Jaa Eriks
Experimentele Proza-omelet
lOJNSmTAAR GING VAN DONKER NAAR LICHT
schildert uit
geloof en liefde
voor natuur
Het leven
NIEUWE BOEKEN
hete
zomer
Zweedse roman van
Ingrid Hesslander
Daniël
ZONDAGSBLAD
ZATERDAG 14 JULI 1962
Aan de hier gereproduceerde fresco's ligt ten grond-
•lag het leven van een kunstenaar die uit de donkerte
naar het licht mocht gaan. De taferelen weerspiege
len het persoonlijk belijden en beleven van de Laren-
se schilder Jac. Eriks. Zijn naam wijst er al op, dat
Scandinavisch bloed door zijn aderen jaagt. Hoewel zijn
wieg er niet stond, vertoont de stoere kop nog de
kenmerken van het land vol ruige en vaak donkere
schoonheid. Het gelaat van deze natuurmens draagt
eveneens de sporen van het Godswonder dat zich aan
hem voltrok na in de laatste drie jaren zes operaties
te hebben ondergaan. Een lijden waarvoor de Chris
ten geworden schilder kracht putte uit een levensblij
Sedert enige dagen sieren
Erik's wandschilderingen de hal
van ..Huize Horizont der Gerefor
meerde Kerk", voor chronisch
zieke bejaarden, ondergebracht in
een waardevol, geheel voor het
doel gerestaureerd pand aan de
Nieuwe Herengracht 143 te Am
sterdam. De doeken 2.25 x 1.10
- hebben hun vorm te dan-
de
het linker tafereel
heeft Eriks het levensbeeld ge
schetst en rechts de geestelijke
opgang.
De inhoud van de beide voor
stellingen, alsook de wijze waarop
Eriks daaraan expressie heeft ge
geven, houdt ten nauwste ver
band met zijn artistieke en gees- dit gezin bedreigen. In de herfst
telijke ontwikkeling. Het is inter- evenwel mag de grijsaard ge-
ressant, hier enige achtergrond worden man de vruchten van zijn
„af te tasten". leven garen. Opnieuw staat een
In 1895 te Amsterdam geboren, jong mensenpaar gereed voor de
studeerde Eriks van 1919 tot 1923 grote reis. terwijl de oude, moe
de bede der dankzegging
zijn geestelijke opgang
wandtaferelen bemoedigen
zieke medemens
voor u besproken
aan de Rijksacademie,
o.a. van Roland Holst zijn lessen
kreeg. Het was op aanraden van
Breitner dat hij zich allereerst
ging toeleggen op het tekenen en
schilderen van stadsgezichten,
maar reeds toen trok hem meer
de vrije natuur.
Uit het geloof
een vrouw die een drinkbeker
aanreikt. De knielende gestalte
erachter duidt op het gebedsleven,
waardoor de niens al het oude af
legt, het licht mag zien en daar
heen wordt opgetrokken.
ging
ongewone
neringen i
dljs dat Nederl&nds-lndlë heette
1939-1941, schrijver dr. A. Al
berts, uitgever H. J. Paris,
Amsterdam.
Wie de schrijver is, weet men
al gauw als men het boek leest.
In elk geval is hij een goed ver
teller. Hij was zo maar een jong
bestuursambtenaar, die in 1939 in
Aar>°^«a vL.f dp'wol^n ^rac'^ige vormentaal opdat zelfs wegging WVan ^deze"enkele jaren
de allereenvoudigste van geest werd het grootste deel
•i w,a-" - Huize Horizont hem zou kun- jap
n verstaan en begrijpen. Want ais
as Eriks' bedoeling: de be- een
j bewoners en de bezoekers lezen wordt, dan heb je
het Amsterdamse tehuis met j.
men, zo maar wat verschijnsel beer. welk rlior in al-
openhartige herin- lerlei s;P«ten komt optlro
het verloren para-
letterlijk, meestal figuur-
ia: altijd boeiend en met
nwijzing ook naar de se
in an de zwarte viervoeter
am heeft gegeven. Maar
jubileum mag dat.
en verzen
We zaten in een donker achtervertrek. In
een kring stonden de houten tafeltjes met uit
schuif blad, schrijfmachines erop en correspon
denten erachter. Achter ons was een lichtkoker.
In het achterhuis deed een vertrek tijdelijk
dienst als theeproeverij. We konden het maar
schimmig waarnemen, maar dit bijna abjecte
proeven en uitspuwen is me altijd bijgebleven.
lezeix^
i het licht ont
groeien.
bedroefd dat het
Zo moet Je aan jezelf ontbloeien
een licht van zoveel bange
gloed
als rozen die ondoofbaar gloei-
bevreesd dat het er niets toe
Jaap Harten
Bij het eindeloze verzen lezen
dringt zich dikwijls de vergelij
king aan mij op. Verzenlezen
deze strofe is ontleend, zijn de
verren Het laareetii cine" en Zo moêt Je het gr02£
•lvoudig
..Het jaargetij ging'
..Jeugd", gevolgd door .Wakker
worden" en Ademen".
Door deze in poëzie omgezette
jeugdervaring komt Harten in
nn»P hededaagse dichtkunst met 8een schemer
motief en een ei^en
zelfs het zonlicht zien ver
vloeien
je ogen voedt
proeven. De criticus leeft onder een eigen mo
het oordeel te moeten oordelen, stem. Ook dit
Hij kan niet met het werk van iang, Achter het voorhoofd van
een vereerd dichter gaan samen- de dichter knettert het van de
leven, of bundels verzamelen kortsluiting en liggen bergen af-
uitsluitend naar eigen smaak en vai Van woorden", leest men in
voorkeur. Bovendien is men te- het vers „Anders dan u denkt",
genwoordig te zeer betrokken op poëzie noemt hij „dit gevaarlij-
al wat gebeurt, dan dat men een ke schrikdraad". De taal „mag
houding van beschouwer en ge- weer op blote voeten lopen
nieter zou kunnen volhouden. Zonder dat het grote publiek
Soms zou men zijn oordeel wil- het merkt, zijn dichters als
len opschorten,
Maar de ene bu- ,llnlKC uiuuuimiiit«ltt'gvi,j<u,
de andere. Zo wordt het hoog den op het spoor te komen
Het meest persoonlijke vers
acht ik „Den Haag. een vrouw",
maar ook hier hanteert de dich
ter een geijkte. dlchlerlijke
taal die al gereed lag toen ntj
jong was.
Louis Lehmann
archeologie te Am-
Ir
Jaap Harten <geb. 1930)
De bundel is genoemd naar een
kleine cyclus van vijf gedich
ten onder dezelfde titel, en met
de gele keizer is bedoeld S;
Hwang-ti (259—210
staan nog wel me
geïnspireerde verzt
bundel, maar voor mijn gevoel
bepalen ze niet het gezicht er
van. De beste verzen zijn naar
mijn (theeproevende) smaak dje
Sedichten. welke hun ontstaan
anken aan de dramatische
schok van het uitbreken van de
tweede wereldoorlog in het on
bezorgde bestaan van de bijna
tienjarige buitenjongen
ke doel (dat ls zelfexpressie), en nachtlawaai en Subjectieve
aar een bijkomende verdienste, reportage, in 1941 gevolgd door
e meer is dan bijkomstig. Schrijlings op de horizon. Men-
tr no ter Braak vergeleek hem
Deze bundel van .Taan Harten-- JI-.
een uitgave HHIPIH
op China Ditmar, 's-Gravenhage-Rotter-
deze dam.
Jaap Harten m€t et_
Nijgh Van zekere astrale volmaaktheid
komt binnenvallen, alsof volma
king geen tijd en moeite kost.
Hij vond Lehmanns dichtwerk
verbijsterend door originaliteit
en veelvoudigheid. Marsman
schreef destijds dat hij bij de
lectuur van Lehmanns verzen
Een tweede bundel die al enl- st"k het gevoel had. te maken
ge tijd op bespreking wacht, is te hebben met iets nieuws.
I11111M Water In zicht van Harry Schol- Toch kost het enige moeite
ten (uitg. A. A. M. Stols-J. P. over deze dichter die bij zijn
jaap n.rtVl '.OraTOTth»- - ren "n-
Harry Scholten
Toen ik negen jaar was
sloop er een jout in de
geschiedenis, die niemand
Barth, ~'s-Gravenhage). Deze entree in onze letteren
dichter is in 1936 geboren, pu- gang maakte, in handboeken
bliceerde o.a. verzen en verha
lend proza en is redacteur van
het tijdschrift Plein. De toellch-
bundel Gedichten. JÜJ schreef
ook een roman, De pauwen-
de hoedster, die In 1955 verscheen.
encyclopedieën gegevens te
den. Lehmann verzamelde zijn
dichtwerk in 1947. maar kwam
gewichtig.
„Water in zicht", wordt i
zegd, ia het levensteken
zaaiden pitten van dood
in mensen en dieren die ik
zonnelicht omkranst.
Bemoediging
Zlnnebeelding voor de geestellj-
Van donker naar licht
Eriks leven en deze opgang
weerkaatsing in zijn werk. Ook
de beide wandschilderingen,
Aan de i
mensen nog geheel in beslag ge
nomen door aardse beslommerin
gen. De hoofdfiguren in deze voor-
stelling daarentegen zijn bezig, jaarde ,bew0r
Met hartstocht ging een ge-
a/en nog één, en toen vlogen dichter. De vertrouwde werke- Verder heeft hij zich bezigge-
OJ en noy w 1 y«w Dikheid bestaat slechts in het houden met vertaalwerk. o.a.
honderd zware roofvogels besef van ie" ander? minder uit het Perzisch in het Engels!
opeens lang over de grondvcrfrouwd en minder 'vast van Na de bundel Het echolood van
aard. Dat ia dan het water, dat 1&>5 vraagt deze bijzonder knan-
in zicht is: beweging, tijdeloos- p* auteur aandacht voor zijn
heid. Men zou kunnen zeggen: jongste publicatie, de dichtbun-
een religieus element, dat even- dfi E*n steen voor Hermes, een
Sterker nog dan het gedicht wei uiterst vaag blijft. „Ik ben uitgave van De Bezige Bij te
„Mijn geboortedatum" waaraan njet aüeen alles bestaat", zegt Amsterdam. Ruim twintig jaar
de dichter. ..Hier sta ik. ik kan na dato treft Lehmanns poëzie
altijd anders". De dichter wil niet m de eerste plaats als
zich niet vastleggen op overtui- nieuw, wel vóór alle dingen al»
:ingen. maar open blijven. Toch geleerd. Niet m die zin, dat hu
:an hij de werkelijkheid niet ontwikkeling en kennis uitstalt.
_ien zonder die tweede wereld, maar wel dat hij bij de 1®Z®>[
dat water, dat nu eenmaal in veel eruditie veronderstelt. Weet
zicht is. Maar tot de kreet van
het gevonden hebben, het tha-
zich
het aardse los te
werd ongetwijfeld mede be- ken 'ndit ï™g»w«nj«..U .Ich ^rschildenngen'te bemoedigen "Sn,™
d door hem beïnvloedende «terk bewust, Gods bijstand te pn berken. mn
Jappenkamp doorgebracht- En
in staat bent hiervan
schrijven dat vlot ge-
dan heb je meer in
Vooral als hij het niet
paald door hem beïnvloedende
kunstenaars en onbewust werkza- smaken
me Noorse krachten, doch sproot door
voor alles voort uit zijn innerlij
ke gesteldheid.
Niet een veranderende „mode",
maar zijn Christen-worden en de
daarmee gepaard gaande verdie
ping, deed hem geleidelijk aan
de donkere kleuren vervangen
door lichtere. In zijn artistieke
opgang naar het licht speelde dus
het religieus beleven de beslissen
de rol. Een beleven dat bedding
vond in de gereformeerde belijde
nis. levendig gehouden door in
tens genieten van de natuur en
ontzag voor de Schepper.
Vanuit deze gesteldheid werkte
Eriks sedertdien. Zijn geloof
als dat van de kinderen, zegt
hij zelf en het aanwezig weten
van Gods majesteit in de natuur,
weerhield hem van deformeren.
„Waarom zou je wat God gege
ven heeft, gaan vervormen? Zo
werd de relatie met zijn Schep
per basis voor een van blijmoe
digheid en eenvoud des harten
getuigende verbeelding van dc
werkelijkheid.
Bescheiden volgt Eriks het
spoor dat een innerlijke stem voor
hem „uitstippelt". Hij heeft geen
deel aan het rumoer waarmee zo
vele hedendaagse kunstenaars
zichzelf omwille van de publici-»
feit omringen. Dat hij het liefst
buiten de steden de atmosfeer en
het spel van lijn en kleur in verf
poogt te vangen, daarvan verha
len de vele doeken die wij in zijn
pittoreske woning en atelier heb
ben gezien.
Op zijn tochten door ons eigen
land en over de grenzen, vooral
in Frankrijk, boeien hem toch ook
de karakteristieke en sfeervolle
hoekjes van een grote stad. Zijn
Parijse doeken bijv., met vlotte
toets gedaan, vertonen spranke
lend het spel van kleur en licht,
Daarnaast is het de portret
kunst, waarin hij zich gedegen
uit. Voor verscheidene stadhuizen
schilderde Eriks een portret vgn
de Koningin en vele prominente
figuren, onder wie dr. Colijn en
tal van hoogleraren, poseerden
voor hem.
Kleiner in aantal zijn de uitge
sproken religieuze voorstellingen.
Hiervan is te noemen een 7x3
meter groot werk boven de kan-
TON HYDRA
doet
neerschrijft.
Of zo maar? Men moet uitstekend
kunnen kiezen om het onderhou
dend te maken en in 190 bladzij
den veel interessants te .bieden.
Vertellers van oude Indische her
inneringen worden meestal
velend gevonden
belevenissen
De titel van deze Zweedse ro- begint, waarna er al spoedig een
man, geschreven door Ingrid reisverbod komt De dood slaat
Hesslander, zou vermoedens JLS SSflSST'5!?:
Mn' achat kunnen opwekken aan e
v«.i materiaal bundige vakantie met ei
gaat door verveling verloren. De ke donderbui als Intermezzo, schijnselen dezer ziekte wordt de
haast tot hulpprediMer benoemd,
is dag en nacht in de weer. Geen
enkel gruwelijk detail
schrijver kan gewoon vertellen
boeien. Hij weet tevens een goed
licht te werpen op alles wat er
gebeurd is, en personen, die hier
in een groot aandeel hebben ge
had. Jarenlang leefde hij als
vriend met vele
Het is iets heel anders.
Dat dit verhaal destijds
Zweden opzien heeft gebaard helft
wekt geen verwondering. Nu ik
oio 'ie* voor de iweedc maal heb
anstaande gelezen, trof het rtiij dat mijn
Indonesiërs en ontdekte opeens, aandacht geen ogenblik verslap-
dat er toch een wereld om hem te, wat ook wel zal zijn te dan-
hij buiten stond, ken aan het voortreffelijke Ne-
van gevangen- derlands van de vertaalster Ja- -
vatten coba Vreugdenhil, die elk woord achterhuis
H" nam weegt en zich weet te hoeden
voor cliché's.
In oud stadje
De saaie jare
schap weet hij
zodat het levendig blijft. Hij
ook eens deel aan een gevecht,
zo maar zonder dat hij en de an
deren er veel van snapten. Hij
vergat telkens zijn geweer omdat
hij een gewonde moest helpen en
vergat bang te zijn. Hij werpt
speels nog even een blik op de
grootheid van Ras Plassa. Hij gf-
bruikt de woorden zoals zij in die 150 jaar "geleden. Met enkele
tijd gebruikt werden; achter het ber gekozen woorden vertelt een
glaasje en zonder gêne. der hoofdpersonen, de theologi
sche kandidaat Zacherias, wat zijn steeds bezig
höm is overkomen eer hij
Moeder, moeder, de beer I. brtrekking aanvaardd^
los. No. 500 In serie Zwarte a]s leraar aan een Latijnse school
De geschiedenis va
zomer speelt zich af
oud stadje
lezer bespaard.
Wij, mensen van de tweede
;lft van de twintigste eeuw, mo
gen dan „leven-met-de-bom", in
vroeger eeuwen waren er andere
verschrikkingen, waardoor bevol
kingen werden gedecimeerd.
Als twee van de jonge toneel
speelsters, Rosalie en Fanny,
door bemiddeling van Zacherias
sobere kamer vinden in het
de Raads
heer waar ook hij een kamer
heeft, komt de pas afgestudeerde
arts Jacob Lindberg vrijwillig
naar zijn geboortestad, waar hij
als onecht kind van een andere
Raadsheer, nog bittere herinner-
deze hete ingen heeft. Zacherias deelt met
een heel hem zijn kamer en de vier jonge
Zweden, ongeveer mensen die elkaar zelden thuis
treffen, worden toch, door de om
standigheden. nauw aan elkaar
verbonden. Zacherias en Jacob
Niet de ziekte
Onder de zich nog in getal uit
breidende series pocketboekjes
neemt die van de Zwarte Beer-
Ujk?e{cond h^et^dukfelijkèr' worden Öp het moment waarop hij 'zijn Rosaiie meldt zjch ttj het ^on
bewezen dan met de uitgave, nu proefpreek zal uitspreken over huus j??
zeer onlangs, van het 500ste deel- het Grote Gastmaal, zag hij een gaat de oude mevrouw Rodcnstedt
tje. In dit jubileumcijfer heeft de vreemdeling de kerk binnenko- voorlezen. Er is ook nog bet
uitgeeistev alle aanleiding gevon- men. die vergeefse pogingen deed dochtertje van de Raadsheer Ro
den, van het 500ste iets extra aai- een deurtje van een der gesloten denstedl. Minona. een pril meisje
digs te maken. En zo worden banken open le maken. De koster dat, onwetend gehouden, veel ver-
we hie. om het deftig uit te leidde hem vlug naar de open moedt en straks op afschuwelijke
drukke 1 geconfronteerd met het bank onder de orgelgalerij, be
stemd voor de armhuismensen.
1 1 Nooit heeft Zacherias de oor
zaak kunnen achterhalen waar
door op dat ogenblik zijn mond
met stomheid werd geslagen. Hij
kon nog wel praten
als bijverdienste de boekhou
ding van een der plaatselijke pre
dikanten bijhoudt
Hij had zich verloofd met de het teloorgaan
ic Bcata, de oudste dochter heid
de predikant in zijn .geboor-
ordt
sterruit 1
de
be vi
1 op schijnt»
Soms denkt Zacherias: het erg-
is niet de ziekte zélf, maar
rgaan van de waardig-
de dood. Geen groter te-
genstelling dan de buurt van de
be- Bootsmansheuvel (één privaat
ren- v°or vijftig families!) en de def
tige huizen aan de Grote Meer-rij.
de Buiten-Amstelkerk
Amsterdam, voorstellende Mozes
met de wet en de Samaritaan. In
de trouwzaal van het raadhuis te
Huizen hangt dan nog e<
ding van het huwelijk.
Leven en opgang
Bij de Uitgeverij
Bij te Amsterdam
verij Ontwikkeling te Antwcr
uitbeel- werpen is van de hand var
C. C. Krijgclmans een boekje smoord.
van 85 bladzijden verschenen,
getiteld Messiah, proloog tot
,,De Hunnen". Uw recensent is
e Bezige als een weloverwogen taal- me volzinnen v*
ae OH»»- CTMttr, wrbij niet» aan het S?jv°v'r^m c Faulk.tr: hem d, „oed. raad gerit
toetal IS overgelaten, terwijl (h„ gebrulkte ook zeer korte zin. andere stad te solliciteren als le-
Amerikaanse
I dat de
beest gelijk kan worden.
De verschrikkingen en ook de
afwendbare liefdesperikelen waar
voor deze jonge mensen komen
te staan, ga ik u niet in details
ni®t navertellen. temeer omdat de
prëkên"°Dat kost"hem niet alleen schrijfster tegen het einde
zijn verloVing met Bcata (tot zijn
geluk!maar verspert hem
de weg naar de kansel. Het
Beata's jongere zuster Götild
verhaal munt uit door
u o IÜH! raktertekening. Het gaat geen
ietwat dweepziek meisje, dat kele geestelijke moeilijkheid
woord» de indruk maken van ont
sproten te zijn aan een enorme
ma- kracht, een inspiratie als een
I cpschied overstroming van de Missisippi
rlid, alle® m® -
r. Ook Götilda heeft diep
gedacht over dc vreemdeling.
Zacherias gaal deze zorr
op reis. Hij helpt de dom
(zie de fotos dij au aruxeivuu. g0nnen, maar er met m ge-
het Amsterdamse tehuis heeft de slaaJ,d hct helemaal uit te le-
i-....-ta» oiftpn pvensvisie
be- RpJc de Tachtigers vooral Van die alles meesleurt. Boeken als koets aankomen
£>eeaR tHcnxigers, v"orai y®11 Rr..i.u.lt.r van Svbren Polet en schaD toneelsoelot
gevallen dat Noorse auteurs er
niet goed in slagen een zg. „christe-
-cn bjk" verhaal te schrijven waarin
middag ziet hij de post- z.ij de lezer niets besparen
alles van Homerus, lezer, en
net «vvuuïu w—- -n d€ Griekse geschiedenis
lassa, komt deze poëzie niet. De Weet. u wat Ozolische Lokriërs
verzen hebben geen sterke in- waren? Weet u hoe een guitaar
druk op me gemaakt, maar uit- klinkt die als mandoline behan-
stekend tussen de andere vind de^ wordt? Kent u de
ik het gedicht „Honderdman": g j
de touwen van een groot
zeilschip? Weet u waar Cervan
tes een hand verloor? Kent u
nieuw-Grieks en weet u alles
van het dhimótiki? Weet u hoe
een gevonden scherf Lucaans
nog en bijna Attisch kan zijn?
Kent u Engeland. Tintagel, Su-
't gaat eigenlijk om mijn
een jongen van veertien jaar
waarom speelt hij niet gewoon
wat maakt zijn leven zwaar
er is hem iets overkomen
iets dat zijn jeugd bederft
hij ijlt soms in zijn dromen
dan vrees Ik dat hij sterft
nachts roept hij zonder
bladzijde tot bladzijde kleiner
woorden die hij eens las, terug voelt worden? Ondertussen is
woorden en namen uit de krant één ding, waarin men zich v
heugt, namelijk dat de dichter
hij is veertien jaar moet u we- niet eindeloos zeurt over zijn
ten binnenste, maar buiten zich zo
ongelofelijk veel interessants
weet te ontdekken Dan hoeft
men zich niet te wagen aan een
beoordeling van zijn Engelse
enslust verzen, maar probeert men
u„.n geboeid te verstaan wat hij ver-
te komen «e,t (wan, da| doe, de
er zijn er wel meer zoals wij grond der zaak). Hij slaagt
ons huis hangt vol bange dro- in zo in het voorbijgaan
men duidelijker verband te leggen
vnnr ii liikt mii tussen het hedendaagse er
8 hms voor u Wlrt mi' antieke Griekenland, dan
maar u mudt hem kunnen ge. uit_ lectuur van .dikke boeken
n stotteren van
1 hoeft niet bij -
woord,
wij hadden niets
nezen 1"" opmaken. Als archeoloog
.„voi «o z'et hij cultuurlagen op elkaar.
haar °P dezelfde plek. Zijn visie or
het verleden is concreet en vol-
;r te vre- slagen onromantisch, terwijl hij
zen: toch de kern van het leven weel
u heeft daar wel ogen naar. grijpen. Voor mij zijn deze
verzen een cursus cultuurge-
schiedenis op hoog niveau er
VJclirb volgens een directe methode,
maar ik vermag dit werk niet
i_ als poëzie te lezen, behalve b.v.
Eveneens bij Stols is versche- de i0de aan Amsterdam" er
nen de bundel Rlmverheffing en er,ke]e meer eenvoudige ge-
van A. Gerits. Wat Scholten wa- dichtcn zoals
ter noemt, is bij Gerits het door
een wonderlijk licht overgoten TUSSEN TWEE TREINEN
land achter de kim, Wat ach- jk had notabel willen zijn in
Zwolle
1 dit
noemt de dichter kimverheffing.
Geboren in 1930, evenals Jaap
Harten, is hij ongeveer van de
zelfde generatie als de vijfti
gers. doch zijn taal is veel
meer traditioneel dan experi
menteel. Bij deze bundels ver-
geleken ziet men pas goed de hebben,
kracht van Jaap Harten in zijn nf wat
jeugdverzen. Ik houd niet van
het woord epigoon, omdat het
een ongeoorloofde generalisering
inhoudt. Secundaire wegen zijn het haas er jagen,
trouwens ook wegen en onmis
baar in het totale net. De klei
ne talenten zijn geen vergissin-
charmante stad met singels
seigneuraal,
en mijn gelijken hebben en ze
groeten,
en wonen in een crème gepleis
terd huis.
Met vrouw, met kinderen?
Nee. liever nog een landgoed
vandaan
koetshuis.
Eén paard op stal, zo niet t<
veel gevraagd,
idat het zc
alleen gelijken groeten,
dan
God. Maar het blijft wa^ meer vergeten
een feit dat sommiger poëzie
meer uit literatuur dan u'*
leven zijn ontstaan. Wie
het vers „Rozen" lezend, zeg- Lehmann.
gen: dat moet van Gerits zijn
en van niemand anders? C. RIJNSDORP.
Een bijzondere figu
kunstenaar de eigen levensvisie
en zijn geloofservaringen vervat.
Links zien we een jong echtpaar
Liefdevol kijkende
Het werkje bestaat name
lijk uit één zin en Is voorts eer
hVar kruising van een verhaal en eer
£e- Deyssel,
dingen o:
lijkheden
het*" kind op als symbool van de
levenscyclus. De bloemen achter
haar bloeien in volle pracht.
Hogerop in het tafereel: de zo
mer. het graan op de levensakker
is gerijpt. Het naar volwassen
heid groeiende
vrucht
heeft
standdelen. De keukenmeiden- o v aieilB u|
stijl, het praten als een kip xocht. Natuurlijk zocht
zonder kop, het is hier opzette-
lijk nagestreefd en op een kwa-
si experimenteel literair niveau
verheven. Dit klutspiocédê
het gesel
schap toneelspelers dat die avond
het stuk zal opvoeren „Het leven
is ©en droom". Er stapt een jon- 1» uw
schien a'ls serieuze pogingen wor- ge man uit die óf misselijk óf ven ei
den gewaardeerd om ruimte te ziek is. De meningen zijn ver- nas,»,
scheppen voor vernieuwing in de deeld. Maar nog diezelfde das danks
prozakunst, ze doen toch te ge- wordt Zacherias. bij ontstt
de predikanten, door di
probeeïden de zotste Sybrep Polet
nvanedëiltaralkk£g«?r8u: C KrijieïJn.m
van ae laai ie verrij- nfl(.jnc,
allen in het beschrijven
kleffe situaties. Zo U ook dit
boek waarvan de toon mannelijk
Wie enigszins op de hoogte
met de Nederlandse literatuur wdd en te opzettelijk
kent ook de pogingen van Arij ders te worden gezien dan sis plaatselijke artsen geroepen
diens Dc Heilige ePn min of meer vernuftig ge- de zwaar zieke jonge toneel-
is in de ik-vorm geschre-
wordt verteld door Zache-
naar dat toch telkens on-
;en zekere cerebraliteit
wordt Zacherias. bij ontstentenis door de manier waarop het de
continuering van dit geluk t
handen. Voor de wordt op dc achterzijde
1 hel
het knutsel, waarbij alleen de uitge- speler geestelijke bijstand
1900 in andere richtin- ve)- (ambtshalve) en een klein lenen. Hij gaat op wee met brood
gen dan nu. Bij Van Deyssel ging groepje supporters zwakjes hoera en wijn. Als hij aan het bed van
sensitivisme, bij Prins om roepen. Intussen ls men een lees- de zieke staat begrijpt hij dat de Molena
baar essay misgelopen over de dokters de patiënt '•»- w
boekje met zware en gewichti-
moet de vader echter strijd gc termen als iets bijzonders
voeren. Wel is reeds de roofvogel aanfreprezen. Het heet te gaan
over de messlas-gedaehtc en de
heer Ivo Michiels, die het pro-
machteloos in zijn sterke handen,
masr de slang kronkelt zich ho
ger naar hem op. Het zijn wilde
golven die het levensschip van
het schilderachtige. Maar
leze gevallen legde de volzin het messiasgedachte bij vele volken gelicht over de aard
loodje. Dat men tegen de volzin in verscheidene tijden. Jammer, ziekte: cholera,
van tijd tot tijd rebelleert, is zo-n stuk zou best de moeite 1
misschien onvermijdelijk, maar bct lezen waard zijn.
persoonlijk geloof ik niet dat het
twee teerste roerselen
lijk hart beschrijft, verraadt dat
het door een vrouw geschreven is.
We mogen gerust zeggen: door
een ervaren schrijfster.
Vermeld dient te worden dat
er een suggestief om
tekende.
Daniël, verklaard door prof, gen, dat alle vragen hlër beant-
•of. dr. G. Ch. Aalders. Uit- woording vinden: dat kon ook
„De Hunnen!"
Verandering
duet zeer prijst, stelt het voor procédé toepast, terwijl de
P, J. RISSEEUVi
Ingrid Hesslander, De hete 7.0
mer, vertaling: Jacoba Vreug
denhll. Bosch en Keuning Boe
kenkrtng, Baarn (1962).
gave N.V. J. H. Kok, Kamp-en.
In de serie Commentaar op hel
Oude Testament is thans dezi
studie verschenen van de inmid
dels overleden hoogleraar Aal
ders. In deze studie legt profes
sor Aalders ook nog na zijn heen
gaan getuigenis af van zijn we
en schappelijke zin cn van zij»
>te begaafdheid in de exegese
Het boek Daniël j
rijk
de bedoeling liggen
een studie die exegetisch van
aard is. Omgekeerd echter zal
nen ook aan het boek Daniël geen
vragen mogen stellen dan op ba
ns van een verantwoorde exege-
ir, en hierin is deze studie een
vaardevolle gids. Wij mogen
-preken van een nieuwe verrij-
;ing van deze serie, een verrlj-
cing die vooral voor de theoloog
belangrijk moet zijn. Kok zorgde
al wederom voor een bij uitatek
wijze van uitgever».
