegeven bij Vader als Rechter."
velen van hen minder objectief
geworden, als zij meer gemeen
schap hadden gehad met hem. overlevende'
7nn^or ♦.„iifr.i o„ht0r overievenae.
ZosliagdeGirci*-Ramoserlntè
ontsnappen na een massamoord
op zijn dorp Tomboco. De mensen
werden op een plein bijeen ge
dreven en met machinegf
neergemaaid. Ramos
gewond en ^slaagde erin geschoten. Velen werden volgens bouw van gereformeerde kerken.
na=ht?rgdleeLm."ffi«Sg, fat Ook „len „e
142 vooraanstaande verloopt, zal omstreeks 15 sep-
christenen, van «je bekend is. dat lembcr „,s. nlelnv(, gramme-
zij zijn vermoord, nadat zij wa-
ren gevangengenomen. Zij wer- foonplaat „van de pers komen,
den zonder vorm van proces dood- die wat te maken heeft met de
,De Banier" in Utrecht, beschrijft
char- hij de levensgeschiedenis van de-
Ij een ze opmerkelijke prediker.
Ledeboer is zijn eigen weg ge-
aan in de jaren van de Afschei-
ing. Misschien kwam dat wel
de allereerste plaats, omdat hij hun heil
maker", een „dwarskijker'
voor sommigen zelfs
latan". Voor anderen
„vader in Israël", een „herder
bij dc gratie Gods". Terwijl deze
eeuw over vele kerkelijke per
soonlijkheden van de vorige eeuw
anders is gaan denken en tegen- uit
stellingen verzacht zijn, kan dat
eigenlijk nauwelijks gezegd
den ten opzichte van ds. Lcdt
Voor velen is hij nog steeds de kennelijk voelde Ledeboer zich
merkwaardige, verwarde, eigen- hun kring niet thuis. Hij had
zinnige predikant
de wijs
la maar
feet.
Deze man. die zijn lcvenleng
erijgezel i, gebleven, had veel ge eM.t^ tTziim ^Ik
Hij ervaart, dat hij i
mens wordt. „Zonden voelde ik zondere zegen is geweest
niet meer," schreef hij zelf later. Ie levens.
Hij ervaart de kracht van God.
Uit de vorige eeuw is een groep ons oordeel. Verboom vertélt
christenen tot ons gekomen die opmerkelijk feit uit het leven
Dwangarbeid
deze conjmissie eerst gemarteld. n
Volgens een recent bericht van 0ok nu hebben
Ian Pitkethly, een baptis- Vlaardings initiatief
Als alles volgens de plannen bouw in Vlaardingen bestemd
want de actie wordt met toestem
mfng en medewerking van d<
SSK (Stichting Stenn Kerkbouw
van de Gereformeerde Kerken) i
gevoerd en komt Vlaardingei
tenzendeling, hebben vele Angole- Maar ditmaal is de opbrengst land kunnen
ander milieu kwam dan
als Brummelkamp. De
HM Cock en Scholte. Hij stu
ds. Ledeboer. gelijk met hen te Leiden.
de belijdenis. Zij gingen r
het vasthouden deze man. Toen Ledeboer
schorst
situatie van de arbeids
wetgeving. De wet stelde de Por
tugezen in staat de mensen ge-
vluchtelingen zich
in Kongo. Zij hebben zich gewor
pen op de verbouw van noten, bo
nen en mais, maar door de voort-
i te stichten kerkge- ren.
Dit
- de nadruk leggen op het sel wilde beklimmen, versperden
toch de kan- dwongen te werk te stellen waar
wilden. Zendelingen, die
wensen- deftige opvoeding genoten,
debóer behoort tot 'die
groep, die het vindt in de bele- boer J.
ving en in de prediking de na- dende L
die druk te leggen op de subjectieve hem, doch ds. Ledeboer, die-
zoals hij wel genoemd hem eerder toegang verleende tot kant van het evangelie. Zijn bio-
anderen een pro- de patriciërswoningen van de graaf geeft ruiterlijk toe, dat hij
groten
èn Aé' rijke eigen ervaring mede, dat zelfs
Zomeren. „Als woe- kinderen van tien jaar gedwongen
dende beren staan zij tegenover te werk werden gesteld. In de ko-
j__k- j- t -j-, J: permijnen
de stad. Daar kwam
vrijgezel is gebleven,
den «aren sevoeUmenaen Bei- !ch"rf ""J 1,ter «e"5-
zelfs niet toekwam
als student kelijke bijbelstudie of exegese
zijn prediking. maar me'
maar overstapte van de uitleg
de tekst naar de les voor
gevoelsmensen,
den weigerden zich te stellen
der de hervormde reglementen. Verand@Nliq
Beiden verwierpen de gezangen. 3
Beiden beleefden een bewuste be- >W1 u
kering. Beiden weigerden met de andering
crclcn zelfs kinderen
geweld, doet zelfs geen po- van acht jaar gedwongen te wer-
het driemanschap opzij ken van 8 uur 's morgens tot 5
uur 's middags. Deze wetgeving
is wel iets, maar toch maar wei
nig verbeterd in de laatate ja
ren, meldt de commissie, en het
verzet keert zich vooral tegen de
ze verplichte arbeid.
hij
bevinding persoonlijk aan zijn ziel gegeten
ondervonden had en deze ook "a
ging
te dringen. Hij strijdt geen
selijke strijd. Toch welt er in
meteen zijn bedroefd gemoed een profe
van tische stem op, die de drie ge-
het weldenaars het oordeel Gods over
hun daden aanzegt, daarbij voe-
predl- gend dat J. Bik als een bijzonder
oordeel gelijk Herodes weleer van
ien zal gegeten worden."
letterlijk
heeft
vreselijk
,teüf.r; r«d. prtdikwt WM in Benthui-
zen. Hij moest bekeerd «orden „edkchle üi zijn predik.Ue
van «at hij dacht zijn bekering niet zoals
te zijn. Wie deze biografie leest.
de gelegenheid kregen. komt to, de ontdekking, dat er T°
,n —a.,— elnig^veranderd is ta de loop
kenning aan te vragen. Beiden
vormden eigen gemeenten. Beiden
trokken het land door
Góds Woord te prediken.
Er waren ook verschillen,
twijfeld. ZIJ hebben een totaal
der tijden. Ledeboer maakte
ervaring door, zoals wij die in
dagen wel beschreven vin-
sterfbed gehad. Huurman zag op
J-"5 een begrafenis van een
Ledeboers gemeente voor-
Allard Pierson: „Wat bijgaan en zei smalend: „Daar
gaat weer zo'n fijne volgeling van
Ledeboer".
Nauwelijks heeft hij zijn schim
pende woorden uitgesproken, of
Hoewel de Portugezen beweren
dat de opstand aangezet werd
door cummunisten, is de Engelse
delegatie, die het onderzoek in
stelde. er niet in geslaagd daar
voor bewijzen te vinden. Het is
schillend stempel gedrukt op hun den in kringen van Pinksterge-
latere volgelingen. Van Budding
Eenzijdig
i wordt door
taten in een taal, die niet meer
van deze tijd is, maken het le
zen soms vermoeiend. Al te lang
beroer- is uitgeweid over de historie
Daar «rordt geaproken dee'houdmg
bvofdzakzlijk da', cigcnl"^
den bij de vrije evangelische ge- niet wat Ledeboer beleefde? ee eenzndl* n
meenten, van Ledeboer bij de oud- werd niet van een ongelovige
gercfor- gelovige door zijn bekering. Hij
Hij is scherp veroordeeld ott
gaj is te begrij-
ongetwijfeld
te getroffen en is dood. De rijke de streek rond Benthuizen en het
boer Van Zomeren verviel tot de dorp zelf. Liever ware ons geweest
vreselijkste armoede, zodat zijn als meer aandacht geschonken
zoon zelfs moest bedelen, vertelt was aan de geschiedenis
gereformeerde en
meerde gemeenten.
J. H. R. Verboom heeft de her- ënder~de hand'
innering aan ds. Ledeboer opnieuw Z'J" eigen falen
wakker geschud met een sympa-
beert hem kennelijk niet te
dedigen door dik
zijn eenzijdigheid
Verboom schrijft: „Maar
God leerde hij minder eenzijdig subjectief 'gewor
den, indien hij meer gemeenschap
had gehad met zijn broeders uit
thieke biografie, waarin weinig voelde hij, dat deze zaken door de afscheiding. Misschien
toeval? Voor deze biograaf en ve- Maar het doel van de schrijver:
len met hem niet. Voor hen is „om de herinnering aan ds. Le-
dun. Maar Ledeboer meer dan een merk- deboer,
juist zijn waardige persoonlijkheid
hij vorige eeuw. Met al zijn e
digheden is hij toch in hun ogen
een profeet. Rondom de kansel van Bent-
Deze biografie is niet in ieder huizen, door J. H. R. Verboom,
opzicht even sterk. De lange ci- Uitgave De Banier, Utrecht.
Hzijn leven, strijd en ove
uit de winning, levendig te houden,"
Met al zijn eigenaar- zeker bereikt in dit boek.
Een Angolees laat de wonden zien die hij opliep, toen Portugese
vliegtuigen zijn dorp met brandbommen bestookten en daarna de
vluchtende bevolking met machinegeweren te lijf gingen.
mee zal werken. De initiatiefne
mers hebben eerst een enquêtd
gehouden onder degenen, die d«
eerste kerkbouwplaat hebben geJ
kocht. Het resultaat van da'
derzoek was. dat een ti
grammofoonplaat nog meer
de eerste zou kunnen bijdrager
tot het lenigen van de nood. dit
in vele delen van ons goede land
nog bestaat op het gebied van
„kerkelijke behuizing". Reeds
kort nadat de actie was gestart,
hadden de initiatiefnemers de be
schikking over talrijke contact
adressen in het gehele land. En
bij het secretariaat (Spoorsingel
95 te Vlaardingen) kwamen al
veel bestellingen binnen.
De grammofoonplaat zal op 4
september a.s. worden opgeno
men in de Emmauskerk te Vlaar
dingen. De plaat heeft een speel-
duur van 30 minuten en zal wor
den verkocht voor 5,95. Mede
werkenden aan deze tweede
„kerkbouwplaat" verlenen:
Gereformeerd kerkkoor uit Hoek
van Holland en het meisjeskoor
Cantabilié uit Vlaardingen, onder
leiding van de heer M. P. Bénard,
net Gereformeerd kerkkoor
Vlaardingen, onder leiding v<-
heer W. Polderman, de Telefo-
rostars en de Zingende Zusjes
uit Voorthuizen, Wim Vos, trom
pet. en Gerrit van Eersel, orgel.
De samenzang staat onder leiding
van de heer M. P. Bénard.
Bestellingen kunnen nu reeds
worden gedaan bij de plaatselij
ke contactadressen, of recht
streeks tper briefkaart) bij het
genoemde secretariaat.
Wat zal neutraliteitsakkoord Laos brengen? Geheel
Zuidoost-Azië in beroering Chinees-Indisch conflict
DEZE WEEK ls het verdrag
gereed gekomen, dat de
neutraliteit van Laos moet ver
zekeren en dat er dus toe moet
lelden, dat alle niet-Laotlaanse
strijdkrachten uit het land wor
den teruggetrokken. Die terug
trekking behoeft echter pas
over bijna drie maanden te
zijn voltooid, zodat de commu
nistische troepen, die bij vele
duizenden tegelijk uit Noord-
Vletnam naar Laos zijn geko
men. bepaald geen haast zul
len maken. Zij hebben overi
gens helemaal geen reden, zich
erg druk te maken. Want van
Laos uit opereren zij tegen het
nlet-communistlscbe Zuld-Vlet-
nam, dat aan voortdurende
communistische druk bloot
week ook de Amerikanen cnkc-
1C -Mappen te incasseren
kregen. Daar komt nog bij, dat
in het „neutrale" Laos van de
nabije toekomst in feite de
pro-communlstlsebe groeperin
gen de dienst uitmaken. Het
zal om maar een facet van
het gehele probleem te noemen
verbazend moeilijk zijn te
controleren, of over drie maan
den Inderdaad alle vreemde
troepen het land hebben verla-
Pathet Lao
Dit is echter een zaak van
later zorg. De grootste bedrei
ging komt niet in de eerste
plaats van de buitenlandse
strijdkrachten, die zich in Laos
bevinden. Mochten de commu
nistische Vietnamezen niet op
tijd uit het land zijn vertrok
ken. dan bestaat nog altijd de
mogelijkheid, dat de Amerika
nen een deel van hun troepen
net zo lang in dat gebied zul
len houden, totdat vaststaat,
dat ook de rode Vietnamezen
hun hielen hebben gelicht. Een
Ïroter gevaar leveren echter
e pro-communistische troepen
van de Pathet Lao op. die
thans in geheel Laos over een
grote politieke invloed gaan be
schikken. De mogelijkheid is
nL niet uitgesloten, dat deze
groepering onder leiding van
prins Soevannoe Vong (een der
Laotiaanse vice-premiers en
halfbroer van premier Socvan-
riah Phoemai haar infiltratie-
pogingen met zoveel succes zal
voortzetten, dat zij óf in de
naaste toekomst met militaire
middelen, óf na verloop van
tijd bij eventuele algemene
verkiezingen, geheel alleen aan
dc macht komt. Want het is
duidelijk, dat er in Laos alleen
maar een politieke wapenstil
stand is gesloten. Van commu
nistische zijde heeft men in dit
bestand toegestemd, omdat het
de gemakkelijkste manier was.
om van de Amerikaanse troe
pen af te komen, die op grond
van een akkoord met de on
langs afgetreden regering van
Redelijke kans
De onderlinge strijd moet
nog uitgevochten worden en zal
voornamelijk gaan tussen de
pro-eommunistische aanhangers
van prins Soevannoe Vong en
de westers-gezinde volgelingen
van prins Boen Oem en de
vroegere sterke man in Laos,
generaal Phoemi Nosavan, de
andere vice-premier in het ka
binet van prins Socvannah
Phoema. Deze laatste neemt
letterlijk en figuurlijk In de
Laotiaanse verhoudingen een
tussenpositie in. En het Is de
grote vraag, hoe hij er in zal
slagen, van Laos een werke
lijk neutraal land te maken,
waarin buitenlandse inmenging
onmogelijk wordt en waarin
men elkaar in het belang van
het land zelf zal kunnen vin
den. De voorwaarden daarvoor
zijn inderdaad aanwezig, maar
het zal van een man als Soe
vannoe Vong. die vele jaren
lang voor erkenning van zijn
pro-communistlsehe beweging
heeft gevochten en nu zijn zin
heeft gekregen afhangen, of
Soevannah Phoema een rede
lijke kans krijgt, zijn ongetwij
feld goede bedoelingen te ver
wezenlijken. Wij wensen het
hem van harte toe. Want het
succes van de nieuwe Laoti
aanse premier zal niet Alleen
bepalend zijn voor de toekomst
van zijn eigen land, maar ook
en vooral voor de gebieden in
ZuldOost-Azië, die eveneens
door communistische infiltra
tiepogingen worden bedreigd.
De anderen
De toekomst van Laos zal
voor een belangrijk deel bepa
lend zijn voor het lot van Zuid-
Vietnam. In dat deel van Azië
kan zich een soortgelijke ont
wikkeling voordoen als in Laos
het geval is geweest. Het is
nl. helemaal niet zeker, dat de
Zuidvietnamese strijdkrachten
er blijvend in zullen slagen,
zich de communistische guerril
la's uit het Noorden van het
lijf te houden. Amerika heeft
wel verregaande verplichtingen
tegenover de regering van pre
sident Ngo Dinh Diem op zich
genomen, maar dat was in La
os in feite ook het geval.
Want zelfs op het ogenblik be
vinden zich nog zo'n kleine
achtduizend Amerikanen in dat
land. Voor de Amerikanen in
Zuid-Vietnam geldt nog steeds,
dat zij niet actief deelnemen
aan de gevechten tegen de in
filtranten. Zij mogen wel schie
ten, maar alleen dan, wanneer
zij zich in levensgevaar bevin
den.- Dit laatste is thans aan
de orde van de dag, want ook
Amerikanen vallen van de ene
hinderlaag in de andere. Zelfs
hun vliegtuigen en helikopters
zijn niet meer veilig voor de
Viet Cong tzoals men de com
munistische infiltranten noemt).
De grote moeilijkheid in Zuid-
Vietnam is, dat de infiltranten
ook Vietnamezen zijn en dat
het bijzonder moeilijk is om
uit te maken, inhoeverre er
sprake is van buitenlandse in
menging.
Voor- en nadeel
Dan hebben we nog (e ma
ken met Cambodja, Thailand
(Slam) en Birma, alle gebie
den, Óle op het verlanglijstje
van het Internationale commu
nisme voorkomen. Vooral Cam
bodja neemt een kwetsbare po
sitie in. Premier Norodom 81-
hanoek, die het koningschap
aan een ander overliet om zelf
de regeringszaken ter hand te
kunnen nemen, is er tot dus
ver met kunst en vliegwerk in
geslaagd, zich de communisten
van het lijf te houden. Hij
bracht daartoe bezoeken aan
communistisch China en de
Sowjetunle en bleef alleen
maar buiten schot, omdat eerst
Laos afgewerkt moest worden.
In Thailand en Birma liggen dc
zaken geheel anders dan in
Cambodja. Daar zijn militairen
aan het bewind, hetgeen ener
zijds een nadeel ls, omdat het
dc democratische ontwikkeling
van belde landen in de weg
kan staan. Onder de huidige
omstandigheden is het echter
een „geluk bij een ongeluk",
dat het bewind daar in krach
tige handen is en dat mede
dank zij de steun van Ameri
kaanse zijde aan Thailand
het gevaar voor communisti
sche infiltraties in die gebieden
lang niet zo groot is als in
Zuid-Vietnam en Cambodja.
Hier demonstreren zich intus
sen wei de zwakke punten van
onze westerse democratische
instellingen.
India
Van groot belang is voorts
het erensconflict tussen India
en China, dat bijna tot een ge
wapend treffen tussen troepen
van beide landen heeft geleid.
De verovering van een groot
deel van de Indische provincie
•Ladakh (al is het dan ook on
herbergzaam gebied) is niet
langer alleen een prestigekwes
tie voor India zij wordt
thans ook door premier Nehroe
en diens minister van buiten
landse zaken Krisjna Menon
gezien als een bedreiging van
de veiligheid en onafhankelijk
heid van hun land. Uit de
krachtige stappen, die Nehroe
in de afgelopen weken geno
men heeft zou men kunnen op
maken, dat ook de Indische
premier zich thans terdege rea
liseert. dat het de Chinese
communisten niet gaat om en
kele grenswijzigingen om „fou
ten uit het verieden" goed te
maken. Zoals men weet. heb
ben ook de Chinese regeringen,
die sedert de revolutie van
Soen Yat Sen aan het bewind
zijn geweest, voordat Mao Tse
Toeng het grote rijk onder
communistische dictatuur
bracht, geweigerd de McMa-
honlijn te erkennen, die de
Britten destijds hebben „vast
gesteld" als grens tussen Tibet
en Brits-Indië. Op deze weige
ring en op de oude aanspraken
van China beroepen de com
munisten zich thans en hun
eisen gaan zo ver, dat zij de
grens van China willen verleg
gen naar het zuidelijke gedeel
te van het enorme Himalaya-
gebergte, zich aldus een open
poort naar het Zuiden ver
schaffend.
„We schieten"
Vorige week zaterdag heeft
India dc Chinese communisti
sche leiders laten weten, dat er
geschoten zou worden, als de
rode troepen een voorgenomen
aanval op een Indische voor
uitgeschoven post zouden door
zetten. De Chinezen hebben de
Indische militairen tot het
uiterste op de proef gesteld.
Zij zijn de post volgens de
persbureaus tot op enkele me
ters genaderd en hebben hun
plannen pas opgegeven, toen
de Indiërs hen toeschreeuwden,
dat zij het vuur zouden openen,
als de Chinese indringers niet
onmiddellijk de aftocht zonden
blazen. De mannen In de voor
uitgeschoven post wisten, dat
er versterkingen in de buurt
De Chinezen hebben dat on
getwijfeld ook geweten Zij
hebben begrepen, dat het pre
mier Nehroe nu echt menens
was geworden en zij zijn in
derdaad teruggegaan. Dat was
een winstpunt. En Nehroe heeft
dan ook onmiddellijk getracht
het ijzer te smeden toen het
heet was: hij stelde de Chine
se communistische leiders voor.
het grensgebied tussen beide
landen te demilitariseren.
Daarmede zou Nehroe uit de
brand zijn en de Chinezen zou
den er hun gezicht mee kun
nen redden. Het is echter de
vraag, of men dit in Peking
graag wil. Het aanvaarden van
een gedemilitariseerd gebied
zou voor de Chinese communis
ten een stap achteruit zijn. Dat
zou hen de mogelijkheid tot
verdere infiltraties ontnemen.
Zij hebben dan ook nog niet
op het aanbod van Nehroe ge
reageerd.
Tijd nodig
Het is niet waarschijnlijk, dat
Nehroe bewust zal aansturen
op een militair conflict met
China. Dat kan hij zich thans
nog niet veroorloven, omdat hij
op militair gebied een grote
achterstand moet inhalen, wü
hij zich in het grensgebied met
de communistische troepen
kunnen meten. India heeft tijd
nodig. Er zullen nog tenminste
enkele jaren overheen gaan.
voordat India zich een militair
avontuur aan zijn noordelijke
en noordoostelijke grens kan
permitteren.
Intussen kan het echter niet
stil zitten en maar afwachten,
wat de Chinezen gaan doen.
Dat doet het ook niet. In de
afgelopen maanden zijn steeds
meer vooruitgeschoven militai
re posten van India gevestigd
in het door de Chinese rode
troepen bezette gebied van La
dakh, ook achter Chinese voor
posten. En al dient een derge
lijk optreden voornamelijk om
het standpunt van India bij
eventuele besprekingen meer
kracht bij te kunnen zetten en
om te voorkomen, dat de Chi
nezen hun „uitbreidingsplan
nen" ten koste van India voort
zetten, de toestand in het
grensgebied blijft het gevaar
berger
dien.