DE DOKTER
V.S. geven veertig min. dollar
voor onderwijs in Colombia
Kunstgebit?
BOEKENHOEK
Vaticaan heeft Teilhard
de Cliardin laten vallen
Een ivoord voor vandaag
Belgische minister sprak
met dr. Paardekooper
Synode Christ. Reformed
Church in Grand Rapids
aan 'f woord
Scheelzien
ANDERZIJDS
EENHEIDSPROBLEMEN
In het Hervormd Weekblad,
het blad van de Confessionele
Vereniging in de Hervormde
Kerk is dr. W. Hijenhuis een se
rie artikelen begonnen onder de
titel: .Snkele actuele vragen be
treffende de oecumene." Hij
schrijft in hei bijzonder in dit ar
tikel over de eenheid uan de kerk
in het licht van de uitspraken
van de derde assemblee van de
Wereldraad van Kerken in New
Delhi. Zijn eerste artikel beëin
digt hij met een alinea over de
consequentie van de uitspraak
van New Delhi.
w/ELJSWAAR heeft men te New
Delhi in de neder» ini.mr.ii.
Delhi m de nadere interpreta
tie van deze paragraaf uitgespro
ken, dat de Toronto-verklaring nog
steed* *1* de beste beschrijving
van het wezen van de Wereldraad
van kracht i«. Nog steeds wil men
de kerken geen opvatting over de
eenheid dicteren, maar wel meent
men. een stap verder te moeten
gaan dan Toronto en men adviseert
daarom de kerken, in een nader
oecumenisch onderzoek, het wezen
lijke van hit gemeenschappelijk
doel duidelijk in het oog te vatten.
Hiertoe behoort blijkens de geci
teerde paragraaf de keuze voor een
zichtbare organisatorische eenheid.
Deze stap voorwaarts moet toege
juicht worden. In het licht der
Schrift is het immers onmogelijk,
de zichtbare eenheid der kerk te
beperken tot een federatie, terwijl
men inzake de wezenlijke eenheid
van de gemeente in haar ene Heer
zou moeten vluchten in de on
zichtbaarheid. Indien de kerk het
volk Gods en het lichaam van
Christus is, dan impliceert dit haar
zichtbaarheid. Dan zal ook haar
eenheid zichtbaar moeten zijn,
d.w.z. deze zal van structurele or
ganisatorische aard moeten zijn.
Wat dit concreet en praktisch in
houdt, wordt m de geciteerde para
graaf aangeduid en m een volgend
commentaar verduidelijkt Enkele
facetten mogen hier slechts ge
noemd worden.
in de eerste plaats gedacht aan de
plaatselijke gemeente. De kerk
openbaart zich. is present en zicht
baar rn de locale gemeente verga-
derd tot het horen van het Woord,
het ontvangen van het sacrament
leeft
IIChris
tus. Daarom wordt in de Heilige
Schrift slechts van kerken in het
meervoud gesproken, als een veel
voud van plaatselijke gemeenten
bedoeld wordt, maar de gedachte
aan een meervoud van kerken in
één plaats is volstrekt ondenkbaar.
Hier rijzen natuurlijk tal van
vragen, b.v. deze: langs welke weg
zullen de kerken op locaal niveau
tot de hier beschreven eenheid ge
raken en hoe zal zulk een plaatse
lijke eenheid zich verhouden tot de
nationale kerken? Een pijnlijke
maar zeer urgente vraag moet o.i.
aan de Hervormde Kerk gesteld
worden, nl. deze: wat moeten wij
in het licht van deze oproep tot
eenheid der plaatselijke gemeente
aan met overgangsbepaling 235 in
haar kerkorde? Hoe z:jn begrippen
als ..nevenvoorziening In het pasto
raat". „noodgemeente" en de In
art. 238e gestelde mogelijkheid van
gesepareerde sacramentsbedienin
gen n b. binnen één plaatselijke
gemeente te verantwoorden in het
licht van de oecumenische op
dracht?
b. Onder ..plaats" wordt niet
slechts de geografisch begrensde
woonplaats verstaan, doch ook de
werkplaats, d.w.z. de school, het
kantoor, de fabriek. Hoe denkt
men zich concreet zulk een be
roepsmatig verbonden gemeente?
C. Wat betekent het voor de ker
ken. die gescheiden leven, dat zij
ondanks verschillen in doopleer el
kanders doop erkennen? Waarom
doen zij niet hetzelfde t.s.v. elkan
ders avondmaal?
d. Waar zijn in de plaatselijke
Jemeenten de bezwaren tegen en
e mogelijkheden tot intercommu
nie of open avondmaalsviering ge
legen? Wij wijoen op het belangrij
ke rapport van de Generale Syno
de der Hervormde Kerk over open
en oecumenisch avondmaal, waar
in uit de gehele scala van mo
gelijkheden en problemen inzake
interkerkelijke avondmaalsvierin
gen er twee zijn gekozen: het
open avondmaal, d.l. het avond
maal. door een hervormde ge
meente gevierd, met toelating van
leden van andere kerken tot ae ta
fel. en de oecumenische avond
maalsviering waaronder verstaan
wordt het avondmaal, door enige
gemeenten gezamenlijk gevierd
bediend door ambtsdragers van aie
kerken. Terecht gaat het rapport
er van uit, dat het avondmaal niet
aan een enkele kerk toebehoort,
doch slechts gevierd kan worden in
de ene katholieke kerk. Van de pro
blemen. die het aanstipt en waar
van gehoopt moet worden, dat zij
door de kerkeraden. die verant
woordelijkheid dragen voor deze
vormen van avondmaalsviering,
besproken zullen worden, noemen
wij de verhouding tussen doop en
avondmaal, de verhouding tussen
belijdenis en avondmaal, de ver
houding tussen avondmaal en ambt
en het ook om andere redenen ac
tuele vraagstuk der kindercommu-
nlé-
Op het moment dat Colombia,
de roorrts-katiholieke staat in
Zuid-Amerika die het twijfelach
tig aureool van de inquisitie op
zich geladen heeft, van de Ver
enigde Staten 40 miljoen dollar
zou ontvangen, zijn twee priesters
er weer in geslaagd twee protes
tantse scholen te sluiten. De veer
tig miljoen dollar waren bestemd
om het analfabetisme te bestrij
den en nieuwe scholen in het
land te openen. Het ziet er nu
dus naar uit dat de Amerikaanse
belastingdollars gebruikt zullen
worden om in Colombia rooms-
katholieke scholen te stichten.
Het is dan ook geen wonder dat de
Amerikaanse ambassade volgens een
bericht in ..Christianity Today" op het
ogenblik overstroomd wordt met brie
ven. Het Amerikaanse geschenk aan
Colombia werd in de Verenigde Staten
nauwelijks gepubliceerd, maar het was
voorpaginanieuws in de Colombiaanse
kranten.
Maaitivee prot.
scholen gesloten
die als missiepriester daar werkzaam
woede tot kalmte te
i de storm
Mat Dantofix zit hat steviger
D.nlofix vormt Mn zocht, beschermend
■oogie en houdt het kunstgebit veel vaster
en veiliger op zijn plaats. Het zit prettig en
mindert di
roken en verschuiven
komt versvondi
jebit. Dentofiz ver-
'oortdurende ongsf voor los-
htt gebit en voor
gebit en
ling von hef gehemelte.
"nu novor ook de odem fris. Geen onaan
gename smook of hinderlijk gevoel Prijs
per strooibut slechts f. 2,35, bij apotheken
Ds. A. Kuyvenhoven
neemt studieverlof
Ds. A. Kuyvenhoven, predikant van
de Christian Reformed Cnurch te Leth-
bridge. Alb hoopt begin september
voor een jaar naar Nederland te ver
trekken om aan d« Theologische Hoge
school der Geref. Kerken te Kampen te
studeren.
Ds Kuyvenhoven ls afkomstig uit
Naaldwijk. Hij emigreerde elf jaar ge
leden naar Canada en studeerde van
1954 tot 1957 aan Calvin Theological Se
minary te Grand Rapids, Mich. Daarna
trok bij voor een Jaar verdere studie
naar Princeton Theological Seminary te
Princeton, New Versey.
In 1958 werd hij predikant te Leth-
bridge, welke gemeente tijdens zijn af
wezigheid zal worden gediend door de
heer P. W. de Bi-
Grand Rapids ia
Humanisme en „AiHi-Humanlame",
enkele petnstogrn bij wetsontwerp
5354, .mammoet" genaamd, eeu
vergeten hoofdstuk bi de discussie
over wetsontwerp MM. door prof.
dr. K. J. Pooms, uitgever D. I.
Vsn Stelten, Kampen 1942.
Juist in dit district zal een groot
gedeelte van de veertig miljoen dol
lar worden gebruikt om 98 lagere
scholen te bouwen. In dit district zijn
ivolgens het ministerie van onderwijs
communique gepubliceerd oic - -
(Van onze kerkredacteur)
1. Geen van de scholen die met Ame
rikaanse geld gebouwd worden, zullen
in het zogenaamde missiegebied van
Colombia komen (Dit gebied omvat on
geveer drie kwart van het gehele land
en is het meest achterlijke gebied dat
de scholen het hardste nodig heeft. In
dat gebied heeft de R K. Kerk bijna
Je absolute heerschappij.)
2. Protestantse kinderen zullen de
toegang tot de nieuwe scholen niet
worden ontzegd, en ook zullen zij niet
worden gedwongen om rooms-katholiek
godsdienstonderwijs te volgen, dat voor
de r.k. kinderen verplicht is. Er wordt
niet bijgezegd wat onder protestantse
kinderen wordt verstaan. Niet r.k. ge-
doopten misschien?)
3. Protestanten zullen toegelaten wor
den tot de kweekscholen en in de toe
komst zal hen geen diploma meer wor
den geweigerd. (Evenwel werd niet ge
garandeerd dat zij in de toekomst ook
een baan zullen kunnen krijgen aan
openbare scholen die vrijwel geheel on
der toezicht van de R.K. Kerk staan.)
Weinig indruk
Het U te begrijpen dat deze drlevou-
dlge verzekering op de protestanten in r i
Colombia weinig Indruk heeft gemaakt. Gerei. UeCUmeillSChe
echter
met 19 kind'
816 lagere scholen
de protestantse school
en moest worden peslo-
Verzet
Geen wonder dat vele Amerikanen
In Colombia, en ook meer en meer
Amerikanen in de Verenigde Staten
zelf beginnen te zeggen: „Waarom zou
het vrije Amerika de ban over de vrij
heid subsidiëren? Als Colombia meer
scholen nodig heeft laat het dan het
tyrannieke verdrag met het Vaticaan
verbreken, waardoor protestantse scho
len in drie kwart van het land verboden
zijn. Waarom zou Amerika 40 miljoen
dollar gieten in een schoolsysteem dat
overheerst wordt door prelaten die al
meer dan 200 protestantse scholen heb
ben doen sluiten, terwijl de Rooms Ka
tholieke Kerk en de regering van Co
lombia niet in staat zijn voldoende
scholen te openen."
De fondsen die door Amerika ver
strekt worden moeten ieder jaar door
het congres worden goedgekeurd. Het
ziet er naar uit dat er nog wel een
hartig woordje in de Verenigde Staten
over zal worden gesproken.
Paulus is de apostel, die in al zijn gesprekken en brieven
de kinderen Gods een hart onder de riem steekt en opwekt
tot blijmoedigheid, hoe de omstandigheden voor hen ook
mogen zijn. Het: hebt goede moed, en: verliest de moed niet,
komen herhaaldelijk over zijn lippen. Hij is de. man, die
zonder het heden te bagatelliseren, al-maar wijst op de toe
komst, hij is de man van het: straks. Straks, als Hij laat
niet na te wijzen op de heerlijkheid, die in het verschiet ligt.
Hebt maar goede moed, voor wie gelooft moet het beste nog
komen. Het beste wat de mens deelachtig kan worden ligt
niet hier in deze wereld, vergist u asjeblieft niet. Staart u
niet blind op het goud en zilver, dat ge u hier kunt verwer
ven. Het verbleekt bij de glans, waarmee de toekomst wordt
omstraald. Hebt maar goede moed, want het lijden van de
tegenwoordige tijd weegt niet op tegen de heerlijkheiddie
over ons geopenbaard zal worden. Houdt steeds moed.
„Want wij weten, dat, indien de aardse tent, waarin wij
wonen, wordt afgebroken, wij een gebouw van God hebben, in
de hemelen, niet met handen gemaakt, een eeuwig huis"
(2 Corinthe 5:1).
Dat is het uitzicht voor hen, die van Christus zijn. Een ge
bouw van God, in de hemelen. En dit uitzicht moet het lijden
licht maken, dit uitzicht moet ons ook de betrekkelijkheid
van de aardse dingen doen zien. Niet het oog naar beneden
slaan, maar de blik gericht houden op de toekomst. Om die
toekomst gaat het. Want de mens, die door de genade Gods
het kindschap heeft verworvenis op reis naar zijn eeuwig
huis.
°U
Het Vaticaan heeft Teilhard de
Chardin, de „prof. Lever van de
Rooms Katholieke Kerk" laten
vallen. Deie Franse jezuiet, die
ongeveer zeven jaar geleden is
overleden, heeft vooral in gods
dienstige en natuurwetenschap
pelijke kringen grote aandacht
getrokken, vooral in postuum,
gepubliceerde werken waar hij
de spanning tussen geloof en we
tenschap op het punt van schep
ping of evolutie tracht op te
lossen. Zijn moderne inzichten
hebben in de afgelopen jaren
vooral in christelijke kring, maar
ook daar buiten, grote invloed
gehad en hebben dat nog.
In een waarschuwing, gericht
alle ordinarissen, oversten van klooster
instellingen. oversten van seminaries
rectoren van universiteiten, wordt
zocht de studenten te wijzen op de ge
varen, die voortvloeien uit de werken
van deze geleerde.
Gisteravond publiceerde het r ooms-
katholieke dagblad De Tijd-Maasb^-
de officiële tekst. Daar staat: „De
schillende werken van pater Pic
Teilhard de Chardin. ook die welke
diens overlijden gepubliceerd zijn.
nieten
ij af
Opmerkelijk is de volgende alinea uit
dit rooms-katholieke dagblad: „De
Osservatore Romano gaf zaterdag
een uitvoerig commentaar op deze
waarschuwing. Helaas wordt men
met de uitvoerigheid daarvan niet
erg veel wijzer, wanneer het gaat
om publiciteit. Het geleerde artikel
citeert in grote hoeveelheid teksten
uit het oeuvre van père Teilhard
de Chardin en wel zoveel, dat zij. die
geen deskundige zijn in werken van
de auteur, niet tot het gewenste
oordeel komen. Iedereen weet da',
het aanhalen van teksten buiten de
contaxt eventueel precies het tegen
overgestelde zou kunnen bewijzei
van hetgeen de schrijver bedoeld
heeft. De waarschuwing van hei H.
Officie is voor de gemeenschap veel
duidelijker dan het commentaar dat
tenslotte alleen vakmensen kunnen
beoordelen.
Deze waarschuwing van het Vaticaan
tegen de geschriften van de geleerde
houdt niet in, vernemen wU nog, dat s(J
op de index geplaatst zullen worden.
Gerei, zending roept
op tot gebed voor
Roeanda-Oeroendi
de natuur
lijn arbeid. Het Zendingscentrum van de Gerefor-
op het gebied'der theologie en filosofie meerde Kerken in Nederland heeft zich
zijn er evident tal van onzekerheden. Ja tot de gereformeerde predikanten ge-
zelfs ernstige dwalingen, die botsen met wend naar aanleiding van het zelfstandig
de (rooms-'katholieke doctrine. Daarom
hebben de hoogstwaardiae
vaders van de opperste
Sstie van het H Officie gemeend alle
isschoppen. oversten van religieuze in
stellingen en bestuurders van de semi
narie* en universiteiten te moeten aan-
;eesten in de eerste
Vooral niet omdat gelijktijdig het be
richt kwam uit het binnenland dat in
een tijd van nauwelijks twee weken
weer twee protestantse scholen op last
van rooms-katholieke priesters zijn ge
sloten. De ene school bevond zich in
Montepa in het Poetoemayogebicd en
werd gesloten op grond van het feit
dat in die provincie de protestanten
geen recht hebben om kinderen
voeden. Het opmerkelijke is da
ln dat gebied slechts 40 procent
In totaal 5720 kinderen naar school kun
nen gaan, omdat er een ernstig tekort
aan scholen en onderwijzend personeel
Is.
De tweede school werd gesloten door
de burgemeester van het dorp Buena
Vista in het Cordobagebied. De school
februari met 19 leerlingen en
één onderwijzeres met een officiële ver
gunning van het ministerie van onder
wijs. De burgemeester Zenon Vellogin,
burgemeester van die streek schreef
evenwel de inspecteur van het onder-
dr. Roberto Calume: „Ik heb ont-
dat u toestemming hebt gegeven
een protestantse school te openen,
daad die volkomen absurd is, om
dat de wet iets dergelijks ten ene male
verbied. Sluit de school onmiddellijk."
Het verzet kwam echter niet van de
burgemeester zelf, maar van de pries-
synode in Ver. Staten
De synode van de Christian Refor
med Church te Grand Rapids, Mich.,
Ver. Staten, heeft formeel haar goed
keuring gehecht aan de plannen om in
1963 een gereformeerde oecumenische
synode te Grand Rapids te houden. In
principe was een dergelijk besluit al
eerder genomen, maar nu dan heeft de
synode formeel goedkeuring verleend,
en een comité gemachtigd de voorbe
reidingen voor deze synode te treffen.
Volgens de gegevens ter synode zou
den in Indonesië geen kerken bestaan
van uitgesproken reformatorisch karak
ter.
Dit lokte een krachtig protest uit van
de officiële vertegenwoordiger van de
Gereformeerde Kerken in Nederland, de
hoogleraar in de zendingswetenschap
aan de Theologische Hogeschool te
Kampen, prof. dr. H. Bergema.
Prof. Bergema. die 27 jaar in Indone
sië werkzaam is geweest, verklaarde
met nadruk dat het merendeel der In
donesische kerken zelfs een uitgespro
ken orthodox karakter hebben. Zij voe
ren evenwel niet de naam ..reformed"
of een andere aanduiding die naar de
Reformatie terugwijst, omdat deze zen-
dingskerken geen „deformatie" hebben
ter Juan Valentin Cadres een Spanjaard gekend.
geestelijke achtergronden van, wat hij
noemt. ..de mammoetaanval" op het
gymnasium en de klassieke opvoeding.
Uitgangspunt van zijn cultuurhistorische
en cultuurfilosofische ..peinzingen" dien
aangaande is de stelling, dat er tus
sen humanisme en „anti-humanisrne"
slechts een schijnbare tegenstelling be-
ariant in de geschiedenis
het West-Europese humanisme en dat
het erasmiaans pedagogisch humanisme
me: een zekere noodzakelijkheid het
evenzeer pedagogisch „anti-humaniame"
oproept.
De gedachtengang van de schrijver
is zeker voor leken soms moeilijk
te volgen Vanwege de zeer talrijke
citaten en verwijzingen naar vaktechni
sche geschriften veronderstelt deze bro
chure bij de lezer een meer dan ele
mentaire filosofische scholing. De eso-
teriache betoogtrant verhult echter niet
ceert. schetst in deze brochure de plaats die der leugdige studenten
fee
J«<
beschermen tegen de gevaren in de we
ken van pater Teilhard de Chardin
van diens aanhangers."
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Bergambacht: J. Kruijt
te Lexmond; te Haren (Gr.): H. B. Oost
hoek te Zwaagwesteinde: te 's-Grevel-
itsburg te Gen-
Nederhemert.
Den Bommel: C. van
Giessen-Nieu wkerk
GEREFORMEERDE KERKEN
en Vrouwenpol-
te Alkmaar; te
Herlaar kand. te
Beroepen te Uretei
der: A. H. Lev kan
hoe prof. Popma denkt over de mam-1 Oosterend (Fr.):
moetwet. Hij acht dit ontwerp een be-1 Amsterdam,
dreiging voor de Nedfr'andse cultuur Aangenomen naar Klazienaveen
mogelijk zelfs een begin van haar on- (vac M N. de Wolf): N. H. Helncr te
dergang' En dat niet alleen omdat i Heinkenszand.
een volk, dat geen begaanbare toe-' Examens: Aan de Theologische Hoge-
ganzsweg tot de klassieke oudheid meer school te Kampen slaagden voor het
heeft, bezig is zijn eigen culturele graf j prop. examen de heren B. K. Breeman
te graven, maar vooral omdat de ..mam-1 te Rotterdam, A. H. Hekman te Stads-
moe*. zo sterk mogelijk de gelegen- j kanaal en P. J. Rozendal te Gramsber-
he;d Inkrimpt om samenhangen te ont- gen; aan de V.U. slaagden voor de prop.
waren als d:< tussen het humanisme I examen theologie de heren G. van Door
van vele Duitse c'assici enerziids ennik te Voorschoten. J. L. Drogendijk te
de ,,anti-hümanisti»che" nazi-ideologie I Dordrecht, A. van der Helde te Haren
anderzijds. Het ontwerp van minister1 (Gr.). J A. van Hooydonk te Middel-
Cals is volgens prof. Popma ..bezield burg. P. N. van Holtrop te Schevenin-
doc de idee ener Rea'schule. die het jen en W J. »- ■- •- w
orden op 1 Juli van Roeanda-Oeroendr.
eminente Het Zendlngscentrum zegt, dat ln het
ieilige Congre- 'and *elf. doch ook in de wereld span-
ning heerst ten aanzien van de vraag
hoe deze zelfstandigwording zal verlopen.
Er wonen in deze landen namelijk
stammen die elkaar al sinds lar»g be
strijden. Daarom bestaat, volgens het
Zendingscentrum. de mogelijkheid, dat
de oude veten de kop op gaan steken
als men de handen vrij heeft en over zijn
eigen lot kan beslissen. Zou dit het geval
zijn. dan zou. volgens het Zendings
centrum, een tweede Kongo-drama kun
nen ontstaan. Ook in de kringen van de
zending wordt 1 juli met een zekere
bezorgdheid tegemoet gezien. In Roe
and a werken verschillende buitenlandse
zendingsarbeiders, onder wie ook een
aantal werkers uit Nederland.
De paroe ba-commissie en de raad van
samenwerking van de zending der Ge
reformeerde Kerken in Nederland ver
zochten de gereformeerde predikanten
gisteren de situatie in Roeanda bijzon
der in de voorbede te willen gedenken,
in de overtuiging, dat de politieke ont
wikkeling in Roeanda van grote invloed
zal zjjn voor de voortgang v;
gel ie-verkondiging. Men doet een oproep
ook bijzonder te denken aan de zen-
dingsarbelders en hun gezinnen die
misschien aan de rand van een vulkaan
leven, doch desalniettemin blijven zolang
De Belgische minister van jus
titie, P. Vermeylen, heeft giste
ren op zijn ministerie in Brussel
dr. Paardekooper ontvangen, de
Nederlandse leraar tegen wie hij
in mei een uitwijzingsbevel had
uitgevaardigd voor het geval hij
in Leuven een lezing over het on
derwerp „Er zijn geen Belgen"
zou komen houden.
Deze lesing was nl. aangekondigd en de
minister verwachtte kennelijk moeilijk
heden aangezien dr Paardekoopers le
zingen over dit onderwerp voor de Ne
derlandse radio de gemoederen ln België
reeds in beroering hadden gebracht. De
lezing ging daarop niet door In de
Kamer van Volksvertegenwoordigers ver
klaarde de minister by een Interpellatie
de kwestie, dat zijn maatregelen
niet tegen de persoon van dr. Paarde
kooper gericht waren en dat hij bereid
zou zijn hem te ontvangen, als dr. Paar
dekooper naar Brussel zou willen komen
n de zaak te bespreken.
Dit is maandagochtend gebeurd. Dr
Paardekooper heeft na het onderhoud
geen verklaring tegenover de pers willen
afleggen. Omdat hij met minister Ver
meylen had afgesproken dit niet te doen.
het mogelijk i
i de Kerk te Gorinchem.
Maagklachten?
CHEFAROX
CHR. GEREF. KERKEN
te Zwolle: A. C. Noort te Groningen.
VRLJE EVANG. GEMEENTEN
GEREF. GEMEENTEN
pen te Poortugaal en Amsterdam-
Noord: C. Harinck kand. te Goes te
Tholen. Scherpenlase. Arnhem. Kortgene.
J Woerden en Meliskerke:
Vormt aen genezende laag op de maagwand te Bergambacht
voor blijvondc vorbatormy
Duits predikant wil
vrijlating van de
oorlogsmisdadigers
De voorzitter van de synode van de
Evangelische Kerk in de Duitse Pfalz
heeft vorige weck een pleidooi gehouden
voor de vrijlating var. oorlogsmisdadi
gers die zich nog steeds in geallieerde
gevangenschap bevinden. Ds. Stempel
sprak als zijn mening uit dat het tijd
wordt dat deze elf misdadigers, die hij
oorlogsveroordeelden noemde, worden
begenadigd.
Deze Duitse predikant heeft de gees
telijke verzorging van deze mensen, die
in Franse, Nederlandse. Belgische en
Engelse gevangenissen hun straf uitzit
ten de meesten kregen levenslang
op zich genomen. Hij bezoekt hen jaar
lijks in de tijd rond Kerstmis In zijn
openingswoord tijdens de synode raadde
hy de Westduitse regering aan geer
halve maatregelen te nemen maar na-
Suijker drukkelijk de vrijlating van deze ver-
oordeelden na te streven
communiqué
worden verstrekt.
Op het ministerie van justitie v<
klaarde men gistermiddag echter, dat
geen aanleiding was voor het verstrekken
van een officiéél commentaar, aangezien
het gesprek van de minister met de heer
Paardekooper een zuiver persoonlijke
aangelegenheid van de bewindanan
geweest.
het spreekverbod van dr. Paar
dekooper geen wijziging Is gekomen.
Dr. Paardekooper was bij zijn bezoek
aan het ministerie, dat een half uur duur
de, vergezeld door zijn juridisch adviseur
de heer V. de Wachter, advocaat te Me-
rhelen.
Bij zijn verklaring in het Belgische
parlement, in mei, had minister Ver
meylen verklaard dat drie factoren hem
tot het nemen van de maatregelen had
den geleid, nl.:
De „uitdagende" wijze waarop de le
zing van dr. Paardekooper in Leuven was
aangekondigd, nl. „Er zijn geen Belgen",
de stelling in een brochure van dr.
Paardekooper, dat België in feite Zuid-
Nederland is, „hetgeen niet anders kan
worden geïnterpreteerd, dan dat Vlaan
deren en Nederland een en dezelfde
staat moeten worden", de uitlatingen van
dr. Paardekooper, dat de Waalse studen
ten de r.k. universiteit van Leuven zou
den moeten verlaten.
Het was weer synode in Grand
Rapids, het Jeruzalem van de
Christian Reformed Church in
Amerika en Canada. Van heinde
en ver soms 3000 mijl waren
de afgevaardigden naar de staat
Michigan gekomen, vanouds een
immigratiegebied voor de Dut-
chies zoals de Amerikaan van
Nederlandse origine gewoonlijk
wordt betiteld. Qoed dan: synode
in Grand Rapids, omdat deze
stad het centrum van de denomi
natie is. Van 31 classes waren
vier afgevaardigden elk geko
men; ruwweg een vierde deel
van de 550 kerkelijke gemeenten
zijn Canadese gemeenten. En dat
betekent in verreweg alle ge
vallen immigrantengemeenten.
Toen in de jaren 1950'51 de emi
gratie op gang kwam, waren er
in Canada zo weinig Christian
Reformed Churches dat men ze
op de vingers van één hand kon
uittellen. Maar nu, twaalf jaar
later, is dat anders
Tekenend voor de positie
Canadese „afdeling" in de kerk, is
dat de voorzitter en de eerste scriba,
dus de twee belangrijkste posten in
het synodale voorgestoelte, predikan
ten uit Canada waren. Voorzitter was
ds. Joh. C. Verbrugge, een Ameri
kaans predikant, die echter uitstekend
Nederlands spreekt en preekt. Maar
dat komt natuurlijk omdat hij al elf
jaar in Canadese immigrantenge
meenten werkt: Edmonton, Chatham
en nu Bowmanville, Ontario. De twee
de Canadeesop een voorname post
was de Amerikaan-van-stérk-Neder-
landse-komaf Paul G. Schrotenboer,
die zeven jaar geleden aan de. Vrije
Universiteit de doctorstitel behaalde.
Een van de eerste daden van de sy
node was de behandeling van het agen
dapunt kandidaten. Dit jaar werden 34
studenten tot kandidaat verklaard. Van
deze 34 waren er 13 destijds naar Cana
da geëmigreerd, dus kandidaten die
ook in een Nederlands-talige dienst kun
nen voorgaan. Langzamerhand gaat
men natuurlijk over naar de Engelse
taal, maar voorlopig zal het Nederlands
niet geheel van het kerkelijke toneel
verdwijnen.
Een ander belangrijk punt was de be
noeming van een hoogleraar in de kerk
geschiedenis. Dr. L. Praamsma, tot
1958 predikant in Groningen, werd tot
deze post geroepen, een benoeming die
vooral tot dankbaarheid stemt indien
men bedenkt dat anderhalf jaar geleden
deze alom geachte predikant zeer ern
stig werd gewond bij een auto-ongeluk.
Hij werd toen op emeritaat .gesteld,
maar in het begin van dit jaar mocht
hij volledig hersteld zijn werk i
dracht stond dr. John Bratt, professor
in de bijbelvakken op Calvin College.
Dr. Praamsma is de tweede Neder
landse hoogleraar aan Calvin Seminary,
de theologische hogeschool van de kerk.
Zijn ambtgenoot-landgenoot is prof. dr.
M. Woudstra, die Oud-Testamentische
vakken doceert en zojuist voor een stu
diereis naar Israël is vertrokken.
Een nogal omstreden punt tijdens de-
synode was het voorstel om prof. dr.
J. H. Kromminga voor onbepaalde ter
mijn te benoemen tot president van de
theologische hogeschool. Allerwegen
bestaat de grootst mogelijke waarde
ring voor de persoon van dr. Krommin
ga, maar tegen een benoeming voor on
bepaalde termijn op deze uitermate be
langrijke post in het kerkelijk leven be
stonden nogal wat bezwaren.
Het voorstel kwam er toch door, zij
het dan na een langdurige bespreking
en een stemming die 68 stemmen vóór
en 56 tegen opleverde. Drie classes uit
Canada hadden tegen het voorstel be
zwaar gemaakt. Ook in de kring van
hoogleraren en oud-hoogleraren leefden
bedenkingen. Eén bezwaar was, dat
een dergelijke benoeming in strijd zou
zijn met de geest van de gereformeer
de kerkregering: een predikant de
professoren blijven hun status van pre
dikant behouden moet niet blijvend
als superieur van zijn collega's worden
aangesteld. Een ander bezwaar was dat
een dergelijke benoeming ongewenst
was in verband met, wat ter synode
werd genoemd, „veranderingen in het
theologisch klimaat". In dit verband
werd gezegd dat in Nederland b.v. de
zaak-Geelkerken die in het eind der
twintiger jaren speelde en nauw ver
band hield met diens opvattingen over
het boek Genesis nu een ander ver
loop zou hebben gehad. Ook kon men
ter synode horen dat het wisselend rec
toraat aan verwante instellingen voor
theologisch onderwijs gangbare praktijk
was. Daarbij werden genoemd het West
minster Seminary te Philadelphia
een vast agendapunt voor Amerika be
zoekende gereformeerde professoren!
de Vrije Universiteit en Kampen.
Hoe dan ook. het voorstel kwam er
door.'maar als de voorspelling van ds.
A. A. de Jager (Toronto, Canada) wer
kelijkheid wordt, dan zal de volgende
synode wel weer met dit vraagstuk te
doen krijgen.
Gemeenteraad van
N oor doostpolder
geïnstalleerd
In het voorlopige raadhuis in Emmcl-
oord heeft de minister van binnenland
se zaken, mr. E. H. Toxopeus, gisteren
de eerste gemeenteraad van de onlangs
ingestelde gemeente Noordoostpolder ge
ïnstalleerd.
In zijn rede noemde de minister de
installatie van een nieuwe raad een bij
zonder gebeuren, maar de installatie
van een nieuwe raad van een nieuwe
gemeente merkte hij aan als een zeld
zaamheid. Er komt nu een eind aan
het rechtstreeks contact tussen het mi
nisterie van binnenlandse zaken en de
Noordoostpolder. De gemeente Noord
oostpolder is nu een volwaardig lid ge-
wordeh van de grote groep van Neder
landse gemeenten. Zich tot de raadsle
den wendend zei de mniister. dat bij de
„Vragen op tnedlNrh gebied zenden aan de redactie van ons
blad met linksboven op de envelopi „Medische rubriek*'.
Antwoord op vragen van algemeen belang wordt wekelijks
In deze rubriek gegeven, vragen waarvan de beantwoording
niet langs deze weg gewenst Is, geschiedt per brief.**
CCHEEZIEN is in het algemeen een in 't oog
vallende afwijking: de ogen staan niet op het
zelfde punt gericht.
De verkeerde stand kan op twee wijzen ver
oorzaakt worden. Het kan een foutieve stand
van de ogen ten opzichte van elkaar zijn, maar
het kan ook een verlamming van een of meer
dere oogspieren zijn. In het eerste geval is het
wel een ontsierend gebrek, maar het brengt voor
de patiënt geen gevaar mee, terwijl het tweede
geval meestal een gevolg is van een of andere
ziekte, die haar basis in het zenuwstelsel heeft.
De oorzaak is gemakkelijk na te gaan, wanneer
men de patiënt een vingerbeweging laat volgen
van links naar rechts en van boven naar be
neden. Wanneer de oorzaak een foutieve stand
is, blijft de hoek die de oogassen maken steeds
gelijk, hetgeen bij een verlamming niet het geval
Het is overigen! niet altijd gemakkelijk om na
te gaan of iemand inderdaad scheel ziet. vooral
wanneer het kleine afwijkingen betreft. Soms valt
het de ouders van een kind, dat maar weinig scheel
ziet, niet eens op. en worden zij er door anderen
op attent gemaakt. Wanneer deze kinderen dan bij
de huisarts belanden, blijkt vaak dat één der ogen
minder goed ziet dan het andere. Wanneer de oger,
naar binnen gericht zijn, berust de oorzaak in 75
pet. van de gevallen op verziendheid, wanneer de
ogen daarentegen naar buiten gericht zijn is er
meestal een bijziendheid in het spel. Aangezien de
bijziendheid zien meestal pas op latere leeftijd ont
wikkelt, ziet men een buitenwaarts gerichte scheel
heid dan ook vooral op oudere leeftijd.
Het binnenwaarts gerichte scheelzien ontwikkelt
zich reeds op zeer jeugdige leeftijd. 1 a 2 jaar. Niet
zelden zijn meerdere kinderen uit het gezin of één
der ouders scheel. Zoals reeds gezegd, bij onder
zoek Wijkt het scheelziende oog een slechte ge
zichtsscherpte te hebben. Of het nu zo is dat door
de afgeweken stand het schele oog het zien op de
duur afleert, of dat het slechte zien aangeboren is,
waardoor het oog gaat afwijken, hierover is niet
ieder het eens.
Zoals wel bekend zal zijn, wordt elk voorwerp dat
wij zien. geprojecteerd op een soort ..scherm", dat
men „netvlies" noemt, en dat zich bevindt op de
binnenzijde van de achterkant van onze oogbol.
In feite zien wij elk beeld dus tweemaal, in ons
linker oog en in ons rechter oog. Via de oogzenu
wen wordt dit opgevangen beeld doorgegeven aan
de hersenen, die voor de bewustmaking ervan zorg
dragen. Wanneer men scheel ziet worden echter in
het linker en rechter oog niet op de zelfde plekken
de beelden op het netvlies geprojecteerd, met als
gevolg dat we één voorwerp dubbel bewust worden.
Bij kinderen is het echter zó. dat het storende
dubbelbeeld wordt onderdrukt.
Wat de behandeling betreft, blijkt in vele geval
len, dat wanneer men met behulp van een bril de
verziendheid opheft, het scheelzien ook verdwijnt
Wanneer na een half jaar geen verbetering is opge
treden, zal waarschijnlijk wel tot operatie overge
gaan moeten worden. Het is in het algemeen wen
selijk. dat een kind geopereerd wordt, voordat het
zich door geplaag op scnool of op straat van zijn
scheelzien bewust wordt. Dank zij de moderne be
handeling in het ziekenhuis zoals vóórnarcose in de
kinderkamer, na de operatie zo mogelijk geen ver
band. geen vastbinden van de handjes, het gebruik
van hechtingen, die niet verwijderd behoeven te
worden, enz., behoeft de opname in een ziekenhuis
en de daarop volgende operatie voor een kind een
niet al te grote psychische ingreep te zijn. Het mag
in ieder geval nooit terwille van dc ouders achter
wege gelaten worden!
De operatie bestaat uit het doorsnijden van één
van de kleine oogspiertjes van het schele oog. of het
inkorten van het tegenoverliggende oogspiertje van
het zelfde oog. In enkele gevallen moet nog een
tweede of derde keer ingegrepen worden.
In een bepaald aantal gevallen is er geen ver
ziendheid aantoonbaar. Bij deze zoekt men de oor
zaak in een onevenwichtigheid van de werking der
oogspieren, of wel
Wanneer het scheelziende oog door niet-gebruik
een vermindering van gezichtsvermogen gaat ver
tonen. is het vaak wenselijk gedurende enige tijd
per dag het goede oog af te dekken, waardoor het
kind verplicht wordt met het „schele" oog te kijken.
Men moet er echter steeds op verdacht zijn. dat het
kind niet op de één of andere manier toch nof
stiekum onder het lapje of zwart plaatje op de br*
heenkijkt!
Uiteraard kunnen de operaties niet uitgevoerd wor
den. wanneer het scheelzien door oogspierverlam
mingen betreft. Hier liggen allerlei andere oorza
ken. en het zou veel te var voeren, dat onderdeel
van scheelzien in dit artikel te beschrijven.
Rijks
de Ou<
Must
toonste
8 okto
L*esz
straat
tot 5 AO
1 tot 5J
thïï*
