HAKTU!
Daniël Hanasbei zegt
reis naar Indonesië af
Nog slechts korte
Mammoetwet biedt best
bereikbare oplossing
so £Oct
Papoea-sportsman buigt
niet voor Soekarno
Skandinavië verlost van
radioreclame-schepen
Tweezijdig
Prinsessen per korjaal
langs eenzame dorpen j
Afgewende
ondergang
1962 NIEUWE LEIDSCHE COURANT
VRIJDAG 6 JUU 1962
440.000 woorden Minister Cals tot Tweede Kamer:
elbak-
korte
Het Kamerdebat over de Mam
moetxvet, dat nu op de eindstem
ming na achter de rug is, startte
op woensdag 21 maart. Het moest
op 3 mei worden onderbroken
voor commissioriaal beraad en
kon eerst op 19 juni worden
voortgezet. Tot en met donder
dag 28 juni had de Mammoet-
discussie al ongeveer 370 pagi
na's folio (dubbelkoloms) van de
Handelingen der Kamer d.i.
het stenografisch verslag van de
vergaderingen in beslag ge
nomen. Schat men dat de Han
delingen over de vergaderingen
van dinsdag 3, woensdag 4 en
donderdag 5 juli nog een dertig
tal pagina's zal bevatten, dan kan
het totaal op rond 400 worden
gesteld. Houdt men rekening met
een gemiddelde van 1100 woor
den per pagina, dan komt de
gehele openbare behandeling
van de Mammoetwet op rond
440.000 woorden. Dat aantal zal
nog vergroot worden, want de
korte verklaringen" bij de eind
stemming van a.s. donderdag
zullen ook nog wel een paar
pagina's vullen.
kan- Schaak-vraag 263
Is het
ronder Deze stelling ontstond in een partij
tegen MroszBialas, die in 1953 te Berlyn
eroch- werd gespeeld. Wit staat in ruil voor
en om ïen PlusP»on aanzienlijk achter in ont-
te wikkeling. Door met 1. Pd2e4 de
pion terug te geven, kan hij nog wel
kansen overhouden. In plaats daarvan
oogste speelt hij echter 1. Lb3—dl? Hoe straft
adden twart dit af?
etisch
rijden
et ge-
Afge-
r. ..dat
uitge-
houdt
onge-
I
4 All
1
A B 91
A,
flHABAB
It slot
n; hij
wit: Kf2, Tal, Lb3 en cl, Pd2, pi a2,
b2, c3,c6, d4, f3 en g2
zwart: Kg8, Te8, Ld3 en h2, Pf6, pi a6,
b5, c7, f7, g7 en h7.
Uam-vraag 262
De stand in het probleem van giste
ren was als volgt:
Zwart: 4, 11, 12, 13, 14, 19, 22, 36.
Wit: 15, 21, 25, 29, 33, 34, 41.
Wit wint in de volgende zetten:
33—28, 22x24; 21—16, 36x47; 16x29,
47x24; 25—20, 24—30!; 34x25, 19—23;
20—14. 23—29!; 14—9!, 4x13; 15—10,
29—34!; 10—4, 13—19; 4—15 belet
34—39 of 34—40, 19—23; 15—10.
Bridge
Het juiste bod in het u voorgelegde
biedprobleem, is: pas! Noord heeft
kennelijk een dekking in schoppen,
terwijl u de ruiten stopt. 1 Sans-Atout
moet dus kansrijk zijn! Inderdaad
werd het spel zonder moeite gemaakt,
want ziehier de volledige kaartver-
Oost kwam uit met ruiten 6 en nu
bleek, hoe belangrijk Zuid's ruiten 10
was! West nam met de vrouw en
speelde harten na, genomen met het
aas. Daar de klaveren gunstig ver
deeld zaten, maakte Noord gemak
kelijk 7 slagen!
JACK DIAMOND.
Kruistvoord-puztel
1250
M 189
ID 79
voerd
ng, 60
schol.
IM 82
■at de
de
tische
13 HU 15
grote
vangst
die
n de
d-t In
grote
urlijk
Horizontaal: 1. dorp in Limburg,
10. gevangenis, 11. levenslucht, 12.
telwoord, 14. insektje, 16. water in
Utrecht, 17. latwerk, 19. geit, 21.
scheikundig element (afk.), 22. wor
tel, 24. wolvlokje, 26. ontkenning
(Duits), 28. duw, 31. kneep, 33. bij
woord, 35. bijwoord, 37. faam, 39.
dam langs een water, 40. kippenloop,
42. familielid, 44. teken, 45. munt
eenheid van Iran.
Verticaal: 2. telwoord (Fr.), 3. jon
gensnaam, 4. bloeiwijze, 5. deel van
de mast, 6. vaarwel, 7. Europeaan,
8. gemeente in Drente, 9. muziek
instrument, 13. jongensnaam, 15. me
taalsoort, 18. kloof, 20. kan men uit
drinken, 23. inwendig lichaamsdeel,
25. nachtgewaad, 27. scheikundig ele
ment, 29. kledingstuk, 30. kort mu
ziekstuk, 32. vrucht, 34. bitter vocht,
36. tovergodin, 38. maand van het
jaar, 41. scheikundig element (afk.).
43. muzieknoot.
Oplossing vorige puzzel: 1. duister,
2. addenda, 3. nederig, 4. aandeel,
5. voordat, 6. ellende, 7. tergend.
t Gaat om nationale zaak
(Van onze parlementsredactie)
GfO bleef hij wikken, wegen en daar wachten". Met deze versregel uit
Homerus' Ilias schetste minister Cals gistermiddag in de Tweede Ka
mer de gemoedsgesteldheid, waarin hij verkeert, nu de Kamer de Mam
moetwet in eerste lezing heeft afgehandeld en iedereen vol spanning uit
ziet naar de eindstemming van volgende week donderdag. „Niet alleen ik",
aldus de bewindsman, „maar elk Kamerlid zal hebben te wikken en te we
gen. Wat voor mij met deze wet op het spel staat, is duidelijk Ik heb daar
bij de algemene beschouwingen geen twijfel over laten bestaan". Zoals
bekend heeft de minister destijds gezegd dat hij zou heengaan als de Mam
moetwet mocht worden verworpen.
De bewindsman kwam op Homerus
omdat hij gistermorgen een grammo
foonplaat had gekregen (met gedeel
ten uit werk van de Griekse dichter)
op de omslag waarvan de geciteerde
versregel prijkte. Het was niet verwon
derlijk, dat de minister na de beëindi
ging vn de artikelsgewijze behandeling
even het woord vroeg. Hij herin
nerde eraan, dat indertijd ook minister
De Visser en minster Algera dit hadden
gedaan aan het slot van de debatten
over resp. de Lager-onderwijswet 1920
en de Deltawet
Dat deze en gene in dit debat neder
lagen heeft moeten incasseren, vond mr.
Cals niet zo velangrijk. Het ging vol
gens hem niet om een Nederlaag of
overwinning voor een minister, partij of
groep, maar om het voorkomen van een
zo vervolgde hij, „gepoogd naar een op-
nederlaag voor ons onderwijs. „Ik heb",
lossing te zoeken, die voor een zo groot
ia. Niemand zal nu geheel tevreden
zijn. Maar ik meen, dat thanns de best
bereikbare oplossing is gevonden. In
handen van de Kamer ligt nu de beslis
sing over de vraag of het sluitstuk van
onderwijsvoorzieningen en de voltooiing
de pacificatie tot stand zullen kun-
komen." De vernieuwing van ons
onderwijs achtte de minister een gebie
dende noodzaak. Hij sprak in dit ver
band van een „nationale zaak".
Na de speech van mr. Cals dankte
voorzitter Kortenhorst minister. Kamer
alle andere betrokkenen voor de wij
waarop het wetsontwerp is behan
deld.
Inspectie
De Kamer heeft gistermiddag de laat-
e van de 117 Mammoet-artikelen en
in de meer dan 100 ing eidemn-eneda
an de meer dan 100 ingediende amen
dementen afgehandeld. Tussen voor- en
tegenstanders van bijzonder en openbaar
onderwijs ontstond nog een pittige dus-
e naar aanleiding van artikel 110.
Daarin is bepaald, dat de rijksinspectie
voortgezet onderwijs de bloei van
dat onderwijs tracht te bevorderen door
overleg met de besturen van de ge
meentelijke en bijzondere scholen. De
K.V.P.-er dr. 'Albering wilde hier bij
amendement aan toevoegen, dat de
rijksinspectie terzake ook overleg moet
ïn met de „eigen inspectie" van
het bijzonder onderwijs en met de ge
meentelijke inspectie, waar deze bestaan.
Dit amendement werd gesteund door de
heer Van Bennekom (a.r.). maar fel be
streden door de heer Kleijwegt (soc.),
Van Someren-Downer (lib.) en
de communist Bakker, die niets moes
ten hebben van een verplicht overleg
met de „zuil", die de eigen inspectie
het bijzonder onderwijs naar hun
mening is. De heer Kleijwegt vreesde
uitholling van de eigen bevoegdheden
de rijksinspectie. Ook minister Cals.
hoewel niet afwijzend tegenover het
amendement, had bezwaren tegen intro
ductie in de wet van het begrip „eigen
inspectie". Hij wilde liever spreken van
„degenen, die door de besturen van de
bijzondere scholen met het toezicht op
het onderwijs zijn belast".
De heer Albering ging op deze sug
gestie in en wijzigde dienovereenkom
stig zijn amendement. Dit werd ten slot
te door de Kamer aanvaard met 64
stemmen vóór (K.V.P., A.R. C.H. en
S.G.P.) en 62 tegen (P. v. d. A., V.V.D.
65 tegen 63 stemmen het amendement-
Vermeer (soc) aangenomen om vooi
de inrichtingskosten van gemeentelijke
\o.-, havo- en mavo-scholen behalve
de rente ook de afschrijving te ver
goeden (niet-confessionele fracties vóór.
confessionele tegen). Het gold hier een
herstemming, omdat woensdag over dit
amendement de stemmen staakten. Het
zou gisteren zijn verworpen als de op
komst ter rechterzijde iets beter was
geweest
Bijstand
Na het Mammoet-debat heeft de Ka-
.er z.h.s. stemming haar goedkeuring
gehecht aan een begrotingswijziging van
minister Klompé, waardoor voor 1962
f5 miljoen wordt uitgetrokken ten be
hoeve van een tijdelijke bijstandregeling
voor mindervaliden. Deze voorziening
(reeds op 1 juli ingegaan) beoogt aan
een groep mindervaliden, die tot dus
ver in de regel geen uitkering ontvingen,
een directe aanspraak op bijstand te
verlenen. Deze groep omvat meerder
jarige ongehuwden beneden de 65 jaar,
die bij alimentatieplichtige verwanten
inwonen en op dezen zijn aangewezen.
De uitvoering van de regeling iin han
den van de gemeentebesturen gelegd.
Voor de uitkeringen krachtens de nieu
we regeling zal aan de gemeenten een
subsidie van 60 pet worden versterkt
Ondanks deze reductie op elk pak
toch de kostbare spaaremmertjes voor
prachtige gratis geschenken of artikelen
met enorme korting, zoals luxe reis-
wekker, transistor radio, pedaalemmer
en rolschaatsen. Vraag een spaar
kaart bij Uw winkelier of vereniging.
Ideaal-Persil
groot pak
verzorgt Uw was ideaal!
(Van onze parlementsredactie)
Daniël Hanasbei reist maandag
niet met zijn vijf Papoea-vrienden
mee naar Indonesië. Het was wel de
bedoeling, maar, zo zegt hij, „zolang
Soekarno infiltranten naar Nw-Gui-
nea zendt, waarbij mijn broeders
sneuvelen, zou het 'n belediging zijn,
nu met hem te gaan praten"
Vorige week vrijdag, toen zij een
persconferentie gaven in Amsterdam, j
kwam de naam van Hanasbei nog voor|
op het lijstje van de zes Papoea-jonge
ren, die maandag zouden vertrekken.
Maar reeds toen twijfelde hij, of hij er
juist aan zou doen, mee te gaan.
Twee weken geleden al liet hij zijn
vrienden in zijn twijfel delen. Dat was
tijdens een bijeenkomst op de kamer
van Kiirihdo, in Leiden. Hanasbei vroeg
ziin vrienden, of het niet beter zou zijn,
éérst naar Nieuw-Gmnea te gaan om
met de leden van de Nieuw-Guiinearaad
over hun plan te praten. Zij antwoord
den, dat zij graag met de Raad zouden
willen praten, maar dat daar nu geen
tijd meer voor was. Zijn voorstel werd
hoekje in een van de zalen van het
C.I.O.S.. het instituut voor de opleiding
van sportleiders in O ver veen. Hij is daai
cursist en hoopt zijn eerste cursuslaar
spoedig met een (succesvol) examen af
Ce sluiten. Sinds 1959 woont hij in ons
land. Hij kwam m dat jaar voetballen
voor de profclub HVC-Amersfoort. Hij
lééft voor de sport en zocht er zijn
toekomst in. Maar in deze moeilijke
dagen wordt dit alles overschaduwd door
de zorgen om een andere toekomst, die
van zijn land.
„Ik zed tot mijn vrienden: Laten we
dan liever naar Amerika gaan en daar
praten met Bunker of met Kennedy,
want zij kunnen ons vertellen, wat de
toekomst van Nieuw-Guinea zal zijn en
wat goed en slecht is". Hanasbei vroeg
zijn vrienden wat zij wilden, een reisje
maken, rondkijken, zonnebaden, of hun
volk en hun land verdedigen? „Natuur
lijk het laatebe" antwoordden zij. ..Goed",
zei hij, „dan ga ik mee".
Andere geluiden
Daniël Hanasbei,
die geweigerd heeft
naandag met zijn
Papoea - vrienden
nee naar Indonesië
te reizen..
ook andere geluiden .Er werd gezegd,
dat het bestuur over Nieuw-Guinea
eigenlijk al aan Indonesië was overge
dragen en dat de Papoea's deze ver
anderde situatie als uitgangspunt moes
ten nemen.
Was dit al iets, waarmee Hanasbei
moeilijk kon Instemmen, zijn bereidheid
om mee te gaan daalde snel, toen hij
hoorde, wat men de Indonesiërs wilde
vragen. Men zou namelijk tegen de In
donesiërs zeggen: „Als jullie straks het
bestuur hebben, zorg dan dat de goede
Nederlanders, de dokters enz. niet wor
den weggestuurd. ma3r laat ze blijven
voor de verdere ontwikkeling van
Nieuw-Guinea. Want als zij teruggaan
naar Nederland, betekent dat een grote
achteruitgang voor de bevolking van
West-Papoea".
„Tijdens dc vergadering heb ik geen
woord gezegd", vervolgt Hanasbei.
„maar na afloop heb ik eraan herin
nerd. dat die garantie van het zelfbe
schikkingsrecht niet door Soekarno
wordt geaccepteerdIk wil niet als
Papoea komen buigen bij Soekarno om
hem te vragen of hij alsjeblieft de
goede Nederlanders nog een poosje
wil laten blij ven. Juist door zijn toedoen
zijn Nederlandse soldaten en Papoea's
doodgeschoten! Ik geef me volledig
voor de verdediging van mijn land.
maar nooit" en hij herhaalt dat
twee keer „en nooit zal ik buigen
voor Soekarno".
Hanasbei heeft nog meer argumenten.
Praten moet in rust gebeuren, zegt hil.
maar Soekarno gaat door met infiltran
ten fe sturen. „Trouwens. Soekarno
erkent ons niet als Papoea's, voor hem
zijn wij Indonesians. Hoe kun je don
praten? En hoe kun je praten, als Je
op hun kosten r©idt?"
,,Als ik dioe, wait julflie willen, bete
kent dat voor mij zoiets als een bele
diging van de Nieuw-Guinearaad en dw
Nederlandse regering Er is altijd ge
zegd: wij moeten zelfstandig zijn".
Goed idee
„Het rde? om Indonesië te bezoeken,
is goed" zegt Hanasbei. „Ik ben beslist
n:et tegen dat plan. Maar zó, neen, dat
vind ik jammer". En dus heeft hij zich
teruggetrokken. Aan de Nieuw-Guinea-
- - r' hij een brief gestuurd, waar
in hij zijn standpunt uiteenzet.
Zo eindigt het verhaal van diere 23-
jarige Papoea. In ander hoeken van de
zaal zitten zijn medecursisten. Ze drin
ken coca-cola en neuriën mee 'mei radio-
Luxemburg. Het zijn sportieve jongens,
harde kerels, volop in de bloei van hun
jeugd.
Maar temidden van hen leeft deze
ene Papoea, die niet alleen aan
sport, maar ook aan politiek doet,
móet doen. Want de toekomst van
zijn land is de inzet van een groot
pokerspel met een onbetrouwbare
partner. En niet alleen hier in Over-
veen, maar overal in het land, waar
die honderd jonge Papoea's studeren,
doet zich dit beeld voor. Zij kunnen
zich niet onbekommerd en naar har
telust aan hun studie wijden. Zij
staan bloot aan allerlei dikwijls te
genstrijdige invloeden, worden be
trokken in beslissingen met een
haast huiveringwekkende reikwijdte,
moeten mee in het caroussel, dat zij
niet op gang hebben gebracht en dat
zij niet stil kunnen zetten. Deze si
tuatie zou onbestaanbaar moeten
zijn. Zou, maar is het niet
Piratenwetten zijn succes
Het Zweedse blad Expressen pu- vreemde vlag voeren. Bepaalde artike-
bliceert een gesprek van een der wet»n ontzenuwen ook de»
redacteuren met de directeur
„Radio Nord", de radioreclamezen
der die uit zee Zweden jarenlang
met uitzendingen heeft bestookt.
„Na het van kracht worden van
de piratenwet". aldus zegt direc
teur Jack Kotschack in dit inter-
hoop en verwachting.
Letterlijk en figuurlijk zullen de ra
dioschepen in de Scandinavische wate
ren nu bakzeil moeten halen. De direc
tie van Radio Mercur heeft, naar
Deense dagbladen melden, zich tot de
Deense regering gewend met het ver
zoete om een behoorlijke tijd voor 11-
kwidatie. Volgens de nieuwe wet zou
view „hebben de meeste adver- ae regering het recht hebben, onmiddel-
teerders hun contracten geannu- lijk beslag te leggen op het schip,
leerd en dus zou het onzinnig zijn, °ok „Mercur" moet haar activiteiten
de zender nog langer in bedrijf te
houden
klandizie,
de wet verbiedt het adverteren vla
radiopiratenmaatschappijen en het Scan-
Om dezelfde reden zal ook Denemar- dinavische bedrijfsleven niet van
ken eindelijk worden verlost van zijn plan, zich in de nesten te steken. Het
ergenis: de uitzendingen van ..Radio opzeggen van de advertentie contrac-
Mercur". de zender die verscheidene ten betekent de dood voor de piraten-
jaren van een onder Panamese vlag zenders.
varend schip voor de Deense kust voor De directeur van „Radio Nord" zegt
anker gelegd, reclameradio produceer- jn het Interview dat Expressen afdruk-
de te nog. dat in schip en zendinstallatie
Het Deensee parlement heeft ln na- een ronde som van 5 miljoen Zweedse
volging van Zweden gestemd over de kronen is geïnvesteerd. Een deel van de
aanvaarding van een Piratenwet. Deze zendapparatuur zal naar Amerika wor-
wet kwam erdoor bij 83 tegen 38 stem- den doorverkodht en men zal een haven
men en 23 onthoudingen. Tegeliik ech- 2oeken voor het schip, waardit kan lig-
ter werd een wetsvoorstel van conser- gen zolang de huur nog loopt,
vatieve en liberale zijde, waarbij zend- nDe wet heeft gewonnen", zegt de di-
vergunningen aan privé-ondernemtn- recteur in het vraaggesprek, „en men
gen zouden worden verleend, met 61 moet het tenslotte kunnen erkennen als
tegen 83 stemmen verworpen. men een nederlaag heeft geleden....".
In de Scandinavische landen kent
men slechts de staatsomroep en hoewel mxr
er naar uit de stemmenverhouding -L V-rCpOrtflfiJCS Vclïl
blijkt wel een sterke tendens is dit i
staatsmonopolie te doorbreken en ook prUlSCSSeilDeZOeK
anderen eens aan het woord te lateD .„c.
(mits er geen reclame wordt gemaakt) Twee televisieteams van de N
houdt d« meerderheid van de Deense journaaldienst, elk bestaande uit een
overheid, evenals dit ln Nonrweeen redacteur van het journaal en een en
en Zweden het geval is de omroep meraman. volgen de prinsessen Irene
en Margriet op haar reis door Suriname
liever in eigen hand. en de Antillen. De NTS besloot tot het
Er is niet veel meer uit te richten uitzenden van twee ploegen om zo
tegen de Piratenwetten, ook al meen- rujm mogelijk aandacht aan de reis te
den de directies.van de piratenschepen kunnen besteden, maar ook aan veel
dat zij vrij zouden lopen van deze wel wat er zich in deze maand afspeelt in
wanneer hun radioschepen maar onder de beide rijksdelen
De films die gemaakt worden, komen
per vliegtuig in Nederland en zullen zo
worden gemonteerd, dat er tweemaal
per week een extra journaaluitzending
tot stand komt.
Deze uitzendingen komen telkens op
woensdag en op zaterdagavond op het
scherm, direct na het dagelijkse jour
naal. De eerste uitzending is zaterdag
avond.
Mr. Y. Scholten
„onder vuur"'
'sterit 1° het televisieprogramma dat de
Com meniaar
De grote televisiereportage over
Nieuw-Guinea, die de VARA pister-
avond uitzond, had een uitgesproken
tweezijdig karakter. Aan de ene kant
had men geprobeerd in woord en beeld
een objectieve weergave van meningen
en situaties in de binnenlanden zowel
als in de steden te construeren, maar
aan de andere zijde was het cammentaai
dat d film telkens onderbrak, zo sterk m
politiek gekleurd dat ondanks de po- VPRO op 19 juli uitzendt, zal im.
gingen tot objectiviteit de kijker toch in Scholten, staatsscretaris van onderwijs,
een bepaalde hoek werd gedreven door kunsten en wetenschappen zich als vier-
deze politieke tendens die steeds meer de politicus vragen laten stellen door
ging overheersen, 't studententeam, gevormd door G. van
De reportage op zichzelf ontkwam Tijn, R. J. Schmall en F. Hoogendijk.
niet aan een bepaalde rommeligheid. Qok nu is het de bedoeling dat de
doordat men eigen opnamen (vooral van ondervraagde in zijn antwoorden toe-
vraaggesprekken) had gemengd met Uchting geeft Qp zijn beleid inzake be-
Amerikaanse filmfragmenten die zeer paalde kwesties
illustratieve beelden gaven van het le-
ven van kline Papoea-stammen in het
oerwoud, en voorts weer een aantal
gesprekken in vele stukjes was geknipt
en opnieuw gemonteerd,
In de actualiteitenrubriek vertoonde
de VARA een film over het Algerijnse
bevrijdingslger onder het motto „Zo iets
vanavond
Hilversum I 402 m. 18.00 V d kinderen
lv 1910 Muz vo°r kinderen (ger). VPRO:
Schub,, ,eu beeld uon eeu mavaorat *1 (SKSÏ
een bron was er echter niet veel van de ledenvergadering van de VPRO
vluchetlingentransporten.
Het uitgebreide commentaar was heel
wat interessanter en ging veel verder
dan het beeld.
i-thuis: scheepvaart
•rz v« 1S\^PRO
iziek 21 40 Llcl
disten 22 15 Bultenli
Ichte
lands
zijn. overdenking VARA: 23.00
Socialistisch nws in Esperanto 23.:o Ver-
f gellJkenderwUs, muzikaal gesprek 23SS
9 24X10 Nws.
2 Hilversum II. 298 m. 19.00 Nws 18.10 Act
loekbespr v d jeugd 18.30 WD:
;e lezing 19.40 Verz progr v d mfili-
20.20 Tour van de toekomst 1902.
reportage 20 30 V cl jeugd 20 50 Lichte
fram 21.30 Hotel "*3rad1so, hoorspel 22.20
7? 32.30 Nws 22.40 Christus onze mede-
Lichte gram 2355^24 XONwa?
lolitieke
T\E prinsessen Irene en Margriet
hebben gisteren niet alleen ken
nis kunnen maken met het immense
Brokopondo-project, maar ze heb
ben ook een van de plezierigste pro
grammapunten verwerkt door
avontuurlijke tocht met korjalen met
buitenboordmotor te maken. Di
tocht voerde hen over de Suriname-
rivier naar Berg en Dal, midden
t is waar. Trouwens, om dezelfde reden zie je
weinig lui meer by het pad: alleen als er iets bij
zonders is in de buurt of als er nieuws overwaait
wordt het drukker bij de weg. Dan wil iedereen
en horen.
_m meen te mogen zeggen, dat de stem van het
oordeel wordt gehoord en ter harte genomen."
"ood leert bidden," zegt Teeuw. Het lykt, als
w. er in zijn stem, in zijn opmerking, een afwij
zing, een veroordeling. Of hy dit bidden niet hoog
aanslaat
De Prado hoort dat. Hij ziet de jongeman scherp
aan. „Keur je dat af?" vraagt hij. Hij wacht even
en plaatst dan een voltreffer: „Heb jij ook met
uit angst je bij Muys aangesloten. Uit angst dingen
gedaan, ondoordachte dingen, die je nu betreurt?"
Moeder Dingena hoort de laatste vraag: daar
doelt dominee op wat er tussen Teeuw en Swaen-
tje is gepasseerd. Ze kijkt naar haar jongen. Hij
wordt een tint bleker en zijn handen knijpen sa-
tot vuisten. Je ziet het wit van de knokkels.
Die breuk met Swaentje heeft hem dieper gewond,
dan hy woord heeft willen hebben
„Mogelijk," geeft hy moeizaam toe
„Nou dan," zegt de predikant. „Dan zal je het
bidden in nood en uit de nood toch niet mogen en
kunnen verwerpen. Als het maar oprecht is."
„Dat was het," mompelt Teeuw. Het is een zelf
rechtvaardiging meer bedoeld om eigen twij
fel te overwinnen, dan als verdediging tegen een
„Een opreent gebed kan er alleen wezen, wan
neer er oprecht berouw is. Wie zyn wij, dat wc
onze naaste zulk een oprecht berouw zullen ont
zeggen? Zijn gebed zullen veroordelen?"
Het is de herder, die zijn schapen verdedigt; het
is de zieleherder, die het ene schaap hier voor
hem troosten wil. Die begrijpt, dat het nu de tijd
is, om dit gesprek te beëindigen: het verdoolde
schaap moet de gelegenheid hebben tot zichzelf ln
te keren en deze dingen met zichzelf uit te vech
ten. Met God in het reine te komen
Hy staat op. Neemt afscheid
Met de belofte, nog eens terug te zullen komen,
t hij weg.
Het is een paar dagen later. Teeuw staat voor
door H TE MERWE
het zolderluik waardoor je over het ondergelopen
land uitkijkt. Een troosteloos gezicht en al heb
je dat nu reeds weken dag aan dag voor ogen,
je went er niet aan. Zeker, het uitzicht blijft on
veranderd, maar telkens wanneer je het verdron
ken land weer ziet, bekruipt je een gevoel van
machteloze spijt. Waar blijft het werk en de vrucht
op het werk: de oogst? De lege dagen benemen
je alle levenstevredenheid en het vooruitzicht op
het noodzakelijke uitblijven van een oogst stemt
een rechtgeaarde boer somber en neerslachtig.
Er waait een koele wind; het glanzende water
rimpelt en glanst. Dat is het enige, dat een beetje
leven schijnt te geven aan het doodse landschap
Juist wil de jonge boer zich omkeren en uit ver
veling het dikke boek van Vader Cats opzoeken,
waarin zijn eigen vader, Gijs Korevaar verschei
den. de lange winteravonden zat te lezen, als zijn
aandacht getrokken wordt door een kleine schouw,
die door een man wordt voortgeboomd. Voorzich
tig, en toch op een wijze die laat blijken, dat de
man in het bootje met de gesteldheid van land en
water hier goed op de hoogte is Hij blijft tenmin
ste varen boven de sloot, die in droge tijden langs
de weg loopt. Bij de boerderij van de Korevaars
duwt de man zijn vaartuigje naar waar de sloot
kant wezen moet. Hij stapt, tastend met zijn hoge
waterlaarzen, uit. Nu herkent Teeuw hem: één van
de dienaars van de schout. De man ziet omhoog
naar waar Teeuw bij het open luik staat
„Je moet morgen je melden bij de taveerne van
Koert Jaspers", zegt hy, „graafwerk verrichten."
„Bij Jaspers?" vraagt Teeuw terug. Hy begrijpt
niet dadelijk, wat er daar in de buurt te graven
valt.
de versterkingen, waar gewerkt moet woraen
„Ik zal er zijn", belooft Teeuw.
Wanneer de schoutsrakker verder Is gevaren,
verwondert Teeuw zich over zichzelf. Over het
feit, dat hij zonder vraag of tegenwerping onmid
dellijk bereid was, aan de oproep gevolg te geven
Dat zou een maand of zo terug anders geweest
zijn. Toen zou hij gezegd hebben, dat heel die gra-
verij onnut en onnodig was. Misschien zeif3 zou
hij hebben beweerd, dat ze .ongeoorloofd was. om
dat je het oordeel niet kon en met mocht tegen
gaan. En nu
Moeder Dingena heeft de geroepen boodschap
gehoord. Het antwoord van haar zoon eveneens
Toch vraagt ze: „Wat had Joost Hofman?"
Teeuw vertelt het: er worden mannen opgeroe
pen om te graven en hij is één van hen.
„Wat graven?" wil Derck weten. „By de dük?"
„Ja. En bij versterkingen. Waar we naar toe
moeten, weet ik nog niet dat hoor ik natuurlijk
morgen wel."
„Neem mij mee", zegt Derck.
Daar kijken ze allebei van op, Dingena en
Teeuw. Wat moet zo'n jongen? Wat wil zo'n jon
gen?
Derck ziet hun verwonderde blikken hij be
pleit zijn zaak. Hij wil mee om te helpen. Het
gaat er immers om, de Fransen uit de Waard te
houden! Te zorgen, dat het water niet zakt en dat
de schansen sterk, genoeg zijn om elke aanval van
de vijand tegen te houden. Daar wil hij aan mee
werken. Hij weet goed genoeg, dat de Prins elke
man kan gebruiken. Dat begrijp je uit de ge
sprekken, die je van de ouderen hoort; dat hebben
hij en zijn kameraden vaak tegen elkaar gezegd,
als ze met hun jongenswijsheid over de oorlog en
het leger praatten. En thuis is er niets te doen
je verveelt je hele dagen.
„Och..." schouderhaalt Teeuw. Het kan hem wei-
tiig schelen, als de jongen meegaat. Maar moeder
moet beslissen.
(Wordt vervolgd)
door de oerwouden en langs eenza
me dorpjes waar de bevolking uit-
liep om hen enthousiast toe te jut-
Dat dit de Prinsessen bijzonder goed
beviel kon men van hun gezichten
aflezen. Zij bewonderden het prachti
ge natuurschoon en de vele exotisch*
vogels en vlinders. Enkele malen was
er een ontmoeting met een bootje met
bosnegers of Indianen, waarbij er
hartelijk over en weer werd gezwaaid
Vreugdedans
Dit was ook het geval wanneer men
een dorpje passeerde. Vermoedelijk
kwam er veel tc snel een einde aan de
ze tocht n het dorpje Berg en Dal
uitten de bewoners hun vreugde ow
het bezoek overduidelijk door een spon
tane danspartij Met veel belangstel
ling keken de beide Prinsessen naar de
ongelofelijk lenige en ritmische bewe
gingen van de dansers. Hierna aan
vaardde men de terugtocht want men
wilde in Paramaribo terug zijn voor
dat de duisternis was gevallen. Daar
deze tocht toch wel vermoeiend was ge
weest stond er voor gisteravond nieta
meer op het programma.
Industrie
Vóór deze boottocht nadden de Prin
sessen Afobaka bezocht, de plaats waar
in de Suriname-rivier zal worden ge
in de Suriname rivier zal worden ge
bouwd en elektrische stroom zal wor
den opgewekt ten behoeve van een gro
te aluminiumfabriek.
De stoet reed naar Afobaka over
een weg die door de Amerikanen In
veertien maanden is aangelegd ten be
hoeve van de werkzaamheden b(J de
stuwdam. De weg loopt dwars door
bossen, moerassen en banxlet-heuvela.
De werkzaamheden zelf vormden een
bijzonder spectaculair schouwspel,
vooral ais men bedenkt dat hier enkele
jaren geleden alleen nog oerwoud aan
wezig was. De Prinsessen namen dan
ook node afscheid van deze plaats.
In Brokopondo stond een erepoort met
:n kinderkoor uit de Bosnegerdorp
jes, die een welkomstlied ln het Neder
lands en een Surinaams lied zongen
Granman Aboikoni van de Saramacca-
en Granman Abonne van dc Ma-
taurariërs maakten hun opwachting in
hun witte uniformen met het onder
scheidingsteken van de huisorde van
Oranje. De eerste vertelde ppne^s Irene
dat zijn zoon in Amsterdam studeert.
teièhï$i4.
vanavond
NTS: 14.00—17.» Eurovteie: Internatio
naal tennistoernooi tc Wimbledon 20.00
Journal cn weeroverz. KRO: 20 20 Brand
punt 21.00 Tckcnf 'm 2:2.5 Stille eetulgen
reconstructl van een merkwaadle geval
uit de dossiers van de Rijkspolitie 21J56
CJevar progr: De Jack Benny Shovr.
Programma voor morgen
I, 402 m. VARiA
7.10
tips
d-gym 7.20 Socialistisch strijdlied 7.23
ocntendklakkcn (gr) (om 7.30 Van
npagina praatje) 8.00 Nws post
eer en sncialtanseh strijdlied 8.19
ri 850 Wegwij-
000 Gym v d
n(jr) 9.35 Wa-
'htendpost
len°9 V
Samen thuis, praatji
Mh Bijbel-
orkest
VPRO:
:0.20 Roemee:
Man ln
11.10 Gram 11»
5 Hammondorgelspel en zang
hun geschiedenis
12.30 Meded ten behoeve van
en tuinbouw. Aansluitend: Postdui-
rr \2M Vers van de pers 13.00 Nws
VARA-Varia 13 20 Tijd voor teena-
treekultz: Friesland 14.30 LlchU
«spr 17XX) Radio
18 20 Theaterork en zan.gsolislen 18 50 Ver.
'3? w.V'-rpolowedistrUd Nederland—West
Duitsland
Jazzclub 17.30 Act
1 U, 2
,eg:ng 8J»
Lichte
Geestelijke
'Z.'' 8-15 'Lichte"^gram 8 5o°v"
10 00 V d k'eutcrs lO.'.S Kla«
11 00 V d zieken 11.45 Klass
m 1 - i
gram 12 30 Meded ten behoeve
en tuinbouw 12 33 Dansork en zangsolisten
13.00 Nws 13 15 Platennleuws 13 35 Musl-
cemendo dilettanten 1350 Uchte gram
14.30 V d Jeugd 15.30 Zang en piano:
klass 'lederen J5.55 Pianorecital igr): mo
derne muz 16 10 Als de d-g van c.strrm
klankbeeld 16.40 Lichte gram 17 no Inter
land zwemont moeting Ne Je-1 arc—West.
duitsland 17.10 V d amateurs 17 30 Boek
bespreking 17.40 Nieuwe enm 18 00 Kunst
kroniek 18 30 Instrumentaal tr;o: Jazzmuz
18.50 Politieke lening.
TELEVISIE
WTS: 4 00 Eurovisie: Internationaal ten.
istocrnoo!
mbl
NTS:
AVRO '7 CC
7358 30 In.
2 50 TV-<eupllJet©a
