n Staupecid Gaat ons Nederlandse klimaat veranderen? Sinds bouw van muur 15 Westberlijners ontvoerd De groei van wortels Duitse regeringscoalitie in ernstige crisis I /ft een. éumfce •was? NIEUWSUITSLUITING Het lid van de Tweede Kamer mr. F. J. Kranenburg (soc.) heeft de minister van defensie schriftelijke vragen gesteld naar aanleiding van de uitsluiting van de officiële militaire nieuwsvoorziening door de com mandant strijdkrachten in Nieuw-Guinea van de correspondent van „Uni ted Press International". Hij vraagt of dit waar is en zo ja, of deze uit sluiting aanleiding vindt in het nieuws van dit persbureau, waarvan de inhoud dan wel de verwerving niet overeenkomstig de inzichten van be doelde commandant was. Voorts wil de heer Kranenburg weten of de beoordeling van nieuws of nieuwsgaring en het bijzetten van kracht aan dit oordeel door sancties naar het inzicht van de minister in overeen stemming is met de internationaal erkende normen van vrijheid van pers en nieuwsgaring. Het Kamerlid acht de getroffen maatregel onno dig, nu het officiële nieuws toch door andere kanalen wereldkundig wordt gemaakt, en vraagt ten slotte of de maatregel aan een tijdslimiet is gebonden. E.E.G. LOONENQUETES en De regering heeft geen bezwaar tegen het houden van een 4e loonenquête welke zal moeten plaats hebben in 1963. De raad van ministers van de EEG heeft hiertoe op 14 mei jongstleden besloten. Wel had de Nederlandse verte genwoordiger tijdens het voorafgaand ambtelijk overleg bezwaar gemaakt tegen het reeds thans vaststellen van een reglement voor deze enquête. Dit blijkt uit het schriftelijk antwoord van de minister van sociale zaken en volksgezondheid, dr. G. M. J. Veldkamp, mede gegeven namens zijn ambtgenoot van economische zaken op vragen van het lid der Tweede Kamer, de heer Nederhorst (P.v.d.A.). Binnenkort zal het 3e onderzoek dat 13 bedrijfstakken omvat worden gehouden. Daarmee zal een reeks van 3 onderzoekingen over de jaren 1959 t m 1961 in de industriële sector van het bedrijfsleven van de E.E.G. zijn afgesloten. De enquêtes hebben betrekking op de hoogte der lonen, de kosten van de sociale voorzieningen en de arbeidsduur. De 4e loonenquête zal de eerste zijn van een nieuwe serie. Minister Veld kamp is van oordeel dat dit een gerede aanleiding vormt zich te bezinnen op de inrichting van het onderzoek en de samenhang daarvan met andere statis tische onderzoekingen op dit gebied zoals de loonstructuur-enquête en de lopende nationale loonenquètes. Hij vestigt er aandacht op dat de Benelux- landen over het aspect van de samenhang tussen deze onderzoekingen een nota hebben gericht tot het statistische bureau van de E.E.G. 't Zouden atoomexplosies zijn INHALEN VERZUIMDE UREN 15 r»5*? Het Tweede Kamerlid Aantjes (A.R.P.) heeft de staatssecretaris van sociale Kott. zaken en volksgezondheid schriftelijk gevraagd te overwegen voor de bouw nijverheid een ruimer periode dan van 1 november 1962 tot 16 januari 1963 te Ber- stellen voor het inhalen van de verzuimde uren op 24 en 31 december. ARBEIDSTIJD BIJ HORECA Verschenen is de nota naar aanleiding van het eindverslag over het wets- g. ontwerp tot wijziging van de arbeidswet 1919. Hierin wordt met name gespro- biêl- ken over de regeling van de arbeids- en rusttijden in het Horecabedrijf. Staatssecretaris B. Roolvink (sociale zaken en volksgezondheid) deelt hierin, jt mede namens zijn ambtgenoot van algemene zaken, mede dat het duidelijk is 1 dat er moeilijk bezwaar kan bestaan tegen het overlaten van de regeling van arbeids- en rusttijden aan een bedrijfsschap, indien dit de bevoegdheid daartoe bezit. Staatssecretaris Roolvink zegt dat het hem echter niet gebleken is, dat het I. de betrokken deel van het bedrijfsleven behoefte gevoeld op dit terrein zelf werk zaam te zijn. „Het feit dat het hier een zeer lastige materie betreft, waarover Aan- tuss enbelanghebbenden moeilijk overeenstemming is te verkrijgen, zal hieraan niet vreemd zijn", zo wordt in de nota opgemerkt. Zuid-V ietnamese oorlogsbuit, uitgestald op het dek van een Amerikaans amfibie-vaartuig in de buurt van Saigon. De vlag gen en wapens werden door communistische guerilla-strij- ders achtergelaten, nadat hun geheime bivak overvallen was. De invallers vluchtten met ach terlating van twintig doden en achttien gevangenen. Traangasduel Aan de sectorgrens door Berlijn is vrij dagavond een traangasduel geleverd, zo meldt de Westberlijnse politie. Oostduit se grenswachten wierpen twintig traan- gasbommen naar een luidsprekerwagen die nieuws uitzond naar een groep Oost- berlijnse arbeiders, werkzaam aan de grens versterkingen. De Westberlijnse po litie wierp 26 traangasbommen terug. De Oostduitse bewakers trokken zich daar op terug. iee„. Demonstraties bij "2 Frans bezoek van Adenauer I Dr. Konrad Adenauer, heeft op de vijfde dag van zijn bezoek aan Frank- rijk het programma bekort en liet een >lks- bezoek aan de kathedraal van Beauvais a'» vervallen. Hij ging van Rouaan recht streeks naar Bordeaux. In Rouaan werd het Duitse gezelschap ond- door kleine groepen toeschouwers bij de kathedraal en het stadhuis vriende- s i: lijk begroet maar elders werd „weg met de Duitsers'* geroepen en gedemon streerd met borden waarop stond: „geen ene- verbond met onze beulen". i Adenauer werd vergezeld door de rardf Franse minister van staat voor Alge> de Hei- lading tot ontploffing te brengen boven Johnston Island wegens ongunstig opnieuw 24 uur uitgesteld. zaken Louis Joxe. Door Oostduitse grensivachten Een groep van bijna 900 per-| Hij deelde mee, dat tussen 1945 en sonen die sinds 1945 in Oostduitse 1949 door communistische agenten meer dan 600 personen zijn ontvoerd, gevangenissen hebben gezeten na uit West-Berlijn ontvoerd te zijn, heeft bij monde van een woord voerder op een persconferentie medegedeeld dat sinds de com munisten hun muur hebben ge bouwd op zijn minst 15 West berlijners zijn ontvoerd. „Het is te vrezen, dat het aantal zelfs hoger is", zei de woordvoer der, dr. Rainer Hildebrandt. Drink «11 do enige echte voor mensen die kwaliteit verlangen I 942) Schijnbaar eenvoudige dingen blijken altijd toch weer buiten gewoon ingewikkeld te zijn. Wanneer we u vertellen, dat de hoofdwortel van een plant in het algemeen naar beneden groeit, zult u wellicht ver veeld en geërgerd de schouders op halen, want een dergelijke waarheid behoeft werkelijk niet in de krant te worden afgedrukt. Zouden we aan dit ervaringsfeit de vraag koppelen, hoe het komt dat wortels naar be neden groeien, dan zal de één ant woorden dat de zwaartekracht hier voor verantwoordelijk is en de deskundige zal ons kunnen vertellen dat wortels meestal positief-geotro- pisch zijn, dat wil zeggen, dat zU in de richting van de zwaartekracht groeien. Wat ons aan begrip omtrent het verschijnsel ont breekt, Is dan ver- oombinatie van woorden, die het raadsel evenmin kan ophelderen. We moeten ons in ieder geval niet voorstellen dat een wortel door de zwaarte van zijn eigen gewicht in de richting van de zwaartekracht groeit, dus b\j wijze van spreken naar het middelpunt van de aarde valt. Want een wortel die men op kwik liet drijven bleek zijn top eveneens in het veel zwaardere kwik te dringen. De worteltop buigt dus niet passief door, maar gedraagt zich actief, d.w.z. gaat eigener beweging en niet door zijn zwaarte! in de richting van de zwaartekracht. Wortels ontmoeten op hun weg door de donkere aarde im mers vaak hindernissen; daar groeien zij omheen en zetten, zodra de kans zich voordoet, hun weg in de richting van de zwaartekracht voort. Proeven hebben uitgewezen dat de gevoeligheid voor deze richting zich in de worteltop bevindt, en aangezien de plant over zenuwen, noch tast- lichaampjes, noch over evenwichts organen beschikt, meende Haber- landt de gevoeligheid voor de zwaar- TOCH IS HET ZO! tekracht ontdekt te hebben In vrij bewegelijke zetmeelkorreltjes die zich in het kapje van de wortelspits be vinden. In een honderd tot tweedui zend cellen van het wortelkapje bevinden zich dergelijke zetmeel- korrels, die als kleine kogeltjes rond- rollen zodra de worteltop van lig ging verandert. Wanneer men nu aanneemt dat de cellen gevoelig zijn voor de wisselende druk die deze zetmeelkorreltjes al naar gelang de stand die de top inneemt uitoefe nen, dan zou door middel hiervan uitmuntende oriëntering in de rich ting van de zwaartekracht mogelijk zyn. Proeven met gedroogde uien die men liet kiemen, schenen deze theorie te bevestigen, want de wortels bleken zich niet te kunnen oriënteren omdat zij geen zetmeelkorrels bevatten. Toen na enige dagen weer zetmeelkorrels wa- ren ontwikkeld, zet ten de wortels hun gewone groei voort. Ook experimenten met andere plan ten schenen de zetmeelkorrel-theorie te bevestigen. Maar nu de ontnuchtering: sommige organismen groeien in de richting van de zwaartekracht zonder dat zij in het bezit zijn van zetmeelkorrels! Daarom nemen vele zoölogen aan dat bepaalde groeistoffen in de richting van de zwaartekracht worden ge transporteerd en daardoor grotere groei in de zwaartekracht-richting bewerkstelligen. Hoe dit in z'n werk gaat? We zei den immers al dat het meest een voudige en wat schijnt er nu een voudiger dan een wortel die gewoon naar beneden groeit? dikwijls zo moeilijk en onverklaarbaar blijkt! Als voorbeeld zouden we eveneens kunnen noemen het alom erkende feit, dat planten geen gevoel hebben. Want dan beginnen de moeilijkheden pas Nadruk verboden. MENDE (VRIJE DEMOCRATEN): Bonn: verklaringen verkiezingsstunt De Westduitse regeringscoalitie van christen-democraten en vrije democraten is volgens een verkla ring voor de pers van de voorzit ter van de vrije democraten, Erich Mende, in een ernstige cri sis geraakt. Een voorgenomen ge sprek van de coalitiegenoten, woensdag op hef bureau van de bondskanselier in Bonn, zal moe ten uitwijzen of voortzetting van de coalitie nog zin heeft. Het hui dige klimaat was echter voor sa menwerking in de regering onver- dragelijk. De F.D.P. hoopte ech ter dat nog niet alle mogelijk heden om de toestand te verbe teren uitgeput zijn. t er tussen de C.D.U. en de S.D.P.- fracties in Bonn over een coalitie gespro ken zou worden noemde hij uit de lucht igegrepen. Volgens Duhüs is het veel waarschijnlijker, dat de leiding van de F.D.P. de aandacht wil afleiden van contacten die er tussen leidende functio narissen van de liberale partij en van de socialisten in Noordrijnland-West- falen hebben plaatsgevonden. De voorzitter van de S.P.D., Ollen- hauer, verzekerde daarentegen gister avond in Duisburg, dat de S.P.D. zich aan niemand heeft gebonden. De partij is be reid een deel van de regeringsverant woordelijkheid in Noordrijnland-West- falen op zich te nemen. Hoe de coalitie zal zijn is voor de S.P.D. geen kwestie van principe. Beschuldiging Thomas Dehler, afgevaardigde van de vrije democraten en vice-voorzitter var de Bondsdag, pleitte op een persconfe rentie in Keulen voor een voortbestaan van de F.D.P.C.D.U.-coalitie. (Van een onzer redacteuren) Juist in deze vakantietijd, nu heel Nederland meit verhevigde belang stelling naar de weerberichten van het KNMI uitzietom telkens we j blijven in dit opzicht alt ij d hoop- I uol mismoedig trieste berichten te moeten incasseren, komen er al lerlei vragen bij de leek op. Van een lente is niet of nauwelijks sprake geweest en de mooie dagen hebben het tot nu toe, met uitzondering van een tiental in juni, laten afweten. In de afgelopen week leek een climax te z{jn bereikt: kranteberichten als „de kachel nog even aanhouden" en „zeldzaam koud" staarden ons ge niepig aan. En dat in juli... Eén dagblad meende „ter compensatie" een enorme paraplu op zyn voorpa gina te moeten afdrukken met de mededeling: Méér kunnen wij er, helaas, ook niet aan doen. Als vanzelf komen er dan die vra gen. Sommigen beweren dat we in Nederland een heel ander klimaat gaan krijgen met zomerse winters en winterse zomers. Anderen weten de oorzaak ook al de atoombomexplo sies krijgen de schuld. Is daar iets Om met het eerste te beginnen zou een tegenvraag kunnen worden ge steld, namelijk: Hebben velen niet een TE optimistische kijk op ons Ne derlandse weertype? Nietwaar als er vakantieplannen worden gesmeed die een twee drieweeks verblijf aan de Nederlandse kust, dan wel in bos en hei beogen, dan is een wezenlijk onderdeel van de voorpret dat we daar bijvoorbeeld onze kinderen heer lijk in de zonneschijn zien dollen en onszelf, glimlachend schouwende naar dit aardige tafereel, behaaglijk op een schaduwrijk plekje in een „luie stoel' zien uitgestrekt. Kortom een op zijn minst qpigszins gebruinde thuiskomst is doorgaans in onze verwachtingen Commentaar van een „weerman" Wat is er torh met ons weer ann de hand? Het lijkt wel of elke zomer ongunstiger wordt: de lijst van kille vakanties wordt al langer. Behoeven we straks geen zomerkleren meer te kopen, met andere woordengaan mooie zomers tot het verleden beho ren? Als dat zo is, hoe komt dat dan? En als dal niet zo is, hoe kèn het dun? Atoombomexplo- Deze vragen kwamen de afge lopen week bij ons op en aan gezien zij wellicht ook de uwe zijn, hebben wij ons tot één der „weermannen" van het K.N.M.I. in De Bilt gewend om daar eens iets naders over te vernemen. Weermannen plegen graag ano niem te blijven; vandaar, dat n de naam van onze zegsman dit maal niet «iet vermeld. Wij ge ven zijn „verhaal", een gepopu lariseerd facetje van de ingewik kelde wetenschap die weerkunde heet, hierbij weer. Dit bij voorbaat: verwacht er geen optimistische weersverwach tingen in. Wat dat betreft blijft u even wijs of onwetend als tevoren. En dit tot troost: pessi mistische verwachtingen leest u evenmin. Het gaat alleen maar om wat leringe andere gedragslijn te volgen dan die te voorbarig is vastgesteld in het coalitieverdrag. Hier- gen. De vrije democraten, aldus Mende, in was overeengekomen dat West-Duits zijn niet bereid om de huidige strijd land door directe besprekingen over de opvolging van Adenauer tus-1 Sowjetunle twee derde van de zonneschijn verlo ren. Weten we eigenlijk wel dat het aantal vrijwel (let goed op dit woord je) onbewolkte dagen in ons land ge middeld maar ongeveer 35 per jaar is en totaal wolkenloze dagen nóg zeldzamer zijn? In winter en zomer sèmen, wel te verstaan. Met deze wetenschap gewapend kan iedere va kantieganger in spe nu wel zo onge- veer uitmaken hoe weinig zonnige en|8e. wetmatigheid en kansen hij heeft. ?rd<! de opeenvolging Wijst dus enerzijds dit facet in de richting dat we voorzichtig moeten zijn met over een veranderend kli maat te spreken, er zijn anderzijds factoren te noemen die zodanige ver anderingen zonder meer als feit stel len. Maar nogmaals zijn gevol.gtrekkin- ler op klimatologische gronden hebben aangeraden Rusland binnen te vallen omdat het daar een zachte win ter zou worden, wat een kapitale „misser" bleek te zijn. De theorie van Baur kreeg evenwel de doodsteek na een statistisch onder zoek dat het KNMI enkele jaren gele den instelde, waarbij een reeks van 110 zomers in het geding was en wel van 1849 tot 1959. Er bleek uit, dat van enige wetmatigheid en van enige volg- hebben plaatsgehad sinds de bouw de Cj).U. op hun rug te laten uit- van de muur zijn gisteren bekend ge- vechten, maakt. Bijna al deze ontvoeringen heb-1 ben plaats gehad langs de grenzen van Mende meent dat de linkse vleugel der West-Berlijn, waar Oostduitse bewa kers Westberlij'ners arresteerden, die zicht te dicht bij hun grensversterkin- gen waagden. christen-democraten onder leiding bondsdag-afgevaardigde Hans Katzer naar een coalitie met de sociaal-democraten streeft. Tussen de fracties van beide par tijen werd hierover reeds gesproken, achter de rug van Adenauer en diens mede-voorzitter Dufhüs om. (Na de bondsdaigverkiezingen van sep tember vorig jaar gingen de christen democraten na langdurige onderhande- Een voormalige korporaal van de Oostduitse volkspolitie, Rudi Thurow, deelde mede, dat in het begin van dit jaar manschappen van zijn een heid tweemaal West-Berlijn zijn bin nengedrongen met een auto, die voor zien was van valse nummerplaten teneinde een andere vopo te arres teren, die naar West-Berlijn was ge vlucht. Zij hebben hem niet gekre gen. Thurow is later naar het westen gevlucht. Publiciteit Hildebrandt verklaarde dat bijzonder heden over sommige ontvoeringen niet In politieke kringen in Bonn was men konden worden bekend gemaakt „om van mening, dat de soep niet zo heet veiligheidsreden" en omdat ze nog wor- wordt gegeten als zij wordt opgediend, den onderzocht. Veel van de scherpe verklaringen van De groep van ex-gevangenen 6telt zich Mende kunnen worden gezien in het licht ten doel, publiciteit te geven Kernexplosie in V.S.wolk van 4000 meter Op het proefterrein JHPSRSi rNevada is coalitie met de vrije demo-1 gisteren op ruim 200 meter onder de tan, maar Mende zelf nam geen grond een thermonucleaire ontploffing Adenauers kabinet aan. Van de 'e-weeggebracht. De explosieve kracht 499 zetels met stemrecht in de Bonds dag bezetten de christen-democraten ei 242, de vrije democraten 67 en de sociaal democraten.) „Stunt" Een Westberlijnse groep met overeen- kiezingsmanoeuvTes". komstige doeleinden, de vrije juristen, heeft bekend gemaakt dat gedurende de eerste zes maanden van dit jaar drie personen in Oost-Duitsland om politieke redenen ter dood zijn veroordeeld. In totaal 160 personen hebben lang durige gevangenisstaffen gekregen. Zes van hen werden tot levenslang veroor deeld, ook om politieke redenen. De groep van ex-gevangenen deelde mede, dat 142 personen door Westberlijn- rechtbanken zijn veroordeeld tot in totaal 518 jaar gevangenisstraf wegens medeplichtigheid aan communistische ontvoeringen. Dr. Soblen vraagt politiek asyl in Engeland Dr. Robert Soblen, de 61-jarige Ame rikaanse psychiater, die na zijn vlucht uit Amerika waar hij wegens spionage voor de Russen tot levenslange gevan genisstraf was veroordeeld in Israël werd gearresteerd en vandaar per vliegtuig naar Engeland werd gebracht op doorreis naar de Verenigde Staten heeft politiek asyl in Engeland ge vraagd. Zoals bekend trachtte Soblen zich In het vliegtuig van het leven te beroven. Daarom werd hij na aankomst op Lon-! don-Airport direct naar een ziekenhuis vervoerd. Vrijdag echter oordeelden de medici dat er geen bezwaren bestonden hem verder te laten reizen. In afwach ting daarvan werd hij overgebracht naar de gevangenis van Brixton in Lon den. waar in de regel personen worden opgesloten, die geen vergunning heb ben gekregen om aan land te gaan. Zij verblijven daar dan tot hun wettelijke status is opgehelderd. Soblen werd op een brancard uit het ziekenhuis naar een ambulance-auto ge dragen. Een rode deken was bijna ge heel over zijn gezicht getrokken. Drie Engelse agenten in burger weken niet van zijn zijde. Het Londens hooggerechtshof heeft intussen besloten Soblen op verzoek van zijn advocaten op 17 juli a s. te horen. Voor die datum kan hij niet buiten En geland worden gebracht. Soblen betwist nl. de wettigheid van zijn detentie :n Engeland. Zijn advocaten zijn nu bezig een z.g. habeas corpus-proces aanhan gig te maken. Een dergelijk proces zou de aanwezigheid van Soblen vereisen in de rechtszaal voor een onderzoek naar de rechtmatigheid van zijn hechtenis. Op deze wijze wil men zijn uitgeleiding naar. Amerika stagneren. ten minste gelijk aan 100.000 ton tnt. Het is vermoedelijk de sterkste kernontploffing die ooit in Amerika is veroorzaakt. Men wil de mogelijkheden leren kennen van het gebruik van nu cleaire springstoffen bij het verzetten De ontploffing sloeg een enorme kra ter. Een grote hoeveelheid aarde en gesteente werd de lucht in geslingerd. Het merendeel viel spoedig terug op de aarde, maar de kleine deeltjes vormden een wolk van naar schatting 4000 meter hoogte, die in noordelijke de verkiezingen die in Noordrfjn- richting afdreef. Men neemt aan dat laaid-Westfalen voor de deur staan. 195 procent van de radioactiviteit in de Waarnemend C.D.U.-voorzitter Duhiis, grond is gebleven of in de hoeveelheid noemde de uitlatingen van Mende „ver-1 aarde en het gesteente die spoedig op aarde zijn teruggevallen. B.igr Duitse hereniging klimaat in Nederland spreekt, dan komen. Thans licht het: veronderstelt hij onmiddellijk een norm: een gemiddeld weertype in Ne derland, dat normaal zou moeten wor den geacht. Maar wat is deze norm nu precies en hoe wordt weerbeschouwing tuur van zoveel graden „onder maal" gesproken wordt, dan bedoelt het KNMI daarmee: zoveel graden onder de gemiddelde temperatuur in de overeenkomstige perioden der ja ren 1931 tot 1960. Waarom nu juist die afgelopen 30 jaren en niet, pak weg, de jaren 1880 tot 1910? Omdat weer kundigen, simpel gezegd, de ervaring hebben opgedaan dat in bepaalde tijd vakken die zich over enkele tientallen jaren uitstrekken inderdaad van elkaar afwijkende gemiddelde temperaturen kunnen voorkomen, waardoor dus van klimaatverandering kan worden ge sproken. Men neemt dus het meest recente tndvak als uit»angSDunt in de hoop, dat men de thans geldende norm zo veel mogeiijk benadert. Maar het kan best zijn, dat de wérkelijke norm bij wijze van spreken uit het tijdvak 1944 tot 1974 zou moeten worden afgeleid. Het akelige daarbij is „slechts" dat de weerkundige geen profeet is ve len dénken dit ten onrechte van hem en een en ander alleen achterèf kan vaststellen. Uit deze methode om tot een zo goed mogelijke norm te komen volgt, dat het begrip „normaal" in weerberich ten nog niet altijd in de volle koele zomers niots was te bespeuren. Wat dat betreft bleek een „betrouw baarder" methode de statistische waarschijnlijkheidsgraad van het kruis of munt gooien te zijn en dat was voor het vermeende verband zonnevlekken- zii niet weersgesteldheid vernietigend. Zuiver menselijk gezien zit er dus geen en kele lijn in het optreden van warme of koele zomers. En evenmin, naar mag worden aangenomen, in het optre den van strenge of zachte winters. Dan de veel gestelde vraag: Hebben de recente atoombomexplosies en trou wens atoombomexplosies in het alge meen invloed op de weersgesteldheid? oofd kan heel kernachtig deze bepaald? Stel, dat NEEN luidA. De veronder,telling dat weerberiSt ot in een h« het geval lou kunnen rftn 1, tempera- waarschijnlijk in de wereld gekomen Welke richting woórds normaal behoeft te betekenen. Eveneens volgt hieruit dat een lande lijk klimaat bepaald niet die constante grootheid behoeft te zijn, welke leken geneigd zijn eraan toe te schrijven. Integendeel juist zekere klimaat veranderingen over bepaalde tijdvak ken van jaren behoren tot het norma le beeld. Daarom kan een weerkundi ge. strikt genomen, ook weinig of niets op langere termijn voorspellen. Met enige redelijke zekerheid vermag hij het slechts in bepaalde gevallen over de komende drie tot vijf dagen denke maar aan de almanakken, die het zeiIs van dag tot dag (menen te) weten. Niet altijd met succes, zo als elk jaar wordt aangetoond. Maar ook wetenschapsmensen zoals de Duitse prof. dr. F. Baur, die een eigen weerkundig instituut in Bad Homburg bezit, wagen zich hieraan. Deze hoogleraar heeft voor Centraal Europa na twee ongunstige zomers nu een mooie voorspeld, een prognose, die voor hem en ons helaas (nog?) niet in vervulling is gegaan. Baur ba seert zijn voorspellingen op de perio dieke terugkeer (of periodiciteit) en de omvang van het aantal zonnevlek ken, die hij in verband brengt met al gemene luchtbewegingen. Het is be grijpelijk dat dit verband gezocht wordt omdat de zon ten slotte de ener giebron van alle weersystemen en het weer in de onderste lagen der atmos feer is. Men behoeft in dit verband al toen een kleine tien jaar geleden Franse wetenschappelijke zijde deze mogelijkheid nog werd opengelaten. Inderdaad komen en dat leek aan deze gedachte steun te geven na kernexplosies wel eens forse slagre gens voor die anders niet gevallen zouden zijn. Om nog niet te spreken van de orkaankrachten die uit zo'n explosie voortvloeien. krachten, die vaak nog verwoestender blijken te werken dan de ontploffing zélf. Maar van zo lokale aard dat er in het grote verband bepaald geen betekenis aan mag worden gehecm. Tal van ingewikkelde berekeningen zijn namelijk door vakmensen ge maakt om bij benadering te bepalen hoeveel energie er nodig zou zijn om een normaal voorkomende depressie te ..voeden" en in stand te houden. De uitkomsten waren onthullend: een mil joen zware atoombommen en meer zouden nodig zijn om hierop van enige betekenis te kunnen inwerken. De ont ploffing van een zo en zoveel mega- tonbom verzinkt eenvoudig in het niet vergeleken met de totale energie van bijvoorbeeld een lage drukgebied. Kort en goed: alle door mensen kunstmatig opgewekte krachten zijn belachelijk klein vergeleken met de energieën die het weergebeuren bepalen. Om ten slotte weer op de weervoor spelling terug te komen het KNMI houdt zich maar heel reëel aan het uitspreken van verwachtingen voor maximaal 3 tot 5 dagen. Daar zijn ge- eigende methoden voor, waarvan de uitkomsten in de praktijk voor 80 tot 85 procent door de feiten worden ge honoreerd. Hierbij mag evenwel weer niet vergeten worden dat men zich bij het opstellen van een weerbericht noodzakelijkerwijs bedienen moet van een ruim gekozen terminologie, omdat immers nooit precies kan worden ge zegd waar en wanneer zich o.m. pre cies buien kunnen ontwikkelen. Van daar dus de termen „hier en daar", „af en toe", „verspreid optredende buien" e.d. Het behoeft derhalve geen nader betoog, dat deze terminologie, zij het dan ongewild, de kans van „slagen" van een weerbericht nog weer aanzienlijk vergroot. Advertentie uw HOND ziek? •••irqdi d» baimattifif «m. U i, J *ow U toafertut wtHHgl Prins Bernhard zal dinsdagmorgen in het stedelijk museum in Am sterdam de opening ver richten van een tentoon stelling van kleurenfoto's, gemaakt tijdens het zil veren huwelijksfeest van het Koninklijk paar. De foto's werden gemaakt door een aantal pers fotografen, verenigd in „pool 25". I De Parijse gemeenteraad heeft gisteravond beslo ten Parijs officieel kan didaat te stellen als toe komstige hoofdstad van I Deense archeologen zijn gisteren begonnen met het wegpompen van bet water uit zes vikingsche pen, die ongeveer dui zend jaar geleden in de Roskjilde-fjord bij Ko penhagen tot zinken zijn gebracht. Rond de sche pen is nu een water dichte muur gebouwd, waarmee de ongeveer duizend vierkante meter grote oppervlakte waar de schepen liggen, is af gescheiden. Het bergen van de schepen, dio zeer goed bewaard zijn ge bleven, zal vermoedelijk laat in de herfst geschie den. I De Britse hertog van Bedford, John Robert Russel, is gisteren aan het werk gegaan als filmacteur. Hij speelt zichzelf. De film heet The Iron Maiden. Het is een comedie, die zich hoofd zakelijk richt tot Engels publiek. Volgens de film producer Peter Rogers is de hertog een natuur talent. I Een röntgenfoto van Churchills been heeft een „bevredigend beeld" ge geven, zo meldt het bul letin van het Londcnse ziekenhuis waar de Brit se oud-premier wordt verpleegd. Churchills pols, die eerst wat regelmatig was, was gis teren regelmatiger, aldus het bulletin. Zoals be- kend wordt de 87-jarige staatsman in het zieken huis behandeld voor een dijbeenbreuk. I Binnenkort zal worden begonnen met de restau ratie van de Martinikerk in Groningen. Dezer da gen is de rijksgoedkeu ring afgekomen. Deze omvat een bouwsom van 490.000, toereikend voor twee jaar bouwcapaciteit. Galvao loopt kans te worden gevat De speciale V.N.-commissie voor Por tugese gebieden heeft gisteravond be sloten kapitein Henrique Galvao mede te delen dat hij het risico van arresta tie loopt, indien hij naar New York reist om voor de commissie verklarin gen af te leggen. Galvao was leider van een groep Por tugezen, die het Portugese passagiers schip Santa Maria in de Caraïbische zee overweldigden om hun verzet tegen de regering te Lissabon te demonstre- De speciale commissie, waarin Bulga rije, Ceylon, Colombia. Cyprus. Guate mala, Guinea en Nigeria zitting heb ben. heeft zijn verzoek ingewilligd om gehoord te worden over de toestanden in de gebieden onder Portugees bestuur. Hij woont thans te Rio de Janeiro, aar hij zich veilig weet voor straffen, m. wegens zeeroverij, waarvoor hij in Portugal veroordeeld is.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1962 | | pagina 5