I 'Hl'll
Koopkracht in Nederland
helft van de Westduitse
Heden de intocht
van Ben Bella
De Gaulle dankt
gen. staf af
Jh een. danie Ky
BON
VN-protest tegen
machtsvertoon
Cijfers bewijzen grote achterstand
Om van de V.S.
tuut te Keulen de ^kracht maar helemaal
te zwijgen.
Nu al duizend
F our quel krijgt
weeldebelasting
is
eraf!
goedkoper!
de leiding
executies
Happende planten
A 1'
koen
tste i
>eteri
het b
Vragen over tv-uitzending
Het Tweede-Kamerlid Welter (kath.v.) heeft de staatssecretaris van
onderwijs, kunsten en wetenschappen gevraagd of het de goedkeuring
van de bewindsman heeft gehad, dat op 5 juü tijdens een televisie-uit
zending van de Vara bij een documentatiefilm over land en volk van
Nieuw-Guinea uitvoerig en zeer nadrukkelijk propaganda is gemaakt
voor het standpunt in de Nieuw-Guineapolitiek van de Partij van de
Arbeid.
Indien dit niet het geval is, is de staatssecretaris dan bereid van zijn
afkeuring tegen de Vara te doen blijken en maatregelen te nemen ten- j
einde te voorkomen, dat de uit de kijkgelden bekostigde televisie wordt j
gebruikt voor politieke propaganda, zo vraagt de heer Weiter.
Dacht u echt dat alle benzines het
zelfde waren? Neem dan de proef
met ESSO EXTRA. Zo ontdekt u
zelf in de praktijk, wat specialisten
metcijfers kunnen bewijzen: ESSO
EXTRA geeft méér kracht, fellere
acceleratie, geen gepingel. Geniet
van plezieriger autorijden in ieder
opzicht: TANK ESSO EXTRA!
-■Vergoeding kamerleden
ïbak
1 v Verschenen is een nota van de minister van binnenlandse zaken, naar
aanleiding van het verslag dat een bijzondere commissie uit de Tweede
sen Kamer heeft uitgebracht over het voorstel tot verhoging van de schade-
onv loosstelling voor leden van de Tweede Kamer. In zijn nota merkt de
er minister onder meer op, dat bij de bepaling van het bedrag der schade-
loosstelling nog andere factoren een rol spelen dan die, welke bij het
jn(j loon- en salarisbeleid aan de orde komen. Naar zyn oordeel mag er dan
aanf °°k n'et een te direct verband gelegd worden tussen de thans voorgestelde
verhoging van d« schadeloosstelling voor Kamerleden en de maatregelen,
S3 ri ^ie sed®rt 1958 in het vlak van lonen en salarissen in het bedrijfsleven
Qgjl en bij de overheid zijn getroffen.
gggj De minister schrijft verder, dat het wei steeds een onoplosbaar pro-
bleem zal blijven om voor dergelijke voorstellen het tijdstip te bepalen
S 2191 waarop er van geen enkele zijde nog bezwaren zullen worden aange-
J voerd. Hy illustreert dit met uit het verslag van de commissie enerzijds
aan te halen enkele leden die voor indiening van de voorstellen nog geen
reden zagen en anderzijds het verslag te noemen waar dat stelt dat de
regering reeds eerder met voorstellen van deze aard had moeten komen.
^Eigendomsoverdracht woningen
gHet Tweede-Kamerlid de heer J. H. Maenen (kath.v.) heeft schrifte
lijk aan de minister van volkshuisvesting en bouwnijverheid gevraagd
hoeveel aanvragen om overname van de eigendom van woningwetwonin
gen sinds het van kracht worden van de nieuwe regeling (februari 1961)
bij de afzonderlijke provinciale directies voor de volkshuisvesting en
bouwnijverheid zijn ontvangen. Voorts vraagt hij voor welke aantallen
aanvragen, per provincie, de principe-goedkeuring is verleend en hoeveel
woningen daarna in eigendom aan gegadigden zijn overgegaan.
Tevens vraagt hij of het de minister bekend is, dat in verschillende
delen van het land de vereiste taxatie, na de verleende principe-goed
keuring voor eigendomsoverdracht, in een zeer vertraagd tempo wordt
verricht irt tal van gevallen eerst vele maanden na de verleende prin-
cipe-goedkeuVing zeer ten nadele van de bewoners-aanvragers.
;n
'"«vragen over processies
'„J Het Tweede-Kamerlid de heer C. N. van Dis (s.g.) heeft schriftelijk
aan de minister-president en aan de ministers van justitie en van binnen-
landse zaken gevraagd of het de regering bekend is, dat, althans of de
e regering bereid is te doen onderzoeken en vast te stellen of in enige ge-
"fvj meenten, o.a. in Uden en Veghel, op 21 juni 1962 op de openbare weg en
hf *n openbaar in strijd met de wettelijke bepalingen zogenaamde sa-
et cramentsprocessies zijn gehouden. Voorts dat eveneens in strijd met de
wet op 15 juli 1962 in 's-Hertogenbosch in het openbaar een zogenoemde
plechtige omgang zal worden gehouden, van welke laatstbedoelde pro
cessie of openbare godsdienstoefening in ieder geval vaststaat, dat deze
sedert 1916 driejaarlijks wordt gehouden, doch nimmer in de periode van
1800 tot 1853 plaatshad of naar de geldende wetten en reglementen was
toegelaten.
Kan de regering een volledig overzicht geven van de processies en
andere openbare godsdienstoefeningen, die in strijd met de wet en de
reglementen worden gehouden, alsook van de gemeenten, waarin die
worden gehouden, zo vraagt hij.
Tevens verzoekt hij om een opgave van de processies en andere open
bare godsdienstoefeningen, die buiten de gebouwen en besloten plaatsen
wettelijk»zijn toegelaten.
2000 van. „Het zal voor de VN in de toe
komst moeilijk zijn, aan uw woorden ge-
loof te hechten", al ias het protest
Intussen heeft de premier van de een-
trale Kongolese regering, Adoela, zijn
ooklenigde Naties laten zien, dat zij
er goed aan zullen doen, met hun
^troepen van Katanga af te bly-
pjven. In de straten van Elizabeth*
d en stad werd een militaire parade gering gereorganiseerd Zministeries
j j i zijn opgeheven, evenals elf posten
dat gehouden, die byzonder indruk- staatssecretaris. Van de 43 ministers
Mt ------ 'staatssecretarissen zijn er nu slechts 14
overgebleven, het aantal ministeries
van 27 tot 21 teruggebracht. Er zijn
staatssecretarissen in plaats
wekkend was. Meer dan 2.000 gen-
ia^armes» tant*en gewapend.
n ^trokken ter gelegenheid van de
t rijlKatangaanse „onafhankelyk-
dotheidsdag" door de stad. Om te
laten zien, dat zij er zijn en dat
er rekening met hen dient te«wor-
iden gehouden.
ere
Op de vorige Kongolese regering werd
kritiek geoefend wegens haar grote om
vang. Veel ministers werden beschuldigd
van corruptie of misbruik van regerings-
gelden.
Aan president Tsjombe van Katanga
heeft premier Adoela drie ministeries
De bedoeling is duidelijk. VN-secreta-1 aangeboden. Tsjombe heeft hier echter
22H ris-generaal Oe Thant heeft enkele dagen I nog niet op geantwoord,
lafen weten riat een einde moet I
15.
^ET ESSO BENT U BETER UIT!
die van het Duitse industrie-insti- -ï -■
van het loon van de Nederlandse
industrie-arbeider lager dan in
alle andere landen van de E.E.G.
en bedraagt zjj iets minder dan de
helft van de koopkracht van de
Westduitse industrieionen en on
geveer een kwart van de koop
kracht der industrieionen in de
Verenigde Staten.
Het Duitse industrie-instituut heeft
nagegaan, hoeveel uur de industrie
arbeiders in acht Europese landen
en de Verenigde Staten moeten wer
ken om met het in deze tijd ver
diende loon bepaalde levens- en ge
notmiddelen, verbruiksgoederen en
dienstverrichtingen te kunnen kopen.
De studie rekent met de prijzen van
levensmiddelen, zoals zij, in oktober
1960 waren en met de prijzen van ver
bruiksgoederen en dienstverrichtingen,
die in de tweede helft van 1961 golden.
De berekening van het instituut omvat,
met inachtneming van de verbruiks-
mogelijkheden en de verbruiksgewoon-
ten. de prijzen van zesentwintig voor
het levensonderhoud belangrijke artike
len, verdeeld in de groepen levens- en
Senotmiddelen, verbruiksgoederen en
ienstverrichtingen. De groep levens-
en genotmiddelen omvat melk, boter,
margarine, slaolie, rundvlees, eieren,
wittebrood, rijst, aardappelen, suiker,
sinaasappelen, bier "in flessen en siga
retten. De groep verbruiksgoederen om
vat een herencostuum, een popeline
iurk, een paar dameskousen, een paar
herenschoenen. een stofzuiger, een
koelkast (150 liter), een televisietoestel
(beeldscherm 53 cm) en een personen
auto. De groep dienstverrichtingen om
vat een haarknipbeurt voor heren, een
enkele reis per tram of bus, een week
kaart voor deze vervoermiddelen, een
treinreis van 10 km en een bioscoop-
kaartje. Voor de aanschaffing van al
deze goederen moet de Nederlandse in
dustrie-arbeider gemiddeld 3.972
uur werken, de Amerikaanse slechts
1.013 uur, de Zweedse arbeider 1.820
uur en de Duitse arbeider 2.155 uur. De
Italiaanse arbeider moet om deze goe
deren te kunnen aanschaffen 3.871 uur
werken, voor Frankrijk is het cijfer
3.288 uur, voor België 3.044 uur, voor
Zwitserland 2.729 uur en voor Engeland
2.716 uur.
Reeds 140.000
mensen uit
Rwanda gevlucht
(Kongo) en
Oeganda gevlucht, zo heeft de regering
Tanganyika verklaard,
t nieuws werd bekend gemaakt na
i Tan-
geleden laten weten, dat een einde moet
"worden gemaakt aan het onthouden van I
de inkomsten uit de enorme maatschap
pij en van de Union Minière in Katanga,
aan de regering te Leopoldstad. Welis
waar heeft Oe Thant daarbij verklaard,
een tegenstander van het gebruik van
geweld te zijn, zelfs geen mandaat te
hebben om een gewapend optreden te
bevelen. Maar hij heeft er veelbeteke- j
nend aan toegevoegd, dat hij de VN-1
strijdkrachten wel kan machtigen, zich i
- te verdedigen, als zij worden aangeval-
- len. En op een gegeven ogenblik komt1
zoiets op hetzelfde neer.
Oe Thant wil de Veiligheidsraad bij-;
•enroepen om goedkeuring van zijn plan
nen te krijgen. Blijkbaar is Tsjombe van
mening, dat hij de leden van de raad
moet intimideren en hoopt hij, dat hij
landen als Engeland en Begië er van
kan weerhouden, mee te helpen bij
het uitvoeren van de plannen van Oe
Thant. In verband hiermede heeft de
organisatie der Ver. Naties bij Tsjombe
geprotesteerd tegen dit machtsvertoon in
Elizabethstad. Tsjombe had beloofd, dat
vnnr rfe parade slechts 200 man naar de
iale hoofdstad zouden worden
besprekingen die de regeringen
ganyika n Boeroendi te Mw
voerd hebben.
In een gemeenschappelijk communi
qué van beide regeringen werd gezegd:
„Beseft wordt dat het vluchtelingenpro
bleem grote afmetingen heeft aangeno
men; maar met samenwerking van alle
partijen kan een vriendschappelijke oplos
sing gevonden worden".
Terechtgeslelden
worden berecht
Een rechtbank te Ankara heeft giste
ren bepaald dat er geen reden is om een
proces tegen drie ter dood veroordeelde
en terechtgestelde Turkse politici niet te
laten doorgaan.
Deze drie zijn Menderes die premier,
Zorli en Polatkan die minister zijn ge
weest. Zy zijn aangeklaagd wegens ver
duistering van staatsgelden.
Ook oud-president Bayar die een le
venslange gevangenisstraf uitzit, is voor
hetzelfde feit aangeklaagd.
De verdedigers hadden aangevoerd dat
berechting niet mogelijk was omdat hun
cliënten ter dood veroordeeld en terecht
gesteld zijn.
In Oran verwacht men:
provinciale
COUVERTS
•n
CASSETTES
in zilvtr, pleet en
verzilverd
veel en veel
De Gaulle heeft de gecombi
neerde generale staf voor de
Franse strijdkrachten afgedankt.
Nu de strijd in Algerije voor
Frankrijk afgelopen is en het
zwaartepunt van het verzet tegen
de regeringspolitiek naar Frank
rijk zelf is verplaatst, neemt de
Franse president drastische
maatregelen om de leiding van
de strijdkrachten in betrouwbare
handen te geven. Er komt nu een
„Secretariaat-generaal voor de
strijdkrachten", waarvan de lei
ding is toevertrouwd aan dé
luchtmacht-generaal
die tot gisteren opperbevelhebber
in Algerije was en zich voortref
felijk van zijn taak heeft gekwe
ten.
Het Franse kabinet, dat de plannen
van De Gaulle steunt, heeft bepaald,
dat de afzonderlijke generale staven
voor land-, lucht- en zeestrijdkrach
ten blyven bestaan. De maatregelen
zouden ten doel hebben, de leiding
wat minder topzwaar te maken en de
reorganisatie van de strijdkrachten te
vergemakkelijken. Deze is nodig, nu
Frankrijk geen militaire verplichtin
gen meer in het buitenland heeft. De
Gaulle zou de strijdkrachten willen
moderniseren, wat in hoofdzaak neer
komt op een geschikt maken voor de
kernoorlogvoering. De directe leiding
van het militaire apparaat zal voortaan
bij de minister voor de strijdkrachten
berusten.
Intussen is de enig levende Franse
maarschalk, Alphonse Juin, bij een
speciaal besluit op pensioen gesteld.
Ben Bella, de rebellerende vice-
premier van de Algerijnse voor
lopige regering, is gisteren Alge
rije uit Marokko binnengekomen.
Hij werd vandaag itt Oran ver
wacht. In Marnia waar hij ge
boren werd, viel hem een uit
bundige ontvangst ten deel. Bij
hem was Mohamed Khider, die
als minister van staat uit de
voorlopige regering trad na on
enigheid met premier Ben Khed-
da.
geen vrees?
Van de zijde van de voorlopige rege
ring is in Rabat gezegd dat er geen re
den tot pessimisme is nu de geheime
besprekingen tussen aanhangers van
Ben Bella en die van Ben Khedda dins
dag plotseling zijn geschorst.
Het is echter nog steeds niet duide
lijk in hoeverre de besprekingen, dl<
Ben Bella in Rabat met vertegenwoor
digers van de voorlopige premier Ben
Khedda heeft gehouden, de breuk in de
Algerijnse leiding hebben geheeld.
De twee ministers uit het kabinet van
premier Ben Khedda, die te Rabat over
leg hebben gepleegd met Ben Bella en
Khider, zijn gisteren per vliegtuig in
Algiers teruggekeerd. Deze twee afge
zanten van Ben Khedda zijn de minister
van voorlichting Jazid, en de minister
van staat Bitat.
ir nu run of Ben Bella heeft in een vraaggesprek
r ourquei.|m<t het Fnmse ,irJeje weekbUd Ex.
ii de
uur en in Zweden slechts ruim
eenhalf uur. In Engeland Is ruim acht-
eneenhalf werkuur nodig.
De aanschaffing van een personen
auto speelt een belangrijke rol in de
vergelijking van de koopkracht der lo
nen voor wat de verbruiksgoederen
betreft. Laat men de auto buiten be
schouwing, dan blijkt echter voor de aan
schaffing van de overige verbruiksgoe
deren de Nederlandse arbeider toch nog
veel langer te moeten werken dan de
Duitse arbeider, namelijk 804 uur te
gen 456 uur. Voor België is het cijfer
in dit geval 806 uur. voor Frankrijk
888.5 uur en voor Italic 970 uur, ver
der voor Zweden 531 uur, voor Engeland
505 uur en voor Zwitserland 609 uur.
Een herencostuum kost in Italië 107 v
werken, in België 81 i
landen de tweede en onder de E.E.G.
landen de eerste plaats inneemt, is in
hoofdzaak toe te schrijven aan het hoge
brutouurloon der Duitse industrie-arbei
ders, dat in het vierde kwartaal van 1960
gemiddeld 2,81 Dm bedroeg, en aan hel
betrekkelijk lage prijspeil in de bonds
republiek. De lage koopkracht van de
loonuren in Nederland vloeit voort uit j
het lage bruto-uurloon van de Neder
landse industrie-arbeider, dat in de stu
die met ƒ1,71 of 1,89 Dm wordt
ven. Wel is het prijspeil in N
lager dan in Duitsland, maa
kan het verschil in uurloon bij lange
n niet compenseren.
Vergelijking van de koopkracht voor
wat betreft de aanschaffing der in de
studie opgenomen levens- en genotmid
delen levert een ander beeld op. Voor
het kopen van deze levens- en genotmid
delen moet de Italiaanse industrie-arbei
der ongeveer tweemaal zo lang werken
als zijn Nederlandse collega, namelijk
ruim tweeëntwintig en een half uur tegen
elf uur en een kwartier. In België moet
hiervoor bijna elf uur worden gewerkt,
in Duitsland bijna negen en een half
sche wijze te spreken over de maatrege
len die getroffen moeten worden".
In antwoord op de vraag wat hy zou
doen, indien premier Ben Khedda de
Nationale raad niet by een zou roepen,
zei Ben Bella: „Dan zal ik in ovei
stemming daarmee handelen". Een
slaggever van „Express" heeft dit vraag
gesprek dinsdag voor de beëindiging van
het overleg met Jazid en Bitat gehad.
Ben Bella heeft in het stadion van
Tlemcen een geestdriftige menigte toe
gesproken. Hij zei dat hij niet op per
soonlijke macht uit is; hij is bereid het
akkoord van Evian na te komen, mits de
Fransen zich er ook aan houden. Ben
Bella zei voorts in zhn toespraak te
Tlemcen voorstander te zyn van eeh col
lectief leiderschap van de Algerijnse re
volutie.
Moties tegen beleid
Israëlische regering
inzake dr. Soblen
Tegen de Israëlische regering zijn gis
teren drie moties van wantrouwen in
gediend wegens haar beleid in de af-
faire-Soblen.
Dr. Robert Soblen. een 62 jaar oude
Amerikaanse psychiater, die als Sow-
j et-spion tot levenslang veroordeeld werd
is onlangs door Israël uitgewezen. On
derweg naar New York sneed hij zijn
polsen door en stak hij zich in het
onderlijf. Op het ogenblik verblijft hij
in een gevangenis in Londen.
De moties werden ingediend door de
liberale, de communistische en de link
se Mapam-partij. De Heroet-partij ont
hield zich van stemming over de mo
ties, waarmee zij sympathiseerde, om
niet de indruk te wekken dat zij sym
pathie voor de spion koesterde.
De Israëlische premier David ben
Goerion bestreed de beschuldigingen,
dat Soblen onder buitenlandse druk uit
gewezen was. Hij legde er de nadruk
op dat dit alleen gebeurd was, omdat
Soblen met valse papieren Israël
binnerag eikomen.
Churchill gaat vooruit
PEB Frankrijk
Zwitserland 63 uur, in Ne
derland 52,5 uur, in Duitsland 47 uur.
in Engeland 43 uur en in Zweden 32
uur. Om zijn haar te kunnen laten knip
pen moet de Nederlandse industrie-ar
beider 70 minuten werken, de Duitser
slechts 40 minuten.
Nasa vraagt
offerte ruimte
vaartuig van
twee man
Het Amerikaanse bureau voor lucht
en ruimtevaart, de Nasa, heeft de in
dustrie verzocht offerte te doen voor de
ontwikkeling van het ruimtevaartuig
Lunar, dat in staat moet zijn twee as
tronauten naar de maan te brengen.
De Lunar zal gelanceerd worden door
dezelfde raket als het moederschip Apol
lo. Twee astronauten zullen met de Lu-
nar op de maan landen, terwijl een
derde ruimtereiziger aan boord van de
Apollo om de maan zal blijven cirkelen.
De Lunar moet de astronauten na het
bezoek aan de maan weer naar de
Apollo brengen, waarna de terugreis
r de aarde aanvaard zal worden.
Westduitse jeugd moet
nu pro-Frans worden
De Duitse bondsregering heeft de
Westduitse bevolking en vooral de
jeugd opgeroepen te werken voor een
goede Frans-Duitse verstandhouding.
Deze ongewone stap van het kabinet,
volgde op een verslag van kanselier
Adenauer van zijn reis naar Frankrijk.
„De verdere opbouw en versteviging
van de Duits-Franse samenwerking is
een opgave voor ons allen. Zij kan niet
door de regeringen alleen worden ver
werkelijkt. Door het bezoek van dr.
Adenauer aan Parijs is de verzoening
tussen het Franse en Duitse volk beze
geld", aldus de Westduitse regering.
maakt, dat de wegens roof of moord
oordeelde moslems in het openbaar zul
len worden doodgeschoten als voorbeeld
voor de bevolking. De komende paar da
gen worden duizend van zulke terecht
stellingen verwacht.
te melden", aldus het bulletin.
Vacantie? Goeie reis, en toi, tol, toi! 8
Je voeh je vrij ia GENTLER0Y
vreedzame rege-
die het pas onafhanke
lijk geworden Algerije verscheurt.' Het
is volgens Ben Bella noodzakelijk de
Nationale raad van de Algerynse revo
lutie bijeen te roepen en „op democrati-
Dit besluit zal niet in de Franse
Staatscourant worden gepubliceerd.
Gewoonlijk blijft een Franse maar
schalk in actieve dienst tot aan zijn
dood. Het besluit zou al aan het be
gin van deze maand zijn ingegaan. De
positie van de maarschalk zou nu ge
lijk zijn aan die van een gepensio
neerde generaal.'
De 73-jarige in Algerije geboren
Juin heeft veel kritiek uitgeoefend
op de Algerijnse politiek van De
Gaulle. In december 1960 werd hij uit
de Hoge Nationale Verdedigingsraad
verwijderd. Hem werd medegedeeld,
dat hij niet langer een officiële func
tie bekleedde.
I Met zijn voeten steu
nend op de voorvork van
zijn fiets liet de postbo
de zich naar beneden
freewheelen van een heu
vel in het nationale park
van Muchison Falls. Het
was heerlijk weer en hij
vond het erg prettig om
zich elke ochtend weer
zo maar naar beneden te
laten glijden. Toen hij
echter de bocht nam zag
hij tot zijn grote schrik
14 leeuwen die op de
weg lagen te zonnen.
Zijn remmen werkten
niet zo best en er bleef
hem niets anders over
dan door te rijden. Maar
de leeuwen schrokken
tenminste niet zo erg als
hij en namen als de
weerlicht de wijk naar
andere zonnige plekjes.
De postbode heeft nu
gevarengeld gevraagd en
hij heeft zijn remmen
laten maken.
De communisten leve
ren, als men tenminste
een Amerikaanse ambte
naar mag geloven, als
onderdeel van de hulp
aan de landen in equato
riaal Afrika, ook ijsmut
sen met oorkleppen!
De scholen in Oost-
Duitsland hebben bevel
de verjaardag van de
Berlijnse muur te vie
ren. Het sluiten van de
grens wordt daar als
volgt beschreven: „De
vrede in Europa werd
gered door de maatrege
len van de D.D.R. om
de nationale grenzen te
beschermen."
I De politie heeft tussen
Winterswijk en Groenlo,
een kilometer van Lich
tenvoorde, een bom ge
vonden op 20 meter van
de spoorlijn.
I Fruittelers in Noord
oostpolder verwachten
dit jaar dat er in deze
polder veel fruit zal wor
den geoogst. De hoeveel
heid Cox's Orange zal
waarschijnlijk drie maal
zo groot zijn als in het
beste jaar tot nu toe.
I Prinses Gracia van
Monaco heeft nu defini
tief een einde gemaakt
aan alle speculaties over
haar optreden in een
.'ilm. Zij zigt dat sij wel
zou willen spelen, maar
dat het niet mogelijk is,
oi-dat de Monegasken
het uiet -ouden slikken.
..En mijn volk ligt mij
zeer na aan het hart",
aldus de vroegere Ame
rikaanse filmster.
946) Toen een arts uit Bremen In
de 18de eeuw verkondigde, dat een
nietig heldeplantjc insekten at, werd
hij natuurlijk uitgelachen. In de eer
ste plaats was de man geen plant
kundige en moest hij zich maar tot
zijn eigen terrein beperken, en in
de tweede plaats was zijn waarne
ming zó volslagen in strijd met al
les wat men in die tijd omtrent
planten wist, dat Ieder wei op z'n
vingers kon natellen dat onze goede
dokter een sprookje verkondigde.
Het was niet de eerste keer dat
„de wetenschap" zich kostelijk ver
maakte over een nieuwe ontdekking.
En het was evenmin de laatste keer
dat zij ongelijk moest bekennen.
Tot overmaat van ramp bleek dit
carnivore heideplantje (zonnedauw)
niet eens de enige vleesetende plant
te zijn, maar moest deze eigenschap
bij verschelden planten, behorende
tot vier verschillende families, wor
den vastgesteld. Er is zelfs één
plantje, dat naar
zijn prooi hapt! Dit
is het zgn. vliegen-
vangertje uit het
zuiden van de Ver
enigde Staten. Dit
plantje heeft een
wortcirozet van
bladen, waarvan de
bladschijf bestaat
uit twee helften,
die draaibaar zijn om de midden-
nerf. Op elke bladhelft zitten drie
borstels, die we als zintuigcellen
zouden kunnen opvatten. Want wan
neer een insekt een van die borstels
aanraakt, slaat het blad om de mid
dennerf dicht cn het insekt is opge
hapt. Stekelige ribben aan de ran
den van bet blad beletb a dat de
prooi wordt fljngedrukt en d» !n el
kaar grijpende wimperharen langs
de bladranden grijpen in elkaar, zo
dat het insekt volkomen gevangen
zit.
Het blad is bezet met rood ge
kleurde klieren, die nadat het In
sekt gevangen is een etwttspllt-
sende stof afscheiden, waardoor de
prooi wordt verteerd. Dit proces
duurt ongeveer een week en wan
neer de buit op deze wijze geheel
is verwerkt cn dus geen stikstof
meer oplevert, openen de bladhelf
ten zich weer om zich voor een
nieuwe „hap" gereed te maken. Het
openen van de bladhelften blijft
echter achterwege wanneer kunst
matig stikstof wordt toegevoerd,
waaruit blijkt dat hier sprake Ls
van een chemische prikkel die de
vsl gesloten houdt.
Het verschijnsel dat de bladhelf
ten van het vliegenvangertje snel
dichtklappen na aanraking van de
borateiharen, berust op plotselinge
spanningsverandering in het cel-
vocht van de middennerf, op soort
gelijke wijze als we gezien hebben
bij het kruldje-roer-me-nlct. Het ei
genaardige bij het vliegenvangertje
Is echter, dat dit niet reageert op
een enkele aanrakingsprikkel, maar
dat hier twee aan-
rakingsprlkkcls
noodzakelijk zyn,
welke binnen enke
le seconden op el
kaar moeten vol
gen. Het voordeel
van dit systeem is
ongetwyfeid dat de
bladen niet steeds
voor niets behoeven
dicht te klappen wanneer de borstels
worden beroerd door allerlei onge
rechtigheden die de wind op de bla
den doet neerdwarrelen, maar dat zij
kunnen toehappen wanneer dit in
derdaad zin heeft, dus wanneer zy in
korte tyd twee aanrakingsprikkels
hebben ontvangen van een op hun
blad rondkruipend insekt.
Hebben we thans I enkele geval
len gezien, hoe sommige planten
zich de Insekten ten nutte maken, we
moeten toch ook eens een blik slaan
op Insekten die de planten voor zicb
laten werken.
Daarover een volgende keer.
Nadruk verboden.
U kunt met
deze krant
voor de dag
komen.
Want hij is
een der beste
van Nederland.
'Wie kan een goede krant
waarderen Zet hem op
deze bon. I) verdient dan
meteen ..Dat zit zo".
(in envelop of op kaart
geplakt verzenden aan
U kunt noteren als nieuwe abonnee:
Datum van ingang
BETALING PER
WEEK/MAAND/KWARTAAL/GIRO
(Doorhalen wat niet van toepassing is)
Zelf was ik al abonnee. Voor het
aanbrengen van bovenstaande nieuwe
abonnee heb ik dus recht op
DAT ZIT ZO
Schrijf hier uw eigen naam cn adres
„Dat zit zo" - een boek boordevol
met ongelooflijk handige wenken
- is niet in de winkel Ie koop.
